O Faapefea ona E Tamoʻe i le Tausinioga mo le Ola?
“Tou te le iloa ea, o e tausinio i le [tausinioga], e tausinio uma i latou, a e maua le taui e le toatasi? Ia faapea ona outou tausinio, ina ia outou maua.”—1 KORINITO 9:24.
1. O le ā ua faatusa i ai e le Tusi Paia lo tatou ala faa-Kerisiano?
UA FAATUSAINA e le Tusi Paia la tatou sailiga mo le ola e faavavau i se tausinioga. I le tau faaiʻuiʻuga o lona olaga, na faapea mai ai le aposetolo o Paulo e uiga ia te ia lava: “Ua ou tau le taua lelei, ua iu ia te au le tausinioga, ua ou taofi i le upu o le faatuatua.” Sa ia uunaia ona uso Kerisiano ina ia faia lena lava mea e tasi ina ua ia faapea atu: “Ina tatou tuu ese ia o mea mamafa uma, atoa ma le agasala e faalavelavegofie ai i tatou, ia tatou taufetuli ma le onosai i le [tausinioga] o i o tatou luma.”—2 Timoteo 4:7; Eperu 12:1.
2. O le ā le amataga faalaeiau ua tatou vaaia i le tausinioga mo le ola?
2 E talafeagai lelei lena faatusatusaga, auā e aofia ai i se tausinioga le amataga, le ala e tamomoʻe ai, atoa ma le tini, po o le faamoemoe. E faapena foi la i le taualumaga o lo tatou agaʻigaʻi i luma faaleagaga mo le ola. E pei ona tatou vaaia i tausaga uma, e faitau selau afe tagata ua faia se amataga lelei i le tausinioga mo le ola. Mo se faaaʻoaʻoga, i tausaga e lima ua mavae, e 1,336,429 tagata na amata aloaia i le tausinioga, e ala i le tuuina atu ma papatisoina i le vai. O lena amataga ma le lototele, e matuā faamalosia lava. Peitai, o le mea tāua, o le tumau ai lea i le tausinioga seia oo ina taunuu i le tini. Po o e faia lena mea?
Le Tausinioga mo le Ola
3, 4. (a) Sa faapefea ona faasino mai e Paulo le tāua o le tausisi pea i le tausinioga? (e) Ua lē taulau faapefea nisi i le utagiaina o le fautuaga a Paulo?
3 Ina ia faamamafa le tāua o le tausisi i le tausinioga, fai mai le apoapoaiga a Paulo: “Tou te iloa ea, o e tausinio i le [tausinioga], e tausinio uma i latou, a e maua le taui e le toatasi? Ia faapea ona outou tausinio, ina ia outou maua.”—1 Korinito 9:24.
4 E moni, i taaloga anamua, e na o le toatasi lava na te maua le taui. Peitai, i le tausinioga mo le ola, e mafai e tagata uma lava ona maua le taui. O le mea lena e manaomia ai ona tausisi i lena ala e oo i le faaiʻuga! O le itu e fiafia ai, ona e toatele ē ua tamomoʻe ma le faamaoni i lea ala seia oo i le iʻuga o o latou olaga, e pei ona sa faia e le aposetolo o Paulo. Ma e faitau miliona o loo faaauau pea ona tamomoʻe ai. E ui i lea, ua lē taulau i nisi ona agaʻi i luma pe faia foi se taumafaiga ina ia oo ai i le tini. Na i lo lea, ua latou faatagaina isi mea e taofia ai i latou, ma faapea ona latou paʻūū ese ai mai le tausinioga po ua lē agavaa foi i nisi itu. (Kalatia 5:7) Ua aumaia e lena mea ia i tatou uma se mafuaaga e iloiloina ai le auala o loo tatou taufetuli ai i le tausinioga mo le ola.
