Lomiga Faale-Tusi Paia I LE INITANETI
Lomiga Faale-Tusi Paia
I LE INITANETI
Faa-Samoa
ā
  • ā
  • ē
  • ī
  • ō
  • ū
  • ʻ
  • TUSI PAIA
  • LOMIGA
  • SAUNIGA
  • wp17 Nu. 3 itu. 9
  • O se Isi Faamaoniga

Leai se vitiō o maua i lenei vaega.

Faamalie atu na iai se faalētonu i le kopiina o le vitiō.

  • O se Isi Faamaoniga
  • Le Olomatamata Faasilasilaina le Malo o Ieova (Lomiga mo le Lautele)—2017
  • Mataupu e Taitutusa
  • Faalagolago i le Fesoasoani a le Atua
    Laʻu Tusi o Tala o le Tusi Paia
  • Manatu Tāua Mai le Tusi o Esera
    Le Olomatamata Faasilasilaina le Malo o Ieova—2006
  • Otootoga o le Esera
    O le Tusi Paia—O le Faaliliuga a le Lalolagi Fou
  • Metai ma Peresia—Le Malo Malosi Lona Fa o le Lalolagi i Tala Faasolopito o le Tusi Paia
    Le Olomatamata Faasilasilaina le Malo o Ieova—1989
Faitau Atili
Le Olomatamata Faasilasilaina le Malo o Ieova (Lomiga mo le Lautele)—2017
wp17 Nu. 3 itu. 9
O se papamaa o loo tusia ai le igoa Tattannu

O loo tusia i se pito o lenei papamaa le igoa Tattannu

O se Isi Faamaoniga

Pe e iai ni faamaoniga mai i toega o mea e faamaonia ai faamatalaga o loo i le Tusi Paia? I le 2014, na aumaia ai i se tasi o mataupu i le mekasini Biblical Archaeology Review le fesili lenei: “E toʻafia tagata i Tusitusiga Paia Eperu ua faamaonia mai i toega o mea na soifua moni?” O le tali: “A itiiti mai e toʻa 50.” O se tasi o tagata e leʻi taʻua lona suafa i lenā lisi o Tatenai. O ai o ia? Seʻi o tatou iloilo lana matafaioi o loo faamatalaina i le Tusi Paia.

Sa avea Ierusalema o se vaega o le emepaea telē o Peresia. Na iai lea aai i se vaipanoa e taʻua e tagata Peresia o Tala-Atu-o-le-Vaitafe, lea e i le itu i sisifo o le Eufirate. Ina ua māeʻa ona faatoʻilaloina Papelonia, na faasaʻoloto e le ʻau Peresia tagata Iutaia sa ave faapagota, ma faataga i latou e toe fausia le malumalu o Ieova i Ierusalema. (Esera 1:1-4) Peitaʻi, na tetee fili o tagata Iutaia i lenā galuega ma faaaogā o se faamolemolega e tuuaʻia ai tagata Iutaia i le fouvale iā Peresia. (Esera 4:4-16) I le taimi o le pulega a Tariu I (522-486 T.L.M.), na taulamua ai se tagata aloaʻia o Peresia e igoa iā Tatenai i le suʻesuʻeina o lenā mataupu. Ua taʻua o ia i le Tusi Paia o “le kovana i tala atu o le Vaitafe.”​—Esera 5:3-7.

E tele tusitusiga i papamaa na faasaoina mai o loo tusia ai le igoa Tatenai, ma atonu o se vaega lea o ni faamaumauga a lona aiga. O se tasi o papamaa o loo faasino atu i se tasi o le aiga o Tatenai, o loo tusia ai se folafolaga na faamauina i le tausaga lona 20 o le nofoaiga a Tariu I i le 502 T.L.M. O loo faaalia ai se tasi na molimauina le tusia o lenā folafolaga, o se auauna a “Tattannu, o le kovana o Tala-Atu-o-le-Vaitafe,” po o Tatenai lea o loo taʻua i le tusi o le Tusi Paia o Esera.

O le ā le matafaioi a lea tagata? I le 535 T.L.M., na toe faatulaga ai e Kuresa le Sili vaipanoa sa ia pulea i ni itumalo. O se tasi o na itumalo o Papelonia ma Tala Atu o le Vaitafe. Na mulimuli ane vaeluaina lenā itumalo, ma na faaigoaina le isi vaega Tala-Atu-o-le-Vaitafe. Na aofia ai Koile-Suria, Foinie, Samaria, ma Iuta ma atonu sa pulea mai i Tamaseko. Na pulea e Tatenai lea itumalo e amata mai i le pe ā o le 520 e oo i le 502 T.L.M.

Ina ua toe foʻi mai Tatenai mai i ana suʻesuʻega sa faia i Ierusalema e faatatau i le tuuaʻiga o le fouvale o tagata Iutaia, na ia lipotia iā Tariu na fai mai tagata Iutaia na latou maua le faatagaga mai iā Kuresa, e toe fausia le malumalu o Ieova. O saʻiliʻiliga sa faia i faamaumauga a le aigātupu, na faamaonia ai le moni o faamatalaga a tagata Iutaia. (Esera 5:6, 7, 11-13; 6:1-3) O lea na faatonuina ai Tatenai ina ia aua neʻi faalavelave i le galuega, ma sa ia usitaʻia lenā faatonuga.​—Esera 6:6, 7, 13.

E mautinoa, e leʻi iai se mea tāua i le talafaasolopito na faataunuuina e “Tatenai le kovana i tala atu o le Vaitafe.” Ae mātau, o loo taʻua o ia i le Tusi Paia, ma e talafeagai lelei le faalupega ua tuuina atu iā te ia. O lenā mea moni o se isi faamaoniga lea, o loo faaauau pea ona faamaonia i suʻesuʻega mai i toega o mea le saʻo aʻiaʻi o le talafaasolopito o le Tusi Paia.

    Lomiga Faa-Samoa (1971-2026)
    Log Out
    Log In
    • Faa-Samoa
    • Lafo Faamatalaga
    • Faapolokalame
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Aiāiga Faapitoa
    • Aiā Faaletulafono
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Log In
    Lafo Faamatalaga