Faasaoina o le Ola i le Taimi o le Oge

1. O le ā le gaoioiga poto na faia e Iosefa i le taimi o tausaga mau, ma o le ā le iʻuga?

E LEʻI PINE lava ona uma ona tofia o Iosefa e avea ma pule i meaʻai, ona ia asiasi atu loa lea i le nuu uma o Aikupito. Sa lelei ona ia saunia mea uma, i le taimi na amata ai tausaga o le mau. Sa matuā fua tele mai nei le fanua e taufuifui! Na aoina mai pea e Iosefa o fua mai laufanua na siomia ai aai uma, ma faaputu i le aai. Na “tele lava saito na faaputuina e Iosefa pei o le oneone i le sami, ua iu ina tuua o le faitau, auā ua le masino lava.”—Kenese 41:46-49.

2. O ā faataulagaina totino na mafaia e tagata, ina ia maua ai mea e ʻai?

² Na iʻu tausaga mau e fitu, ma na amata loa le oge e pei ona muaʻi valoia mai e Ieova—o le oge e lē na o Aikupito, a e na oo ‘⁠i le lalolagi uma.’ Ina ua amata ona alalaga mai tagata matelaina o Aikupito, ia Farao mo ni meaʻai, ona fai atu lea o Farao ia i latou: “Ia outou o atu ia Iosefa; o le mea e fai atu ai o ia ia te outou, ia outou faia.” Na faatau atu e Iosefa saito i tagata Aikupito seia oo ina leai ni a latou tupe. Ona ia talia loa lea o a latou lafu manu e totogi ai. Mulimuli ane, na o mai tagata ia Iosefa, ma faapea mai: “Ia e faatauina atu i matou ma lo matou fanua i meaʻai, ona fai lea o i matou ma auauna a Farao” Ona faatau ai lea e Iosefa le fanua uma lava o Aikupito mo Farao.—Kenese 41:53-57; 47:13-20.

Le Sauniuniga mo le Fafagaina Faaleagaga

3. O le ā le auala na valoia e Iesu mo le saunia o meaʻai i aso e tatau ai?

³ E pei lava ona tufatufaina atu e Iosefa o le saito mo le ola o tagata Aikupito, o lea ua maua ai foi meaʻai moni faaleagaga mo le faaolaina o Kerisiano, o ē ua avea o pologa a Ieova i lo latou tuuina atu ia te Ia e ala i le Iosefa Sili, o Iesu Keriso. I le taimi o lana faiva faalelalolagi, na valoia ai e Iesu faapea, o le a tauaveina e ona soʻo faauuina o ē mulimulituʻi i ona tulaga aao, le tiute tauave o le tufatufaina, ia avatu a latou meaʻai i ona itu aso? Amuia lea auauna, pe a sau lona alii e maua o ia o loo faapea ona fai.”—Mataio 24:45, 46.

4. Ua faapefea i le fuafuaga na faia e le vasega o “auauna” i aso nei ona fesootaʻi ma lea na famaopoopoina i aso o Iosefa?

⁴ O le vaega totoe faamaoni o lenei vasega o le “auauna . . . mafaufau” i aso nei, ua oo atu lava i so o se mamao faale-Tusi Paia ina ia iloa ai faapea, o loo maua e molimau tuuina atu a Ieova, atoa ma tagata loto naunau o i le lalolagi meaʻai faaleagaga e ola ai. Ua latou vaai i lenei avega tauave o se tiute paia, ma ua faia o se auaunaga paia ia Ieova. E lē gata i lea, ua faamaopoopoina e le “auauna” faapotopotoga ma auina atu i ai lomiga faale-Tusi Paia i ni aofaiga tetele, ina ia lava ni a latou “fatu” o le Malo e lūlūina i le lautele, i a latou oganuu tofia. E iai se fesootaiga o lenei mea ma aso o Iosefa, ina ua ia faapotopoto mai le nuu i aai, ma tuuina atu ia i latou saito e lē gata mo meaʻai e ola ai, a e faapea foi ma le lūlūina po o le totōina mo se isi foi seleselega o i luma.—Kenese 47:21-25; Mareko 4:14, 20; Mataio 28:19, 20.