5. Pe sa faatusatusaina ea e Paulo le tausinioga mo le ola i se taaloga tauvā? Faamatala.
5 O le fesili atonu tatou te fesili ai: O le ā sa i le mafaufau o Paulo ina ua ia faapea mai e “maua le taui e le toatasi”? E pei ona muai matauina, e lē o le uiga o lona manatu e faapea, e na o le toatasi o le a mauaina le taui o le ola e faavavau, mai ia i latou uma lava o ē sa iai i le amataga o le tausinioga mo le ola. E aliali mai e lē o le tulaga lena, auā i lea taimi ma lea taimi, sa ia faamanino mai ai e faapea, o le finagalo o le Atua, e ao ona faasaoina tagata mai ituaiga uma lava. (Roma 5:18; 1 Timoteo 2:3, 4; 4:10; Tito 2:11) Leai, e leʻi faapea mai o ia, a mea o le tausinioga mo le ola, o se tauvaga lea e taumafai ai tagata taitoatasi o loo auai, ina ia faatoilaloina isi tagata uma. Na pau le mea sa iloa lelei e tagata Korinito, o lena ituaiga o agaga tauvā sa iai lea i tagata taaalo i a latou Taaloga faa-Eleni (Isthmian Games), lea sa faapea e sili atu ona lauiloa i lena taimi na i lo o Taaloga a le Olemipika. O le ā la sa i le mafaufau o Paulo?
6. O le ā ua faaalia i le aotelega e uiga i le faamatalaga a Paulo i le tagata tamoʻe ma le tausinioga?
6 Sa talanoaina e Paulo ona lava faamoemoega mo le faaolataga, i le siiina mai o le faataʻitaʻiga e uiga i se tagata tamoʻe. I fuaiupu o loo muamua atu, na ia faamatalaina ai le auala sa ia galue mamafa ai ma pulunaunauina ia lava i le tele o auala. (1 Korinito 9:19-22) Ma na ia faapea mai i le fuaiupu e 23: “Ou te faia foi le mea nei ona o le tala lelei, ina ia tatou tofutofusia faatasi ma aʻu.” Na ia iloa sa leʻi faamautinoaina lona faaolataga, ona e faapea sa filifilia o ia e avea ma aposetolo, pe ona sa ia faaaluina le tele o tausaga e talaʻi atu ai i isi. Ina ia mafai ona tofusia i faamanuiaga o le tala lelei, sa tatau ona faaauau pea ona ia faia mea uma lava i le mea e gata mai ai lona malosi mo le tala lelei. Sa tatau ona ia tamoʻe ma le loto atoa ina ia manumalo, ma ia pulunaunauina ia lava i se tulaga faigata e pei o loo ia tamoʻe i se tausinioga taufetuli, i Taaloga faa-Eleni, lea e ‘na o le toatasi na te maua le taui.’—1 Korinito 9:24a.
7. O le ā e manaomia ina ia ‘tausinio ai, ina ia maua’?
7 E tele ni mea e mafai ona tatou aʻoaʻoina mai lena faataʻitaʻiga. E ui ina o loo mananao tagata uma o loo auai i le tausinioga ina ia manumalo, ae e na o i latou lava o ē ua tasi aʻiaʻi ina ia manumalo, e faamoemoe o le a manumalo. Ona o lena, e lē tatau ai la ona faamalieina i tatou, ona e faapea ua tatou auai i le tausinioga. E lē tatau ona tatou manatu faapea o le a lelei mea uma ona ua tatou ‘iai i le upu moni.’ Atonu tatou te maeva i le igoa o Kerisiano, ae po o ia i tatou ea ni faamaoniga e faamaonia ai o i tatou o ni Kerisiano? Mo se faaaʻoaʻoga, po o tatou faia ea mea tatou te iloa e ao ona faia e se Kerisiano—o le auai lea i sauniga faa-Kerisiano, le auai i le faiva i le fanua, ma isi mea faapena? Afai o lena le tulaga o loo iai, ia faamālō, ma e ao ona tatou tauivi ina ia finafinau i le faia o na uiga e sili ona lelei. E ui i lea, pe mafai ea ona tatou maua ni aogā e sili atu, mai mea o tatou faia? Mo se faaaʻoaʻoga, pe tatou te sauniuni ea e lē aunoa e faasoa atu se mea i sauniga? Po o tatou taumafai ea e faatatauina mea ua tatou aʻoaʻoina i lo tatou olaga totino? Po o tatou uaʻi atu i le faaleleia o o tatou tomai, ina ia mafai ai ona tatou avatu se molimau maeʻaeʻa e tusa lava pe tatou te fetaiai ma ni toʻatugā i le fanua? O tatou naunau ea e talia le luʻi o le toe asiasi atu i tagata naunau ma faia ni suesuega faale-Tusi Paia i aiga? Ua apoapoai mai Paulo e faapea: “Ia faapea ona outou tausinio, ina ia outou maua.”—1 Korinito 9:24e.
