Uso Talavou—Ia Faaaʻoaʻo iā Mareko ma Timoteo

1-2. O ā luʻi na ono taofia ai Mareko ma Timoteo mai i le faia o le mea sili e auauna ai i isi?

USO talavou, pe e tou te mananaʻo e faia nisi mea i le auaunaga iā Ieova, ma fesoasoani i isi i a outou faapotopotoga? E mautinoa e tou te mananaʻo e faia faapea. E matuā faalaeiauina i matou pe a vaai atu iā te outou uso talavou o lotomalilie e auauna mo isi! (Sala. 110:3) Peitaʻi, atonu e iai ni luʻi e tou te fesagaʻia. Pe na e faatalatū e faalautele lau faiva, ona o le lē mautonu i mea e ono tutupu? Pe na iai se taimi na e lē taliaina ai se tofiga, ona o le manatu e leai sou poto masani? Pe afai o lea, e lē na o oe e iai na faalogona.

² E tai faapena foʻi luʻi na feagai ma Mareko ma Timoteo. E ui i lea, e la te leʻi faataga faalogona lē mautonu ma le leai o se poto masani e taofia ai i laʻua mai i le auauna i isi. I le taimi na valaaulia ai Mareko e le aposetolo o Paulo ma Panapa i le la malaga faamisionare muamua, atonu o loo nonofo Mareko ma lona tinā i se fale mautū. (Galu. 12:​12, 13, 25) Na tuua e Mareko lenā siʻomaga ua masani ai ina ia faalautele atu lana faiva. Na siitia muamua atu o ia i Anetioka, ma mulimuli ane latou faimalaga faatasi ma Paulo ma Panapa i nofoaga mamao. (Galu. 13:​1-5) E foliga mai foʻi na nonofo faatasi Timoteo ma ona mātua, i le taimi na valaaulia ai e Paulo e la te galulue faatasi i le talaʻiga. Na ono avea le tulaga talavou o Timoteo ma le leai o se poto masani e taofia ai o ia. (Faatusatusa i le 1 Korinito 16:​10, 11 ma le 1 Timoteo 4:12.) Peitaʻi, na ia talia le valaaulia a Paulo ma na tele faamanuiaga na ia olioli ai.—Galu. 16:​3-5.

3. (a) E faapefea ona tatou iloa na talisapaia e Paulo ia Mareko ma Timoteo? (2 Timoteo 4:​6, 9, 11) (Tagaʻi foʻi i ata.) (e) O ā fesili o le a tatou talanoaina i lenei suʻesuʻega?

³ Na maua e Mareko ma Timoteo le poto masani, ma na la aʻoaʻoina foʻi auala e taulima ai le tele o tiute tauave i le faapotopotoga a o talavou. O le matuā talisapaia e Paulo o nei uso talavou, na manaʻo ai ia faatasi atu Mareko ma Timoteo iā te ia a o lata ina maliu. (Faitau le 2 Timoteo 4:​6, 9, 11.) O ā uiga na pele ai Mareko ma Timoteo iā Paulo? E faapefea ona faaaʻoaʻo uso talavou i o la uiga? E faapefea ona aogā fautuaga faatamā a Paulo i uso talavou?

IA LOTOMALIE E AUAUNA ATU E PEI O MAREKO

4-5. Na faapefea ona faailoa atu e Mareko lona lotomalie e auauna atu i isi?

⁴ Ua taʻua i se tusi, o le auauna i isi e uiga atu i le “taumafai malosi ma maumauaʻi” e fesoasoani i isi. Na faataatia e Mareko se faaaʻoaʻoga o le faia faapea. Ina ua lē manaʻo Paulo e ave Mareko i lana malaga faamisionare lona lua, e foliga mai na faanoanoa ma lē fiafia Mareko. (Galu. 15:​37, 38) Peitaʻi, e leʻi taofia ai Mareko mai i le auauna atu i uso ma tuafāfine.

⁵ Na talia e Mareko se tofiga e auauna faatasi ai ma lona tausoga o Panapa. I le pe ā ma le 11 tausaga mulimuli ane ai, na iai faatasi Mareko ma i latou na lagolagoina Paulo i le taimi muamua na faafalepuipui ai i Roma. (File. 23, 24) O le matuā talisapaia e Paulo o le lagolagosua a Mareko, na ia faamatalaina ai o ia o se “puna o faamāfanafanaga tele.”—Kolo. 4:​10, 11.

6. Na faapefea ona maua e Mareko aogā mai i lona faifaimea faatasi ma Kerisiano taʻumatuaina? (Tagaʻi i le faamatalaga pito i lalo.)