5. (a) O le ā le uaʻi faapitoa na tuuina atu e le “auauna” i manaoga o aiga i taimi o mala? (e) Ua faapefea ona faatusatusa le fau ma soloi o meaʻai faaleagaga i le 1986, ma mea na maua i tuā i aso o Iosefa?

⁵ E ui lava ina faasaina le galuega talaʻi i le lautele ma ua sauaina Molimau a Ieova, a e ua vaai lava le ‘auauna faamaoni’ i lenei saunia o meaʻai faaleagaga o se tiute tauave paia. (Galuega 5:29, 41, 42; 14:19-22) Pe a oo mai mala, e pei o afā, lologa, ma mafuie, e tagaʻi lava iai le “auauna,” o loo maua pea mea manaomia i le faaletino ma le faaleagaga e le aiga o le Atua. E oo lava ia i latou o i nofoaga e puipuia ai, e oo atu pea i ai e lē aunoa le upu ua lomia. E lē faatagaina faasasaga faalemalo e taofia ai le tafe atu o meaʻai faaleagaga ia i latou o manaomia. O le tausia pea la o le avatua o lomiga, e manaomia ai le loto tele, le faatuatua ia Ieova, ma e masani lava ona faia ma le poto tele. I le na o le 1986 lava ia i le lalolagi atoa, na aumaia ai e le “auauna” se aofaiga ua lē masino o Tusi Paia ma tusi faavaamalo e 43, 958, 303, faapea ma mekasini e 550, 216, 455,—e moni, ua lē masino, e “pei o le oneone i le sami.”

Taui ma sui, Faasalaga, po o le Alofa?

6, 7. (a) Na faapefea i e taimi o le oge ona iʻu ina ifo toʻele ai ʻafa uso e toasefulu o Iosefa i ona luma? (e) O ā auala na tofotofoina ai nei Iosefa?

⁶ Mulimuli ane, ua oo le oge i le nuu uma o Kanana. Ona aauina atu lea e Iakopo o ona atalii e toasefulu o ʻafa uso o Iosefa i Aikupito e faatau mai ni a latou saito. A e na te leʻi auina atu Peniamina, na o le pau lena o le uso moni o Iosefa, ona o le fefe, e pei ona sa ia fai mai ai, “ina neʻi oo ia te ia se mea leaga.” Ona o Iosefa o ia lea o loo faatauina atu mea e ʻai, na sōsō atu ai ona uso ma ifo toele ia te ia. Peitaʻi e ui latou te leʻi iloa o lo latou uso, a e na iloa i latou e Iosefa.—Kenese 42:1-7.

⁷ Ua manatua nei e Iosefa ana miti na fai muamua e uiga ia i latou. A e o le ā na ia faia? Pe e tatau ea ona ia taui ma sui? I lo latou taimi sili o le manaomia, pe e tatau ona ia faamagalo a latou faiga na fai ia te ia? A e faapefea le faanoanoa tele o loo mafatia ai si ona tamā? Pe o le a faamagaloina ea? O le ā se lagona na oo nei i ona uso e uiga i le mea sese tele na latou faia? Ua avea foi lenei mea o se tofotofoga ia Iosefa. Pe na tutusa ea ana gaoioiga ma le uiga o le Iosefa Sili, o Iesu Keriso na faaalia mulimuli ane, e pei ona faamatalaina i le 1 Peteru 2:22, 23: “O le na le agasala lava, na le iloa foi se pepelo i lona fofoga; o le sa agateleina, a e lei toe agatele atu, na faatigaina o ia, a e lei faamatau atu, a ua tuuina atu o ia e ia i le na te faamasino tonu.”

8. O le ā na ono taʻitaʻiina ai Iosefa, ua faataʻitaʻiia mai ai le ā e tusa ai ma Iesu ma Ona soʻo?

⁸ Ona sa vaaia e Iosefa le aao o Ieova i le galueaiʻina o mea, sa matuā faaeteete ai o ia e tausia tulafono ma mataupu silisili a le Atua. O le auala lava foi lea, na naunau ai pea Iesu e ‘faia le finagalo o lona Tamā,’ a o ia tufaina atu le ola e faavavau ia ‘i latou uma lava e faatuatua ia te ia.’ (Ioane 6:37-40) I le avea o ni “sāvali . . . a Keriso,” ua faataunuuina ai foi la e ona soʻo faauuina lo latou tiute tauave paia o le “tautala atu i le nuu i upu uma lava o lenei olataga.”—2 Korinito 5:20; Galuega 5:20.

