SUʻESUʻEGA 11
PESE 57 Talaʻi i Ituaiga Uma o Tagata
Faaaʻoaʻo i le Maelega o Iesu i le Talaʻiga
“Ona tofia lea e le Alii . . . ma aauina atu i latou taʻitoʻalua e muamua atu iā te ia, i aai uma ma nofoaga o le a ia alu atu i ai.”—LUKA 10:1.
AOTELEGA
Auala e fā e tatou te faaaʻoaʻo ai i le maelega o Iesu i le faiva.
1. O le ā se tasi o uiga e tū ese ai tagata o Ieova mai i tagata o le lalolagi?
O SE tasi o mea e tū ese ai auauna a Ieova mai i Kerisiano faatagāfai, o lo latou maelegaa i le faiva. (Tito 2:14) Peitaʻi, atonu e iai taimi e te lagona ai e pei ua tau mou atu lou maelega i le talaʻiga. E ono pei ou faalogona o se tasi o toeaina galue mamafa o lē na taʻutino mai: “O nisi taimi, e matuā leai lava soʻu faanaunauga e talaʻi.”
2. Aiseā e ono faigatā ai i nisi taimi ona faatumau lo tatou maelega i le galuega talaʻi?
2 Atonu e sili atu ona tatou fiafia e auai i nisi vala o le auaunaga paia, nai lo o le faia o so tatou sao i le galuega talaʻi. Aiseā? Talu ai pe a tatou galulue i le fausia ma le faaleleia o Maota mo Sauniga, fesoasoani i uso i taimi o mala faafuaseʻi, pe faalaeiau foʻi uso ma tuafāfine, e faigofie ona tatou vaaia iʻuga lelei ma tatou lagona ai le fiafia. E tatou te fiafia foʻi e tofo i le filemu ma le alofa a o galulue faatasi ma o tatou uso, ma tatou iloa o loo latou talisapaia mea o loo tatou faia mo i latou. Ae i le isi itu, atonu ua tele tausaga o loo tatou talaʻi i se oganuu masani, ae e lē tali lelei mai tagata pe e teena la tatou feʻau. Ua tatou iloa foʻi o le a faateteleina teteega a o lata mai le iʻuga. (Mata. 10:22) O le ā e fesoasoani iā i tatou e faatumau pe faateleina ai lo tatou maelega mo le galuega talaʻi?
3. Ua faapefea ona faataʻitaʻi mai i le Luka 13:6-9 le maelega o Iesu?
3 E mafai ona tatou atiaʻe le maelega i le faiva e ala i le iloilo o le faaaʻoaʻoga a Iesu. A o faagasolo le faiva a Iesu i le lalolagi, e leʻi fiu o ia e talaʻi i tagata. O le mea moni, o le umi lava o lana faiva, o le pisi foʻi lenā o Iesu. (Faitau le Luka 13:6-9.) Na faatusa e Iesu lana galuega, i se tagata totō vine na galue mamafa e tausia le laau o le mati mo le tolu tausaga, ae e leʻi fua mai. I se tulaga talitutusa, na faaalu e Iesu le tolu tausaga e talaʻi ai i tagata Iutaia, ae o le toʻatele o i latou e leʻi avea ma ona soo. Peitaʻi, e leʻi fiu Iesu pe mou atu ai lona maelega i le faiva, e pei lava o le tagata totō vine na faamoemoe o le a fua mai le laau o le mati. Nai lo o lenā, na atili ai ona maelega Iesu ma fesoasoani i tagata ia pāʻia o latou loto.
4. O ā vala e fā o le faaaʻoaʻoga a Iesu o le a tatou talanoaina?
4 I lenei suʻesuʻega, o le a tatou talanoa ai i le auala na faaalia ai e Iesu le maelega, aemaise lava i masina mulimuli e ono o lana faiva. O le a fesoasoani ana aʻoaʻoga faapea lana faaaʻoaʻoga, ina ia tatou maelega ai pea i aso nei. Seʻi o tatou talanoaina le faaaʻoaʻoga a Iesu i vala nei e fā: (1) Na ia taulaʻi i le finagalo o Ieova, (2) uaʻi totoʻa i valoaga o le Tusi Paia, (3) faalagolago iā Ieova, ma le (4) iai o se vaaiga saʻo o le a iai se tasi e talia le feʻau.
