Watchtower MIKANDA I MU INTERNETE
Watchtower
MIKANDA I MU INTERNETE
Kisongye
  • BIBLE
  • MIKANDA
  • BISANGILO
  • w13 6/1 esak. 3-4
  • Ntondo—Ngipalakane mu nsenga ishima

Tatui bapete video.

Etufuile namu lusa, kui kintu kibakutshishua kukafika kui video.

  • Ntondo—Ngipalakane mu nsenga ishima
  • Kitenta kya Mulami akilungula Bufumu bwa Yehowa—2013
  • Tu mitue twa mianda
  • Mianda i mumune
  • MMWANDA UTALE MUNTU OOSO
  • Efuku kinyi adikapu ntondo pa nsenga?
    Kitenta kya Mulami akilungula Bufumu bwa Yehowa—2013
  • Twikaleyi mu buumune bu bikale Yehowa na Yesu
    Kitenta kya Mulami akilungula Bufumu bwa Yehova (Kya kulonga)—2018
  • Malongyesha a Efile Mukulu, akwete kukambila ntondo
    Programe a bisangilo bya Bwina Kidishitu na Mudimo wetu—2016
Kitenta kya Mulami akilungula Bufumu bwa Yehowa—2013
w13 6/1 esak. 3-4

MIISAMBO YA MBANGILO: EFUKU KINYI ADIKAPU NTONDO PA NSENGA?

Ntondo—Ngipalakane mu nsenga ishima

JONATHAN ungi nsongwalume a mu Corée mutandikwe mu Amerique pabaadi kii mwana mukinga tababaadi abamwata na muulo pa mwanda w’ekoba dyaye. Bu bibaadi kwete kukula, bakimbile mbalo yadi mulombeene nkashala yabasha kumwelela binangu bi bubi pabitale ekoba dyaye sunga mpala yaaye. Aye nkwenda mu kufuba bu doktere mu kibundji ki kunundu kwa Alaska mu États-Unis; mwamwa, baadi amweka bu mwifwaneene na baasha maladi bebungi. Baadi akulupila shi pangi kwakwa takwi wawa mwanda wa ntondo nya, anka ntondo ibakapetele kwanka tamwiyobeshe nya, ngikile ya kwakwa kubaadi mufikye.

Lukulupilo lubaadi nalo lubaadi lulwile nsaa ibaadi mubukye ungi mwana mukashi e na bipwa 25. Bu bibaadi yawa mwana mukashi mmukambilwe ngofu, nsaa ibabulwile meeso batadile Jonathan ndjo’ye nkumwakula bishima bi bubi abilesha mushikwa ubaadi mwishimba dyaye pabitale beena Corée. Bwa Jonathan, uno mwanda ubaadi umukalakashe ngofu na ubaadi umutentekyeshe shi, sunga mbibaadi mwitatshishe bwa nkashaala yaaya mbalo yabasha kukamba kumutundula, ta nkumukwashe bwa kusuuka yaaya ntondo nya.

Uno mwanda wa Jonathan awulesha binyibinyi shi ntondo i mu nsenga ishima. Abimweneka shi ntondo i mbalo yooso i bantu.

Sunga ntondo ngipalakane mbalo yooso, bantu bebungi bakwete kwiyitopeka. Uno mmwanda wa kukanya. Mmushindo kinyi ulombeene kupalakana uno mwanda wabadi bashikwe byabya? Bantu bebungi bashikwe ntondo tabobesha kutundula shi abo banabeene be nayo. Uno mwanda ngukutale su? Omono uno mwanda naminyi?

NTONDO NKINYI?

Baasha binangu bebungi mbatompe kupatuula akilesha ntondo. Bangi abamba shi, “ntondo nkwelela muntu binangu bi bubi mwanda mmwina kisamba kampanda.” Bangi namu abamba shi bino binangu abifiki ku “myanda ipeela” ayiuku muntu pabitale “bantu kampanda ilombeene kumutakula mu kwibelela binangu bibubi”. Sunga byekala naminyi, bantu mbalombeene kwikala na ntondo kwi ungi muntu pamwanda w’ekoba dyaye, kinemo ky’abamupa kwi bantu, mwanda mmulume sunga shi mmukashi, mwanda wa ludimi lwaye, kipwilo kyaye, sunga bwa kintu kampanda kyabamono bu kishi buwa.