9, 10. (a) O le ā le auala na faia nei e Iosefa, ma ai se ā? (e) Na faapefea ona faaalia le tiga alofa o Iosefa, e faatusatusa i le mea o lea faalia e Iesu?

⁹ Sa leʻi vave faailoa atu e Iosefa o ia i ona uso. Na i lo o lena, sa ia tautala atu ia i ma le saua e ala i se faamatala upu ua faapea atu: “O tagata agaga outou.” Ma talu ai na latou taʻua e i ai so latou uso itiiti, na poloaiʻina atu loa e Iosefa i iloa lo latou faamaoni, pe afai latou te aumai lo latou uso lea i Aikupito. Na lagona atu e Iosefa a latou upu ona ua latou salamō, ua fai atu le tasi i le isi, atonu o lenei mea ua tupu ai o le taui lea ona o lo latou faatauina o ia, o Iosefa lea, e fai ma pologa. Na alu ese Iosefa ma tagi. Peitaʻi, na ia fusifusia Simeona mo i latou, seia latou toe foi mai ma Peniamina.—Kenese 42:9-24.

¹⁰ Sa leʻi taui ma sui Iosefa i le mea leaga na faia ia te ia. Sa manao o ia e fia faamautinoa pe ua moni lo latou salamō, mai le taʻele o ō latou loto, ina ia faaali atu foi ia i latou le alofa. (Malaki 3:7; Iakopo 4:8) Faatasi ma se uiga tiga alofa, e faatusatusa i le uiga lea na faalia e Iesu, sa lē gata la ina faatutumuina e Iosefa a latou taga i saito, a e na toe tuu foi ma a latou tupe i gutu o a latou taga. Na ia ave foi ma ni mea alofa ia i latou e faaopoopo atu i ai, mo la latou malaga.—Kenese 42:25-35; faatusatusa le Mataio 11:28-30.

11. (a) I lea taimi, o le ā na faamalosia Iakopo e fai, ma a i se ā na ia ioe ai mulimuli? (e) Ua faapefea ona faamautinoa mai faapena i tatou e le Roma 8:32 ma le 1 Ioane 4:10 i le alofa o le Atua?

¹¹ I le taimi lea, ua uma meaʻai na latou faatauina mai Aikupito. Ona fai atu foi lea o Iakopo i ona atalii e toaiva ina ia toe o atu e toe faatau mai nisi meaʻai. A e muamua lava, ua ia faapea atu: “Tou te le o ifo ma loʻu atalii; auā ua oti lona uso, na o ia lava e toe, pe a oo se mea leaga ia te ia i le ala o le a outou o ai, ona outou aveina ifo lea oʻu lauulu sinā i le tuugamau ma le faanoanoa.” A e peitaʻi, ina ua uma le tele o ni faaoleolega, ma ua ofo atu foi Iuta o le a paʻu lava ia te ia le vaaiga o Peniamina, ona gauaʻi loa lea o Iakopo e tuu atu le tama latou te o.—Kenese 42:36-43:14.

12, 13. (a) Na faapefea ona lafo atu e Iosefa se tofotofoga ina ia faaalia ai uiga o loto o ona uso? (e) Na faapefea i le iʻuga ona avatu ai ia Iosefa se faavae e faaalia ai lona alofa?

¹² Ina ua vaai atu Iosefa ua sau Peniamina faatasi ma ona uso, sa ia valaaulia loa i latou i lona fale, ma na ia laulauina ai se taumafataga. Na ia saunia faasili ni tufaaga se lima ma Peniamina na i lo o tufaaga na ia tuuina atu i isi. Ona toe faia foi lea e Iosefa o se isi tofotofoga mulimuli i ona uso. Na ia toe faafoi uma atu lava a latou tupe i gutu o a latou taga, a e o lana ipu ario faapitoa na tuu i le gutu o le taga a Peniamina. E leʻi leva ona latou o, a e auina atu e Iosefa le tagata e pule i lona aiga ma ia tuuaiʻa i latou i le gaoi ma ia saili a latou taga mo lana ipu. Ina ua maua i le taga a Peniamina, ona saeia ai lea e le au uso o latou ofu. Ua toe taʻitaʻiina atu i latou ia Iosefa. Na faia e Iuta se olega ma loimata ina ia alofagia i latou, ma ofo atu o ia e fai ma pologa e sui ai Peniamina, ina ia mafai ona toe foi atu le tama i lona tamā.—Kenese 43:15-44:34.

