DEE SONI DEE JOHANISI SIKIFI

1 Ufö hii soni u mundu bi seti, nöö di sëmbë di de ta kai di Wöutu bi dë gaanduwe kaa. Di Wöutu bi dë makandi ku Gadu, nöö di Wöutu bi dë wan gadu. 2 A bi dë ku Gadu kaa sensi a di bigi. 3 Hën heepi Gadu mbei hii soni. Soni an dë di an heepi Gadu mbei.

4 A heepi Gadu u mbei libi ko dë. Nöö di libi fëën ko dë kuma limbo da libisëmbë. 5 Di limbo aki ta sëndë a di dungu, nöö di dungu an sa tapëën möönsö.

6 Gadu bi manda wan bosikopuma fëën ko. De bi ta kai ën Johanisi. 7 A bi ko lei sëmbë soni u di sëmbë di ko kuma di limbo, sö taa hii pei sëmbë sa ko biibi di limbo. 8 Johanisi an bi dë di limbo, ma a bi musu ko konda soni u di limbo da wotowan.

9 Di juu bi dou u di tuutuu limbo di bi o mbei hii sëmbë ko dë a limbo, ko a goonliba. 10 A bi dë a goonliba, nöö hën heepi Gadu mbei goonliba, ma dee sëmbë u di goonliba an bi sabi ën. 11 A ko a dee sëmbë fëën, ma dee sëmbë fëën an tei ën u soni. 12 Ma a da hii dee sëmbë dee bi ta biibi ën pasi u de ko dë miii u Gadu. 13 De an ko dë miii u Gadu u di libisëmbë pai de, nasö u di libisëmbë bi kë. Ma de ko dë miii u Gadu, u di Gadu hën tei de ko miii fëën.

14 Di Wöutu bi ko dë wan libisëmbë, hën a ko libi a u mindi. U bi si di waiti fëën di a abi. Nöö di waiti di u si nëën naandë, da di waiti di di wan kodo womi mii u wan tata nöö sa abi. Hii juu seei Gadu bi ta wai ku ën, nöö hii juu a bi ta lei sëmbë unfa soni dë tuutuu. 15 (Johanisi bi konda soni u di sëmbë aki kaa. A bi taki taa: „U di sëmbë aki mi bi ta taki, di mi bi taki taa: ’Di sëmbë di o ko a mi baka abi makiti möön mi, biga a bi dë gaanduwe kaa ufö de pai mi.’”) 16 Hii u tuu feni gaan bunu nëën te a hia, u di a abi bunuhati pasa maaka. 17 Biga Gadu bi mbei Mosesi da u dee Wëti. Ma a mbei Jesosi Keesitu lei u di bunuhati fëën. A mbei a lei u fa soni dë tuutuu. 18 Na wan sëmbë si Gadu wan daka. Ma di wan kodo womi mii di dë kuma Gadu, di dë a di Tata bandja, hën mbei u ko sabi Gadu.

19 Dee Dju bi manda wanlö begima ku wanlö Leifi sëmbë u Jelusalën go a Johanisi u de hakisi ën taa: „Ambë da i?” 20 Hën a piki de gbelin taa: „Na mi da di Keesitu e.” 21 Hën de hakisi ën taa: „Nöö ambë da i? I da Elia u?” Hën a taa: „Nönö.” Hën de toona hakisi ën taa: „I da di Tjabukama u?” Hën a piki de taa: „Wë nönö!” 22 Fëën mbei de taki dëën taa: „Wë nöö ambë da i? Piki u, sö taa u sa go piki dee sëmbë dee manda u ko a i. Piki u ambë da i baa.” 23 Hën Johanisi piki de taa: „Wë leti kumafa di tjabukama de kai Jesaaja bi taki, nöö mi da di sëmbë di ta bai a di sabana taa: ’Un seeka di pasi da Jehoufa* ooo, be a dë tololoo dëën.’” 24 Dee Faliseima de bi manda dee begima ku dee Leifi sëmbë aki go a Johanisi. 25 Fëën mbei de hakisi ën taa: „Wë ee ja dë di Keesitu, ja dë Elia, ja dë di Tjabukama tu, nöö faandi mbei i ta dopu sëmbë?” 26 Hën Johanisi piki de taa: „Mi ta dopu sëmbë a wata tuu. Ma wan sëmbë dë a unu mindi di wan sabi. 27 Di sëmbë dë dë a mi baka ta ko. Ma fiti seei u lusu di susu fëën puu nëën futu.” 28 Dee soni aki pasa a Betania, a woto së banda u di Joodan lio ka Johanisi bi ta dopu sëmbë.

29 A di debooko fëën hën a si Jesosi ta waka ta ko nëën, hën a taa: „Un luku di Sikapu Mii u Gadu di o puu libisëmbë a hogi basu dë! 30 Di sëmbë aki mi bi ta taki di mi bi piki unu taa: ’Di sëmbë di o ko a mi baka abi makiti möön mi, biga a bi dë gaanduwe kaa ufö de pai mi.’ 31 Miseei an bi sabi ën, ma mi ko dopu sëmbë a wata, sö taa dee sëmbë u Isaëli sa ko sabi ën.” 32 Johanisi seei bi piki de tu taa: „Mi bi si di kaakiti u Gadu ta saka kumutu a liba ala kuma wan pomba, hën a ko fika nëën liba. 33 Miseei an bi sabi ën, ma di Sëmbë di manda mi u mi dopu sëmbë a wata bi piki mi taa: ’A di sëmbë liba di joo si di kaakiti u mi saka ko fika, nöö hën da di sëmbë di o dopu sëmbë ku di kaakiti u mi.’ 34 Wë miseei si fa di soni aki pasa. Fëën mbei mi ta konda da unu taa di sëmbë dë da di Womi Mii u Gadu.”

35 Di debooko fëën möön, di Johanisi ku tu u dee bakama fëën bi dë taanputaanpu ta fan, 36 hën Johanisi si Jesosi ta waka pasa. Hën a taa: „Un luku di Sikapu Mii u Gadu dë!” 37 Di dee tu bakama u Johanisi jei di soni di a taki, hën de go waka a Jesosi baka. 38 Di Jesosi bia luku, hën a si taa de ta waka nëën baka. Hën a hakisi de taa: „Andi un ta suku sö?” Hën de piki ën taa: „Labi, u kë ko sabi naasë i tuwë lai. („Labi” hën da „Mësitë” a de töngö.) 39 Hën a piki de taa: „Wë un ko nöö woon si.” Di de go, hën de si ka a ta dë, hën de fika ku ën di daka dë. A bi dë dee pisiten u fö juu sapate. 40 Di baaa u Simön Petuisi de kai Andiasi, da wan u dee tu womi di bi jei andi Johanisi bi taki, hën a go waka a Jesosi baka. 41 Baka di dë, hën Andiasi go suku hën baaa Simön wantewante. Di a feni ën, hën a piki ën taa: „U feni di Mësiasi”. („Mësiasi” hën da „Keesitu” a de töngö.) 42 Hën Andiasi tjëën go a Jesosi. Di Jesosi luku Simön, hën a taa: „I da Simön, di womi mii u Jonasi. De o ta kai i Seifasi”. („Seifasi” hën da „Petuisi” a de töngö.)

43 Di debooko fëën Jesosi bi kë go a Galilea. Hën a si Filipi, hën a piki ën taa: „Ko dë bakama u mi.” 44 Filipi bi dë sëmbë u di köndë de kai Bëtisaida. Andiasi ku Petuisi seei bi dë sëmbë u di köndë dë tu. 45 Di Filipi ku Nataniëli miti, hën Filipi piki ën taa: „U feni di sëmbë di dee Wëti u Mosesi ku dee Tjabukama bi ta taki. Hën da Jesosi, di womi mii u Josëfu u di köndë Nazalëti.” 46 Ma Nataniëli hakisi ën taa: „Wan bumbuu soni sa kumutu a Nazalëti nö?” Hën Filipi taa: „Wë ko luku nöö joo si.” 47 Di Jesosi si Nataniëli ta waka ta ko nëën, hën a taa: „Di womi aki da wan bumbuu Isaëli sëmbë. An ta ganjan sëmbë.” 48 Hën Nataniëli hakisi ën taa: „Unfa i du sabi mi?” Hën Jesosi piki ën taa: „Mi bi si i gaanduwe kaa a di ten di i bi dë a di figa pau basu, ufö Filipi ko kaai.” 49 Hën Nataniëli taa: „Labi, i da di Womi Mii u Gadu tuu. I da di Könu u Isaëli.” 50 Hën Jesosi piki ën taa: „U di mi piki i taa mi bi si i a di figa pau basu, mbei i biibi sö u? Wë joo si möön gaan foombo soni möön disi.” 51 Hën a taki möön taa: „Mi taki da unu gbelin taa woon si fa liba ala o jabi wajaa, nöö dee basia u Gadu o ta saka ta kumutu a liba ala nango ta ko a di sëmbë di ko dë Libisëmbë Miii.”

2 Nöö baka tu daka, hën de hoi wan tööu wosu a di köndë Kaana di dë a Galilea. Nöö di mama u Jesosi bi sai dë. 2 De bi kai Jesosi ku dee bakama fëën ko a di tööu wosu tu.

3 Di di win ta kaba, hën Jesosi mma ko piki ën taa: „De aan win möön.” 4 Hën Jesosi piki ën taa: „Mujëë o, faandi mbei u hën musu booko u hedi ku di pisi dë?* Di juu u mi an dou jeti.” 5 Nöö hën hën mma piki dee sëmbë dee ta paati win taa: „Di soni di i si a o taki da unu, nöö hën fuun du e.” 6 De bi abi sikisi gaan sitonu djogu ku wata naandë. A dee djogu dë dee Dju bi guwenti u lai wata u wasi maun ufö de njan. Sö dee wëti u de bi dë. Nöö hiniwan u dee djogu ta hoi söwan 44, nasö söwan 66 liti wata. 7 Jesosi piki dee sëmbë dee ta paati win taa: „Un lai wata fuu dee djogu.” Hën de lai wata a dee djogu te de fuu pöö. 8 Nöö hën a piki de taa: „Un go ba pikisö tja go da di fesima u di piizii be a tesi luku.” Hën de du kumafa a taki. 9 Di di fesima u di piizii tesi di wata di toon win, nöö an bi sabi naasë a kumutu. Ma dee sëmbë dee bi ba di wata tja go dëën bi sabi naasë a kumutu. Di a tesi di win, hën a kai di tööuma, 10 hën a taki dëën taa: „Hii sëmbë lo’ u da di möön suti win a fesi, nöö te dee sëmbë bebe te a tjika de ufö de ta da de di möön sösöwan. Ma awa ufö ii ta paati di möön sutiwan.” 11 Di soni aki bi dë di fosu foombo soni di Jesosi bi du. A bi du di soni aki a di köndë Kaana di dë a Galilea. Ku di soni aki a mbei sëmbë ko si di kaakiti di a abi, nöö dee bakama fëën bi ko ta biibi ën.

12 Baka di dë, hën Jesosi ku hën mma, ku dee baaa fëën, ku dee bakama fëën tuu go a di köndë de kai Kapenaumi. Hën de pasa wantu daka ala.

13 Di di daka di de o hoi di Pasika piizii bi ko zuntu, hën Jesosi go a Jelusalën. 14 Di a denda go a di Wosu u Gadu, hën a si sëmbë ta sei kau, sikapu, ku pomba. Nöö a bi si sëmbë sindosindo tu ta booko möni da sëmbë. 15 Hën a tei wanlö tatai mbei wipi te a kaba, hën a buta ku dee sëmbë ta jaka de ku dee kau u de, ku dee sikapu u de tuu ta puu a di Wosu u Gadu. A tuwë dee tafa u dee sëmbë dee bi ta booko möni djolou a goon, paaja dee möni u de fanjanfanjan. 16 Hën a piki dee sëmbë dee bi ta sei pomba taa: „Un hopo kumutu aki ku dee soni fuunu dë! Di wosu u mi Tata na wojowojo!” 17 Hën dee bakama fëën ko mëni wan soni di bi sikifi a Gadu Buku. A bi taa: „Di lobi di mi abi da di wosu fii o dë kuma wan faja di ta kisi a mi hati.”

18 Hën dee Dju hakisi ën taa: „Ambë manda i fii du dee soni aki? Un maaka joo da u fuu sabi taa Gadu da i leti u du sö?” 19 Hën Jesosi piki de taa: „Un booko di Wosu u Gadu aki tuwë, nöö baka dii daka mi o toona hopo ën taanpu baka.” 20 Hën de taa: „Hmm? 46 jaa longi de tei u mbei di Wosu aki, nöö hën i taa joo hopo ën taanpu a dii daka dendu nö?” 21 Wë Jesosi bi ta taki soni u di sinkii fëën. 22 Di Gadu bi weki ën ko a libi baka, hën dee bakama fëën ko mëni taa sö wan soni a bi taki. Nöö hën de ko biibi hii dee soni dee dë sikifisikifi a Gadu Buku, ku hii dee soni dee Jesosi seei bi taki.

23 Di Jesosi bi dë a Jelusalën a di Pasika piizii, hën a du sömëni foombo wooko. Sömëni sëmbë bi ko ta biibi ën, di de si dee soni dee a du. 24 Ma Jesosi an bi ta futööu de te dou, u di a bi sabi hii de tuu. 25 An bi abi sëmbë fanöudu u ko konda soni u libisëmbë dëën, biga a bi sabi finifini andi dë a de hati kaa.

3 Wan Faliseima bi dë di de ta kai Nikodemusi. A bi dë wan fesima u dee Dju. 2 Di womi aki bi go miti Jesosi a wan ndeti, hën a piki Jesosi taa: „Mësitë* o, u sabi taa i da wan leima di Gadu seei manda ko. Biga na wan sëmbë sa du dee gaan foombo soni dee i ta du, ee na Gadu hën dë ku ën.” 3 Di a fan sö, hën Jesosi piki ën gbelin taa: „Ee de an toona pai wan sëmbë baka, an o sa si di Tii u Gadu.” 4 Hën Nikodemusi hakisi ën taa: „Wë nöö unfa de o du pai wan sëmbë möön di ko gaangaan sëmbë kaa? A o toona go nëën mama bëë dendu, faa pai ën di u tu pasi nö?” 5 Hën Jesosi piki ën gbelin taa: „Wan sëmbë an o sa denda go a di Tii u Gadu, ee an dopu a wata, söseei ee di kaakiti u Gadu an ko nëën liba. Sö de ta toona pai ën baka. 6 Te wan libisëmbë hën pai i, nöö hën da i da wan libisëmbë. Ma ee di kaakiti u Gadu hën pai i, nöö hën da i da wan mii u Gadu. 7 Di taki di mi taki taa de musu toona pai unu baka, an musu dë gaan soni da i sö e. 8 Di ventu ta böö nango ka a kë, nöö di bai fëën nöö i ta jei. Ma ja sabi naasë a kumutu, söseei ja sabi naasë a nango tu. Sö nöö soni dë da dee sëmbë dee di kaakiti u Gadu pai.”

9 Hën Nikodemusi piki ën taa: „Unfa di soni dë o pasa?” 10 Hën Jesosi taa: „Unfa i dë wan leima u Isaëli, ma ja sabi dee soni aki? 11 Mi taki e, dee soni dee u sabi, de u ta taki. Nöö dee soni dee u si, de u ta konda da unu. Ma tökuseei wan ta biibi dee soni dee u ta konda da unu. 12 Ee wan ta biibi mi te mi ta konda soni u di goonliba aki da unu, nöö unfa seei woon biibi te mi o konda soni di nama ku liba ala? 13 Na wan sëmbë go a liba ala wan daka, boiti di sëmbë di saka kumutu ala. Di sëmbë dë da di sëmbë di ko dë Libisëmbë Miii. 14 Nöö leti kumafa Mosesi bi hopo di sindeki a liba a di sabana, sö nöö de o hopo di sëmbë di ko dë Libisëmbë Miii a liba tu. 15 Nöö hiniwan sëmbë di ta biibi ën sa libi u teego.

16 Biga Gadu lobi dee sëmbë u di goonliba* aki sö tee taa a da de di wan kodo Womi Mii fëën di a abi. Nöö ee wan sëmbë ta lei taa a ta biibi ën, nöö an o dëdë kaba a sösö, ma a o libi u teego. 17 Biga Gadu an manda di Womi Mii fëën ko a goonliba faa ko kuutu sëmbë faa sitaafu de, ma a mandëën ko faa ko puu de a fuka. 18 Ee wan sëmbë ta lei taa a ta biibi ën, nöö an o kisi sitaafu. Ma ee wan sëmbë an kë biibi, nöö a kisi sitaafu kaa, u di an bi kë lei taa a ta biibi di wan kodo Womi Mii u Gadu. 19 Di limbo ko a goonliba, ma libisëmbë lobi di dungu möön fa de lobi di limbo, biga de ta du sömëni hogi. Fëën mbei de o kisi sitaafu. 20 Di sëmbë di ta du hogi, buuse di limbo. Nöö an ta ko ka di limbo dë, u di an kë u sëmbë si dee hogi dee a ta du. 21 Ma di sëmbë di ta libi leti ta ko a di limbo. Nöö dee soni dee a ta du ta ko a limbo u sëmbë sa si taa a du soni kumafa Gadu kë.”

22 Baka di dë, hën Jesosi ku dee bakama fëën go a wan kamian u Judea. De bi sai dë wantu daka, nöö de bi ta dopu sëmbë tu. 23 Johanisi seei bi ta dopu sëmbë a wan kamian de kai Enön, di dë zuntu ku Salim, biga wata bi dë ala hia tjika u dopu sëmbë. Nöö sömëni sëmbë bi ta ko nëën faa dopu de. 24 A di pisiten dë de an bi buta Johanisi a dunguwosu jeti.

25 Dee bakama u Johanisi bi bigi fia ku wan Dju. De bi ta taki soni u di fasi fa sëmbë musu ta wasi u de sa ko limbo a Gadu wojo. 26 Nöö hën dee bakama u Johanisi ko nëën, hën de taki dëën taa: „Mësitë,* di womi u bi si ku i a di woto së banda u di Joodan lio ala, di i bi ta konda soni fëën nöömö dë, a dë ala ta dopu sëmbë seei te a hia. Hii sëmbë nango nëën.” 27 Di de ko piki ën di soni dë, hën Johanisi piki de taa: „Na wan sëmbë sa du soni ee na Gadu hën dëën pasi faa du ën. 28 Mi bi piki unu taa: ’Mi na di Keesitu, ma manda Gadu manda mi u mi waka nëën fesi.’ 29 Di womi di tööu ku di mujëë, hën abi di mujëë. Nöö te di mati u di womi di tööu sai dë ta jei fa a ta fan, nöö a ta wai ku ën seei. Sö nöö miseei ta wai tu. 30 Di wooko fëën musu nango a fesi, ma di u mi musu ta saka nango.”

31 Di sëmbë di kumutu a Gadu a liba ala hei möön hii sëmbë. Nöö di sëmbë di dë a goonliba aki dë u goonliba aki. Nöö a ta taki soni u di goonliba aki. Di sëmbë di kumutu a Gadu a liba ala hei möön hii woto sëmbë. 32 A ta konda dee soni dee a si ku dee soni dee a jei da wotowan, ma na wan sëmbë ta biibi dee soni dee a ta taki. 33 Hiniwan sëmbë di ta biibi dee soni dee a ta taki, ta biibi tu taa dee soni dee Gadu ta taki da tuutuu soni. 34 Biga di sëmbë di Gadu manda ko ta taki soni kumafa Gadu piki ën. Biga Gadu an ta mömbi sëmbë di kaakiti fëën. 35 Di Tata lobi di Womi Mii, nöö a buta hii soni nëën maun. 36 Di sëmbë di ta lei taa a ta biibi di Womi Mii o feni teego libi. Ma di sëmbë di an ta haika di Womi Mii an o feni libi möönsö, biga di hatiboonu u Gadu o fika nëën liba.