NA IA TAULAʻI I LE FINAGALO O IEOVA
5. Na faapefea ona faaalia e Iesu na ia taulaʻi atu i le faia o le finagalo o le Atua?
5 Na maelega Iesu e talaʻi “le tala lelei o le Malo,” ona na ia iloa o le galuega lea e finagalo le Atua e na te faia. (Luka 4:43) Na avea le faiva ma taulaʻiga autū o le olaga o Iesu. E oo lava i le taufaaiʻuiʻuga o lana faiva, o loo ia malaga mai pea “i lea aai ma lea aai, i lea nuu ma lea nuu,” e aʻoaʻo isi. (Luka 13:22) Na ia aʻoaʻoina foʻi isi soo ina ia avea ma tagata talaʻi.—Luka 10:1.
6. O le ā le fesootaʻiga o le galuega talaʻi ma isi vala o la tatou auaunaga? (Tagaʻi foʻi i le ata.)
6 I aso foʻi nei, o loo avea pea le talaʻia o le tala lelei ma galuega autū e finagalo Ieova ma Iesu e tatou te faia. (Mata. 24:14; 28:19, 20) E iai le fesootaʻiga tuusaʻo o la tatou galuega talaʻi ma isi vala o la tatou auaunaga. O se faataʻitaʻiga, e tatou te fausia Maota mo Sauniga pe auauna i le Peteli, ina ia lagolago ai le galuega talaʻi. Pe a tulaʻi mai se mala, e tatou te saunia fesoasoani laveaʻi mo o tatou uso ma tuafāfine, ina ia mafai ai ona toe faaauau la latou faasologa faaleagaga, lea e aofia ai le talaʻiga. Pe a tatou manatua le tāua o le talaʻiga, ma o le galuega autū lea e finagalo Ieova e tatou te faia, o le a uunaʻia ai i tatou e faia se sao e lē aunoa i le galuega talaʻi. Ua faapea mai János o se toeaina mai i Hungary: “Ou te taumafai e manatua po o ā lava o tatou faaeaga i le auaunaga, ae o le faaeaga sili lava o le galuega talaʻi.”
O le galuega autū e finagalo Ieova ma Iesu e tatou te faia i aso nei, o le talaʻia o le tala lelei (Tagaʻi i le palakalafa 6)
7. Aiseā e finagalo ai Ieova e faaauau pea ona tatou talaʻi? (1 Timoteo 2:3, 4)
7 E mafai ona faamalosia lo tatou maelega i le faiva e ala i le vaai i tagata e pei o le silasila a Ieova. E finagalo Ieova ia oo atu le tala lelei i le toʻatele e mafai ai ma ia latou talia le upu moni. (Faitau le 1 Timoteo 2:3, 4.) O lea ua ia aʻoaʻoina ai i tatou ina ia faaleleia atili o tatou tomai i le talaʻiina atu o lenei feʻau faasaoola. O se faataʻitaʻiga, o loo aumaia i le polosiua Alofa i Tagata—Faia Isi ma Soo nisi o fautuaga aogā e amata ai talanoaga ma isi, ma le sini ina ia avea i latou ma soo. E tusa pe e lē tali mai tagata i la tatou feʻau i le taimi lenei, ae atonu e iai se taimi e latou te tali mai ai a o leʻi faaiʻuina le puapuaga tele. Atonu e iai se taimi o i luma e latou te toe manatua ai se manatu na tatou faasoa atu iā i latou, ma latou mananaʻo ai e auauna iā Ieova. O lea, ia aua le faavaivai e talaʻi atu pea.
NA IA UAʻI TOTOʻA I VALOAGA O LE TUSI PAIA
8. Na faapefea i le iloaina e Iesu o valoaga o le Tusi Paia ona aafia ai le auala na ia faaaogā ai lona taimi?
8 Na silafia lelei e Iesu le auala o le a faataunuuina ai valoaga o le Tusi Paia. Na ia iloa e na o le tolu ma le ʻafa tausaga le umi o lana faiva. (Tani. 9:26, 27) Na ia iloa foʻi valoaga e faatatau i le taimi ma le auala o le a maliu ai o ia. (Luka 18:31-34) O le iloaina e Iesu o na mea, na ia faaaogā tatau ai lona taimi. O le iʻuga, na ia talaʻi atu ai ma le maelega ina ia faaiʻuina ai le galuega na tuuina atu iā te ia e fai.
