E Mafai Ona E Maua le Olioli i se Lalolagi Loto Mafatia!
O MARIA e iai lona uiga masani, e poto, toe fiafia. E faigata ona talitonu faapea i ni nai tausaga ua mavae, na faamatala ai e lenei fafine e 32 ona tausaga ia lava faapea ua oti i totonu. O Maria, sa maʻi tigaina i le loto mafatia. “Sa pei o se ao pogisa tele sa siitia malie ese,” ua faamatala mai ai o ia. Ioe, e fiafia lava ona ua toe malosi o ia ma ua toe maua lona olioli.
I tausaga taitasi, e selau miliona tagata i le lalolagi aoao ua faapipiliina i le matuiā o le loto mafatia. O lenei loto mafatia ua lē na o se uiga mafatia o le mafaufau e mafai ona mavae ese lea e masani ona oo ia i tatou mai lea taimi i lea taimi. O fitā o le loto mafatia, e aofia ai se uiga pogisa o le mafaufau e lē mafai ona mavae ese. O le tagata loto mafatia, ua lē toe naunau i olaga, ua lē toe fiafia i so o se mea, ma ua iai faalogona masani o le leai o se faamoemoe ma ua lē toe aogā. I le 1983, na taʻua ai e le World Health Organization e faapea: “Ua iai i le taimi nei sina masalosaloga itiiti faapea ua tutupu faaletonu o le loto mafatia i itu uma o le lalolagi.”
E lē o ofo ai tagata aʻoga popoto o le Tusi Paia i lenei lipoti. Ua faailoa mai e le Tusi Paia o tatou aso o “aso e gata ai,” ua faauigaina i “aso faigata.” (2 Timoteo 3:1-5) O fausaga lautele faapea i aso ua mavae, sa tuuina mai ai le lagolagosua i taimi o faalogona ootia, ua faaleaogāina. I le mataupu “Tupulaga o le Aso Pogisa ma le Loto Mafatia?”, ua fai mai Dr. Gerald Klerman ua faateleina ai i le taimi nei le loto mafatia ona o lenei suiga. Ua ia faamatala mai: “O faiga aupito sili ona taatele e tolu o le lagolagosua, ua avea ia o le aiga, le lotu, ma tuaoi vavalalata. . . . O se uiga lea o le taimi nei faapea, o na mea uma e tolu e lagolagoina ai le tulaga lautele ua i tulaga eseese o le lē maopoopo.”
O le fevaevaeaiga i le aiga o Maria na taʻitaʻiina atu ai i lona mafatiaga. “Ina ua alu ese atu loʻu tinā fai e aunoa ma se upu, sa oo ia te aʻu se lagona o le faalataina ma ua tuua toatasi. Sa na o le 12 oʻu tausaga, ma na faafuasei lava ona fuli faō loʻu lalolagi,” ua manatua ai e Maria. E leʻi umi lava mulimuli ane, sa tatau ona ia tuua ai loa le aiga ona sa taumafai lona tamā e faia ni faiga lē mamā agaʻi ia te ia, ma sa ioe o ia faapea: “Sa oo ia te aʻu se uiga e lē masani ai, ma ua leai soʻu mautinoa e uiga ia te aʻu lava.” O lea, na amata ai ona oo ia te ia le loto mafatia matuiā.
I se tasi aso a o matuā mafatia lava le loto o Maria, ae asiasi atu loa ni Molimau a Ieova se toalua i lona aiga. Sa vave ona ia faaalia le naunau tele i la laua feau faafiafia loto mai le Tusi Paia. “Muamua lava, sa ou iloa le matuā lē aogā o le olaga ma le matuā tele o mea matagā, ae i le taimi nei, ua oo ina ou mautinoa faapea ua mafai ona ou ola i se lalolagi fou i le mea o le a mafai e le Atua ona faasaʻosaʻo nei mea lē tonu uma lava. Faatasi ai ma le fesoasoani a le Atua, sa mafai ai ona ou agavaa mo sea faamanuiaga; i lea, sa matuā uigā moni ai lava loʻu olaga.” A o auai o ia i sauniga a Molimau, sa maua ai e ia le alofa moni ma le lagolagosua tau i faalogona ootia. (Ioane 13:34, 35) O fautuaga atamai a toeaina o le faapotopotoga na fesoasoani foi ia te ia e amata ona suia ona mafaufauga sese. (Iakopo 5:14) Sa amata ona mou atu lona loto mafatia. O le anoano o isi tagata o ē, e pei o Maria, ua mafatia o latou loto ona o tulaga o le lalolagi, ua maua le ‘olioli ia Ieova’ e ala i le iloa o le poto o le upu moni o le Tusi Paia.—Neemia 8:10; 1 Timoteo 2:4.