4 Masa Jesosi bi ko sabi taa dee Faliseima bi jei taa sëmbë ko ta waka nëën baka, söseei taa a ta dopu sëmbë hia möön Johanisi. 2 Ma na Jesosi seei hën bi ta dopu dee sëmbë. Dee bakama fëën de bi ta dopu de. 3 Ma di a jei sö, hën a kumutu a Judea toona go a Galilea. 4 Ma a bi musu pasa a Samalia ufö a go dou a Galilea. 5 Hën a ta waka te a dou a wan köndë u Samalia de kai Sikali. Di köndë aki bi dë zuntu ku di goon di Jaköpu bi da di womi mii fëën Josëfu. 6 Nöö di baaku wata u Jaköpu bi sai dë. Jesosi bi wei seei u di a bi waka longi. Fëën mbei a go sindo a di baaku bandja. A bi dë dee pisiten u tuwalufu juu sonuhati.

7 Wan Samalia mujëë bi ko naandë ko ba wata, hën Jesosi piki ën taa: „Da mi so wata mi bebe baa.” 8 Dee bakama u Jesosi bi go a di köndë ganda go bai soni u de njan. 9 Hën di Samalia mujëë piki ën taa: „Unfa i sa hakisi mi u mi da i wata fii bebe? I na wan Dju nö? Wë mi da wan Samalia mujëë.” (Biga dee Dju ku dee Samalia sëmbë an ta koti.) 10 Di a fan sö, hën Jesosi taa: „Ee i bi sabi di soni di Gadu ta da sëmbë u sösö, söseei ee i bi sabi ambë da di sëmbë di ta hakisi i wata aki, nöö ju hën bi o hakisi ën faa da i wata u bebe. Nöö a bi o da i wata di ta da sëmbë libi.” 11 Hën di mujëë piki ën taa: „Di womi aki o, ja pena abi buketi u kisi wata seei, nöö di baaku wata aki fundu. Naasë joo feni di wata di ta da sëmbë libi? 12 Fa i sai dë, i hei möön di avo fuu de kai Jaköpu nö? Biga di baaku i si aki, nöö hën wë diki ën da u, nöö hënseei bi ta bebe di wata fëën. Hën ku dee mii fëën ku dee mbeti fëën tuu.” 13 Hën Jesosi piki ën taa: „Hiniwan sëmbë di ta bebe di wata aki, dëëwata o toona kisi ën baka. 14 Ma di sëmbë di o bebe di wata di mi o dëën, dëëwata an o kisi ën a mundu möönsö. Di wata di mi o dëën o dë kuma wan kiiki nëën sinkii dendu di ta da sëmbë teego libi.” 15 Hën di mujëë taa: „Wë womi o, mi kë di wata i ta taki dë. Nöö an o dë u mi ta ko aki ko ba wata möön, biga dëëwata an o kisi mi möön.”

16 Hën Jesosi piki di mujëë taa: „Go kai i manu be a ko.” 17 Hën di mujëë taa: „Ma a’ manu e.” Hën Jesosi taa: „I a’ leti, jaa manu tuu. 18 Biga i bi tööu ku feifi womi, nöö di womi di i ku ën ta libi nöunöu an dë manu fii tu. Fëën mbei mi taa i a’ leti.” 19 Hën di mujëë piki Jesosi taa: „Aai womi, mi si taa i da wan tjabukama tuu. 20 Dee gaansëmbë fuu bi ta dini Gadu a di kuun aki, ma unu dee Dju ta taki taa a Jelusalën sëmbë musu go dini Gadu.” 21 Hën Jesosi piki di mujëë taa: „I sa biibi di soni di mi o taki da i aki e mujëë. Wan ten ta ko ka sëmbë an o ta dini di Tata fuu a di kuun aki nasö a Jelusalën möön. 22 Wan saambë un ta dini, ma uu saambë u ta dini. Biga dee Dju fosu Gadu lei soni fëën u de sa feni libi. 23 Ma di juu ta ko. Fuu taki ën, nöö a dou kaa, taa dee sëmbë dee ta dini Gadu* kumafa a kë o ta dini ën ku di kaakiti fëën, söseei de o ta dini ën kumafa soni dë tuutuu. Biga di Tata ta suku sëmbë di kë dini ën a di lö fasi dë. 24 Gadu dë a liba ala, nöö sëmbë an sa si ën ku wojo. Fëën mbei dee sëmbë dee ta dini ën musu ta dini ën ku di kaakiti fëën, söseei de musu ta dini ën kumafa soni dë tuutuu.” 25 Hën di mujëë piki ën taa: „Mi sabi taa di Mësiasi ta ko. De ta kai ën di Keesitu. Te a ko, nöö a o tja hii soni ko a limbo da u gbegedee.” 26 Hën Jesosi piki ën taa: „Wë di sëmbë i si i ta taki dë, hën wë i si ta fan ku i aki e.”

27 Di dee bakama u Jesosi ko dou, hën de si a ta fan ku wan mujëë. De bi foondo seei di de si di soni aki. Ma na wan u de bi hakisi ën faandi mbei a ta fan ku di mujëë dë, nasö andi a ta suku nëën. 28 Hën di mujëë disa di djogu fëën naandë, hën a go a ganda. Hën a kai dee sëmbë ala taa: 29 „Un ko luku wan womi di konda hii dee soni dee mi bi du tuu da mi. A sa kë taa hën da di Keesitu ö?” 30 Hën dee sëmbë kumutu a di köndë go a Jesosi.

31 Ufö dee sëmbë dou, hën dee bakama u Jesosi bi ta piki ën taa: „Mësitë, ko njan.” 32 Hën a piki de taa: „Mi abi soni u njan kaa, ma wan saandi dëën.” 33 Hën dee bakama u Jesosi ta hakisi de na de taa: „Ambë seei tja soni u njan ko dëën?” 34 Hën a piki de taa: „Di njanjan u mi hën da te mi ta du dee soni dee Gadu kë u mi du. Söseei u mi kaba di wooko di a manda mi u mi du. 35 A dee pisiten u di jaa aki, un ta taki taa a fika fö liba jeti u dee njanjan u dee goon lepi u sëmbë go koti. Ma mi taki e, un hopo wojo luku dee goon, nöö woon si taa dee njanjan lepi u sëmbë go koti. 36 Di sëmbë di ta koti dee njanjan ta feni hën paima nöunöu kaa, nöö a ta hai dee njanjan ko zunta a wan kamian. Dee njanjan dë da dee sëmbë dee o libi u teego. Di soni aki ta mbei di sëmbë di ta paandi soni, ku di sëmbë di ta koti dee njanjan ta piizii makandi. 37 Fëën mbei de ta koti wan nöngö taa: Wan sëmbë ta paandi, nöö di wotowan ta koti. Nöö sö a dë tuu. 38 Mi bi manda unu fuun go koti njanjan di wan bi paandi. Woto sëmbë hën du di wooko dë, ma un feni wini fëën.”

39 Sömëni u dee Samalia sëmbë u di köndë bi ta biibi Jesosi, u di di mujëë bi piki de taa: „A konda hii dee soni dee mi bi du tuu da mi.” 40 Di dee Samalia sëmbë ko nëën gidjii, hën de hakisi ën faa fika ku de. Hën a fika ku de tu daka. 41 Di soni aki bi mbei möön hia sëmbë bi ko ta biibi ën, u di de bi jei dee soni dee a bi ta taki. 42 Hën dee sëmbë piki di mujëë taa: „U bi ta biibi u di i bi fan ku u, ma nöö fa u dë aki useei jesi ko jei dee soni dee a taki. Fëën mbei u ko sabi tuutuu taa di womi aki da di sëmbë di o heepi hii sëmbë u goonliba.”

43 Baka tu daka hën a kumutu dë go a Galilea. 44 Jesosi bi taki taa de sa gafa wan tjabukama u Gadu a hii woto köndë boiti nëën köndë. 45 Di a dou a Galilea, hën dee sëmbë fu ala wai ku ën seei, u di de bi si hii dee foombo soni dee a bi du a di piizii di de bi hoi a Jelusalën. Biga deseei bi go a di piizii dë tu.

46 Hën a go a di köndë Kaana di dë a di pisiwata u Galilea, ka a bi mbei wata toon win. Wan womi u Kapënaumi, di bi ta wooko da di könu, bi abi wan womi mii di bi dë ku suwaki. 47 Di di womi aki bi jei taa Jesosi bi kumutu a Judea go a Galilea, hën a go nëën, hën a hakisi ën faa ko a Kapënaumi faa kula di womi mii fëën. Biga di mii bi dë a maunmaun. 48 Ma Jesosi piki di womi taa: „Ee na si un si foombo soni, wan o biibi möönsö.” 49 Hën di womi piki ën taa: „Masa o, gaantangi mi begi i, ko ku mi ufö di mii u mi dëdë.” 50 Nöö hën Jesosi piki ën taa: „I sa go fii. Di womi mii fii bëtë kaa.” Di womi biibi di soni di Jesosi taki, hën a go fëën. 51 Di a bi dë a pasi nango, hën dee saafu fëën ko miti ën a pasi, hën de piki ën taa di womi mii fëën ko bëtë. 52 Nöö hën a hakisi de na un juu u di daka di mii ko bëtë. Hën de taa: „Jeside a di sonuhati a di wan juu ten, nöö hën di fëbë an kisi ën möön.” 53 Di womi bi sabi taa a di juu dë Jesosi bi piki ën taa: „Di womi mii fii bëtë kaa.” Nöö hën di womi ku hii dee sëmbë fëën wosudendu tuu ko ta biibi Jesosi. 54 Disi da di u tu foombo soni di Jesosi du di a kumutu a Judea go a Galilea.

5 Baka di dë, hën Jesosi go a Jelusalën u di dee Dju bi o hoi wan piizii u de. 2 Wan kamian bi dë a Jelusalën de kai Sikapu Döö, nöö wan peti wata de kai Bëtisata a Hebelejëntöngö bi sai dë. De bi mbei feifi pasi ka sëmbë bi sa waka pasa a daki basu lontu ën. 3 Nöö sömëni suwakima bi dë a dee kamian dë kandikandi. Bookowojoma ku lanma tuu bi sai dë. 4* —— 5 Wan womi bi sai dë tu di bi suwaki 38 jaa kaa. 6 Jesosi bi sabi taa di womi dë bi suwaki longi kaa. Nöö di a si ën kandikandi a goon dë, hën a hakisi ën taa: „Ja kë ko bëtë nö?” 7 Hën di womi piki ën taa: „Ma abi sëmbë u tjaam’ go a di wata te a ta seki. Te a ta seki, nöö ufö mi penapena go dou nëën, nöö wan woto sëmbë ta koti pasa a mi fesi.” 8 Hën Jesosi piki ën taa: „Hopo! Nöö i tei di bedi* fii, nöö i waka go.” 9 Hën di womi ko bëtë wantewante dë. A tei di bedi fëën, hën a bigi waka.

Di daka dë bi dë wan Saba daka. 10 Fëën mbei so u dee Dju bigi piki di womi taa: „Tide da Saba daka, an fiti fii hopo di bedi fii tja.” 11 Ma a piki de taa: „Wë di sëmbë di kula mi hën piki mi u mi tei di bedi u mi nöö mi waka go.” 12 Hën de hakisi ën taa: „Ambë da di sëmbë di piki i di soni dë?” 13 Ma di womi di ko bëtë an bi saambë kulëën, u di Jesosi bi go a dee hia sëmbë dendu.

14 Bakaten, hën Jesosi miti di womi a di Wosu u Gadu. Hën a piki ën taa: „I si fa i ko bëtë aki ö? Ja musu du hogi möön e. Nasö wan möön gaan soni o miti i.” 15 Hën di womi go, hën a go piki dee Dju taa Jesosi hën kulëën. 16 Fëën mbei dee Dju bigi ta libi hogi ku Jesosi, u di a bi ta du dee lö soni aki a Saba daka. 17 Ma Jesosi piki de taa: „Sensi di mi Tata dë, hën a ta wooko te kuma tide, nöö fëën mbei miseei ta wooko go dou tu.” 18 Di soni aki mbei dee Dju bi kë kii Jesosi nömönömö. U di de bi feni taa na di Wëti u di Saba daka nöö an bi ta hoi, ma a bi ta kai Gadu hën Tata, ta du kuma hën ku Gadu dë pei.

19 Fëën mbei Jesosi piki de taa: „Mi taki da unu e, di Womi Mii an sa hopo du soni kumafa a kë e. Dee soni dee a ta si hën Tata ta du, de a ta du tu. Biga di Womi Mii ta du hii soni leti kumafa a ta si di Tata ta du. 20 Biga di Tata lobi di Womi Mii, nöö a ta lei ën hiniwan soni di a ta du. A o lei ën möön gaan soni jeti, nöö dee soni dë o foondo unu seei. 21 Leti kumafa di Tata ta weki sëmbë ko a libi baka, sö nöö di Womi Mii ta weki hiniwan sëmbë di a kë ko a libi tu. 22 Biga di Tata an ta kuutu na wan sëmbë, ma a disa hii di wooko dë da di Womi Mii. 23 Nöö hii sëmbë o ta lesipeki di Womi Mii kumafa de ta lesipeki di Tata. Di sëmbë di an ta lesipeki di Womi Mii, an ta lesipeki di Tata di mandëën ko. 24 Mi taki da unu e, hiniwan sëmbë di ta haika dee soni dee mi ta taki, söseei di ta biibi di Sëmbë di manda mi ko, o feni libi u teego. Ma o kuutu di sëmbë dë, u di a dë kuma wan sëmbë di bi dëdë, ma a weki ko a libi baka.

25 Mi taki da unu e, wan juu o dou, fuu taki ën nöö a dou kaa, taa dee sëmbë dee dëdë o jei di töngö u di Womi Mii u Gadu. Nöö dee sëmbë dee buta pakisei a dee soni di de jei o feni libi. 26 Biga leti kumafa di Tata abi makiti u da libi, sö nöö a da di Womi Mii makiti u da libi tu. 27 Nöö di Tata dëën makiti faa kuutu sëmbë, biga hën da di sëmbë di ko dë Libisëmbë Miii. 28 Dee soni dee mi ta taki da unu aki an musu bigi da unu poi. Biga di juu o dou ka hii dee sëmbë dee dë a geebi o jei di töngö u di Womi Mii u Gadu, 29 nöö de o weki ko a libi baka. Dee sëmbë dee bi libi bunu a Gadu wojo, o weki ko a libi baka u de feni teego libi. Ma dee sëmbë dee bi libi hogi, o weki ko a libi baka u di Womi Mii u Gadu kuutu de. 30 Ma ta du soni kumafa mi kë. Mi ta kuutu sëmbë kumafa mi Tata piki mi, nöö fëën mbei mi ta kuutu soni a wan leti fasi. Biga ma ta du andi miseei kë, ma mi ta du soni kumafa di Sëmbë di manda mi ko aki piki mi.

31 Ee miseei ta konda da sëmbë ambë da mi, nöö de an o biibi mi. 32 Ma wan woto sëmbë dë di ta konda soni u mi da sëmbë, nöö a ta kondëën leti kumafa a dë. 33 Un bi manda sëmbë go a Johanisi, hën a konda soni u mi da de leti kumafa a dë tuutuu. 34 Ma nöö fa mi ta fan aki seei, ma abi libisëmbë fanöudu u de konda soni u mi da sëmbë e. Ma mi ta taki dee soni aki da unu fuun sa feni libi. 35 Johanisi bi dë kuma wan lampu sëndësëndë di bi ta tuwë limbo da unu, nöö u wan kölö pisiten un bi ta wai taa a bi ta tuwë limbo da unu. 36 Johanisi bi ta piki sëmbë taa Gadu hën manda mi. Ma dee soni dee mi ta du ta lei gbelingbelin taa Gadu hën manda mi tuu. Biga mi ta du dee soni dee a manda mi u mi du. 37 Nöö di Tata seei lei gbelin taa hën manda mi ko. Wan jei fan fëën wan daka, söseei wan si ën wan daka tu, 38 nöö di wöutu fëën an dë a unu hati, biga wan ta biibi di sëmbë di a manda ko.

39 Un ta öndösuku di Wöutu u Gadu u di un ta mëni taa di soni dë o mbei un feni teego libi. Wë di Wöutu u Gadu seei ta lei gbelingbelin ambë da mi. 40 Ma tökuseei wan kë ko a mi möönsö fuun sa feni libi. 41 Ma kë u libisëmbë gafa mi e. 42 Ma mi sabi bumbuu taa wan lobi Gadu. 43 Mi Tata hën manda mi ko aki, ma tökuseei wan ta biibi mi. Ma ee wan woto sëmbë hën bi ko aki, nöö un bi o biibi ën. 44 Wan o sa biibi mi, biga a libisëmbë un ta suku gafa. Ma wan ta suku gafa a di wan kodo Gadu u mundu. 45 Wan musu mëni taa mi o tja unu go kaagi da mi Tata e. Ma wan sëmbë ta kaagi unu. Di sëmbë dë da Mosesi, di womi di un ta futööu. 46 Wë ee un ta biibi Mosesi, nöö un bi musu ta biibi mi tu, biga a bi sikifi soni u mi. 47 Ma ee wan ta biibi dee soni dee a bi sikifi, nöö unfa woon biibi dee soni dee mi ta taki?”

6 Baka di dë, hën Jesosi haba di ze u Galilea, di de bi ta kai Tibelia tu. 2 Nöö wanlö gaan hia sëmbë bi ta waka nëën baka, u di de bi si dee gaan foombo fasi fa a bi ta kula sëmbë. 3 Fëën mbei Jesosi ku dee bakama fëën subi go a wan kuun, hën de saka sindo. 4 Di Pasika piizii u dee Dju bi zuntu. 5 Di Jesosi hopo wojo, hën a si taa gaan hia sëmbë ta ko nëën. Hën a hakisi Filipi taa: „Naasë woo feni bëëë bai da dee sëmbë aki u de njan?” 6 Jesosi bi taki di soni aki u di a bi kë sabi andi Filipi bi ta pakisei, biga a bi sabi kaa andi a bi o du. 7 Hën Filipi taa: „Ee u bi abi 200 soofu möni* seei, an bi o tjika fuu bai bëëë u hiniwan u dee sëmbë aki feni wan piki pisi seei.” 8 Hën wan u dee bakama fëën de kai Andiasi, di baaa u Simön Petuisi taa: 9 „Wan piki womi mii dë aki abi feifi bëëë ku tu piki fisi. Ma de an o tjika dee hia sëmbë aki.”

10 Hën Jesosi taa: „Be dee sëmbë sindo.” Di kamian bi dë ku ahun seei pitii sö, hën dee womi saka sindo. De bi dë söwan 5000 womi. 11 Hën Jesosi tei dee bëëë, hën a da Gadu tangi te a kaba, hën a paati de da dee sëmbë dee bi sindo dë. A bi du di wan seei soni ku dee fisi. Hën hii dee sëmbë tuu njan te a tjika de. 12 Di de njan te bëë u de fuu, hën Jesosi piki dee bakama fëën taa: „Un pii dee pisipisi bëëë dee fika, be de an kaba a sösö.” 13 Hën de pii hii dee pisipisi bëëë tuu dee sëmbë bi njan fika, te de fuu tuwalufu manda. Sö dee feifi bëëë bi fika hia tjika.