Faaalia le Pulea Totino i Mea Uma
8. O le ā atonu sa faagaeeina ai Paulo e uunaia ona uso Kerisiano ‘e faaalia le pulea totino i mea uma’?
8 I le taimi o lona olaga, sa vaaia ai e Paulo le toatele o ē na faifailemū, ma tafetafea ese, po ua lē toe auai i le tausinioga mo le ola. (1 Timoteo 1:19, 20; Eperu 2:1) O le pogai lena sa ia faamanatu atu ai pea i ona uso Kerisiano e faapea, o loo latou auai i se tausinioga fitā ma le faifai pea. (Efeso 6:12; 1 Timoteo 6:12) Sa ia faaopoopo atu atili i le faataʻitaʻiga e uiga i le tagata tamoʻe ma faapea mai: ‘O i latou uma foi e auai i se tausinioga, e pulea totino i mea uma lava.’ (1 Korinito 9:25a) I lona taʻua o lena, sa faasino atu ai e Paulo i se mea sa masani lelei ai Kerisiano i Korinito, o toleniga mamafa ia e faia e tagata taaalo i Taaloga faa-Eleni.
9, 10. (a) Ua faamatalaina faapefea e se tasi tusi, tagata taaalo i Taaloga faa-Eleni? (e) O le ā se mea e aogā patino ona matauina e uiga i lena faamatalaga?
9 O se faamatalaga auiliili lenei e uiga i se tagata taalo i lana toleniga:
“E gauai atu ia lava ma le fiafia e aunoa ma se muimui i tulafono ma faasāsāaga i le sefulu masina o lana toleniga, auā a lē o lena, atonu e sili ai pe a lē tauvā. . . . E faamalosi o ia i nai faigata laiti, le tino vaivai, ma itu tau ia te ia lava, ma o lona manatu, o se mea e viia ai le taumamao ese mai so o sina mea itiiti lava atonu e faaitiitia ai lona avanoa e taulau ai. Na te vaaia isi tagata e lolo atu i meaʻai, e malōlō a o loo ia mapusela i le taumafai ma le filigā, e taeele malie, ma olioli i fiafiaga o le olaga; ae e seāseā ona ia moomoo i ai, ona o loo matuā naunau lona loto i le taui, ma e manaomia ai se toleniga mamafa. Ua ia iloa o le a leai sona avanoa pe afai e manatu māmā i le matuiā o le aʻoaʻiga, i so o se itu po o so o se vaega.”—The Expositor’s Bible, Tusi V, itulau 674.
10 O se mea e patino ona naunau i ai, o le taofi lea e faapea, e manatu se tasi o loo toleni, “o se mea e viia ai” le mulimuli i sea faasologa ogoogo o le faatigaina o ia lava. O le mea moni, “e seāseā ona ia moomoo” i le fimalie ma le taugalemū ua ia iloa o loo olioli ai isi. Pe mafai ea ona tatou aʻoaʻoina mai ai se mea? Ioe, o le mea moni e mafai.
11. O le ā le manatu lē talafeagai, e tatau ona puipuia mai ai i tatou a o auai i le tausinioga mo le ola?
11 Ia manatua fetalaiga a Iesu e faapea: “E va tele le faitotoa, e lautele foi le ala e tau atu i le malaia, e toatele foi i latou o e ui atu ai. Auā e va apiapi le faitotoa, e lauitiiti foi le ala e tau atu i le ola, e toaitiiti foi i latou o e maua.” (Mataio 7:13, 14) A o e taumafai e ui atu i le ‘ala lauitiiti,’ pe e te moomoo ea mo le saolotoga ma le toafimalie e foliga mai o loo olioli ai i latou o loo i le isi auala? Po o e lagona ea le lē taulau i nisi o mea o loo faia e isi, na e foliga mai e leai se leaga tele o iai? E faigofie tele ona oo ia i tatou lena lagona pe afai e lē taulau ona teu i o tatou manatu le mafuaaga ua tatou uia ai lenei auala. Na faapea mai Paulo: “O i latou foi ua latou faapea ina ia maua le pale palagofie, a o i tatou, ina ia maua le pale e le pala lava.”—1 Korinito 9:25e.
12. Aiseā e mafai ai ona faapea atu o le viiga ma le taʻutaʻua o loo sailia e tagata, e pei lava o le pale e pala, lea e foaiina atu i Taaloga faa-Eleni?
