O le ā le Uiga o le Maliu o Iesu ia te Oe?

“O ʻAU TAU uma lava sa faapea ona iai i se savaliga, o fuāvaa uma lava sa faapea ona fausia, o palemene uma sa faapea ona tauaofia, ma o tupu uma lava sa faapea ona pule, pe a tuufaatasi, sa leʻi faapea ona aafia malosi ai le olaga o tagata i luga o lenei lalolagi, e pei ona aafia ai i lenei peresona solitu e toatasi.” Ua faapea ona tusi ai le tusitala o James A. Francis e faatatau ia Iesu Keriso.

E eseese auala e manatu ai tagata ia Iesu, ae ua faailoa mai o ia e le Tusi Paia o le Alo o le Atua ma o se tagata o le alofa faataulagaina totino. Sa taʻua e Iesu se auala sili lea na ia faaalia ai lena alofa ina ua ia fetalai e uiga ia te ia lava: “O le Atalii o le tagata e lei sau ia ina ia auauna mai tagata ia te ia, a ia auauna atu ia, ma foaiina atu lona ola e fai ma togiola e sui aʻi tagata e toatele.”—Mataio 20:28.

O le ā le uiga o lenei togiola? Aiseā sa manaomia ai? O ai ua togiolaina ai? O le ā moni lava le uiga o le maliu o Iesu ia te oe?

O le ā Lea Mea?

O se togiola o se mea e faasaolotoina ai. O le togiolaina o se tasi o lona uiga o le faasaoina mai o ia mai se faatagataotauaina po o se faasalaga e ala i le totogia o se tau. I le uiga faaleagaga, o le “fai ma togiola” o lona uiga ia aumaia le faasaoina mai le agasala ma lona faasalaga. O le mafuaaga lena na maliu ai Iesu. E pei ona tusi le aposetolo Kerisiano o Paulo: “O le oti, o le totogi lea o le agasala; a o le ola e faavavau, o le mea foaifuaina mai lea e le Atua, i lo tatou Alii o Keriso Iesu.”—Roma 6:23.

O le tau o le togisala e faale-Tusi Paia lona fesootai atu ma le totogiina o se togiola. Ua faapea mai le Salamo 49:6-9, NW: “O i latou o e faatuatua i o latou oa, ma mitamita i latou ona o le tele o a latou oloa, e le mafaia lava e so latou ona togisala mo lona uso, pe avatu i le Atua se togiola mo ia; (auā e matuā taugata le togisala mo latou solu, e le mafaia lava ia e faavavau.) ina ia ola pea ia e faavavau ma le iloa e ia le tuugamau.” O le togiola o se togisala ua faataunuuina e le Atua, ae lē mai so o se tagata lē lelei atoatoa.

Aiseā ua Manaomia Ai?

Ua manaomia le togiola ona ua agasala lo tatou uluai tamā faaletagata, o Atamu. O lea na leiloa ai ia te ia le ola lelei atoatoa, na faasalaina ai ma le tonu i le oti, ma mulimuli ane loa oti. (Kenese 2:15-17; 3:1-7, 17-19; 5:5) Ona o ni ē na tupuga mai ia te ia, ua tuufaasolo mai ai ia i tatou le agasala ma le oti. “Faapei ona oo mai o le agasala i le lalolagi i le tagata e toatasi, o le oti foi ona o le agasala,” na tusi ai Paulo, “ona oo mai ai lea o le oti i tagata uma lava, auā ua agasala uma lava.” (Roma 5:12) Ioe, ua “oti uma ia Atamu.” (1 Korinito 15:22) O lea na fai mai ai ma le saʻo le faisalamo o Tavita: “Na fanaua aʻu ma le amio leaga; na ou i ai foi i le manava o loʻu tinā ma le agasala.”—Salamo 51:5.

