YOB
1 Na ini a kondre Us, wan man ben de di ben nen Yob.* A ben de wan bun man di lobi retidu,* a ben abi bigi lespeki gi Gado èn a no ben lobi ogri srefsrefi. 2 A ben abi seibi manpkin nanga dri umapkin. 3 A ben abi 7000 skapu, 3000 kameili, 1000 kaw,* 500 buriki* nanga bun furu futuboi. A ben prenspari moro ala den sma di ben e libi na Owstusei.
4 Ibri manpkin fu en ben abi wan dei pe a ben e hori wan fesa na en oso. Den ben gwenti kari den dri sisa fu den fu kon nyan èn dringi nanga den. 5 Te den alamala ben hori den fesa fu den kba, dan Yob ben abi a gwenti fu kari den kon fu meki den kon santa. A ben e opo fruku m’manten fu tyari wan bron-ofrandi gi ibriwan fu den pkin fu en, fu di a ben e prakseri: „Kande den pkin fu mi sondu èn fluku Gado na ini den ati.” Na so Yob ben e du ala ten.
6 Wan dei, den manpkin fu a tru Gado* Yehovah ben kon na en fesi. Satan ben kon na den mindri tu.
7 Ne Yehovah aksi Satan: „Pe yu kmoto?” Dan Satan piki Yehovah: „Mi ben e koiri na grontapu èn mi ben e waka lontu drape e luku sani.” 8 Dan Yehovah taigi Satan: „Yu poti prakseri* na mi futuboi Yob? Nowan sma na grontapu de leki en. A de wan bun man di lobi retidu,* a abi bigi lespeki gi Gado èn a no lobi ogri srefsrefi.” 9 Ne Satan piki Yehovah: „Na fu soso Yob abi bigi lespeki* gi Gado? 10 Yu kibri en gi ala ogri di kan miti en. Yu poti wan skotu lontu en, en famiri nanga ala san a abi. Yu blesi ala san a du èn den meti fu en kon furu na ini a kondre. 11 Ma langa yu anu now èn puru ala den sani di a abi, dan yu o si efu a no o fluku yu leti na ini yu fesi.” 12 Dati meki Yehovah taigi Satan: „A bun. Yu kan du san yu wani nanga ala san a abi. Ma Yob srefi yu no mag fasi!” Baka dati Satan kmoto na fesi Yehovah.
13 Wan dei, den manpkin nanga den umapkin fu Yob ben e nyan èn dringi win na ini na oso fu a moro bigi brada fu den. 14 Dan wan man tyari wan boskopu kon gi Yob. A taki: „Den kaw ben e plugu a gron èn den buriki ben e nyan grasi drape tu. 15 Ne den Sabeisma kon. Den teki den meti èn den kiri den wrokoman nanga fet’owru. Na mi w’wan ben man lowe fu kon taigi yu.”
16 A man disi no ben kba taki ete, di wan trawan kon taigi Yob: „Faya fu Gado* kmoto na hemel èn a bron den skapu nanga den wrokoman krinkrin. Na mi w’wan ben man lowe fu kon taigi yu.”
17 A man disi no ben kba taki ete, di wan trawan kon taigi Yob: „Dri grupu Kaldeyasma lon kon na wi. Ne den teki den kameili èn den kiri den wrokoman nanga fet’owru. Na mi w’wan ben man lowe fu kon taigi yu.”
18 A man disi no ben kba taki ete, di ete wan trawan kon taigi Yob: „Den manpkin nanga den umapkin fu yu ben e nyan èn dringi win na ini na oso fu a moro bigi brada fu den. 19 Ne wan bun tranga winti wai kmoto na a sei fu a sabana èn a naki den fo uku fu na oso. Na oso broko fadon na tapu den pkin èn den dede. Na mi w’wan ben man lowe fu kon taigi yu.”
20 Dan Yob opo, a priti en krosi, a koti en ede-w’wiri èn a trowe ensrefi na gron. A boigi 21 èn a taki:
„Sososkin mi kmoto na ini mi m’ma bere
èn sososkin mi o drai gwe baka.
Yehovah gi èn Yehovah teki baka.
Meki sma prèise a nen fu Yehovah fu ala ten.”
22 Aladi den sani disi ben e psa nanga Yob, tòg a no sondu èn a no taki nowan ogri fu Gado.*
2 Bakaten den manpkin fu a tru Gado* Yehovah kon na en fesi. Satan ben kon na den mindri tu na fesi Yehovah.
2 Ne Yehovah aksi Satan: „Pe yu kmoto?” Dan Satan piki Yehovah: „Mi ben e koiri na grontapu èn mi ben e waka lontu drape e luku sani.” 3 Dan Yehovah taigi Satan: „Yu poti prakseri* na mi futuboi Yob? Nowan sma na grontapu de leki en. A de wan bun man di lobi retidu,* a abi bigi lespeki gi Gado èn a no lobi ogri srefsrefi. Te now ete a e dini mi nanga en heri ati, ma tòg yu wani taki mi pori en libi* fu soso.” 4 Ma Satan taigi Yehovah: „Te wan sma de fu dede, a o gi ala san a abi fu man tan na libi. 5 Langa yu anu èn du ogri nanga Yob srefi. Meki a firi en na en skin èn te na ini en bonyo, dan yu o si efu a no o fluku yu leti na ini yu fesi.”
6 Dati meki Yehovah taigi Satan: „A bun. Yu kan du nanga en san yu wani. Ma yu no mag kiri en!” 7 Baka dati Satan kmoto na fesi Yehovah. Dan a meki Yob kisi wan takru siki. Fu en ede te na en ondrofutu Yob ben lai butsweri* di ben hati en. 8 Dati meki a go sdon na ini asisi èn a ben e krabu en skin nanga wan pisi broko prapi.
9 Bakaten en frow taigi en: „Te now ete yu e tan dini Gado? Fluku Gado, dan yu dede!” 10 Ma Yob taigi en: „Yu e taki leki wan uma di no abi ferstan. Na soso a bun fu a tru Gado wi musu teki? Wi no musu teki na ogri tu?” Aladi den sani disi miti Yob, tòg a no taki nowan sani di meki a sondu.
11 Ne dri mati* fu Yob kon yere fu ala den ogri di miti en. Dan den meki mofo fu go na en. Den man disi ben de a Teimansma Elifas, a Suwasma Bildad nanga a Namasma Sofar. Sobun, den kon makandra, dan den go na en fu krei nowtu nanga en èn fu trowstu en. 12 Di den ben de fara ete den si wan sma, ma den no ben sabi taki na Yob. Ma di den si taki na Yob, den bari krei èn ibriwan fu den priti en krosi. Dan den trowe finfini doti go na loktu èn na tapu den ede. 13 Ne den sdon nanga en na tapu a gron seibi dei nanga seibi neti. Nowan fu den taigi Yob wan sani, fu di den si taki a ben e pina trutru.
3 Bakaten Yob bigin taki. A ben e fluku a dei di a gebore.* 2 Yob taki:
3 „Mi winsi taki a dei di mi gebore no ben de.
A neti di wan sma taki: ’Wan manpkin gebore!’, no ben musu de tu.
4 A dei dati ben musu dungru.
Meki Gado na hemel fergiti a dei dati.
Nowan leti ben musu skèin na a dei dati.
5 Bigi dungru* ben musu teki a dei dati abra.
Dungru wolku ben musu tapu a heri dei dati.
Den sani di e dungru wan dei, ben musu meki a tron wan dei fu frede.
6 Bigi dungru ben musu teki a neti dati.
A no ben musu prisiri leki den tra dei fu a yari.
Sma no ben musu teri en leki wan dei fu wan mun.
7 A ben o moro bun efu nowan sma ben gebore na a neti dati.
Nowan sma ben musu bari fu prisiri.
9 Den stari fu a mofoneti dati ben musu kon dungru.
Na fu soso a neti dati wakti fu deiten kon.
A no ben musu si a leti fu musdei.
10 Bika na a dei dati mi mama meki mi
èn sensi a dei dati soso problema miti mi.
11 Fu san ede mi no dede di mi gebore?
Fu san ede mi no dede di mi kmoto na ini mi m’ma bere?
12 Fu san ede mi mama ben musu hori mi na tapu en bowtu?
Fu san ede a gi mi bobi?
13 Bika mi ben o d’don sondro brok’ede now.
Mi ben o sribi. Mi ben o rostu
14 makandra nanga den kownu fu grontapu nanga den raiman fu den,
di bow presi gi densrefi di kon broko now.*
15 Mi ben o rostu makandra nanga den granman di ben abi gowtu
nanga oso di ben furu nanga solfru.
16 Fu san ede mi no ben de wan pkin di dede fosi a gebore,
wan pkin di noiti no si a leti fu dei?
17 Na ini grebi, srefi den ogrisma no man meki dyugudyugu moro.
Drape den sma di weri e rostu.
18 Drape ala strafman e rostu.
Den no e yere a sten fu sma di e dwengi den fu go wroko.
19 Drape prenspari sma nanga sma di no prenspari de a srefi
èn den srafu e kon fri fu den masra.
20 Fu san ede Gado e meki wan sma di e pina, tan na libi?*
Fu san ede a e gi libi na den sma di de nanga bigi sari?
21 Fu san ede den sma di e winsi fu dede no e dede?
Den e suku dede moro leki gudu di kibri.
22 Den e prisiri srefsrefi
èn den breiti te den feni wan grebi.
23 Fu san ede Gado e gi libi na den sma di lasi pasi?
Fu san ede a e gi sma libi, aladi a e tapu pasi gi den?
24 Na presi taki mi e nyan, mi e geme.
Mi e bari tranga leki a watra fu wan sula.
25 A sani di mi ben frede trutru, na dati psa nanga mi
èn a sani di ben meki mi frede, na dati miti mi.
26 Mi ben abi brok’ede, mi ben bruya èn mi no ben abi rostu,
ma tòg mi e kisi moro problema.”
4 Dan a Teimansma Elifas taigi Yob:
2 „Yu ben o fuga efu wan sma ben o taki nanga yu?
Bika mi no man tan pî.
3 A tru taki yu gi furu sma pir’ai,
yu tranga den sma di las’ati,
4 yu gi den sma di fadon dek’ati
èn yu meki swaki kindi kon tranga.
6 Yu e lespeki Gado, dan fa yu no e fertrow en?
Yu e dini Gado, dan fu san ede yu no abi howpu?
7 Denki a sani disi: Oiti yu yere taki wan sma di no du ogri, lasi en libi?
Oiti yu yere taki wan ret’ati sma dede?
8 San mi si, na taki den sma di e prakseri fu du ogri
èn den sma di e sai problema, o koti dati tu.
9 Te Gado bro, den e dede.
A bigi atibron fu en e meki taki den lasi libi.
11 Wan lew di no e feni n’nyan e dede
èn den pkin fu en e panya na ala sei.
12 Kibrikibri mi kisi wan boskopu.
Wan sma ben taki en safri na ini mi yesi.
13 Na neti mi kisi fisyun di frede mi,
na a ten di ala sma ben e sribi.
14 Mi ben e beifi srefsrefi èn
ala mi bonyo ben e beifi fu di mi ben e frede trutru.
15 Wan yeye ben psa na mi fesi,
dan mi kisi groskin.
16 Ne a tan tnapu,
ma a no ben gersi wan sani di mi sabi.
Mi ben si wan sortu sani na mi fesi.
Ala sani ben de so pî. Dan mi yere wan sten taki:
17 ’Wan libisma kan abi wan moro krin ati leki Gado?
Wan libisma man krin moro en Mekiman?’
19 Dan san na libisma di e tan na ini oso fu tokotoko?
A fundament fu den na doti.
Sma kan masi den makelek, leki wan woron.*
20 Fu m’manten teleki neti sma e masi den finfini.
Nowan sma e si srefi taki den dede. Fu têgo den no de moro.
21 Den de leki wan tenti di fadon fu di sma hari den t’tei puru.
Den e dede sondro fu abi koni.
5 Bari suku yepi! Yu e yere wan sma e piki yu?
Na sortuwan fu den santawan yu o go suku yepi?
2 Atibron o kiri den don sma.
Dyarusu o kiri a sma di no abi ferstan.
3 Mi si fa a don sma teki rutu,
ma fosi yu denki fluku kon tapu en oso.
4 Ogri o miti den pkin fu en.
Sma e pina den na den portu èn nowan sma de fu ferlusu den.
5 Den sma di abi angri e nyan den sani di a e koti.
Den e teki den sani na mindri den maka srefi.
Sma e teki ala den sani di den abi.
6 Bika ogri no e gro kmoto na doti
èn problema no e sproiti kmoto na gron.
7 Neleki fa a de seiker taki faya e bron,
na so a de seiker taki a libi fu libisma lai nanga problema.
8 Ma mi dati ben o go na Gado
èn mi ben o ferteri Gado mi problema.
9 En na a sma di e du bigi sani di sma no man ferstan.
A e du so furu wondru taki sma no man teri den.
10 A e meki alen fadon na grontapu
èn a e meki den gron kisi watra.
11 A e poti den mofinawan na wan hei presi
èn a e ferlusu den sma di e sari.
12 A e bruya den takru prakseri fu den bedrigiman,
so taki den no man du san den wani.
13 A e kisi den koniwan nanga den eigi triki.
Na so a e tapu den fu du den ogri di den wani du.
14 Deiten srefi dungru gi den.
Na deiten den e firfiri na den lontu, neleki na neti den de.
15 A e kibri sma gi a fet’owru di de na a mofo fu den ogriwan.
A e puru den pôtiwan na a anu fu den tranga sma.
16 Na so den mofinasma kan abi howpu,
ma a e tapu a mofo fu den sma di no lobi retidu.
17 A sma di e kisi pir’ai fu Gado, de koloku.
Sobun, no weigri fu teki a strafu di na Almaktiwan e gi!
18 Bika a man gi sma mankeri, ma a man tai den soro fu den tu.
A man masi sma, ma nanga en eigi anu a man dresi den tu.
19 Awinsi na siksi leisi yu de na nowtu, tòg a o ferlusu yu.
Srefi a di fu seibi leisi, ogri no o miti yu.
20 Te angriten de, a o puru yu na dede.
Te feti de, wan fet’owru no o man du yu noti.
21 A o kibri yu meki sma no wipi yu nanga den tongo
èn yu no o frede te pori e kon.
22 Yu o lafu te angriten nanga pori kon.
Yu no o frede den busimeti.
24 Yu o sabi taki sani e waka bun* na ini yu tenti.
Te yu o go luku a gron fu yu, yu o si taki noti no e mankeri.
25 Yu o kisi furu pkin
èn den bakapkin fu yu o furu leki grasi na grontapu.
26 Teleki yu dede, yu o tranga
leki den bosu aleisi di sma e koti na kotiten.
27 Wi ondrosuku a tori èn wi kon si taki na so a de.
Go denki a tori, dan yusrefi o si taki den sani disi tru.”
6 Dan Yob taki:
2 „Mi winsi taki sma ben kan wegi ala a pina fu mi.
Mi winsi taki sma ben kan poti den problema fu mi na tapu wan wegi!
3 Bika now den problema fu mi hebi moro leki a santi fu se.
Dati meki mi e taki dondon sani.*
4 Den peiri fu na Almakti Gado sutu mi.
Mi e firi fa a vergif fu den e go na ini mi skin.
Gado e feti nanga mi èn dati meki mi e frede srefsrefi.
5 Sortu sabanaburiki o bari te a abi grasi fu nyan?
Sortu mankaw o bari te a kisi n’nyan?
7 Mi no wani fasi nowan fu den sani dati.
Den de leki pori n’nyan.
8 Mi winsi taki mi ben o kisi san mi aksi
èn taki Gado ben o gi mi san mi wani!
9 Mi winsi taki Gado ben o masi mi
èn taki a ben o langa en anu fu kiri mi!
10 Dati srefi ben o de wan trowstu gi mi.
Mi ben o dyompo fu prisiri, aladi mi abi hebi pen.
Bika ala ten mi du san a Santa Gado taki.
11 Mi abi krakti fu wakti go doro?
Sortu howpu mi abi, taki mi ben o wani libi go doro?
12 Mi tranga leki ston?
Mi skin na fu kopro?
13 Fa mi o man yepi misrefi
efu nowan sma e horbaka gi mi?
15 Mi eigi brada bedrigi mi leki wan liba di abi watra na a kowru ten fu a yari,
ma di e kon drei bakaten.
16 Na ijs di e smèlter na ini a liba e meki a kon dungru.
A snew di e smèlter e kibri na ini a liba.
17 Ma na a waran ten fu a yari a no abi watra èn a no e lon moro.
Te a weer e kon faya, a e lon drei.
18 A e drai go na wan tra sei.
A e go na ini a sabana èn a e lon drei.
19 Wan grupu sma fu Teima di e waka fu a wan presi go na a trawan, e suku watra.
Den sma fu Seiba di no e tan na wan presi nomo,* e wakti fu a watra kon.