9. E faapefea i le malamalama i valoaga o le Tusi Paia ona fesoasoani iā i tatou e talaʻi pea ma le maelega?
9 O lo tatou malamalama i valoaga o le Tusi Paia, e uunaʻia ai i tatou e talaʻi ma le maelega. Ua tatou iloa e lē o toe umi se taimi o totoe o lenei faiga o mea. O mea o loo tutupu ma uiga o tagata i aso nei, o loo faaatagia mai ai mea o loo valoia e le Tusi Paia e iloa ai aso e gata ai. Ua tatou iloa o le feteenaʻiga i le vā o malo fuifuilua o Amerika ma Peretania, ma le malo o Rusia ma malo o loo lagolagoina o ia, ua faataunuuina ai le valoaga i le tupu i le itu i Saute ma le tupu i le itu i Mātū “i le taimi o le iʻuga.” (Tani. 11:40) Ua tatou malamalama foʻi, o le malo fuifuilua o Amerika ma Peretania, o loo faaata mai ai vae o le faatagata lea o loo i le Tanielu 2:43-45. Ua tatou mautinoa foʻi mai i lenā valoaga, ua toe o se aga ona faaumatia lea e le Malo o le Atua o malo faaletagata. O nei valoaga uma ua faamaonia ai, ua tatou ola i se taimi ua lata atu i le iʻuga, ma ua uunaʻia ai i tatou e talaʻi atu ma le faanatinati.
10. O ā nisi auala e faalaeiauina ai i tatou e valoaga o le Tusi Paia ina ia faaauau pea ona talaʻi?
10 Ua faailoa mai foʻi i valoaga o le Tusi Paia se feʻau o loo tatou mananaʻo e faasoa atu i isi. Ua faapea mai Carrie, o se tuafafine o loo auauna i Dominican Republic: “O feʻau faamāfanafanaloto a Ieova e faatatau i se lumanaʻi matagofie, ua uunaʻia ai aʻu e faasoa atu le upu moni i isi. Pe a ou vaai i faafitauli o loo feagai ma tagata i aso nei, ou te iloa ai e manaʻomia foʻi ona latou iloa mea ua folafola mai e Ieova mo i latou.” Ua faailoa mai i valoaga o le Tusi Paia o loo lagolagoina e Ieova la tatou galuega, ma e faalaeiauina ai i tatou ina ia talaʻi pea. Ua faapea mai Leila mai i Hungary: “Ua faailoa mai i le Isaia 11:6-9 e mafai e Ieova ona suia so o se tasi. O lenā mea ua faalaeiauina ai aʻu e talaʻi atu le tala lelei i so o se tasi, e tusa lava pe e foliga mai e latou te lē taliaina.” Ua faapea mai foʻi Christopher mai i Zambia: “O loo valoia i le Mareko 13:10 o le a talaʻiina atu le tala lelei i atunuu uma, ma o se faaeaga mo aʻu le faia o soʻu sao i le faataunuuina o lenei valoaga.” O le ā se valoaga o le Tusi Paia e faalaeiauina ai oe ina ia talaʻi pea?
NA IA FAALAGOLAGO IĀ IEOVA
11. Aiseā na tāua ai le faalagolago o Iesu iā Ieova mo le fesoasoani ina ia talaʻi ai pea ma le maelega? (Luka 12:49, 53)
11 Na faalagolago Iesu i le fesoasoani a Ieova ina ia faaauau ai ona talaʻi ma le maelega. E ui na faaalia e Iesu le faautauta, ae na ia silafia foʻi o le tala lelei o le Malo o le a faapogaia ai fevaevaeaʻiga ma teteega. (Faitau le Luka 12:49, 53.) O le talaʻiga a Iesu na iʻu ai ina taumafai taʻitaʻi lotu e fasiotia o ia. (Ioa. 8:59; 10:31, 39) Peitaʻi, na faaauau pea ona talaʻi Iesu ona na ia iloa o loo faatasi Ieova ma ia. Na ia fetalai e faapea: “E lē na o aʻu, ae o loo ma faatasi ma le Tamā na auina mai aʻu. . . . E na te leʻi tuua aʻu na o aʻu, auā ou te faia pea mea e fiafia i ai lona finagalo.”—Ioa. 8:16, 29.
