KAPITEL 15
Prisiri nanga a tranga wroko di yu e du
„Ibri sma musu . . . prisiri nanga ala a tranga wroko di a e du.”—PREIKIMAN 3:13.
1-3. (a) Fa furu sma e si a wroko fu den? (b) Fa Bijbel wani taki wi si wroko? Sortu aksi wi o luku na ini a kapitel disi?
FURU sma na ini a ten disi no lobi a wroko fu den. A e hebi gi den fu go na wroko, fu di den musu du wan wroko di den no lobi, omeni yuru langa. San kan yepi den sma disi fu kon lobi a wroko fu den? San den kan du fu prisiri nanga a wroko fu den?
2 Bijbel e gi wi deki-ati fu si tranga wroko leki wan bun sani. A e taki dati a wroko di wi e du, èn den wini di wi e kisi fu a wroko dati, na wan blesi. Salomo ben skrifi: ’Ibri sma musu nyan, a musu dringi èn a musu prisiri nanga ala a tranga wroko di a e du. Na wan presenti fu Gado’ (Preikiman 3:13). Yehovah lobi wi èn ala ten a abi a bun fu wi na prakseri. Dati meki a wani taki wi e prisiri nanga a wroko di wi e du èn taki wi kisi wini fu a wroko dati. Efu wi wani taki Gado tan lobi wi, dan wi musu libi na wan fasi di a feni bun, èn wi musu si wroko neleki fa a e si en.—Leisi Preikiman 2:24; 5:18.
3 Na ini a kapitel disi, wi o luku fo aksi: Fa wi kan prisiri nanga a tranga wroko fu wi? Sortu wroko no fiti gi tru Kresten? Fa wi kan sorgu taki a wroko fu wi no e kon prenspari moro na anbegi fu wi? San na a moro prenspari wroko di wi kan du? Meki wi poti prakseri fosi na a eksempre fu den tu moro bigi wrokoman. Dati na Yehovah Gado nanga Yesus Krestes.
A MORO BIGI WROKOMAN NANGA A TUMUSI BUN WROKOMAN
4, 5. Fa Bijbel e sori taki Yehovah na wan bun wrokoman?
4 Yehovah na a Moro Bigi Wrokoman. Genesis 1:1 e taki: „Na a bigin Gado meki hemel nanga grontapu.” Di Gado ben meki ala sani na grontapu, dan a taki dati den sani dati ben de „heri bun” (Genesis 1:31). Dati wani taki dati a ben breiti srefisrefi nanga ala den wroko di a du na grontapu. A no de fu taki, dati Yehovah, „a koloku Gado”, ben prisiri srefisrefi nanga a bun wroko di a du.—1 Timoteyus 1:11.
5 A Gado fu wi di e wroko tranga, noiti no e tapu fu wroko. Wan langa pisi ten, baka di a ben kaba meki sani na grontapu, Yesus taki: „Mi Tata tan wroko teleki now” (Yohanes 5:17). San en Papa e du te now? A no de fu taki dati aladi Gado de na hemel, a tan yepi libisma èn a tan sorgu gi den. A meki „nyun sma”, èn dati na salfu Kresten di o tiri makandra nanga Yesus na hemel (2 Korentesma 5:17). Yehovah tan wroko so taki den sani di a abi na prakseri gi libisma, kon tru. Iya, a wani taki den wan di lobi en kisi têgo libi na ini wan nyun grontapu (Romesma 6:23). A musu de so taki Yehovah breiti nanga a wroko fu en. Milyunmilyun sma gi yesi na a Kownukondre boskopu. Gado hari den sma disi kon na en, èn den kenki den libi so taki a kan tan lobi den.—Yohanes 6:44.
6, 7. San e sori taki Yesus e wroko tranga furu yari kaba?
