Waka nanga wan ati di de wanfasi
„Leri mi, o Jehovah, . . . Meki mi ati kon wanfasi foe frede joe nen.” — PSALM 86:11.
1. Fa Jehovah e pai den loyaal wan foe en?
’O JEHOVAH, joe na Gado, joe wawan’ (Psalm 86:8, 10). David ben prèise Gado nanga wan ati di ben foeroe srefisrefi nanga warderi. Srefi bifo a ben tron kownoe foe heri Israèl, Jehovah ben froeloesoe en foe Saul èn foe den Filistijnsma. Dati ede a ben kan singi: „Jehovah na mi leti-opoe stonbergi nanga mi fortresi èn a Sma di gi mi pasi foe lowe. Nanga wan sma di loyaal joe sa handri na wan loyaalfasi” (2 Samuèl 22:2, 26). Jehovah ben jepi a loyaal foetoeboi foe en pasa foeroe tesi. David ben kan poti en froetrow nanga bribi ini en loyaal Gado, ma a ben abi doronomo tiri fanowdoe. David ben aksi Gado now: „Leri mi, o Jehovah, foe den pasi foe joe.” — Psalm 86:11.
2. Fa Jehovah ben sorgoe taki wi e kisi leri foe en?
2 David no ben wani noti foe doe nanga den grontapoe prakseri noso filosofie. A ben wani foe „Jehovah leri en”, so leki fa a profeiti foe Gado ben taki en baka ten (Jesaja 54:13). David ben kan prakseri kande dipi foe soso neigi boekoe foe bijbel di a ben abi ini a ten foe en. Tokoe a leri dati foe Jehovah ben warti foeroe gi en! Foe kisi leri ini a ten disi, wi kan njanboen foe ala den 66 bijbelboekoe, so boen leki wan heri ipi Kownoekondre boekoe di wi e kisi nanga jepi foe „a getrow èn koni srafoe” (Mateus 24:45). Neleki David, meki wi aksi Jehovah, taki a jeje foe en jepi wi foe go ondrosoekoe „den sani di Gado ben sreka gi denwan di lobi en, . . . srefi den dipi sani foe Gado.” — 1 Korentesma 2:9, 10.
3. Na sortoe fasi bijbel leri kan abi wini gi wi?
3 Bijbel abi a piki tapoe ibri aksi nanga problema di kan opo ede kon ini a libi foe wi. „Ala sani di ben skrifi fositen ben skrifi foe leri wi, so taki nanga jepi foe a hori di wi e horidoro èn nanga jepi foe a trowstoe foe den Boekoe wi ben sa abi howpoe” (Romesma 15:4). Te wi e teki a leri foe Jehovah, dan dati sa tranga wi foe horidoro na ondro moeilekhèit, e trowstoe wi ini ten foe brokoskin èn e meki a Kownoekondre howpoe tan fajafaja ini wi ati. Meki wi kisi prisiri ini a leisi foe Gado Wortoe èn ini a prakseri di wi e prakseri dipi foe dati „dei nanga neti”, foe di koni di abi en fondamenti tapoe bijbel, e tron „wan bon foe libi gi denwan di e teki en èn denwan di hori en steifi sma kan kari kolokoe.” — Psalm 1:1-3; Odo 3:13-18; loekoe toe Johanes 17:3.
4. Sortoe eksempel Jesus ben gi wi ini a tori foe san wi moesoe doe?
4 A Manpikin foe Gado, Jesus, di den ben kari toe a „Manpikin foe David”, ala ten ben loekoe go na Jehovah foe kisi leri (Mateus 9:27).a A ben taki: „A Manpikin no kan doe wan sani foe ensrefi, ma soso a sani di a e si a Tata e doe. Èn ala san disi e doe a Manpikin e doe toe.” „Mi no e doe wan sani foe di misrefi wani; ma den sani disi mi e taki so leki a Tata ben leri mi” (Johanes 5:19; 8:28). Jesus ben libi wan model gi wi foe „waka soifri ini en foetoe-marki” (1 Petrus 2:21). Prakseri foe dati nomo! Efoe wi e studeri so leki Jesus ben sa moesoe doe, wi sa man handri na ini ala situwâsi leki fa Jehovah ben sa meki wi doe. A pasi foe Jehovah ala ten na a reti pasi.