20 Ma den kisi syen, fu di den ben de seiker taki den ben o feni watra.
Den kon te na a presi pe a liba de, ma tòg den no feni san den ben e suku.
21 Gi mi, unu de leki a liba disi.
Unu si den problema di e miti mi, dan unu e frede.
22 Mi aksi unu fu gi mi wan sani,
noso fu gi wan sma wan gudu fu yepi mi?’
23 Mi ben aksi unu fu ferlusu mi fu wan feanti,
noso fu puru mi na a anu fu sma di e basi mi?
24 Taigi mi san mi du, dan mi o tan pî.
Yepi mi ferstan sortu ogri mi du.
25 Wortu di taki nanga wan krin ati no e hati!
Ma sortu bun a pir’ai fu unu e du?
26 Unu e suku fu pir’ai gi mi fu den sani di mi taki?
Te wan sma e bruya, a e taki sani di e wai gwe leki winti.
27 Unu ben o iti lot srefi fu luku san fu du nanga wan pkin di no abi papa nanga mama.
Unu ben o seri un eigi mati!
28 Sobun, un drai luku mi.
Unu o si taki mi no e lei gi unu.
29 Mi e begi unu, un denki a tori baka. No krutu mi.
Denki bun, bika te now ete mi na wan ret’ati sma.
30 Unu denki taki mi e taki sani di no bun?
Unu denki taki mi no sabi taki wan sani no bun?
7 Libisma musu wroko tranga na grontapu èn den lai problema.
A libi fu den de leki a libi fu wan wrokoman.
2 Leki srafu den e angri fu de na wan kowrupe
èn leki wrokoman den e wakti fu kisi den pai.
3 Mun di no warti noti, na dati mi kisi.
Mi kisi soso neti di lai nanga pina.
4 Te mi e d’don, dan mi e prakseri: ’O ten mi o opo baka?’
A neti e go nanga langa èn teleki m’manten* mi no man sribi.
5 Mi heri skin lai woron nanga doti.
Ibri tron den drei soro na mi skin e opo baka èn den e puru watra.
6 Mi libi e psa gwe moro esi leki te wan sma e brei krosi.
Mi e dede gwe sondro howpu.
7 Mi Gado, hori na prakseri taki mi libi de leki winti
èn taki noiti moro mi ai o si wan sani di e meki mi prisiri.*
8 Den ai di e si mi now, no o si mi moro.
Yu o suku mi, ma mi no o de moro.
10 Den no e drai kon baka na den oso
èn den sma na a presi fu den no o sabi den moro.
11 Dati meki mi no o tapu mi mofo.
Mi de na nowtu. Meki mi taki.
Sani e moro mi. Meki mi taki!
12 Yu e si mi leki wan se noso leki wan bigi meti na ini a se,
taki yu musu poti wan waktiman gi mi?
13 Te mi e taki: ’Mi o feni trowstu na tapu mi bedi
èn mi sribipresi o lekti den brok’ede fu mi’,
14 dan yu e meki mi kisi takru dren
èn yu e meki mi si fisyun di e meki mi frede.
15 Dati meki a moro bun taki mi blo tapu.
A moro bun fu dede leki fu libi nanga a skin disi.
16 Mi e tegu gi a libi disi. Mi no wani libi go doro.
Libi mi, bika mi libi na soso wan blo.
17 San na libisma, taki yu ben o broko yu ede nanga den
èn taki yu ben o poti prakseri na den?
18 Fu san ede yu e ondrosuku den ibri m’manten
èn fu san ede yu e tesi den ibri tron baka?
19 Fu san ede yu e tan luku mi?
Yu no man libi mi wán momenti nomo fu mi swari mi eigi spiti?
20 Yu e luku ala san libisma e du. Na wan ogri mi e du yu efu mi sondu?
Fu san ede yu e si mi leki yu feanti?
Mi kon tron wan hebi gi yu?
21 Fu san ede yu no e gi mi pardon fu a sani di mi du?
Fu san ede yu no e tapu yu ai gi a sondu fu mi?
Bika dyonsro mi o dede èn mi o go d’don na ini a doti.
Yu o suku mi, ma mi no o de.”
8 Dan a Suwasma Bildad taki:
2 „O langa yu o tan taki den sani disi?
Den sani di yu e taki de leki wan tranga winti nomo.
3 Yu denki taki Gado o krutu sani na wan fasi di no bun?
Na Almaktiwan no o du san reti?
4 Efu den pkin fu yu sondu teige en,
dan a strafu den gi na ogri di den du.
5 Ma efu yu suku Gado
èn yu begi na Almaktiwan fu sori sar’ati gi yu,
6 efu yu ati krin èn yu du san reti,
dan a o luku yu.*
A o poti yu baka na a presi di yu abi reti na tapu.
7 Kande yu ben pkin fosi,
ma bakaten a ben o meki yu kon bigi.
8 Go aksi den bigisma fu yu
èn poti prakseri na den sani di den afo fu den kon sabi.
9 Bika wi, na esde wi gebore. Wi no sabi noti.
A libi fu wi na grontapu de leki wan skaduw.
11 Papirus-grasi man gro sondro wan swampu?
Warimbo man kon bigi sondro watra?
12 Den o kon drei fosi ala den tra sortu grasi,
awinsi den kisi bromki kba èn sma no hari den puru ete.
13 Na so a libi de gi* ala den sma di fergiti Gado.
A howpu fu wan ogri sma* o lasi gwe.
14 Ala den sani di a ben e fertrow na tapu na fu soso.
Den de leki wan oso di meki fu anansititei.
15 A o anga na en oso, ma na oso o broko fadon.
A o wani grabu en hori, ma a no o tan tnapu.
16 Biginbigin a de leki wan bon di e kisi nofo watra nanga son.
Na ini a dyari den taki fu en e panya go na ala sei.
18 Ma te wan sma rutu en puru fu en presi,*
a presi dati o strei taki a no sabi en. A o taki: ’Noiti mi no si yu.’
19 Na so a o dede gwe
èn trawan o bigin gro na a doti pe a ben de.
20 Noiti Gado no o drai baka gi wan bun sma*
èn a no o horbaka gi ogriman.*
21 Te fu kba a o meki yu lafu
èn yu o bari fu prisiri.
9 Dan Yob taki:
2 „Mi sabi taki na so sani de.
Ma fa wan libisma kan abi leti efu en nanga Gado de na fesi krutu?
3 Efu wan sma wani hartaki nanga Gado,*
a no ben o man piki Gado nowan fu den dusun aksi di A ben o poti gi en.
4 A koni srefsrefi èn a abi furu makti.
Suma man kakafutu gi en sondro fu kisi mankeri?
6 A e meki grontapu seki na en presi
èn a e seki den fundament fu grontapu.
7 A e taigi a son fu no skèin moro
èn a e tapu a leti fu den stari.
8 Na en w’wan e bradi hemel.
A e waka na tapu den bigi skwala fu se.
9 A meki den starigrupu As,* Kesil* nanga Kima*
èn a meki den starigrupu di de na zuidsei.*
10 A e du bigi sani di sma no man ferstan.
Den kfalek sani di a e du furu so te, taki wi no man teri den.
11 Te a e waka psa, mi no e si en.
Te a e psa mi, mi no sabi srefi.
12 Suma man tapu en te a e grabu wan sani?
Nowan sma man taigi en: ’San yu e du?’
14 Dan san o psa te mi o piki en!
Mi musu luku bun san mi o taigi en!
15 Srefi efu mi ben abi leti, mi no ben o piki en.
Na soso begi mi man begi mi krutuman* fu sori sar’ati gi mi.
16 Efu mi kari en, a o piki mi?
Mi no denki taki a o arki mi.
17 Nanga wan bigi sibibusi a e gi mi mankeri
èn somaar a e gi mi moro soro.
18 A no e gi mi na okasi fu blo srefi.
A e meki mi swari soso bita sani.
19 Efu den ben o luku suma tranga, Gado na a moro trangawan.
Efu den ben o kari en na fesi krutu, a ben o taki: ’Suma man krutu mi?’*
20 Awinsi mi ben abi leti, tòg mi eigi mofo ben o taki dati mi ogri.
Awinsi mi ben e du soso bun,* tòg a ben o taki dati mi fowtu.*
22 Na so sani de kba. Dati meki mi taki:
’Awinsi na wan bun sma* noso wan ogri sma, a e meki den alamala dede te fu kba.’
23 Efu wan bigi frudu ben o kiri sma wantronso,
a ben o lafu te a si fa den sma di no du ogri e pina.
Efu a no en e du dati, dan suma e du en?
25 Mi libi e psa gwe moro esi leki wan sma di e lon tranga.
Den dei fu mi e lon gwe sondro fu si wan bun.
26 Den e psa gwe leki boto di meki fu warimbo
èn leki aka di e saka kon fu grabu wan meti.
27 Awinsi mi taki: ’Mi o fergiti san e moro mi,
mi no o swa mi fesi moro èn mi o prisiri’,
28 tòg mi e frede taki a pen fu mi no o gwe.
Mi sabi taki noiti yu o si mi leki wan bun sma.
29 Yu o feni nomonomo taki mi fowtu.*
Fu san ede mi e tan du muiti fu soso?
30 Awinsi mi wasi nanga a watra fu snew
èn awinsi mi wasi mi anu nanga sopo,
31 tòg yu ben o poti mi na ini wan peti
èn mi eigi krosi srefi ben o tegu gi mi.
32 A no de wan man leki mi, taki mi ben o man piki en
noso taki wi ben o man go na fesi krutu.
34 Efu a no ben o naki mi moro*
èn efu a no ben o frede mi,
35 dan mi no ben o frede fu taki nanga en,
bika mi no gwenti taki te mi e frede.
10 Mi e tegu gi a libi fu mi.
Meki mi taki fu den brok’ede fu mi.
Sani e moro mi. Meki mi taki!
2 Mi o taigi Gado: ’No taki dati mi ogri.
Taigi mi fu san ede yu e feti nanga mi.
3 Sortu bun yu e feni te yu e pina mi?
Sortu bun yu e feni te yu e wiswasi a sani di yu meki?
Fu san ede yu e feni a rai fu den ogrisma bun?
4 Na libisma ai yu abi?
Yu e si sani leki fa libisma e si sani?
5 A libi fu yu de leki a di fu wan man,
noso yu e libi syatu neleki libisma?
6 Fu san ede yu e tan suku fowtu na mi?
Fu san ede yu e tan luku sortu sondu mi du?
7 Yu sabi taki mi no fowtu.
Nowan sma de di kan ferlusu mi puru na yu anu.
8 Na yu eigi anu sreka mi teleki yu kba meki mi.
Ma now yu wani kiri mi.
9 Mi e begi yu, no fergiti taki na fu doti yu meki mi.
Ma now yu wani meki mi drai go baka na doti.
10 Yu kanti mi puru leki merki
èn yu meki mi kon steifi leki kasi.
11 Dan yu poti meti nanga buba gi mi.
Nanga bonyo èn nanga t’tei yu seti mi skin.
13 Yu ben sabi taki yu ben o du den ogri disi nanga mi.*
Mi sabi taki na yu e du den sani disi.
14 Efu mi ben sondu, yu ben o si mi
èn yu no ben o gi mi pardon fu a fowtu di mi meki.
15 Efu mi meki wan fowtu, dan ogri kan miti mi!
Ma awinsi mi no du noti, tòg mi no man opo mi ede,
bika na soso syen mi e kisi èn na soso pina mi e pina.
16 Efu mi opo mi ede, yu o onti mi leki wan lew
èn yu o du ogri nanga mi baka.
17 Yu e tyari nyun kotoigi kon fu taki ogri fu mi
èn yu ati e bron moro nanga mi.
A wán nowtu baka a trawan e miti mi.
18 Dan fu san ede yu meki mi kmoto na ini mi m’ma bere?
Betre mi ben dede, fosi wan sma ben si mi.
19 Dan a ben o de leki noiti mi no ben de.
Wantewante den ben o tyari mi fu mi m’ma bere go na mi grebi.’
20 Mi libi syatu. Meki Gado tapu nanga san a e du.
Meki a no luku mi moro, dan mi kan blo pkinso*
21 fosi mi gwe. Bika mi no o drai kon baka
te mi go na a kondre pe ala sani dungru pikapika,*
22 a kondre pe ala sani blaka,
a kondre pe bigi dungru de, pe ala sani bruya
èn pe a leti srefi de leki dungru.”
11 Ne a Namasma Sofar taki:
2 „Wan sma kan taktaki so furu, dan trawan no piki en?
Wan sma abi leti, soso fu di a e taki so furu?*
3 Den soso sani di yu e taki o meki sma hori den mofo?
Yu o man meki spotu sondro taki wan sma pir’ai gi yu?
5 Ma efu Gado ben o opo en mofo
fu taigi yu wan sani!
6 Dan a ben o ferteri yu den koni di sma no sabi,
bika den koni dati no makelek fu ferstan.
Yu ben o sabi taki Gado no e poti prakseri na ala den ogri di yu du.
8 A hei moro hemel. San yu man du?
A dipi moro Grebi.* San yu sabi?
9 A bigi moro grontapu
èn a bradi moro ala den se.
10 Efu Gado kon teki wan sma èn a tyari en na fesi krutu,
dan suma o man tapu en?
11 Bika a sabi te sma e bedrigi trawan.
Te a si wan ogri e psa, yu denki taki a no o poti prakseri na dati?
13 Yu musu sreka yu ati
èn yu musu opo yu anu go na loktu fu begi en.
14 Efu yu e du wan ogri, dan no du en noiti moro.
No meki nowan ogri psa na ini den tenti fu yu.
15 Dan yu o man opo yu ede sondro fu syen,
yu o man tnapu steifi èn yu no o frede.
16 Yu o fergiti ala den brok’ede fu yu.
Yu o si den leki watra di lon psa yu.
17 Yu libi o kon krin moro mindridei.
Awinsi a dungru now, a o kon de leki m’manten.
18 Yu o firi yusrefi bun, fu di yu o abi wan howpu.
Te yu luku na yu lontu, ala sani o bun èn yu no o frede te yu o go sribi.
19 Yu o go d’don èn nowan sma o meki yu frede.
Furu sma o wani de yu mati.
20 Ma den ai fu den ogrisma o kon dungru.
Den no o abi nowan presi fu lowe go.
A wan-enkri howpu fu den na fu dede.”
12 Dan Yob taki:
Unu no koni moro mi.
Suma no sabi ala den sani di unu taki?
4 Now sma e spotu mi,
fu di mi e kari Gado èn mi wani taki a piki mi.
Wan ret’ati sma di e du soso bun, na wan spotupopki gi trawan.
5 Den sma di no abi brok’ede e denki taki noti o psa nanga den.
Den e denki taki na soso den sma di no e tnapu steifi* e kisi den problema disi.
6 Sani e waka bun na ini den tenti fu den sma di e roof trawan.
Noti no e psa nanga den sma di e meki Gado ati bron
èn nanga den sma di e hori den gado fu den na ini den anu.
7 Ma aksi den meti, dan den o gi yu leri.
Aksi den fowru di e frei na loktu, dan den o taigi yu.
9 Sortuwan fu den sani disi no sabi
taki na Yehovah du ala den sani dati?
11 A yesi e yere san sma e taki
èn a tongo e tesi n’nyan.
12 Owru sma abi koni
èn o moro langa wan sma e libi, o moro a e sabi sani.
13 Na Gado abi koni nanga makti.
Na en man gi bun rai èn na en abi sabi.
14 Te a broko wan sani, dan noiti sma man bow en baka.
Te a tapu wan sani, nowan libisma man opo en.
15 Te a e tapu na alen, ala sani e kon drei.
Te a e meki alen fadon, grontapu e sungu.
16 Na en abi krakti nanga koni.
Den sma di e meki fowtu èn den sma di e meki trawan lasi pasi, na fu en.
17 A e meki raiman waka sosofutu*
èn a e meki krutuman kon don.
18 A e puru a makti fu den kownu
èn a e meki den tron srafu.
19 A e meki priester waka sosofutu
èn a e trowe den sma di abi furu makti.
20 A e meki den raiman di de fu fertrow, tapu den mofo
èn a e puru a koni fu den owru man.
21 A e wiswasi den heihei man
èn a e meki den sma di abi makti kon swaki.*
22 Den sani di de dipi na ini a dungru, a e tyari kon na krin.
A e meki leti skèin na den presi pe bigi dungru de.
23 A e meki den pipel kisi furu makti, dan a e figi den puru.
A e meki den pipel kon bigi, dan a e tyari den go na ini katibo.
24 A e puru a koni* fu den edeman fu a pipel
èn a e meki den waka lontu na ini a sabana pe pasi no de.
25 Te leti no de, den e firfiri na den lontu na ini a dungru.
A e meki den waka lontu leki drunguman.
