Nkonko ya bantu ababadikaa
Mufundi a Nkindji 30:18, 19 bafundile’shi: ‘Eshinda dia mulume alondo nsonguakashi’ di ‘bukopo kupusha.’ Abipatuula kinyi?
Bantu be bungi abeyipusha akipatuula ano ma verse mpa na baaba abauku mianda ya mu Bible i bungi. Mu Bible a Traduction du monde nouveau mbaluule ano ma verse bino: “Kui bintu bisatu bikile bukopo, na kia kananka kianshampusha: Eshinda dia mumba muiyilu, eshinda dia nyoka pa lubuebue, eshinda dia mashuwa a mema pa kalunga, na eshinda dia mulume alondo nsonguakashi.”—Nki. 30:18, 19.
Kala, tubaadi atupusha’shi muaku “eshinda dia mulume alondo nsonguakashi” dibaadi adipatuula muanda kampanda wi bubi. Buakinyi? Angi ma verse e mu yawa shapitre aesambila bintu bi bubi bish’abiakulaa’shi “kubalombana.” (Nki. 30:15, 16) Na verse 20 esambila “mukashi ndumba” amba’shi ta mmukite kintu ki bubi. Biabia, tubaadi atupuandikisha’shi anka abikalaa mumba aupapama muiyilu, nyoka alandala ku lubuebue, sunga mashuwa a mema aende pa kalunga, muntu mmulombene kukita kintu kushi bangi bantu kuuka’shi bebikitshi. Muyile uno mueneno, tubaadi atupuandikisha’shi muaku “eshinda dia mulume alondo nsonguakashi” aupatuula muanda kampanda wi bubi, nsongualume adimbi nsonguakashi shi mudimukie bua’shi atambukie naye lusandi.
Anka, kui tubingilo atuitutakula mu kunangushena’shi ino verse ayisambila muanda kampanda wi buwa. Mufundi baadi penda atemuna bintu bibaadi abimukaanyisha.
Ma maniskri a mu kina Ebelu aalesha’shi ino verse ayakuila muanda wi buwa. Muyile abilesha mukanda wa Theological Lexicon of the Old Testament, muaku wa mu ki na Ebelu wabadi baluule’shi “bianshampusha” wi mu Nkindji 30:18 “aulesha muanda wabamono kui muntu bu . . . Wa kukaanya, wi bukopo, mpa na ukile buwa.”
Profesere Crawford H. Toy a ku Université a Harvard mu États-Unis, alesha dingi’shi kino kifundue kia mu Bible t’akisambila muanda kampanda wi bubi nya. Bambile’shi: “Mbashimikie kasele pa buwa bua bintu biabadi batemune.”
Biabia mbilombane buatudia kuamba’shi, mayi e mu Nkindji 30:18, 19 aesambila bintu bikile buwa, mpa na bikile bukopo buatudia kupusha. Anka bu mufundi a Bible, tui balombene kukaanya pabitale mushindo awupapamaa mumba, mushindo aulandalaa nyoka pa lubuebue aku namu te na mikoolo, mushindo wi mashuwa akata a mema aatambuka panundu pa kalunga, na mushindo awifulenaa nsonguakashi na nsongualume mpa na kuikala na muloo pamune.