12 O lē e manumalo i Taaloga faa-Eleni, na te mauaina se pale fugalaau e fai i le paina faa-Eleni po o se isi laau faapena, atonu e mamae i ni nai aso po o ni vaiaso. O le mea moni, sa lē faamalieina tagata taaalo ona o se teu fugalaau e mamae pe pala, ae ona o le viiga, le mamalu, ma le taʻutaʻua e maua mai ai. Fai mai le faamatalaga faapea, pe a foi atu lē na manumalo i lona aiga, sa faafeiloai o ia e pei o se toa manumalo. Sa masani lava ona toina i lalo puipui o le aai ina ia ui atu ai ana solo, ma sa fauina foi faatusa ina ia viia ai o ia. Peitai, e ui lava i na mea uma, ae sa vave uma lona viiga. I aso nei, e toaitiiti lava ni tagata o loo iai sina iloa e uiga i na toa manumalo, ae o le toatele lava e lē o manatu i ai. O i latou o ē sa faataulagaina o latou taimi, lo latou malosi, lo latou soifua malōlōina, e oo foi i le fiafiaga faaleaiga ina ia maua ai le pule, le lauiloa, ma ʻoa o lenei lalolagi, ae e lē o mauʻoa i le Atua, o le a latou iloa, o lo latou “pale” o le manao i mea faitino, e pei lava o lo latou olaga, ua na o se mea e mavae atu.—Mataio 6:19, 20; Luka 12:16-21.
13. E faapefea ona ese le ala o le olaga o se tasi o loo auai i le tausinioga mo le ola, mai se tagata taalo?
13 Atonu e naunau tagata e taaalo i se taaloga, e taliaina ni mea manaomia ogoogo i le toleniga, e pei ona faamatalaina i luga, ae e mo sina taimi faatapulaa. A o le taimi lava e uma ai taaloga, ona latou toe foi lava lea i le ala masani o le olaga. Atonu o le a latou toleni pea i lea taimi ma lea taimi ina ia faatumauina ai o latou tomai, ae latou te lē o toe mulimuli i le ala foi lea sa faatigaina ai i latou lava, seia oo i le isi tauvaga e sosoo ai. Ae e lē faapena ia i latou o ē o loo taufetuli i le tausinioga mo le ola. Ia i latou ia, e tatau ona avea le toleniga ma le faatigaina o i latou lava o se ala o le olaga.—1 Timoteo 6:6-8.
14, 15. Aiseā e tatau ai i se tagata tauvā i le tausinioga mo le ola, ona faaauau pea le faaalia o le pulea totino?
14 Na fetalai atu Iesu i se faapotopotoga o ona soʻo, atoa ma isi e faapea: “Ai se fia mulimuli mai ia te au, aua neʻi usiusitai o ia ia te ia, (pe, “e tatau ona faapea ifo ia te ia, ‘Leai,’” i le faaliliuga a Charles B. Williams) a ia ave e ia lona satauro, i le mulimuli mai ai [pea] ia te au.” (Mareko 8:34) A tatou taliaina lenei valaaulia, e tatau la ona tatou sauniuni ina ia faia “pea” faapena, e lē ona e faapea o loo iai se aogā faapitoa i le faatigaina o i tatou lava, ae ona o le taimi lava tatou te lē faautauta ai, o le taimi lava e lē lelei ai la tatou filifiliga, atonu o le a faaleaogāina ai mea uma lava sa atiina aʻe, ma oo ai foi ina lamatia lo tatou lelei e faavavau. E masani lava ona faifai lemū le agaʻigaʻi i luma faaleagaga, ae maeu le vave ona faaleaogāina pe afai e lē leoleoina i tatou i taimi uma!
15 E lē gata i lena, na apoapoai mai Paulo e faapea, e tatau ona tatou faaalia le pulea totino “i mea uma lava,” o lona uiga, e tatau ona tatou faia faapena e lē aunoa i vaega uma o le olaga. E talafeagai lelei lena, auā afai e tafili saunoa pe ola i se olaga lē mamā tau amio se tagata taalo, o le ā la le aogā o tigā ma faigata uma i le tino sa ia onosaia? E faapena foi i la tatou tausinioga mo le ola, e tatau ona tatou faaalia le pulea totino i mea uma. Atonu e pulea e se tagata ia lava i mea e pei o le onā ma le faitaaga, ae o le a faaitiitia le tāua o lena itu pe afai e faamaualuga ma finauvale o ia. Ae ā pe afai e onosai ma agalelei o ia i isi, ae o loo ia teu loto pea se agasala faalilolilo i lona olaga totino? Ina ia aogā atoatoa le pulea totino, e tatau ona ia faaalia lea uiga “i mea uma lava.”—Faatusatusa i le Iakopo 2:10, 11.
