Bipeta bya ku mudimo wa bulungudi ‘Mafuba abaapu kutooka bwa kuumbula’

1, 2. (a) Bwakinyi balongi abaadi abakeme? (b) Yesu baadi esamba pabitale kuumbula kinyi?

BALONDJI bakwete kukema. Mwanda Yesu bebalungula shi: ‘Ebwesheyi meso enu na talayi mafuba mwanda abaapu mpa na kutooka bwa kuumbula.’ Abatala ku lupese lwabebalesha kwi Yesu, kadi kyabamono ta mafuba apwe kutooka nya, anka e buleese​—abamono penda orje ibabanga kutuusha ntonga. Abeyipusha shi, ‘nkuumbula kinyi?’ ‘Abitungu shi kukile mafuku ebungi bwa kubanga kuumbula.’​—Yo. 4:35, NW.

² Anka Yesu takwete kwisamba pabitale kuumbula kwa binyibinyi nya. Pa ino nsaa e na lukalo lwa kulongyesha balondji baaye myanda ibidi i na muulo pabitale kuumbula kwa mu kikudi​—kuumbula kwa bantu. Mmyanda kinyi? Bwa kwiyishinguula, tubande kutala uno mwanda kalolo.

Ebapa mudimo na kwibalaa muloo

3. (a) Mwanda kinyi ubaadi utume Yesu mu kwakula shi: ‘Mafuba abaapu kumonga bwa kuumbula? (Tala eyi di mushi mw’esaki.) (b) Mushindo kinyi ubaadi Yesu mupatuule bishima byaaye?

³ Yesu baadi mwisambe na balondji baaye ku mpwilo kwa kipwa kya 30 kunyima kwa Yesu Kidishitu (B.B.) pepi na kibundji kya mu Samariya kyabetamina bu Sikaare. Balondji pababatwelele mu kibundji, Yesu baadi mushaale pa kitonko kya mema, aye nkulungula ungi mukashi baadi muukye mususa umune muulo wa malongyesha a bya binyibinyi bya mu kikudi. P’abalukiile balongi kwi Yesu, mwana mukashi bayile lubilo ku kibundji kya Sikaare bwa nkalungula bekungishanyi naaye myanda ya kukaanya ibaalongyele. Mukandu waye ubaatwadile ubaadi utushe bipeta bibuwa, na bekungishanyi naaye bebungi abayile bukidi ku kitonko kya mema bwa nkepeteena na Yesu. Pangi mu yaaya nsaa​—Yesu pabaadi mutale mafuba ku bula bamwene kibumbu kya beena Samariya abafiki kwadi—​bambile shi: ‘Talayi mafuba mwanda abaapu mpa na kutooka bwa kuumbula.’a Akupu, bwa kulesha shi tabaadi akula pabitale mafuba a binyibinyi, kadi baadi akula pabitale kuumbula kwa mu kikudi, Yesu bakwile dingi shi: “Yawa awumbula . . . akongola bikuba pamune bwa muwa wa looso.”​—Yo. 4:5-30, 36, NW.

4. (a) Mmyanda kinyi ibidi ibaadi ilongyeshe Yesu pabitale kuumbula? (b) Nkonko kinyi yatukyebe kutaluula?

⁴ Mmyanda kinyi ibidi i na muulo ibaadi ilongyeshe Yesu pabitale kuumbula kwa mu kikudi? Kya kumpala, mmudimo autungu kufuba bukidi. Mayi aaye a shi: “Mafuba . . . abaapu mpa na kutooka bwa kuumbula” abaadi bwa kupa balongi baaye mudimo. Bwa kulesha balongi baaye shi mmudimo autungu kufuba bukidi, Yesu baadi mukumbashe shi: “Aumbula baapu kutambula efuto dyaaye.” Oolo, kipungo kya kuumbula kibaadi kipwe kubanga​—byabya takubaadi nsaa ya kushimisha nya! Kya kabidi, bafubi be na muloo. Muntu akunu na yawa aumbula “abakasangala pamune.” (Yo. 4:35b, 36, NW) Nka bu bibaadi Yesu aye nabeene musangale pabamwene ‘beena Samariya bebungi babaadi bakumiine mwadi,’ balongi baaye naamu abaadi balombeene kupeta muloo ukata bu byabadi batumikye na bukome bwabo booso mu kipungo kya kuumbula. (Yo. 4:39-42) Bino bipwa lukama bya kumpala bi na muulo ukataka kwatudi mwanda abilesha myanda ayikala kwanka mu kuumbula kukata kwa mu kikudi kwa nsaa yooso. Nguba kinyi mubangye kuumbula kwa ano mafuku? Mbanaanyi bakwete kuumbula? Mbipeta kinyi bituukye?