5. San na „waarheid”?
5 Ne David ben meki bekènti: „Mi sa waka ini joe waarheid” (Psalm 86:11). Wandoesoen jari baka dati, dan Pilatus, di a ben taki nanga a Manpikin foe David, Jesus, a ben aksi: „San na waarheid?” Ma didjonsro Jesus ben piki na aksi dati, foe di a ben froeteri Pilatus: „Mi kownoekondre no de wan pisi foe a grontapoe disi” èn a ben taki moro fara: „Joesrefi e taki, dati mi na wan kownoe. Na foe disi mi gebore èn na foe disi mi kon na grontapoe, foe gi kotoigi foe a waarheid” (Johanes 18:33-38). Na so fasi Jesus ben meki sma sabi taki a waarheid ben poti prakseri tapoe a Mesian Kownoekondre. Ija, a heri tori di bijbel e taki foe en na a meki kon santa foe Jehovah nen nanga jepi foe a Kownoekondre dati. — Esekièl 38:23; Mateus 6:9, 10; Openbaring 11:15.
6. Gi san wi moesoe loekoe boen, te wi e waka ini waarheid?
6 San a wani taki foe waka ini waarheid? A wani taki foe meki a Kownoekondre howpoe tron a moro prenspari sani di wi e broko wi ede nanga en, ini wi libi. Wi moesoe libi akroederi Kownoekondre waarheid. Sondro foe wan sani poeroe wi prakseri, wi moesoe poti Kownoekondre afersi na a fosi presi, de fajafaja ini a gebroiki foe den okasi di wi abi foe gi kotoigi foe Kownoekondre waarheid, neleki na eksempel foe Jesus (Mateus 6:33; Johanes 18:37). Wi no kan waka wan pisi foe a ten ini waarheid, e doe soso simbolis dienst, ma dan wi e plisi wisrefi, foe di wi e meki boktoe foe go njan prisiri pasa marki foe ontspanning noso e bigin nanga wan wroko marki di e njan ten noso e „dini . . . Goedoe leki wan srafoe” (Mateus 6:24). Wi kan lasi pasi na tapoe wan foe den seipasi dati, foe noiti no feni a pasi baka foe go tapoe ’a smara pasi di e tjari wi go na libi’. No meki wi koiri komoto na a pasi dati! (Mateus 7:13, 14) Wi Gran Leriman, Jehovah, e skèin leti na tapoe a pasi nanga jepi foe a Wortoe foe en nanga en organisâsi, foe di a e taki: „’Disi na a pasi. Oenoe waka na en tapoe’, efoe a de so taki oenoe ben sa wani go na a reti-anoesei noso na a kroektoe-anoesei.” — Jesaja 30:21.
Wan joisti frede
7. Fa wi kan meki wi ati „kon de wanfasi”?
7 A begi foe David e go doro ini vers 11: „Meki mi ati kon wanfasi foe frede joe nen.” Neleki David, wi moesoe wani taki na ati foe wi no prati, a moesoe tan de wán, ini a doe foe Gado wani. Disi de ini akroederi nanga a rai foe Moses: „Èn now, o Israèl, sortoe tra sani Jehovah oen Gado, e aksi foe oenoe dan foe frede Jehovah oen Gado èn waka ala den pasi foe en èn lobi en èn foe dini Jehovah oen Gado nanga oen heri ati èn nanga oen heri sili; foe hori den komando foe Jehovah èn den wet foe en, di mi komanderi oenoe, foe a boen foe oenoe?” (Deuteronomium 10:12, 13) A de, foe taki en leti, gi a boen foe wi taki wi e poti wi ati èn sili foe dini Jehovah. Na so fasi wi e sori joisti frede gi en toemoesi bigi nen. A nen foe Jehovah wani taki troetroe „A sma di e meki sani kon”, spesroetoe ini a tori foe a tjari di a e tjari den bigi prakseri foe en kon na wan kaba. A nen e prenki toe a moro hei makti foe en na a heri universum. Foe di wi e dini Gado nanga dipi lespeki gi a majesteit foe en, wi no sa meki frede foe libisma di man dede poeroe wi foe a pasi. Na ati foe wi no sa prati. Na presi foe dati, wi sa frede foe doe wan sani di no e plisi Jehovah, a Moro Hei Kroetoeman nanga Soeverein Masra, di e hori wi eigi libi na ini en anoe. — Jesaja 12:2; 33:22.