Peitai, pe sa vave ona aveese le loto mafatia o Maria? Pe ao ona tatou manatu faapea e le maua ai Kerisiano i le loto mafatia? Ina ia taliina nei fesili, e tatau ona tatou iloilo totoʻa lenei faaletonu ma lona mafuaaga lavelave. O le iloa o aa moni o le loto mafatia e mafai ona sili atu ai ona e manuia i le feagai ai ma lea tulaga ia te oe lava, pe fesoasoani ai i se tasi o puapuagatia ai.
Aa o le Loto Mafatia Matuiā
I nisi o tulaga, o le loto mafatia ua faapogaia i tulaga faalenatura, e pei o faamaʻi, ni faaletonu ona o le lē paleni o meaʻai, ma faafitauli tau i le faagasologa o sela o le tino. Atonu e mafua foi ona o ni meaʻai oona, oona o le ea, ni vailaau mo togafitiga, ma ni mea e ilitata ai le tino.a Ae peitai, ua faaalia e le Tusi Paia faapea ona o ‘manatunatuga o le loto,’ atonu o le pogai lea.—Salamo 94:19.
O le toatele o tagata o ē na mafatia loto e pei o Maria, sa fetaiai ma ni mea tiga e lē fiafia ai po o ni tulaga e omia ai. E toatele ua lagona e pei o le faisalamo: “Ua tumu loʻu agaga i mea e tiga ai. . . . Ua fetuleni uma mai lava ia te aʻu i le taimi e tasi. O oe, [Ieova] ua e ave mamao mai ia te au o uo ma aumea; o ē matou te masani ua avea o se nofoaga pogisa.” (Salamo 88:3, 17, 18, NW) O lea, e pei o le faisalamo, ua ia i latou le lagona ua lofituina i faafitauli, po o mea ua leiloa, ma manatu ai i o latou olaga masani faapea ua leai se faamoemoe. Atonu ua ia i latou le lagona e pei ua na o i latou lava i se nofoaga pogisa ma faapea e oo lava i le Atua ua tuulafoaiina i latou.
Aiseā ua latou faia ai sea faaiʻuga loto vaivai, ma oo ai ina faatupu se agaga mafatia ona o nei āuga? Ua lē na o faafitauli i o latou faalogona i totonu; ae ona o faalogona tiga foi po o ni masalosaloga sese e uiga ia i latou lava. Ua ia i latou le lagona e leʻi agavaa i le feagai ai ma le faafitauli po o mea ua leiloa. ‘Ona o le tiga o le loto, e oo ai le agaga mafatia,’ ua faamatala mai ai le Faataoto 15:13. O lena tiga o le loto e mafai ona aofia ai se lagona faapea ua lē taulau o ia pe faapea o le manatu lena o isi. E oo lava i le Kerisiano o le uluai senituri o Epaferoti, ina ua toe malosi mai se maʻi tigaina i le taimi o se malaga faamisionare na fuafuaina e le faapotopotoga i lona nuu, sa oo ina “mafatia lona loto ona ua faalogo [e le faapotopotoga] ua maʻi o ia.”—Filipi 2:25-30, NW.
Talu ai ‘o le agaga vaivai e mago ai ivi’ pe faatoilaloina ai foi faalogona o se tasi, e masani ai lava ona avea faalogona o le faatoilaloina ma aa o mafatiaga matuiā. (Faataoto 17:22) Atonu o le a mapuna aʻe foi le tiga o le loto ona o le manatu mamafa tele i le vaaiga mai a isi ia i tatou, le fia lelei atoatoa, le ita e lē mafai ona foia, le loto ita, ni feeseeseaiga e leʻi faaleleia ma isi, po o faalogona pei o loo agasala (pe moni pe o ni talausui).
O lea e tele mafuaaga o le ogoogo o le loto mafatia. Peitai, na maua e Maria le olioli moni ina ua avea o se Kerisiano. “Ona ou maua loa lea o se faamoemoe,” na fai mai ai o ia. Ae mo nisi taimi sa tatau pea ona ia onosaia mafatiaga. E mafai faapefea e tagata faapena ona foia mulimuli ane le loto mafatia?
[Faaopoopoga i lalo]
a Tagai i le mataupu “Loto Mafatia: Ua na o Ni Manatunatuga o se Tasi?” i le lomiga o le Awake! o Oketopa 22, 1987.