¹³ Ina ua ia mautinoa nei ua suia loto o ona uso, ua lē toe mafai loa e Iosefa ona taofiofi ona faalogona. Ona ia fai atu loa lea i isi tagata uma ina ia o ese mai ia te ia, ona fai atu loa lea o Iosefa: “O aʻu o lo outou uso o Iosefa, na outou faatau mai i Aikupito. O lenei, aua neʻi tiga outou, pe fai ma mea leaga i o outou manatu ina ua outou faatau mai ia te au i le mea nei; auā na auina mai aʻu e le Atua e muamua ia te outou e fai ma faaola . . . e faasaoina outou i le lalolagi, e faaola foi ia te outou i le faaolataga tele.” Ona ia fai atu lea i ona uso: “Ia outou vave ona o aʻe i loʻu tamā, ma outou fai atu ia te ia, . . . ia sau ia te aʻu, aua e te tuai mai. E te nofo foi i le nuu o Kosena, . . . ou te tausi foi ia te oe i lea mea, auā e toe lima tausaga o le oge, ina neʻi faamativaina ai oe, ma lou aiga, ma mea uma ua ia te oe.”—Kenese 45:4-15.

14. O le ā le tala e olioli ai na faaoo atu ia Iakopo?

¹⁴ Ina ua lagona e Farao le tala e uiga i uso o Iosefa, ona ia fai atu lea ia Iosefa ina ia ave ni fata faataavalevale mai Aikupito e aumai ai lona tamā, ma lona aiga atoa uma i Aikupito, auā o le a tuuina atu mo i latou lelei uma o le laueleele. Ina ua faalogo Iakopo i nei mea uma, ona toe malosi ai lea o lona loto ma faapea ane: “Soia, o loo ola mai pea loʻu atalii o Iosefa; ou te alu, ma te feiloai ma ia manū ou te leʻi oti.”—Kenese 45:16-28.

Tele Meaʻai Faaleagaga

15. Ia te ai ua tatou vaavaai atu nei iai mo meaʻai faleagaga, ma atonu e faapefea ona faamautinoa ai i tatou e uiga i le anoanoaʻi?

¹⁵ O le ā le uiga o nei mea uma mo i tatou i aso nei? Ona o le iloa e uiga i o tatou manaoga faaleagaga, ua tatou vaavaai atu ai i Lē ua aupito sili na i lo o Farao agalelei i aso o Iosefa. O le Alii Silisili Ese o Ieova, ua na saunia meaʻai e ola ai, atoa ma le taʻitaʻiiga i nei aso pogisa o se lalolagi, ua galala mo upu moni o le Tusi Paia. Ua tatou matuā tuuina atu i tatou e galulue mo fiafiaga o lona Malo, i le avatua o a tatou mea e sefulu aʻi i le fale o le Atua e pei ona sa muaʻi faia. Maeu se lima foai, ua ia toina ai “puipuni o le lagi,” ma sasaa mai lana faamanuiaga, “seia silisili ona tele.”—Malaki 3:10.

16. (a) E na o fea o loo maua ai “mea e ʻai” e faaolaina ai i aso nei? (e) Ua faapefea ona faatele ina le lūlūina o “saito” ona o le fanau a tagata ua matelaina?

