Abi safoe sari-atifasi
„Weri gi oensrefi safoe firi foe lobi foe sari-ati, boen-atifasi.” — KOLOSESMA 3:12.
1. Foe san ede a de tranga fanowdoe foe sori sari-ati ini a ten disi ?
NOITI bifo ini historia someni sma ben abi jepi fanowdoe di e gi na wan sari-atifasi. Foe di siki de, angri, na abi di sma no abi wroko, ogridoe, orlokoe, broeja foe di tiri no de, nanga natuur rampoe, meki miljoenmiljoen sma abi jepi fanowdoe. Ma wan problema de di de moro serjoesoe srefi, èn dati na a takroe kondisi na jeje fasi foe a libisma famiri. Satan di sabi taki en ten sjatoe, „e kori a heri grontapoe pe sma e libi” (Openbaring 12:9, 12). Foe dati ede, spesroetoe denwan di de dorosei foe a troe kresten gemeente de ini kefar foe lasi den libi foe den, èn bijbel e sori taki denwan di sa dede na a ten foe Gado en kroetoedei di e kon, no abi no wan howpoe foe kisi wan opobaka srefisrefi. — Mateus 25:31-33, 41, 46; 2 Tesalonikasma 1:6-9.
2. Foe san ede Jehovah tapoe ensrefi ete foe pori den ogriwan?
2 Ma te na a lasti pisi disi foe den lasti dei, Jehovah Gado e tan go doro foe sori pasensi nanga sari-ati gi denwan di no abi tangi èn gi den ogriwan (Mateus 5:45; Lukas 6:35, 36). A doe disi foe a srefi reide di ben meki taki a ben skoifi a strafoe di a ben o strafoe a nâsi Israèl di no ben de getrow, go na wan tra ten. „’So langa mi de na libi,’ na so a Soeverein Masra Jehovah taki, ’mi no abi prisiri ini a dede foe na ogrisma, ma ini disi taki wan ogrisma e drai baka gi en pasi èn tan troetroe na libi. Drai baka, drai baka foe oen ogri pasi, bikasi foe san ede oenoe moesoe dede, o oso foe Israèl?’” — Esekièl 33:11.
3. Sortoe eksempre wi abi foe a sari-ati di Jehovah sori gi denwan di no de en pipel, èn san wi e leri foe disi?
3 Jehovah ben sori sari-ati srefi gi den ogri Ninifeisma. Jehovah ben seni en profeiti Jona go foe warskow den gi a pori di ben o kon na den tapoe. Den ben handri na wan boen fasi tapoe a preiki di Jona ben e preiki èn den ben abi berow. Disi ben boeweigi a Gado di abi sari-atifasi, Jehovah, foe tapoe ensrefi foe pori a foto na a ten dati (Jona 3:10; 4:11). Efoe Gado ben firi sari gi den Ninifeisma di ben sa abi na okasi foe kisi wan opobaka, dan omoro foeroe a no sa firi sari-ati gi sma di e tanapoe na fesi foe wan têgo pori ini a ten disi! — Lukas 11:32.