13 Mi ai si ala den sani disi.
Mi yesi yere èn mi ferstan en.
2 San unu sabi, mi sabi tu.
Unu no koni moro mi.
3 Mi winsi taki mi ben man taki nanga na Almaktiwan srefi.
Mi wani ferteri en fa mi e denki.
4 Ma na soso lei unu e ferteri fu pori mi nen.
Un alamala na datra di no warti noti.
5 Efu unu ben o tapu un mofo,
dan unu ben o du wan koni sani!
6 Mi e aksi unu fu arki te mi o opo taki gi misrefi.
Un poti prakseri na san mi abi fu taki.
7 Na ini Gado nen unu e taki sani di no bun?
Unu denki taki unu e du Gado wan bun te unu e lei?
8 Na en sei unu e teki?
Unu wani opo taki gi a tru Gado na ini a tori disi?
9 Unu denki taki sani ben o waka bun gi unu efu a ben o ondrosuku unu?
Unu denki taki un man kori en leki fa unu e kori libisma?
10 A o pir’ai gi unu,
efu unu e hoigri na ini un ati.
11 A glori fu en no e meki unu beifi gi en?
Unu no e frede en noh?
12 Den koni sani di unu e taki de leki asisi. Den no warti noti.
Den wortu fu unu no abi krakti. Den swaki leki schild di meki fu tokotoko.
13 Un tapu un mofo meki mi taki.
Efu wan sani musu psa nanga mi, dan meki a psa nanga mi!
17 Un arki bun san mi e taki
èn poti prakseri na den wortu fu mi.
18 Un arki mi. Mi sreka misrefi fu taki na fesi krutu
èn mi sabi taki mi abi leti.
19 Suma o man hartaki nanga mi?
Efu mi ben o tapu mi mofo now, mi ben o dede!*
21 Puru yu hebi anu na mi tapu
èn no du sani di e meki mi frede.
22 Kari mi, dan mi o piki yu.
Noso meki mi taki, dan yu piki mi.
23 Sortu fowtu mi meki èn sortu sondu mi du?
Taigi mi meki mi sabi sortu ogri nanga sondu mi du.
25 Mi de leki wan blad di winti e wai gwe, dan fu san ede yu e meki mi frede?
Mi de leki drei grasi, dan fu san ede yu e lon na mi baka?
26 Yu e skrifi soso ogri fu mi
èn yu e strafu mi fu den fowtu di mi meki sensi di mi ben yongu.
27 Yu fasi mi futu na ini wan udu fu strafu mi,*
yu e luku ala san mi e du
èn yu e marki ala presi pe mi e poti mi futu.
2 A e opo kon leki wan bromki, dan a e dede gwe.*
A de leki wan skaduw di e gwe es’esi èn di no de fu si moro.
4 Fa wan sma di no krin kan kisi wan pkin di krin?
Nowan sma man du dati!
5 Efu wan sma musu libi fu wan pisi ten,
dan na yu sabi o langa a o libi.
A no man libi moro langa leki san yu wani.
6 No poti prakseri na en moro, so taki a kan rostu te fu kba
leki wan wrokoman di kba en wroko fu a dei.
7 Srefi wan bon abi howpu.
Efu sma kapu en a o sproiti baka
èn den nyun taki fu en o tan gro.
8 Efu en rutu kon owru na ini a gron
èn en tompu dede na ini a doti,
9 a o sproiti baka te a e smeri watra
èn a o kisi taki leki wan nyun bon.
10 Ma te wan man dede, a no man du noti moro.
Pe libisma de te den dede kba?
11 A kan taki wan se no abi watra moro
èn a watra fu wan liba kan lon drei.
12 Libisma srefi e go d’don èn den no e opo moro.
Den no e opo baka, solanga hemel de.
Nowan sma o wiki den fu a sribi di den e sribi.
13 Ai, mi winsi taki yu ben o kibri mi na ini Grebi!*
Mi winsi taki yu ben o kibri mi teleki yu ati no bron moro.
Dan yu kan poti wan ten fu memre mi baka.
14 Efu wan libisma dede, a kan kon na libi baka?
Solanga mi de na ini katibo, mi o wakti
teleki ferlusu kon.
15 Yu o kari mi èn mi o piki yu.
Yu o angri fu si mi,* a sani di yu meki nanga yu eigi anu.
16 Ma now yu e luku ala san mi e du.
Na soso den sondu fu mi yu e si.
17 Yu tai den sondu fu mi na ini wan saka
èn yu plak den fowtu fu mi tapu nanga lijm.
18 Te wan bergi e broko fadon, dan te fu kba a no o de moro
èn a no ala ten wan ston o tan na a srefi presi.
19 Watra kan broko ston
èn furu watra kan wasi wan pisi gron puru.
Na so yu e puru ala howpu fu wan libisma tu.
21 Awinsi den manpkin fu en e kisi grani noso awinsi den no e kisi grani,
tòg a no sabi dati.
15 Dan a Teimansma Elifas taki:
3 Nowan bun o kon te a e taki sani nomo fu pir’ai gi sma.
Nowan wini o de te a e taki sani di no wani taki noti.
4 Bika yu e meki taki sma no abi lespeki gi Gado moro
èn yu e meki taki sma no feni en prenspari moro fu prakseri Gado.
6 A no mi, ma na yu eigi mofo e krutu yu.
Na yu eigi mofo e taki dati yu ogri.
7 Yu denki taki yu na a fosi libisma di gebore?
Yu ben gebore kba fosi den bergi ben de?
8 Yu e yere te Gado e taki fu den inbere tori fu en?
Na yu w’wan abi koni?
9 San yu sabi di wi no sabi?
Yu e ferstan sani moro wi?
10 Sma de na wi mindri di owru èn di bigi moro yu.
Den owru moro yu papa srefi.
11 A no sari gi yu taki Gado e suku fu trowstu yu
noso taki sma e taki nanga yu na wan switi fasi?
12 Fu san ede yu e meki yu ati kori yu?
Fu san ede yu e koti sker-ai gi wi?
13 Yu ati e bron nanga Gado
èn yu e taki wan lo ogri nanga yu mofo.
14 Nowan libisma kan de sondro fowtu
èn nowan libisma di wan umasma meki kan du san reti.
15 Efu Gado no e fertrow den santawan fu en
èn efu hemel srefi no krin gi en,
16 dan a no o fertrow wan sma tu di e du morsu sani nanga ogri sani,
wan sma di e dringi kruktudu leki watra!
17 Meki mi taigi yu. Arki mi!
Mi o ferteri yu san mi si.
18 Meki mi taigi yu san koniman leri fu den papa
èn san den no hori gi densrefi.
19 Na den w’wan ben tan na ini a kondre di den kisi
èn nowan tra sma ben psa na den mindri.
20 Wan ogri sma e pina ala den dei fu en libi.
Wan sma di e pina trawan e kisi problema ala den yari di a de na libi.
21 A e yere sani di e meki a frede.
Te sani e waka bun gi en, sma o kon roof en.
22 A no e denki taki a o man lowe gi a dungru.
Wan fet’owru e wakti fu kiri en.
23 A e waka lontu e suku n’nyan,* ma a no e feni noti.
A sabi heri bun taki a dei fu dungru de krosbei.
24 Bruya nanga problema e frede en.
Den e kon na en tapu leki wan kownu di seti ensrefi fu go na feti.
25 A e opo ensrefi teige Gado srefi.
A wani strei nanga na Almaktiwan.*
26 Fu di a tranga-ede, meki a e lon go feti nanga En
nanga en deki, tranga schild.*
27 En fesi fatu
èn en bere bigi.
28 Ma a e tan na ini foto di o kisi pori
èn na ini oso pe sma no o tan moro,
fu di den oso dati o tron ip’ipi broko ston.
29 A no o kon gudu èn a no o kisi ip’ipi gudu.
A no o abi nowan sani na ini a kondre.
30 A no o man lowe gi a dungru.
Wan faya o bron den pransun fu en.*
Wan blo fu Gado en mofo o meki a lasi libi.
31 A no musu lasi pasi èn a no musu fertrow tapu soso sani,
bika na soso sani a o kisi leki pai.
32 Na dati o psa nanga en fosi en ten doro.
Den taki fu en noiti no o gro bun.
33 A o lasi ala san a abi neleki wan droifibon di e trowe den droifi grungrun
èn neleki wan olèifbon di e meki den bromki fu en fadon.
35 Den hori bere fu problema èn den e kisi ogri leki pkin.
Soso bedrigifasi de na ini den bere.”
16 Dan Yob taki:
2 „Den sortu sani disi mi yere furu leisi kba.
Na presi fu trowstu mi, unu de wan hebi gi mi!
3 O ten unu o tapu nanga den soso sani* di unu e taki?
San e meki taki unu e taigi mi den sani disi?
4 Mi srefi ben o man taki leki unu tu.
Efu unu ben de na mi presi,
dan mi ben kan krutu unu tu
èn mi ben kan seki mi ede gi unu.
5 Ma na presi fu dati, mi ben o taigi unu sani fu meki unu firi bun.
Mi ben o taki sani fu trowstu unu.
6 Efu mi e taki, mi e firi pen.
Awinsi mi tan pî, tòg mi e firi pen.
8 Ai Gado, yu grabu mi hori tu èn ala sma si dati.
Ala sma e si fa mi kon mangri. Mi srefi e si dati.
9 Nanga atibron a priti mi pispisi èn a abi bita-ati gi mi.
Na fu mi ede meki a e kaw en tifi.
Mi feanti e piri en ai e luku mi.
10 Den bradi den mofo opo fu swari mi.
Den naki mi na ini mi fesi fu gi mi syen.
Wan lo fu den kon makandra fu du mi ogri.
11 Gado libi mi gi yongu boi.
A trowe mi na ini den anu fu ogriman.
12 Di mi ben de sondro brok’ede, a naki mi broko pispisi.
A grabu mi na mi bakaneki, dan a masi mi.
A sutu den peiri fu en kon na mi tapu.
13 Den man fu en di e sutu nanga bo, lontu mi.
A e boro den niri fu mi èn a no abi nowan sar’ati.
A e kanti mi gari trowe na gron.
14 A wan olo baka a trawan a e naki na ini mi skin.
A e lon kon na mi tapu leki wan tranga fetman.
16 Mi fesi kon redi, fu di mi e tan krei
èn ala mi ondro-ai kon dungru.*
17 Ma mi no du nowan ogri,
èn nanga wan krin ati mi e begi.
18 Ai grontapu, no tapu a brudu fu mi!
Nowan kibripresi musu de gi a b’bari fu mi!
19 Nownow srefi mi kotoigi de na hemel.
A sma di o opo taki gi mi de na loktu.
21 Mi winsi taki wan sma ben kan koti krutu gi mi nanga Gado
neleki fa wan sma e koti krutu gi tu libisma.
22 Bika mi o libi soso wan tu yari ete,
dan mi o waka gwe na tapu a pasi pe sma no man drai kon baka.
17 Mi no abi krakti moro. Den dei fu mi e kon na wan kba.
Berpe e wakti mi.
3 Mi e begi yu, pramisi mi taki yu o horbaka gi mi.
Bika sortu tra sma o yepi mi?
4 Yu tapu den ferstan, so taki den no man ferstan sani.
Dati meki yu no e meki den kon hei.
5 Kande wan man e prati gron gi den mati fu en,
ma den ai fu den pkin fu en e flaw fu di angri e kiri den.
7 A pina di mi e pina e meki mi ai kon dungru
èn mi anu nanga futu kon mangri srefsrefi.
9 Den ret’ati sma e tan libi na wan reti fasi
èn den sma di no e du ogri e kon moro tranga.
10 Ma unu kan bigin taki baka san unu wani taki,
bika mi no si nowan koni man na un mindri.
11 Den dei fu mi psa gwe.
Den sani di mi ben wani du èn den sani di mi ben winsi lasi gwe.
12 Den man disi e si neti leki dei.
Den e taki: ’A dungru. Dyonsro leti o kon.’
14 Mi o bari gi mi grebi-olo: ’Yu na mi papa!’
Èn gi den woron mi o bari: ’Unu na mi mama nanga mi sisa!’
15 We, pe mi howpu de dan?
Suma e denki taki howpu de gi mi ete?
16 Den sani di mi e howpu o saka go na den portu fu Grebi*
te mi nanga den o go makandra na ondro doti.”
18 Dan a Suwasma Bildad taki:
2 „O langa yu o taki go doro?
Yu musu ferstan sani bun fosi, dan wi kan taki.
4 Awinsi yu e priti yusrefi pispisi nanga na atibron di yu abi,
yu denki taki na fu yu ede nowan sma o libi na grontapu moro,
noso taki wan bigi ston o kmoto na en presi?
5 A leti fu wan ogri sma no o skèin moro
èn a faya fu en o dede.
6 A leti na ini en tenti o kon dungru.
A lampu di e skèin na en tapu o dede.
7 A no abi krakti moro fu waka.
En eigi rai o meki a fadon.
8 En eigi futu o tyari en go fasi na ini wan nèt.
Iya, a o waka langalanga go fasi na ini wan nèt.
9 Wan val o kisi en na en bakafutu.
Wan krafana o fanga en.
10 Wan t’tei kibri na gron fu fanga en.
Wan val de na en pasi.
11 A e frede ala sani na en lontu.
Den e meki a lon neleki wan sma de na en baka.
13 En buba e pori gwe.
Wan takru siki pori en heri skin.
16 Na ondrosei den rutu fu en o kon drei
èn na tapsei den taki fu en o kon drei tu.
18 Den o pusu en fu a leti go na ini a dungru
èn den o yagi en gwe fu den gron.
19 A no o abi nowan pkin èn nowan bakapkin na mindri a pipel.
Nowan sma fu en o tan na libi na a presi pe a e tan.*
20 Te a dei fu en doro, den sma fu den kondre na west-sei o luku nanga opo mofo
èn den sma fu den kondre na owstusei o skreki srefsrefi.
21 Na dati e psa nanga den tenti fu wan ogri man.
Na dati e psa nanga na oso fu wan sma di no sabi Gado.”
19 Ne Yob taki:
2 „O langa unu o ferferi mi ete?
O langa unu o fon mi nanga den wortu fu unu?
4 Efu mi du wan sani di no bun,
dan na mi o abi fu teki frantwortu fu dati.
5 Ma efu unu feni nomonomo taki un bun moro mi
èn unu feni taki mi e ferdini den sani di e miti mi,
6 dan un musu sabi taki na Gado kori mi
èn na en trowe wan nèt na mi tapu fu fanga mi.
7 Awinsi mi e bari: ’Wan ogri psa nanga mi!’, tòg nowan sma e arki.
Awinsi mi e bari suku yepi, tòg nowan sma e yepi mi.
8 A tapu mi pasi nanga wan ston skotu èn mi no man psa go doro.
A meki den pasi fu mi kon dungru.
9 A puru ala grani fu mi
èn a puru mi kroon na mi ede.
10 Na ala sei a e broko mi pispisi teleki mi no de moro.
A e rutu mi howpu puru neleki fa wan sma e rutu wan bon puru.
11 En ati e bron nanga mi.
A e si mi leki en feanti.
12 Den legre fu en e kon makandra fu feti nanga mi.
Den seti kampu lontu mi tenti.
13 Mi eigi brada a puru na mi sei
èn den sma di sabi mi drai baka gi mi.
15 Den sma di mi ben teki na ini oso èn den umasrafu fu mi e du leki den no sabi mi.
Mi tron leki wan trakondre sma gi den.
16 Mi e kari mi futuboi, ma a no e piki.
Nanga mi mofo mi e begi en fu sari mi.
18 Srefi pkin-nengre e si mi leki wan soso sani.
Te mi opo, dan den e bari mi.
19 Ala den bun mati fu mi e fisti gi mi
èn den sma di mi ben lobi, drai baka gi mi.
21 Un sari mi. Mi e begi unu, un sari mi, mi mati,
bika Gado naki mi nanga en anu.
22 Fu san ede unu e pina mi neleki Gado?
Fu san ede unu e tan feti nanga mi?
23 Mi winsi taki sma ben o skrifi den sani di mi e taki!
Meki den skrifi den na ini wan buku!
24 Meki den krabu den sani disi na ini ston nanga wan isri skrifitiki
èn meki den furu en nanga loto, so taki a tan fu ala ten!
25 Ma mi sabi heri bun taki mi ferlusuman* de na libi.
A o kon bakaten èn a o opo tnapu na grontapu.*
26 Awinsi mi buba pori gwe,
tòg mi o si Gado na ini a skin disi.
27 Mi srefi o si en nanga mi eigi ai.
A no wan tra sma, na mi srefi o si en.
Ma ala mi inbere e trubu!*
28 Unu e taki: ’Fa wi e pina en?’
Unu e du leki na mi na a rutu fu a problema.
29 Ma unu srefi musu frede a fet’owru,
bika a fet’owru o strafu den sma di e du sondu.
