MUISAMBO WA KULONGA 18
LOONO 65 Enda nka kumpala!
Bakuetu ba nsongualume, ambulayi Maako na Timote
“Fika na Maako muanda ankuashaa mu mufubo.”—2 TI. 4:11.
KI’ATUISAMBILA
Atulongo mushindo ulombene kileshesho kia Maako na Timote kukuasha ba nsongualume bua badia kudima nyikashi itekibue bua kukuasha bangi ngofu.
1-2. Nkalakashi kinyi ibaadi ilombene kukutshishua Maako na Timote buabadia kufubila bangi ngofu?
BAKUETU ba nsongualume, anukumiina kukita bi bungi mu mudimo wa Yehowa na kukuasha bangi mu kakongie su? Kushi mpaka anukumiina kuibikita. Tui na muloo wi bungi wa kumona ba nsongualume be bungi abakumiina kukuasha bangi! (Mis. 110:3) Anka ta mbibofule. Okuete kutshina bua kutamisha mudimo oobe muanda touku abikekala nshalelo oobe mu mafuku aafiki su? Boodi mupele kukumiina mudimo kampanda muanda boodi opuandikisha’shi t’obesha kuiukita kalolo su? Su bi biabia, tue muntu a kumpala baadi mupushe bino nya.
2 Maako na Timote abaadi bapete nkalakashi i bino. Anka ta babaadi batadiile moo wa mianda ilombene kukitshika mu mafuku aafiki sunga kukutua kuabo kua kuuka mianda ibungi bua’shi kuibakutshishue kukuasha bangi. Abimueka’shi, Maako baadi mushale na nyinaaye mu nshibo i buwa nsaa i baadi Mpoolo mutumibua na Barnabase bamuitamine buadia kuenda nabo mu luendo luabo lua kumpala lua bu misionere. (Bik. 12:12, 13, 25) Maako baadi mulekie nshibo yaye buadia kukita bi bungi mu mudimo wa Yehowa. Musango wa kumpala, bayile ku Antiyoshe. Akupu, aye nkushindikila Mpoolo na Barnabase ku angi ma mbalo e kula. (Bik. 13:1-5) Mu mushindo umune, abimueka’shi Timote baadi mushale na baledi baaye nsaa ibaadi Mpoolo mumutekie bua’shi amushindikile mu mudimo wa bulungudi. Timote baadi nsongualume, biabia baadi mulombene kupusha’shi ta mmubande kulombana bua kuenda na Mpoolo. (Tala 1 Bena Kodinda 16:10, 11 na 1 Timote 4:12.) Anka, baadi mukumiine luitamino lua Mpoolo na aye nkupeta miabi i bungi.—Bik. 16:3-5.
3. (a) Atuuku naminyi’shi Mpoolo baadi asankila Maako na Timote? (2 Timote 4:6, 9, 11) (Tala dingi bifuatulo.) (b) Atualuula nkonko kinyi mu uno muisambo?
3 Maako na Timote babaadi balongie bia kulombasha mashito ebungi mu kakongie pababaadi baki ba nsongualume. Mpoolo baadi musankile bano ba nsongualume ngofu mu mushindo ubaadi na lukalo lua’shi bekale pepi naye nsaa ibaukile’shi taadi pepi na kufua. (Badika 2 Timote 4:6, 9, 11.) Ngikashi kinyi i buwa ibaadi nayo Maako na Timote ibaadi ayisankisha Mpoolo? Bakuetu ba nsongualume mbalombene kuibambula naminyi? Elango dia kifulo dia Mpoolo ndilombene kukuasha bakuetu ba nsongualume naminyi lelo uno?
Maako na Timote babaadi balongie bia kulombasha mashito ebungi mu kakongie pababaadi baki ba nsongualume (Tala kikoso 3)b
AMBULA MAAKO PA KUKUMIINA KUFUBILA BANGI
4-5. Maako baadi muleshe naminyi’shi akumiina kukuasha bangi?