¹⁶ Ua iai i le itu taumatau o Ieova lana Pule Sili o Mea e ʻai, ua avea nei o se Tupu faapaleina, o Iesu faamamaluina. (Galuega 2:34-36) I le faatauina atu e tagata o i latou lava e fai ma pologa ina ia faaolaina ai, o lea o i latou uma i aso nei o loo mananaʻo e ola pea e tatau ona o atu ia Iesu, i le avea o ona soʻo tuuina atu i le Atua. (Luka 9:23, 24) E pei ona faatonu e Iakopo ona atalii e o atu ia Iosefa mo ni meaʻai, ua faapena foi ona taʻitaʻia e Ieova le fanau a tagata salamō i lona Alo pele e toatasi, o Iesu Keriso. (Ioane 6:44, 48-51) Ua aoaoina e Iesu ona soʻo i faapotopotoga e pei ni aai—ua sili atu i le 52,000 o loo malolosi i le lalolagi aoao i aso nei—o i inā o loo fafagaina ai i latou i le anoanoaʻi o meaʻai faaleagaga, o loo faasoasoaina mai ua fau ma soloi o “saito,” e pei o ni “fatu” mo le totoina i le fanua. (Kenese 47:23, 24; Mataio 13:4-9, 18-23) O nei molimau a Ieova o ni ē faigaluega ma le fiafia! E toatele pea i latou o loo tauofo mo le auaunaga paeonia sauatoa, faatasi ai ma i latou e tusa o le 595, 896 o loo auai nei, i le avea o se tumutumuga, i lenei galuega ua fai ma faaeaga i le tasi le masina i le tausaga ua mavae. O se faatatauga, e sili atu i le 11 paeonia i le faapotopotoga e tasi!

17. O le ā le isi faamatalaga faavaloaga e tutusa ma le aufaatasia o ʻafa uso e toasefulu ma Iosefa?

¹⁷ U saʻo le matauina faapea, o le toasefulu o ‘afa uso o Iosefa, ua salamō nei i o latou uiga ma gaoioiga sa i ai muamua, na toe aufaatasi ma iai Aikupito, lea, faatasi ai ma Sotoma, ua faaatagia ai le lalolagi lea na faasatauroina Iesu. (Faaaliga 11:8) Ua faamanatu mai e lenei mea ia i tatou le Sakaria 8:20, 23, lea e taualuga i se faamatalaga i ni “tagata e toatinogafulu” o ē ua faapea mai, “Tatou te o ma outou,” o lona uiga, e o faatasi ma tagata faauuina a Ieova, o ē, o loo auauna pea i ai i inei i le lalolagi le vaega totoe.

18. O le ā ua faatusaina i ai i aso nei le fiafia faapitoa lea sa faaali atu ia Peniamina?

¹⁸ Peitaʻi, a e faapefea le uso moni e toatasi o Iosefa o Peniamina, o lē na iʻu ai le ola o le avā pele a Iakopo o Rasela, talu ai le faigata o lona fanauga? Sa sili ona alofa Iosefa ia Peniamina, o lē na sili ona vavalalata lo laua faiā ma le tama lenei a lona tinā. E faapena moni lava le faamatalaga lenei ina ua mauaina e Peniamina o tufaaga e lima ina ua uluaʻi toe faatasia uma le ʻau uso e toa 12 i le taumafataga i le fale o Iosefa. Pe ua lē faaatagia lelei ai ea e Peniamina le vaega totoe o Molimau faauuina i aso nei, o le toatele o i latou ua faasaoina, ua faatasi atu i le itu a le Alii talu mai le 1919? Na maua moni lava e lenei vasega a “Peniamina” se tufaaga faapitoa mai ia Ieova, ina ua ‘molimau mai lona agaga i o latou agaga,’ (Roma 8:16) Sa tofotofoina foi i latou nei e tusa ai ma lo latou faamaoni, a o faia e “mamoe” a le Alii le faiva ia i latou.—Mataio 25:34-40.

19. O le ā le faatusa e tatau ona matauina i le siitia o le aiga o Isaraelu i Kosena, ma le aoaoina o tagata o le Atua i aso nei?

¹⁹ O se mea e fiafia ai faapea, ina ua fuafuaina e Farao se auala e malaga mai ai Iakopo ma lona aiga uma i Aikupito, o tane uma lava mai “tagata” na nonofo ai i inā e 70, o le faatelega o le 7 ma le 10. (Kenese 46:26, 27) O nei fuainumera e lua, o lo o maoti lava lo la faaaogaina matilatila i le Tusi Paia, o le “7” e masani ona faasino i le lagi a o le “10” o le numera atoa lena faalelalolagi. (Faaaliga 1:4, 12, 16; 2:10; 17:12) Ua faatusaina lenei mea i le tulaga o aso nei, pe a tatou faatalitalia faapea, o le a faatasia e Ieova i lona “nuu” le parataiso faaleagaga lea o loo tatou olioli ai nei, so o se tagata mulimuli lava o lona aiga o Molimau. (Faatusatusa le Efeso 1:10) “Ua silafia e (Ieova) ona lava tagata,” ma o le taimi foi lava lenei, ua ia tuu atu ai i latou e nonfo “i le fanua e sili ona lelei” e pei o Kosena i tuā i le pulega a Farao.—Kenese 47:5, 6; 2 Timoteo 2:19.