6 Yesus srefi e wroko tranga furu yari kaba. Fosi a kon na grontapu leki libisma, a ben de a „tumusi bun wrokoman” di Gado ben gebroiki fu meki ala sani „na hemel èn na grontapu” (Odo 8:22-31; Kolosesma 1:15-17). Di Yesus ben de na grontapu, dan a tan wroko tranga. Yonguyongu kaba a leri fu du bow-wroko, èn sma kon sabi en leki „a temreman” (Markus 6:3).a A wroko disi ben hebi, èn wan sma ben musu koni fu man du a wroko disi bun, fu di na a ten dati, masyin no ben de fu koti bon. Wenkri no ben de fu bai sani fu du bow-wroko, èn masyin no ben de di e wroko nanga stroom. Prakseri fa Yesus ben e go suku en eigi udu. Kande a ben e koti bon trowe èn kande a ben musu hari na udu go pe a ben e wroko. Prakseri fa a ben e bow oso. Yu e si kaba fa a e seti den postu fu a daki, fa a e meki den doro èn fa a e meki sturu nanga tafra? A no de fu taki dati Yesus srefi ondrofeni taki a e gi prisiri te yu man du yu wroko bun.
7 Yesus ben e wroko tranga tu na ini a preikiwroko. Dri nanga afu yari langa a ben e poti ala en prakseri na a tumusi prenspari wroko disi. Fu di a ben wani prati a boskopu gi bun furu sma, meki a no ben e lasi ten. A ben e wiki fruku mamanten, èn a ben e wroko te lati neti (Lukas 21:37, 38; Yohanes 3:2). A ben e „go na ala den foto nanga den dorpu fu preiki a bun nyunsu fu Gado Kownukondre èn fu fruteri ala sma disi” (Lukas 8:1). Fu taki en leti, Yesus waka hondrohondro kilometer na tapu santi pasi fu tyari a bun nyunsu gi sma.
8, 9. Fa a tranga wroko di Yesus ben e du gi en prisiri?
8 A diniwroko fu Yesus ben e gi en prisiri? Iya! A ben e sai siri fu a Kownukondre, èn bakaten den gron ben lai nanga nyanyan di ben lepi fu koti. A wroko fu Gado ben e gi Yesus so furu krakti, taki son leisi a no ben e nyan, soso fu di a ben wani klari a wroko (Yohanes 4:31-38). Di Yesus kaba du a diniwroko fu en na grontapu, dan a ben kan taigi en papa nanga en heri ati: „Mi gi yu glori na grontapu, fu di mi klari a wroko di yu gi mi fu du.”—Yohanes 17:4.
9 A no de fu taki dati Yehovah nanga Yesus na den moro bun eksempre fu sma di ben e prisiri nanga a tranga wroko fu den. A lobi di wi abi gi Yehovah e gi wi deki-ati fu „teki na eksempre fu Gado” (Efeisesma 5:1). A lobi di wi abi gi Yesus e gi wi deki-ati fu „waka soifri na en baka” (1 Petrus 2:21). Sobun, meki wi go luku fa wi kan prisiri nanga a tranga wroko di wi e du.
FA WI KAN PRISIRI NANGA A TRANGA WROKO DI WI E DU?
Te yu e hori yusrefi na Bijbel gronprakseri, dan dati o yepi yu fu prisiri nanga a wroko di yu e du
10, 11. San kan yepi wi fu denki bun fu a wroko fu wi?
10 Furu tru Kresten e du grontapuwroko. A no de fu taki dati wi wani du a wroko dati nanga prisiri. Ma dati no makriki te wi abi wan wroko di wi no lobi. San wi kan du fu man du wi wroko nanga prisiri?
11 Pruberi fu denki bun fu a wroko fu yu. Son leisi wi no man kenki a situwâsi fu wi, ma wi kan kenki a denki fu wi. Te wi e denki dipi fu a fasi fa Gado e si sani, dan dati kan yepi wi fu denki bun fu a wroko fu wi. Fu eksempre, efu yu na wan osofamiri-edeman, dan prakseri taki a wroko fu yu e yepi yu fu sorgu gi yu osofamiri, awansi a gersi leki na wan lagi wroko yu e du. Sobun, Gado e si en leki wan tumusi prenspari sani taki yu e sorgu gi den lobiwan fu yu. A Wortu fu en e taki dati wan sma di no e sorgu gi en osofamiri „drai en baka gi a bribi èn a takru moro wan sma di no abi bribi (1 Timoteyus 5:8). Te yu e frustan taki a wroko fu yu e yepi yu fu tyari wan frantwortu di Gado gi yu, dan dati kan yepi yu fu du yu wroko nanga prisiri, aladi tra wrokoman kande no e prisiri nanga a wroko fu den.