8, 9. (a) San a wani taki foe „no de wan pisi foe grontapoe”? (b) San na den stap di wi moesoe teki foe di wi na „wan komedi prei foe kino”?
8 Srefi te wi e tanapoe na fesi spotoe noso froefolgoe wi sa waka baka Jesus eksempel, di ben de sondro frede, foe no de wan pisi foe na ogri grontapoe disi lontoe wi (Johanes 15:17-21). Disi no wani taki, dati den disipel foe Jesus moesoe libi leki sma di e libi den wawan sondro foe abi kontakti nanga libisma libimakandra noso e kibri densrefi na ini wan klooster (oso foe pater noso zuster). Jesus ben taigi en Tata ini begi: „Mi e aksi joe foe no teki den poeroe foe grontapoe, ma foe loekoe den foe na ogriwan ede. Den no de wan pisi foe grontapoe neleki fa mi no de wan pisi foe grontapoe. Santa den nanga jepi foe waarheid; joe wortoe na waarheid. Neleki fa joe ben seni mi go na ini grontapoe, na so mi e seni den go na ini grontapoe” (Johanes 17:15-18). Neleki Jesus, wi ben seni go foe meki a Kownoekondre waarheid bekènti. Sma ben man kon na Jesus. Sma ben kisi kowroe-ati foe a fasi fa a ben gi leri. (Teki gersi Mateus 7:28, 29; 11:28, 29; Johanes 7:46.) So a moesoe de toe nanga wi.
9 A waran switifasi foe wi, a fasi fa wi e weri krosi èn fa wi e loekoe na dorosei na wan fasi di e fiti-ai, a taki di wi e taki na wan switi èn krin fasi, moesoe meki taki opregti sma kan teki wi nanga a boskopoe foe wi. Wi moesoe wai pasi gi dotifasi, krosi di no fiti, demakandra di kan meki wi kisi foe doe nanga grontapoe afersi nanga a loesoe fasi foe libi sondro gronprakseri, di wi e si ini a grontapoe lontoe wi. Foe di wi „tron wan komedi prei foe kino gi grontapoe èn gi den engel èn gi libisma”, wi moesoe doe èn libi leki kresten di de wan eksempel, 24 joeroe wan dei (1 Korentesma 4:9; Efeisesma 5:1-4; Filipisma 4:8, 9; Kolosesma 4:5, 6). Na ati foe wi moesoe de wanfasi te na a kaba disi.
10. Fa Jehovah e memre den sma di e meki na ati foe den kon de wanfasi ini santa diniwroko?
10 Jehovah sa memre wi di e meki wi ati kon wanfasi foe frede Jehovah nen, e denki dipi foe den bigi prakseri foe en èn e foeroe a libi foe wi nanga santa diniwroko. „Ini a tori foe Jehovah, den ai foe en e waka lontoe heri grontapoe foe sori en krakti gi den wan di na ati foe den de boen dorodoro nanga en” (2 Kroniki 16:9). Maleaki 3:16 e sori go na a ten foe wi na profeiti fasi èn wi e leisi: „Ini a ten dati den sma di ben frede Jehovah ben taki nanga makandra, ibriwan nanga en kompe èn Jehovah ben tan poti prakseri èn ben arki. Èn den ben bigin foe skrifi wan memre boekoe na en fesi gi den sma di e frede Jehovah èn den sma di e prakseri en nen.” Meki na ati foe wi kon wanfasi ini a gesontoe frede gi Jehovah!