20. E ui lava i le oge faaleagaga i aso nei, a e a i se ā e ao ai ona tatou olioli?

²⁰ I aso o Iosefa, na mulimuli mai ai tausaga o le oge, i tausaga o le mau. I aso nei, o loo o faatasi lava. Pe a faatusatusa atu i le oge faaleagaga i nuu i fafo atu o le finagalo lelei o Ieova, a e o loo anoanoaʻi meaʻai faaleagaga i totonu o le nofoaga o le tapuaʻiga ia Ieova. (Isaia 25:6-9; Faaaliga 7:16, 17) Ioe, e ui lava o loo iai se oge i le fia faalogo i afioga a Ieova i Kerisinetoma e pei ona valoia e Amosa, a e o loo alu atu pea le afioga a Ieova mai Ierusalema faaleagaga. Maeu so tatou olioli i lena!—Amosa 8:11; Isaia 2:2, 3; 65:17, 18.

21. (a) O le ā le faaeaga sili ua tatou olioli ai i aso nei? (e) O le ā e tatau ai ona tatou loto faafetai, ma e ao faapefea oan faalia lo tatou faafetai?

²¹ I lalo o le taʻitaʻiga a le Iosefa Sili, o Iesu Keriso i aso nei, ua tatou maua ai se faaeaga sili o le aufaatasi atu i faapotopotoga e pei ni aai. O i inā ua mafai ai ona tatou taumamafa i le anoanoaʻi o meaʻai susua faaleagaga, ma totoina foʻi fatu o le upu moni ma faasalalau atu le tala lelei faapea, o loo maua nei meaʻai faaleagaga. Ua tatou faia lenei mo le lelei o i latou uma e talia faatulagana o mea, ma sauniuniga ua fuafuaina ma le alofa e le Pule Silisili Ese o Ieova. Maeu so tatou loto faafetai i lo tatou Atua ona o le mea alofa i lona Alo, le Iosefa Sili, o lē o auauna e avea o le Pule poto o meaʻai faaleagaga! O ia lena ua tofia e Ieova, e avea o Lē Faasaoina ola i le taimi o le oge faaleagaga. Seʻi tatou taitoatasi ia ma filigā, i le avatua o le auaunaga paia e pei ona ia tuu ai le faaaʻoaʻo, ma i lalo o lana taʻitaʻiga!

O E iloa le Faatusatusaga?

◻ Na faapefea ona suia e Iosefa Iesu i le avea o sē Pule i Mea e ʻai?

◻ O le a le tala ia Iosefa na faatusaina i ai le avea o ni auauna i le Atua e ala i le tuuina atu?

◻ O le ā le uiga na faaalia e Iosefa ma Iesu foʻi, e avea o se faaaʻoaʻo mo i tatou i aso nei?

◻ O le ā le faatulagana atoa o le tufatufaina atu o meaʻai i aso nei, e pei o aso o Iosefa?

◻ O le ā e tatau ona uunaʻia i tatou e fai, e tusa ai ma ō tatou manatu e uiga i lenei tala?

[Ata i le itulau 16, 17]

I se lalolagi ua matelaina i le oge faaleagaga, ua saunia ai e le Iosefa Sili le anoanoaʻi mo i latou uma o ē o mai ia te ia i le faatuatua

E pei ona faaalia e ʻafa uso e toasefulu le gauaʻi atu ia Iosefa, ua iloa ai nei foʻi e le motu o tagata e toatele Keriso

E pei o tagata e 70 o le aiga o Iakopo, ua oo atu ai le fuainumera atoa o “mamoe” a Ieova i le “fanua” lelei—le parataiso faaleagaga ua tatou olioli ai nei

[Ata i le itulau 18]

Ua alofa faapitoa lava Keriso i le vasega faa-Peretania o aso nei, i le mauaina o le anoanoaʻi o “meaʻai i ona itu aso”