E matuā manaomia le faasaoina mai le taʻusalaina i le agasala ma le oti, pe afai e maua e so o sē na tupuga mai ia Atamu le ola e faavavau. Talu ai e lē mafai e tagata lē lelei atoatoa ona saunia lenei togiola, na faia ai faapea ma le alofa e Ieova e ala ia Iesu Keriso. Ae, o le ā ua faatauina i le togiola? Ina ua agasala Atamu, sa leiloa ai ia te ia le ola faaletagata lelei atoatoa e faavavau, faatasi ma ona aiā uma ma faamoemoega. O lea, sa togisalaina ai foi le mea lava lea e tasi e ala i le taulaga togiola a Iesu.

Le Mea ua na Mafaia

Sa faamalieina le faamasinoga tonu ina ua tofo le fanau a tagata i le oti, le faasalaga o le agasala. O lea, o le togiola o se gaoioiga o le alofa mutimutivale ma le alofa agalelei o le Atua. O le soifua faaletagata lelei atoatoa o Iesu, ma ona aiā uma ma faamoemoega, sa tuuina i lalo ina ua maliu, na te leʻi toe aveina, auā e leʻi toetu o ia o se tagata o le tino aano ma le toto ae o se meafaiola agaga e lē mafai ona oti. (1 Korinito 15:50; 1 Peteru 3:18) O le mea lea ua faaauau ai ona iai i le soifua faaletagata faataulagaina o Iesu Keriso le malosi e togisala ai, pe togiolaina ai.

Ona o se tagata e leai se agasala, sa tu ai Iesu i se tulaga e tutusa lelei ma lea na muai maua e Atamu lelei atoatoa. Ona o le usiusitai i le Atua e oo i le oti, na faia ai Iesu o le Ositaulaga sili ona Maualuga, ma na ia tuuina atu le tāua o lana taulaga lelei atoatoa i le lagi. (Eperu 9:24-26) Ona sa talia e le Atua lenei tau mo le togisala, ua mafai ai ona laveaiina e Iesu fanau talitonu a Atamu mai i le agasala ma le oti, e ala i le faatatauina o le aogā o lana taulaga e fai ma sui o i latou. (1 Korinito 6:20; 7:23; 1 Ioane 2:1, 2) I lea, “ona avea ai lea o ia [Iesu] ma tupuga o le ola e faavavau ia i latou uma o e usiusitai ia te ia.” (Eperu 5:8, 9) E ala i lenei mea, ua mafai ai e i latou ona maua se tulaga amiotonu i luma o le Atua e ala i lona Alo.

O Ai ua Togiolaina?

O ai la ua maua aogā mai i le togiola? O tagata o ē faaalia le faatuatua i lenei sauniuniga ma i lea ua ōgatasi ai ma le Atua. E ala i le auauna ia te ia ma le faamaoni, ua mafai ai ona faasaolotoina i latou mai i le agasala, ma lona faasalaga o le oti ma maua le ola e faavavau.—Ioane 17:3.

Sa mafai e le uluai tagata ona filifili pe usiusitai i le Atua pe leai. Sa ia filifili e lē usiusitai. “E lei ʻolegia foi Atamu,” ae sa oti o ia o sē agasala ma le loto i ai. (1 Timoteo 2:14) Peitai, e faapefea i fanau a Atamu? E mafai foi ona latou filifili pe auauna i le Atua i le mea aupito sili mai i o latou tomai lē lelei atoatoa, pe lē usiusitai i Lē na Foafoaina i latou.—Iosua 24:15.

Na afio mai Iesu e “foaiina atu lona [solu] o le togiola e sui aʻi tagata e toatele.” (Mareko 10:45) Ae o ai le “toatele”? E mautinoa lava e lē o aofia ai Atamu ona sa o ia o se tagata lelei atoatoa, o lē na filifili ma le matuā loto i ai e lē usiusitai i le Atua, ma oti ai e avea o se tagata agasala ma le loto i ai lē salamō. Ae faapefea lona aiga matuā toatele, ua oo atu lona faitau aofai i le faitau afe miliona? I se tau talafeagai ua faasaolotoina ai e Iesu Keriso le faaumatiaga tuufaasolo ua faatietie atu nei i luga o le aiga o Atamu. (Faatusatusa 1 Timoteo 2:5, 6.) Ona e fai ma sui o le “toatele” o tagata talitonu, ua faatatauina ai e Iesu le aogā o lana togisala o le laveaiina.