14 Di dee sëmbë si di foombo soni di a du, hën de bigi ta taki taa: „Wë di soni aki an dë u fia. Di womi aki da di Tjabukama di bi o ko a goonliba.” 15 Ma u di Jesosi bi sabi taa dee sëmbë bi kë ko kisi ën ku taanga buta ko könu, mbei a fusi go a di kuun hën wanwan.

16 Di kamian bigi dungu, hën dee bakama fëën bazia go a di ze. 17 Hën de subi a boto ta haba go a di së u Kapënaumi. Di juu dë kamian bi dungu kaa, ma Jesosi an bi ko miti de jeti. 18 Di wata bi ta seki te na soni, biga wan gaan ventu bi ta böö. 19 Di de ta puu di boto nango söwan feifi nasö sikisi kilomëti sö, hën de si Jesosi ta waka ku futu a di wata liba ta ko a di boto. Nöö hën de ko fëëë te na soni. 20 Hën Jesosi piki de taa: „Wan fëëë e! Mi wë disi.” 21 Hën de mbei a subi a di boto. An bi tei longi seei, hën de dou ka de bi nango.

22 Di debooko fëën, hën dee sëmbë dee bi fika a di woto së banda u di ze ka de bi kumutu, bi si taa na wan boto bi dë a lampeesi möön. Wan pikiwan bi sai dë, ma Jesosi an bi subi a di boto dë makandi ku dee bakama fëën. De bi go de wanwan. 23 Ma wanlö boto di bi kumutu a Tibelia bi ko tjökö a lampeesi dë, zuntu ku di kamian ka Jesosi bi tei dee bëëë da Gadu tangi paati da de u de njan. 24 Fëën mbei di dee sëmbë bi si taa Jesosi ku dee bakama fëën an bi sai dë möön, hën de subi a boto haba go a Kapënaumi go suku ën.

25 Di de go dou a woto banda, hën de feni Jesosi, hën de hakisi ën taa: „Mësitë,* na un ten i ko aki?” 26 Hën Jesosi piki de taa: „Na u di un si mi du foombo soni mbei un ta suku mi sö e. Ma u di mi da unu bëëë u njan u te bëë fuunu fuu, mbei un ta kule a mi baka sö. 27 Wan musu ta biinga ta wooko da njanjan di ta poi e. Ma un musu ta biinga fuun feni di njanjan di sa mbei un feni teego libi. Di sëmbë di ko dë Libisëmbë Miii o da unu di njanjan dë. Biga Gadu, di Tata di dë a liba ala seei naki sitampu taa a fiti u du sö wan soni.”

28 Fëën mbei de hakisi Jesosi taa: „Wë nöö andi u musu du fuu sa du dee wooko Gadu kë fuu du?” 29 Hën Jesosi piki de taa: „Di wooko di Gadu kë fuun du, hën da fuun lei taa un ta biibi di sëmbë di a manda ko.” 30 Hën de hakisi ën taa: „Andi joo lei u fuu sa biibi i? Un foombo soni joo du? 31 Dee avo fuu bi njan mana a di sabana leti kumafa Gadu Buku bi taki. A bi taa: ’A mbei bëëë kumutu a liba ala da de u de njan.’” 32 Hën Jesosi piki de taa: „Mi taki e, tide mi Tata da unu di tuutuu bëëë di kumutu a liba ala. Ma Mosesi hën an bi da unu di tuutuu bëëë di kumutu a liba ala. 33 Biga di bëëë u Gadu da di bëëë di kumutu nëën a liba ala, nöö di bëëë dë ta da sëmbë teego libi.” 34 Hën dee sëmbë piki ën taa: „Masa o, hii juu i musu ta da u di bëëë dë e.”

35 Jesosi piki de taa: „Mi da di bëëë di ta da teego libi. Nöiti hangi o kisi dee sëmbë dee ta ko waka a mi baka, söseei nöiti dëëwata o kisi dee sëmbë dee ta lei taa de ta biibi mi. 36 Ma kumafa mi piki unu kaa, un si mi du sömëni foombo soni, ma tökuseei wan ta biibi mi. 37 Hii dee sëmbë dee mi Tata da mi o ko waka a mi baka. Nöö nöiti seei mi o jaka di sëmbë di ta ko waka a mi baka. 38 Biga ma saka kumutu a liba ala ko du andi miseei kë. Ma mi ko u ko du dee soni dee di sëmbë di manda mi ko kë u mi du. 39 Di soni aki di sëmbë di manda mi ko kë u mi du: A kë taa ma musu lasi na wan u dee sëmbë dee a da mi. Ma mi musu weki de ko a libi baka a di lasiti daka. 40 Mi Tata kë taa hii dee sëmbë dee sabi ambë da di Womi Mii fëën, söseei dee ta lei taa de ta biibi ën feni teego libi. Nöö mi o weki di sëmbë dë ko a libi baka a di lasiti daka.”

41 Hën dee Dju bigi ta guunjëën, u di a bi taki taa: „Mi da di bëëë di kumutu a liba ala.” 42 Hën de bigi ta taki taa: „Na Jesosi di womi mii u Josëfu hën disi nö? Wë u sabi hën mma ku hën tata. Nöö faandi mbei a ta taki taa a kumutu a liba ala?” 43 Nöö hën Jesosi piki de taa: „Un disa di guunjan di un ta guunjan dë e. 44 Na wan sëmbë sa ko a mi ee na di Tata di manda mi ko aki hën hai ën ko. Nöö mi o weki di sëmbë dë ko a libi baka a di lasiti daka. 45 Dee Tjabukama bi sikifi taa: ’Jehoufa* o lei hii de tuu soni.’ Hiniwan sëmbë di haika di Tata, söseei di tei dee soni dee a lei nëën ta ko a mi. 46 Sëmbë an si di Tata wan daka, boiti di sëmbë di kumutu nëën ala. 47 Mi taki e, hiniwan sëmbë di ta biibi mi o libi u teego.

48 Mi da di bëëë di ta da libi. 49 Dee avo fuunu bi njan di mana a di sabana, ma tökuseei de dëdë. 50 Ma ee wan sëmbë njan di bëëë di kumutu a liba ala, an o dëdë. 51 Mi da di bëëë di kumutu a liba ala. Di bëëë aki ta mbei sëmbë feni libi. Hiniwan sëmbë di njan di bëëë aki o libi u teego. Fuu taki ën, di bëëë di mi o da, hën da di sinkii u mi aki, di mi o da u hii sëmbë u goonliba sa feni libi.”

52 Di a fan sö, hën dee Dju bigi ta fia ku de na de. De bi ta bai taa: „Ma womi, unfa di womi aki sa da u hën sinkii fuu njan?” 53 Nöö hën Jesosi piki de taa: „Mi taki e, ee wan njan di sinkii u di sëmbë di ko dë Libisëmbë Miii, söseei ee wan bebe di buuu fëën, nöö wan o feni libi.* 54 Hiniwan sëmbë di njan di sinkii u mi, söseei di bebe di buuu u mi o libi u teego. Nöö mi o weki ën ko a libi baka a di lasiti daka. 55 Biga di sinkii u mi da di möön bunu soni u njan, nöö di buuu u mi da di möön bunu soni u bebe. 56 Hiniwan sëmbë di ta njan di sinkii u mi, söseei di ta bebe di buuu u mi, an o paati ku mi möönsö, nöö miseei an o paati ku ën tu. 57 Di libilibi Tata hën manda mi ko, hën da mi libi. Sö nöö dee sëmbë dee o njan di sinkii u mi o libi tu, u di mi o da de libi. 58 Di bëëë di kumutu a liba ala hën disi. An dë kuma di bëëë di dee avo fuunu bi njan, biga de bi dëdë bakaten. Ma hiniwan sëmbë di njan di bëëë aki, o libi u teego.” 59 Jesosi bi taki dee soni aki di a bi ta lei sëmbë soni a Kapënaumi, a wan u dee wosu ka dee Dju bi nango dini Gadu.

60 Di dee sëmbë jei andi a taki, hën sömëni u dee bakama fëën taki taa: „Ëhn ëhn baa, andi da dee soni dee a ta taki aki? Wa sa haika dee soni aki e!” 61 Ma Jesosi bi sabi taa dee bakama fëën bi ta guunjan di de jei dee soni dee a taki. Fëën mbei a hakisi de taa: „Di soni di mi taki aki hën toobi unu sö nö? 62 Wë nöö unfa woon du ee un ko si di sëmbë di ko dë Libisëmbë Miii toona subi go ka a bi dë fosu? 63 Di kaakiti u Gadu hën ta da sëmbë libi. Di sinkii an sa du na wan hojo soni. Di kaakiti u Gadu hën mbei mi taki dee soni aki, nöö de ta mbei sëmbë feni libi. 64 Ma so fuunu dë aki an ta biibi.” Jesosi bi taki dee soni aki, u di a bi sabi sensi a di bigi ambë ku ambë an bi ta biibi, söseei a bi sabi ambë bi o sei ën. 65 Nöö hën a toona taki da de taa: „Di soni aki mbei mi taki da unu taa, na wan sëmbë sa ko a mi ee na mi Tata hën dëën pasi.”

66 Di soni aki mbei sömëni u dee bakama fëën toona go du dee soni di de bi disa. Nöö de an bi ta waka nëën baka möön. 67 Hën Jesosi hakisi dee tuwalufu apösutu fëën taa: „Unfa un du, un kë go tu ö?” 68 Hën Simön Petuisi piki ën taa: „Wë Masa o, naambë seei woo go? Ju hën ta taki soni di ta da sëmbë teego libi. 69 U ta biibi i, nöö u ko sabi taa i da di Apaiti Sëmbë di Gadu manda ko.” 70 Hën Jesosi piki de taa: „Miseei hën pii unu tei ko dë apösutu, na sö nö? Ma tökuseei wan fuunu da wan hogihati mindisonima.”* 71 Fa a fan dë, nöö di mii u Simön Isikaliötu de kai Judasi wë a bi ta taki. Biga hii fa a bi dë wan u dee tuwalufu apösutu, tökuseei a bi o sei Jesosi bakaten.

7 Baka di dë, hën Jesosi fika ta paaja di bunu buka a Galilea. An bi kë go a Judea, u di dee Dju* bi ta suku fasi u kii ën. 2 Ma wan piizii u dee Dju bi zuntu. De bi ta kai ën di Tjëkëliba piizii.* 3 Fëën mbei dee baaa fëën piki ën taa: „Go a Judea be dee woto bakama fii si dee gaan foombo soni dee i ta du. 4 Biga ee wan sëmbë kë taa sëmbë musu ko sabi ën, nöö an musu ta du soni tjubitjubi. Ee i ta du dee soni aki, nöö i musu ta du de be hii sëmbë si.” 5 Dee baaa fëën seei an bi ta biibi taa Gadu hën mandëën ko. 6 Fëën mbei Jesosi piki de taa: „Di juu u mi an dou jeti, ma uun sa go hiniwan juu di un kë. 7 Dee sëmbë u di goonliba aki an ta buuse unu, ma mi de ta buuse mi, u di mi ta piki de gbelin taa de ta du hogi. 8 Un sa go a di piizii, ma ma o go jeti, biga di juu u mi an dou jeti.” 9 Di a piki de dee soni aki, hën a fika a Galilea ufö.

10 Baka di dee baaa fëën go a di piizii, hën hënseei tei pasi go a di piizii awaa. Ma an bi waka u lanti si ën. 11 Fëën mbei dee Dju bi bigi ta suku ën a di piizii. De bi ta taki taa: „Naasë a dë?” 12 Nöö sömëni sëmbë bi ta fan ta taki soni fëën sapisapi. So u de bi ta taki taa: „Hën da wan bumbuu sëmbë.” Wotowan bi ta taki taa: „Nönö, huun, hën da wan ganjansëmbëma.” 13 U di dee sëmbë bi ta fëëë dee Dju,* mbei de an bi ta taki soni fëën be lanti jei.

14 Di di piizii pasa mindi, hën Jesosi go a di Wosu u Gadu, hën a bigi lei sëmbë soni. 15 Di soni dë bi bigi da dee Dju seei te de taki taa: „Unfa di womi aki du sabi di Wöutu u Gadu sö? Biga an go a dee siköö fuu.” 16 Hën Jesosi piki de taa: „Na a mi dee soni dee mi ta lei sëmbë ta kumutu e, ma de ta kumutu a di sëmbë di manda mi ko. 17 Ee wan sëmbë kë du soni kumafa Gadu kë, nöö a o sabi ee dee soni dee mi ta lei sëmbë kumutu a Gadu tuu, nasö ee de kumutu a miseei. 18 Hiniwan sëmbë di ta taki soni kumafa hënseei kë, ta suku gafa dëënseei. Ma hiniwan sëmbë di ta suku u de gafa di sëmbë di mandëën ko, ta taki soni kumafa a dë tuutuu, nöö hii juu a ta du soni a wan leti fasi. 19 Na Mosesi bi da unu dee Wëti u Gadu nö? Ma tökuseei na wan fuunu ta hoi dee Wëti dë. Faandi mbei un ta suku u kii mi?” 20 Hën dee sëmbë dee bi sai dë taa: „Taku soni dë a i liba, womi. Ambë seei ta suku u kii i?” 21 Hën Jesosi piki de taa: „Wan kodo soni nöö mi du, hën a bigi da unu sö. 22 Mosesi piki unu taa un musu ta koti di maaka u dee Dju.* Na Mosesi seei hën buta di wëti dë, ma dee gaansëmbë fuu dee bi dë ufö Mosesi de butëën. Ma tökuseei un ta koti di maaka dë da sëmbë a Saba daka. 23 Ee de ta koti di maaka u dee Dju da wan sëmbë a Saba daka sö taa de an poi dee Wëti dee Gadu bi da Mosesi, nöö faandi mbei hati fuunu ta boonu ku mi u di mi kula wan womi a Saba daka? 24 Wan musu ta tei dee soni dee un ta si ku wojo kuutu soni, ma un musu ta kuutu soni a wan leti fasi.”

25 Hën so u dee sëmbë dee bi ta libi a Jelusalën bigi ta taki taa: „Na di womi di de ta suku u kii hën disi nö? 26 Wë ihëën ta lei sëmbë soni a lanti dendu aki. Nöö na wan sëmbë ta suku u tapëën seei. A sa kë taa dee hedima ko fusutan taa hën da di Keesitu ö? 27 Uu sabi naasë di womi aki kumutu. Ma te di Keesitu ko, sëmbë an o sabi naasë a kumutu.” 28 Di Jesosi bi dë ta lei sëmbë soni a di Wosu u Gadu, hën a taa: „Un sabi mi, söseei un sa’ naasë mi kumutu. Na miseei hën buta taa mi o ko aki, ma wan Sëmbë hën manda mi ko. Nöö di Sëmbë dë dë tuutuu, ma wan sabi ën. 29 Mim sabi ën. Biga nëën ala mi kumutu. Hën manda mi ko.” 30 Hën de bigi ta suku fasi u kisi ën tja go söötö. Ma na wan u de bi sa kisi ën, u di juu fëën an bi dou jeti. 31 Ma tökuseei sömëni u dee sëmbë dee bi sai dë bi ta biibi ën. De bi ta taki taa: „Te di Keesitu o ko, a o du möön gaan soni möön dee soni dee di womi aki ta du ö?”

32 Di dee Faliseima ko jei andi dee sëmbë ta taki u Jesosi, hën de ku dee fesima u dee begima manda siköutu u de go kisi ën. 33 Hën Jesosi piki dee sëmbë taa: „Wan kölö pisiten nöö mi o dë ku unu jeti ufö mi go a di Sëmbë di manda mi ko aki. 34 Woon suku mi te un wei, ma wan o sa feni mi. Söseei wan o sa dou ka mi nango.” 35 Fëën mbei dee Dju bigi ta hakisi de na de taa: „Naasë di womi aki o go te nöö wa o sa feni ën? A sa kë taa a o go libi ku dee Dju dee ta libi a dee Giiki sëmbë dendu ö? A sa kë taa a o go lei dee Giiki sëmbë soni ö? 36 Andi seei a kë taki di a taa: ’Woon suku mi te un wei, ma wan o sa feni mi. Söseei wan o sa dou ka mi nango’?”

37 Di lasiti daka u di piizii bi dë di möön gaan daka. A di daka dë, hën Jesosi hopo taanpu hën a taki taa: „Ee dëëwata kisi wan sëmbë, nöö be a ko a mi, nöö mi o dëën wata faa bebe. 38 Di Wöutu u Gadu ta taki u dee sëmbë dee ta biibi mi taa: ’Wata di ta da libi o ta kule a de sinkii dendu djulululu.’” 39 Fa a fan dë, nöö a bi ta taki u di kaakiti u Gadu di dee sëmbë dee ta biibi ën o feni bakaten. Biga di juu dë sëmbë an bi feni di kaakiti u Gadu jeti, u di Jesosi an bi feni di makiti di a bi musu feni jeti. 40 So u dee sëmbë dee bi jei dee soni dee a bi taki, bi bigi ta taki taa: „Di womi aki da di Tjabukama di Gadu bi o manda ko tuu.” 41 Wotowan bi ta taki taa: „Di Keesitu hën disi.” Ma i bi a’ wotowan jeti di bi ta taki taa: „A Galilea de bi o pai di Keesitu nö? 42 Di Wöutu u Gadu an bi ta taki taa di Keesitu bi o dë wan bakamii u Dafiti nö? Na a di köndë u Dafiti de kai Bëtëlëhën de bi o pai ën nö?” 43 Di soni aki mbei dee sëmbë bigi fia ku deseei u Jesosi hedi. 44 Nöö wantu u de bi kë kisi ën hoi, ma na wan sëmbë bi sa panjëën.

45 Baka di dë, hën dee siköutu toona go a dee Faliseima ku dee fesima u dee begima. Hën de hakisi dee siköutu taa: „Unfa wë? Wan kisi ën tja ko nö?” 46 Hën dee siköutu taa: „Nöiti u jei wan sëmbë fan sö wan daka.” 47 Nöö hën dee Faliseima taa: „A ganjan unu kisi tu nö? 48 Fa u dë aki, un jei wan daka taa wan u dee hedima u dee Dju, nasö wan u dee Faliseima ko ta biibi ën u? 49 Dee sëmbë dee ta haikëën dë an sabi dee Wëti, nöö Gadu o sitaafu de.” 50 Hën wan u dee Faliseima de kai Nikodemusi di bi go miti Jesosi a wan ten, piki de taa: 51 „Dee Wëti fuu ta lei u taa ufö u kuutu wan sëmbë, nöö u musu jei nëën fosu andi a du, na sö nö?” 52 Hën de piki ën taa: „I na wan Galilea sëmbë tu nö? Wë go suku a di Wöutu u Gadu luku, nöö joo si taa na wan tjabukama u Gadu o kumutu a Galilea.”*

8 12 Hën Jesosi toona piki dee Dju taa: „Mi da di limbo u di goonliba. Ee wan sëmbë ta waka a mi baka, nöö an o ta waka a dungu möönsö. A o feni di faja limbo di ta da sëmbë libi.” 13 Hën dee Faliseima piki ën taa: „Iseei ta konda da sëmbë ambë da i. Fëën mbei wa sa biibi dee soni dee i ta taki.” 14 Hën Jesosi piki de taa: „Aluwasi ee miseei ta konda da sëmbë ambë da mi, tökuseei dee soni dee mi ta taki da tuutuu soni. Biga mi sabi naasë mi kumutu, nöö mi sabi naasë mi nango tu. Ma unu wan sabi naasë mi kumutu, söseei wan sa’ naasë mi nango. 15 Un ta kuutu soni a libisëmbë fasi,* ma mim ma ta kuutu na wan sëmbë seei. 16 Ma ee mi o kuutu seei, nöö mi o kuutu a wan leti fasi. Biga ma dë mi wanwan. Di Tata di manda mi ko dë ku mi. 17 Dee Wëti fuunu seei ta taki taa: ’Te tu sëmbë taki di seei soni, nöö hën da di soni dë dë sö tuu.’ 18 Miseei ta konda da sëmbë ambë da mi, nöö di Tata di manda mi ko ta konda soni u mi da sëmbë tu.” 19 Hën de hakisi ën taa: „Naasë i Tata dë?” Hën Jesosi piki de taa: „Wan sabi mi, söseei wan sabi mi Tata tu. Ee un bi sabi mi, nöö un bi o sabi mi Tata.” 20 Di a bi dë a di Wosu u Gadu ta lei sëmbë soni a di së ka de bi ta buta möni, nëën a bi taki dee soni dë. Ma na wan sëmbë bi go kisi ën tja go söötö, u di di juu fëën an bi dou jeti.