Tamoʻe “E le ma le Faaletonu”
16. O le ā le uiga o le tamoʻe ma le “le faaletonu”?
16 Ona o taumafaiga mamafa e manaomia ina ia taulau ai i le tausinioga mo le ola, sa faaauau ai ona faapea mai Paulo: “O aʻu nei foi, ua faapea ona ou momoʻe e le ma le faaletonu; ua faapea ona ou tuʻi, e le pei o se tuʻi le matagi.” (1 Korinito 9:26) O le uiga moni o le upu “faaletonu,” o le “leai o se faamaoniga” (Kingdom Interlinear), “e leʻi faailoa atu, e leʻi faailogaina” (Lange’s Commentary). O lea, ina ia tamoʻe ma le “le faaletonu,” o lona uiga, e ao ona matuā faailoa atu i tagata matamata uma lava le mea o loo agaʻi atu i ai le tagata tamoʻe. Ua faaliliuina e le The Anchor Bible e faapea “e lē o se ala e fepiʻopiʻoaʻi.” Afai sa e vaai i ni tulagavae o loo feosofaʻi solo i le matafaga, e alu ma faataamilomilo, ma toe agaʻi foi i tua i nisi taimi, o le a faigata tele ona e manatu, sa tamoʻe lena tagata, ma e matuā lē mautinoa lava pe sa iai sona manatu i le mea o loo ia agaʻi i ai. Ae afai sa e vaai i ni tulagavae o loo faasolosolo i se laina umī e saʻo lelei, o loo tu le isi tulagavae i luma o le isi tulagavae, ma e va tutusa uma, o le a e faaiʻua ai la e faapea, o loo iloa lelei e le tagata e ona na tulagavae le mea o loo ia agaʻi i ai.
17. (a) Sa faapefea ona faaalia e Paulo sa leʻi tamoʻe o ia ma le “le faaletonu”? (e) E mafai faapefea ona tatou faataʻitaʻi ia Paulo i lenei itu?
17 Ua faaalia manino i le olaga o Paulo e faapea, sa lē tamoʻe o ia ma le “le faaletonu.” E anoanoai faamaoniga sa ia te ia e faamaonia ai o ia o se faifeau Kerisiano ma o se aposetolo. E tasi lava lona sini sa iai, ma na ia pulunaunauina ia lava ma le faamalosi i lona olaga atoa ina ia mauaina ai. Sa lē taitai ona faaseseina o ia i le fia lauiloa, le fia pule, i ʻoa, po o le solo lelei, e ui ina atonu sa mafai ona ia maua o so o se tasi o na mea. (Galuega 20:24; 1 Korinito 9:2; 2 Korinito 3:2, 3; Filipi 3:8, 13, 14) A o e toe tepa i tua i le auala sa e ola ai, o le ā le ituaiga o auala o e vaaia? Po o se ala saʻo ea o loo iloa lelei le itu o loo agaʻi i ai, po o se ala e taamilomilo solo e leai se mea o taulai i ai? O iai ea ni faamaoniga e iloa ai o loo e tauivi i le tausinioga mo le ola? Ia manatua, o lo tatou iai i lenei tausinioga, e lē faapea e tau ina ia tatou ō faatasi ai, ae ina ia oo i le tini.
18. (a) O le ā e faatusaina i ai lo tatou ‘tuʻi i le matagi’? (e) Aiseā o le a avea ai lena o se ala mataʻutia e mulimuli ai?