Un musu sabi taki wan krutuman de.”
20 Dan a Namasma Sofar taki:
2 „Meki mi taki san e trobi mi,
fu di mi ati e bron.
3 Mi yere fa yu e spotu mi.
Ma mi o piki yu fu di mi e ferstan sani.
4 Yu no sabi a sani disi langa ten kba?
Sensi di Gado poti libisma* na grontapu,
5 a de so taki wan ogri sma no e bari fu prisiri fu wan langa ten
èn wan sma di no e dini Gado* e prisiri fu wan syatu ten nomo.
6 Awinsi a heimemre fu en de te na hemel
èn awinsi en ede de te na den wolku,
7 tòg a o tron leki en eigi pupe. Noti fu en o tan abra.
Den sma di ben gwenti si en o taki: ’Pe a de?’
8 A o gwe leki wan dren èn nowan sma o man feni en.
Sma o fergiti en leki wan fisyun na neti.
9 Den ai di ben si en no o si en moro
èn en tanpresi no o si en moro.
10 Den pkin fu en o suku yepi na pôtisma
èn en eigi anu o gi sma den gudu fu den baka.
11 Den bonyo fu en ben abi a krakti fu wan yongu sma.
Ma nanga ala en krakti a o go d’don na ini doti.
12 Gi en, ogri na wan switi sani na ini en mofo
èn a e kibri en na ondro en tongo.
13 A lobi ogri èn a no e tapu nanga dati.
A e tan hori en na ini en mofo.
14 Ma te a doro na ini en bere, dan a o kon swa.
A o de leki a vergif* fu kobrasneki na ini en bere.
15 A swari someni gudu, ma a o spiti ala puru.
Gado o puru ala na ini en bere.
17 Noiti a o tesi a switi
fu oni nanga merki di furu leki a watra fu wan liba.
18 A no o man gebroiki* den gudu fu en fu di a o abi fu gi ala sani baka.
A bisnis fu en o meki a kisi furu gudu, ma a no o man prisiri fu dati.
19 Bika a pina den pôtisma èn a gwe libi den.
A teki wan oso di en srefi no bow.
20 Ma noiti a o firi bun.
Ala den gudu fu en no o man ferlusu en.
21 A no abi noti moro fu swari.
Dati meki sani no o waka bun gi en moro.
22 Te a abi bun furu gudu a o lai brok’ede.
Fosi a denki ala ogri o kon na en tapu.
23 Te a e nyan en bere furu,
Gado* o seni en bigi atibron kon na en tapu
leki alen èn a o firi en te na ini en inbere.
24 Te a e lon gwe gi isri fetsani,
dan den peiri fu wan kopro bo o boro en.
25 A e hari wan peiri puru na ini en baka.
A e hari wan brenki fetsani puru na en garisaka.
A e frede srefsrefi.
26 Ala den gudu fu en o lasi gwe na ini bigi dungru.
Wan faya di nowan sma leti èn di nowan sma wai, o bron en.
Sani no o go bun kwetkweti nanga den sma di tan abra na ini en tenti.
27 Hemel o tyari a sondu fu en kon na krin.
Grontapu o opo ensrefi teige en.
29 Disi na a pai di Gado o gi wan ogri sma.
Disi na san Gado besroiti fu du nanga en.”
21 Dan Yob taki:
2 „Arki bun san mi o taki
èn meki dati de a trowstu di unu e gi mi.
3 Un abi pasensi nanga mi, meki mi taki.
Baka te mi taki, dan unu kan spotu mi.
4 Na libisma mi e ferteri den brok’ede fu mi?
Efu dati ben de so, dan mi ben o lasi pasensi.
5 Luku mi nanga opo mofo.
Poti un anu na tapu un mofo.
6 Te mi e prakseri den sani disi, dan mi e bruya
èn mi heri skin e beifi.
7 Fu san ede den ogrisma e tan na libi?
Fu san ede den e libi teleki den kon owru èn fu san ede den e kon gudu?*
8 Ala ten den pkin fu den de nanga den
èn den e libi fu si den bakapkin fu den.
10 Den mankaw fu den abi furu pkin.
Den umakaw no e lasi bere èn den e meki furu pkin.
11 Den boi fu den e lon na dorosei leki wan ipi skapu
èn den pkin fu den e dyompodyompo fu prisiri.
12 Den e singi èn den e prei poku nanga tamboerijn èn nanga harpu.
Den e meki prisiri te den e yere a froiti.
14 Ma den e taigi a tru Gado: ’Libi wi!
Wi no wani libi na a fasi fa yu wani.
15 Suma na a Almaktiwan, taki wi musu dini en?
Sortu bun wi o feni efu wi kon sabi en?’
16 Ma mi sabi taki den no man sorgu taki sani waka bun nanga den.
Noiti mi no wani denki leki den ogrisma.*
17 Omeni leisi a psa taki a faya fu a lampu fu den ogrisma dede?
Omeni leisi rampu miti den?
Omeni leisi Gado kiri den, fu di en ati ben bron nanga den?
18 Yu denki taki den e tron leki drei grasi di a winti e tyari gwe
èn leki aleisibuba di wan tranga winti e wai gwe?
19 Gado o meki a strafu fu wan ogri sma kon tapu den pkin fu en.
Ma mi winsi taki Gado strafu en, so taki a sabi taki a du wan ogri.
20 Meki en eigi ai si fa rampu o miti en.
Meki a dringi na atibron fu na Almaktiwan.
21 Bika efu a no de na libi moro,
dan a no o span moro nanga den pkin fu en.
22 Efu Gado e krutu den heihei man srefi,
dan suma o man leri en wan sani?
23 Son sma e dede te den abi ala den krakti ete.
Den no abi nowan brok’ede èn den no e frede noti.
24 Den bowtu fu den fatu
èn den bonyo fu den tranga èn gosontu.*
25 Ma tra sma e pina teleki den dede.
Noiti den no feni wan bun na ini a libi.
26 Ma tòg den alamala o d’don na ini a doti
èn woron o tapu den alamala leki wan krosi.
27 Mi sabi precies san unu e denki.
Mi sabi sortu ogri unu wani du nanga mi.
28 Unu taki: ’Pe na oso fu a heihei man de?
Pe a tenti fu na ogri sma de?’
29 Unu no aksi den sma di gwenti waka go na difrenti presi?
Efu unu ondrosuku finfini san den taki, dan unu ben o si
30 taki noti e psa nanga den ogrisma te rampu kon
èn taki den e kisi ferlusu na a dei te Gado ati bron.
31 Suma abi a dek’ati fu taigi den sortu ogri den du?
Suma o pai den gi san den du?
32 Te den tyari den go na beripe,
sma o hori wakti na den grebi fu den.
33 A doti di de na den tapu o de wan switi sani gi den.
Ala tra libisma o dede baka den*
neleki den sma di dede fosi den.
34 Sobun, a no trowstu unu e trowstu mi.
Den sani di unu e taki, na soso lei!”
22 Ne a Teimansma Elifas taki:
2 „Yu denki taki Gado man gebroiki wan libisma gi wan bun sani?
Wan sma di abi koni fu si sani krin kan du en wan bun?
3 Yu denki taki na Almaktiwan e span* efu yu e du san bun?
Yu denki taki a e kisi wini te yu e libi bun?
4 Yu denki taki Gado o strafu yu,
noso taki a o tyari yu na fesi krutu fu di yu abi lespeki gi en?
5 A no fu di yu e du ogri, meki den sani disi e psa nanga yu?
O ten yu o tapu nanga den sondu fu yu?
6 Yu e teki sani fu den sma fu yu leki panti, aladi yu no abi reti fu du dati.
Yu e puru srefi den krosi fu den pôtiwan na den skin.*
7 Te wan sma weri, yu no e gi en wan sani fu dringi
èn te wan sma abi angri, yu no e gi en wan sani fu nyan.
8 Heihei man leki yu ben teki furu gron gi densrefi
èn na soso den prenspari sma dati abi a grani fu libi na den presi dati.
9 Den uma di den masra dede kba, yu seni gwe nanga soso anu
èn yu broko den anu fu den pkin di no abi papa.*
10 Dati meki krafana de na yu lontu fu fanga yu
èn fosi yu denki sani e psa di e meki yu frede srefsrefi.
11 Dati meki a dungru so te, taki yu no man si noti.
Wan bigi frudu kon na yu tapu.
12 Gado de na a moro hei pisi fu hemel.
Luku fa den stari na hemel hei.
13 Tòg yu taki: ’San Gado sabi?
A man si psa bigi dungru fu krutu sani bun?
15 Yu o waka a pasi
di den ogrisma waka sensi owruten?
16 Frukfruku kba dede teki den tyari gwe
èn den wasi gwe leki a fundament fu wan oso na ini wan frudu.*
17 Den taigi a tru Gado: ’Libi wi!
San na Almaktiwan kan du wi?’
18 Ma tòg en na a sma di furu den oso nanga bun sani.
(Mi no abi den takru denki disi.)
19 Te den bun sma o si fa den ogrisma e dede, den o prisiri
èn den sma di no e du ogri, o spotu den. Den o taki:
20 ’Den feanti fu wi dede.
Faya o bron ala san tan abra fu den.’
21 Du muiti fu kon sabi Gado, dan yu o de koloku
èn sani o waka bun gi yu.
22 Arki a wet fu en
èn kibri den wortu fu en na ini yu ati.
23 Efu yu drai go baka na a Almaktiwan, dan sani o waka bun gi yu baka.
Puru ogri na ini yu tenti.
24 Trowe yu gowtu* na ini a doti
èn trowe a gowtu fu Ofir na ini den dipi presi na mindri den stonbergi.
25 Dan na Almaktiwan o tron yu gowtu*
èn a o tron a moro bun solfru gi yu.
26 Yu o prisiri nanga na Almaktiwan
èn yu o opo yu ede luku Gado.
27 Te yu o begi en, a o arki yu
èn yu o du san yu pramisi.
28 Yu o man du ala san yu besroiti fu du.
Leti o skèin na tapu yu pasi.
30 A o ferlusu wan sma di no e du ogri.
Dus efu yu anu krin, a musu fu ferlusu yu.”
23 Dan Yob taki:
2 „Tide srefi mi o tan krutukrutu.
Mi e geme so te, taki mi no abi krakti moro.
3 Mi winsi taki mi ben sabi pe Gado de!
Dan mi ben o go na a presi pe a e tan.
4 Mi ben o taki nanga en fu krutu a tori fu mi.
Mi ben o taki so furu leki mi man fu sori taki mi no fowtu.
5 Dan mi ben o yere san a o piki mi
èn mi ben o poti prakseri na san a e taigi mi.
6 A ben o kon nanga ala en krakti fu hartaki nanga mi?
Kwetkweti! A ben o arki mi trutru.
7 Wan ret’ati sma o seti a krutu-afersi di a abi nanga en.
Mi Krutuman ben o taki dati noiti mi ben musu kisi strafu.
8 Ma efu mi go suku en na owstusei, a no de drape.
Efu mi drai go baka na westsei, mi no man feni en tu.
10 A sabi mi libi heri bun.
Baka te a tesi mi, mi o de leki soifri gowtu.
11 Mi waka na ini den futumarki fu en.
Noiti mi no e kmoto na en pasi. Mi e tan na en tapu.
12 Mi e hori misrefi na den wet fu en.
San a taki prenspari gi mi so te, taki mi du moro leki san a aksi fu mi.
13 Te a wani du wan sani, dan suma man tapu en fu du san a wani?
Efu a wani du wan sani, dan a e du en tu.
14 A o du ala sani di a besroiti fu du nanga mi
èn a o du moro fu den sani dati srefi.
15 Dati meki mi e frede en.
Te mi e prakseri en, mi e frede en moro nanga moro.
16 Gado meki mi las’ati.
Na Almaktiwan meki mi kon frede.
17 Bigi dungru tapu mi fesi.
Ma tòg mi no o tan pî.
24 Fu san ede na Almaktiwan no e poti wan spesrutu ten fu krutu sma?
Fu san ede den wan di sabi en, no si a dei dati?
2 Son sma e skoifi den marki di e sori pe wan tra sma en gron de.
Den e fufuru den skapu fu trawan fu tyari go na den eigi gron.
3 Den e teki a buriki fu den pkin di no abi papa.
Den e teki a mankaw fu wan uma di en masra dede kba, leki panti.
4 Den e pusu den pôtisma go na wan sei.
Den mofinasma fu grontapu musu kibri gi den.
5 Den pôtiwan e du ala sortu sani fu feni n’nyan leki sabanaburiki na ini a sabana.
Den e suku n’nyan na ini a sabana gi den pkin fu den.
6 Den musu go suku n’nyan na ini tra sma gron.
Den e go piki den droifi di den ogrisma libi na baka ini den droifidyari.
7 Sososkin den e sribi na neti, fu di den no abi krosi.
Den no abi nowan krosi fu tapu den skin te a kowru.
8 Te alen e kon na den bergi, dan den heri skin e nati.
Den abi fu kibri na wan bigi ston, fu di den no abi nowan tra presi fu kibri.
9 Den ogrisma e grabu den pkin di no abi papa, puru na den mama bobi.
Den e teki den krosi fu den pôtisma leki panti.
10 Na so den pôtisma musu waka lontu sondro krosi
èn nanga angribere den musu syow den bosu aleisi.
11 Te a son faya, den musu wroko tranga na baka den skotu fu den droifidyari.*
Den e masi droifi kon tron win, ma tòg den no abi noti fu dringi.
12 Na ini a foto, sma kan yere fa den sma di de fu dede e geme.
Den sma di kisi hebi mankeri e bari fu kisi yepi.
Ma Gado no e poti prakseri na dati.*
13 Yu abi sma di no lobi a leti kwetkweti.
Den no wani sabi den pasi fu a leti
èn den no e waka na den pasi dati.
14 A kiriman e opo te dei broko,
dan a e go kiri den mofinawan nanga den pôtiwan.
Na neti a de wan fufurman.
15 A huruman e wakti teleki neti fadon.
A e taki: ’Nowan sma o si mi!’
Dan a e tapu en fesi fu sma no sabi suma na en.
16 Na ini a dungru den fufurman e broko go* na ini sma oso.
Na deiten den e tapu densrefi na ini den oso.
Den no sabi san na a leti fu deiten.
17 M’manten de leki bigi dungru gi den.
Den sabi heri bun sortu ogri e psa na neti.
18 Ma den e gwe es’esi, leki wan sani di e drifi na tapu watra.
Sma o fluku a gron fu den.
Den no o man drai go baka na den droifidyari fu den.
20 Den mama* o fergiti den, èn den woron o nyan den leki wan switi sani.
Nowan sma o memre den.
Den ogrisma o broko fadon leki wan bon.
21 Den e du ogri nanga wan uma di no man meki pkin
èn nanga wan uma di en masra dede kba.
22 Nanga tranga Gado* o puru den tranga sma na pasi.
Awinsi den tron heihei sma, tòg den no sabi san o psa nanga den libi.
23 Gado* e libi den ogrisma meki den abi wan bun libi sondro brok’ede.
Ma a e luku ala san den e du.*
24 Fu wan syatu pisi ten den e kon hei, ma baka dati den no o de moro.
Sma o meki den kon lagi èn neleki ala tra sma den o dede.
Sma o koti den puru leki aleisi na den gron.
25 We, dan suma kan taki dati mi na wan leiman?
Suma kan taki dati den wortu fu mi no tru?”
25 Dan a Suwasma Bildad taki:
3 Wan sma man teri den legre fu en?
En leti e skèin na tapu ala sma.
4 Dan fa wan libisma kan tyari ensrefi bun na fesi Gado?
Fa wan libisma di wan umasma meki kan de sondro fowtu?*
5 A mun srefi no abi nofo leti gi Gado
èn a e si den stari leki sani di no krin.
6 We, dan fa a o si libisma di no de noti?
Den de leki woron gi en!”
26 Ne Yob taki:
2 „Ai, yu de wan bigi yepi gi wan sma di no abi krakti!
Fu tru, yu ferlusu wan sma di abi swaki anu!
3 Na moi rai yu gi wan sma di no abi koni!
Ala ten yu wani ferteri sma san den musu du!*
5 Den dedewan di no man du noti, e beifi.
Den lagi moro a se nanga ala sani di e libi na ini.
7 A bradi a noordsei fu hemel na wan presi pe noti no de*
èn a anga grontapu na noti.
8 A domru watra na ini den wolku fu en.
Ma awinsi fa den wolku kon hebi, tòg den no e priti opo.
9 A e bradi den wolku na tapu en kownusturu,
so taki sma no man si dati.
11 Den pilari fu hemel e seki
èn den e beifi te a e opo en sten.
14 Disi na soso wan tu sani di a man du.
Na pkinso nomo wi yere fu en!
Suma man ferstan fa a e meki a kfalek dondru bari?”