Nfumwetu atuusha kileshesho mu mudimo ukata wa kuumbula

5. Nnanyi kwete kutusha kileshesho mu kuumbula kukata kwa bantu mu nsenga ishima, na mmushindo kinyi aulesha kimonwa kya Yowano shi wawa mudimo autungu kukita bukidi?

⁵ Mu kimonwa kibaadi mupe Yowano mutumibwa, Yehowa baadi muleshe shi mmutule Yesu bwadya kutusha kileshesho mu kuumbula kukata kwa bantu mu nsenga ishima. (Badika Kibafumbwilwe 14:14-16, Kilombeno kipya) Mu kino kimonwa, Yesu mmuleshibwe bu e na lubango lwa bufumu na lupete lwa kunwaa sunga kuumbula. “Lubango [kifulu kya bu Nfumu] lwa oòlo pa mutwe wa [Yesu]” alulesha kwikala kwaye kwa bu Nfumu akunkusha. ‘Lupete lwa kunwaa [kuumbula] nalo lwi maashi mwiyasa,’ alushinkamisha mudimo waaye wa bu muntu aumbula. P’aye kushinkamisha kukidila kwi mwikeyilu shi “nsenga ibaapu kumonga [kutooka] bya kuumbula,” Yehowa akyebe kulesha shi mudimo autungu kukitshibwa bukidi. Eyendo, “kipindji kya kuumbula kibalombana”​—takwi dingi nsaa ya kushimisha nya! Muyiile mwiya wa Yehowa wa ‘kufuba na lupete lwaye lwa kunwaa [kuumbula],’ Yesu apuku lupete lwaaye, na nsenga ayiumbudibwa​—ino nsenga ayilesha bantu be mwanka. Kino kimonwa kya kukaanya akitulesha dingi shi ‘mafuba abaapu kutooka bwa kuumbula.’ Kino kimonwa akitukwasha bwa kutundula nsaa ibabangile kwakwa kuumbula kwa nsenga ishima su? Oolo!

6. (a) “Kipindji kya kuumbula” kibaadi kibangye nsaa kinyi? (b) Nsaa kinyi ibaadi ibangye mudimo wa binyibinyi wa “kuumbula pa nsenga”? Patuula.

⁶ Mwanda wi mu kimonwa kya Yowano ki mu mukanda wa Kibafumbwilwe shapitre 14 akilesha Yesu Muumbudi mufwale lubango sunga kifulu kya Bufumu (verse 14), kwikala kwaye kwa bu Nfumu nkupwe kubanga mu 1914. (Nda. 7:13, 14) Nsaa ipeela kunyima, Yesu abamutumina eyi dya kubanga kuumbula (verse 15). Bino mbipushene na myanda i mu lukindji lwa Yesu pabitale kuumbula kwa mbyo ibuwa pabambile shi: “Kipindji kya kuumbula akilesha nfudiilo ya nsenga.” Byabya, kipindji kya kuumbula na nfudiilo ya nsenga mbibangye mafuku amune mu 1914. Kunwaa kunabene kubabangile kunyima “mu kipindji kya kuumbula.” (Mat. 13:30, 39) Patutala mpushisho etu mu mafuku ashale, twi balombeene kumona shi kipungo kya kuumbula kibabangile bipwa bipela kunyima kwa Yesu kubanga kumunana. Kya kumpala, kubanga mu 1914 mpa na ku mbangilo kwa 1919, Yesu baadi mulombashe mudimo wa kusuula na kutoosha balongi baaye beena Kidishitu bedibwe mwimu. (Mal. 3:1-3; 1 Mp. 4:17) Na dingi mu kipwa kya 1919, “kipindji kya kuumbula” kwa nsenga kibabangile. Kushi kunyengakana, Yesu baadi mufube na mpika a kishima na mupatulukye bwa kukwasha bakwetu bwashi baukye shi, mudimo wa bulungudi autungu kukita bukidi. Tubande kutala bibaabidi bikitshikye.