12. Na faapefea ona sauniunia e Iesu ona soo ina ia talaʻi pea e ui i teteega?
12 Na faamanatu atu e Iesu i ona soo e mafai ona latou faalagolago atu iā Ieova mo le fesoasoani. Na masani ona ia faamanatu atu iā i latou, o le a fesoasoani mai Ieova e oo lava i taimi e feagai ai ma sauāga. (Mata. 10:18-20; Luka 12:11, 12) Talu ai na silafia e Iesu e toʻatele o le a teena le tala lelei, o lea na ia fautuaina ai ona soo ina ia faaeteete. (Mata. 10:16; Luka 10:3) Na ia faatonuina i latou ina ia aua neʻi faamalosia tagata e talia la latou feʻau. (Luka 10:10, 11) Na ia fautuaina foʻi i latou ina ia sosola pe a sauāina. (Mata. 10:23) E ui i le maelega o Iesu ma lona maufaatuatuaina o Ieova, ae na ia ʻalofia tulaga e lē manaʻomia na ono lamatia ai lona ola.—Ioa. 11:53, 54.
13. Aiseā e tatou te mautinoa ai o le a fesoasoani mai Ieova?
13 I aso nei, e tatou te manaʻomia foʻi le fesoasoani a Ieova ina ia talaʻi atu ai pea ma le maelega, e tusa pe e tatou te feagai ma sauāga. (Faaa. 12:17) Aiseā e tatou te mautinoa ai o le a fesoasoani mai Ieova? Seʻi mātau le tatalo a Iesu o loo i le Ioane mataupu 17. Na talosaga atu Iesu iā Ieova ina ia leoleoina ona aposetolo, ma na taliina e Ieova lana talosaga. O loo faamatala i le tusi o Galuega le auala na fesoasoani ai Ieova i aposetolo, ina ia talaʻi ma le maelega e ui i sauāga. Na talosaga atu foʻi Iesu iā Ieova, ina ia leoleoina i latou e faaalia le faatuatua i le talaʻiga a le ʻauaposetolo. O lona uiga, e aofia ai foʻi ma i tatou. O loo faaauau pea ona taliina e Ieova le tatalo a Iesu, ma o le a ia fesoasoani mai foʻi iā i tatou e pei lava ona Ia fesoasoani i le ʻauaposetolo.—Ioa. 17:11, 15, 20.
14. Aiseā e tatou te mautinoa ai e mafai ona tatou talaʻi pea ma le maelega? (Tagaʻi foʻi i le ata.)
14 E tusa pe faasolo ina matuā faigatā ona talaʻia le tala lelei ma le maelega a o lata mai le iʻuga, ae e mautinoa o le a tatou maua le fesoasoani e manaʻomia. (Luka 21:12-15) I le pei o Iesu ma ona soo, e tatou te lē faamalosia tagata e talia la tatou feʻau, ma e tatou te ʻalofia le finau ma i latou. E oo lava i atunuu o loo faasāsā ai la tatou galuega, o loo mafai lava e o tatou uso ona faailoa atu le tala lelei, ona o loo faalagolago iā Ieova nai lo o lo latou lava malosi. E pei lava ona foaʻi atu e Ieova le mana i Kerisiano i le uluaʻi senituri, e na te foaʻi mai foʻi le mana iā i tatou “ina ia faia ma le māeʻaeʻa le talaʻiga,” e tusa ma le mea e na te faafinagaloina. (2 Timo. 4:17) E mautinoa pe a tatou faalagolago iā Ieova, o le a mafai foʻi ona tatou talaʻi pea ma le maelega.
E tusa pe e faasāsā la tatou galuega, ae e saʻili e tagata talaʻi maelega avanoa e talaʻi atu ai ma le faautauta (Tagaʻi i le palakalafa 14)b