27 Ne Yob taki moro fara:
2 „Mi e sweri na Gado di no wani krutu mi na wan reti fasi.
Iya, mi e sweri na a Almaktiwan di e meki mi nyan pina,
3 taki solanga mi e blo ete
èn solanga Gado gi mi a krakti fu hari blo,
4 mi mofo no o taki nowan ogri sani
èn mi tongo no o taki nowan sani fu bedrigi sma!
5 Noiti mi o taki dati unu abi leti!*
Mi o tan dini Gado teleki mi hari mi lasti bro!
6 Mi sabi taki mi e du bun èn ala ten mi o tan du dati.
Solanga mi de na libi mi no o abi konsensi fonfon.*
7 Meki mi feanti kisi a srefi strafu leki den ogrisma.
Meki den sma di wani feti nanga mi, kisi a srefi strafu leki den sma di lobi du ogri.
9 Gado o arki en te a e bari kari en
fu di a de na nowtu?
10 A o prisiri nanga na Almaktiwan?
A o kari Gado ala ten?
12 Un alamala si fisyun.
Dan fu san ede unu e taki dondon sani?
13 Disi na san Gado e gi wan ogri sma.
Na disi wan ogri-ati sma e kisi fu na Almaktiwan.
14 Awinsi a kisi furu pkin, fet’owru o kiri den.
Den bakapkin fu en no o abi nofo n’nyan.
15 Wan takru siki o kiri den sma fu en di tan abra.
Te den dede, den frow fu den no o krei gi den.
16 A e tyari solfru kon na wán neleki na doti
èn a abi so furu krosi taki den de leki wan ipi tokotoko gi en,
17 ma na den ret’ati sma o weri den krosi fu en
èn na den sma di no e du ogri
o prati a solfru fu en.
19 A o go d’don leki wan guduman, ma den gudu fu en o lasi gwe.*
Te a o opo en ai, noti no o de moro.
20 Wan lo ogri e kon na en tapu leki wan frudu.
Na neti wan bigi winti e tyari en gwe.
21 Wan winti fu owstusei o tyari en gwe, dan a no o de moro.
A o teki en tyari gwe fu en presi.
22 A winti o wai kon na en tapu èn a no o sari en.
Te a winti o kon nanga ala krakti, a o du ala sani fu man lowe gwe.
28 Presi de pe sma kan feni solfru
èn presi de pe sma e krin gowtu.
2 Sma e puru isri na ini doti
èn sma e puru* kopro na ini ston.
3 Libisma e tyari leti go na ini a dungru.
Na den moro fara presi den e ondrosuku den ston,
na presi pe a dungru srefsrefi.
4 Den diki dipi olo farawe fu den presi pe sma e tan,
den presi di sma fergiti èn den presi pe sma no e waka.
Sonwan fu den saka go na ini den olo èn den e anga na t’tei fu wroko drape.
6 Drape safir-ston de fu feni
èn gowtu de ini a doti.
7 Nowan aka no sabi a pasi fu go na den presi disi.
Na ai fu a blaka aka srefi no si en.
8 Den tranga busimeti no waka drape.
A yongu lew no waka a pasi dati tu.
9 Libisma naki den moro tranga ston broko
èn den drai den bergi tapu te na den rutu.
10 Den boro olo na ini ston fu meki watra psa.
Ala diriston di de drape den ai e si.
11 Den meki wan dan na presi pe a watra fu den liba ben e lon.
Den sani di kibri, den tyari kon na ini a leti.
12 Ma pe wan sma o feni koni?
Pe sma kan feni sabi?
13 Nowan libisma sabi o diri a de
èn a no de fu feni na nowan presi pe libisma e tan.
14 Den moro dipi presi pe watra de, e taki: ’A no de dya!’
Srefi den se e taki: ’A no de dya!’
15 Sma no man bai en nanga soifri gowtu
èn nowan sma kan wegi nofo solfru fu kisi en.
16 Sma no man bai en nanga a gowtu fu Ofir,
noso nanga oniks-ston di no makelek fu feni, noso nanga safir-ston.
19 Topas-ston fu Kus no warti leki en.
Sma no man bai en srefi nanga soifri gowtu.
20 Ma pe koni kmoto dan?
Pe sma kan feni sabi?
21 A kibri gi den ai fu ala libisma nanga meti
èn den fowru na hemel no man si en.
22 Dede nanga a presi pe ala sani e pori, taki:
’Na soso yere wi ben yere fu en.’
23 Gado na a sma di sabi fa fu feni en
èn en w’wan sabi pe a de.
24 Bika a e si ala sani na den moro fara presi fu grontapu.
A e si ala sani na ondro hemel.
25 Na en gi winti krakti.
Na en taki omeni watra musu de na difrenti presi.
26 Na en poti wan wet gi alen
èn na en opo wan pasi gi sibibusi nanga dondru.
27 A si koni na ini den sani di a meki èn a taki san na koni.
A sreka en èn a ondrosuku en finfini.
28 Dan a taigi libisma:
’Luku, bigi lespeki gi Yehovah, dati na koni.
Èn fu drai baka gi ogri, dati na sabi.’”
29 Ne Yob taki moro fara:
2 „Mi winsi taki sani ben de baka leki fosi
di Gado ben e luku mi,
3 di a ben e meki en lampu skèin na tapu mi ede
èn di a ben e meki en leti skèin gi mi te mi ben e waka na ini dungru.
4 Mi winsi taki sani ben de baka leki di mi ben yongu,*
di Gado ben de wan bun mati fu mi èn di a ben de na ini mi tenti.
5 Na a ten dati na Almaktiwan ben de nanga mi ete
èn den pkin* fu mi ben de na mi lontu.
6 Mi ben e waka na ini botro
èn liba fu oli ben e kmoto na ini bigi ston gi mi.
7 Mi ben gwenti go na a portu fu a foto,
na a pren* pe mi ben abi mi sdonpresi.
8 Te den yongu man ben e si mi, den ben e meki pasi gi mi*
èn srefi den owru man ben e opo tnapu gi mi.
9 Granman srefi ben e tan pî.
Den ben e poti den anu na tapu den mofo.
11 Den sma di ben e arki mi, ben e taki soso bun fu mi
èn den sma di ben e si mi, ben e prèise mi.
12 Bika mi ben gwenti fu ferlusu den pôtisma di ben e bari suku yepi,
den pkin di no abi papa èn iniwan tra sma di no ben abi wan sma fu yepi den.
13 Den sma di ben de fu dede ben e taki mi tangi
èn mi ben e prisiri na ati fu den uma di masra dede kba.
15 Mi ben de den ai fu den breniwan
èn den futu fu den lanwan.
16 Gi den pôtiwan mi ben de wan papa.
Awinsi mi no ben sabi wan sma di ben tyari wan tori na fesi krutu, tòg mi ben ondrosuku a tori fu en finfini.
17 Mi ben e broko den kaak fu ogriman
fu ferlusu den wan di ben de na mindri den tifi fu den.
19 Den rutu fu mi o dringi furu watra
èn heri neti dow o fadon na tapu den taki fu mi.
20 Ibri tron baka mi e kisi furu grani.
Ala yuru mi e sutu a bo di de na ini mi anu.’
21 Sma ben e wakti fu arki mi.
Den ben e tan pî fu arki den rai fu mi.
22 Baka te mi ben taki, den no ben e taki moro.
Den wortu fu mi ben e dropu safrisafri na den tapu.
23 Den ben e wakti mi neleki fa gronman e wakti na alen fu kon
èn den ben e opo den mofo bradi fu dringi den wortu fu mi leki alen di e fadon na bakayari.
24 Te mi ben e lafu nanga den, den no ben man bribi.
Te mi ben e prisiri nanga den, dan den ben e kisi dek’ati.*
25 Na mi ben e sori den a pasi di den musu waka èn mi ben de leki wan fesiman gi den.
Mi ben e libi leki wan kownu na mindri den legre fu en
èn leki wan sma di ben e trowstu den wan di e sari.
30 Den sma di e lafu mi now
na man di yongu moro mi.
Srefi nanga den dagu di e luku den skapu fu mi,
mi no ben o poti den papa fu den.
2 San den ben o man du gi mi?
Den no abi nowan krakti moro.
3 Den swaki fu di den e pina èn fu di angri e kiri den.
Den e kawkaw a drei gron
pe ala sani pori kba èn pe nowan sma e tan.
4 Den e piki sowtu w’wiri na den busibusi
èn den e nyan a rutu fu grangran.
5 Sma e yagi den kmoto na den mindri.
Sma e bari den neleki den na fufurman.
6 Den e tan na den lanki fu den dipi presi na mindri den bergi,
na ini olo ondro gron èn na ini bergi-olo.
7 Den e bari na mindri den busibusi.
Na mindri den krasiwiwiri den e kon makandra.
8 Den na manpkin fu donman èn manpkin fu den wan di no warti noti.
Sma yagi den* puru na ini a kondre.
10 Den e fisti gi mi èn den e tan farawe fu mi.
Den no e frede fu spiti na ini mi fesi.
11 Bika Gado lusu a t’tei fu mi bo èn a meki mi kon lagi.
Den no draidrai fu du ogri nanga mi.
12 Na mi ret’anu den opo tnapu leki wan grupu ogrisma.
Den meki mi lowe.
Den poti sani tapu mi pasi fu ogri miti mi.
14 A gersi leki den broko wan skotu fu kon na mi tapu
èn den e hari go na ini wan presi di broko kba.
15 Ala sortu ogri e miti mi.
Ala den grani fu mi e gwe leki sani di winti wai gwe.
A howpu di mi ben abi fu kisi ferlusu e wai gwe leki wan wolku.
16 Now mi e firi fa mi libi e lasi gwe.
Ala dei mi e pina.
19 Gado trowe mi na ini tokotoko.
Now mi de leki doti nanga asisi.
20 Mi e bari kari yu fu yepi mi, ma yu no e piki mi.
Mi opo tnapu, ma yu e luku mi nomo.
21 Yu kenki. Now yu wani du mi ogri.
Nanga ala yu krakti yu e naki mi.
23 Mi sabi taki yu o meki mi dede.
Yu o meki mi go na a oso pe ala libisma e kon makandra.
24 Ma nowan sma ben o langa en anu fu naki wan man di abi yepi fanowdu.*
Nowan sma ben o naki wan man te a e bari suku yepi fu di a de na nowtu.
25 Mi krei gi den sma di lai problema.
Mi firi sari gi den pôtiwan.
26 Mi ben e wakti fu kisi bun, ma na ogri kon.
Mi ben e wakti a leti, ma na dungru kon.
27 Mi insei ben e trubu mi.
Pinaten ben miti mi.
28 Nanga sari mi e waka lontu. A son no e skèin.
Na mindri wan grupu sma mi opo èn mi bari suku yepi.
29 Mi tron wan brada fu sabanadagu
èn wan mati fu den umapkin fu stroisfowru.
31 Mi e prei soso sari singi nanga mi harpu
èn mi e bro mi froiti soso gi sma di e krei.
31 Mi meki wan ferbontu nanga mi ai.
Sobun, fa mi kan luku wan tra uma na wan fasi di no fiti?
2 San mi ben o kisi fu Gado di de na hemel?
Iya, sortu gudu na Almaktiwan na loktu ben o gi mi?
3 Soso rampu o miti sma di e du sani di no bun
èn nowan sani o waka bun gi wan ogri sma.
4 A e si den pasi fu mi
èn a e teri ala den futumarki fu mi.
èn efu mi futu e hasti densrefi fu bedrigi sma,
6 dan meki Gado wegi mi na tapu wan soifri wegi.
A o si taki mi ati krin.
7 Efu mi waka kmoto fu a bun pasi,
efu mi ati e du san mi ai e si,
noso efu mi anu no krin,
8 dan meki tra sma nyan den sani di mi prani
èn meki den rutu ala den sani puru di mi prani.*
9 Efu mi ati kori mi fu luku wan tra uma
èn efu mi e suku na uma fu wan tra man,
10 dan meki mi frow masi aleisi gi wan tra man
èn meki wan tra man go d’don nanga en.
11 Bika efu mi ben o du den sortu sani disi, dan dati ben o de wan bigi syen.
A ben o de so wan ogri sani, taki krutuman ben o strafu mi.
12 A ben o de leki wan faya di e pori ala sani.
A ben o bron srefi den rutu fu ala sani di mi prani.*
13 Efu noiti mi ben arki den mansrafu nanga den umasrafu fu mi
te den ben e taki nanga mi fu wan sani di den abi reti na tapu,*
14 dan san mi ben o man du te Gado aksi mi frantwortu fu dati?*
San mi ben o piki en efu a ben o aksi mi san mi du?
15 Na a sma di meki mi na ini mi m’ma bere, meki den tu, a no so?
A no a srefi sma meki wi alamala fosi wi gebore?*
16 Noiti mi weigri fu gi den pôtisma san den aksi mi
èn noiti mi meki den uma di masra dede kba las’ati.*
17 Ala ten te mi ben e nyan,
mi ben prati en nanga den pkin di no abi papa nanga mama.
18 (Sensi di mi yongu den sortu pkin dati e si mi leki papa
èn yonguyongu kba* mi ben e yepi den sortu uma dati.)
19 Te mi ben si taki wan sma e dede fu kowru fu di a no abi krosi,
noso taki wan pôtiman no abi noti fu tapu en skin, dan mi ben yepi en ala ten.
20 Ala ten den ben e blesi mi,
fu di mi ben gi den krosi* fu waran den skin.
21 Oiti yu si taki mi opo mi anu fu naki den pkin di no abi papa nanga mama
te den ben kon suku yepi na mi na a portu fu a foto?*
22 Efu mi na so wan ogri sma, dan meki mi anu lusu kmoto fu mi skowru
èn meki mi anu broko na tu.*
23 Bika ala ten mi ben frede taki Gado ben o meki ogri miti mi.
Mi no ben o man tnapu na en fesi fu di a abi bigi glori.
24 Noiti mi fertrow na tapu gowtu
èn noiti mi taigi soifri gowtu: ’Yu na mi howpu!’
25 Noiti mi meki bigi fu den furu gudu di mi abi
èn fu den furu sani di mi tyari kon na wán.
26 Te mi ben e si a son* e skèin
èn te mi ben e luku fa a moi mun ben e psa na hemel,
27 dan noiti mi ati kori mi
fu fringi wan bosi gi den fu anbegi den.
28 Dati ben o de so wan ogri sani, taki krutuman ben kan strafu mi.
Bika dati ben o sori taki mi drai baka gi a tru Gado na hemel.
29 Di mi feanti dede mi no ben e prisiri
èn noiti mi ben breiti di ogri miti en.
30 Noiti mi meki mi mofo sondu
fu di mi fluku mi feanti taki a musu dede.
31 Den man na ini mi tenti ben e taki:
’Suma kan sori mi wan sma di no furu en bere nanga a n’nyan* fu en?’
32 Awinsi mi no ben sabi wan sma,* tòg a no ben e psa a neti na dorosei.
Ala ten mi doro ben opo gi den sma di ben de na pasi e go na wan tra presi.
33 Mi no de leki den sma di e tapu den sondu fu den
èn di e kibri den fowtu fu den na ini den borsusaka.
34 Yu si leki mi e frede san sma o taki te mi de na den mindri,
noso mi e frede taki famiri o spotu mi?
Yu si leki mi e frede so te, taki mi no e taki noti èn taki mi e kibri na ini mi oso?
35 Mi winsi taki wan sma ben o arki mi!
Dan mi ben o sweri taki ala sani di mi taki de tru.*
Meki na Almaktiwan piki mi!
Mi winsi taki a sma di tyari mi na fesi krutu ben skrifi ala sani na tapu wan papira!
36 Mi ben o waka nanga a papira na tapu mi skowru
èn mi ben o poti en na tapu mi ede leki wan kroon.
37 Mi ben o ferteri Gado ala san mi du
èn mi ben o waka miti en leki wan granman.
38 Efu mi eigi gron ben o bari krei fu mi ede
èn den pkin gotro na ini mi gron ben o krei makandra nanga den,
39 efu mi nyan froktu fu a gron sondro fu pai fu dati
èn sma e bruya fu di mi teki den gron fu den,
40 dan meki makabon gro na ini mi gron na presi fu aleisi
èn meki tingi w’wiri gro na presi fu groto.”*
Na so Yob kba taki san a ben abi fu taki.
32 Ne den dri man no piki Yob noti moro, bika a ben feni nomonomo taki en na wan bun sma.* 2 Ma wan tra man ben de drape tu di ben nen Elihu. A ben de a manpkin fu a Bus-sma Barakel fu a famiri fu Ram. Elihu ati bron nanga Yob, fu di Yob ben wani sori den taki na en abi leti na presi fu Gado. 3 Elihu ati bron tu nanga den dri mati fu Yob, fu di den no ben sabi fa fu piki Yob èn den ben taki dati Gado ogri. 4 Elihu ben wakti fu taki nanga Yob, fu di ala den man drape ben owru moro en. 5 Di Elihu si taki den dri man no ben abi noti moro fu taki, en ati bron srefsrefi. 6 Ne Elihu, a manpkin fu a Bus-sma Barakel, taki:
„Mi yongu*
èn unu owru.