O tagata talitonu ua togiolaina e aofia uma ai tagata Iutaia ma Nuu Ese, po o tagata o atunuu. Ua faapea mai Paulo: “Faapei ona faasalaina o tagata uma lava i le agasala e tasi, e faapea foi ona taʻuamiotonuina o tagata uma lava i le amiotonu e tasi, latou te ola ai.” (Roma 5:18) E ala i le maliu i luga o le laau, “na faatauina mai [tagata Iutaia] e Keriso ai le faafanoga o le tulafono, ina ua faafanoina o ia mo i [latou]; auā ua tusia, E faafanoina i latou uma o e ua faatautauina i le laau.” (Kalatia 3:13; Teuteronome 21:23) Ua faasino atu le Roma 4:11 i nuu ese ina ua ia faapea mai, ona o Aperaamo le augā tamā o tagata Iutaia sa “avea o ia ma tamā o e faatuatua uma lava [a o leʻi] peritomeina.” O lea la, sa aogā le taulaga togiola a Iesu i tagata Iutaia ma Nuu Ese talitonu.

O le ala ua uia e tagata taitoatasi, e filifili ai pe o le a ia maua aogā mai i le taulaga a Iesu. I le pei o Atamu, o tagata e faia ma le loto i ai amioga leaga, o le a lē faamalosia i latou ia maua aogā o le togiola ma le ola e faavavau. E pei ona fetalai Keriso: “O lē faatuatua i le Alo, ua ia te ia le ola e faavavau; a o le le faatuatua i le Alo e le iloa e ia le ola, a o le toasa o le Atua o loo tumau lava i ona luga.” (Ioane 3:36) Ua mafai ai foi e le togiola ona faia se toetu mo i latou ua maliliu o loo i le finagalo o le Atua. (Ioane 5:28, 29) Afai e faamaonia lo latou usiusitai ma talisapaia, o le faatatauina la o le aogā o le togiola ia i latou o lona uiga o le a latou ola ai pea e faavavau. Ae mo i latou o loo iai nei i “aso e gata ai,” o loo iai le avanoa e tatau ai mo le ola e faavavau e aunoa ma le tau manaomia ona oti.—2 Timoteo 3:1-5; Mataio 24:3-14, 21, 34; Ioane 11:25, 26.

Mafuaaga mo le Loto Faafetai

So o se tasi o faanaunau ia maua aogā mai le togiola, e tatau ona ia te ia le talisapaia loloto mo lea mea. Ma maeu le fetaui lelei mo le iai o sea loto faafetai! I lo mea uma lava, ua manaomia ai e le togiola le anoanoai o le alofa i le vaega a le Atua ma Keriso.

Sa faaalia e Ieova le Atua le alofa sili i le saunia o le togiola e ala i le maliu o lona Alo. Na fetalai Iesu: “Auā ua faapea lava ona alofa [tele] mai o le Atua i le lalolagi [o le fanau a tagata], ua ia au mai ai lona Atalii e toatasi, ina ia le fano se tasi e faatuatua ia te ia, a ia maua e ia le ola e faavavau. Auā e lei auina mai e le Atua lona Atalii i le lalolagi ina ia faasala i le lalolagi, a ia faaolaina le lalolagi ia te ia.” (Ioane 3:16, 17) Pe e lē ao ea ona e talisapaia lenei faaalia mai o le alofa o le Atua?

Mafaufau atili e uiga i le loloto o le alofa o Ieova i le faia o se sauniuniga mo le togiola. A o leʻi auina mai le Alo o le Atua i le lalolagi, e soifua ma maliu ai e avea o se tagata lelei atoatoa, sa iai se mea sa soifua muamua ai o ia. Sa o ia o le “ulumatua o mea uma lava ua faia,” auā “na faia e ia o mea uma lava, o mea i le lagi ma mea i le lalolagi, o mea o vaaia ma mea e le o vaaia.” (Kolose 1:13-16) Maeu le alofa o Ieova i lona Alo! Ae ui i lea, sa leʻi auina mai e le Atua so o se tasi o le faitau miliona o agelu amiotonu i le lalolagi. Na sili ona tele lona alofa mo le fanau a tagata, o lea na ia auina mai ai lona Alo ulumatua.