NA IĀ TE IA SE VAAIGA SAʻO
15. E faapefea ona tatou iloa na iai iā Iesu se vaaiga saʻo i le galuega talaʻi?
15 Na iai pea iā Iesu se vaaiga saʻo e faatatau i le galuega talaʻi. Na fesoasoani lenā mea iā te ia ina ia tinoū ai pea i lana faiva. O se faataʻitaʻiga, i le pe ā ma le tausaga talu ona amata le talaʻiga a Iesu, na ia mātauina ai le tali lelei mai o le toʻatele i lana galuega talaʻi, ma na ia faatusaina i latou i se faatoʻaga ua matua mo le seleselega. (Ioa. 4:35) I le tausaga na sosoo ai na ia fetalai atu ai i ona soo e faapea: “E telē le galuega o le seleselega.” (Mata. 9:37, 38) Mulimuli ane, na ia toe faamatilatila atu lenā manatu e faapea: “E telē le galuega o le seleselega . . . Ia outou ʻaiʻoi atu ai i le Matai o le seleselega, ina ia auina mai se ʻaufaigaluega e faia le seleselega.” (Luka 10:2) Na mautinoa pea Iesu, e iai tagata o le a talia le feʻau o le tala lelei, ma na olioli o ia ina ua latou faia faapea.—Luka 10:21.
16. E faapefea ona fesoasoani talafaatusa a Iesu iā i tatou ina ia se vaaiga saʻo i le talaʻiga? (Luka 13:18-21) (Tagaʻi foʻi i le ata.)
16 Na aʻoaʻo e Iesu ona soo ina ia iai pea se vaaiga saʻo i le feʻau o loo latou talaʻia, ina ia faatumauina ai pea lo latou maelega. O se faataʻitaʻiga, seʻi mātau nisi o ana talafaatusa se lua. (Faitau le Luka 13:18-21.) Na faaaogā e Iesu le fatu o le sinapi, lea e tupu aʻe ma avea ma laau telē, e faatusa i ai le toʻatele o tagata o le a oo atu i ai le feʻau o le Malo, ma o le a leai se mea e mafai ona taofia lea faatelega. Na ia faaaogā foʻi le fefete e faataʻitaʻi mai ai le auala o le a talaʻia ai le tala lelei o le Malo i le tele o atunuu, ma faapogaia ai tagata ina ia faia suiga e tusa lava pe e lē vave ona vaaia na suiga. O lea, na fesoasoani Iesu i ona soo ina ia iloa e iai iʻuga lelei o le feʻau o loo latou talaʻia.
I le pei o Iesu, e tatau ona iā i tatou se vaaiga saʻo o le a talileleia e nisi la tatou galuega talaʻi (Tagaʻi i le palakalafa 16)
17. Aiseā e ao ai ona iai pea iā i tatou se vaaiga saʻo i le galuega talaʻi?
17 O le manatunatu i mea ua tatou faataunuuina i le lalolagi aoao i aso nei, e uunaʻia ai pea i tatou ina ia maelega i le talaʻiga. I tausaga taʻitasi, e faitau miliona tagata fiafia e auai mai i le Faamanatuga, ma suʻesuʻeina le Tusi Paia faatasi ma i tatou. E faitau selau afe i latou ua papatisoina ma auai faatasi ma i tatou i le galuega talaʻi. E tatou te lē iloa po o le ā le toʻatele o i latou e ono tali mai i le talaʻiga. Ae e tatou te iloa, o loo aoaoina e Ieova se motu o tagata e toʻatele, o ē o le a faasaoina mai i le puapuaga tele o loo faaloloʻi mai. (Faaa. 7:9, 14) O loo silafia e le Matai o le seleselega, o loo toʻatele pea tagata e mafai ona taliaina le tala lelei. O lea, e tāua ai ona faaauau pea ona tatou talaʻi.
18. O le ā e tatou te mananaʻo e mātauina ai i tatou e isi?
18 E lauiloa soo moni o Iesu i lo latou maelega i le galuega talaʻi. O se faataʻitaʻiga, ina ua mātauina e tagata le lototetele o aposetolo e talaʻi, na ʻlatou iloa ai sa masani ona faatasi i latou ma Iesu.’ (Galu. 4:13) Pe a mātauina foʻi e tagata lo tatou lototetele ma maelega i le galuega talaʻi, o le a latou iloa ai foʻi o loo tatou mulimuli i le faaaʻoaʻoga a Iesu.
PESE 58 Saʻili Pea mo Tagata o le Filemu
a UIGA O FAAUPUGA: I lenei suʻesuʻega, e faasino atu le “maelega” i le tinoū ma le finafinau o se Kerisiano i lana tapuaʻiga iā Ieova.
b FAAMATALAGA O ATA: O loo talaʻi atu ma le faautauta se uso i se tamāloa i le pamu penisini.