12. Sortu blesi a e tyari kon te wi e wroko tranga èn te wi no e bedrigi wi wrokobasi?
12 Wroko tranga èn no bedrigi yu wrokobasi. Te yu e wroko tranga èn te yu e leri fu du yu wroko bun, dan dati kan tyari blesi kon gi yu. Nofo tron, wrokobasi lobi wrokoman di e wroko tranga èn di sabi du den wroko bun (Odo 12:24; 22:29). Wan tra sani, na taki wi leki tru Kresten no musu bedrigi wi wrokobasi. Sobun, wi no musu fufuru moni noso tra sani fu wi wrokobasi, èn wi no musu gebroiki a ten di wi musu wroko fu du tra sani (Efeisesma 4:28). Soleki fa wi si na ini na kapitel na fesi, a e tyari wini kon te wi no e bedrigi trawan. Te sma sabi yu leki wan wrokoman di no e bedrigi trawan, dan sma o frutrow yu. Ma awansi a wrokobasi fu wi no e si a tranga wroko di wi e du, toku wi kan de koloku fu di wi abi „wan krin konsensi”, èn fu di wi sabi taki a Gado di wi lobi, feni wi bun.—Hebrewsma 13:18; Kolosesma 3:22-24.
13. San kan de a bakapisi te wi e tyari wisrefi na wan fasi di fiti?
13 Wi musu frustan taki a fasi fa wi e tyari wisrefi kan gi Gado glori. Te wi e tyari wisrefi soleki fa a fiti wan Kresten, dan tra sma na wi wrokope o si dati. San o de a bakapisi? Na so fasi wi kan „moi a leri fu Gado, wi Frulusuman” (Titus 2:9, 10). Iya, te wi e tyari wisrefi na wan fasi di fiti, dan tra sma o si fa na anbegi fu wi moi, èn den o wani kon sabi moro fu na anbegi disi. Prakseri fa yu ben o firi efu a bun eksempre fu yu meki taki wan sma na yu wrokope wani kon sabi moro fu den tru tori fu Bijbel! Ma a moro prenspari sani na disi: Noti kan gi yu moro prisiri, leki te yu sabi taki a bun fasi fa yu e tyari yusrefi, e gi Yehovah glori, èn taki dati e meki en ati prisiri.—Leisi Odo 27:11; 1 Petrus 2:12.
LUKU BUN SORTU WROKO FITI GI WAN KRESTEN
14-16. Te wi musu bosroiti sortu wroko wi o teki, dan na sortu prenspari aksi wi musu poti prakseri?
14 Bijbel no e sori finifini sortu wroko fiti gi wan Kresten èn sortuwan no fiti. Dati no wani taki dati wi kan teki iniwan wroko di wi feni. Bijbel kan yepi wi fu teki wan bun wroko di fiti gi Kresten, èn a kan yepi wi tu fu no teki wroko di Gado no feni bun (Odo 2:6). Te wi musu bosroiti sortu wroko wi o teki, dan wi musu poti prakseri na tu prenspari aksi.
15 Efu mi ben o du a wroko disi, dan mi ben o du wan sani di Bijbel e krutu? Gado Wortu e sori krin taki wi no musu fufuru, wi no musu lei, èn wi no musu meki falsi gado (Eksodes 20:4; Tori fu den apostel 15:29; Efeisesma 4:28; Openbaring 21:8). Wi musu weigri fu teki wroko pe wi o abi fu du den sortu sani dati. Fu di wi lobi Yehovah, meki noiti wi o teki wan wroko pe wi musu du sani di no e kruderi nanga den wet fu en.—Leisi 1 Yohanes 5:3.
16 Efu mi ben o du a wroko disi, dan mi ben o horibaka gi wan sani di no bun? Luku na eksempre disi: Kande wan sma abi a wroko fu teki telefon. A wroko dati na wan bun wroko. Ma fa a de te wan Kresten ben o du a wroko dati na wan kasino noso na wan presi pe sma e seri lot? Kande ensrefi no abi fu seri lot. Ma efu a ben o tan wroko drape, dan fu taki en leti, a e horibaka gi a dòbel di sma e dòbel, wan sani di Gado Wortu e krutu fu di a e meki sma kisi bigi-ai (Efeisesma 5:3-5). Fu di wi lobi Yehovah, meki wi no wani abi noti fu du nanga sani di Bijbel e krutu.
