Pe e Mafai e Oa ona Faafiafiaina Ai Oe?

Sa iloa lelei e le tupu o Solomona le aogā o tupe. Na ia tusi: “Ua latou faia le tausamiga e featani ai, o le uaina foi e fiafia ai tagata ola; a o tupe e aoga i mea uma.” (Failauga 10:19) O le talisua faatasi ma uo e mafai ona avea ma mea e sili ona olioli ai, ae ina ia maua meaʻai po o le uaina, e te manaomia le tupe. Talu ai o tupe o le auala lea e mafai ai ona mauaina mea faitino, o lea la e “aoga i mea uma.”

E UI na mataina le tamaoaiga o Solomona, ae sa ia iloa faapea o le oa e iai lo latou mutaaga. Sa ia iloa faapea o le ola ai i se auala matapeapea e lē taitaiina atu ai i le mauaina o le fiafia. Sa ia tusi: “O le ua manao i le ario, e le malie o ia i le ario; o le ua manao foi i le oloa tele, e leai sana mea e maua ai.”—Failauga 5:10.

Seʻi faapea o se tagata tamaoaiga ua ia mauaina se tamaoaiga ua sili atu. Ua faapea mai Solomona: “Pe a faateleina mea lelei, e faatoateleina foi o e aai ai.” (Failauga 5:11) A o faateleina “mea lelei” po o mea totino a se tagata, ua manaomia foi la tagata e toatele e tausia ia mea. Tagata e toe faaleleiina mea, tagata e vaavaaia mea, auauna, tagata e puipuimaluina mea mai le au gaoi, ma isi—e tatau ona totogiina uma na tagata mo a latou auaunaga. O lea, ua manaomia atili ai foi la nisi tupe.

O na tulaga e aafia tuusaʻo ai lava le fiafia o se tagata. Na tusi i lalo e se tusitala Eleni o talafaasolopito e igoa ia Xenophon, sa ola i le senituri lona fa T.L.M., se faamatalaga a se tagata mativa sa oo ina avea ma se tagata mauoa:

“Aisea, ua outou manatu ai . . . o le tele o aʻu mea, o le sili atu foi lena ona ou ola fiafia? E tou te lē o iloa,” sa ia toe faaauau, “e leai ma se mea o faapea ua sili atu ai loʻu fiafia e maua mai i le ʻai ma inu pe moe foi i le taimi lenei mai le taimi a o oʻu mativa. E na o le pau le mea ua ou maua i le iai o mea e tele, o le tele ai o mea ou te vaaia, ua sili atu mea e tufatufaina atu i isi, ma le faalavelave o le vaaia o le sili atu o mea nai lo mea sa masani ona iai. O le taimi nei la ua toatele i latou ou te tausia ua faalagolago mai ia te au mo meaʻai, o le toatele mo meainu, ma le toatele mo lavalava, a o isi e manaomia fomaʻi; ma se tasi e sau ia te au ma se lipoti e faatatau i mamoe ua osofaia e luko, po o povi ua mamate ona ua paʻūū i le tofē, po o le faapea mai ua iai se faamaʻi ua aafia ai le lafu povi. Ma o lea la ua foliga mai ai ia te au . . . ua sili atu faafitauli i le taimi nei i le iai o mea e tele nai lo le taimi na itiiti ai mea na ou maua.”

O le isi mafuaaga ua sailia ai e tagata ia tele le tamaoaiga ona ua taʻitaʻiseseina i latou i le mea na taʻua e Iesu Keriso o le “pepelo o le oa.” (Mataio 13:22) Ua faaseseina i latou ona i nei oa o loo latou matuā naunautai e sailia, e latou te lē o maua ai le faamalieina po o le fiafia lea sa latou faatalitalia. E latou te manatu faapea o mea ia e lē o mafai ona faia ona o le itiiti o le tamaoaiga, e mafaia ona fai pe a tele le tamaoaiga. O lea la o loo iai pea le naunautaiga mo le mauaina o le tamaoaiga e sili atu.

O le Manaotele i Tupe e Lē Taitaiina Atu ai i le Fiafia

O le manatu mamafa i ana meatotino atonu o le a lē mauaina ai e le tagata mauoa se moe lelei i le po. Ua tusi Solomona e faapea: “E lelei le moe o lē faigaluega, pe itiiti, pe tele ana mea e ʻai; a o le maʻona o le mauoa e le mafai ai ona moe o ia.”—Failauga 5:12.

A oo i se tasi le soona popolevale i le ono leiloa atu o lona tamaoaiga, e sili atu mea o loo aofia ai nai lo le lē lava o le moe. I le faamatalaina o le tagata limamau, ua tusi ai Solomona e faapea: “O loo ʻai foi o ia i ona aso uma i le pouliuli, ma le tiga tele, ma le maʻi, ma le ita.” (Failauga 5:17) Nai lo le mauaina o le fiafia i lona tamaoaiga, e ʻai o ia ma le ‘tiga tele,’ e oo lava i tupe e tatau ona faaaluina mo meaʻai e lē fiafia e faaaogā. O lena tulaga leaga faalemafaufau e mafai ona faaopoopo atu i le leaga o le soifua maloloina. O le iuga, e faaopoopo atu le lē lelei o le soifua maloloina i popolega o le tagata limamau, talu ai e mafai ona taofiofia ai o ia mai le faatupulaia o le tele o le tamaoaiga.