21 Fëën mbei a toona piki de taa: „Mi o go, nöö woon ta suku mi te un wei, ma woon dëdë go ku dee hogilibi fuunu. Wan o sa dou ka mi nango.” 22 Hën dee Dju bigi ta hakisi deseei taa: „Ma dee sëmbë, a sa kë taa a o go kii hënseei ö? Biga a ta taki taa: ’Wan o sa dou ka mi nango.’” 23 Hën Jesosi piki de taa: „Un da sëmbë u goonliba aki. Ma mi da sëmbë u liba ala. Un da sëmbë u di goonliba aki. Ma mim ma dë sëmbë u di goonliba aki. 24 Fëën mbei mi piki unu taa: woon dëdë go ku dee hogilibi fuunu. Biga ee wan ta biibi taa mi da di sëmbë di bi o ko, nöö woon dëdë go ku dee hogilibi fuunu.” 25 Hën de bigi hakisi ën taa: „Ambë seei da i?” Hën Jesosi piki de taa: „Faandi mbei seei mi ta lasi mi ten ta fan ku unu? 26 Mi abi sömëni soni u piki unu jeti, nöö sömëni soni dë di mi musu kuutu tu. Fuu taki ën, nöö di Sëmbë di manda mi ko an ta mindi soni, a ta taki soni kumafa a dë. Nöö dee soni dee mi jei nëën, de mi ta konda da sëmbë a goonliba.” 27 De an bi fusutan taa soni u di Tata a bi ta konda da de. 28 Hën Jesosi taa: „Te un peka di sëmbë di ko dë Libisëmbë Miii a wan posu kii, nëën ufö woon sabi taa mi dëën, söseei taa ma ta hopo du soni kumafa mi kë, ma mi ta taki soni leti kumafa di Tata lei mi. 29 Di Sëmbë di manda mi ko dë ku mi. An disa mi u mi dë mi wanwan, biga hii juu mi ta du soni di ta kai ku ën.” 30 Sömëni sëmbë bi ko ta biibi ën di a bi ta taki dee soni aki.

31 Hën Jesosi piki dee Dju dee bi ta biibi ën taa: „Ee hii juu un ta du andi mi taki, nöö hën da un da bakama u mi tuutuu. 32 Nöö woon ko sabi dee soni dee Gadu ta taki, söseei woon ko fusutan de. Dee soni dee a ta taki da tuutuu soni, nöö dee soni dë o mbei un ko fii.” 33 Hën de piki ën taa: „U da bakamii u Abahamu, nöö nöiti u bi dë saafu a sëmbë basu wan daka. Nöö faandi mbei i ta taki taa: ’Woon ko fii’?” 34 Hën Jesosi piki de taa: „Mi taki e, hiniwan sëmbë di ta du hogi, da wan saafu u hogilibi. 35 Boiti di dë, wan saafu an ta libi a di wosu fëën masa u nöömö. Ma di womi mii u di masa hën a ta libi a di wosu u nöömö. 36 Fëën mbei ee di Womi Mii u Gadu mbei i ko fii, hën da i ko fii tuutuu. 37 Mi sabi taa un da bakamii u Abahamu. Ma tökuseei un ta suku u kii mi, biga wan ta tei dee soni dee mi ta lei unu. 38 Mi ta taki u dee soni dee mi bi si, di mi bi dë ku mi Tata. Ma uun ta du dee soni dee un tata lei unu.” 39 Hën de piki Jesosi taa: „Wë Abahamu da u tata.” Hën a piki de taa: „Ee un da miii u Abahamu tuutuu, nöö un bi o ta libi kumëën. 40 Ma un dë kabakaba u kii mi, hii fa mi da di sëmbë di lei unu dee tuutuu soni u Gadu dee miseei jei nëën. Wë nöiti Abahamu bi o du sö wan soni. 41 Un ta du soni kuma unu tata.” Hën de piki ën taa: „Wan kodo Tata nöö u abi, hën da Gadu. U da miii fëën tuutuu.”

42 Hën Jesosi piki de taa: „Ee Gadu da unu Tata tuutuu, nöö un bi o lobi mi. Biga a Gadu mi kumutu. Fëën mbei mi dë aki. Na miseei buta taa mi o ko aki, ma hën manda mi ko. 43 Wan kë tei dee soni dee mi ta lei unu. Fëën mbei wan sa fusutan dee soni dee mi ta taki. 44 Didibi seei wë da unu tata. Fëën mbei un kë du soni kumafa a kë. Sensi di a bigi du soni kumafa a kë, hën a ta kii sëmbë. A bia baka da di tuu, biga di soni de kai tuu, an dë nëën hati seei. A lo’ u mindi soni, biga hën da wan mindisonima, nöö nëën mindi soni kumutu. 45 Ma wan kë biibi mi, u di mi ta taki soni kumafa de dë tuutuu. 46 Undi fuunu aki sa lei finga a mi taa mi du hogi wan daka? Wë ee tuutuu soni mi ta taki, nöö faandi mbei wan kë biibi mi? 47 Dee mii u Gadu ta haika dee soni dee Gadu ta taki. Ma wan kë haika, biga un na miii u Gadu.”

48 Hën dee Dju piki ën taa: „Hën da u bi a’ leti di u bi taki taa i da wan Samalia sëmbë, söseei taa wan taku soni dë a i liba.” 49 Hën Jesosi piki de taa: „Taku soni an dë a mi liba e. Ma mi Tata mi ta gafa, ma uun ta sösö mi. 50 Ma ta suku gafa da miseei, ma nöö wan Sëmbë dë di ta suku gafa da mi, nöö hën da di kuutuma. 51 Mi taki e, ee wan sëmbë ta du dee soni dee mi ta taki, nöö an o dëdë möönsö.” 52 Hën dee Dju piki Jesosi taa: „Söö. Awaa u ko si gbelin taa wan taku soni dë a i liba tuu. Biga Abahamu dëdë, söseei dee tjabukama tu. Ma ii ta taki taa: ’Ee wan sëmbë ta du dee soni dee mi ta taki, nöö an o dëdë möönsö.’ 53 I kë piki u taa i hei möön Abahamu ku dee tjabukama u Gadu dee dëdë u? Unfa i ta si iseei?” 54 Hën Jesosi piki de taa: „Ee mi ta hei miseei, nöö sösö soni seei mi ta du. Mi Tata di un ta taki taa da unu Gadu, hën ta hei mi. 55 Wë wan sabi ën, ma mim sabi ën. Nöö ee mi taki taa ma sabi ën, nöö hën da mi da wan mindisonima kuma unu. Ma mim sabi ën, nöö mim ta du dee soni dee a ta taki. 56 Ku wai a hati seei unu tata Abahamu bi ta wakiti di daka di mi bi o ko. Fëën mbei a bi ta wai seei di a si ën.” 57 Hën dee Dju piki ën taa: „Höön, ja pena dou 50 jaa jeti, hën i si Abahamu nö?” 58 Hën Jesosi piki de taa: „Un haika e, ufö de pai Abahamu nöö mi bi dë gaanduwe kaa.” 59 Di a taki di soni dë, hën de pii sitonu tei u naki ën. Ma Jesosi fusi kumutu a de dendu, hën a kumutu a di Wosu u Gadu go fëën.

9 Di Jesosi bi ta waka pasa, hën a si wan womi di de pai bookobooko wojo. 2 Hën dee bakama u Jesosi hakisi ën taa: „Mësitë o, fa de pai di womi bookobooko wojo aki, hogi hën tata ku ën mama du mbei de pai ën sö nö, naa nëën seei a kumutu?” 3 Hën Jesosi piki de taa: „Nönö, na hogi di womi aki du e, nöö na hogi hën mama ku ën tata du tu. Ma a ko pasa sö, u di kaakiti u Gadu sa ko a limbo. 4 Fa u dë aki, nöö u musu du di wooko u di Sëmbë di manda mi ko, biga didia dë jeti. Ma te wan pisi ndeti o ko, nöö na wan sëmbë o sa wooko möön. 5 Solanga mi dë a goonliba aki, nöö mi dë kuma wan fajalimbo di ta tuwë limbo da sëmbë.” 6 Di a taki dee soni aki te a kaba, hën a tunta a goon, hën a mbei pötöpötö ku ën, hën a lobi ën a di womi wojo. 7 Hën a piki di womi taa: „Go wasi fesi a di tobo de kai Siloa”. (Siloa kë taki „De Mandëën”.) Hën di womi go wasi fesi te a kaba, hën a toona ko. Wojo fëën bi ko limbo gbegedee, a bi ko ta si soni.

8 Hën dee sëmbë dee bi ta libi bandja ku bandja ku ën, ku dee woto sëmbë dee bi naa si ën ta pidi sëmbë soni, bigi ta hakisi deseei taa: „Wë na di womi aki u bi ta si sindosindo ta pidi sëmbë soni nö?” 9 So u de bi ta taki taa: „Hën seei wante.” Wotowan bi ta taki taa: „Nönö, nëën. Ma hën ku ën ta djei e.” Ma di womi bi ta piki de nöömö taa: „Mi seei disi.” 10 Hën de hakisi ën taa: „Nöö unfa a waka taa i ko ta si soni?” 11 Hën di womi piki de taa: „Di womi de kai Jesosi hën wë mbei pötöpötö lobi a mi wojo, hën a piki mi taa: ’Go wasi fesi a di tobo de kai Siloa.’ Di a piki mi sö, hën mi go wasi fesi, hën mi ko ta si soni.” 12 Hën de hakisi ën taa: „Naasë di womi naandë dë?” Hën a taa: „Wë ma sabi seei e.”

13 Hën de tja di womi di wojo fëën bi booko go a dee Faliseima. 14 Di daka di Jesosi bi mbei di pötöpötö kula di wojo u di womi bi dë wan Saba daka. 15 Hën dee Faliseima seei bigi ta hakisi di womi unfa a du ko ta si soni. Hën a piki de taa: „A lobi pötöpötö a mi wojo, hën mi wasi fesi, hën mi ko ta si soni.” 16 Nöö hën so u dee Faliseima bigi ta taki taa: „Na Gadu hën manda di womi aki ko e, biga an ta hoi di Wëti u di Saba daka.” Wotowan bi ta taki taa: „Ee di womi aki an ta libi bunu a Gadu wojo, nöö unfa a waka taa a sa ta du gaan foombo soni sö?” Sö de bigi ta fia ku deseei. 17 Hën de hakisi di womi di wojo bi booko taa: „Unfa ii ta si di womi dë? Biga ju a kula mbei i ko ta si soni.” Hën di womi taa: „Hën da wan tjabukama.”

18 Dee Faliseima an bi ta biibi taa di womi wojo bi booko hën a ko ta si soni baka. Fëën mbei de kai hën mama ku hën tata ko. 19 Hën de hakisi de taa: „Miii fuunu hën disi ö? Tuu taa bookobooko wojo un bi pai ën u? Nöö unfa a waka taa a ko ta si soni?” 20 Hën di mama ku di tata u di womi piki de taa: „Wë u sabi taa miii fuu disi, nöö u sabi gbelingbelin tu taa u bi pai ën bookobooko wojo. 21 Ma nöö fa a waka taa a ko ta si soni, nöö di dë wa sabi e. Nöö wa sabi tu ambë da di sëmbë di kulëën te a ko ta si soni. Ma nöö mda a dë gaangaan sëmbë kaa, nöö un sa hakisi ën be hënseei fan ku unu.” 22 Dee gaansëmbë fëën bi fan sö u di de bi ta fëëë dee Faliseima. Biga dee Faliseima buta taa ee wan sëmbë ta piki taa Jesosi hën da di Keesitu, nöö de o puu di sëmbë dë a di wosu ka dee Dju nango dini Gadu. 23 Fëën mbei hën mama ku hën tata bi taki taa: „A ko gaangaan sëmbë kaa. Un hakisi ën un si.”

24 Hën de toona kai di womi di wojo fëën bi booko, hën de piki ën taa: „Womi, i musu taki di soni gbelin kumafa a dë tuutuu awaa e, biga Gadu ta si i. U sabi taa di womi dë an ta libi bunu a Gadu wojo.” 25 Hën a piki de taa: „Wë ee an ta libi bunu a Gadu wojo, nöö di dë ma sabi. Ma wan kodo soni nöö mi sabi. Hën da mi bi dë wan bookowojoma, ma fa u dë aki mi ko ta si soni.” 26 Hën de hakisi ën möön taa: „Andi ku andi seei a du fii ko ta si soni?” 27 Hën di womi piki de taa: „Wë mi piki unu kaa, ma wan ta haika. Faandi mbei un kë u mi toona kondëën da unu möön? Kë un kë toon bakama fëën tu ö?” 28 Di a fan sö hën de bigi ligei ku ën. De taa: „I da bakama u di womi dë, ma u da bakama u Mosesi. 29 U sabi taa Gadu bi fan ku Mosesi, ma wa sa’ naasë di womi dë hën a kumutu.” 30 Hën di womi piki de taa: „Wë a ta bigi da mi seei taa wan sa’ naasë a kumutu. Ma tökuseei a mbei mi ko ta si soni. 31 U sabi taa Gadu an ta haika hogiduma, ma ee wan sëmbë abi gaan lesipeki da Gadu, söseei ee a ta du soni kumafa Gadu kë, nöö Gadu ta haikëën. 32 Sensi di goonliba mbei te kisi tide, nöö wa jei taa de mbei wan sëmbë di de pai bookobooko wojo ko si soni wan daka. 33 Wë ee na Gadu hën bi manda di womi dë, nöö an bi o sa du na wan soni.” 34 Hën de piki ën taa: „Ju! Ja sabi taa hogilibi mbei de pai i sö nö? Nöö andi seei i abi u lei u?” Nöö hën de jakëën buta a döö!

35 Jesosi bi ko jei taa de jaka di womi buta a döö. Fëën mbei di a miti ën, hën a hakisi ën taa: „I ta biibi di sëmbë di ko dë Libisëmbë Miii ö?” 36 Hën di womi taa: „Womi o, ambë dëën? Piki mi ambë dëën, sö taa mi sa biibi ën.” 37 Hën Jesosi piki ën taa: „Wë i si ën kaa. Hën seei wë ta fan ku i aki.” 38 Hën di womi taa: „Aai Masa, mi ta biibi ën.” Hën di womi saka tjökö kini a goon nëën fesi. 39 Hën Jesosi taa: „Mi ko a goonliba, u mbei dee bookowojoma ko ta si soni, söseei u mbei dee sëmbë dee ta si soni ko toon bookowojoma. Nöö ku dee soni aki mi o kuutu sëmbë.” 40 Dee woto Faliseima dee bi sai dë bi jei andi a taki. Hën de hakisi ën taa: „I kë taki taa useei wojo booko tu nö?” 41 Hën Jesosi piki de taa: „Ee wojo fuunu bi booko, nöö wan bi o dë hogiduma. Ma fa u dë aki, un ta taki taa: ’U ta si soni.’ Fëën mbei un dë hogiduma jeti.”

10 „Mi taki e, di sëmbë di ta subi pasa a wan woto kamian denda go a di sikapu peni ka faa pasa a di döö, da wan fufuuma, ku wan hogiduma. 2 Ma di sëmbë di ta pasa a di döö, hën da di sëmbë di abi dee sikapu. 3 Di wakitima o jabi di döö dëën faa pasa go a dendu. Dee sikapu sabi di töngö fëën. Nöö a ta kai hiniwan u de a de në, nöö de ta waka nëën baka go a döö. 4 Te a tja hii dee sikapu fëën go a döö, nöö a ta waka a de fesi, nöö dee sikapu seei ta waka nëën baka tu, u di de sabi di töngö fëën. 5 Nöiti de o waka a sëmbë baka di de an sabi. De o kule seei dëën, biga de an sabi na wan woto sëmbë töngö.” 6 Jesosi bi konda di woto aki da de, ma tökuseei de an bi fusutan andi a bi kë taki da de möönsö.

7 Fëën mbei Jesosi toona piki de taa: „Mi taki e, mi da di döö ka dee sikapu musu waka pasa. 8 Hii dee sëmbë dee bi ko a mi kamian ko taki taa de abi dee sikapu, da fufuuma ku hogiduma. Ma dee sikapu an bi haika de. 9 Mi da di döö. Hiniwan sëmbë di waka pasa a mi u denda go a dendu, o feni libi. Nöö di sëmbë dë o ta waka fëën nango a döö ta ko, nöö a o ta feni soni u njan. 10 Di fufuuma an ta ko du woto soni möönsö. Fufuu hën a ta ko fufuu. A ta ko kii, söseei a ta ko poi soni. Ma mim ko u de sa feni libi. De o feni teego libi. 11 Mi da di möön bunu sikapuma. Wan bunu sikapuma ta dë kabakaba u dëdë da dee sikapu fëën. 12 Ma di sëmbë di de ta juu u luku sikapu, o kule go disa dee sikapu seei fiaa te a si wan matu dagu ta ko, u di nëën abi dee sikapu, söseei u di an dë wan sëmbë di ta kiija sikapu. Nöö di matu dagu o kisi wantu u de, nöö dee wotowan o paaja fanjanfanjan. 13 Biga a dë wan womi di de bi juu u luku dee sikapu. Fëën mbei aan toobi ku de. 14 Mi da di möön bunu kiija sikapuma. Mi sabi dee sikapu u mi bumbuu, nöö dee sikapu u mi seei sabi mi 15 leti kumafa mi ku di Tata sabi useei. Nöö mi dë kabakaba u dëdë da dee sikapu u mi.

16 Mi abi woto sikapu dee an dë a di hipi aki dendu, nöö deseei mi musu tja ko mökisi ku dee disi tu. Biga de o haika di töngö u mi, nöö de ku dee woto sikapu o ko dë wan kodo hipi, nöö de o abi wan kodo sikapuma. 17 Di Tata lobi mi u di mi dë kabakaba u lasi mi libi, u mi sa toona feni ën baka. 18 Na wan sëmbë ta puu ën a mi maun, ma u di miseei kë mbei mi dë kabakaba u lasi ën. Mi abi di leti u da di libi u mi, nöö mi abi di leti u mi sa toona feni ën baka tu. Mi Tata hën manda mi u mi du di soni aki.”

19 Di Jesosi taki dee soni aki, hën dee Dju bigi fia ku deseei möön. 20 Sömëni u de bi ta taki taa: „Wan taku soni dë nëën liba, nöö hedi fëën an ta wooko bunu. Faandi mbei un ta haikëën?” 21 Wotowan bi ta taki taa: „Wan sëmbë di abi taku soni nëën liba an sa fan sö. Wan taku soni an sa kula wan sëmbë di de pai bookobooko wojo te a ko ta si soni. Na sö nö?”

