Lomiga Faale-Tusi Paia I LE INITANETI
Lomiga Faale-Tusi Paia
I LE INITANETI
Faa-Samoa
ā
  • ā
  • ē
  • ī
  • ō
  • ū
  • ʻ
  • TUSI PAIA
  • LOMIGA
  • SAUNIGA
  • g98 1/8 itu. 8-11
  • Fesoasoani i Lau Fanau ia Taulau Manuia

Leai se vitiō o maua i lenei vaega.

Faamalie atu na iai se faalētonu i le kopiina o le vitiō.

  • Fesoasoani i Lau Fanau ia Taulau Manuia
  • Ala Mai!—1998
  • Tamaʻi Ulutala
  • Mataupu e Taitutusa
  • O le Siomaga Talafeagai
  • Faamālō Atu
  • Fesootaiga
  • Pulea le Ita
  • Tausisia o le Pulea Lelei ma le Faaaloalo
  • Uaʻi Atu i Manaoga Faaleagaga
  • Ia A‘oa‘o Lau Tamaitiiti e Afua Mai a o Tama Meamea
    Le Ala e Maua ai le Fiafia i le Aiga
  • O Le Tāua o Le Aʻoaʻiina i Le Alofa
    Faia o Lou Olaga Faaleaiga ia Fiafia
  • Mātua—Ia A‘oa‘o la Oulua Fanau i le Alofa
    Le Olomatamata Faasilasilaina le Malo o Ieova—2007
  • Ia A‘oa‘o la Oulua Fanau e Alolofa iā Ieova
    Le Olomatamata Faasilasilaina le Malo o Ieova—2007
Faitau Atili
Ala Mai!—1998
g98 1/8 itu. 8-11

Fesoasoani i Lau Fanau ia Taulau Manuia

PE A oo mai i le tausia aʻe o fanau, o le toatele o mātua ua latou saili solo i i ma o i tali, ae o le mea moni, o nei tali o loo mafai lava ona maua i o latou lava aiga. E anoanoai aiga e iai a latou Tusi Paia, ae o loo pefua ai lava i le fata tusi nai lo le faaaogā i le tausia aʻe o le fanau.

E moni, e toatele i latou i aso nei o loo faaletalitonu i le faaaogaina o le Tusi Paia o se taiala i le olaga faaleaiga. Latou te lafoaia ona e manatu i ai ua lē toe aogā ua leva, ia pe faapea foi ua soona faamamafa naʻuā. Peitai o se suesuega faamaoni o le a faaalia ai o le Tusi Paia o se tusi aogā mo aiga. Seʻi tatou tagai i ai pe faapefea.

O le Siomaga Talafeagai

O loo taʻu atu e le Tusi Paia i le tamā ina ia vaai i lana fanau e pei o “tamai olive e vagavagai [lana] laoai.” (Salamo 128:3, 4) O tamai olive muʻamuʻa e lē mafai ona tutupu aʻe e avea ma laau fua tele mai e aunoa ma se vaavaaiga lelei, avatu i ai meaʻai talafeagai, le palapala, ma ia faasūsū. O le mea lava e tasi, o le tausia aʻe o fanau ma le manuia e aofia ai galuega ma le faapelepele. E manaomia e tamaiti se siomaga lelei ina ia tutupu aʻe ai ia faatagata matua.

O le mea muamua lava e manaomia i le ituaiga siomaga lena o le alofa—i le va o paaga faaipoipo ma le va o mātua ma fanau. (Efeso 5:33; Tito 2:4) O le toatele o tagata o le aiga e alofa le tasi i le isi ae latou te lē o iloa se manaoga ina ia faaali atu lea ituaiga alofa. Seʻi manatu mai i le mea lenei: E talafeagai le faapea mai o loo lua fesootai ma se uo pe afai o loo e tusia i ai ni tusi ae e te lē faatuatusia, faapipii i ai se faailoga, ia po o le lafo foi? O le mea lava e tasi, ua faaalia e le Tusi Paia e faapea o le alofa moni e sili mamao atu nai lo se faalogona e mafanafana ai le loto; e mafai ona faaalia mai lea i upu ma gaoioiga. (Faatusatusa i le Ioane 14:15 ma le 1 Ioane 5:3.) Ua faataatia e le Atua le faaaoaoga, i le faaupu mai o lona alofa i lona Alo: “O loʻu Atalii pele lena, ua ou fiafia lava ia te ia.”—Mataio 3:17.