7. (a) Nkutaluula kinyi kubaadi kukwashe bakwetu bwabadya kumona shi mudimo wa bulungudi autungu kukitshibwa bukidi? (b) Bakwetu abaadi bakankamikwe bwa kukita kinyi?

⁷ Mu mweshi wa musambo mu 1920, Kitenta kya mulami kibambile shi: “Mu kutaluula kwa Bifundwe abimweneka shi mbape balangwidi kinemo kikata bwabadya kulungula mukandu wa bufumu.” Bu kilesho, butemuki bwa Yeeshaya bubaadi bukwashe bakwetu bwabadya kuuka shi mukandu wa Bufumu aukalungulwa mu nsenga ishima. (Yesh. 49:6; 52:7; 61:1-3) Tababaadi abauku mushindo wa kulombasha wawa mudimo, kadi abaadi bakulupile shi Yehowa ebafungwila eshinda bwabadya kwiulombasha. (Badika Yeeshaya 59:1.) Pa mwanda wa mpushisho e buwa pabitale mudimo wa kulungula mukandu wibuwa bukidibukidi, bakwetu abaadi bakankamikibwe bwabadya kutamisha mudimo wabo. Mushindo kinyi ubaabadi bebikite?

8. Mu 1921, bakwetu abaadi bapushe myanda kinyi ibidi itale mudimo wa bulungudi?

⁸ Mu mweshi w’Ekumi na wa Kabidi mu 1921, Kitenta kya mulami kibambile shi: “Nyi nkipwa kikile bingi byooso; na bantu bebungi abaadi bapushe mukandu wibuwa wa bya binyibinyi munda mwa kipwa kya 1921 kukila bingi bipwa.” Kibaadi kikumbashe dingi shi: “Kukii myanda ibungi ya kukita. . . . Twiyikiteyi na muloo kwishimba.” Banda kutala mushindo ubaadi bakwetu bapushe pabitale bino bishima bibidi pabitale mudimo wa kulungula mukandu wibuwa bibaadi Yesu mupatulwile balongi baaye shi: Mudimo autungu kukita bukidi, na bafubi abekala na muloo.

9. (a) Mu 1954, nkinyi kibaadi kyakule Kitenta kya mulami pabitale mudimo wa bulungudi, na mbwakinyi? (b) Nkufiima kinyi kwa bungi bwa balunguidi kwatudi bamone mu bipwa 50 bishale? (Tala kashibo akamba shi: “Kufiima kwa bungi bwa balungudi mu nsenga ishima.”)

⁹ Mu 1930, pabaabapu kupusha shi kibumbu kikata kya ingi mikooko ayikyebe kupusha mukandu wa Bufumu, mudimo wa kulungula mukandu wibuwa ubaadi utame ngofu kukila kumpala. (Yesh. 55:5; Yo. 10:16; Kibaf. 7:9) Mbipeta kinyi bibaatukile? Bungi bwa balungudi ba mukandu wa Bufumu bubakidile pa 41 000 mu 1934 na ku 500 000 mu 1953! Kitenta kya mulami kya 1/12/1954 kibaadi kifudiishe na bino bishima shi: “Nyi nkubukwashi bwa kikudi kya Yehowa na bukome bwa Eyi dyaaye ku balombana uno mudimo ukata wa kuumbula mu nsenga ishima.”b​—Za. 4:6.

Bipeta bya ku mudimo wa kuumbula​—Abaadi bebyakule mu ngakwilo a mu kifwanyi

10, 11. Mu lukindji lwa lutete lwa mutalande, myanda kinyi ikata ya kukula kwa lutete ileshibwe mwanka?

¹⁰ Mu nkindji yaaye pabitale Bufumu, Yesu baadi mwakule mu ngakwilo a mu kifwanyi bipeta abituuku ku mudimo wa kuumbula ukwete kukitshika binobino. Tubande kutaluula lukindji lwa lutete lwa mutalande na lukindji lwa kitatusho. Atukyebe kutuula binangu byetu ngofu ku mushindo waludi lulombane mu ano mafuku etu a ku nfudiilo.

