A de so taki Yesus ben abi wan Bijbel?

NÔNO, Yesus no ben abi wan Bijbel. Fu san ede? Fu di a heri Bijbel soleki fa wi abi en now, no ben de na ini a ten fu Yesus. Ma den snoga ben abi lolo fu den buku fu Bijbel, èn den sani di ben skrifi na ini den lolo dati, now de fu feni na ini Bijbel. Di Yesus ben de na ini a snoga na Nasaret, dan a leisi komoto fu a lolo fu Yesaya (Lukas 4:16, 17). Di na apostel Paulus ben de na Antiokia na ini Pisidia, dan a yere fa sma ben e „leisi a Wet nanga den buku fu den Profeiti” (Tori fu den Apostel 13:14, 15). Èn a disipel Yakobus ben taki dati sma ben e leisi den buku fu Moses „nanga tranga sten na ini den snoga ibri sabadei”.—Tori fu den Apostel 15:21.

A de so taki ala Dyu na ini a fosi yarihondro ben abi den eigi lolo fu den buku fu Bijbel? Soleki fa a sori, dan na Etiopiaman di ben e wroko gi na umakownu Kandase fu Etiopia, ben abi wan lolo fu wan fu den Santa Buku fu Bijbel. Wi kan taki dati, fu di a man disi ben e „sidon na ini en asiwagi e leisi a buku fu a profeiti Yesaya nanga wan tranga sten”, di a disipel Filipus miti en na pasi di a ben e go na Gasa (Tori fu den Apostel 8:26-30). Na apostel Paulus ben aksi Timoteyus fu „tyari den bukulolo kon [gi en], spesrutu den wan di meki fu metibuba” (2 Timoteyus 4:13). Paulus no ben taki sortu lolo Timoteyus ben musu tyari, ma a kan taki dati ben de den lolo fu den Hebrew Buku fu Bijbel.

Alan Millard, wan sabiman fu den owruten tongo di sma fu a Mindri-Owstusei ben e taki, e sori taki a no ala den Dyu ben abi den eigi lolo fu den buku fu Bijbel. A kan taki den wan-enkri sma di ben abi den lolo disi, ben de den heihei sma na ini Palestina, den sma di ben e taki dati den ben kisi heiskoro-leri, èn sosrefi wan tu fu den Fariseiman nanga leriman soleki Nikodemus. Wan reide fu san ede disi ben de so, na taki den lolo fu den buku fu Bijbel ben diri. Millard e taki dati wan lolo fu a buku Yesaya ben kan kostu sowan siksi te go miti tin dinari. Èn ala den Hebrew Buku fu Bijbel ben o teki sowan 15 te go miti 20 lolo. Fu taki en leti, wan Dyu ben o abi fu wroko sowan afu yari langa fu man bai den lolo dati.

Bijbel no e taki efu Yesus noso den disipel fu en ben abi den eigi lolo fu den buku fu Bijbel. A no de fu taki dati Yesus ben sabi den Buku fu Bijbel heri bun. Awinsi a no ben abi den Buku fu Bijbel na en, toku a ben man taki fu sani di ben skrifi na ini Bijbel, èn a ben sabi bijbeltekst na ede (Mateyus 4:4, 7, 10; 19:4, 5). Fu di Bijbel no diri so na ini a ten disi, èn fu di a makriki fu kisi, meki wi musu du muiti fu kon sabi Bijbel heri bun, a no so?