4 Muyile abilesha ungi mukanda, kufubila bangi akupatuula kuitatshisha bua kuibakuasha na kutungunuka na kuibikita sunga nsaa yabidi bukopo bua kuibikita. Maako nkileshesho ki buwa pabitale uno muanda. Pabaadi Mpoolo mupele kuenda naaye mu luendo luaye lua kabidi lua bu misionere, abimueka pangi’shi Maako baadi mutapikie kuishimba. (Bik. 15:37, 38) Anka biabia ta bibaadi bibofushe Maako buadia kufubila bakuabo balume na bakashi nya.
5 Maako bayile na mukuabo Barnabase mu kufubila ku ingi mbalo. Bipua pepi 11 kunyima, Maako baadi munkatshi mua bantu babaadi bakuashe Mpoolo pabaadi mu lukano mu Loma bua musango wa kumpala. (Fil. 23, 24) Biabia, Mpoolo baadi musangeele bukuashi bua Maako, aye nkuamba’shi Maako nyi “nsulo ya kunyingishibua.”—Kol. 4:10, 11.
6. Kuikala pamune na bena Nkidishitu banyingie mu kikudi kubaadi kukuashe Maako naminyi? (Tala mayi e kuushi ku’esaki.)
6 Maako baadi mupete bukuashi bui bungi pa kukisha nsaa i bungi na bena Nkidishitu banyingie mu kikudi. Kunyima kua’ye kukisha mafuku na Mpoolo mu Loma, Maako bayile ku Babilone mu kufuba na Mpiele. Babaadiile bu kuuku bui bukopo mu mushindo ubaadi Mpiele mumuitamine’shi, “muana ande Maako.” (1 Mp. 5:13) Pabaabadi abafubu pamune, abimueka’shi Mpiele baadi mulondele kuuku aaye nsongualume mianda i buwa pabitale nshalelo a Yesu na mudimo waye mu mushindo ubaadi Maako muibifunde mu Evanjile aaye.a
7. Mukuetu nsongualume abetamina bu Seung-Woo baadi muambule kileshesho kia Maako naminyi? (Tala dingi kifuatulo.)
7 Maako baadi muipaane mu mudimo waye, aye nkushala pamune na bakuabo banyingie mu kikudi. We kuambula Maako naminyi? Pangi okumiina kukita bi bungi mu mudimo wa Yehowa, bu kuikala mufubi a midimo sunga bu mukulu, anka tue mubande kulombasha mianda itekibue bua kuibikala. Su mbiabia, totshobolokanga. Kadi tungunuka na kukita kiakia kiodi mulombene kukita bua Yehowa na bua kakongie. Tuate kileshesho kia Seung-Woo, kuete kufuba bu mukulu binobino. Pabaadi ki nsongualume, baadi epuandikisha na bangi bakuetu ba nsongualume. Bangi babaadi bapete mashito kumpala kuaye. Seung-Woo baadi mutapikie kuishimba, na aye nkuenda mu kuisamba na bakulu pabitale biapusha. Ungi mukulu bamulunguile’shi mmulombene kutungunuka na kukita kiadi mulombene kukita bua kukuasha bangi sunga ingi nsaa bangi t’abamono biakitshi. Dino elango dibaadi ditakule Seung-Woo buadia kuipaana mu kukuasha bantu banunu na kukuasha baaba be na lukalo lua kuibatuala bua kuenda mu bisangilo. P’atentekiesha aa mafuku, amba’shi: “Naadi mulongie bi bungi pabitale akipatuula kukuasha bangi. Naadi mupushe muloo muanda naadi nakuasha bangi.”
Bukuashi kinyi abupete bakuetu bansongualume paabo kukisha nsaa pamune na bakuetu bena Nkidishitu banyingie mu kikudi? (Tala kikoso 7)
AMBULA TIMOTE PA KULESHA’SHI OPASUKILA BANGI
8. Buakinyi Mpoolo baadi musangule Timote bua kuenda naye mu luendo? (Bena Fidipe 2:19-22)
8 Mpoolo baadi na lukalo lua bakuetu balume be na mashimba anyingie nsaa ibaadi alukiila mu bibundi bibaabadi bamubingiebingie. Kia kumpala baadi musangule mukuetu mulume abetamina bu Silase, baadi mupue kufubila Yehowa munda mua bipua bi bungi buadia kuenda naye. (Bik. 15:22, 40) Akupu, Mpoolo baadi musangule Timote buadia kuenda naye. Buakinyi Mpoolo baadi na lukalo lua Timote? Kabingilo kamune nka’shi, baadi na nkumo i buwa. (Bik. 16:1, 2) Dingi Timote baadi apasukila bantu.—Badika Bena Fidipe 2:19-22.