Faamālō Atu

E faapefea ona faaali atu e mātua lena ituaiga alofa i a latou fanau? Muamua lava, vaavaai mo mea e lelei ai. E faigofie tele ona iloa mea e sese ai tamaiti. E anoanoai auala o le a faaalia mai ai i lea aso ma lea aso lo latou laiti, leai se poto masani, ma lo latou manatu faapito. (Faataoto 22:15) Ae latou te faia foi le tele o mea lelei i aso taitasi. O lē fea o le a e taulai atu i ai? E lē manatu le Atua ia tatou measese ae na te manatua mea lelei tatou te faia. (Salamo 130:3; Eperu 6:10) O le auala lena e ao ona tatou feagai ai ma a tatou fanau.

Na faapea mai se tasi tama talavou: “I loʻu olaga atoa i le aiga, ou te lē mafai ona ou manatuaina se faamālō mai—ona o se mea sa faia i le aiga po o le aʻoga foi.” Mātua e, aua neʻi faagaloina lenei manaoga tāua i a outou fanau! E tatau ona faamālō atu e lē aunoa i tamaiti uma lava i mea lelei latou te faia. O le auala lena e faaitiitia ai lo latou ola aʻe ma le “loto vaivai,” i le manatu faapea e leai se mea lelei e mafai ona latou faia.—Kolose 3:21, NW.

Fesootaiga

O le tasi auala lelei e faaalia ai le alofa i lau fanau o le mulimuli lea i le fautuaga a le Iakopo 1:19: “Ia taitasi le tagata ma faataalise ona faalogologo, ia faagesegese ona tautala atu, ia faagesegese ona ita.” Pe e te talanoa i lau fanau ma matuā faalogo i mea latou te fai mai ai? Afai e iloa e lau fanau e te faasaʻoina i latou a o lei uma mai se faamatalaga ia po o lou ita foi pe a e iloa o latou faalogona moni lava, latou te ono taofiofia la o latou faalogona ia i latou lava. Ae afai latou te iloa e te uaʻi moni atu lava ma faalogo atu, o le a sili ona latou tatala ma talanoa mai ia te oe.—Faatusatusa i le Faataoto 20:5.

Ae faapefea la, pe a latou faaali mai faalogona e te manatu e sese? Po o le taimi ea lea e tali atu ai ma le ita, otegia, po o le aʻoaʻi foi? O le mea moni pe a tatou taulai atu, i nisi o auala o mapuna aʻe ai le ita faatamaiti o le a faafaigata ai ona “faagesegese ona tautala atu, faagesegese ona ita.” Ae ia toe iloilo le faaaoaoga a le Atua i le feagai ai ma lana fanau. Pe na te ati ae ea se siomaga e tumu i le fefe, ina ia matataʻu ai lana fanau e taʻu atu ia te ia po o ā moni lava o latou faalogona? Leai! Fai mai le Salamo 62:8: “Le nuu e, ia outou faatuatua ia te ia [le Atua] i aso uma; ia outou momoli atu o outou loto i ona luma; o lo tatou malu o le Atua lea.”

O lea la ina ua popole Aperaamo i le faaiuga a le Atua e faaumatia aai o Sotoma ma Komoro, e lei taofia mai lona fai atu i lona Tamā faalelagi e faapea: “Ia mamao lava ia te oe ona e faia faapea . . . O le na te faamasinoina le lalolagi uma, e le faia ea e ia le faamasinoga tonu?” E lei otegiaina e Ieova ia Aperaamo; sa Ia faafofoga mai ma faatoafilemu lona popole. (Kenese 18:20-33) E maoae le onosai ma le agalelei o le Atua, e tusa lava pe sasaa atu e lana fanau ni faalogona e matuā lē saʻo lava ma lē talafeagai.—Iona 3:10–4:11.

E faapena le manaomia e mātua ona ati ae se siomaga lea e lagona ai e le fanau le saogalemu pe a faaali atu o latou lagona loloto, e tusa lava pe lē fiafia i ai mātua. O lea la a fai mai e lau tama se faamatalaga soonafai, faalogo i ai. Nai lo lou ʻavaavau i ai, ia amanaia faalogona o le tamaitiiti ma saili le mafuaaga. Mo se faataitaiga, e te ono faapea atu: ‘Pei lava e te ita ia pai po o lafai. E mafai ona e taʻu mai ia te au po o le ā le mea ua tupu?