Jehovah lobi boen-atifasi
11. Fa a lobi boen-atifasi foe Jehovah sa sori na den loyaal wan foe en?
11 Fa a begi foe David de nanga faja! A e go doro: „Mi e prèise joe, o Jehovah mi Gado, nanga mi heri ati, èn mi sa gi joe nen glori te ten di no abi marki, foe di na lobi boen-atifasi foe joe bigi gi mi èn joe ben froeloesoe mi sili poeroe na a moro lagi presi foe Sjeool” (Psalm 86:12, 13). Foe a di foe toe tron ini a Psalm disi, David e prèise Jehovah gi En lobi boen-atifasi — En loyaal lobi. A lobi disi bigi sote, taki a kan froeloesoe sma foe situwâsi pe a sori taki dati no man. Di Saul ben lontoe tapoe David na ini a sabana, David ben abi a firi kande foe kroipi go na ini wan oekoe foe go dede. A ben de neleki a ben kon tanapoe leti fesi a moro lagi presi foe Sjeool — den moro dipi presi foe a grebi. Ma Jehovah ben froeloesoe en! Na a srefi fasi, nofotron Jehovah ben tjari froelekti gi den disiten foetoeboi foe en na wan toemoesi moi fasi èn a ben horibaka toe gi sma di e kibri den soifri retifasi èn di ben horidoro na wan getrowfasi srefi te na dede. Ala loyaal sma sa kisi den paiman, srefi nanga jepi foe wan opobaka efoe dati de fanowdoe. — Teki gersi Job 1:6-12; 2:1-6, 9, 10; 27:5; 42:10; Odo 27:11; Mateus 24:9, 13; Openbaring 2:10.b
12. Fa den kerki fesiman ben de asranti èn nanga bita-ati, èn san sa de a paiman foe den?
12 Ini a tori foe sma di ben froefolgoe David a ben bari: „O Gado, srefi den asrantiwan opo densrefi kontrari mi; èn a heri konmakandra foe den ogri-atiwan ben soekoe mi sili èn den no ben poti joe na fesi den ai” (Psalm 86:14). Ini a ten disi, na mindri den di e froefolgoe sma joe abi den fesiman foe a krestenhèit toe. Denwan dati e doe neleki den e anbegi Gado, ma den ben poeroe en santa nen poti a nen „Masra” èn den e pristeri en na sma leki wan dangra Driwanfasi di no skrifi srefisrefi na no wán presi na ini bijbel. Fa dati na wan asranti sani! Na disi e kon toe taki den e proeberi foe gebroiki politiek makti foe tapoe a wroko foe Jehovah Kotoigi èn poti den na strafoe-oso, so leki fa disi e pasa ete na ini wan bigi nomroe, di e froewondroe sma, foe kondre na heri grontapoe, wan sani di de foe froewondroe. Den kerki fesiman disi, di e lei gi Gado nen sa kisi a paiman foe den, makandra nanga ala den sekte foe Babilon a Bigiwan, di gersi wan hoeroe-oema. — Openbaring 17:1, 2, 15-18; 19:1-3.
13. Sortoe eigifasi Jehovah e sori te a e meki wi kon sabi a boen-ati foe en?
13 Na wan fasi di kolokoe, de heri tra fasi, a begi foe David e go doro: „Ma joe, o Jehovah, na wan Gado di abi sari-ati èn boenfasi, no e atibron esi èn di de pasa marki ini lobi boen-atifasi nanga troefasi” (Psalm 86:15). Toemoesi hei, a no de foe taki, den sortoe eigifasi disi foe wi Gado de. Den wortoe disi e tjari wi go baka na a bergi Sinai di Moses ben aksi Jehovah foe si en glori. Jehovah ben piki: „Misrefi sa meki ala mi boenfasi pasa na joe fesi èn mi wani meki a nen Jehovah bekènti na joe.” Ma a ben warskow Moses: „Joe no sa man si mi fesi bika no wan sma kan si mi èn tan na libi ete.” Baka dati, Jehovah ben saka kon ini wan wolkoe èn a ben e bariwroko: „Jehovah, Jehovah, wan Gado di abi sari-atifasi nanga boenfasi, di no e atibron esi èn di de pasa marki ini lobi boen-atifasi nanga waarheid” (Exodus 33:18-20; 34:5, 6). David ben teki den wortoe disi taki na ini a begi foe en. Den eigifasi disi foe Jehovah wani taki moro gi wi leki iniwan sori di a ben sa sori ensrefi na skin fasi! Foe wi eigi ondrofeni, a no de so taki wi e warderi Jehovah en boen-ati so leki fa wi ben si leki eksempel ini den moi eigifasi disi?