18 I le faatusatusaina ma se isi o taaloga, na fai mai atili Paulo e faapea: “Ua faapea ona ou tuʻi, e le pei o se tuʻi [i] le matagi.” (1 Korinito 9:26e) I la tatou tausinioga mo le ola, e tele fili o loo tatou fesagaʻi, e aofia ai Satani, le lalolagi, ma o tatou lava lē lelei atoatoa. I le pei o se tagata fusu i aso anamua, e tatau ona tatou mafaia ona faatoilaloina i latou e ala i ni tuʻi e lelei ona fuafuaina ma malolosi. O le itu e fiafia ai, ona ua aʻoaʻoina i tatou e Ieova le Atua ma ua fesoasoani mai ia i tatou i le taua. Ua ia saunia faatonuga i lana Afioga, i lomiga e faavae i le Tusi Paia, ma i sauniga faa-Kerisiano. Peitai, afai tatou te faitauina le Tusi Paia ma lomiga ma ō i sauniga, ae e lē faatinoina mea ua tatou aʻoaʻoina, pe tatou te lē o faamāumauina ai ea la a tatou taumafaiga, e pei o loo ‘tuʻi i le matagi’? O le faia faapena, o le a tuua ai i tatou i se tulaga mataʻutia. Tatou te manatu ai faapea, o loo tatou onosai i le taua ma maua ai se lagona sese o le saogalemu, ae semanū tatou te lē o faatoilaloina o tatou fili. O le pogai lena na apoapoai mai ai le soʻo o Iakopo e faapea: “A ia fai outou ma e anaana i le upu, a e aua le na ona faalogologo i ai, o faaseseina ai outou e outou.” E pei lava ona lē āfaina o tatou fili i le tau ina tuʻi e pei o loo ‘tuʻi i le matagi,’ e faapena foi i le tau ina “faalogologo” ona mautinoa ai, tatou te lē o faia le finagalo o le Atua.—Iakopo 1:22; 1 Samuelu 15:22; Mataio 7:24, 25.
19. E mafai faapefea ona tatou faamautinoa o le a lē oo ia i tatou le lē faamaoni?
19 O le manatu faaiʻu, ua taʻu mai ia i tatou e Paulo le pogai na taulau ai o ia e faapea: “A ou te faatoilaloina loʻu nei tino, ma aʻu fai ai ma pologa, ina neʻi iu ina le faamaoni aʻu, o aʻu sa talaʻi atu i isi tagata.” (1 Korinito 9:27) I le pei o Paulo, e tatau foi ia i tatou ona pulea o tatou tino lē lelei atoatoa, na i lo o le faatagaina o o tatou tino e pulea i tatou. E manaomia foi ona tatou aveeseina taaʻiga, moomooga, ma tuʻinanauga o le tino. (Roma 8:5-8; Iakopo 1:14, 15) E mafai ona tigā le faia faapena, ona o le uiga moni o le upu ua faaliliuina i le “faatoilaloina” o le ‘tuʻi o le mata’ (Kingdom Interlinear). E ui i lea, pe e lē sili atu ai ea ona lelei o le mafatia i le uliuli o le mata, a o la e ola, na i lo o le lolo atu i tuʻinanauga o le tino agasala ae oti ai?—Faatusatusa i le Mataio 5:28, 29; 18:9; 1 Ioane 2:15-17.
20. Aiseā ua faanatinati faapitoa ai nei ona iloiloina le auala o loo tatou tamomoʻe ai i le tausinioga mo le ola?
20 I aso nei, ua toeitiiti lava a tatou oo atu i le tini o le tausinioga. Ua toe o se aga ona oo mai lea o le taimi e tufa ai faailoga. Mo Kerisiano faauuina, ua ia i latou “le taui na valaauina . . . mai lugā e le Atua ia Keriso Iesu.” (Filipi 3:14) Mo i latou o le motu o tagata e toatele, ua ia i latou le taui o le ola e faavavau i se parataiso i le lalolagi. Ona o le tele o mea o loo aafia ai, seʻi tau ia ina tatou filifili e pei o Paulo, ia aua lava neʻi o tatou “le faamaoni.” Talosia ia ave oo i o tatou loto taitoatasi lenei poloaiga: “Ia faapea ona outou tausinio, ina ia outou maua.”—1 Korinito 9:24, 27.
O E Manatua?
◻ Aiseā e talafeagai ai ona faatusatusa le olaga o se Kerisiano i se tausinioga?
◻ E faapefea ona eseese le tausinioga mo le ola ma se tausinioga taufetuli?
◻ Aiseā e tatau ai ona faaauau pea lo tatou pulea totino “i mea uma lava”?
◻ E faapefea ona tamoʻe se tasi ma le “le faaletonu”?
◻ Aiseā e mataʻutia ai le tau ina ‘tuʻi i le matagi’?
[Ata i le itulau 16]
O le pale fugalaau, atoa ma le viiga ma le mamalu o se siamupini, o ni mea e mavae atu