⁶ Na maua foʻi e Mareko aogā mai i lona faifaimea faatasi ma Kerisiano taʻumatuaina. Ina ua mavae sina taimi talu ona faatasi atu Mareko iā Paulo i Roma, ona ia faatasi atu lea i le aposetolo o Peteru i Papelonia. Na matuā māfana le la faauōga ma Peteru, ma na taʻua e Peteru o ia, o “Mareko loʻu atalii.” (1 Pete. 5:13) A o la galulue faatasi, e foliga mai na faamatala atu e Peteru i lana uō talavou le tele o mea mataʻina i le olaga ma le faiva a Iesu, lea na mulimuli ane faamauina e Mareko i lana Evagelia.a

7. Na faapefea ona faaaʻoaʻo Sung-Woo i le faaaʻoaʻoga a Mareko? (Tagaʻi foʻi i le ata.)

⁷ Na pisi pea Mareko i lana auaunaga ma vavalalata i uso taʻumatuaina. E faapefea ona e faaaʻoaʻo iā Mareko? Pe afai e te leʻi agavaa e avea o se auauna o le faiva po o se toeaina, ia e onosaʻi ma saʻili isi auala e auauna ai iā Ieova ma le faapotopotoga. Seʻi mātau le mea na tupu iā Sung-Woo,b o loo auauna nei o se toeaina. A o talavou, na ia faatusatusa o ia i isi uso talavou. Na muamua maua e nisi o na talavou faaeaga lea na mulimuli ane faatoʻā ia mauaina. Na manatu Sung-Woo ua lē amanaʻia o ia, ma na ia talanoa atu loa i uso taʻumatuaina. Na fautua i ai se toeaina ina ia faia mea e mafai ona ia faia e auauna ai i isi, e tusa lava pe e lē o iloa mai e isi. O lenā fautuaga na uunaʻia ai Sung-Woo e fesoasoani i tagata matutua, ma i latou na manaʻomia se taavale e ō ai i sauniga. Na ia faapea mai: “Pe a ou toe mafaufau i lenā taimi, ua ou malamalama ai i le uiga o le faia o le mea sili e auauna ai i isi. Ua ou tofo ai foʻi i le olioli mai i le saunia o fesoasoani aogā mo isi.”

FAAAʻOAʻO IĀ TIMOTEO I LE FAAALIA O LE MANATU MAMAFA I ISI

8. Aiseā na filifilia ai e Paulo Timoteo e la te faimalaga faatasi? (Filipi 2:​19-22)

⁸ Na manaʻomia e Paulo sana aumea lototele e la te ō faatasi i aai ia na feagai ai ma teteega. Na ia tofia muamua Sila o se Kerisiano e iai le poto masani e la te ō. (Galu. 15:​22, 40) Mulimuli ane, na ia tofia Timoteo e la te faimalaga faatasi. Aiseā na filifilia ai e Paulo Timoteo? O se tasi o māfuaaga, ona sa iai sona talaaga lelei. (Galu. 16:​1, 2) Na manatu mamafa moni foʻi Timoteo i tagata.—Faitau le Filipi 2:​19-22.

9. Na faapefea ona faaalia e Timoteo lona manatu mamafa i ona uso ma tuafāfine?

⁹ Talu mai le taimi na amata ai le faiva a Timoteo ma Paulo, na faaalia e Timoteo le manatu mamafa i isi nai lo o ia lava. O le māfuaaga lenā na maufaatuatuaina ai e Paulo Timoteo, e nofo pea i Perea ina ia faalaeiau soo fou. (Galu. 17:​13, 14) E lē taumatea foʻi na maua e Timoteo aogā mai i le faaaʻoaʻoga a Sila, lea na la nonofo faatasi i Perea. I se taimi mulimuli ane ai, na auina atu e Paulo na o Timoteo i Tesalonia e faamalosia Kerisiano i inā. (1 Tesa. 3:​2, fpl.) I le silia ma le 15 tausaga mulimuli ane ai, na aʻoaʻoina e Timoteo le faaalia o le tigā alofa iā i latou na mafatia, e ala i le “fetagisi faatasi ma ē [na] fetagisi.” (Roma 12:15; 2 Timo. 1:4) E faapefea ona faaaʻoaʻo uso talavou iā Timoteo?

10. Na faapefea ona aʻoaʻoina e le uso o Woo Jai le auala e faaalia atili ai le naunau moni i isi?

¹⁰ Na aʻoaʻoina e le uso o Woo Jai le auala e faaalia atili ai le naunau moni i isi. A o talavou, na faigatā iā te ia ona talanoa atu i uso ma tuafāfine matutua. E na o le faamālō atu lava iā i latou i le Maota mo Sauniga, ma savali ese. Na fautua i ai se toeaina, e mafai ona ia amata se talanoaga ma uso ma tuafāfine, e ala i le faamatala atu i ai o ni mea e na te talisapaia ai i latou. Na faalaeiau foʻi o ia e le toeaina ina ia mafaufau i mea e ono fiafia ai le isi tagata. Na faatatau e Woo Jai na fautuaga. Ua avea nei o ia o se toeaina, ma ua ia faapea mai: “Ua faigofie iā te aʻu ona faia ni talanoaga māfana ma so o se tagata. Ua ou fiafia ona ua ou iloa lelei mea e manaʻomia e isi, ona e aogā i loʻu iloaina o mea e fesoasoani atu ai i le ʻauuso.”