Pulea le Ita

E moni, e leai se matua e onosai pei o le onosai o Ieova. E mautinoa foi le tofotofoina e fanau o le onosai o o latou mātua i le mea e gata mai ai. Afai e te lagona le ita i lau fanau mai lea taimi i lea taimi, aua e te popole faapea o le a avea ai oe ma matua leaga. I nisi taimi e matuā saʻo lelei lava le mafuaaga ua e ita ai. Ua faapena ona saʻo le mafuaaga e toasa ai le Atua i lana fanau i nisi taimi, e oo lava ia i latou e matuā alofa faapelepele i ai. (Esoto 4:14; Teuteronome 34:10) E ui i lea, ua aʻoaʻo mai lana Afioga ia i tatou e pulea le ita.—Efeso 4:26.

O faapefea? I nisi taimi e lelei ona fai se suiga seʻi toe tau teʻa lou ita. (Faataoto 17:14) Ma ia manatua, O ia o se tamaitiiti! Aua e te faatalitalia le tamaitiiti e mafaufau faatagata matua. (1 Korinito 13:11) O le malamalama i le mafuaaga e fai ai e tamaiti nisi ituaiga gaoioiga e ono faaitiitia ai lou ita. (Faataoto 19:11) Aua lava neʻi galo le eseesega tele i le faia o se mea leaga ma le avea ma tagata leaga. O le avaavau i se tamaitiiti ona o lona leaga e ono faapogaia ai le tamaitiiti e tau mānatu, ‘Aisea e taumafai ai fua e avea ma tagata lelei?’ Ae o le taumafai ma le agalelei e faasaʻo se tamaitiiti e ono fesoasoani ai i le tamaitiiti e fai faalelei i le isi taimi.

Tausisia o le Pulea Lelei ma le Faaaloalo

O se tasi o luʻitau o loo faafesagaia e mātua o le aʻoaʻoina lea o fanau ia pulea lelei ma ia faaaloalo. I le lalolagi lē pulea o loo iai nei, e toatele ua tau mānatu po ua talafeagai ea ona faasāsā a latou fanau. Ua tali mai le Tusi Paia e faapea: “O le sasa ma le aoaiga e tupu ai le poto; a o le tama ua tuulafoaiina, e tupu ai le mā o lona tinā.” (Faataoto 29:15) O nisi e lē ioe i le faaaogaina o le upu “sasa,” e manatu faapea e ono uiga i le soonafai o tamaiti. Ae e leai. O le upu Eperu mo le “sasa” e faatatau atu i se tootoo, e pei o lea e faaaogā e leoleo mamoe mo le taʻitaʻiga—ae lē o le osofaia ai—o ana mamoe.a O le sasa la o loo fai ma sui o aoaiga.

I le Tusi Paia, pe a aoaia o lona uiga moni ia aʻoaʻo atu. O le mafuaaga lena pe ā ma le faafa ona faapea mai le tusi o Faataoto, ‘ia faalogo i le aoaiga.’ (Faataoto 1:8; 4:1; 8:33; 19:27) E manaomia ona faamasani tamaiti faapea o le faia o le mea saʻo e aumai ai taui ma o le faia o le mea e sese e aumai ai iuga leaga. O le faasalaina e ono fesoasoani e faamamafa ai le leaga o se gaoioiga sese, e pei lava foi o le tauia lelei—e pei o le faamālō atu—e ono faamalosia atili ai le faia o mea lelei. (Faatusatusa i le Teuteronome 11:26-28.) O se mea lelei tele i mātua le faataʻitaʻi atu i le Atua pe a faia ia faasalaga, auā na ia taʻu atu i ona tagata o le a ia aoai “faatatau” ia te i latou. (Ieremia 46:28) O nisi tamaiti e na o le tasi lava le fai atu i ai iloa loa le mea e ao ona fai. A o nisi e manaomia lou maumauaʻi i ai. Peitai o faasalaga e fai “faatatau” o le a lē mafai ona aofia ai ma se mea e ono faaleagaina ai se tamaitiiti i le itu faaletino ma le tau i faalogona.