9. Mmushindo kinyi ubaadi Timote muleshe’shi baadi apasukila bakuabo balume na bakashi?
9 Kubanga ku mbangilo kua mufubo waye na Mpoolo, Timote baadi muleshe’shi atuulaa nkalo ya bangi kumpala kua yaye. Nyi buakinyi, nsaa ibakatukile Mpoolo ku Beree, baadi auku’shi Timote mmulombene kupasukila kalolo balongi bapia be muanka. (Bik. 17:13, 14) Mu yaaya nsaa, Timote baadi mulongie bi bungi ku kileshesho kia Silase, baadi mushaale’nyi mu Beree. Kunyima, Mpoolo batumine Timote bupenka buaye ku Tesalonike bua kunyingisha bena Nkidishitu ba mu kiakia kibundi. (1 Te. 3:2) Mu bipua 15 bibalondele, Timote balongiele bia ‘kudila na abadidi,’ baadi etuulu pa mbalo ya muntu oso baadi akiengie. (Lom. 12:15; 2 Ti. 1:4) Ba nsongualume bena Nkidishitu be kuambula kileshesho kia Timote naminyi?
10. Mmushindo kinyi ubaadi Woo Jae mulongie bia kupasukila bangi ngofu?
10 Ungi mukuetu mulume abetamina bu Woo Jae baadi mulongie bia kupasukila bangi. Pabaadi Woo Jae ki nsongualume, bibaadi abimuelela bukopo buadia kubanga muisambo na bakuetu balume na bakashi abapu kununupa. Biabia baadi ebele penda moyo ku Nshibo ya Bufumu akupu akatuka. Ungi mukulu baadi mulungule Woo Jae bua’shi ekale abanga nabo miisambo pa kuibalungula mianda y’asangelaa kuabadi. Yawa mukulu bamulunguile dingi buadia kunangushena pabitale kilombene kusankisha bangi bantu. Woo Jae baadi mutumikile dino elango pabaadi esamba na bangi. Lelo uno, Woo Jae taadi mukulu amba’shi: “Binobino mbibofule buandia kubanga miisambo i buwa na bantu be na bipua bilekenelekene. Ne na muloo wa kuuka bi nshalelo a bangi na mianda ayibakalakasha. Bino mbimpe mushindo wa kukuasha bena Nkidishitu nami.”
11. Bakuetu ba nsongualume mbalombene kulonga bi bungi pabitale kupasukila bena kakongie nabo naminyi? (Tala dingi kifuatulo.)
11 Anue bakuetu ba nsongualume, nui kulonga bia kupasukila bangi. Nsaa yodi ku bisangilo esambe na bantu ba mishindo yoso, bakulu na bakinga. Ebepushe biabadi na webateemeshe. Su bokitshi bino we mulombene kumona bia kuibakuasha. Pangi we mulombene kupusha’shi mulume na mukashi abapu kununupa be na lukalo lua muntu a kuibalesha bia kufubisha JW Library®. Sunga’shi we mulombene kupusha’shi be na lukalo lua muntu abadia kuenda naaye mu bulungudi. We mulombene kuibalesha bia kufubisha tablete, telefone sunga kuenda nabo mu mudimo wa bulungudi su? Puata mpango ya kukuasha bakuetu balume na bakashi mu uno mushindo, wekala kileshesho ki buwa kui bena kakongie.