¹¹ Lukindji lwa lutete lwa mutalande. Muntu bakunu lutete lwa mutalande. Pabaalukulu, lubafiki mutshi ukata aushala toonyi. (Badika Mateo 13:31, 32, Kilombeno kipya 2009.) Mmyanda kinyi ikata ya kukula kwa lutete ileshibwe mu luno lukindji? (1) Kutama na kukula kwalo takwimikwa nya. Lwalwa lutete, “Ndupeela lwa ku ntete yooso ya pano” alufiki mutshi wi na “ntabi ikata.” (Mak 4:31, 32) (2) Kukula kwalo kushi kintu kya kwilushikiila. “Pabelukunu, alutoloka.” Yesu tabambile shi “ndulombeene kukula nya.” Kadi alesha shi: “alukulu.” Alukulu mu mushindo wabashi balombeene kwilushikiila. (3) Wawa mutshi paukwete kukula, ukwete kukaka bantu na autusha mbalo ya kushala. “Toonyi twa mwiyilu,” tubafikile na ato ‘nkwelela maswa aato mu mutaala wao.’ Mmushindo kinyi wi ino myanda isatu ngitale kuumbula kwa mu kikudi kwa ano mafuku?

12. Mushindo kinyi wi lukindji lwa lutete lwa mutalande alwipushena na kuumbula kwa ano mafuku? (Tala dingi kashibo akamba shi: “Kufiima kwa bungi bwa bantu abalongo Bible.”)

¹² (1) Kukula: Lukindji alulesha patooka kutama kwa mukandu wa Bufumu na kwa kakongyeka ka beena Kidishitu. Kubanga mu 1919, bafubi baasha kishima abaumbula, abaadi babungibwe mu kakongye kapya ka beena Kidishitu. Mu aa mafuku, bungi bwa bafubi bubaadi bupela, kadi bubaadi bwende na kukamina bukidibukidi. Byabya, kukula kwao kubanga ku mbangilo kwa 1900 mpa na lelo, nyi mwanda wa kukanya. (Yesh. 60:22) (2) Kushi kintu kya kwilushikiila: Kukula kwa kakongye ka beena Kidishitu takubaadi kwimikwe nya. Sunga kubaadi mushikwa wibungi wa beshikwanyi ba madimi ubaadi bu mbwebwe ayishikiila kano katete kapela bwashi takakulanga, ako kabaadi akende nka na kukula​—na kukambila bitompwanga byooso bibaadi abikashikiila. (Yesh. 54:17) (3) Mbalo ya kushala: “Toonyi twa mwiyilu” tubapetele mbalo ya kushala mu mutshi, atulesha midiyo ibugi ya bantu basha mashimba alulame bakwete kufika mu maumbo 240 bakumiine mukandu wibuwa wa Bufumu bebungye mu kakongye ka Kidishitu. (Es. 17:23) Mwamwa, abapete bidiibwa bya mu kikudi, kunyingishibwa na kulamiibwa.​—Yesh. 32:1, 2; 54:13.

13. Myanda kinyi ikata itale kukula ileshibwe mu lukindji lwa kitatusho?

¹³ Lukindji lwa kitatusho. Kunyima kwa mwana mukashi kwata kitatusho na kwikisoba mu musabu wi bungi, akyo nkutatusha musabu ooso. (Badika Mateo 13:33.) Mmyanda kinyi ikata itale kukula ileshibwe mu luno lukindji? Tubande kutala myanda ibidi. (1) Kukula akutuusha kwaluluka. Kitatusho akipalakana “mpaa nka na apakamina [kitatusho mu] musabu ooso.” (2) Kukula kwi mbalo yoso. Kitatusho akitamisha “bipimo [byooso] bisatu bya bukula”​—musabu ooso. Mushindo kinyi wi ino myanda ibidi ngitale mudimo wa kuumbula kwa mu kikudi kwa ano mafuku?

14. Mushindo kinyi wi lukindji lwa kitatusho ndutale kuumbula kwa ano mafuku?

¹⁴ (1) Kwaluluka: Kitatusho akilesha mukandu wa Bufumu, na musabu wa bukula aulesha bantu. Nka bu kitatusho akifwishaa kushintuluka mu musabu kunyima kwa kwibisanga byooso pamune, mukandu wa bufumu ukwete kutusha kushintuluka mu mashimba a bantu kunyima kwa’bo kukumiina mukandu wa Bufumu. (Lom. 12:2) (2) Mbalo yoso: Kupalakana kwa kitatusho akulesha kupalakana kwa mukandu wa Bufumu. Kitatusho akipalakana mu musabu ooso mpa na pautatuka ooso. Mu mushindo umune, mukandu wa Bufumu ngupalakane “mpa nka na ku nfudiilo kwa nsenga.” (Bik 1:8) Uno mwanda wa mu lukindji aulesha shi sunga mu maumbo abadi bakandjikye mudimo wetu, mukandu wa Bufumu aukyebe nka kupalakana, byabya, mudimo wetu wa kulungula mukandu wibuwa mu byabya bipindji bya nsenga nta ngulombeene kukutwa kupushika nya.