„Wan marki di wani taki boen-ati”
14, 15. Fa Jehovah e gi den foetoeboi foe en „wan marki di wani taki boen-ati”?
14 Agen David e begi tranga foe a blesi foe Jehovah, foe di a e taki: „Drai loekoe na mi èn sori mi boen. Gi a foetoeboi foe joe krakti èn froeloesoe a manpikin foe joe oemasrafoe. Gi mi wan marki di wani taki boen-ati, so taki denwan di no wani si mi na ai kan si en èn kisi sjen. Bika joesrefi, o Jehovah, ben jepi mi èn ben trowstoe mi” (Psalm 86:16, 17). David ben erken taki leki ’a manpikin foe na oemasrafoe foe Jehovah’, en toe moesoe de foe Jehovah. A de a srefi nanga wi alamala ini a ten disi di ben gi wi libi abra na Jehovah èn ben wroko leki wan srafoe ini a diniwroko foe en. Wi abi a krakti foe Jehovah di e gi froeloesoe fanowdoe nanga jepi foe en santa jeje. Foe dati ede, wi e aksi wi Gado foe gi wi „wan marki di wani taki boen-ati”. Jehovah en boen-ati wani taki den boen eigifasi di wi ben taki foe den didjonsro. Tapoe a fondamenti disi, sortoe marki noso bodoi wi kan froewakti taki Jehovah sa gi wi?
15 Jehovah na a Giman foe „ibri boen presenti nanga ibri volmaakti kado” èn a lobi foe gi, so leki fa Jesus e djaranti wi, „santa jeje na den sma di e aksi en dati” (Jakobus 1:17; Lukas 11:13). Santa jeje — fa dati na wan troetroe diri presenti foe Jehovah! Nanga jepi foe en santa jeje, Jehovah e gi prisiri foe na ati, srefi ini ten foe froefolgoe. Na so, den apostel foe Jesus, di den ben tanapoe na fesi kroetoe gi a libi foe den, ben kan bari na wan prisirifasi taki Gado e gi santa jeje na denwan di e gi jesi na en leki tiriman (Tori foe den Apostel 5:27-32). Prisiri foe santa jeje doronomo ben de gi den „wan marki di wani taki boen-ati”. — Romesma 14:17, 18.
16, 17. (a) Sortoe marki foe en boen-ati Jehovah ben gi Paulus nanga Barnabas? (b) Sortoe marki ben gi na den Tesalonikasma di ben kisi froefolgoe?
16 Di Paulus nanga Barnabas ben waka a zendingwaka foe den na ini Pikin Asia, moeilekhèit ben miti den, srefi hebi froefolgoe. Di den ben preiki na Antiokia foe Pisidia, den djoe ben trowe a boskopoe foe den. Dati ede den ben go taki nanga sma foe den nâsi. San ben de a bakapisi? „Di den sma foe den nâsi ben jere disi, den ben bigin prisiri èn ben gi grani na a wortoe foe Jehovah èn ala sma di ben abi a joisti jejefasi gi a têgo libi ben tron bribiman.” Ma den djoe ben meki wan oproeroe kon, so taki den ben trowe den zendeling dati dorosei foe a kondre. Den nanga den njoen bribiman ben firi brokosaka foe disi? Kwetikweti! Na presi foe dati, „den disipel ben tan de foeroe nanga prisiri èn santa jeje” (Tori foe den Apostel 13:48, 52). Jehovah ben gi den a marki dati foe en boen-ati.
