Faatumauina e le Atua e lē Mafai ona Tala Pepelo

E PEI ONA FAAMATALAINA E MARY WILLIS

I le 1932, ua oo atu i nuu i tua o Ausetalia i Sisifo āuga faigata o le paʻū o fefaatauaiga o le lalolagi. I le tausaga lena, a o 19 oʻu tausaga, sa ma maua ai ma Ellen Davies se tofiga e talaʻi ai i se oganuu e aofia ai pe ā ma le 40,000 maila [po o le 100,000 kilomitaa] faatafafa. O le mea sa ma amata ai, o le tamai taulaga lea o Wiluna, pe ā ma le 600 maila [po o le 950 kilomitaa] i mātū i sasaʻe mai le mea e iai o ma aiga i Perth, le laumua o Ausetalia i Sisifo.

I LE ma malaga atu i le ma tofiga, sa ma nonofo faatasi ma Ellen i le nofoaafi ma se leoleo o auala o nofoaafi, e faaleuo ona uiga. A tu le nofoaafi i le mea e malōlō ai i le ala, na ia taʻu mai ma le agalelei ia i maʻua le umi o le malologa. Na ma maua ai i inā le avanoa e ō atu ai e talaʻi i tagata sa nonofo i vaiaai tu ese i auala o nofoaafi. Sa iu ina ma taunuu i Wiluna, le taulaga e mau ai ē eli minerale, a o tetele se afā pefu.

Peitai ane, o le nofoaga o malologa o nofoaafi i Wiluna, e tusa ma le lua maila [po o le 3 kilomitaa] mai le taulaga. E ma te taufai auvaivai uma ma e tolu a ma pusa tusi mamafa ma atopau e lua. O le ā nei le ma mea a fai? Sa ma tuu se pusa i luga o se laau, ma tofu i maʻua ma le pito o le laau ae saʻesaʻe. Sa faapena ona ma aveina taitasi ia pusa. E faafitu ona ma fefoifoiai e ave pusa e tolu ma a ma atopau i le lua maila [po o le 3 kilomitaa] i le taulaga. Sa tele a ma malologa na fai talu ai ua tiga tele o ma lima.

E ui i le pefu, ma le tiga o lima, ma vae gagase, ae sa ma fiafia i lea luʻi ma taumafaiga. Sa ia i maʻua le faalogona o loo faatasi mai Ieova ia i maʻua, ma ua ia lagolago ia i maʻua e faafetaiaia lenei amataga tuga o le talaʻiga i nofoaga tu ese. Sa lē pine ae ma iloa foi lana faamanuiaga i la ma galuega, auā, o a ma taumafaiga i lena malaga, na iu ai ina maua e se talavou e igoa ia Bob Horn le upu moni o le Tusi Paia. Sa ma olioli ona na mafai e Bob ona faaaogā ni nai tausaga i le auaunaga i Peteli, ma sa ia faaauau pea ona auauna faamaoni ia Ieova mo le toetoe lava 50 tausaga seia oo ina maliu i le 1982.

I le faagasolo mai Wiluna, sa ma galulue i vaiaai a o ma malaga mo le sili atu i le 450 maila [po o le 725 kilomitaa] agaʻi i le taulaga o Geraldton i le talafatai. Sa ma toe taliu mai i inā agaʻi i Perth. I nisi po, ma te momoe ai i potu faatali nofoaafi e gaogao, ma na oo lava ina faatasi ona ma momoe i luga o se faaputuga mutia mo povi i autafa o le ala nofoaafi.

Sa ma tauaveina se tagaaluga sa teu ai ni masi. O ā ma meaai ia sa tele ina ʻai mo le ʻafa muamua o le ma malaga. I nisi taimi, sa maua a ma meaai e ala i le fufuluina o ipu ma le fufuluina o fola o fale mautotogi ma faleai. A o isi taimi, ma te galulue ai i le aasa o le la i le tauina o pi. O foai tauofo mai i ē loto fiafia na taliaina lomiga faale-Tusi Paia, sa fesoasoani i a ma tupe faaalu.

O le mea na faamalosia aʻu e faatumauina le faatuatua ia Ieova ma faafetaiaia ma le fiafia le tele o tulaga faigata i na aso, o le faataitaiga lea ma le toleniga na ou maua mai i loʻu tinā.

