Delphine bapetele bukwashi mu Bible nsaa ibadi mu ano mafuku e bukopo. Bible bamukwashishe naminyi? Nka bu abilesha ino miisambo isatu ayilondo, bangi bantu bebungi mbamone’shi Bible mmwibakwashe mu kipaso kya kukaanya nsaa yabatumikila malango e mwanka bwa kupudisha myanda ya mu nshalelo aabo. Mbafikye mu kushinguula’shi Bible e nka bu monima watudi besambile ku mbangilo kwa uno mwisambo. Aye ki’nka na muulo aku namu ingi mikanda ikwete kununupa na kushimisha muulo wayo kunyima kwa mafuku. Bino abikyebe kulesha’shi Bible mbamukite na bintu bilekene na byabadi bakite nabyo ingi mikanda su? Mu Bible mulombene kwikala binangu by’Efile Mukulu​—kushi binangu bya bantu?​—1 Beena-Tesalonika 2:13.

Pangi, nobe namu we mumone’shi muwa wetu aukitshi penda mafuku apeela kadi atufumankana na myanda ibungi. Nsaa yopusha myanda bu ayikyebe nkukambila, we kutadila kwikunyi bodya kupeta kusambibwa, kunyingishibwa, na malango ebuwa?

Tubande kutala mishindo isatu ikata yabadi balombene nkukwasha kwi Bible mu muwa oobe. Mmulombene nkukwasha bwa

1. kusuuka myanda pakudi mushindo.

2. kupudisha nkalakashi nsaa yayituuku.

3. kunyingiila myanda yoshi mulombene kupudisha.

Miisambo ayilondo ayikesambila ino myanda isatu.

MYANDA YA BA MUNGANGA

BIBLE TA MUKANDA WA MYANDA YA BA MUNGANGA NYA, KADI KWETE KUTUSHA ANGI MAYI AKULONDA AALESHA KYUKILO KYA MYANDA YA KULAMA MBIDI BUKOME

Kukatusha bantu be na mikumbo munkatshi mwa bantu.

Miiya ya Moyiise ibadi ayakula bwa kukatusha bantu be na nsudi munkatshi mwa bantu. Kunyima kwa mafuku ebungi, pabatuukile bipupa bya mikumbo mu kipungo kyabetanyina bu Moyen Âge, ngi pabaukile ba munganga bya kufubisha ano mayele, mpa na lelo uno bakwete kwiafubisha.​—Beena-Levi, shapitre a 13 na a 14.

Kwitumpa mema kunyima kwa kukuma kitanda.

Mpa na ku nfudilo kwa siekele a 19, ba munganga babadi’nka abakumu bitanda akupu abakumu bena maladi​—kushi kubanda kwiyoosha mema ku maboko. Uno mwanda ngwipayishe bantu bebungi. Anka Miiya ya Moyiise ibadi ayakula’shi muntu ooso akumu kitanda ta mutookane nya. Ibadi ayakula mpa na’shi abitungu yawa muntu etumpe mema mu myanda ibadi na kya kukita bwa kutoshibwa. Yaya myanda ya mu lulangwilo ibadi ayikwasha mpa na bwa kulama mbidi ya bantu.​—Mbadiko 19:11, 19.

Kusumbula butshafu.

Ku kipwa kyoso, bana bafikye ku mudiyo na kipindji bakwete kufwa pa mwanda wa mukumbo wa kusumbuka, akwibakwata pa mwanda wa bantu abasumbula tufi bibubi. Miiya ya Moyiise ibadi ayamba’shi abitungu bantu bekale abashiiki butshafu bwabo, kwibushiika kula na mbalo ishale bantu.​—Miiya Ikituulwe 23:13.

Mafuku a kusadibwa.

Miiya y’Efile Mukulu ibadi ayamba’shi, abitungu mwana mulume ooso asadibwe mu efuku dya mwanda kunyima kwa kutandjikwa. (Beena-Levi 12:3) Mu mbidi ya mwana abaki’abakatuka mu kutanda, mase aaye aapetaa mushindo wa kwikwateena kalolo kunyima kwa lubingo. Mu mafuku a kala, kumpala kwa kutusha manga alombene kubuka nao, kwindjila bwa kusala mwana kunyima kwa lubingo kubadi bu bulami bukata.

Kwipushena kwi pankatshi pa kwikala bibuwa mu binangu na mbidi bukome.

Bantu abakimbulaa myanda ya ba munganga na bena siyanse abakula’shi myanda ibuwa bu muloo, lukulupilo, lutumbu, na kukumina kufwila bangi lusa i na bukitshishi bwibuwa mu mbidi ya muntu. Bible akula’shi: “Muloo wa mwishimba aupashaa muntu, kinyongwa akinyaanyishaa mbidi.”​—Nkindji 17:22.