Seʻi manatu foi, i le loloto o le alofa na faaalia e Iesu i le fesootai atu ma le togiola. I le avea ma meafaiola agaga i le lagi, sa avea ai o ia ma matai “tufuga” a le Atua. E moni, o mea sa “fiafia foi le [Alo o le Atua], sa i le fanau o tagata lea.” (Faataoto 8:22-31) Ae, sa lē faigofie mo ia ona tuua le lagi, faatasi ai ma siosiomaga fiafia faatasi ma lona Tamā ma le manomanō o agelu amiotonu. Mai lona afioaga faalelagi, sa mafai ai e le Alo o le Atua ona silasila mai i tulaga leaga o le lalolagi ma iʻuga leaga o le agasala ma le oti i luga o le fanau a tagata. Sa ia silafia foi o le saunia o le togiola o le a manaomia ai lona maliu. Peitai, sa “uiga o ia faatasi ma le pologa, ina ua faia o ia faapei o se tagata; na iloa foi o ia ua tino mai i le tagata.” E sili atu i lena, “ua faamaulalo e ia ia te ia, ua na anaana ua oo ina maliu.” Ona o lea faamaoni, ua toe faatuina ai Iesu i le soifuaga mamalu faalelagi. (Filipi 2:5-11) Maeu le alofa na ia faaalia e tusa ai ma le togiola! Pe e te talisapaia le mea na faia e Iesu?

O le ā o le a E Faia?

Na tatalo le taʻitaʻi lotu sili ona maualuga o Egelani o Richard o Chichester (c. 1198–1253) e faapea atonu o le a mafai ona ō mai tane ma fafine ina ia “iloa ma le matuā manino Iesu Keriso, ia sili ona alolofa faapelepele ia te ia, ma ia sili ona mulimuli atu ma le matuā vavalalata ia te ia.” E mautinoa lava ua saunia e le taulaga togiola a Iesu le mafuaaga aogā e tasi e oo ai ina iloa, alofa, ma mulimuli atu ia te ia.

Ana lē seanoa le togiola, semanu ua tatou oti e aunoa ma se faamoemoe, ona o i tatou o tagata agasala, auā o “le tui o le oti, o le agasala lea.” (1 Korinito 15:56) O lea, ina ia sao mai le oti lea o le a iʻu i ai ona sa tuia ai oe i le agasala, o le ā e tatau ona e faia? E manaomia ona e aʻoaʻo e uiga i le sauniuniga a le Atua mo le faaolataga e ala ia Iesu Keriso. Ona tatau loa lea ona e faatinoina lou faaalia o le faatuatua i le togiola. Faapefea? E ala i le faaalia o le talisapaia mai le loto mo lea mea, tuutoina oe lava i le Atua, ma taʻu atu i isi e uiga i lenei sauniuniga ofoofogia mo le faaolataga.

O le faia o lenei mea e mafai ona tuuina ai oe i le “motu o tagata e toatele” o ē “o mai nai le puapuaga tele, ua ta foi o latou ofu, ma ua faasinasinaina o latou ofu i le toto o le Tamai mamoe,” o Iesu Keriso. (Faaaliga 7:9, 14) O lo latou faamoemoe o le ola e faavavau i se parataiso faalelalolagi. (Luka 23:43) Ioe, ma e mafai ona avea oe ma vaega o le vao o tagata e toatele fiafia, pe afai o avea moni le maliu o Iesu o se mea tautele ia te oe.

[Ata i le itulau 4]

Sa tu Iesu e leai se agasala i se tulaga e tutusa ma lena na uluaʻi maua e Atamu lelei atoatoa

[Ata i le itulau 6]

Pe e te talisapaia le uiga moni o le maliu o Iesu?