11. E faapefea ona atiaʻe e uso talavou le naunau moni i isi i le faapotopotoga? (Tagaʻi foʻi i le ata.)

¹¹ E mafai foʻi e outou uso talavou, ona aʻoaʻoina le auala e faaalia ai le naunau moni i isi. I sauniga, ia taumafai e talanoa atu i so o se tagata. Ia fesili i ai po o ā mai i latou, ma faalogologo lelei atu. O le a e iloa ai le auala e te fesoasoani atu ai. Atonu o loo manaʻomia e se ulugalii matutua se fesoasoani i le faaaogāina o le JW Library^®, po o loo manaʻomia foʻi se isi e latou te galulue faatasi i le talaʻiga. Pe e mafai ona e fesoasoani atu iā i latou i le faaaogāina o masini faaonapōnei, pe faatulaga foʻi e galulue faatasi ma i latou i le talaʻiga? O lou tausolomua e fesoasoani i isi, ua e faataatia ai se faaaʻoaʻoga lelei mo tagata uma.

O AOGĀ MAI I FAUTUAGA FAATAMĀ A PAULO

12. E faapefea ona maua e uso talavou aogā mai i fautuaga a Paulo iā Timoteo?

¹² Na avatu e Paulo iā Timoteo fautuaga aogā, e fesoasoani ai iā te ia e taulau i le olaga ma le faiva. (1 Timo. 1:18; 2 Timo. 4:5) E mafai foʻi e outou uso talavou ona maua aogā mai i fautuaga faatamā a Paulo. E faapefea? Ia faitau i tusi e lua a Paulo iā Timoteo, e pei lava na tusia mo oe, ma iloilo po o ā ni fautuaga e mafai ona e faatatauina. Seʻi mātau nisi o faaaʻoaʻoga nei.

13. O le ā e aofia ai i le atiaʻe o se faiā māfana ma Ieova?

¹³ “Ia aʻoaʻo oe lava ia fai ma ou sini le faamaoni i le Atua.” (1 Timo. 4:7e) O le ā e uiga i ai le faamaoni i le Atua? E uiga atu i lou pipiimau iā Ieova ona e māfana le lua faiā, ma e te naunau e faia mea e faafinagaloina e ia. Talu ai e tatou te leʻi fananau mai ma lenei uiga, e manaʻomia la ona tatou atiaʻeina. E faapefea? O le upu Eleni ua faaliliuina “ia aʻoaʻo oe lava,” e masani ona faaaogā e faamatala ai le mamafa o toleniga a tagata taaalo o loo sauni mo se tuuga. E manaʻomia e nei tagata taaalo ona pulea i latou lava. E manaʻomia foʻi ona pulea i tatou lava, ina ia atiaʻe ai masaniga e vavalalata atu ai iā Ieova.

14. O le ā lo tatou sini pe a faitau le Tusi Paia? Ia faamatala.

¹⁴ A o e atiaʻe le masaniga o le faitauina o le Tusi Paia, ia manatua o lou sini ia e vavalalata atu iā Ieova. O se faaaʻoaʻoga, o le ā e te aʻoaʻoina mai i le talanoaga a Iesu ma se talavou mauʻoa? (Mare. 10:​17-22) Na talitonu le talavou o Iesu o le Mesia, ae e leʻi faatuatua e mulimuli atu iā te ia. E ui i lea, na ʻalofa Iesu iā te ia.’ Pe na pāʻia lou loto i le auala na talanoa ai Iesu i lenā talavou? E manino mai, na manaʻo Iesu ia faia e lenei talavou se filifiliga atamai. Na faaatagia atu foʻi e Iesu le alofa o Ieova i lenā talavou. (Ioa. 14:9) A o e mafaufau i lenei tala ma lou tulaga, ia fesili ifo: ʻO le ā e manaʻomia ona ou faia ina ia vavalalata ai iā Ieova?’