O aoaiga e paleni e ao ona aofia ai le aʻoaʻoina o tamaiti i tapulaa ma le mamao e oo i ai mea e mafai ona latou faia. O le tele o nei mea o loo manino ona faamatala mai e le Afioga a le Atua. O loo aʻoaʻoina e le Tusi Paia le faaaloalo i tuaoi o mea totino a tagata. (Teuteronome 19:14) O loo faatulaga mai ai tapulaa faaletino, ma ua faasaina ai le fiafia i le sauā po o le faaleagaina o se tasi ma le loto i ai. (Salamo 11:5; Mataio 7:12) O loo faatulaga mai ai foi tuaoi i faiga faaleituaiga, taʻusalaina ai le mataifale. (Levitiko 18:6-18) O loo faaalia ai foi ia tuaoi faaletagata ma tau i faalogona, ua faasaina ai i tatou e faifai i se tasi i ni igoa leaga po o le faaaogaina o isi ituaiga faaupuga malolosi. (Mataio 5:22) O le aʻoaʻoina o tamaiti i nei tuaoi ma tapulaa—e lē gata i upu a o faataitaiga—e tāua tele mo le atiina ae o se siomaga lelei faaleaiga.

O se tasi ki i le tausisia pea o le pulea lelei ma le faaaloalo i le aiga e faalagolago i le malamalama i vaega e fai i le aiga. I le tele o aiga i aso nei, ua lē manino i sui a latou vaega e fai i le aiga ia po ua fenumiai foi. I nisi aiga, ua sasaa atu e mātua ia faafitauli i le tamaitiiti, faafitauli e lei saunia le tamaitiiti e taulimaina. I nisi aiga, ua faataga le tamaitiiti e fai ma pule, na te faia faaiuga mo le aiga atoa. O lena faiga e sese ma faaleagaina ai. O mātua e ao ona saunia manaoga o a latou fanau laiti—po o le faaletino, tau faalogona, po o le faaleagaga—ae lē o fanau e faia mo mātua. (2 Korinito 12:14; 1 Timoteo 5:8) Seʻi iloilo le faataitaiga a Iakopo, o lē sa ia faatulagaina ma fetuutuunai mea fai a lona aiga ma ē na auauna i ai ina ia lē faatigaina i ē iti. Sa ia malamalama lelei i mea e mafai ona latou faia ma gaoioi e tusa ai.—Kenese 33:13, 14.

Uaʻi Atu i Manaoga Faaleagaga

E leai se isi mea e sili ona aogā i le siomaga maloloina o se aiga nai lo le faaleagaga. (Mataio 5:3) E telē le avanoa e aʻoaʻoina ai e tamaiti le faaleagaga. E anoanoai le tele o a latou fesili: Aisea ua tatou ola ai? O ai na faia le lalolagi ma ona manu tataa, laau, ma vasa? Aisea ua feoti ai tagata? O le ā le mea e tupu i tala atu o le oti? Aisea e tutupu ai mea leaga i tagata lelei? E lē tāitai uma le lisi. O le tulaga masani lava, o mātua e lē mananao e manatunatu i na mea.b

Ua uunaia e le Tusi Paia ia mātua ina ia faaalu se taimi e toleni ai faaleagaga tamaiti. O loo faamatalaina ai lenei ituaiga toleniga ia mafana ma ia iai ni talanoaga i le va o mātua ma fanau. E ono aʻoaʻo e mātua a latou fanau e uiga i le Atua pe a latou savalivali faatasi, nonofo faatasi i le fale, i le taimi o le a moe—so o se taimi lava e talafeagai ai.—Teuteronome 6:6, 7; Efeso 6:4.

E tele mea ua faia e le Tusi Paia nai lo le fautua mai o nei ituaiga polokalame faaleagaga. O loo saunia mai foi ma ituaiga faamatalaga o le a e manaomia. E pei o se faataitaiga, o le a faapefea ona e taliina fesili a tamaiti e pei ona taʻua i luga? O loo i le Tusi Paia ia tali. E matuā manino lava, e faaoso fiafia, ma o loo aumaia ai se faamoemoe a o tatou iai i lenei lalolagi e aunoa ma se faamoemoe. E sili atu i lena, o le malamalama i le poto o le Tusi Paia o le a avatu ai i lau fanau se taula mautū, ma ni taiala mautinoa i lenei vaitaimi fesouaina. Avatu ia i latou mea na, ona latou matuā taulau manuia moni ai lea—i le taimi nei ma agaʻi atu ai i le lumanai.

[Faaopoopoga i lalo]

a Tagai i le Awake!, Setema 8, 1992, itulau 26-27.

b O le tusi Le Ala e Maua ai le Fiafia i le Aiga ua fuafuaina mo le faia ai o suesuega a aiga ma o loo aofia ai le tele o taiala aogā mai le Tusi Paia e faatatau i faaipoipoga ma le tausia aʻe o fanau. Ua lomia e le Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc.