Atonu e faamanatu atu ai ia te oe le mea na tusia e le aposetolo o Paulo faapea: “A o e manao i le fia mauoa, e maua i latou i le faaosoosoga, ma le mailei, ma tuʻinanau e tele e valea ai ma leaga ai, o mea ia e goto ai tagata i le fanoga ma le malaia. Auā o le manao i tupe, o le pogai lea o mea leaga uma lava; ua mananao tele i ai nisi, . . . ua tuʻia ai ua ati i latou e i latou i puapuaga e tele.” (1 Timoteo 6:9, 10) I le sailia o tupe, ua taufaasese ai tagata, pepelo, gaoi, avea ma talitane, ma ua oo lava ina fasioti tagata. O le iuga ua tuʻia ai le tagata i lagona tiga tau faalogona, tiga i le tino, ma tiga faaleagaga ona o le taumafai e puea ma uʻu mau i le oa. Pe e foliga mai ea o le ala lea i le fiafia? E mautinoa lava e leai!

Ia Lotomalie i Mea ua ia i Tatou

E tele nisi mea ua fai mai ai Solomona e faatatau i le paleni lelei o le vaaiga i le oa. Sa ia tusi e faapea: “E pei ona sau o ia o le lavalavā mai le manava o lona tinā; e toe foi atu lava o ia e faapei ona ia sau; e le ave foi e ia se mea ai lana galuega e alu ma ia. Faauta i le mea ua ou iloa; o le mea lelei ma le matagofie i le tagata e ʻai, ma inu, ma fiafia i le lelei mai ana galuega uma na te faia i lalo o le la, i aso uma o lona ola ua foaiina e le Atua ia te ia; auā o mea ia e fai māna.”—Failauga 5:15, 18.

O nei upu ua faaalia ai faapea o le fiafia, e lē faalagolago atu i le taumafai e faaputu le tamaoaiga mo se taimi e lē mailoa pe e tatou te ola ai. E sili mamao atu ona faamalieina ma olioli i le iuga o a tatou galuega mamafa. Na faaalia e le aposetolo o Paulo se manatu tutusa i lana tusi faagaeeina ia Timoteo, i le faapea mai: “Auā tatou te lei au mai lava se mea e tasi i le lalolagi, ua mautinoa foi tatou te le mafai ona ave ese ai o se mea. Afai ua maua e i tatou o mea e aai ai ma mea e oofu ai, ia gata ai o tatou manao.”—1 Timoteo 6:7, 8; faatusatusa i le Luka 12:16-21.

Le Ala i le Mauaina o le Fiafia

Sa ia Solomona le tele o le oa ma le poto faaleatua. Ae na ia faafesootai atu le fiafia i le poto, ae lē o tupe. Na ia faapea mai: “Amuia le tagata na te maua le poto, ma le tagata na te maua le mafaufau; auā e sili ona lelei o lona faatau i lo le faatau o le ario; ma mea e maua ai e sili lea i le auro. E sili ona lelei o ia i penina; ma au mea faafiafia uma lava e le tusa ma ia. O loo i lona lima taumatau le ola tuluʻi; a o i lona lima tauagavale le oloa ma le viiga. O ona ala o ala matagofie; ma ona magāala uma o i ai le manuia. O ia o le laau o le ola i e tago atu ia te ia; amuia foi i latou o e taofi atu ia te ia.”—Faataoto 3:13-18.

Aisea ua sili ai le poto nai lo mea faitino? Na tusi Solomona: “Auā ua fai le poto ma mamalu, ua fai foi tupe ma mamalu; a o le aoga lenei o le poto ua maua, e ola ai e ua i ai.” (Failauga 7:12) A o aumaia e tupe sina puipuiga, ma mafai ai e lē ana tupe ona faatau mea e na te manaomia, ae e mafai e le poto ona puipuia se tagata mai lamatiaga e ono lamatia ai lona olaga. E lē gata e ono laveai e le poto moni se tagata mai le oti faafuasei, ae ona o lea poto e faavae i le mataʻu saʻo i le Atua, o le a taitaiina atu ai i le mauaina o le ola e faavavau.

Aisea e taitaiina atu ai i le fiafia le poto faaleatua? Ona e na o Ieova le Atua e maua mai ai le fiafia moni. Ua faaalia e mea tutupu faapea e faatoʻā mafai ona maua le fiafia moni e ala i le usiusitai atu i Lē Silisili Ona Maualuga. O le fiafia tumau e faalagolago i se tulaga talileleia e le Atua. (Mataio 5:3-10) E ala i le faatatauina o mea ua tatou aʻoaʻoina mai le suesueina o le Tusi Paia, o le a tatou ati ae ai “le poto mai lugā.” (Iakopo 3:17) O le a aumaia ai ia i tatou le fiafia lea e lē tāitai mafai ona aumaia e le oa.

[Ata i le itulau 4, 5]

Sa iloa e le tupu o Solomona le mea e maua ai le fiafia o le tagata. Ae ā oe?