Dati meki mi no kon na un mindri.
Mi ben frede fu ferteri unu san mi sabi.
7 Mi prakseri: ’Meki den wan di owru moro mi taki.
Meki den wan di libi langa moro mi, gi koni rai.’
8 Ma na a santa yeye di Gado e gi sma
nanga a blo fu na Almaktiwan, e gi sma sabi.
10 Dati meki mi e taki: ’Arki mi,
dan mi o ferteri san mi sabi.
11 Mi wakti teleki unu kba taki.
Mi tan arki fa unu e denki.
Mi wakti a heri pisi ten di unu ben e prakseri san unu ben o piki.
12 Mi arki bun san unu taki,
ma nowan fu unu ben man sori Yob taki a fowtu.*
Nowan fu unu piki Yob wan bun sani.
13 Fu dati ede un no musu taki: ’Wi na koniman.’
Un no musu taki: ’A no libisma, ma na Gado e strafu en.’
14 Yob no taigi mi nowan sani.
Sobun, mi no o piki en leki fa unu piki en.
15 Den man disi bruya. Den no e piki moro.
Den no abi noti fu taki moro.
16 Mi wakti, ma den no e taki.
Den e tnapu nomo, ma den no e piki nowan sani.
17 Dati meki mi o piki unu now.
Mi srefi o taki san mi sabi.
18 Bika mi abi furu fu taki.
Na Gado yeye e meki taki mi musu taki.
19 Mi inbere span.
A de leki wan nyun winsaka di furu nanga win èn di wani priti opo.
20 Sobun, meki mi taki, so taki mi ati kon kowru!
Mi o opo mi mofo fu piki unu.
21 Mi no o teki a sei fu nowan sma
èn mi no o gi nowan libisma spesrutu grani.*
22 Bika efu mi ben o du dati,
dan wantewante mi Mekiman ben o puru mi na pasi.
33 Ma grantangi Yob, arki san mi o taigi yu.
Arki ala san mi abi fu taki.
2 Mi musu opo mi mofo.
Mi tongo musu fu taki.
3 Nanga wan krin ati mi o taki.
Meki mi taki krin fu mi ati san mi sabi.
4 Na a yeye fu Gado meki mi
èn na a blo fu na Almaktiwan gi mi libi.
5 Efu yu man, dan yu musu piki mi.
Prakseri san yu o taigi mi, dan yu opo piki mi.
6 A tru Gado e si mi neleki fa a e si yu.
Mi srefi meki fu doti.
7 Sobun, yu no abi fu frede mi.
Mi no o taigi yu nowan sani fu broko yu.
8 Ma mi yere yu taki wan sani
èn a sani di yu taki tan na ini mi prakseri. Yu taki:
9 ’Mi soifri èn mi no du nowan sani di no bun.
Mi krin èn mi no abi nowan fowtu.
10 Ma Gado e suku wan reide fu gens mi
èn a e si mi leki wan feanti fu en.
12 Ma yu no abi leti. Dati meki mi o taigi yu a sani disi:
Gado bigi omeni tron moro libisma.
13 Fu san ede yu wani krutu nanga en?
Na fu di a no e gi piki na tapu ala san yu taki?
14 Gado e taki wan sani wan leisi, dan a e taki en ete wan leisi.
Tòg nowan sma e poti prakseri na dati.
15 A e taki na ini dren èn na ini fisyun na neti
te sma e sribi dipi
èn te den e sribi na tapu den bedi.
16 Dan a e opo den yesi fu libisma
èn a e stampu den rai fu en na ini den ferstan.
17 Na so a e meki libisma drai baka gi den ogri di den ben wani du
èn na so a e kibri den gi heimemre.
19 Wan sma kan leri wan sani tu te a e d’don nanga pen na tapu en bedi
èn te en bonyo e hati en ala ten.
20 A pinalibi fu en e meki taki a e si brede leki wan fisti sani
èn srefi a moro switi n’nyan a no e lostu.
21 Ala sma kan si fa a e kon mangri dei fu dei.
En bonyo di sma no ben e si fosi, kon de fu si now.
22 A e kon krosbei fu grebi-olo
èn fu den wan di e tyari dede kon.
23 Efu wan boskopuman* kon na en,
iya, efu na mindri dusun sma wán sma ben o go taki nanga en
èn ferteri en fa a musu du san reti,
24 dan Gado o feni en bun èn a o taki:
’Ferlusu en fu grebi-olo!
Mi feni wan lusu-paiman!
25 Meki en skin kon moro moi* leki di a ben yongu.
Meki a kon abi krakti baka neleki di a ben yongu.’
26 A o begi Gado èn Gado o feni en bun.
A o bari fu prisiri te a o si Gado en fesi
èn Gado o si en leki wan bun sma baka.
28 A ferlusu mi fu grebi-olo.
Mi o libi èn mi o si a leti.’
29 Luku, ala den sani disi Gado e du tu tron gi wan libisma.
A e du den dri tron gi en srefi.
30 A e sorgu taki a no e go na grebi-olo
so taki a kan abi prisiri na ini a libi.
31 Yob, poti prakseri! Arki mi!
No taki noti. Meki mi taki go doro.
32 Ma efu tòg yu wani taki wan sani, dan yu kan taigi mi.
Yu kan taki, bika mi wani sori taki yu abi leti.
33 Ma efu yu no abi noti fu taki, dan yu musu arki mi.
No taki noti, dan mi o sori yu san na koni.”
34 Elihu taki tu:
2 „Un koniman, yere san mi abi fu taki.
Un man di sabi sani, arki mi.
3 Bika a yesi e yere san sma e taki
neleki fa a tongo e tesi n’nyan.
4 Meki wi luku san reti na ini a tori disi.
Meki wi besroiti gi wisrefi san bun na ini a tori fu Yob.
5 Bika Yob taki: ’Mi abi leti.
Ma Gado no wani krutu mi na wan reti fasi.
6 Unu e denki taki mi e lei, soso fu di mi wani taki a krutu mi na wan reti fasi?
Mi no sondu, ma tòg mi kisi wan soro di no man dresi.’
7 Sortu man de leki Yob?
Te sma e spotu en, a e dringi dati leki watra.
8 A e moksi nanga den sma di no e du bun
èn a e waka nanga ogriman.
9 Bika a taki: ’Wan sma no e feni nowan bun
te a e pruberi fu du san Gado wani.’
10 Fu dati ede, un man di e si sani krin, arki mi.
A no tru kwetkweti taki Gado e du ogri!
Noiti na Almaktiwan e du sani di no bun!
11 Bika Gado e pai libisma gi san den e du.
A o sorgu taki libisma kisi pai fu a fasi fa den e libi.
12 Fu tru, Gado no e du ogri
èn ala ten na Almaktiwan e krutu sani na wan reti fasi.
14 Efu a poti prakseri na libisma
èn a feni taki a musu teki a libi nanga a blo fu den,
15 dan ala libisma ben o dede.
Ala libisma ben o tron doti baka.
16 Sobun, efu yu man ferstan sani krin, dan poti prakseri na den sani disi.
Arki bun san mi e taki.
17 Yu denki taki wan sma di no e du san reti, musu tron tiriman?
Yu ben o krutu wan tiriman di lobi retidu?
18 Yu ben o taigi wan kownu: ’Na fu soso yu na kownu’?
Yu ben o taigi den heihei man: ’Unu na ogriman’?
19 Gado no e feni den granman bun moro tra sma.
A no lobi gudusma moro pôtisma,*
bika na en meki den alamala.
20 Wantronso den kan dede mindrineti.
Den heri skin e beifi, dan den e dede gwe.
Srefi den sma di abi makti e gwe, ma a no libisma e puru den.
21 Gado e si den pasi fu libisma
èn a e si ala san den e du.
22 Nowan dungru presi de èn nowan presi dungru nofo
pe den sma di no e du bun kan go kibri.
23 Gado no poti wan spesrutu ten gi libisma
fu kon na en fesi, so taki a kan krutu den.
24 A e broko den maktiwan sondro taki a abi fu ondrosuku sani fosi
èn a e poti trawan na a presi fu den.
25 Bika a sabi san den e du.
Na neti a e drai den tapu, dan a e broko den pispisi.
26 Fu di den du ogri, meki a e naki den
na fesi ala sma.
27 Bika den no e waka na en baka moro.
Den no wani waka tapu nowan fu den pasi fu en.
28 Na fu den ede, meki den pôtisma e bari suku yepi na en.
A e yere a b’bari fu den wan di abi yepi fanowdu.
29 Ma te Gado no e piki, dan suma kan krutu en?
Te a e tapu en fesi, suma kan si en?
Awinsi na wan heri pipel noso awinsi na wán sma nomo, a srefi sani a e du nanga den alamala.
30 A no e gi wan ogri sma* pasi fu tiri
èn fu du wan sani fu kori a pipel.
31 Yu e taigi Gado:
’Mi kisi strafu, ma mi no du nowan ogri.
32 Sori mi san mi no sabi.
Efu mi du wan sani di no bun, dan mi no o du en moro.’
33 Yu feni taki Gado no e krutu sani bun, ma tòg yu wani taki a du san yu wani?
A no mi, ma na yu feni taki a no e du sani bun.
Efu yu feni taki yu koni so, dan taigi mi san yu sabi.
34 Den sma di e si sani krin
èn den koniman di e arki mi o taigi mi:
35 ’Yob e taki sondro fu sabi sani.
Den sani di a e taki e sori taki a no e si sani krin.’
37 Boiti den sondu di a du, a e opo ensrefi tu.
A de na wi mindri e naki anu fu meki spotu
èn a e tan taki wan lo ogri fu a tru Gado!”
35 Ne Elihu taki go doro:
2 „Yu de so seiker taki yu abi leti.
Yu denki taki yu bun moro Gado?
3 Yu taki: ’Sortu wini yu* ben o kisi efu mi du san bun?
A libi fu mi kon moro bun fu di mi no sondu?’
4 Meki mi piki yu
èn meki mi piki den mati fu yu tu.
5 Luku go na hemel.
Luku den wolku, luku o hei den de loktusei fu yu.
6 Efu yu e du sondu, yu denki taki yu e du Gado wan hati sani?
Efu yu e tan du ogri, yu denki taki yu e du en wan sani?
7 Efu yu e tyari yusrefi na wan reti fasi, yu denki taki yu e du en wan bun?
Gado e kisi wan sani fu yu?
8 Yu kan du ogri soso nanga wan libisma leki yusrefi
èn yu kan du bun soso gi wan manpkin fu libisma.
9 Sma e bari suku yepi te trawan e du ogri nanga den.
Den e bari suku yepi te sma di abi makti, e pina den.
10 Ma tòg nowan sma taki: ’Pe Gado, mi Bigi Mekiman, de?
Pe a sma de di e meki libisma singi prèisesingi na neti?’
11 A e gi wi leri so taki wi sabi moro leki den meti na grontapu.
A e meki wi kon moro koni leki den fowru na hemel.
12 Sma e bari suku yepi, ma a no e piki den
fu di den abi heimemre èn den ogri.
13 Gado no e arki te wan leiman e bari suku yepi na en.
Na Almaktiwan no e poti prakseri na dati srefsrefi.
14 Dan fa a o arki yu te yu e taki dati yu no man si en!
Efu yu aksi en fu krutu a tori fu yu, dan yu musu tan wakti en fu a du dati.
15 En ati no bron na yu tapu èn a no aksi yu frantwortu fu san yu du.
Boiti dati, a no e poti prakseri na den sani di yu e taki sondro fu denki fosi.
16 Somaar Yob e taki sani nanga en mofo.
A e taki wan lo sani sondro fu sabi wan sani.”
36 Elihu taki tu:
2 „Hori pkinso pasensi nanga mi ete,
dan mi o taigi yu moro bun sani fu Gado.
3 Mi o ferteri yu finfini san mi sabi.
Mi o sori yu taki mi Mekiman e du san reti.
4 Den sani di mi e taki a no lei.
Den kon fu a sma di abi ala koni.
5 Gado abi furu makti èn a no o drai baka gi nowan sma.
A abi bun furu koni.
6 A no o meki nowan ogri sma tan na libi.
A o krutu den mofinawan na wan reti fasi.
7 A e tan luku den ret’ati sma.
A e poti den leki kownu èn den o kisi grani fu ala ten.
8 Ma te sma poti bui na den anu fu di den sondu
èn den tai den nanga t’tei fu pina den,
9 dan a o sori den sortu ogri den du.
A o sori den taki den sondu fu di den abi bigifasi.
10 A e opo den yesi meki den arki te a e gi den pir’ai.
A e taigi den taki den no musu du ogri moro.
11 Efu den e du san a taki èn den e dini en,
dan den o abi wan bun libi teleki den dede.
Den o abi wan switi libi.
Awinsi a tai den, den no e bari suku yepi.
14 Den e dede yonguyongu
fu di den e moksi* nanga den man di teki en leki wroko fu abi seks nanga trawan na ini a tempel.
15 Ma Gado e ferlusu den mofinawan fu a pina di den e pina.
A e opo den yesi meki den arki en te sma e pina den.
16 A o puru yu na nowtu èn a o tyari yu go
na wan presi pe yu kan de fri èn pe nowan sani e kwinsi yu.
A moro bun n’nyan o de tapu yu tafra èn dati o de wan trowstu gi yu.
17 Dan yu o breiti fu si fa Gado e strafu den ogriwan
èn fa a e krutu ala sani na wan reti fasi.
18 Ma luku bun taki na atibron fu yu no e meki yu go du hati sani nanga trawan.*
No meki tyuku meki yu lasi pasi.
19 Yu denki taki yu o kisi yepi te yu e bari?
Yu denki taki ala a muiti di yu e du o puru yu na nowtu?
20 Yu no musu angri fu neti kon
te sma e dede wantronso.
21 Luku bun taki yu no bigin du ogri,
soso fu di yu no wani nyan pina.
22 Gado abi makti moro ala sma.
Sortu leriman de leki en?
24 No fergiti fu prèise en fu den sani di a e du.
Sma e meki singi fu den sani dati.
25 Ala libisma e si den sani dati.
Fu farawe den e luku den.
26 Nowan fu wi kan sabi o bigi Gado de.
Nowan sma kan sabi o langa a de na libi kba.
27 A e meki watra tron dampu èn a e hari en go na loktu.
A dampu e tron alen.
28 Dan furu watra e fadon fu den wolku.
A e fadon na tapu libisma.
29 Suma man ferstan fa den wolku e go na ala sei?
Suma man ferstan a bigi b’bari di e kmoto na ini en tenti?*
31 Nanga den sani disi a e sorgu gi den pipel
èn a e gi den bogobogo n’nyan.
32 Nanga en anu a e hori a faya di e koti na hemel
èn a e seni en go na a presi pe a musu doro.
37 A sani disi e meki mi ati naki tranga.
A e meki mi ati dyompo.
2 Un arki bun te Gado e taki nanga wan sten di de leki dondru
èn te wan b’bari e kmoto fu en mofo.
3 Na ondro a heri hemel a de fu yere.
Te na den moro fara presi fu grontapu a e meki faya koti na hemel.
4 Baka dati wan bigi b’bari de fu yere.
En tranga sten de leki dondru.
Faya e koti na hemel te a e taki.
5 Na wan moi fasi Gado e gebroiki en sten di de leki dondru.
A e du kfalek sani di wi no man ferstan.
6 Bika a e taigi a snew: ’Fadon na grontapu.’
A e taigi den sibibusi: ’Fadon bun tranga.’
8 Den busimeti e go na ini den kibripresi.
Den e tan na ini den olo fu den.
9 Den bigi winti e kmoto na den presi pe den ben de
èn den winti fu noordsei e tyari kowru kon.
10 Te Gado blo, watra e tron ijs.
Na so den presi pe bun furu watra de e tron ijs.
11 A e lai den wolku nanga watra.
A e meki faya koti kmoto na ini den wolku.
12 Den wolku e drai go pe a wani.
Den e du ala san a wani na grontapu.*
13 A e gebroiki den fu strafu sma,* fu gi grontapu watra
èn fu sori taki a abi bun-ati.* Na en e meki ala den sani disi psa.
14 Arki den sani disi, Yob.
Poti prakseri èn denki bun fu den kfalek sani di Gado du.
15 Yu sabi fa Gado e taigi den wolku san den musu du?*
Yu sabi fa a e meki faya koti kmoto fu den wolku?
16 Yu sabi fa den wolku e tan na loktu?
Disi na den kfalek wroko fu a sma di abi ala koni.
17 Fa a du kon taki yu krosi e kon faya
te a winti fu zuidsei e meki grontapu kon pî?