15. Mushindo kinyi ukumbane mayi e mu Yeeshaya 60:5, 22? (Tala dingi kashibo akamba shi: “Yehowa mmubofushe kyakya ki bukopo” na kashibo akamba shi: “Mushindo wi ‘kisaka kipeela nkifikye bu kisamba kii na binunu bya bantu’”.)

¹⁵ Bipwa 800 kumpala kwashi Yesu akule ino nkindji, Yehowa baadi mwakule kukidila kwi Yeeshaya bwadya kulesha mu mayi ashy’akulubibwa myanda ayikakidika mu kuumbula kwa mu kikudi kwa ano mafuku na muloo aukapete baaba abakaumbula.c Yehowa alesha bantu “abakatukila kwi bula” abatwele mu ndumbulwilo aye. P’esamba pabitale “mukashi,” alesha lelo uno bedibwe mwimu bakii pa nsenga, amba shi: “Pwebamono, osangala, eshimba dyoobe disuuse, opete muloo, mwanda abakutudila bupeta bwa mu mbuu; kamono ka bisamba akafiki nyaa na koodi.” (Yesh. 60:1, 4, 5, 9) Ano mayi nga binyibinyi! Lelo, bafubi abaapu kufubila Yehowa munda mwa mafuku e bungi be na muloo p’abamono kufiima kwa bungi bwa balungudi ba Bufumu bubaadi bupela mbufiime mu maumbo ebungi.

Bwakinyi bafubi booso ba Yehowa be na kyabadya kwikala na muloo

16, 17. Mbwa mwanda kinyi umune wi ‘yaawa akunu na yawa aumbula’ abebungu pamune bwa kusangala? (Tala dingi kashibo akamba shi: “Mushindo ubaadi trakte ibidi ikume mashimba a bantu babidi ba mu Amazone.”)

¹⁶ Tentekyesha bibaadi Yesu mulungule balongi baaye shi: ‘Aumbula . . . abungu bikuba bwa muwa wa ikalaika, mu kipaso kya’shi yaawa akunu na yawa aumbula, abakasangala pamune.’ (Yo. 4:36) Mushindo kinyi watukwete ‘kusangala pamune’ mu kuumbula kwa nsenga ishima? Mu mishindo ibungi. Tubande kutala isatu ya ku yanka.

¹⁷ Wa kumpala, tukwete kusangala patukwete kumona bukwashi bwa Yehowa mu mudimo. Nsaa yatukwete kulungula mukandu wibuwa, tukwete kukuna mbyo. (Mat. 13:18, 19) Nsaa yatukwasha muntu bwadya kufika mulongi a Kidishitu, tukwete kuumbula bikuba. Na ooso a kwatudi e na muloo ukata p’aye kumona mushindo wi Yehowa kwete kukita bwashi mbyo ya Bufumu ‘imene na kukula.’ (Mak. 4:27, 28) Ingi mbyo y’atumiinyi aikamene kunyima na abakey’umbula kwi bangi. Pangi tobomwene mwanda bu uno wa Joan, ungi mukwetu mukashi a mu Grande-Bretagne baadi mubatshishibwe takudi bipwa 60. Amba shi: “Ne mufumankane na bantu abaadi bandungule shi naadi mukune mbyo ya bya binyibinyi mu mashimba aabo panaadi mu bulungudi takudi bipwa bibungi kunyima. Kushi’mi kuuka, bangi Batemwe ba Yehowa abaadi balongye nabo Bible na kwibakwasha bwabadya kufika bafubi ba Yehowa. Ne na disanka mwanda mbyo inaadi mukune ibakudile na abaadi beyumbule.”​—Badika 1 Beena-Kodinda 3:6, 7.