O se Tofi Faa-Kerisiano

Sa malosi le faatuatua o loʻu tinā i Lē na Foafoaina Mea, ma i le mamao ou te manatua ai, sa ia talanoa mai ia i matou le fanau e uiga ia te ia. Peitai ane, na matuā tofotofoina lona faatuatua ina ua oti lo matou tuagane matua i le fitu o ona tausaga i se faalavelave i le aʻoga. Ae, na i lo o le iai o ni faalogona tetee i le Atua, sa matuā suesueina e loʻu tinā le Tusi Paia. Sa manao o ia e aʻoaʻoina, pe afai e mafai, le mafuaaga mo ia faalavelave. Sa tauia ana sailiiliga mo le upu moni o le Tusi Paia, ma sa faailogaina lona tuuina atu i le Atua moni, o Ieova, e ala i le papatisoina i le vai i tausaga amata ina ua mavae le 1920.

Mai i lena taimi, sa masani lava ona ia faamamafaina mai i a matou talanoaga le mautinoa o le taulau o folafolaga a le Atua. Sa ia timai mai ina ia teu pea i mafaufau e faapea, e tusa lava po o le ā e tupu, ‘e lē mafai ona tala pepelo le Atua.’ (Tito 1:2) Ona o lea, o maʻua ma loʻu uso, ma o ma tuagane e toalua, faatasi ma o ma aiga, ma fanau a a ma fanau, o loo avea nei ma ē tapuai ia Ieova le Atua. E toalua le fanau tama a loʻu uso laitiiti, o Alan ma Paul Mason, o loo auauna o ni ovasia femalagaai.

Se Faanaunauga e Talaʻi a o Itiiti

Sa lē o aʻu o se tagata aʻoga sogasoga, ma o lea na ou tuua ai le aʻoga i le 1926, a o 13 oʻu tausaga. Ae, sa ia te aʻu se faanaunauga malosi ina ia tufa atu i isi mea ua ou aʻoaʻoina mai le Tusi Paia. Sa manatu Tamā e leʻi lava laʻu aʻoga e fesoasoani ai i se tasi, ae fai mai Tinā: “E tusa lava pe na ona ia taʻu i tagata le taua o loo sau o Amaketo ma le avea o le lalolagi mo ē agamalu, o le faasalalau atu lava lena o le Malo o le Atua.” O lea, na amata ai loa ona ou auai i le galuega talaʻi mai lea fale i lea fale i le amataga o loʻu talavou, ae faatoʻā ou papatiso i le 1930. E leʻi leva loʻu papatisoga, ae amata loa ona ou talaʻi faataimiatoa i le oganuu i Perth.

I le tausaga na sosoo ai, i le 1931, na amata ai ona matou faaaogāina le tatou igoa fou, o Molimau a Ieova. Peitai, e toatele ē ona fale na tetee i le matou faaaogāina o lea suafa paia o le Atua, ma faapea ona tali mai ma le inaina. E ui lava i ia feiloaiga lē manuia, ae sa ou faaauau pea i le auaunaga. Sa ou mautinoa e lē tala pepelo le Atua ina ua ia folafola mai e mafai e ana auauna ‘ona faalagolago ia tusa ma le malosi ua ia foaiina mai.’—1 Peteru 4:11; Filipi 4:13.

Faailoaina o le “Motu o Tagata e Toatele”

I le 1935, sa ou maua ai se tofiga i le isi itu o le konitineta tele o Ausetalia. O lea, mo le tele o tausaga mulimuli ane, sa ou auauna ai o se paeonia i le itumalo o New England i le setete o New South Wales, pe ā ma le 2,500 maila [po o le 4,000 kilomitaa] mai le mea sa ou nofo ai i Perth.

E oo mai i le taimi lea, sa ou tagofia le areto lē faafefeteina ma le uaina mūmū i le Faamanatuga faaletausaga o le maliu o Iesu. E ui ina sa manatu i ai o le mea saʻo lea e tatau ona fai, ae maise lava mo ē auauna faataimiatoa ma le maelega, ae sa ou leʻi mautinoa e ia te aʻu se faamoemoe faalelagi. Ae, i le 1935, sa faamanino mai ai ia i matou le aoaoina o se motu o tagata e toatele o loo iai se faamoemoe e ola e faavavau i le lalolagi. O le toatele o i matou na olioli i le iloa e faapea o i matou o se vaega o lena motu o tagata e toatele, ma na matou lē toe tagofia ai loa le areto ma le uaina. (Ioane 10:16; Faaaliga 7:9) Ua tupu pea le malamalama o le upu moni o le Tusi Paia, e pei lava ona folafolaina mai e Ieova.—Faataoto 4:18.