Bakuetu bansongualume mbalombene kukuasha kakongie mu mishindo ilekeene (Tala kikoso 11)
ELANGO DIA MPOOLO NDILOMBENE NKUKUASHA
12. Elango dia Mpoolo kui Timote ndilombene kukuasha ba nsongualume naminyi?
12 Mpoolo baadi mupe Timote elango dibaadi dimukuashe bua kuikala na muloo mu nshalelo aaye na kufubila Efile Mukulu ngofu. (1 Ti. 1:18; 2 Ti. 4:5) Bakuetu ba nsongualume, na’nue namu elango dia Mpoolo ndilombene kuinukuasha. Mu mushindo kinyi? Badika mikanda ibidi ya Mpoolo i baadi mutumine Timote bu’shi baadi mukutumine yanka, na omone elango diodi mulombene kutumikila mu muwa oobe. Banda kutala tu bileshesho tupeela.
13. Nkinyi kilombene nkukuasha bua kulamata ngofu kui Yehowa?
13 “Ubikisha mbidi na kepatshila ka kulamata Efile Mukulu.” (1 Ti. 4:7b) Kulamata Efile Mukulu nkinyi? Nyi nsaa i muntu e na lulamato kui Yehowa na kukita mianda ayimusankisha. Bu biatushi batandikue na dino eyikashi, abitungu tuikitshishe. Mu mushindo kinyi? Kishima kia mu kina Greke kiabadi baluule’shi “ubikisha” babaadi abakamba kuikifubisha bua muntu asuukaa lubilo, ekitshisha ngofu nsaa y’elumbula bua lubilo lua kuipikena. Bano bantu abitungaa’shi bepaane na kutuula binangu biabo ku kepatshila kabo. Mpa na atue namu, abitungu tuipaane bua kuikala na bino biubishi abitukuasha buatudia kuifubuila pepi na Yehowa.
14. Abitungu tuikale na kepatshila kinyi nsaa y’atubadika Bible? Tusha kileshesho.
14 Bi na muulo bua kuikala na kiubishi kia kubadika Bible efuku dioso. Bi na muulo dingi bua’shi tutentekieshe’shi kabingilo ka kubadika Bible nka kuifubuila pepi na Yehowa. Kileshesho, nsaa yobadika muanda wa Yesu na nsongualume mpeta, abikulongiesha kinyi pabitale Yehowa? (Mak. 10:17-22) Yawa nsongualume baadi akumiina’shi Yesu nyi Mesiya kadi ta baadi na lukumiino lua kufika bu mulongi aaye nya. Sunga mbiabia, Yesu “baadi mumufule.” Mushindo ubaadi Yesu muisambe na uno nsongualume na kalolo koso t’aukukumu kuishimba su? Eyendo’shi, Yesu baadi akumiina’shi ate kitshibilo ki buwa. Yesu baadi dingi muleshe bi kifulo kia Yehowa bua yawa nsongualume. (Yo. 14:9) Nsaa y’onangushena pabitale uno muanda na nshalelo oobe, eyipushe’shi: ‘Ne kukita kinyi buandia kuifubuila pepi na Yehowa na kufubila bangi ngofu?’
15. Buakinyi bi na muulo bua’shi nsongualume ekale kileshesho ki buwa bua bangi? Tuusha kileshsho. (1 Timote 4:12, 13)
15 “Ikala kileshesho ki buwa kui baaba be na lulamato.” (Badika 1 Timote 4:12, 13.) Mpoolo baadi mulungule Timote buadia kulonga mushindo wadia kuikala abadika kalolo na kuikala mulongieshi e buwa, anka dingi Mpoolo baadi na lukalo lua’shi ekale na ngikashi bu kifulo, lukumiino, na buiselele. Buakinyi? Muanda abikitshi muntu bi na muulo kukila biakula. Puandikisha’shi abakutekie bodia kukita muisambo awakuila kuikala na kisumi mu bulungudi. Abikala bibofule bua’shi okite uno muisambo su wepanaa mu bulungudi. Bantu abakuteemesha, abatumikila elango diobe anka su we na kisumi mu bulungudi.—1 Ti. 3:13.
16. (a) Ba nsongualume bena Nkidishitu mbalombene kuikala bu kileshesho mu mishindo kinyi itano? (b) Mukuetu nsongualume mmulombene kuikala bu kileshesho “mu ngakuilo” naminyi?