17. (a) Sortu sani wi musu hori na prakseri te wi e bosroiti sortu wroko wi o teki? (Luku a faki „Mi musu teki a wroko disi?”) (b) Fa a konsensi fu wi kan yepi wi fu teki bosroiti di Gado feni bun?
17 Te wi e poti prakseri na den aksi na ini paragraaf 15 nanga 16, dan dati kan yepi wi fu kon sabi sortu wroko bun gi wan Kresten. Ma wan tu tra sani de di wi musu hori na prakseri te wi e bosroiti sortu wroko wi o teki.b Wi no kan fruwakti taki a koni srafu e poti wet gi iniwan situwâsi di kan opo kon. Dati meki wisrefi musu ondrosuku sortu wroko fiti gi wan Kresten. Soleki fa wi leri na ini kapitel 2, dan wi musu studeri Gado Wortu fu kon sabi fa wi musu gi yesi na Gado na ini wi aladei libi. Dati o meki taki a konsensi fu wi wroko moro bun. Te wi ’leri fa fu gebroiki wi frustan fu man si sani krin’, dan wi konsensi o man yepi wi fu teki bosroiti di Gado feni bun, èn Gado o tan lobi wi.—Hebrewsma 5:14.
NO MEKI YU WROKO TRON A MORO PRENPARI SANI
18. Fu san ede a no makriki fu tan teki bosroiti di o meki taki Yehovah feni wi bun?
18 Na ini den ’lasti dei disi di tranga fu pasa’, a no makriki fu teki bosroiti di o meki taki Yehovah feni wi bun (2 Timoteyus 3:1). A kan muilek fu feni wan wroko èn fu tan hori a wroko dati. Wi leki tru Kresten sabi taki a de prenspari fu wroko tranga fu man sorgu wi osofamiri. Ma efu wi no luku bun, dan den problema na wrokope kan meki taki wi no e poti prakseri moro na a anbegi fu wi, èn a kan tu taki wi e bigin feti baka gudu, neleki grontapusma (1 Timoteyus 6:9, 10). Meki wi go luku fa wi kan sorgu taki a sani disi no pasa, èn fa wi kan kon sabi san na „den moro prenspari sani”.—Filipisma 1:10.
19. Fu san ede wi musu frutrow tapu Yehovah nanga wi heri ati? Te wi abi a frutrow dati, dan san wi no o du?
19 Frutrow tapu Yehovah nanga yu heri ati. (Leisi Odo 3:5, 6.) Wi abi bun reide fu frutrow na en tapu, bika na en e sorgu wi (1 Petrus 5:7). A sabi san wi abi fanowdu moro leki wi srefi, èn en anu noiti no syatu tumusi fu yepi wi (Psalm 37:25). Dati meki a bun fu gi yesi na a warskow disi na ini en Wortu: „No meki a fasi fa unu e libi sori taki unu lobi moni. Ma un musu breiti nanga den sani di unu abi now, bika Gado taki: ’Mi no o libi yu kwetikweti èn noiti mi o gowe fu yu’” (Hebrewsma 13:5). Furu brada nanga sisa di e du furuten diniwroko ondrofeni taki Yehovah man sorgu gi wi. Efu wi abi a frutrow taki Yehovah o sorgu gi wi, dan wi no o broko wi ede tumusi taki wi no o man sorgu wi osofamiri (Mateyus 6:25-32). Wi no o gi pasi taki a wroko fu wi e tapu wi fu preiki a bun nyunsu èn fu go na den konmakandra.—Mateyus 24:14; Hebrewsma 10:24, 25.
20. San a wani taki fu hori yu ai krin, èn fa yu kan tan du dati?
20 Tan hori yu ai krin. (Leisi Mateyus 6:22, 23.) Wan sma di e hori en ai krin e sorgu taki a no abi tumusi furu sani di e meki a libi fu en moro muilek. A moro prenspari sani gi wan Kresten di e hori en ai krin, na fu du a wani fu Gado. Sobun, te wi ai krin, dan wi no o feti fu abi wan wroko di e pai furu moni, èn wi no o suku fu libi wan gudu libi. Wi no o meki reklame kori wi taki wi musu abi den moro nyun sani èn den moro bun sani fu man de koloku na ini a libi. Fa yu kan tan hori yu ai krin? No meki paiman di no de fanowdu, fu di a sani dati na wan hebi. No suku fu abi tumusi furu sani di o teki furu fu yu ten. Gi yesi na a rai di Bijbel e gi wi taki te „wi abi nyanyan, krosi nanga wan presi fu tan, dan wi musu breiti nanga den sani disi” (1 Timoteyus 6:8). Pruberi fu libi soso nanga den sani di de trutru fanowdu.