[Faamatalaga faaopoopo i le itulau 11]

Mātau lelei ni auala e faamālō faapitoa atu ai e lē aunoa i lau tamaitiiti

[Pusa i le itulau 9]

Le Auala e Fesoasoani ai i le Fanau ia Taulau Manuia

• Ia saunia se siomaga saogalemu latou te maua ai lagona o le alofagia ma le manaomia

• Ia lē aunoa ona faamālō atu ia i latou. Ia faamaoti le tuuina atu o le faamālō

• Ia avea oe o sē faalogologo lelei

• Ia sui le mea e fai pe a oso aʻe le ita

• Ia faatulaga manino, tuaoi ma ni tapulaa talafeagai

• Ia fetuutuunai aoaiga e fua i manaoga o tamaiti taitoatasi

• Aua e te soona faatalitalia ni mea se tele mai lau tamaitiiti nai lo mea na te mafaia

• Ia tausia manaoga faaleagaga e ala i le suesueina e lē aunoa o le Afioga a le Atua

[Pusa i le itulau 10]

O le Tusi Paia Lava na Muamua

SA AOGĀ tulafono a le Tusi Paia i tagata o Isaraelu anamua, ina ia latou olioli ai i le olaga faaleaiga lea sa sili atu ona lelei nai lo nuu na siomia ai i latou. Ua faapea mai se faamatalaga a le tusitala o talafaasolopito, o Alfred Edersheim: “E tusa ai o tagata i fafo atu o le nuu o Isaraelu, sa seāseā lava ona taʻua le iai o se olaga faaleaiga, e oo lava foi i le iai o se aiga, i le uiga lea tatou te malamalama ai i na taʻu.” Mo se faaaoaoga, i tagata anamua o Roma, na tuu atu ai e le tulafono le pule tutasi i le tamā i totonu o le aiga. E mafai ona ia faatauina atu lana fanau e avea ma pologa, na te faafaigaluegaina mamafa i latou, pe oo lava foi i le fasiotia o i latou—ae lē nofosala ai.

Sa manatu nisi tagata Roma faapea, e ese lava tagata Iutaia ia ona o le auala latou te faapelepele ai i a latou fanau. O le mea moni, na tusia ai e se tusitala o talafaasolopito i Roma i le uluai senituri, o Tacitus, se tusitusiga e faaalia ai lona ita i tagata Iutaia, i le faapea mai, o a latou tu masani sa “lē saʻo ma inosia.” Peitai, na ioeina e faapea: “O se solitulafono ia i latou le fasiotia o so o se pepe faatoʻā fanau mai.”

Ua iai i le Tusi Paia se faatulagaga mamalu. Ua aʻoaʻoina ai tagata Iutaia e faapea e tāua tele fanau—e tatau lava ona manatu i ai o se tofi lea mai le Atua lava ia—ma e tatau ona tausia i latou e tusa ai o lena faatulagaga. (Salamo 127:3) E foliga mai, e toatele tagata Iutaia na latou usitaia lena fautuaga. E oo lava i a latou gagana sa faaalia mai ai lenei uiga. Na matauina e Edersheim faapea, e ese mai upu mo le atalii ma le afafine, ae sa iai i Eperu anamua nisi upu se iva e faaaogā mo le fanau, o na upu taitasi e faatatau atu i tulaga eseese o le olaga. Mo se faaaoaoga, sa iai le upu mo se tamaitiiti o loo susu pea i lona tinā, ma le upu mo le tamaitiiti ua faateʻa ma le susu. Mo tamaiti ua tau matutua aʻe teisi, sa iai se upu na faatatau atu e iloa ai ua amata ona maaa ma malolosi i latou. Ae mo talavou ua matutua, sa iai se upu o lona uiga moni lava ‘luluina ina ia tuusaoloto se tasi.’ Ua faapea mai Edersheim: “O le mea mautinoa, o ē sa latou matuā matauina ma le faaeteete le ola aʻe o se tamaitiiti, ina ia maua ai se malamalamaga manino i vaega taitasi o le faasolosolo aʻe o lona olaga, e mautinoa lava o i latou ia sa fiafia e pipii atu i a latou fanau.”

    Lomiga Faa-Samoa (1971-2026)
    Log Out
    Log In
    • Faa-Samoa
    • Lafo Faamatalaga
    • Faapolokalame
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Aiāiga Faapitoa
    • Aiā Faaletulafono
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Log In
    Lafo Faamatalaga