15. Aiseā e tāua ai i se uso talavou ona faataatia ni faaaʻoaʻoga lelei? Ia faamatala. (1 Timoteo 4:​12, 13)

¹⁵ “Ia fai oe ma faaaʻoaʻo i ē e faamaoni.” (Faitau le 1 Timoteo 4:​12, 13.) Na faalaeiau e Paulo Timoteo e atiaʻe tomai e pei o le faitau, ma le aʻoaʻo. Ae na ia faalaeiauina foʻi Timoteo ia atiaʻe uiga e pei o le alofa, faatuatua, ma le amio mamā. Aiseā? E sili atu faaaʻoaʻoga lelei a se tasi, nai lo o upu e fai atu. Seʻi faapea ua tofia oe e faia se lauga e faatatau i le faateleina o lo tatou maelega i le faiva. E te lagona le mautinoa e faia le lauga, pe afai o loo e faia le mea sili i le faiva. O le a sili atu ona uunaʻia le aofia e faatatau mea o loo e aʻoaʻo atu, ona o lau faaaʻoaʻoga lelei.—1 Timo. 3:13.

16. (a) O ā vala e lima e mafai ona avea ai se uso talavou ma faaaʻoaʻoga lelei? (e) E faapefea ona avea se uso talavou ma faaaʻoaʻoga lelei “i le tautala”?

¹⁶ Na taʻua e Paulo i le 1 Timoteo 4:​12, ni vala se lima e mafai ona avea ai se uso talavou ma faaaʻoaʻoga lelei. Aiseā e lē faia ai ni au lava suʻesuʻega i na vala? O se faataʻitaʻiga, seʻi faapea e te manaʻo e avea oe ma faaaʻoaʻoga lelei “i le tautala.” Ia mafaufau i auala e atiaʻe ai isi i upu e te tautala ai. Pe afai o loo outou nonofo faatasi ma ou mātua, pe e mafai ona e faailoa atu e lē aunoa lou talisapaia o mea o loo la faia mo oe? Pe a māeʻa le sauniga, pe mafai ona e faailoa atu i se tasi lou talisapaia o lana vaega na faia i le sauniga? E te ono taumafai foʻi e tali i au lava upu i sauniga. O au taumafaiga ina ia avea ma faaaʻoaʻoga lelei i le tautala, e faaalia ai lou agaʻigaʻi i luma faaleagaga.—1 Timo. 4:15.

17. O le ā e fesoasoani i se uso talavou e ausia ai ona sini faaleagaga? (2 Timoteo 2:22)

¹⁷ “Ia sola ese mai i tuʻinanauga o talavou, ae ia tausisi i le amiotonu.” (Faitau le 2 Timoteo 2:22.) Na faalaeiau e Paulo Timoteo ina ia teena faanaunauga lea e ono tosina ese ai o ia mai i ona sini faaleagaga, ma faaleagaina ai le la faiā ma Ieova. E te ono mātauina foʻi, e ui e lē sesē nisi o gaoioiga e tatou te faia, ae o le a itiiti ai le taimi mo mea faaleagaga. O se faaaʻoaʻoga, seʻi mafaufau i le tele o lou taimi e alu i taaloga, Initaneti, ma taaloga vitiō. Pe e mafai ona faaalu nisi o na taimi mo mea faaleagaga? Atonu e mafai ona e tauofo e fesoasoani i le faaleleia o le Maota mo Sauniga, pe auai i le talaʻiga e faaaogā ai le fata tusi. Pe afai e fai sou sao i nei vala faaleagaga, e mautinoa o le a e maua ni uō fou e fesoasoani iā te oe e faatutū ni sini faaleagaga ma ausia.

O LE AUAUNA I ISI E MAUA AI FAAMANUIAGA

18. O ā faamanuiaga na olioli ai Mareko ma Timoteo?

¹⁸ Na faia e Mareko ma Timoteo faataulaga ina ia faia le mea sili e auauna ai i isi, ma na la maua ai ni olaga fiafia ma faamalieina. (Galu. 20:35) Na faimalaga Mareko i isi vaega o le lalolagi, ina ia auauna ai i ona uso. Na ia tusia foʻi se tala mataʻina e faatatau i le soifuaga o Iesu ma lana faiva. Na fesoasoani Timoteo iā Paulo e faavae ni faapotopotoga, ma atiaʻe uso ma tuafāfine. E manino mai la, na fiafia le finagalo o Ieova i le agaga faataulaga na faaalia e Mareko ma Timoteo.

19. Aiseā e tatau ai i uso talavou ona utagia le fautuaga a Paulo iā Timoteo, ma o le ā o le a iʻu i ai?

¹⁹ Na alofa faapelepele Paulo i lana uō talavou o Timoteo, ma ua tatou iloa lelei mai i ana tusi na avatu iā te ia. O nei tusi faagaeeina, ua faaalia mai ai foʻi le alofa tele o Ieova iā te outou uso talavou. E finagalo o Ia ina ia outou taulau. O lea, ia utagia le fautuaga faatamā a Paulo ma atiaʻe se faanaunauga e faia le mea e sili e auauna ai i isi. Pe a e faia faapea, o le a e maua ai se olaga faamalieina i le taimi lenei, ma e “taofimau ai i le ola moni” i le lumanaʻi.—1 Timo. 6:​18, 19.