21. Fu san ede wi musu bosroiti san na den moro prenspari sani, èn sortu sani musu kon na a fosi presi na ini wi libi?
21 Poti yu anbegi na a fosi presi, èn tan du san yu bosroiti. Fu di wi no abi furu ten fu du ala san wi ben o wani du, meki wi musu bosroiti san na den moro prenspari sani gi wi. Efu wi no du dati, dan kande wi ben o gebroiki wi ten gi sani di no de prenspari, èn wi no ben o abi ten gi den moro prenspari sani. San musu de a moro prenspari sani na ini wi libi? Furu sma na ini a ten disi e si en leki wan tumusi prenspari sani fu teki heiskoro-leri so taki den kan feni wan wroko di e pai furu moni. Ma Yesus ben gi en bakaman a rai fu ’tan suku a Kownukondre fosi’ (Mateyus 6:33). Iya, wi leki tru Kresten e poti Gado Kownukondre na a fosi presi na ini wi libi. A fasi fa wi e libi, den bosroiti di wi e teki, èn den sani di wi wani du musu sori taki Kownukondre afersi èn a wani fu Gado moro prenspari gi wi leki gudu nanga grontapu sani.
WROKO TRANGA NA INI A PREIKIWROKO
Te wi e poti a preikiwroko na a fosi presi na ini wi libi, dan wi e sori taki wi lobi Yehovah
22, 23. (a) San na a moro prenspari wroko di tru Kresten musu du? Fa wi kan sori taki a wroko disi prenspari gi wi? (Luku a faki „A bosroiti di mi teki meki taki mi kon de koloku trutru”.) (b) San a grontapuwroko fu yu noiti no musu meki yu du?
22 Fu di wi sabi taki wi e libi na a kabapisi fu den lasti dei, meki wi musu tan poti prakseri na a moro prenspari wroko di tru Kresten musu du. Dati na a wroko fu preiki a bun nyunsu èn fu meki disipel (Mateyus 24:14; 28:19, 20). Neleki Yesus, wi wani teki prati fayafaya na a wroko disi di e kibri sma libi. Fa wi kan sori taki a wroko disi prenspari gi wi? Moro furu fu den anbegiman fu Gado e dini leki preikiman na ini a gemeente fu den. Son Kresten brada nanga sisa seti sani so, taki den kan dini leki pionier noso leki zendeling. Fu di furu papa nanga mama sabi taki a prenspari fu du moro na ini a diniwroko, meki den gi den pikin fu den deki-ati fu go na ini a furuten diniwroko. Den fayafaya Kownukondre preikiman disi e prisiri nanga a tranga wroko di den e du? Iya, den e prisiri trutru! Te wi e dini Yehovah nanga wi heri ati, dan seiker wi o abi prisiri na ini a libi, wi o de koloku, èn wi o kisi bun furu blesi.—Odo 10:22.
23 Furu fu wi musu wroko omeni yuru langa fu man sorgu wi osofamiri. Hori na prakseri taki Yehovah wani taki wi prisiri nanga a tranga wroko di wi e du. Te wi e kon abi a srefi denki leki Yehovah, èn te wi hori wisrefi na den gronprakseri fu en, dan wi o man du wi wroko nanga prisiri. Ma meki a de so taki noiti wi e gi pasi taki a grontapuwroko fu wi e puru wi prakseri na a moro prenspari wroko fu wi. Dati na a wroko di wi abi fu preiki a bun nyunsu fu Gado Kownukondre. Te wi e poti a wroko disi na a fosi presi na ini wi libi, dan wi e sori taki wi lobi Yehovah, èn a o tan lobi wi.
a Soleki fa a sori, dan a Griki wortu di vertaal nanga „temreman” abi fu du nanga „wan sma di e wroko nanga udu, awansi na oso, sturu, tafra, noso tra sani a e meki”.
b Efu yu wani sabi moro fini sortu sani yu musu hori na prakseri te yu e suku wan wroko, dan luku A Waktitoren fu 15 april 1999, bladzijde 28-30.