Wan wroko foe sori sari-ati di noiti ete no ben doe na so wan fasi
4. Fa Jehovah e sori sari-ati gi sma ini a ten disi?
4 Akroederi en persoonlijkheid foe sari-atifasi, Jehovah gi den Kotoigi foe en a komando foe den tan go fisiti den sma na den sei nanga a „boen njoensoe foe a kownoekondre” (Mateus 24:14). Èn te sma e handri nanga warderi na tapoe a wroko disi di e kibri sma libi, dan Jehovah e opo den ati foe den, so taki den kan froestan a Kownoekondre boskopoe (Mateus 11:25; Tori foe den Apostel 16:14). Ini a waka di den e waka na baka a Gado foe den, troe kresten e sori safoe sari-ati, foe di den e go baka na sma di abi belangstelling, èn e jepi den so fara leki den kan, nanga jepi foe wan bijbelstudie. Foe dati ede, ini 1993, moro leki fo nanga afoe miljoen Kotoigi foe Jehovah na ini 231 kondre ben gebroiki moro leki wán miljard joeroe foe preiki oso foe oso èn foe studeri bijbel nanga den sma na den sei. Den njoenwan disi di abi belangstelling, foe den sei, abi na okasi foe gi a libi foe den abra na Jehovah èn foe moksi densrefi nanga den Kotoigi foe en di dopoe. Na so wan fasi, densrefi toe e teki a frantiwortoe foe doe a wroko foe sori sari-ati, di noiti ete no ben doe na so wan fasi, gi a boen foe sma di wani tron disipel èn di fasi ete ini Satan grontapoe di e dede gowe. — Mateus 28:19, 20; Johanes 14:12.
5. San sa pasa nanga relisi di no e teki presi gi Gado na wan boen fasi, te a sari-ati foe Gado doro a skotoe foe en?
5 Heri esi Jehovah sa handri leki „wan mansma foe orlokoe” (Exodus 15:3). Foe di a abi sari-ati gi a nen foe en èn gi a pipel foe en, meki a sa poeroe ogridoe èn a sa seti wan regtfardiki njoen grontapoe (2 Petrus 3:13). Den fosiwan di sa ondrofeni a dei foe na atibron foe Gado, sa de den kerki foe krestenhèit. Neleki fa Gado no ben kibri en eigi tempel na Jerusalem foe na anoe foe a kownoe foe Babilon, na so a no sa kibri den relisi organisâsi di no ben teki presi gi en na wan boen fasi. Gado sa poti ini na ati foe den memre foe den Verenigde Nâsi, foe den pori krestenhèit èn ala tra fasi foe falsi relisi (Openbaring 17:16, 17). „Èn foe mi sei”, na so Jehovah e froeklari, „mi ai no sa firi sari, èn so srefi mi no sa firi sari-ati. Foe troe, a pasi foe den mi sa meki kon na tapoe na ede foe den.” — Esekièl 9:5, 10.
6. Na sortoe fasi na ati foe Jehovah Kotoigi e boeweigi den foe sori sari-ati?
6 Ala di ten de ete, Jehovah Kotoigi e go doro foe sori sari-ati gi den sma na den sei, foe di den e preiki fajafaja a boskopoe foe Gado di e gi froeloesoe. Èn a no de foe taki, dati efoe a kan, dan den sa jepi sma toe di abi sani fanowdoe na skin fasi. Ma ini a kefal disi, a fosi frantiwortoe foe den na foe sorgoe gi den sani di den krosibei osofamiri memre abi fanowdoe, nanga denwan di abi a srefi bribi leki den (Galasiasma 6:10; 1 Timoteus 5:4, 8). Den foeroe sani di Jehovah Kotoigi ben seti foe jepi den kompe-bribiman di ben pina foe difrenti rampoe ede, ben de toemoesi moi eksempre fa foe sori sari-ati. Ma tokoe kresten no abi foe wakti te leki wan moeilek ten doro bifo den e sori safoe sari-ati. Esi-esi den e sori na eigifasi disi, te den abi foe doe nanga boen èn nanga takroe ten ini na aladei libi.
Sari-atifasi na wan pisi foe a njoen persoonlijkheid
7. (a) San sari-ati na Kolosesma 3:8-13 abi foe doe nanga a njoen persoonlijkheid? (b) Sortoe sani kresten kan doe moro makriki te den abi safoe firi foe lobi?