18. Mwanda kinyi wi mu 1 Beena-Kodinda 3:8, aulesha bwakinyi abitungu kwikala na muloo?

¹⁸ Wa kabidi, atushala bafubi be na muloo nsaa y’atutungunuka na kulonda eyi dya Mpoolo dya shi, muntu “ooso akapete efuto muyile mufubo waaye.” (1 Kod. 3:8) Efuto adipebwa muyile mufubo, kushi muyile bipeta abitukila ku mufubo. Ano mayi aakankamika ngofu mashimba a bano bakwete kufuba mu ma mbalo abasha bapusha mukandu wibuwa kwi bantu! Ku meso a Yehowa, Temwe a Yehowa ooso kwete kwitatshisha na eshimba dyaaye dyooso bwa kwipaana mu mudimo wa kukuna kwete ‘kupa bikuba bibungi,’ na e na kyadya kwikala na muloo.​—Yo.15:8, EEM; Mat. 13:23.

19. (a) Mushindo kinyi wi butemuki bwa Yesu bwi mu Mateo 24:14 mbutale muloo wetu? (b) Nkinyi kyatudi balombene kulamiina su tatwi boobeshe kufwisha muntu bu mulongi?

¹⁹ Kya kasatu, twi na kya kusangala mwanda mudimo wetu ukwete kulombasha butemuki. Tubande kutala lwaluulo lwa Yesu nsaa ibaabadi bamwipushe kwi balongi baaye shi: “Nkitudwilo kinyi namu akikalêsha’shi kufika kobe mu ntumbo, na nfudîlo ya nsenga, tabidi pepi?” Bebalungwile shi kitundwilo akikalesha byabya nyi mudimo wa kulungula mukandu wibuwa mu nsenga ishima. Baadi akwila pabitale mudimo wa balongi su? Nya. Bambile shi: “Uno mukandu wibuwa wa bufumu aukalungulwa pa nsenga yoso yishadibwe bwa kulesha bu kamonyi kwi maumbo ooso.” (Mat. 24:3, 14) Byabya, kulungula kwa mukandu wa Bufumu​—kumyamina mbyo—​nyi nkitundwilo akilesha byanka. Nyi bwakinyi, nsaa yatukwete kulungula mukandu wibuwa wa Bufumu, abitungu tulamiine shi sunga tatoobesha kufwisha bantu bu balongi, tukwete kutusha “bukamonyi.”d Oolo, sunga bantu bapela kupusha mukandu wibuwa, tukwete kukumbasha butemuki bwa Yesu na twi na disanka bu byatukwete “kufuba pamune n’Efile Mukulu.” (1 Kod. 3:9) Nyi mmwanda wibuwa watudi balombene kwikala na disanka!

“Bibangye kutunduka nguba nyaa na kupona nguba”

20, 21. (a) Mushindo kinyi ukwete kulombana mayi e mu Malakii 1:11? (b) Bu byatudi beena mufubo abaumbula, abitungu twate kitshibilo kinyi, na mbwakinyi?

²⁰ Mu siekele a kumpala, Yesu baadi mukwashe balongi baaye bwabadya kumona shi mudimo wa kuumbula autungu kufuba bukidi. Kubanga mu 1919, Yesu mmukwashe balongi baaye ba ano mafuku bwabadya kupusha dingi shi mudimo autungu kukitshibwa bukidi. Pa kupusha kwa byabya, bafubi b’Efile Mukulu mbatamishe ngofu mudimo wabo wa bulungudi. Mu wawa mushindo, mudimo wa kuumbula ta ngulombene kwimikwa nya. Nka bu bibaadi bitemukye mutemuki Malakii, mudimo wa bulungudi ukwete kukitshika lelo “kubanga kutunduka nguba nyaa na kupona nguba.” (Ma. 1:11) Eyendo, kubanga kutunduka nguba mpa na kupona nguba​—abamyamina na abaumbula abatumika pamune na muloo ooso. Kubanga kutunduka kwa nguba na kupona kwaye​—kubanga ku nakashika na ku kyoolwa, sunga shi efuku dishima—​tukwete kutumika bukidi-bukidi kushii lulengu.

²¹ Lelo uno, patutala mu bipwa 100 bibashaala na patutala mushindo wi kasaka kapeela ka bafubi b’Efile Mukulu nkafiime takadi ‘mwilo ukata,’ eshimba dyetu ‘adikubula’ mwanda wa muloo. (Yesh. 60:5, 22) Abitungu shi muloo na kifulo bwa Yehowa, aye mwikale “Nfumu sh’efuba” bitume ooso a kwatudi bwa kuyididiila na kwipana mu mudimo ukata wa kuumbula wa nsaa yooso!​—Luk. 10:2.