18 A bradi a hemel èn a meki en so tranga leki wan kopro spikri.
Yu kan du a srefi leki en?
19 Taigi wi san wi musu taigi en.
Wi no sabi san wi musu piki en, fu di wi de na ini dungru.
20 Na sma musu taigi en taki mi wani taki nanga en?
Wan sma taki wan sani di de so prenspari taki a musu arki en?
aladi a e skèin krin na hemel.
Ma te a winti wai den wolku gwe, dan a de fu si.
22 Fu noordsei a e skèin kon leki gowtu.
A glori fu Gado e meki sma abi bigi lespeki gi en.
23 Wi no man ferstan fa na Almaktiwan de.
A abi bun furu krakti.
Noiti a o du wan sani di no bun èn di no reti.
24 Fu dati ede libisma musu abi bigi lespeki gi en.
A no lobi den sma di denki taki den koni.”
38 Baka dati, Yehovah en sten ben de fu yere na ini wan tranga winti. A taigi Yob:
2 „Suma na a sma di e drai den wortu fu mi drape
èn di e taki sondro fu sabi sani?
3 Tai yu mindri leki wan man.
Mi o poti aksi gi yu, dan yu musu piki mi.
4 Pe yu ben de di mi ben e meki grontapu?
Taigi mi, efu yu sabi dati.
5 Efu yu sabi, dan taigi mi suma besroiti o bigi grontapu musu de.
Suma hari wan lin fu marki en?
6 Na tapu sortu sani den pilari fu grontapu e tnapu?
Suma meki den ukuston fu en
7 di ala den m’manten stari bari fu prisiri
èn di den manpkin fu Gado* prèise en nanga wan tranga sten?
8 Suma tapu a watra fu a se nanga doro
di a bigin pusu kon, neleki fa wan pkin na ini en m’ma bere e pusu kon na doro?
9 Mi poti den wolku leki wan krosi gi en
èn mi domru en na ini dungru.
10 Mi poti skotu gi en
èn mi poti stanga nanga doro gi en.
11 Dan mi taigi en: ’Yu mag kon te dya, yu no musu kon moro fara.
Te dyaso yu bigi skwala kan kon.’
12 Oiti* yu taigi m’manten san a musu du?
Na yu meki musdei sabi en presi?
13 Na yu taigi a leti fu m’manten fu go te na den moro farawe pisi fu grontapu
èn fu yagi den ogrisma?
14 Grontapu e kenki neleki te wan sma e naki wan stampu na tapu klei.
A gersi leki a weri wan moi nyun krosi.
15 Dan a leti fu den ogrisma no de moro.
Den anu fu den di opo go na loktu, o broko.
16 Yu saka go na a presi pe a se e bigin?
Yu go na ini a se fu ondrosuku san de drape?
18 Yu sabi o bigi grontapu de?
Piki mi, efu yu sabi ala den sani disi.
19 Yu sabi a pasi di e go na a tanpresi fu leti?
21 Yu ben gebore na a ten dati, so taki yu ben o sabi ala den sani disi?
Na so langa yu e libi kba?
22 Yu go na ini den maksin pe snew de?
Yu si pe den maksin de fu den pispisi ijs di e fadon kmoto na hemel?
23 Mi kibri den drape teleki a dei fu bigi ogri doro
èn teleki a dei fu feti doro.
24 Fu sortu presi a leti* e kmoto te a e skèin go na ala sei?
Fu sortu presi a winti fu owstusei e kmoto te a e wai na grontapu?
25 Suma opo wan pasi gi fruduwatra
èn gi sibibusi nanga dondru?
26 Suma e meki alen fadon na den presi pe nowan sma e tan
èn na den sabana pe libisma no de?
27 Na so den drei sabana e kisi watra
èn grasi e bigin gro baka.
28 Alen abi wan papa?
Suma na a papa fu den dowdropu?
29 Na suma bere ijs kmoto?
A finfini ijs di e saka kon fu hemel abi wan mama?
30 A watra e kibri ensrefi, leki a de na ondro wan ston.
Tapsei fu a watra e tron ijs.
32 Yu man meki wan starigrupu* kon de fu si na a yoisti ten?
Yu man tiri a starigrupu As* makandra nanga den pkin fu en?
33 Yu sabi den wet fu hemel
èn yu man gebroiki den fu tiri grontapu?
34 Yu man bari den wolku
fu meki hebi alen fadon na yu tapu?
35 Yu man seni bliksem fu du wan sani gi yu?
Den o kon taigi yu: ’Dya wi de’?
37 Suma koni nofo fu teri den wolku?
Suma man kanti watra puru na ini den watrakan fu hemel
38 so taki finfini doti tron tokotoko
èn pispisi doti e plak na makandra?
39 Yu man onti meti gi wan lew
èn yu man tapu na angri fu den yongu lew
40 te den e d’don e luru na ini den olo fu den,
noso te den e kibri na wan presi fu grabu wan meti?
41 Suma e gi den blaka fowru n’nyan
te den pkin fu den e bari suku yepi na Gado
èn te den e frei lontu fu di den no abi noti fu nyan?
39 Yu sabi o ten den bergikrabita e meki den pkin fu den?
Yu si fa den dia e meki pkin?
2 Yu sabi omeni mun den de nanga bere fosi den meki wan pkin?
Yu sabi o ten den e meki den pkin?
3 Den e beni te den e meki den pkin.
Baka dati den no abi pen moro.
4 Den pkin fu den e kon tranga èn den e gro kon bigi na ini a sabana.
Dan den e gwe èn den no e drai kon baka.
6 Mi gi den a sabana leki tanpresi
èn mi meki den tan na presi pe a gron sowtu.
7 A sabanaburiki e tan farawe fu a dyugudyugu na ini a foto.
A no e yere a b’bari fu den sma di wani basi en.
8 A e wakawaka na den bergi fu suku n’nyan.
A e suku ala grun grasi di de.
9 Yu man basi wan mankaw fu a sabana?
A o tan na ini yu kawpen na neti?
10 Yu man tai en na wan t’tei èn seni en fu meki pkin gotro na ini yu gron?
A o waka na yu baka na ini yu gron fu drai a doti gi yu?*
11 Yu o fertrow tapu a bigi krakti fu en?
Yu o meki a du a hebi wroko fu yu?
12 Yu kan fertrow na en tapu taki a o tyari a n’nyan* fu den gron kon
èn taki a o tyari en go na a presi pe yu e masi aleisi?
13 Nanga prisiri a stroisfowru e naki den frei fu en.
Ma tòg den frei fu en no e doro di fu wan ooievaar.*
14 A stroisfowru e libi den eksi fu en na tapu a gron
èn a doti e meki den tan waran.
15 A e fergiti taki wan sma futu kan masi den broko
èn taki wan busimeti kan trapu na den tapu.
16 A grofu nanga den pkin fu en. A e du leki den no de fu en.
A no e span efu na fu soso a wroko so tranga fu kisi den.
18 Ma te a e dyompo opo èn a e naki nanga den frei fu en,
a e lafu na asi nanga a sma di e rèi na tapu.
19 Na yu na a sma di e gi na asi krakti?
Yu man poti moi langa w’wiri na en bakaneki?
20 Yu man meki a dyompo leki wan sprenka?
Te a e blo hebi yu musu fu frede en.
22 A e lafu te a e si ogri èn a no e frede nowan sani.
A no e wai gi nowan fet’owru.
23 Na en seibere wan peirikokro e seki.
Na en seibere na isri fu wan peiri nanga wan lansri e brenki.
25 Te a yere a tutu, a e bari fu prisiri.
Fu farawe a man smeri a feti kba
èn a e yere a b’bari fu den edeman nanga den srudati di e go na a feti.
27 Na yu taigi a bigi aka fu frei so hei
èn fu bow en nesi na wan hei presi?
28 Na yu e meki taki a e tan na wan stonbergi te neti?
Na yu e meki taki a e tan na a moro hei pisi fu a stonbergi?
29 Na drape a e sdon luku teleki a si wan sani fu nyan.
Den ai fu en e si bun fara.
30 Den pkin fu en e dringi brudu.
Pe dedeskin de, na drape a de tu.”
40 Yehovah taigi Yob tu:
2 „Wan libisma man hartaki nanga na Almaktiwan, fu di a feni taki na Almaktiwan fowtu?
Meki a sma di wani gi Gado pir’ai, piki en.”
3 Dan Yob piki Yehovah:
4 „Luku, mi na noti.
San mi musu piki yu?
Mi e tapu mi mofo nanga mi anu.
5 Di mi taki wan leisi, dan a ben sari mi kba.
Ne mi taki ete wan leisi. Ma mi no o taki moro.”
6 Baka dati Yehovah sten ben de fu yere baka na ini a tranga winti. A taigi Yob:
7 „Tai yu mindri leki wan man.
Mi o poti aksi gi yu, dan yu musu piki mi.
8 Yu feni taki mi no e du san reti?*
Yu o taki dati mi ogri, fu di yu wani abi leti?
9 Yu abi wan anu di tranga leki a di fu a tru Gado?
Yu sten tranga leki dondru neleki a sten fu en?
10 Efu yu man du den sani disi, dan yu kan weri makti nanga krakti leki wan moi krosi.
Weri glori nanga grani leki wan moi krosi na yu skin.
11 Meki yu bigi atibron saka kon.
Poti prakseri na ala den heimemre sma èn meki den kon lagi.
12 Poti prakseri na ala sma di abi bigifasi èn meki den kon lagi.
Masi den ogrisma leti pe den de.
13 Poti den alamala na ondro doti
èn tai den* na wan dungru presi.
14 Dan mi srefi o taki dati yu abi leti*
èn dati yu ret’anu man ferlusu yu.
15 Luku a Behemot.* Na mi meki a meti disi neleki fa mi meki yu.
A e nyan grasi neleki wan mankaw.
16 Luku fa den dyonku fu en tranga.
A abi furu krakti na ini den t’tei fu en bere.
17 A man meki en tere kon steifi leki wan sedrebon.
Den t’tei fu en bowtu de leki t’tei di frekti kon na wán.
18 Den bonyo fu en de leki kopro peipi.
Den futu fu en de leki isri stanga.
20 En n’nyan de na den bergi
pe ala den busimeti e prei.
21 A e d’don na ondro den lotus-bon
èn a e kibri na mindri den warimbo na ini den swampu.
22 Den lotus-bon e gi en kowru te son e skèin.
Den populier-bon fu den lagipresi de na en lontu.
23 A no e frede, awinsi o tranga a watra fu a liba e seki.
A no e bruya srefsrefi, awinsi a watra fu Yordan-liba e naki en na ini en fesi.
24 Wan sma man tnapu na en fesi fu fanga en?
Wan sma man boro en noso nanga wan aka fu kisi en?
3 A o begi yu furu tron fu abi sar’ati nanga en?
A o taki na wan switi fasi nanga yu?
4 A o meki wan ferbontu nanga yu,
so taki yu kan meki a de yu srafu fu ala ten?
5 Yu o man prei nanga en leki fa yu kan prei nanga wan fowru?
Yu o man tai en na wan t’tei, so taki den yongu umapkin fu yu kan prei nanga en?
6 Sma o wani bai en?
Den o man prati en fu seri gi bisnisman?
7 Yu o man boro en skin nanga omeni lansri?
Yu o man sutu en na en ede nanga den peiri fu fisiman?
8 Poti yu anu na en tapu.
Noiti yu o fergiti taki yu feti nanga en èn noiti yu o du so wan sani baka!
9 A sma di e denki fu fanga en, e kori ensrefi.
Na si yu musu si en nomo, dan yu e frede kba.*
10 We, efu nowan sma abi a dek’ati fu suku trobi nanga en,
dan suma o man feti nanga mi?
11 Suma gi mi wan sani, so taki mi musu pai en fu dati?
Ala sani na ondro hemel na fu mi.
12 Mi musu fu taki fu den futu fu en,
a bigi krakti fu en èn a moi fasi fa en skin meki.
13 Suma man puru a deki buba fu en?
Suma man kon krosbei te a opo en mofo?
14 Suma abi dek’ati fu opo en mofo?*
Den tifi na ini en mofo e meki sma frede.
16 Ibriwan fu den sani disi e tapu a trawan so bun,
taki winti srefi no man psa na mindri.
17 Ibriwan fu den fasi na makandra.
Den fasi so steifi, taki yu no man lusu den.
18 Te a e meki hatsyei a gersi leki faya e koti kmoto na en mofo
èn den ai fu en e skèin neleki te dei e broko.
19 En mofo e puru faya.
Iya, faya e koti kmoto na en mofo.
20 Smoko e kmoto na en noso-olo
neleki te grasi e bron na ini wan onfu.
21 A man leti krofaya nanga en bro
èn wan faya e kmoto na ini en mofo.
22 Bigi krakti de na ini en neki
èn ala libisma nanga meti di miti en e frede srefsrefi.
23 A buba fu en ondrobere tranga
leki wan isri plaat di sma no man hari puru.
24 En ati tranga leki ston.
Iya, a tranga leki wan miriston.
25 Te a e opo, srefi den tranga man e frede.
Soso bruya e kon te a e seki na ini a watra.
26 Nowan fet’owru o man wini en.
Nowan lansri, nowan peiri èn nowan tra fetsani o man du en wan sani.
27 A e si isri leki drei grasi
èn kopro de leki pori udu gi en.
28 A no e lon gi nowan peiri.
Den ston di sma e trowe nanga slinger, de leki drei grasi gi en.
29 A e si wan kodya leki wan pkin fini tiki nomo
èn a e lafu te a e yere a b’bari fu wan lansri di sma fringi na en tapu.
30 En bere srapu leki pispisi broko prapi.
Te a e waka, a e libi marki na ini a tokotoko leki wan bigi planga.*
31 A e meki den dipi watra kuku leki watra di e bori na ini wan patu.
A e meki a se skuma leki zalf di e bori na ini wan patu.
32 Te a e swen, a watra de leki wan brenki pasi na en baka
èn a skuma na tapu a watra gersi weti w’wiri na tapu wan sma ede.
33 Nowan meti na grontapu de leki en.
Gado meki en fu no frede nowan sani.
34 A e luku ala den bigi meti leti na ini den fesi.
En na a kownu fu ala kfalek busimeti.”
42 Dan Yob piki Yehovah:
2 „Now mi kon si taki yu man du ala sani
èn noti no man tapu yu fu du san yu abi na prakseri.
3 Yu ben aksi: ’Suma na a sma di e drai den wortu fu mi drape èn di e taki sondro fu sabi sani?’
A tru, mi taki fu sani di mi no ben sabi.
Mi taki fu sani di muilek tumsi gi mi fu ferstan.
4 Yu ben taki: ’Arki mi te mi e taki.
Mi o poti aksi gi yu, dan yu musu piki mi.’
5 Mi yesi ben yere fu yu,
ma now mi eigi ai e si yu.
6 Dati meki mi e teki ala sani baka di mi taki.*
Luku fa mi sdon na ini doti èn na ini asisi. Mi abi berow trutru.”
7 Baka di Yehovah taki nanga Yob, a taki nanga a Teimansma Elifas. Yehovah taigi en:
„Mi ati e bron srefsrefi nanga yu èn nanga den tu mati fu yu, bika unu no taki sani fu mi di tru, soleki fa mi futuboi Yob du. 8 Fu dati ede, un musu teki seibi mankaw nanga seibi manskapu, dan un go na mi futuboi Yob. Dan un musu tyari den meti disi leki wan bron-ofrandi gi unsrefi èn mi futuboi Yob o begi gi unu. Mi o arki en* te a begi mi fu no strafu unu fu a don sani di unu du, bika unu no taki sani fu mi di tru, soleki fa mi futuboi Yob du.”
9 Dati meki a Teimansma Elifas, a Suwasma Bildad nanga a Namasma Sofar du ala san Yehovah taigi den fu du. Ne Yehovah arki a begi fu Yob.
10 Baka di Yob begi gi den mati fu en, Yehovah puru Yob na ini a pina di a ben e pina. Dan Yehovah gi Yob ala san a ben abi fosi.* Iya, a gi en tu tron so furu leki dati. 11 Ne ala brada nanga sisa fu Yob èn ala sma di ben sabi en fosi, kon na en èn den nyan nanga en na ini en oso. Den ben trowstu en, fu di Yehovah ben gi pasi taki someni problema miti en. Ibriwan fu den ben gi en wan moni nanga wan gowtu linga.
12 Bakaten Yehovah blesi Yob moro leki fosi. A ben abi 14.000 skapu, 6000 kameili, 2000 kaw* nanga 1000 umaburiki. 13 Boiti dati, a kisi ete seibi manpkin nanga dri umapkin. 14 A kari a fosi umapkin Yemima, a di fu tu Kesia èn a di fu dri Keren-Hapuk. 15 Na ini a heri kondre nowan uma ben moi so leki den umapkin fu Yob. A papa fu den ben gi ibriwan fu den wan pisi fu a famirigudu neleki den brada fu den.
