TEMA KRYESORE | BIBLA—HISTORIA E SAJ E MBIJETESËS
Bibla i mbijetoi kundërshtimit
RREZIKU: Shumë udhëheqës politikë e fetarë luftuan kundër mesazhit të Biblës. Shpesh e përdorën autoritetin e tyre që t’i pengonin njerëzit ta mbanin, ta prodhonin ose ta përkthenin Biblën. Ja dy shembuj.
Rreth vitit 167 p.e.s. mbreti seleukas Antioku Epifan, që përpiqej t’u impononte judenjve fenë greke, urdhëroi të shkatërroheshin të gjitha kopjet e Shkrimeve Hebraike. Siç shkroi historiani Hajnrih Grets, oborrtarët e tij «i grisnin e i digjnin rrotullat e Ligjit kudo që i gjenin, dhe i vrisnin ata që kërkonin forcë e ngushëllim në to».
Mesjeta: Të mërzitur që besimtarët e tyre po predikonin mësimet e Biblës dhe jo dogmat katolike, disa udhëheqës katolikë etiketonin si heretik çdo besimtar që kishte librat e Biblës dhe jo Psalmet në latinisht. Një këshill kishtar dha urdhër që disa pjesëtarë ‘të kërkonin heretikët me zell, me besnikëri dhe pareshtur . . . duke kontrolluar në çdo shtëpi e dhomë të nëndheshme ku dyshonin. . . . Shtëpia ku gjendej një heretik, duhej shkatërruar’.
Nëse armiqtë do ta kishin zhdukur Biblën, edhe mesazhi i saj do të ishte zhdukur.
Përkthimi në anglisht i Uilliam Tindalit mbijetoi pavarësisht nga ndalimi, djegia e Biblave dhe ekzekutimi i tij në vitin 1536
SI MBIJETOI BIBLA: Epiqendra e fushatës së mbretit Antiok ishte në Izrael, por judenjtë kishin formuar komunitete në shumë vende të tjera. Në fakt, studiuesit llogaritin se aty nga shekulli i parë i e.s. mbi 60 për qind e judenjve jetonin jashtë Izraelit. Në sinagoga judenjtë mbanin kopje të Shkrimeve, të njëjtat që u përdorën nga brezat e mëpasshëm, përfshirë të krishterët.—Veprat 15:21.
Gjatë mesjetës ata që e donin Biblën, e përballuan me trimëri përndjekjen dhe vazhduan t’i përkthenin e t’i kopjonin Shkrimet. Ka mundësi që pjesë të Biblës të kenë ekzistuar në rreth 33 gjuhë edhe para se të shpikej shtypshkronja me germa të lëvizshme aty nga mesi i shekullit të 15-të. Më pas, Bibla u përkthye dhe u prodhua me shpejtësi të paparë.
REZULTATI: Pavarësisht nga kërcënimet e mbretërve të fuqishëm dhe të klerikëve të keqdrejtuar, Bibla është libri më i përhapur dhe më i përkthyer në histori. Ajo ka ndikuar në ligjet dhe gjuhët e disa vendeve, si edhe në jetën e miliona njerëzve.