22 A di pisiten dë, de bi ta hoi wan piizii a Jelusalën. De bi ta hoi di piizii dë u mëni di wëi di de bi wëi di Wosu u Gadu. Di ten dë bi dë di möön kötö pisiten u di jaa. 23 Jesosi bi ta waka a di Wosu u Gadu a di pisi di de bi ta kai di pasi u Salumön. 24 Hën dee Dju ko lomboto ën. Hën de hakisi ën taa: „Womi, un longi seei joo ta bia u ta daama nango ta ko? Ee i da di Keesitu, nöö i piki u gbelin boo sabi awaa.” 25 Hën Jesosi piki de taa: „Mi bi piki unu kaa, ma tökuseei wan kë biibi. Dee soni dee mi ta du a mi Tata në, de ta lei gbelin ambë da mi. 26 Ma wan ta biibi, u di wan dë sikapu u mi. 27 Dee sikapu u mi ta haika di töngö u mi, nöö mi sabi de, söseei de ta waka a mi baka. 28 Mi o da de teego libi, de an o dëdë möönsö. Nöö na wan sëmbë o galabu de puu a mi maun. 29 Dee sikapu dee mi Tata da mi dii möön hii woto soni, nöö na wan sëmbë sa galabu de puu a di Tata maun. 30 Mi ku mi Tata ta du soni a di wan seei fasi.”

31 Di a taki sö, hën dee Dju pii sitonu möön u de vinde naki ën. 32 Hën Jesosi piki de taa: „Mi Tata manda mi u mi du sömëni gaan foombo soni u lei unu. Wë nöö fu undi u dee foombo soni dë mbei un kë naki mi ku sitonu kii?” 33 Hën dee Dju piki ën taa: „Na u dee gaan foombo soni dee i du mbei u kë naki i ku sitonu kii e, ma u di i ta wisiwasi Gadu. Biga hii fa i da wan libisëmbë, tökuseei i ta pëë taa i da wan gadu.” 34 Hën Jesosi piki de taa: „Na di soni dë hën sikifi a dee Wëti fuunu nö? An sikifi taa: ’Gadu taa: „Unu da gadu”’ nö? 35 Wë Gadu seei ta kai dee sëmbë aki „gadu” hii fa di Wöutu fëën ta kuutu de. Wë dee soni dee sikifi a di Wöutu fëën an sa tooka. 36 Di Tata buta mi apaiti u dini ën, söseei hën manda mi ko a goonliba aki. Nöö faandi mbei un ta taki taa mi ta wisiwasi Gadu, u di mi taki taa ’mi da Miii u Gadu’? 37 Ee ma ta du dee soni dee mi Tata piki mi u mi du, nöö waanfu biibi mi. 38 Ma ee mi ta du dee soni dee mi Tata piki mi u mi du, nöö un biibi dee soni dee mi ta du, aluwasi ee wan ta biibi mi. Nöö woon ko sabi taa mi ku di Tata ta du soni a di wan seei fasi. Woon ko fusutan di soni aki möön bunu.” 39 Hën de pooba u kisi ën hoi möön, ma a fusi kumutu a de dendu go fëën.

40 Hën Jesosi haba go a woto së banda u di Joodan lio ka Johanisi bi ta dopu sëmbë bigibigi, hën a fika ala. 41 Baka di dë, hën sömëni sëmbë ko nëën, hën de bigi taki taa: „Johanisi an du na wan foombo soni möönsö, ma hii dee soni dee Johanisi bi taki u di womi aki tuu dë tuu.” 42 Hën sömëni u dee sëmbë dee bi sai dë ko ta biibi ën.

11 Wan womi de kai Lazalosi bi dë ku suwaki. A bi dë wan sëmbë u di köndë de kai Betania, di köndë ka dee tu sisa fëën Malia ku Maita bi ta libi. 2 Di Malia aki da di mujëë di bi tutu sumëësuti fatu a Masa Jesosi futu, hën a dëë ën ku hën hedi uwii. Hën baaa Lazalosi hën bi dë ku suwaki. 3 Fëën mbei dee sisa u Lazalosi manda buka da Jesosi taa: „Masa o, di gaan mati fii dë ku suwaki e.” 4 Ma di Jesosi jei di buka, hën a taa: „Di siki aki na siki di o kii ën e, ma a o mbei sëmbë gafa Gadu. Nöö de o gafa di Womi Mii u Gadu tu.”

5 Jesosi bi lobi Maita, Malia ku Lazalosi. 6 Ma di a jei taa Lazalosi dë ku suwaki, hën a fika tu daka jeti a di kamian ka a bi dë. 7 Baka di dë, hën a piki dee bakama fëën taa: „Un boo toona go a Judea.” 8 Hën dee bakama fëën piki ën taa: „Mësitë,* woto daka aki dee sëmbë u Judea bi kë naki i ku sitonu kii ala, nöö hën i kë toona go ala möön nö?” 9 Hën Jesosi taa: „Hiniwan daka kamian ta limbo tuwalufu juu longi, na sö nö? Ee wan sëmbë ta waka a didia, nöö an o sa naki futu kai, biga a ta si di limbo u di goonliba aki. 10 Ma ee wan sëmbë ta waka a ndeti, nöö a o naki futu kai, u di di limbo an dë nëën.”

11 Di Jesosi taki dee soni aki te a kaba, hën a taa: „U mati Lazalosi duumi e, ma mi o go ala go weki ën.” 12 Hën dee bakama fëën piki ën taa: „Masa o, ee duumi a ta duumi, nöö hën da a o bëtë.” 13 De bi mëni taa duumi Lazalosi bi ta duumi u böö dendu. Ma Jesosi hën a bi kë taki taa a lasi libi. 14 Fëën mbei a fan ku de gbelin taa: „Lazalosi dëdë e, 15 nöö mi ta wai taa ma bi dë ala, u di di soni di mi o du abiti möön o mbei di biibi fuunu ko möön taanga. Un ko boo go nëën ala.” 16 Nöö hën Tomasi, di de bi ta kai di Tuwelengi, piki dee woto bakama taa: „Womi, un boo go nöö e, boo go dëdë makandi ku Jesosi.”

17 Di Jesosi dou, hën a jei taa de bei Lazalosi fö daka kaa. 18 Wë Betania ku Jelusalën bi dë söwan dii kilomëti longi ku deseei. De an bi longi ku deseei. 19 Nöö sömëni u dee Dju bi ko këë pena ku Maita ku Malia di de baaa lasi libi. 20 Di Maita jei taa Jesosi dë a pasi ta ko, hën a go miti ën. Ma Malia hën a bi fika a wosu. 21 Hën Maita piki Jesosi taa: „Masa o, ee i bi dë aki, mi baaa an bi o lasi libi. 22 Ma hii fa a dë sö, tökuseei mi sabi taa Gadu o da i hiniwan soni di i hakisi ën.” 23 Hën Jesosi piki ën taa: „Di baaa fii o weki ko a libi baka.” 24 Hën Maita taa: „Mi sabi taa a o weki ko a libi baka a di pisiten di sëmbë o weki ko a libi baka a di lasiti daka.” 25 Hën Jesosi piki ën taa: „Mi da di sëmbë di ta weki sëmbë ko a libi baka, söseei mi da di sëmbë di ta da de teego libi. 26 Nöö hiniwan sëmbë di ta lei taa a ta biibi mi te a dë a libi an o dëdë möönsö. I ta biibi di soni dë u?” 27 Hën Maita piki Jesosi taa: „Aai o Masa, mi ta biibi taa i da di Keesitu, di Womi Mii u Gadu di a bi o manda ko a goonliba aki.” 28 Di a taki di soni dë te a kaba, hën a go kai hën sisa Malia tja go a wan së, hën a piki ën taa: „Di Mësitë dë aki, nöö a ta kaai.” 29 Di Malia jei sö, hën a hopo wantewante go nëën.

30 Jesosi an bi dou a di köndë jeti, ma a bi dë ka Maita bi go miti ën. 31 Di dee Dju dee bi ta këë pena ku Malia a di wosu si taa a hopo hesihesi go a döö, hën de go nëën baka, u di de bi mëni taa a bi nango këë a di geebi. 32 Di Malia dou ka Jesosi bi dë, hën a tjökö kini a goon a Jesosi fesi, hën a taa: „Masa, ee i bi dë aki, nöö di baaa u mi an bi o dëdë.” 33 Di Jesosi si fa Malia ku dee Dju dee bi ko naandë bi ta këë, hën a fukëën gaanfa seei. Tjali kisi ën te na soni. 34 Hën a taa: „Naasë un butëën?” Hën de piki ën taa: „Masa o, ko luku.” 35 Nöö hën wata bigi pasa a Jesosi wojo. 36 Hën dee Dju taki taa: „Dee sëmbë, un luku fa a bi lobi ën!” 37 Ma so u de bi ta taki taa: „Na di womi aki bi heepi di bookowojoma faa ko ta si soni nö? Nöö faandi mbei an bi heepi di womi aki fu an dëdë?”

38 Di de fan sö, hën tjali toona kisi Jesosi, hën a waka go a di geebi. Di geebi dë bi dë wan baaku di de diki a wan sitonu kuun, hën de logoda wan gaan sitonu tapa di baaku buka. 39 Hën Jesosi taa: „Un logoda di sitonu puu a di baaku buka.” Hën Maita di sisa u di womi di dëdë, piki Jesosi taa: „Masa o, a musu u ta sumëë, biga a dëdë fö daka kaa.” 40 Hën Jesosi piki ën taa: „Mujëë o, ma bi taki da i taa ee i ta biibi, nöö joo si fa Gadu bigi nö?” 41 Hën de logoda di sitonu puu a di baaku buka. Hën Jesosi hopo wojo luku liba, hën a taa: „Taata o, gaantangi fii taa i haika mi e. 42 Mi sabi taa hiniwan ten i ta haika mi. Ma nöö u dee sëmbë dee taanpu aki hedi mbei mi fan sö, sö taa de sa biibi taa ju hën manda mi ko.” 43 Baka di a taki dee soni dë, hën a bai ku wan taanga töngö taa: „Lazalosi, hopo ko a döö!” 44 Hën di womi di bi dëdë hopo ko a döö ku koosu lolulolu nëën maun ku hën futu. Nöö wan koosu bi dë taitai nëën fesi. Hën Jesosi piki dee sëmbë taa: „Un lusu dee soni puu nëën sinkii be a go.”

45 Di soni di a du aki mbei sömëni u dee Dju dee bi ko luku Malia, söseei sömëni u dee Dju dee bi si di soni di a bi du bi ko ta biibi ën. 46 Ma so u de go a dee Faliseima go piki de andi Jesosi du. 47 Hën dee fesima u dee begima ku dee Faliseima kai hii dee sëmbë u di Gaan kuutuwosu u dee Dju ko makandi. Hën de taa: „Andi woo du? Biga di womi aki ta du sömëni foombo soni. 48 Ee wa tapëën, nöö hii sëmbë o bia ko ta biibi ën. Nöö dee Loomë sëmbë o ko tei di kamian* fuu ku dee sëmbë fuu tuu puu a u maun.” 49 Ma wan womi de kai Kajafasi bi sai dë. A bi dë gaan begima di jaa dë. A bi taki taa: „Wan ta fusutan nö? 50 Wan sabi taa a möön bunu u di wan kodo sëmbë aki dëdë, möön leki u hii di nasiön fuu aki tuu dëdë kaba a sösö nö?” 51 Wë na u di Kajafasi seei bi kë mbei a taki di soni dë. Ma u di a bi dë gaan begima di jaa dë, mbei Gadu bi mbei a taki taa Jesosi bi o dëdë da hii di nasiön tuu. 52 Ma an bi o dëdë da di nasiön wanwan nöö, ma a bi o dëdë da hii dee mii u Gadu dee dë paajapaaja a hii së u goonliba tuu, sö taa a bi sa tja de ko a wan. 53 Sensi di daka dë, hën de ta suku wan fasi u kii ën.

54 Di soni dë mbei Jesosi an bi nango a kamian möön ka dee Dju bi sa si ën. Ma a bi hai go fëën te a wan kamian zuntu ku di sabana, a wan köndë de kai Efalahim. Hën a fika ala ku dee bakama fëën. 55 Di ten bi ko zuntu u de hoi di Pasika piizii u dee Dju. Nöö sömëni sëmbë u dee boiti kamian bi hai ko dë a Jelusalën ufö di daka dou, sö taa de bi sa wasi de sinkii kumafa dee Wëti bi ta taki. 56 De bi ta tuwë wojo ta suku Jesosi, nöö de bi taanpu a di Wosu u Gadu ta hakisi de na de taa: „Unfa un pakisei? Un ta si kuma a o ko a di piizii ö?” 57 Dee fesima u dee begima ku dee Faliseima bi piki dee sëmbë taa ee wan sëmbë sabi naasë Jesosi dë, nöö a musu ko piki de be de kisi ën tja go söötö.

12 Sikisi daka ufö de hoi di Pasika piizii, hën Jesosi dou a Betania, di köndë ka Lazalosi, di womi di a bi weki ko a libi baka bi dë. 2 Di a dou, hën de boi soni dëën, nöö Maita bi ta paati njanjan da dee sëmbë dee bi sai dë. Lazalosi seei bi dë sindosindo ta njan ku de tu. 3 Hën Malia tei söwan hafu liti sumëësuti fatu. De mbei di fatu aki ku wan sootu pei pau, nöö a dii te na soni. Nöö hën Malia tutu hii di fatu aki a Jesosi futu te a kaba, hën a dëë Jesosi futu ku di hedi uwii fëën. Nöö hën hii di wosu ta sumëë suti vaaan. 4 Hën Judasi Isikaliötu, di bakama u Jesosi di bi o sei ën bakaten, taki taa: 5 „Faandi mbei wa tei di sumëësuti fatu aki sei 300 soofu möni,* nöö u da dee pootima?” 6 Wë fa i si a fan dë, na pootima a bi ta mëni sö, ma u di a bi dë wan fufuuma mbei a taki sö. Biga hën bi ta tja di möni këdë, nöö a bi lo’ u fufuu di möni di de bi ta buta a di këdë. 7 Nöö hën Jesosi taa: „Disa di mujëë be a seeka mi sinkii u de bei mi kumafa di guwenti dë. 8 Biga dee pootima o dë aki nöömö fuun ta sölugu, ma mim ma o dë ku unu aki hii juu.”

9 Di juu dë, sömëni u dee Dju ko jei taa Jesosi bi sai dë, nöö hën de booko gililili go luku ën. Ma na Jesosi nöö de go u go luku e. De bi kë si Lazalosi tu, di womi di a bi weki ko a libi baka. 10 Ma dee fesima u dee begima bi bigi ta suku fasi u kii Lazalosi tu, 11 u di hën bi mbei taa sömëni u dee Dju bi nango a Betania, nöö de bi ta biibi Jesosi.

12 Di debooko fëën, hën dee gaan hia sëmbë dee bi ko a di piizii jei taa Jesosi ta ko a Jelusalën. 13 Hën de tei palo maun,* hën de waka go miti ën, hën de bigi ta bai taa: „Kee Masa Gadu, u ta begi i fii tjubi ën baa. Be di Könu u Isaëli, di sëmbë di Jehoufa* manda ko feni gaan bunu!” 14 Di Jesosi feni wan buliki mii, hën a subi nëën liba, leti kumafa a bi sikifi a Gadu Buku. A bi sikifi taa: 15 „Mujëë mii u Siön, na fëëë e. Di könu fii ta ko. A dë sindosindo a wan buliki mii liba.” 16 Bigibigi, dee bakama u Jesosi an bi fusutan dee soni dee a bi taki. Ma di Gadu hei ën, hën de mëni awaa taa sö wan soni fëën bi sikifi a Gadu Buku gaanduwe kaa, söseei de bi ko mëni tu taa de du dee soni dë ku Jesosi tuutuu.

17 Dee sëmbë dee bi dë makandi ku Jesosi di a bi weki Lazalosi ko a libi baka, bi ta paaja di buka aki da sëmbë nöömö. 18 U di dee sëmbë bi jei taa a bi du di gaan foombo soni dë, mbei de go miti ën. 19 Hën dee Faliseima ta piki de na de taa: „Wan si nö? Wa o sa tapëën möönsö. Biga hii sëmbë seei ta kule gililili nango nëën baka.”

20 Wantu u dee sëmbë dee bi go dini Gadu a di Pasika piizii, bi dë Giiki sëmbë. 21 Hën de go fan ku Filipi, di bi ta libi a Bëtisaida di dë a Galilea. Hën de piki ën taa: „U kë fan ku Jesosi baa.” 22 Hën Filipi go miti Andiasi, hën a piki ën andi dee sëmbë taki. Hën Filipi ku Andiasi go piki Jesosi.

23 Ma Jesosi piki de taa: „Di juu dou u de hei di sëmbë di ko dë Libisëmbë Miii. 24 Mi taki e, ee wan soni sii* an kai a goon pondi, nöö wan sii nöö a o fika. Ma te a kai a goon pondi toona nasi ufö a sa pai njanjan te a hia. 25 Biga di sëmbë di lobi di libi fëën, o lasi ën. Ma di sëmbë di buuse di libi fëën a goonliba aki, o feni di libi u teego. 26 Ee wan sëmbë kë wooko da mi, nöö a musu waka a mi baka. Ka mi dë, naandë a o dë tu. Ee wan sëmbë kë wooko da mi, nöö di Tata o hei ën. 27 Hati u mi nöö dë ku fuka sö. Andi seei mi musu taki? Taata o, puu mi a di fuka aki baa. Ma mi sabi taa u di soni aki mbei mi ko a goonliba. 28 Taata o, be sëmbë ko sabi di në fii baa.” Hën wan töngö piki a liba ala taa: „Mi mbei sëmbë ko sabi di në u mi kaa, nöö mi o toona du ën baka.”

29 Di dee gaan hia sëmbë dee bi sai dë jei di soni, hën de taa liba ala hën bai. Wotowan taki taa: „Wan basia u Gadu hën fan ku ën.” 30 Hën Jesosi piki de taa: „Fa i si un jei di töngö dë, nöö na u mi hedi mbei a fan e, ma fuunu hedi wë. 31 Di juu dou ka Gadu o kuutu dee sëmbë u di goonliba aki. A o jaka di tiima u di goonliba aki buta a döö. 32 Ma nöö mi, te de o peka mi a di posu, mi o hai hii pei föluku ko a mi.” 33 A bi taki di soni aki u lei de unfa a bi o dëdë. 34 Hën dee sëmbë piki ën taa: „Wë u bi lei a di Wëti taa di Keesitu o libi u teego. Nöö unfa i sa taki taa di sëmbë di ko dë Libisëmbë Miii musu dëdë a wan posu? Ambë da di sëmbë di ko dë Libisëmbë Miii di i ta taki dë?” 35 Hën Jesosi piki de taa: „Di limbo o dë a unu mindi aki u wan pisiten jeti. Un waka a di limbo e, u di di limbo dë ku unu jeti. Te un du sö, nöö di dungu an o tapa unu. Wan sëmbë di ta waka a dungu an sabi naasë a nango. 36 Fëën mbei fa un si di limbo dë ku unu aki, nöö un biibi ën e. Nöö woon sa ko dë womi mii u di limbo.”