16 Baka ala den sani disi Yob libi ete 140 yari. A ben si fa en pkin nanga en granpkin gro kon bigi. A ben kon sabi srefi den granpkin fu en granpkin. 17 Na so Yob ben e libi wan switi libi teleki a kon dede di a ben owru srefsrefi.*
Kande a nen disi wani taki „a sma di trawan e si leki feanti”.
Noso: „Sma no ben man feni fowtu na en tapu”.
Hebrewtongo: „500 paar kaw”.
Hebrewtongo: „umaburiki”.
Na ini Hebrewtongo den e kari den engel „manpkin fu Gado”.
Hebrewtongo: „Yu ati poti prakseri”.
Noso: „Sma no man feni fowtu na en tapu”.
Hebrewtongo: „frede”.
Noso kande: „Bliksem”.
Noso: „a no taki dati Gado du en ogri”.
Na ini Hebrewtongo den e kari den engel „manpkin fu Gado”.
Hebrewtongo: „Yu ati poti prakseri”.
Noso: „Sma no man feni fowtu na en tapu”.
Hebrewtongo: „swari en”.
Noso: „takru soro”.
Noso: „sma di Yob ben sabi”.
Hebrewtongo: „fluku a dei fu en”.
Noso: „dungru nanga a skaduw fu dede”.
A kan taki disi na wan bigi kaiman noso wan tra bigi tranga meti di e libi na ini watra.
Noso kande: „di bow presi gi densrefi pe nowan sma e tan now”.
Noso: „Fu san ede Gado e gi leti na wan sma di e pina?”
Hebrewtongo: „yu e kon weri”.
Noso: „yongu lew di abi w’wiri na en neki kaba”.
Noso: „boskopuman”.
Hebrewtongo: „mot”. Wan mot gersi wan vlinder, ma efu a no kon bigi ete a e gersi wan woron.
Noso: „Den ston na ini a gron o abi wan ferbontu nanga yu”.
Hebrewtongo: „Yu o sabi taki freide de”.
Noso: „mi e taki sani sondro fu denki”.
Bakratongo: „heemst”. Disi na wan plantje di abi loli èn di no abi tesi.
Hebrew wortu: kesed. Luku Wortubuku.
Noso: „Den Sabeisma di e waka fu a wan presi go na a trawan”.
Noso: „te a dei e kon krin”.
Hebrewtongo: „si wan sani di bun”.
Hebrew wortu: syeol. Luku Wortubuku.
Noso: „a o wiki gi yu”.
Hebrewtongo: „ala san de na tapu den ati”.
Hebrewtongo: „Disi na a pasi fu”.
Noso: „wan sma di drai baka gi Gado”.
Noso: „A e si wan oso fu ston”.
Noso: „Ma efu wan sma swari en”.
Noso: „wan sma di e dini en nanga en heri ati”.
Hebrewtongo: „a no o hori na anu fu ogriman”.
Hebrewtongo: „o weri syen leki wan krosi”.
Noso: „wani tyari Gado na fesi krutu”.
Noso: „skoifi”.
Kande disi na a starigrupu di den e kari Grote Beer (Ursa Major).
Kande disi na a starigrupu di den e kari Orion.
Kande disi na den stari di den e kari Plejaden na ini a starigrupu Stier.
Hebrewtongo: „den insei kamra fu zuidsei”.
Kande disi na wan bigi meti di e libi na ini se.
Noso kande: „a sma di tyari mi go na fesi krutu”.
Noso: „Suma man taki dati mi fowtu?”
Noso: „Awinsi mi no du nowan ogri”.
Hebrewtongo: „du kruktudu”.
Noso: „Srefi efu mi du soso bun”.
Noso: „Mi e tegu gi a libi disi”.
Noso: „wan sma di e dini Gado”.
Hebrewtongo: „fesi”.
Hebrewtongo: „ogri”.
Hebrewtongo: „kan poti en anu na tapu wi ala tu”.
Hebrewtongo: „Efu a ben o puru en fonfon-tiki na mi tapu”.
Hebrew wortu: kesed. Luku Wortubuku.
Noso: „mi blo”, „mi libi”.
Hebrewtongo: „Yu kibri ala den sani disi na ini yu ati”.
Noso: „dan mi kan prisiri pkinso”.
Noso: „a kondre pe ala sani dungru èn pe a skaduw fu dede de”.
Noso: „Wan man di e meki bigi kan abi leti?”
Noso: „Den leri fu mi”.
Noso: „Yu man sabi o kfalek na Almaktiwan de?”
Hebrew wortu: syeol. Luku Wortubuku.
Noso: „neleki fa wan sabanaburiki no kan meki wan libisma”.
Hebrewtongo: „unu na a pipel”.
Hebrewtongo: „wan ati”.
Noso: „di e grati fadon”.
Noso kande: „Taki nanga grontapu”.
Noso: „na en meki taki libisma e blo”.
Noso: „A e meki raiman lasi ala sani”.
Hebrewtongo: „a e lusu a riem fu den sma di abi makti”.
Hebrewtongo: „ati”.
Hebrewtongo: „Fu san ede mi e tyari mi skin na mindri mi tifi?”
Noso: „Mi o opo taki gi misrefi”.
Noso: „nowan sma di drai baka gi en”.
Noso kande: „Efu wan sma man, dan mi o tapu mi mofo èn dede”.
Hebrewtongo: „na tu sani nomo yu no musu du nanga mi”.
Hebrewtongo: „Fu san ede yu e kibri yu fesi gi mi?”
Disi ben de wan udu sani di sma ben e gebroiki fu fasi den futu, den anu nanga a neki fu wan strafman.
Hebrewtongo: „A man”. Kande Yob e taki fu ensrefi dyaso.
Hebrewtongo: „mot”. Wan mot gersi wan vlinder, ma efu a no kon bigi ete a e gersi wan woron èn a e nyan krosi.
Noso: „a furu nanga brok’ede”.
Noso kande: „dan wan sma e koti en puru”.
Hebrewtongo: „mi”.
Hebrew wortu: syeol. Luku Wortubuku.
Noso: „Yu o wani si mi nomonomo”.
Hebrew wortu: syeol. Luku Wortubuku.
Noso: „A e firi pen solanga a de na ini en skin”.
Noso: „sani di de leki winti”.
Noso: „Na a sondu fu yu e leri yu mofo san fu taki”.
Hebrewtongo: „brede”.
Noso: „A e pruberi fu wini na Almaktiwan”.
Hebrewtongo: „nanga en schild di abi wan deki kundu na mindrisei”.
Sobun, noiti a o kon bun baka.
Noso: „den sma di drai baka gi Gado”.
Noso: „sani di de leki winti”.
Noso: „den sma di e kon makandra nanga mi”.
Hebrewtongo: „Mi trowe mi tutu na ini a doti.”
Noso: „a skaduw fu dede de na mi ondro-ai”.
Noso kande: „aladi mi e luku Gado sondro fu sribi”.
Noso: „mi e prakseri fa den e rigeri”.
Hebrewtongo: „koti odo gi mi”, „kosi mi”.
Noso: „den sma di drai baka gi Gado”.
Hebrew wortu: syeol. Luku Wortubuku.
Hebrew wortu: syeol. Luku Wortubuku.
Noso kande: „sma di no krin”.
Noso: „o meki a degedege”.
Noso: „A o dede na wan ogr’ati fasi”.
Hebrewtongo: „Wan sani di no de fu en”.
Hebrewtongo: „Swarfu”. Luku Wortubuku.
Hebrewtongo: „a no o abi wan nen”.
Noso: „a presi pe a ben libi fu wan pisi ten”.
Noso: „gi mi syen”.
Noso: „Den famiri fu mi”.
Noso: „den manpkin fu mi m’ma bere”.
Hebrewtongo: „Nanga a buba fu mi tifi mi lowe gi dede”.
Noso: „a sma di bai mi baka”.
Hebrewtongo: „na tapu a doti”.
Hebrewtongo: „Mi niri no e wroko moro”.
Noso: „Adam”.
Noso: „di drai baka gi Gado”.
Noso: „a gari”.
Hebrewtongo: „A tongo fu wan takru sneki o kiri en”.
Hebrewtongo: „A no o man swari”.
Hebrewtongo: „A”.
Hebrewtongo: „a dei fu en atibron”.
Noso: „fu san ede den e kisi makti?”
Noso: „A fonfon-tiki fu Gado no de na den tapu”.
Noso: „èn na ini wan momenti”. Sobun, den e dede wantronso sondro fu firi pen.
Hebrew wortu: syeol. Luku Wortubuku.
Noso: „Noiti mi no wani teki a rai fu den ogrisma”.
Hebrewtongo: „a bonyofatu fu den natnati”.
Hebrewtongo: „Den o srepi ala libisma na den baka”.
Noso: „e prisiri”.
Hebrewtongo: „Yu e teki den krosi fu den sma di de sososkin”.
Noso: „pkin di no abi papa nanga mama”.
Hebrewtongo: „te a e waka lontu na a lanki fu hemel”.
Hebrewtongo: „liba”.
Noso: „pipit fu gowtu”.
Noso: „pipit fu gowtu”.
Noso: „a sma di e saka en ai”.
Hebrewtongo: „na kruktu-anusei”.
Hebrewtongo: „na ret’anusei”.
Noso kande: „den e masi oli na mindri den skotu”.
Noso kande: „Tòg Gado no feni taki wan sma du ogri”.
Hebrewtongo: „diki go”.
Hebrew wortu: syeol. Luku Wortubuku.
Hebrewtongo: „Den m’ma bere”.
Hebrewtongo: „A”.
Hebrewtongo: „A”.
Hebrewtongo: „a e luku den pasi”.
Hebrewtongo: „na a hei presi pe a de”.
Noso: „soifri”.
Noso: „Ala ten yu wani gi sma wan lo rai”.
Noso: „Suma taigi yu fu taki den sani disi?”
Hebrewtongo: „A”.
Hebrew wortu: syeol. Luku Wortubuku.
Noso: „Abadon”.
Hebrewtongo: „na wan leigi presi”.
Noso: „horizon”.
Hebrewtongo: „Rahab”.
Noso: „Nanga winti”.
Noso: „sneki di e grati psa”.
Hebrewtongo: „Noiti mi o taki dati unu na ret’ati sma”.
Noso: „Nowan dei fu mi libi mi ati o spotu mi”.
Noso: „wan sma di drai baka gi Gado”.
Noso kande: „Meki mi gi unu leri nanga yepi fu Gado”.
Hebrewtongo: „no steifi leki na oso fu wan mot”. Wan mot gersi wan vlinder, ma efu a no kon bigi ete a e gersi wan woron.
Hebrewtongo: „ma a no o man tyari noti kon na wán”.
Noso kande: „Den e naki anu gi en èn den e froiti gi en na den presi”.
Noso: „smèlter kopro puru na ini ston”.
Soleki fa a sori dan disi abi fu du nanga a suku di sma e suku sani soleki gowtu ondro gron.
Noso: „gowtu di sma meki kon krin”.
Luku Wortubuku.
Noso: „di mi ben de na ini mi ten”.
Noso: „futuboi”.
Luku Wortubuku.
Hebrewtongo: „ben go kibri gi mi”.
Noso: „Den tongo ben fasi na tapsei fu den inmofo”.
Noso: „dyakti sondro mow”.
Hebrewtongo: „Na ini mi nesi”.
Noso kande: „den no ben e meki a leti fu mi fesi kon dungru”.
Hebrewtongo: „yagi den nanga wipi”.
Hebrewtongo: „koti odo gi mi”, „kosi mi”.
Noso kande: „èn den no ben abi nowan yepi fanowdu fu du dati”.
Hebrewtongo: „wan sani e boro mi bonyo”.
Kande Yob e taki dyaso fu en buba leki na wan krosi.
Noso kande: „yu e lusu mi meki mi fadon nanga bigi b’bari”.
Hebrewtongo: „naki wan sani broko di broko kba”.
Noso kande: „A siki fu mi meki mi kisi korsu”.
Noso kande: „Efu mi e waka nanga leiman”.
Noso: „meki den puru ala den bakapkin fu mi na pasi”.
Noso: „A ben o rutu ala sani puru di mi prani”.
Noso: „te den ben abi wan krutu-afersi nanga mi”.
Hebrewtongo: „te Gado opo?”
Hebrewtongo: „na ini wi m’ma bere.”
Hebrewtongo: „noiti mi meki den ai fu den umasma di masra dede kba kon dungru”.
Hebrewtongo: „sensi mi kmoto na ini mi m’ma bere”.
Hebrewtongo: „krosi di meki fu a w’wiri fu den yongu skapu fu mi”.
Noso kande: „te mi ben si taki sma ben e horbaka gi mi na a portu fu a foto”.
Noso: „meki na ondrosei pisi fu mi anu broko lusu fu a tapsei pisi fu mi anu.”
Hebrewtongo: „leti”.
Hebrewtongo: „meti”.
Noso: „trakondre sma”.
Noso: „mi ben o skrifi mi nen ondro ala san mi taki”.
Groto na wan sani di gersi aleisi. Bakratongo: „gerst”.
Noso: „ret’ati sma”.
Hebrewtongo: „Mi no abi furu dei”.
Noso: „Koni no e go nanga furu dei”.
Noso: „pir’ai gi Yob”.
Noso: „mi no o switi nowan sma yesi”.
Disi ben de wan udu sani di sma ben e gebroiki fu fasi den futu, den anu nanga a neki fu wan strafman.
Noso: „wan fetsani (peiri)”.
Noso: „wan engel”.
Noso: „moro gosontu”.
Hebrewtongo: „singi gi”.
Noso kande: „Ma a no tyari nowan bun gi mi”.
Noso: „grontapu pe sma e tan”.
Noso: „A no lobi den heihei sma moro den mofinasma”.
Noso: „wan sma di drai baka gi Gado”.
Noso kande: „Mi papa, meki Yob kisi tesi”.
Soleki fa a sori, dan a e taki nanga Gado dyaso.
Noso: „wan fetsani (peiri)”.
Noso: „Den sma di drai baka gi Gado na ini den ati”.
Noso kande: „Den e dede”.
Noso: „no e meki yu naki anu fu spotu trawan”.
Noso kande: „Suma man krutu Gado?”, „Suma man aksi en frantwortu fu den sani di a du?”
Hebrewtongo: „kampu”.
Hebrewtongo: „Luku fa a e panya en leti na hemel”.
Hebrewtongo: „rutu”.
Noso kande: „san”.
Hebrewtongo: „Gado e poti wan stampu tapu na anu fu ibri libisma”.
Noso: „na ala den gron na grontapu”.
Hebrewtongo: „gebroiki den leki fonfon-tiki”.
Hebrew wortu: kesed. Luku Wortubuku.
Noso: „Yu sabi fa Gado e tiri den wolku?”
A tekst e taki dya fu a leti fu a son.
Na ini Hebrewtongo den e kari den engel „manpkin fu Gado”.
Hebrewtongo: „Na ini den dei fu yu”.
Noso: „a skaduw fu dede”.
Noso kande: „bliksem”.
Kande disi na den stari di den e kari Plejaden na ini a starigrupu Stier.
Kande disi na a starigrupu di den e kari Orion.
Hebrewtongo: „Masarot”.
Kande disi na a starigrupu di den e kari Grote Beer (Ursa Major).
Noso kande: „Suma gi libisma koni?”
Noso kande: „Suma gi a ferstan koni?”
Noso: „onager”.
Noso: „A o waka na yu baka fu plugu a gron gi yu?”
Hebrewtongo: „siri”.
Luku Wortubuku.
Hebrewtongo: „Gado meki a fergiti ala sani”.
Hebrewtongo: „A e lon go miti den fetsani”.
Hebrewtongo: „a e nyan doti”.
Noso kande: „A no e bribi”.
Noso: „valk”.
Noso: „Yu wani taki mi retidu no abi krakti moro?”
Hebrewtongo: „den fesi”.
Noso: „mi srefi o prèise yu”.
Kande a meti disi na wan nijlpaard.
Hebrewtongo: „En na a bigin fu den sani di Gado meki”.
A kan taki disi na wan bigi kaiman noso wan tra bigi tranga meti di e libi na ini watra.
Hebrewtongo: „wan maka”.
Noso: „dan yu e fadon kba”.
Hebrewtongo: „den doro fu en fesi”.
Noso kande: „A e firi ensrefi hei, fu di a abi tranga sani leki fisibuba”.
Disi na wan planga di sma ben gebroiki fu masi aleisi.
Noso: „mi e aksi yu fu fergiti san mi taki”.
Hebrewtongo: „Mi o opo en fesi go na loktu”.
Hebrewtongo: „Yehovah puru en na ini katibo”.
Hebrewtongo: „1000 paar kaw”.
Hebrewtongo: „a ben owru èn a ben lai dei”.