MMWANDA UTALE MUNTU OOSO

Bi bukopo bwa tudya kutundula shi twi na ntondo mwishimba dyetu sunga twekala bashinguule shi ntondo ibubi. Bible apatuula bwakinyi bi byabya nsaa yakula shi: “Ta kwi kikile eshimba dya muntu bulamalama.” (Yeelemiya 17:9, EEM) Byabya, twi balombeene kwidimba nsaa yatwamba shi twibakumiine bantu booso. Sunga kwibingisha shi twi na kya kwelela bantu ba kingi kisamba binangu bi bubi pa mwanda wa myanda kampanda.

Tubande kwata kileshesho akilesha shi bi bukopo bwatudya kutundula ntondo ifwame mwishimba: Okwete kutambuka bupenka bufuku; bomono bansongwalume babidi boshy’ouku bakwete kufika kumpala koobe. Abamweneka balume ba bipambe, umune a kwabadi amweneka bu mukwate kintu ku masa.

We mulombeene kupwandikisha shi bano bansongwalume abakyeba nkukita kintu ki bubi su? Eyendo, myanda itobomwene kala ngilombeene kulesha shi abitungu odimukye, kadi yaaya myanda ayishinkamisha binyibinyi shi bano bansongwalume babidi bebubi su? Lwalulo loobe ku luno lukonko ndulombeene kulesha bi mwishimba dyoobe. Ndulombeene kulesha shi, mu ungi mushindo toboodi mutapikye kwishimba pa mwanda wa ntondo.

Su atutundula bilubilo byetu, abitungu tushinguule shi, ingi nsaa atukitaa myanda ayilesha shi twi na ntondo. Mpa na Bible ashinguula shi kwi mishindo ilekeene ya ntondo nsaa yakula shi: “Bantu abamonâ anka penda bi ku meso kwâbo.” (1 Samwele 16:7, EEM) Bu byabidi shi bino abitufwilaa atwe booso—na kwitutwadila masaku efuku dyooso—twi balombeene kukulupila shi kwi efuku dyatukakatusha ntondo mu mashimba etu su? Na shi kwi efuku adikapu ntondo pa nsenga?

NTONDO I MU NSENGA ISHIMA

Canada: “Sunga byekala shi mbaate bitshilo bilekeene na kwela miiya ibungi mpa na kwata mpàngo [mwiumbo] bwa kukalwila matalwa a bingi bisamba bya bantu, ntondo y’ekoba ikwete kutungunuka na kufwishila bantu nkalakasho ibungi.”— Amnesty International, briefing on Canada 2012.

Europe: “Bantu ba mu Europe [makumi ananka na mwanda] pa lukama abamba shi, mu maumbo aabo ta nkukitshikye myanda ibungi bwa kupudisha ntondo nya.”—Intolerance, Prejudice and Discrimination: A European Report, 2011.

Afrique: “Kukyengesha bakashi na kwibamona bu bantu bashi na muulo, mmwanda upalakane mu maumbo ebungi.”—Amnesty International Report 2012.

Népal: “Bantu ba bisamba byabetanyinaa bu ba dalit babamonaa bu (“bashi na kinemo”) bakwete kufumankana na ntondo mbalo yooso mu myanda itale makuta na mu myanda itale nshalelo a bantu.”—Human Rights Watch World Report, 2012.

Erope a kutunduka: “Bantu babatopeka kushii mwanda na bantu babakwete kwelela binangu bi bubi ku mashibo aabo, mu Erope a kutunduka mu Rome takwi mwina politike su ngumune akumiina kupudisha uno mwanda nya.”—The Economist, September 4, 2010.

    Mikanda ya mu Kisongye (2011-2025)
    Tuuka
    Tuela
    • Kisongye
    • Tumina muntu
    • Byokumina
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Pabitale bya kufubisha
    • Bya kufubisha
    • Bya kufuamisha yobe
    • JW.ORG
    • Tuela
    Tumina muntu