Auala Fou e Faia ai le Galuega Talaʻi

I le 1937, na amata ai ona matou faaaogāina le laaupuʻelauga i le matou auaunaga. O lea, sa manaomia ona faia ni pusa i luma ma tua o a ma uila vilivae malolosi, e lē gata mo le laaupuʻelauga e mamafa ae faapea foi ma lipine (records) ma a ma ato tusi. Sa ou matuā faaeteete lava pe a tumu laʻu uila, auā afai e paʻū, e lē mafai ona ou toe faatuina i le mamafa!

O le taimi foi lena na amata ai ia solo e faalauiloa atu. A o matou savavali atu i magaala autū o taulaga, sa matou tauaveina ai ni pepa malō e faatautau i o matou tino i luma ma tua o loo iai ni faaupuga e faauai atu i ai le vaai. Sa matuā tofotofoina loʻu faatuatua e lenei galuega, ae maise lava ina ua ave faapagotaina aʻu ma lokaina mo se po i se tamaʻi sela i le taulaga o Lismore. Sa o se faalumaina le aumaia o aʻu i le fale faamasino i le aso na sosoo ai e aunoa ma le faatagaina o aʻu e seluina loʻu ulu! Ae sa toe lagolagoina foi aʻu e Ieova, e pei lava ona ia folafolaina mai. Na solofua loʻu faamasinoga, talu ai ona e na o le pau lava le moliaga a le leoleo, e faapea e taufaaleaga i lana tapuaiga laʻu pepa lea na asoa.

Toe Foi i Sisifō

I tausaga amata ina ua mavae le 1940, sa toe oo atu laʻu talaʻiga faapaeonia i taulaga i nuu i tua i Ausetalia i Sisifo. Sa faaauau ai pea i inei ni mea na tutupu o loo manatuaina pea, ma faamanuiaga faaleagaga. A o oʻu iai i loʻu tofiga i Northam, sa ma feiloai ai ma se fafine tausi aiga e pisi tele, e suafa ia Flo Timmins, e nofo pe ā ma le fitu maila [po o le 11 kilomitaa] mai le taulaga. Sa ia taliaina le tusi o le Reconciliation, ma e leʻi leva ae avea ma Molimau tuuina atu a Ieova le Atua. O loo ia auai pea i le auaunaga o le Malo, ma o lana tama teine, o lē sa na o le fa tausaga i le taimi lena, na tuputupu aʻe e avea ma paeonia faapito.

Ae sa iai nisi mea na tutupu e lē mafaagaloina. I se tasi taimi, sa ma sopoia ai ma laʻu paga se auala laupapa i Northam i le ma taavale solofanua, ina ua teʻi lava ua oso faafuasei le solofanua ma alu i le atoa i se saoasaoa e faafefeina ai tele i maʻua i luga o tafega tetele o le Avon River. Faatoʻā alualu lemū lava le solofanua ina ua tusa ma le maila [po o le sili atu ma le 1 kilomitaa] le mamao o lana tamoega.

Faaipoipoga, ma se Aiga

I le 1950, na ou faaipoipo atu ai ia Arthur Willis, o lē sa paeonia foi mo le tele o tausaga. Sa ma faamautu i se taulaga i nuu i tua o Ausetalia i Sisifo, o Pingelly, ma sa faamanuiaina i maʻua i se tama tama o Bentley, ma se tama teine o Eunice. Ina ua taulata ona iʻu aʻoga a tamaiti, sa filifili ai loa Arthur e toe paeonia. O le faaaoaoga lelei a lo la tamā, na faamalosia ai uma la ma fanau e amata ona paeonia sauatoa ina ua agavaa.

Sa masani ona aveina e Arthur ia tamaiti i oganuu mamao i nuu i tua e talaʻi ai. I nisi taimi, latou te tolauapi ai mo se vaiaso pe sili atu foi. I taimi ia, a o latou ō ese atu, ou te nofo ai e vaai le matou pisinisi fai meafale, ma faapea ai ona mafai ona paeonia i latou uma e toatolu.