Di Jesosi taki dee soni aki, hën a kumutu a de dendu go tjubi da de. 37 Hii fa de bi si Jesosi du sömëni foombo soni, tökuseei de an biibi ën möönsö. 38 A sö wan fasi dee soni di di tjabukama Jesaaja bi taki pasa tuutuu. A bi taki taa: „Jehoufa o, ambë seei biibi dee soni dee u taki? Jehoufa* o, ambë seei si di kaakiti* fii?” 39 Jesaaja bi taki faandi mbei de an bi ta biibi. A bi taki taa: 40 „Mi dungu de wojo u de an sa si soni, söseei mi mbei hati u de ko taanga u de an fusutan andi de musu du. Fëën mbei de an o sa bia ko a mi u mi kula de.” 41 Jesaaja bi taki di soni aki u di a bi si di makiti u Keesitu. 42 Sömëni u dee tiima bi ko ta biibi ën. Ma u di de bi ta fëëë dee Faliseima, mbei de an bi kë u sëmbë sabi taa de bi ta biibi ën. De bi ta fëëë taa de bi o jaka de puu a di wosu ka dee Dju nango dini Gadu. 43 De bi lobi di bunu në di de bi abi a libisëmbë möön leki di bunu në di de bi musu abi a Gadu.

44 Hën Jesosi piki de taa: „Ee wan sëmbë ta biibi mi, nöö di sëmbë di manda mi ko a goonliba aki seei a ta biibi tu. 45 Di sëmbë di si mi, nöö di Sëmbë di manda mi ko a goonliba aki seei a si dë tu e. 46 Fa mi ko a goonliba aki, mi ko kuma wan faja di ta tuwë limbo a dungu, nöö ee wan sëmbë ta biibi mi nöö an o sa fika a dungu. 47 Ma ee wan sëmbë jei dee soni dee mi ta taki, ma an ta du de, nöö ma o kuutu ën. Biga ma ko u kuutu libisëmbë, ma mi ko u heepi de. 48 Ma ee wan sëmbë an ta lesipeki mi, söseei ee an ta du dee soni dee mi taki, nöö an kë taki taa an o kisi kuutu e. Biga dee soni i si a bi jei a mi aki, deseei o kuutu ën a di lasiti daka. 49 Biga dee soni mi ta konda da unu aki, na miseei soni mi ta tei ta konda e. Ma di Tata di manda mi ko, hën lei mi andi mi musu taki, ku andi mi musu lei sëmbë. 50 Nöö mi sabi taa dee soni dee a ta taki ta mbei sëmbë feni teego libi. Fëën mbei mi ta taki hii soni leti kumafa di Tata piki mi.”

13 Ufö di Pasika piizii, Jesosi bi sabi kaa taa di juu dou faa kumutu a di goonliba aki go nëën Tata. A bi lobi dee bakama fëën dee bi dë a goonliba aki, nöö a bi lobi de te dou di kaba. 2 Di ndeti dë de bi dë ta njan makandi, nöö di ten dë Didibi bi buta di pakisei a Judasi Isikaliötu hati kaa faa sei Jesosi. Di Judasi aki da di womi mii u Simön. 3 Jesosi bi sabi taa hën Tata bi dëën taki a hii soni liba. A bi sabi taa a Gadu a kumutu, nöö a bi sabi tu taa a Gadu a o toona go baka. 4 Hën a hopo, hën a puu di djakiti fëën buta a wan së. Hën a tei wan duku tai nëën mindi. 5 Hën a tombi wata a wan bëki, hën a bigi wasi dee futu u dee bakama fëën. Hën a dëë de futu ku di duku di a bi tei tai nëën mindi. 6 Di a dou a Simön Petuisi faa wasi hën futu, hën Petuisi taa: „Ambë, Masa, joo wasi mi futu nö?” 7 Hën Jesosi piki ën taa: „Ja o fusutan di soni di mi ta du aki nöunöu, ma bakaten ufö joo ko fusutëën.” 8 Hën Petuisi taa: „Ambë, ja o wasi mi futu e.” Hën Jesosi piki ën taa: „Ee ma wasi i futu, nöö ja o sa nama ku mi möön.” 9 Hën Petuisi piki ën taa: „Wë Masa o, na mi futu wanwan fii wasi e. Ma wasi mi maun ku mi hedi tu.” 10 Nöö hën Jesosi piki ën taa: „Ee wan sëmbë wasi kaa, nöö an dë faa toona wasi hii hën sinkii möön, biga sinkii fëën dë limbolimbo kaa. Futu fëën nöö fika faa wasi jeti. Ma uun dë limbolimbo, ma na hii unu tuu e.” 11 Biga Jesosi bi sabi ambë bi o sei ën, fëën mbei a taki taa: „Na hii unu tuu dë limbolimbo.”

12 Di a wasi de futu te a kaba këëë, hën a toona bisi di djakiti fëën baka, hën a toona go sindo a tafa ku dee bakama fëën. Hën a hakisi de taa: „Un sa’ faandi mbei mi wasi unu futu ö? 13 Un ta kai mi ’Mësitë’, söseei un ta kai mi ’Masa’, nöö un a’ leti, biga sö a dë tuu. 14 Wë nöö ee mi di dë di Masa ku di Mësitë fuunu ta wasi unu futu, nöö unu wë? Un musu ta wasi futu da unu na unu tu. 15 Biga di soni mi du da unu aki, nöö mi du ën fuun sa djeesi mi. 16 Mi taki e, wan saafu an hei möön hën masa. Söseei di bosikopuma an hei möön di sëmbë di mandëën a soni. 17 Wë nöö ee un sabi dee soni aki, söseei ee un ta du de, nöö woon ta dë waiwai. 18 Fa mi fan aki, nöö na hii unu tuu mi ta taki e. Biga mi sabi dee sëmbë dee mi tei. Ma soni pasa sö, sö taa dee soni dee sikifi a Gadu Buku sa pasa tuutuu. A sikifi taa: ’Di sëmbë di mi ku ën bi ta sindo ta njan makandi, hën hopo futu makisa mi.’* 19 Mi ta piki unu dee soni aki a fesi ufö de ko pasa, sö taa te de ko pasa, nöö un sa biibi taa mi da di sëmbë di Gadu Buku ta taki dë. 20 Mi taki e, ee wan sëmbë libi bunu ku wan sëmbë di mi manda ko, nöö hën da mi wë a du ën da kaa. Nöö ee wan sëmbë libi bunu ku mi, nöö hën da a libi bunu ku di Sëmbë di manda mi ko a goonliba aki tu.”

21 Nöö di Jesosi fan sö te a kaba, hën a bigi ta kusumi. Hën a taa: „Mi taki e, wan fuunu o sei mi.” 22 Hën dee bakama fëën bigi ta luku de na de, biga de an bi sabi undi u de a ta taki. 23 Di bakama di Jesosi bi möön lobi, bi dë sindosindo leti a Jesosi bandja dë. 24 Hën Simön Petuisi luku ën, hën a hakisi ën taa: „Ambë a ta taki?” 25 Hën di bakama di Jesosi lobi hëngi go a Jesosi, hën a hakisi ën taa: „Masa o, ambë i ta taki?” 26 Hën Jesosi piki ën taa: „Di sëmbë i si mi o tëndë di bëëë mi o doki a di baafu aki da, nöö hën o sei mi.” Nöö di Jesosi doki di bëëë te a kaba, hën a tëndëën da Judasi, di womi mii u Simön Isikaliötu. 27 Di Judasi tei di bëëë, hën Saatan go nëën hati. Fëën mbei Jesosi piki ën taa: „Womi, di soni di i si i kë go du dë, hopo go du ën wante.” 28 Ma na wan u dee wotowan dee bi dë sindosindo a tafa dë bi sabi faandi mbei a fan ku ën sö. 29 U di Judasi hën bi ta hoi di möni këdë, mbei so u dee bakama bi mëni taa manda Jesosi bi ta mandëën faa go bai dee soni di de abi fanöudu u hoi di piizii, nasö faa tja möni go da dee pootima. 30 Di Judasi tei di bëëë, hën a hopo go a döö wante. Di ten dë kamian bi dungu kaa.

31 Di Judasi hopo go kaa, hën Jesosi taa: „Fa u dë aki, nöö de ta hei di sëmbë di ko dë Libisëmbë Miii, nöö de ta hei Gadu fëën hedi tu. 32 Gadu seei o hei di sëmbë di ko dë Libisëmbë Miii, nöö a o hei ën wantewante. 33 Dee mii o, mi o dë ku unu wan kölö pisiten jeti. Woon ta suku mi, ma mi o piki unu di seei soni di mi bi piki dee Dju: ’Wan o sa dou ka mi nango.’ 34 Mi o da unu wan njunjun wëti. Hën da un musu ta lobi unu na unu. Leti kumafa mi lobi unu, sö nöö un musu ta lobi unuseei tu. 35 Biga te un ta lobi unuseei sö, nöö hii sëmbë o sabi taa unu da bakama u mi.”

36 Hën Petuisi hakisi Jesosi taa: „Masa o, naasë seei joo go?” Hën Jesosi piki ën taa: „Ja o sa ko ku mi ka mi nango nöunöu, ma bakaten ufö joo sa ko.” 37 Hën Petuisi hakisi ën taa: „Masa o, faandi mbei ma sa ko ku i wante? Biga mi dë seei kabakaba u mi lasi mi libi da i.” 38 Hën Jesosi piki ën taa: „I dë kabakaba u lasi i libi u mi hedi ö? Mi taki e, ufö wan ganian bai kanda, joo fia dii pasi taa ja sabi mi.”

14 „Wan booko un hedi e. Un musu biibi Gadu, söseei un musu biibi mi tu. 2 Ka mi Tata ta dë, nöö kamian u libi sai dë te a hia. Ee an bi dë sö, nöö mi bi o piki unu. Mi o go ala u seeka kamian da unu. 3 Te mi go seeka kamian da unu te mi kaba, nöö mi o toona ko, nöö mi o tei unu tja go ka mi ta libi, sö taa un sa dë makandi ku mi. 4 Un sabi di pasi u go dou ka mi nango.”

5 Hën Tomasi piki ën taa: „Masa o, wa sa naasë i nango seei. Nöö unfa u sa du sabi di pasi?”

6 Hën Jesosi piki ën taa: „Mi da di pasi, mi da di tuu, söseei mi da di libi. Na wan sëmbë sa dou a di Tata söndö mi. 7 Ee un bi sabi mi, nöö un bi o sabi mi Tata tu. Ma nöunöu un sabi ën, söseei un si ën kaa.”

8 Hën Filipi piki ën taa: „Masa o, lei u di Tata, nöö a tjika kaa.”

9 Hën Jesosi piki ën taa: „Womi Filipi, u di ten mi dë ku unu aki, nöö ja sabi mi jeti nö? Di sëmbë di si mi, nöö di Tata a si dë kaa. Unfa i sa taki taa: ’Lei u di Tata’? 10 Ja ta biibi taa mi ku di Tata ta du soni a di wan seei fasi nö? Dee soni dee mi ta lei unu aki na mi abi de e, ma mi Tata hën abi de. Mi Tata hën ta mbei mi du di wooko fëën. 11 Un sa biibi mi te mi ta taki taa mi ku di Tata ta du soni a di wan seei fasi. Ma ee wan ta biibi dee soni dee mi ta taki, nöö un biibi mi u di un ta si dee soni dee mi ta du. 12 Mi taki e, hiniwan sëmbë di ta biibi mi o ta du dee soni dee mi ta du tu. A o du möön gaan soni seei, u di mim nango a di Tata. 13 Hiniwan soni di un ta hakisi a mi në, mi o ta du ën da unu. A di fasi dë di Womi Mii o sa tja gafa ko da di Tata. 14 Mi o du hiniwan soni di un hakisi a mi në.

15 Ee un lobi mi, nöö woon du dee soni dee mi ta piki unu. 16 Mi o begi di Tata, nöö a o da unu wan woto heepima di o dë ku unu nöömö. 17 Hën da di kaakiti u Gadu di ta lei gbelin unfa soni dë tuutuu. Dee sëmbë u di goonliba aki an sa feni di kaakiti aki, biga de an sa si ën, söseei de an sabi ën tu. Uun sabi ën, biga a dë ku unu, söseei a dë a unu dendu. 18 Ma o go disa unu a wei.* Mi o toona ko a unu baka. 19 Abiti möön, nöö dee sëmbë u di goonliba aki an o si mi möön, ma unu woon toona si mi baka. U di mi dë a libi, mbei woon dë a libi tu. 20 Nöö a di ten dë woon ko fusutan taa mi ku mi Tata ta du soni a di wan seei fasi. Söseei woon ko si taa mi ku unu ta du soni a di wan seei fasi tu. 21 Ee wan sëmbë sabi dee wëti u mi, nöö a ta libi ku de, nöö hën da di sëmbë dë lobi mi. Nöö ee wan sëmbë i lobi mi, nöö mi Tata o lobi i tu. Miseei o lobi i tu, nöö mi o mbei i ko sabi mi.”

22 Hën Judasi (na di de ta kai Isikaliötu) hakisi ën taa: „Wë Masa o, faandi mbei u nöö joo mbei ko sabi i, ma ja o mbei dee sëmbë u di goonliba aki ko sabi i?”

23 Hën Jesosi piki de taa: „Ee wan sëmbë lobi mi, nöö a o du andi mi taki, nöö mi Tata o lobi ën. Mi ku mi Tata o ko dë ku di sëmbë dë, nöö woo fika dë. 24 Ma ee wan sëmbë an lobi mi, nöö an o du andi mi taki. Dee soni dee mi ta konda da unu aki, na miseei soni mi ta tei ta konda e, ma soni u di Tata di manda mi ko.

25 Mi ta konda dee soni aki da unu u di mi dë ku unu aki jeti. 26 Ma di heepima, di kaakiti u Gadu di mi Tata o manda ko da unu a mi në, o lei unu hii soni, söseei a o heepi unu fuun toona mëni hii dee soni dee mi bi piki unu. 27 Nöö fa mi nango aki, mi o da unu kötöhati. An o dë kuma di kötöhati di sëmbë ta feni a di goonliba aki e. Fëën mbei wan musu ta booko unu hedi, söseei wan musu fëëë. 28 Un bi jei fa mi bi taki da unu taa mi o go ma mi o toona ko a unu baka. Wë ee un bi lobi mi tuutuu, nöö un bi o wai taa mi nango a mi Tata. Biga mi Tata hei möön mi. 29 Mi ta piki unu dee soni aki a fesi ufö de ko pasa, sö taa te de ko pasa, nöö un sa biibi. 30 Ma sa fan ku unu möön longi e, biga di tiima u di goonliba aki ta ko kaa, ma an sa du soni ku mi. 31 Mi ta du dee soni di mi Tata ta piki mi u mi du, sö taa dee sëmbë u di goonliba aki sa ko sabi taa mi lobi di Tata. Wë nöö un hopo boo go kumutu aki.”

15 „Mi da di tuutuu doloifi pau, nöö mi Tata da di sëmbë di abi di doloifi goon. 2 Hiniwan u dee pau maun u mi di an ta pai njanjan a ta djafu puu. Nöö a ta seeka hiniwan u dee pau maun di ta pai, u de sa pai möön hia. 3 Un dë seekaseeka kaa e, u di un du dee soni dee mi piki unu. 4 Un fika namanama ku mi, nöö miseei o fika namanama ku unu. Biga leti kumafa wan pau maun an sa pai ee an dë namanama a di pau sinkii, sö nöö a o dë ku unu tu ee wan fika namanama ku mi. 5 Mi da di doloifi pau, nöö unu da dee pau maun. Di sëmbë di fika namanama ku mi, söseei di mi fika namanama ku ën, hën o ta pai gaan hia njanjan. Biga ee wan sëmbë an nama ku mi, nöö an o sa du na wan hojo soni. 6 Ee wan sëmbë an fika namanama ku mi, nöö de o djafu ën tuwë a wan së, nöö a o dëë. Nöö sëmbë o pii de tja go tuwë a faja be de tjuma kaba a sösö. 7 Ee un fika namanama ku mi, söseei ee un ta du dee soni dee mi piki unu, nöö un sa hakisi hiniwan soni di un kë, nöö woon feni ën. 8 Te un ta pai njanjan te a hia, söseei te un ta lei taa un dë bakama u mi tuutuu, nöö mi Tata o kisi gafa. 9 Leti kumafa di Tata lobi mi, sö nöö miseei lobi unu tu. Un musu ta du soni u mi ta lobi unu go dou. 10 Mi o ta lobi unu go dou ee un ta du dee soni dee mi piki unu, leti kumafa mi ta Tata ta lobi mi go dou u di mi ta du dee soni dee a ta piki mi.

11 Mi piki unu dee soni aki, u di mi kë u di wai mi abi a mi hati aki dë a unu hati tu. Nöö mi kë u di wai dë musu dë ku telu. 12 Di soni aki mi kë fuun du: Un musu ta lobi unu na unu leti kumafa mi lobi unu. 13 Di möön gaan lobi di wan sëmbë sa lei taa a abi, hën da te a dë kabakaba u lasi ën libi fëën mati hedi. 14 Mi ku unu o dë mati ee un ta du andi mi ta piki unu. 15 Ma ta kai unu saafu möön, biga wan saafu an ta sabi andi hën masa ta du. Ma mi kai unu mati, u di mi ta piki unu hii dee soni dee mi jei a mi Tata. 16 Na unu wë tei mi ko mati fuunu e, ma mi wë tei unu. Mi buta unu fuun ta pai njanjan te a hia, nöö di njanjan dë musu dë u nöömö. Nöö di Tata o da unu hiniwan soni di woon hakisi ën a mi në.

17 Mi ta piki unu dee soni aki fuun sa ta lobi unu na unu. 18 Ee dee sëmbë u di goonliba aki ta buuse unu, nöö un musu sabi taa de bi buuse mi ufö de buuse unu. 19 Ee un bi dë kuma dee sëmbë u di goonliba aki, nöö de bi o lobi unu. Ma wan dë kuma dee sëmbë u di goonliba aki, u di mi tei unu puu a de dendu. Fëën mbei de an sa si unu a wojo. 20 Di soni di mi bi taki da unu, nöö wan musu fëëkëtëën e. Mi bi taki da unu taa wan saafu an hei möön hën Masa. Ee de bi du ku mi, nöö de o du ku unu tu. Ee de bi du soni kumafa mi bi taki, nöö de o du soni kumafa un taki tu. 21 Ma u di un dë bakama u mi mbei de o du hii dee soni aki ku unu, u di de an sabi di Sëmbë di manda mi ko. 22 Ee ma bi ko fan ku de, nöö an bi o dë taa de du hogi. Ma fa u dë aki, de an sa fia taa de an du hogi. 23 Ee wan sëmbë buuse mi, nöö hën da a buuse mi Tata. 24 Ee ma bi du gaan foombo soni da de u de si di sëmbë an bi du a goonliba aki wan daka, nöö an bi o dë taa de du hogi. Ma de si dee soni dee mi du, tökuseei de buuse mi ku mi Tata tuu. 25 Ma dee soni aki pasa u dee soni dee sikifi a Gadu Buka pasa tuutuu. A bi taki taa: ’De buuse mi seei, hii fa an dë taa soni wë mi du.’ 26 Te mi o go a mi Tata, nöö mi o manda di heepima da unu, hën da di kaakiti u Gadu di ta mbei sëmbë ko sabi soni gbelin kumafa a dë. A di Tata seei a o kumutu, nöö a o ta konda soni u mi. 27 Nöö unu seei musu ta konda soni u mi tu, biga un bi dë ku mi sensi di mi bigi ta paaja di buka.”