16 Anka bu biabadi bebileshe mu 1 Timote 4:12, Mpoolo mmutemune mishindo itano ilombene nsongualume kuikala kileshesho ki buwa. Mbilombene kuikala buwa su wata nsaa ya kuilongiela mushindo oso wa ku yanka. Kileshesho, puandikisha’shi okumiina kuikala bu kileshesho ki buwa “mu ngakuilo.” Nangushena pabitale mishindo yodia kuakula bishima abinyingisha bangi. Su oki ku nshibo na baledi bobe, tue mulombene kunangushena ku mishindo yodia kulesha lutumbu ku biabakuete kukukitshina su? Kunyima kua bisangilo, we mulombene kulungula mukuetu mulume sunga mukashi muanda ubakusankisha mu muisambo waye su? We kutompa kutuusha dingi ngaluulo mu bishima biobe obe nabene mu bisangilo. Kuikitshisha kobe bua kuikala kileshesho ki buwa mu ngakuilo akulesha’shi okuete kuenda kumpala mu kikudi.—1 Ti. 4:15.
17. Nkinyi kilombene kukuasha nsongualume buadia kulombasha bipatshila bia mu kikudui? (2 Timote 2:22)
17 “Suuka nkalo ya ku bu nsongua, anka kimba kululama.” (Badika 2 Timote 2:22.) Mpoolo baadi mulungule Timote buadia kuikala kula na kintu kioso kilombene kumukutshishua kuipaana mu mudimo wa Yehowa sunga kilombene kuluisha kipuano kiaye naye. We mulombene kumona’shi ingi mianda sunga tayi bubi, ngilombene nkuata nsaa i bungi yodia kukisha mu mianda ya mu kikudi. Bu kileshesho, banda kupuandikisha na bungi bua nsaa yokishaa mu kuasha maasha, kukimba bintu ku Internete, sunga kuasha maasha a video. Tue mulombene kufubisha namu ingi ya ku yaaya nsaa mu midimo ya mu kikudi su? Pangi we mukumbene kukuasha mu kulumbuula kua Nshibo ya Bufumu sunga kukuasha mu mpango yabadi baate mu kakongie bua kukita bulungudi na katempu ka mikanda. Su buepaana mu ino midimo, opete ba kuuku bapia abakukuasha bua kulombasha bipatshila bia mu kikudi.
KUKUASHA BANGI AKUITUTUADILA MIABI
18. Buakinyi tui balombene kuamba’shi Maako na Timote abaadi na nshalelo muule na mianda ikile buwa?
18 Maako na Timote babaadi bashintuule mianda mu nshalelo aabo bua kukuasha bangi, na abo nkupeta nshalelo muule na mianda ikile buwa. (Bik. 20:35) Bua kukuasha bena Nkidishitu naye, Maako baadi muende mu ma mbalo elekene a mu nsenga. Baadi dingi mufunde muisambo wi buwa pabitale nshalelo a Yesu na mudimo waye. Timote baadi mukuashe Mpoolo bua kukita tukongie na kunyingisha bakuetu balume na bakashi. Eyendo’shi, Yehowa baadi mumone kino kikudi kia kuipaana kia Maako na Timote, abio nkumusankisha.
19. Buakinyi abitungu’shi bakuetu ba nsongualume batumikile elango dia Mpoolo di baadi mupe Timote, na mbipeta kinyi abituuku?
19 Kifulo ki baadi nakio Mpoolo bua Timote akimueneka patooka mu mikanda ibaadi mumufundile. Ino mikanda iyokielue na kikudi kiselele ayilesha dingi’shi, Yehowa mmukufule obe nsongualume ngofu. Akumiina’shi wekale na nshalelo e buwa mu mudimo waye. Biabia kita mobe moso bua kutumikila elango dia Mpoolo na kutamisha lukalo lua kukuasha bangi. Su bokitshi biabia, wekala na nshalelo e buwa kubanga binobino na “kulamata bibukopo ku muwa wa binyibinyi” mu mafuku aafiki.—1 Ti. 6:18, 19.
LOONO 80 “Tompa omone’shi Yehowa e buwa”
b BI MU BIFUATULO: Maako baadi alombasha nkalo ya Mpoolo na Barnabase mu nyendo yabo ya bu misionere. Timote baadi akumiina kukunka tukongie bua kunyingisha bakuabo bena Nkidishitu.