17 Baka ten a njoen gemeente na Tesalonika ben kisi froefolgoe. Disi ben meki Paulus skrifi wan brifi foe trowstoe èn ben e prèise a hori di den ben horidoro na ondro banawtoe. Den ben „teki a wortoe ondro tranga pina nanga prisiri foe santa jeje” (1 Tesalonikasma 1:6). „Prisiri foe santa jeje” ben tan gi den krakti leki wan troetroe marki foe a Gado di abi sari-atifasi èn boenfasi, di no e atibron esi-esi èn di de pasa marki ini lobi boen-atifasi èn troefasi.
18. Fa den brada foe wi na Owstoe Europa ben sori warderi gi Jehovah en boen-ati?
18 Ini ten di pasa no so langa ete, Jehovah ben sori en boen-ati gi den getrow brada foe wi na Owstoe Europa èn ben gi den sma sjen di no ben wani si den na ai — den sma di fosi ben froefolgoe den. Ma ala di den lobi brada disi no so langa ben kon fri foe tintenti jari langa kwinsi, tokoe den moesoe horidoro ete, foe di foeroe foe den e tanapoe na fesi hebi moeilekhèit na ekonomia sei. Ma a „prisiri foe den foe santa jeje” ben trowstoe den. Sortoe moro bigi prisiri den kan abi leki foe gebroiki den fri foe den, di a no langa den kisi dati, foe gi kotoigi? Foeroe sma e arki den, so leki fa den raport foe kongres nanga dopoe, e tjari kon na krin. — Teki gersi Tori foe den Apostel 9:31.
19. Fa wi kan meki den wortoe foe Psalm 86:11 tron wan sani foe wisrefi?
19 Ala den sani di wi ben taki ini na artikel disi èn ini a wan di ben de na en fesi, e sori a fajafaja begi foe David gi Jehovah: „Leri mi, o Jehovah, . . . Meki mi ati kon wanfasi foe frede joe nen” (Psalm 86:11). Meki wi meki den wortoe dati foe wi jaritekst foe 1993 tron wan sani foe wisrefi, foe di wi e wroko nanga wi heri ati foe horibaka gi den Kownoekondre afersi èn foe di wi e warderi a boen-ati, di foeroe pasa marki, foe a wán Gado foe wi, a Soeverein Masra Jehovah.
[Foetoewortoe]
a Leki a „siri”, di sma ben taki foe en na fesi, Jesus ben de erfgenaam foe a kownoekondre foe David èn foe dati ede ben de a „Manpikin foe David” troetroe èn so srefi na jeje fasi. — Genesis 3:15; Psalm 89:29, 34-37.
b Foe disiten eksempel, loekoe Yearbook of Jehovah’s Witnessess, foe 1974, bladzijde 113-212; nanga Jaarboek van Jehovah’s Getuigen, 1985, bladzijde 194-197; 1986, bladzijde 237-238; 1988, bladzijde 182-185; 1990, bladzijde 171-172; 1992, bladzijde 174-181.
Fa joe ben sa piki?
◻ San wi wani taki te wi e begi: „Leri mi, o Jehovah”?
◻ San a wani taki, dati na ati foe wi kon de wanfasi foe frede Jehovah nen?
◻ Fa Jehovah sa sori en lobi boen-atifasi na ala loyaal sma?
◻ Fa Jehovah e gi wi „wan marki di wani taki boen-ati”?
[Faki na tapoe bladzijde 26]
A jaritekst foe 1993: „Leri mi, o Jehovah . . . Meki mi ati kon wanfasi foe frede joe nen.” — Psalm 86:11.
[Prenki na tapoe bladzijde 25]
Jehovah na wan leti-opoe stonbergi èn wan fortresi gi denwan di e waka opregti ini waarheid
[Prenki na tapoe bladzijde 28]
Na a „Tjariman foe leti” internationaal kongres foe Jehovah Kotoigi na St. Petersburg, Rusiakondre, ini juni, 46.214 sma ben de drape èn 3.256 sma ben teki dopoe. Fa den sma disi e njanboen foe a boen-ati foe Jehovah na wan toemoesi moi fasi, nanga „prisiri foe santa jeje”!