16 „Mi bi piki unu dee soni aki a fesi, sö taa an ko pasa taa bakaten wan ko ta biibi möön. 2 Sëmbë o jaka unu puu a dee wosu ka dee Dju nango dini Gadu. Abiti möön di ten o ko ka sëmbë o kii unu, nöö de o ta mëni taa wan wooko de du da Gadu. 3 Ma de o ta du dee soni aki u di de an sabi di Tata, söseei u di de an sabi mi tu. 4 Mi piki unu dee soni aki a fesi ufö de ko pasa, sö taa te de ko pasa, nöö woon toona mëni taa mi bi piki unu dee soni aki kaa.

Bigibigi ma bi piki unu dee soni aki u di mi bi dë ku unu jeti. 5 Mi o go a di Sëmbë di bi manda mi ko. Tökuseei na wan fuunu hakisi ee naasë mi nango. 6 Di mi piki unu dee soni aki, hën tjali kisi unu te na soni. 7 Ma un sa biibi mi, fa mi nango aki, nöö a dë wan gaan heepi da unu e. Biga ee ma go, nöö di heepima an o ko a unu. Ma ee mi go, nöö mi o manda di heepima ko a unu. 8 Nöö te a ko, a o lei dee sëmbë u di goonliba aki andi da dee hogilibi u de. A o lei de taa mi ta du soni a wan leti fasi, söseei a o lei de ambë Gadu ta kuutu. 9 A o lei de andi da dee hogilibi u de, u di de an ta biibi mi. 10 A o lei de taa mi ta du soni a wan leti fasi, u di te mi go a di Tata, nöö wan o si mi möön. 11 A o lei de ambë Gadu ta kuutu, u di Gadu kuutu di tiima u di goonliba aki kaa.

12 Mi abi sömëni soni u mi konda da unu, ma wan o sa fusutan de jeti. 13 Ma te di kaakiti u Gadu di ta tja soni ko a limbo o dou, nöö a o heepi unu fuun ko fusutan soni möön bunu. Biga an o tei soni fëën seei konda, ma a o konda dee soni dee a jei a Gadu. Nöö a o konda dee soni da unu dee musu pasa a di ten di ta ko. 14 A o hei mi, u di dee soni dee a jei a mi, de a o konda da unu. 15 Hii dee soni dee di Tata abi da u mi. Fëën mbei mi taki da unu taa dee soni dee a jei u mi, de a o konda da unu. 16 Abiti möön wan o si mi möön, ma nöö te wan pisi woon toona si mi baka.”

17 Hën so u dee bakama u Jesosi bigi ta hakisi de na de taa: „Wë a taa: ’Abiti möön wan o si mi möön, ma nöö te wan pisi woon toona si mi baka’, söseei a taa ’mi o go a di Tata.’ Andi dee soni dë kë taki?” 18 De bi ta hakisi deseei tu taa: „Andi seei a kë taki di a taa ’abiti möön?’ Wa saandi a ta taki e.” 19 Jesosi bi sabi taa de bi kë hakisi ën wan soni. Fëën mbei a piki de taa: „Fa un ta fan ku unuseei ta hakisi unuseei soni dë, a dë u di mi bi taki taa: ’Abiti möön wan o si mi möön, ma nöö te wan pisi woon toona si mi baka u’? 20 Un sa biibi mi, woon ta bai ta këë, ma dee sëmbë u di goonliba aki o ta wai. Woon ta kusumi te na soni, ma nöö di kusumi di un ta kusumi dë o bia ko toon gaan wai seei da unu. 21 Te bëë ta njan wan mujëë, nöö a ta fii pen seei u di di juu fëën dou faa pai. Ma te a pai kaa, nöö an ta mëni di fuka naandë möön, u di a ta wai seei taa a pai wan mii. 22 Wë sö nöö a dë ku unu tu. Nöunöu un dë ku gaan fuka a hati, ma mi o toona si unu baka. Di juu dë woon ta wai seei, nöö na wan sëmbë o sa puu di wai dë a unu hati. 23 Di ten dë wan o hakisi mi na wan soni. Mi taki e, taa hiniwan soni di un hakisi di Tata a mi në, a o da unu ën. 24 Te kuma di daka u tide, wan hakisi na wan soni a mi në jeti. Ma nöö un hakisi e, nöö woon feni. Nöö woon ta wai te dou.

25 Mi konda woto da unu u lei unu dee soni aki. Ma di juu ta dou ka ma o konda woto da unu u lei unu soni möön, ma mi o ta fan limbolimbo ku unu te mi o ta konda soni u di Tata da unu. 26 Di juu dë, woon ta hakisi di Tata soni a mi në. Fa mi ta fan aki, an dë taa mi hën o ta hakisi ën soni da unu e. 27 Biga di Tata lobi unu, u di un lobi mi, söseei u di un ta biibi taa Gadu hën manda mi ko. 28 Mi ko a goonliba aki kuma wan sëmbë di di Tata manda ko. Nöunöu mi ta disa di goonliba aki u mi toona go a di Tata.”

29 Hën dee bakama u Jesosi taa: „Awaa i ta fan limbolimbo ku u. Ja ta konda woto da u u lei u soni möön. 30 Awaa u ko si taa i sabi hii soni, nöö an dë fuu ko ta fini i soni möön biga i sabi andi u ta pakisei kaa. Fëën mbei u ta biibi taa Gadu hën manda i ko.” 31 Hën Jesosi piki de taa: „Awaa un ta biibi ö? 32 Ma nöö un haika e. Di juu ta dou, fuu taki ën nöö a dou kaa, ka hiniwan fuunu o paaja go nëën wosu. Woon disa mi wanwan tö. Ma nöö ma dë mi wanwan e, biga di Tata dë ku mi. 33 Mi taki dee soni aki da unu fuun sa feni kötöhati u mi hedi. Fuka o miti unu a di goonliba aki, ma un tai hati e. Biga mi wini hii hogilibi a goonliba aki kaa.”

17 Di Jesosi taki dee soni aki te a kaba, hën a hopo hedi luku liba, hën a taa: „Taata o, di juu dou. Hei di womi mii fii, sö taa a sa toona hei i baka. 2 I dëën taki a hii sëmbë liba, sö taa a sa da dee sëmbë dee i dëën di libi u teego. 3 Ee wan sëmbë kë feni teego libi, nöö a musu ko sabi ju di wan kodo tuutuu Gadu, ku Jesosi Keesitu, di sëmbë di i manda ko a goonliba aki. 4 Mi bi mbei sëmbë si di hei fii a goonliba aki, biga mi kaba di wooko di i da mi. 5 Taata o, toona da mi di makiti di mi bi abi di mi bi dë makandi ku i ufö di goonliba aki seti.

6 Mi mbei dee sëmbë dee i tei puu a di goonliba aki da mi, ko sabi di në fii. De bi dë fii, ma i da mi de. Nöö de ta du andi i ta taki. 7 De ko sabi taa hii dee soni dee i da mi, nöö a i de kumutu. 8 Biga dee soni dee i konda da mi, de tuu mi konda da de. De tei de, nöö de ko sabi taa a ju wë mi kumutu, söseei de ta biibi taa ju hën manda mi ko. 9 Mi ta begi da de, ma ma ta begi da dee sëmbë u di goonliba aki. Mi ta begi da dee sëmbë dee i da mi, biga ju abi de. 10 Biga hii dee soni dee mi abi da u fii, nöö hii dee soni dee i abi da u mi. Fëën mbei de ta hei mi.

11 Ma o dë a goonliba aki möön, biga mi o ko a i ala. Ma de de o dë a goonliba aki. Taata o, ju di Hei Gadu u mundu, tjubi dee sëmbë aki u di në fii hedi, di në fii di i da mi, sö taa de sa dë wan ku deseei, kumafa mi ku i dë wan. 12 Di mi bi dë makandi ku de, mi bi ta tjubi de u di në fii hedi, di në fii di i da mi. U di mi bi tjubi de, mbei na wan u de lasi, boiti di wan di o kaba a sösö, u mbei di soni di sikifi a Gadu Buku pasa tuu. 13 Ma nöunöu mi ta ko a i ala, nöö mi ta konda dee soni aki da dee sëmbë u di goonliba aki, sö taa de sa ta wai gaanfa seei kumafa mi ta wai. 14 Mi da de di wöutu fii, ma dee sëmbë u di goonliba aki buuse de. U di de an dë ku de a wan së, leti kumafa miseei an dë ku dee sëmbë u di goonliba aki a wan së.

15 Ma ta hakisi i fii puu de a di goonliba aki e, ma mi ta hakisi i fii luku de da mi be Didibi* an feni de du hogi. 16 De an dë ku dee sëmbë u di goonliba aki a wan së, leti kumafa miseei an dë ku dee sëmbë u di goonliba aki a wan së. 17 Be di wöutu fii heepi de u de ko dë limbolimbo söndö föutu, biga di wöutu fii hën da di tuu. 18 Leti kumafa i manda mi ko a dee sëmbë u di goonliba aki, sö nöö miseei ta manda de go a dee sëmbë u di goonliba aki tu. 19 Hii juu mi du soni limbolimbo söndö föutu u de hedi, sö taa di wöutu fii sa mbei deseei ko dë limbolimbo söndö föutu.

20 Ma na de wanwan nöö mi ta begi da e, ma mi ta begi tu da dee sëmbë dee ko ta biibi mi u di de jei di buka di de ta paaja. 21 Taata o, mi ta begi i tu be de tuu ko dë wan, leti kumafa mi ku i dë wan, sö taa deseei sa ko dë wan makandi ku u. Nöö dee sëmbë u di goonliba o biibi taa ju hën manda mi ko. 22 Mi hei de kumafa i hei mi, sö taa de sa ko dë wan leti kumafa mi ku i dë wan. 23 Mi nama ku de, nöö i nama ku mi, sö taa de sa ko dë wan tuutuu. Nöö dee sëmbë u di goonliba o ko sabi taa ju hën manda mi ko, söseei taa i lobi de, leti kumafa i lobi mi. 24 Taata o, mi kë u dee sëmbë dee i da mi aki dë makandi ku mi ka mi dë tu e, sö taa de sa ko si fa i hei mi. Biga i lobi mi ufö di goonliba aki bigi. 25 Taata o, i ta du soni a wan leti fasi, ma dee sëmbë u di goonliba aki an sabi i e. Ma mim sabi i. Nöö dee sëmbë i da mi aki seei ko sabi taa i manda mi ko. 26 Mi mbei de ko sabi di në fii, nöö mi o mbei de ko sabi soni fëën go dou, sö taa de sa ta lobi wotowan kumafa i lobi mi, nöö mi ku de o dë wan makandi.”

18 Baka di Jesosi taki dee soni dë, hën hën ku dee bakama fëën haba wan kamian de kai Gidilön* go a di woto së. Wan djai bi sai dë, hën de denda nëën. 2 Ma nöö Judasi, di sëmbë di o sei Jesosi, bi sabi di kamian dë, biga Jesosi bi lo’ u ko makandi naandë ku dee bakama fëën. 3 Hën Judasi tja wanlö hia sodati, ku wanlö siköutu u dee fesima u dee begima, ku wanlö Faliseima ko dë. De bi dë ku wanlö lampu, ku wanlö feti soni a maun. 4 Hën Jesosi waka go miti de, u di a bi sabi andi bi o pasa ku ën. Hën a hakisi de taa: „Ambë un ta suku?” 5 Hën de taa: „U ta suku Jesosi u Nazalëti.” Hën a piki de taa: „Hën wë disi.” Judasi di sëmbë di sei ën bi sai dë tu.

6 Ma di Jesosi piki de taa hën da di sëmbë di de ta suku, hën de hai go ku baka, hën de kai a goon. 7 Hën Jesosi toona hakisi de möön taa: „Ambë un ta suku?” Hën de taa: „U ta suku Jesosi u Nazalëti.” 8 Hën Jesosi piki de taa: „Mi piki unu taa mi da di sëmbë di un ta suku. Nöö ee mi un ta suku, nöö un disa dee womi aki be de go.” 9 Jesosi bi taki di soni aki u mbei dee soni dee a bi taki a fesi ko pasa tuutuu. A bi taa: „Ma lasi na wan u dee sëmbë dee i bi da mi.”

10 Simön Petuisi bi dë ku wan ufangi. Hën a hai ën valau, hën a koti di letisë jesi u di saafu u di gaan begima belim puu. Di në u di saafu aki da Malikusi. 11 Hën Jesosi piki Petuisi taa: „Toona buta di ufangi go nëën dosu. Ma musu bebe di soni di di Tata lai da mi a di kan u mi bebe nö?”

12 Hën dee sodati ku di hedima u dee sodati, ku dee siköutu u dee Dju kisi Jesosi, hën de tai ën a maun. 13 Hën de tjëën go na Ananasi fosu, u di a bi dë di pai u Kajafasi. Kajafasi bi dë gaan begima di jaa dë. 14 Hën bi piki dee Dju taa a möön bunu u wan kodo sëmbë dëdë ka u wan hii nasiön tuu dëdë kaba a sösö.

15 Di juu dë, Simön Petuisi ku wan woto bakama u Jesosi bi ta waka a Jesosi baka. Di gaan begima bi sabi di bakama u Jesosi dë. Fëën mbei a bi denda go makandi ku Jesosi a di djai u di gaan begima. 16 Ma Petuisi hën a bi fika taanputaanpu a dööbuka. Nöö hën di woto bakama u Jesosi di di gaan begima bi sabi, waka go fan ku di mujëë mii di bi ta hoi wakiti a di dööbuka, nöö hën a mbei Petuisi denda ko a di djai dendu tu. 17 Di mujëë mii di bi dë ta hoi wakiti a di dööbuka, bi dë wan saafu. Hën a hakisi Petuisi taa: „Na i da wan u dee bakama u di womi aki tu nö?” Hën Petuisi taa: „Nönö, na mi.” 18 Di juu dë, dee saafu ku dee siköutu bi dë taanputaanpu ta këndë faja. De bi mbei di faja dë u di kamian bi ta kötö. Nöö Petuisi seei bi go taanpu këndë faja ku de tu.

19 Hën di fesima u dee begima hakisi Jesosi sömëni soni u dee bakama fëën, söseei a hakisi ën soni u dee soni dee a ta lei sëmbë. 20 Hën Jesosi piki ën taa: „Mi bi ta lei sëmbë soni a hii lanti fesi. Hii juu mi bi ta lei sëmbë soni a dee wosu ka dee Dju nango dini Gadu, söseei mi bi ta lei sëmbë soni a di Wosu u Gadu. A dee kamian aki hii dee Dju bi ta ko makandi, nöö ma bi ta lei sëmbë soni tjubitjubi. 21 Nöö faandi mbei i ta hakisi mi dee soni aki? Hakisi dee sëmbë dee bi ta haika dee soni dee mi bi ta lei de. Biga de sabi andi da dee soni mi bi ta lei de.” 22 Fa a fan dë, hën wan u dee siköutu di bi dë zuntu ku ën dë naki ën baaimaun a bandjajesi dë gbei. Hën a taa: „Sö joo piki di fesima u dee begima nö?” 23 Hën Jesosi piki ën taa: „Ee mi taki hogi, nöö lei mi di hogi di mi taki. Ma ee na hogi mi taki, nöö faandi mbei i naki mi u du?” 24 Hën Ananasi mandëën taitai maun go a di gaan begima Kajafasi.

25 Di juu dë, Simön Petuisi bi dë fëën taanputaanpu naandë ta këndë faja. Te wan pisi hën de hakisi ën taa: „Na i da wan u dee bakama u di womi dë nö?” Hën a fia taa: „Nönö, na mi e.” 26 Wan u dee saafu u di gaan begima di bi dë wan famii u di womi di Petuisi bi koti jesi fëën puu, bi taki taa: „Na i ku ën mi bi si a di djai ala nö?” 27 Hën Petuisi toona fia möön, hën wantewante dë wan ganian bai kanda.

28 A di fuuku mamate, hën de tja Jesosi kumutu a Kajafasi go a di wosu u Gaama Pilati. Ma deseei an bi denda go a di wosu, u di de bi kë hoi deseei limbolimbo u de bi sa hoi di Pasika piizii. 29 Hën Gaama Pilati waka ko miti de a döö, hën a hakisi de taa: „Un hogi di womi aki du?” 30 Hën de piki Gaama Pilati taa: „Ee an bi dë wan sëmbë di ta du hogi, nöö wa bi o tjëën ko leifi da i.” 31 Hën Gaama Pilati piki de taa: „Un tei ën tja go, nöö un kuutu ën unuseei kumafa dee wëti fuunu ta taki.” Hën dee Dju piki ën taa: „Lanti an ta da u pasi fuu kii sëmbë.” 32 Di soni aki pasa sö u mbei di soni di Jesosi bi taki u di fasi fa a bi o dëdë pasa tuutuu.

33 Hën Gaama Pilati denda go a di wosu, hën a kai Jesosi, hën a hakisi ën taa: „I da di Könu u dee Dju ö?” 34 Hën Jesosi hakisi ën taa: „I ta hakisi mi u di iseei kë sabi, naa u di woto sëmbë konda soni u mi da i?” 35 Hën Gaama Pilati taa: „Wë mi na wan Dju sëmbë. Dee köndë sëmbë fii, ku dee fesima u dee begima de tjaai ko leifi da mi aki. Andi i du mbei de tjaai ko aki?” 36 Hën Jesosi piki ën taa: „Di Tii u mi an dë kuma dee Tii u di goonliba aki. Ee di Tii u mi bi dë kuma dee Tii u di goonliba aki, nöö dee bakama u mi bi o feti sö taa de an leifi mi da dee Dju. Ma kumafa mi taki, nöö di Tii u mi an dë kuma dee Tii u di goonliba aki.” 37 Hën Gaama Pilati hakisi ën taa: „Hën da i da wan könu nö?” Hën Jesosi taa: „A dë leti kumafa i si gaama taki dë. U di soni aki mbei de pai mi, söseei fëën mbei mi ko a goonliba aki, u mi sa lei sëmbë unfa soni dë tuutuu. Nöö hiniwan sëmbë di kë jei tuutuu soni ta haika mi.” 38 Hën Gaama Pilati piki ën taa: „Ambë tjika u sabi andi da tuutuu soni?”

Baka di a taki di soni dë, hën a toona go a döö a dee Dju. Hën a piki de taa: „Ma si föutu a di womi aki e. 39 Ma kumafa un sabi, nöö un abi di guwenti taa mi ta puu wan sëmbë a dunguwosu da unu te di Pasika o kai. Un kë u mi puu di Könu u dee Dju da unu ö?” 40 Hën de bai taa: „Nönö wa kë di womi aki. Balabasi hën fii puu!” Di Balabasi dë bi dë wan gaan hogiduma.

19 Hën Gaama Pilati manda sodati u de wipi* Jesosi. 2 Hën dee sodati tei wan tatai di dë ku maka, hën de lolu ën mbei wan könu kaapusa, hën de tuusi ën nëën hedi. De bisi wan pei baaubaau djapona* dëën tu, 3 hën de nango nëën ta mbei ën fa ta piki ën taa: „Odi oo, Könu u dee Dju!” Söseei de bi ta naki ën baaimaun a bandja jesi. 4 Hën Gaama Pilati toona go a döö, hën a piki dee sëmbë taa: „Un haika e, mi o tjëën ko a döö da unu u lei unu taa ma feni na wan föutu nëën möönsö.” 5 Hën Jesosi ko a döö ku di maka kaapusa nëën hedi ku di baaubaau djapona nëën sinkii. Hën Gaama Pilati piki dee sëmbë taa: „Ihën di womi aki!” 6 Ma di dee fesima u dee begima ku dee siköutu si ën, hën de bai taa: „Pekëën a wan posu kii! Pekëën a wan posu kii!” Hën Gaama Pilati piki de taa: „Wë nöö un tjëën go kii unuseei, biga ma feni föutu nëën möönsö.” 7 Hën dee Dju piki ën taa: „U abi wan wëti, nöö di wëti ta taki taa a musu dëdë, biga a taki taa hën da Miii u Gadu.”