Le Auaunaga i Tagata Aborigine

I se tasi taeao, ina ua faatoʻā foi mai le matou aiga mai se tasi o a latou malaga i nuu i tua, na tu faafuasei mai ai se tasi e asiasi mai. O ia o se tagata Aborigine, o lē na fesili mai faapea: “O le ā e kakau oga ou faia iga ia ou koe faaeaina ai?” Muamua sa matou lē malamalama. Ona toe manatua loa lea e Arthur, o le tamaloa lea sa faateaina mo le tele o tausaga mai le faapotopotoga Kerisiano ona o le onā. Sa lauiloa o ia i le inu tele ma le fai aitalafu.

Na faamatala i ai e Arthur le mea e manaomia ona ia faia ina ia toe faaeaina ai i le faalapotopotoga mamā a Ieova. Na ia tuumuli filemu e aunoa ma ni tala se tele, ma sa matou taumate po o le ā lana mea o le a fai. Sa leai se tasi o i matou na faatalitalia le mea na tupu i masina na sosoo ai. Na uigaese suiga na faia e lea tamaloa! E lē gata ina mālō o ia mai i lona faafitauli o le inu ʻava, ae sa ia asiasi foi i tagata i le itumalo ma faamanatu atu i ai ana aitalafu, ma faapea ona totogiina! Ua toe avea nei o ia ma se uso i le faatuatua ma na ia auauna foi mo sina taimi o se paeonia.

E toatele ni tagata Aborigine i Pingelly, ma sa matou olioli ai i se auaunaga faamalieloto i le fesoasoani i nei tagata loto maulalo e aʻoaʻo ma talia le upu moni o le Afioga a le Atua. Maeu le faamalosia o loʻu faatuatua i le faia o saʻu vaega i le fesoasoani i le tele o tagata Aborigine o Ausetalia i le aʻoaʻoina o le upu moni!

Na amataina se faapotopotoga i Pingelly, ma i le amataga, o le toatele, o ni tagata Aborigine. Sa manaomia ona matou aʻoaʻoina le toatele o i latou e faitau ma tusitusi. Sa tele se uiga faailoga tagata sa faaalia ia i latou i na uluai tausaga, ae sa faasolosolo lava ina faaaloalogia e tagata o le aai ia Molimau Aborigine ona o o latou olaga mamā ma le avea o ni tagatanuu maufaatuatuaina.

O le Fesoasoani e Lē Mafai ona Lē Taulau a Ieova

I le amataga o le 1986, na maliu ai loʻu toalua pele o Arthur, o lē na auauna ma le faamaoni i le Atua mo le 57 tausaga. Sa faaaloalogia tele o ia e le au fai pisinisi i Pingelly ma tagata o le itumalo. Sa toe lagolagoina foi aʻu e Ieova, ma aumaia ia te aʻu le malosi e onosaia ai lenei teteaga faafuasei.

O laʻu tama tama o Bentley, o loo auauna o se toeaina i le itu i mātū o Ausetalia i Sisifo, i le mea o loo tausia aʻe ai le la aiga ma lana avā o Lorna, i le upu moni. O se isi puna o oliolisaga tele ia te aʻu, o laʻu tama teine lea o Eunice, o lē o loo faaauau pea i le auaunaga faataimiatoa seia oo mai i le asō. O ia ma lona toalua o Jeff, o loo auauna o ni paeonia. O loo matou nonofo nei, ma o se faamanuiaga mo aʻu le mafai ona ou paeonia lagolago faifaipea.

Mo le sili atu i le 60 tausaga, ua oo ia te aʻu le faataunuuga o le folafolaga alofa a Ieova, e faamalosia ana auauna ma fesoasoani ia te i latou e faafetaiaia po o ā lava tulaga latou te faafesagaia. Na te tausia o tatou manaoga uma pe afai tatou te lē masalosalo po o le lē taulau foi ona faafetai ia te ia. Ua faamalosia loʻu faatuatua a o oʻu lagonaina le aao o le Atua o galue, ma ua ou vaaia le auala ua ia avatuina ai lana faamanuiaga e sili atu na i lo o le mea tatou te iloa. (Malaki 3:10) E moni, e lē mafai ona tala pepelo le Atua!

[Ata i le itulau 27]

O Mary i le tausaga 1933

[Ata i le itulau 29]

O Mary ma Arthur i tausaga faaiuiu