8 Wë nöö di Gaama Pilati jei de fan sö, nöö a ko möön fëëë seei, 9 hën a denda go a di wosu baka, hën a hakisi Jesosi taa: „Naasë i kumutu?” Ma Jesosi an piki ën na wan soni. 10 Hën Gaama Pilati piki ën taa: „Ja kë piki mi nö? Ja sabi taa mi abi di makiti u lusu i be i go, nasö u mbei de kii i ö?” 11 Hën Jesosi piki ën taa: „Ja bi o sa abi na wan makiti a mi liba ee na Gadu hën bi da i ën. Fëën mbei di sëmbë di tjaam’ ko da i aki du wan möön gaan hogi.”

12 Di Gaama Pilati jei sö, hën a ta suku fasi nöömö u lusu Jesosi be a go. Ma dee Dju bi ta bai taa: „Ee wan sëmbë ta mbei hënseei könu, nöö hën ku di Gaan könu dë felanti. Hën da ee i lusu di womi aki, nöö i ku di Gaan könu da felanti!” 13 Di Gaama Pilati jei dee soni aki, hën a tja Jesosi go a döö, hën a go sindo a wan sutuu ka a ta koti kuutu a wan kamian de ta kai Hei Sitonu Liba. A Hebelejëntöngö de kai ën Gabata. 14 Di juu dë, de bi ta seeka soni da di Pasika piizii, nöö a bi dë dee ten u tuwalufu juu sonuhati. Hën a piki dee Dju taa: „Luku di könu fuunu aki!” 15 Ma dee sëmbë bai taa: „Kii ën puu dë! Kii ën puu dë! Pekëën a wan posu kii!” Hën Gaama Pilati taa: „Di könu fuunu, hën mi musu kii nö?” Hën dee fesima u dee begima taa: „Waa woto könu möön leki di Gaan könu u Loomë!” 16 Hën a da de Jesosi u de tja go peka a wan posu kii.

Hën de tei ën tja go. 17 Jesosi tei di posu* fëën tja, hën a bigi waka go a di kamian de ta kai Hedibonu Kamian. A Hebelejëntöngö de ta kai ën Golugota. 18 Di de dou ala, hën de pekëën a di posu. De peka tu woto womi nëën bandja, nöö hën bi dë a mindi. 19 Gaama Pilati bi mbei de peka wan soni a di posu* hedi ka a bi sikifi taa: „Jesosi u Nazalëti, di Könu u dee Dju.” 20 Sömëni u dee Dju bi lesi di soni di bi sikifi a di posu hedi, u di di kamian ka de bi peka Jesosi a di posu bi zuntu ku Jelusalën. Di soni bi sikifi a Hebelejëntöngö, a Latëntöngö, ku Giikitöngö. 21 Hën dee fesima u dee begima u dee Dju piki Gaama Pilati taa: „Ja musu sikifi ’di Könu u dee Dju’, ma i musu sikifi taa ’di womi aki taki taa mi da di Könu u dee Dju.’” 22 Ma Gaama Pilati piki de taa: „Di soni di mi sikifi, hën o fika.”

23 Di dee sodati peka Jesosi a di posu te de kaba, hën de tei dee koosulai fëën, hën de paati de a fö pisi. Hiniwan sodati feni wan pisi. Hën de tei di soni di a bi bisi a basu tu, ma a bi mbei ku telu söndö u de mindi ën. 24 Hën dee sodati taa: „Be wa tënë di koosu aki e, ma boo tuwë lötu luku ee undi fuu o feni ën.” Nöö sö wë i si a waka taa dee soni dee sikifi a Gadu Buku ko pasa tuutuu. A bi taki taa: „Dee bisi u mi de paati da de na de. De tuwë lötu da di koosu u mi.” Nöö leti sö dee sodati du.

25 Di mma u Jesosi, ku wan sisa fëën mma, Malia di mujëë u Kelopasi, ku Malia Magidala bi taanpu zuntu ku di posu* ka de bi peka Jesosi. 26 Di Jesosi si hën mma, söseei di a si di bakama fëën di a möön lobi taanputaanpu zuntu ku ën, hën a piki hën mma taa: „Mujëë o, ihën di womi mii fii aki e.” 27 Baka di dë, hën a piki di bakama fëën taa: „Ihën di mma fii aki e.” Nöö sensi di ten dë, hën di bakama tei di mma u Jesosi buta nëën wosu ta sölugu.

28 Di Jesosi sabi taa hii dee soni dee bi musu pasa tuu pasa kaa, hën a taa: „Dëëwata kisi mi.” A bi taki di soni aki u mbei di soni di bi sikifi a Gadu Buku pasa tuutuu. 29 Wan paabi bi sai dë ku gandjigandji win, hën de tei sipönsu tuusi nëën. Hën de tei wan maun u di pau de kai hisopu, hën de buta di sipönsu nëën, hën de tëndëën buta nëën buka. 30 Di Jesosi tesi di gandjigandji win, hën a taa: „Mi du hii soni di i manda mi u mi du!” Hën a saka hedi siii, hën böö fëën koti.

31 Dee soni aki pasa a di daka ufö di Pasika piizii. U di a di daka dë dee Dju bi ta seeka soni da di Pasika piizii, mbei de an bi kë u dee dëdë sinkii fika a dee posu a Saba daka. (Di Saba daka aki bi o dë wan gaanwan.) Fëën mbei de hakisi Gaama Pilati u de booko dee futu u dee womi di de bi peka a dee posu, söseei u de puu dee dëdë sinkii u de a dee posu bakaten. 32 Hën dee sodati go booko dee futu u di fosu womi te de kaba. Hën de go booko dee u di woto womi di bi dë a Jesosi bandja. 33 Ma nöö di de dou a Jesosi u de booko ën futu, hën de ko si taa a dëdë kaa. Nöö hën de an booko ën futu möön. 34 Ma wan u dee sodati tei wan lanza, hën a suti ën nëën bandja, nöö hën wantewante buuu ku wata kule kumutu. 35 Di sëmbë di taki dee soni aki seei si de ku wojo. Na soni a ta mindi. Tuutuu soni a ta taki. Te i jei de, nöö i sa biibi de. 36 Dee soni aki pasa sö u mbei dee soni dee sikifi a Gadu Buku pasa tuutuu. A bi taki taa: „De an o booko na wan bonu fëën möönsö.” 37 Söseei a bi sikifi a wan woto pisi a Gadu Buku taa: „De o luku di sëmbë di de bi suti ku lanza.”

38 Di hii dee soni aki pasa, hën Josëfu u di köndë Alimatea ko hakisi Gaama Pilati faa dëën di dëdë sinkii u Jesosi. Di Josëfu aki bi dë wan bakama u Jesosi, ma an bi kë u sëmbë sabi, u di a bi ta fëëë dee Dju. Hën Gaama Pilati dëën pasi faa tei di dëdë sinkii u Jesosi, hën a tei ën tja go. 39 Di womi de kai Nikodemusi, di bi ko miti Jesosi a wan ndeti bi ko tu. A bi tja sumëësuti soni.* Dee soni dee a bi tja ko, bi sa hia dou wan 30 kilo sö. 40 Hën de lolu di dëdë sinkii u Jesosi ku wanlö koosu pisi mökisi ku dee sumëësuti soni te de kaba, kumafa dee Dju bi guwenti. 41 Wë nöö zuntu ku ka de bi peka Jesosi kii naandë, wan djai bi dë ku wan sitonu kuun ka de bi seeka wan gaan baaku u de ta bei sëmbë. Ma de an bi bei sëmbë nëën wan daka. 42 U di dee Dju bi ta seeka soni da di Pasika piizii, söseei u di di baaku bi dë a zuntu, mbei de buta Jesosi ala.

20 A di fosu daka u di wiki, a di fuuku mamate, kamian an bi limbo jeti, hën Malia Magidala go a di baaku ka de bi buta Jesosi. Di a dou, hën a si taa sëmbë bi logoda di sitonu puu a di baaku buka. 2 Fëën mbei a kule go a Simön Petuisi ku di woto bakama di Jesosi bi möön lobi, hën a piki de taa: „De puu Masa Jesosi a di geebi tja go, nöö wa sa’ naasë de tjëën go buta.”

3 Hën Petuisi ku di woto bakama hai go a di geebi. 4 De bigi kule go makandi, ma di woto bakama bi hesi möön Petuisi, nöö hën fosu dou a di geebi. 5 Di a dou, hën a bendi luku go a di geebi dendu. Hën a si dee koosu pisi leti dë, ma an denda go a dendu. 6 Baka di dë, hën Simön Petuisi seei kule ko dou, hën a denda go a di geebi. Hën a si dee koosu pisi tu. 7 Ma di koosu pisi di de bi tei lolu hën hedi, an bi dë ka dee woto koosu pisi bi dë. A bi dë lolulolu a wan woto kamian. 8 Nöö hën di woto bakama di bi dou a di geebi ufö Petuisi denda go a dendu tu. Di a si dee soni, hën a biibi dee soni dee Malia bi piki de. 9 Biga de an bi fusutan jeti taa Gadu Buku bi taki taa Jesosi musu toona weki ko a libi baka. 10 Hën dee bakama toona go a de pisi.

11 Ma nöö Malia hën a bi fika taanputaanpu a di geebi ta këë. Di a ta këë te wan pisi, hën a bendi luku go a di geebi dendu. 12 Hën a si tu basia u Gadu sindosindo leti ka di dëdë sinkii u Jesosi bi dë. Wan u de bi sindo ka hën hedi bi dë, nöö di wotowan bi sindo ka hën futu bi dë. Nöö de bi bisi weti koosu faan a de sinkii. 13 Hën de hakisi ën taa: „Mujëë o, faandi mbei i ta këë sö?” Hën a piki de taa: „De puu di Masa u mi aki, nöö ma sa’ naasë de tjëën go buta.” 14 Di a taki dee soni dë, hën a bia luku baka, hën a si wan sëmbë taanputaanpu naandë, ma an bi sabi taa Jesosi hën di dë. 15 Hën Jesosi piki ën taa: „Mujëë o, faandi mbei i ta këë sö? Ambë i ta suku?” Ma nöö Malia bi mëni taa di sëmbë di ta luku di djai hën bi ta fan ku ën dë. Hën Malia piki ën taa: „Womi o, ee ju hën puu ën aki tja go, nöö i piki mi ka i butëën, nöö mi o go tei ën.” 16 Hën Jesosi kai ën: „Malia!” Di Malia bia luku, hën a piki a Hebelejëntöngö taa: „Laboni!” (Di soni aki kë taki „Mësitë!”) 17 Hën Jesosi piki ën taa: „Na kisi mi hoi möön, biga ma o go a mi Tata jeti. Go a dee baaa u mi, nöö i piki de taa: ’Mi o go a mi Tata di dë di Tata fuunu tu. Mi o go a mi Gadu di dë di Gadu fuunu tu.’” 18 Hën Malia Magidala tja di buka go konda da dee bakama u Jesosi. A piki de taa: „Mi si Masa!” Hën a da de di buka di Jesosi bi dëën.

19 A di sapate dë seei, a di fosu daka u di wiki, hën dee bakama u Jesosi bi ko makandi a wan wosu. Dee döö bi dë söötösöötö u di de bi ta fëëë dee Dju. Hën Jesosi ko taanpu a de mindi, hën a piki de taa: „Be Gadu mbei soni waka bunu da unu.” 20 Di a fan sö te a kaba, hën a lei de hën maun ku hën bandja bëë. Hën dee bakama fëën wai seei taa de si Masa Jesosi. 21 Hën Jesosi toona piki de taa: „Be Gadu mbei soni waka bunu da unu. Leti kumafa di Tata manda mi ko a goonliba aki, sö nöö miseei ta manda unu go tu.” 22 Di a taki dee soni dë te a kaba, hën a böö a de liba vuuu sö, hën a taa: „Un tei di kaakiti u Gadu. 23 Ee un da wan sëmbë paadon u dee soni dee a du, nöö Gadu o dëën paadon. Ma ee wan da wan sëmbë paadon u dee soni dee a du, nöö Gadu an o dëën paadon tu.”

24 Ma wan u dee tuwalufu apösutu de ta kai Tomasi, an bi dë ku de di Jesosi bi ko dë. De bi ta kai di apösutu aki di Tuwelengi tu. 25 Hën dee woto bakama piki ën taa: „U si Masa!” Ma a piki de taa: „Ee ma si dee peegu maaka nëën maun dendu u mi buta finga a de, söseei ee ma buta finga ka de bi tjökö ën nëën bandja bëë, nöö ma o biibi.”

26 Baka aiti daka, hën dee bakama u Jesosi toona ko makandi baka, nöö Tomasi seei bi dë ku de tu. De bi dë tapatapa döö a wosu dendu, nöö hii fa dee döö bi söötö, tökuseei Jesosi ko taanpu a de mindi dë. Hën a taa: „Be Gadu mbei soni waka bunu da unu.” 27 Baka di dë, hën a piki Tomasi taa: „Luku mi maun ku dee peegu maaka aki. Tëndë finga ko, nöö i fii luku. I sa fii ka de bi tjökö mi a mi bandja bëë aki tu. Nöö na taki möön taa ma weki ko a libi baka e, biibi awaa.” 28 Hën Tomasi taa: „Mi Masa, mi Gadu!” 29 Hën Jesosi piki ën taa: „Di i si mi ufö i biibi ö? Dee sëmbë dee ta biibi hii fa de an si, de dë waiwai.”

30 Wë Jesosi du sömëni woto foombo soni di dee bakama fëën si, ma dee soni dë an sikifi a di pampia lolu aki. 31 Ma dee soni dee sikifi aki, sikifi fuun musu biibi taa Jesosi da di Keesitu, di Womi Mii u Gadu. Nöö te un ta biibi ën, nöö woon feni di libi u teego.

21 Baka di dë, di de bi dë a di ze de kai Tibelia, hën Jesosi mbei dee bakama fëën si ën wan pasi möön. Sö soni bi waka: 2 Simön Petuisi, Tomasi (di de ta kai di Tuwelengi), Nataniëli u di köndë Kaana di dë a Galilea, dee womi mii u Zebedeosi, ku tu woto bakama u Jesosi bi dë makandi a wan kamian. 3 Hën Simön Petuisi piki de taa: „Mi o go kisi fisi e.” Hën de piki ën taa: „Woo ko ku i tu.” Hën de hopo, hën de subi a boto, ma di ndeti dë de an kisi na wan hojo soni.

4 Nöö hën di fuuku mamate, hën Jesosi ko taanpu a bandja wata, ma dee bakama fëën an bi fusutan taa hën di dë. 5 Hën Jesosi bai hakisi de taa: „Dee kijoo dë, un feni soni u njan u?” Hën de piki: „Nönö oo, wa feni e!” 6 Hën a piki de taa: „Un tuwë di nëti fuunu go a di leti maun së u di boto, nöö woon kisi fisi.” Di de tuwë di nëti go, hën de an bi sa hai ën ko a di boto dendu möön, u di de bi kisi fisi seei te a hia. 7 Hën di bakama di Jesosi bi möön lobi piki Petuisi taa: „Masa Jesosi hën di dë!” Di Simön Petuisi jei sö, hën a bisi soni, u di an bi dë ku bumbuu soni a sinkii. Hën a djombo kai a wata djubuu. 8 Ma dee woto bakama bi fika a di boto dendu ta diipi ta ko ku dee gaan hia fisi a di nëti. De an bi dë longi ku lampeesi, de bi dë söwan 100 mëti longi ku lampeesi.

9 Di de dou a lampeesi, hën de si fisi a faja liba. Hën de si bëëë naandë tu. 10 Hën Jesosi piki de taa: „Un tja wantu u dee fisi dee un kisi djunsu dë ko aki.” 11 Hën Simön Petuisi subi a boto, hën a hai di nëti di bi dë fuufuu ku wanlö gaan fisi tja ko a tela. De bi kisi 153 fisi, nöö hii fa dee fisi bi hia seei, tökuseei di nëti an tënë. 12 Hën Jesosi piki de taa: „Un ko njan.” Na wan u dee bakama fëën bi abi degihati u hakisi ën ee ambë dëën. Biga de bi sabi taa Masa Jesosi hën di dë. 13 Hën Jesosi tei di bëëë, hën a da de. Hën a du di seei soni ku di fisi. 14 Disi bi dë di u dii pasi di Jesosi mbei dee bakama fëën si ën di a weki ko a libi baka.

15 Di de njan te de kaba, hën Jesosi hakisi Simön Petuisi taa: „Simön, ju di womi mii u Jonasi dë, i lobi mi möön dee soni aki ö?” Hën a taa: „Aai Masa, i sabi taa mi lobi i.” Hën Jesosi piki ën taa: „Nöö i da dee sikapu mii u mi soni u njan.” 16 Hën Jesosi hakisi ën di u tu pasi taa: „Simön, ju di womi mii u Jonasi dë, i lobi mi ö?” Hën a taa: „Aai Masa, i sabi taa mi lobi i.” Hën Jesosi piki ën taa: „Sölugu dee sikapu mii u mi.” 17 Hën Jesosi hakisi ën di u dii pasi möön taa: „Simön, ju di womi mii u Jonasi dë, i lobi mi ö?” Hën a hati Petuisi seei di Jesosi hakisi ën di u dii pasi ee a lobi ën. Fëën mbei Petuisi piki ën taa: „Masa o, i sabi hii soni. I sabi taa mi lobi i.” Hën Jesosi piki ën taa: „Da dee sikapu mii u mi soni u njan. 18 Mi taki e, di i bi möön njönku i bi ta bisi soni iseei, söseei i bi ta waka fii go ka i kë. Ma te i ko möön gaandi, nöö joo ta tëndë maun da woto sëmbë u de bisi soni da i. Nöö de o ta tjaai go a kamian ka ja kë go.” 19 Jesosi bi piki Petuisi di soni aki u lei ën unfa di dëdë fëën bi o tja gafa ko da Gadu. Baka di a taki di soni dë, hën a piki Petuisi taa: „Womi o, ta waka a mi baka nöömö e.”

20 Hën Petuisi bia luku baka, hën a si di bakama di Jesosi bi möön lobi ta waka ta ko a de baka. Hën bi dë sindosindo a Jesosi bandja di de bi dë a tafa a di ndeti. Hën bi hëngi go hakisi Jesosi taa: „Masa o, ambë o sei i?” 21 Di Petuisi si ën, hën a hakisi Jesosi taa: „Masa o, nöö di womi aki wë?” 22 Hën Jesosi piki ën taa: „Ee mi kë faa fika a libi u te mi toona ko, nöö andi fëën i kë sabi? Di soni di ii musu du, hën da i musu ta waka a mi baka nöömö.” 23 Di soni aki mbei dee woto bakama u Jesosi bi ta taki taa di bakama dë an o dëdë möönsö. Ma Jesosi an bi piki di bakama dë taa an bi o dëdë. Ma a bi taki taa: „Ee mi kë faa fika a libi u te mi toona ko, nöö andi fëën i kë sabi?”

24 Di bakama dë hën si dee soni aki, nöö hën wë sikifi dee soni aki tu. Nöö u sabi taa dee soni dee a taki dë sö tuu.

25 Fuu taki ën, nöö sömëni woto soni dë di Jesosi du, ma ee sëmbë bi musu sikifi hii de tuu buta a buku, nöö mi si kuma kamian an bi o dë a goonliba aki tjika u hoi hii dee buku dë.