7 A de troe, taki a sondoe eigifasi di wi abi èn a takroe krakti di Satan grontapoe abi na wi tapoe, de sani di e hendri wi foe sori safoe sari-atifasi. Dati meki bijbel e gi wi tranga foe poeroe „hebi atibron, atibron, takroedoe, skempi takitaki, nanga doti-taki”. Na presi foe dati, wi e kisi a rai foe ’weri gi wisrefi a njoen persoonlijkheid’ — wan persoonlijkheid di de akroederi a fasi fa Gado de. Na fosi presi wi e kisi a komando foe weri gi wisrefi „safoe firi foe lobi foe sari-ati, boenfasi, sakafasi foe jeje, safri-atifasi, nanga langa pasensi”. Dan bijbel e sori wi wan praktis fasi foe sori den eigifasi disi. „Tan froedrage makandra èn gi makandra pardon pasa marki, te a wan abi wan reide foe kragi foe a trawan. Neleki fa Jehovah ben gi oenoe pardon pasa marki, na so oenoe moesoe doe toe.” A moro makriki foe gi pardon te wi kweki a ’safoe firi foe lobi foe sari-ati’ gi den brada foe wi. — Kolosesma 3:8-13.
8. Foe san ede a de prenspari foe abi wan jeje foe gi sma pardon?
8 Na a tra sei, a gi di wi e gi pardon na wan sari-atifasi, e meki a matifasi di wi abi nanga Jehovah kon ini kefar. Na wan krakti fasi Jesus ben sori disi ini na agersitori foe en foe a srafoe di no ben wani gi pardon, di en masra ben poti en na doengroe-oso, „te leki a ben kan pai ala paiman baka”. A srafoe ben froedini a fasi disi fa den ben handri nanga en, bika na wan takroe fasi a no ben sori sari-ati gi wan kompe-srafoe di ben begi en foe a sori sari-ati gi en. Jesus ben kaba na agersitori disi, foe di a ben taki: „Na a srefi fasi mi hemel Tata sa handri nanga oenoe, efoe ibriwan foe oenoe no e gi oen brada pardon nanga oen heri ati.” — Mateus 18:34, 35.
9. Fa safoe sari-ati abi foe doe nanga a moro prenspari pisi foe a njoen persoonlijkheid?
9 A abi di wi abi safoe sari-atifasi de wan prenspari pisi foe lobi. Èn lobi na a marki foe kon sabi a troe krestendom (Johanes 13:35). Foe dati ede, bijbel e kaba foe taki foe a njoen persoonlijkheid na a fasi disi: „Boiti ala den sani disi, weri lobi gi oensrefi, bika a de wan volmaakti banti foe wánfasi.” — Kolosesma 3:14.
Djaroesoe — Wan sani di e hendri sma foe sori sari-ati
10. (a) San kan meki taki djaroesoefasi kan opo ede kon ini na ati foe wi? (b) Sortoe takroe bakapisi kan kon foe di sma e djaroesoe?
10 Foe a sondoe eigifasi foe wi ede, meki djaroesoe firi kan opo ede kon makriki ini na ati foe wi. A kan taki wan brada noso wan sisa blesi nanga bekwaamfasi di a gebore nanga en, noso nanga wini na skin fasi di wi no abi. Noso kande wan sma kisi spesroetoe blesi nanga grani na jeje fasi. Efoe wi e djaroesoe na tapoe den sortoe sma disi, wi sa man dan foe handri nanga den nanga safoe sari-ati? Kande wi no sa man doe dati. Na presi foe dati, te foe kaba, djaroesoe firi kan de foe si te wan sma e soekoe fowtoe na trawan noso te a no e handri na wan switifasi, bika Jesus ben taki foe libisma: „San foeroe na ati, na dati a mofo e taki” (Lukas 6:45). Trawan kande e teki a sei toe foe a sma di e soekoe fowtoe nomo. Na so wan fasi a vrede foe wan osofamiri noso foe wan gemeente foe a pipel foe Gado, kan pori.
11. Fa den tin brada foe Josef no ben gi pasi taki presi ben de ini den ati moro gi sari-ati, èn sortoe bakapisi dati ben abi?
11 Loekoe san ben pasa na ini wan bigi osofamiri. Den tin moro owroe manpikin foe Jakob ben kon djaroesoe na tapoe Josef, a moro jongoe brada foe den, bika Josef ben de a lobiwan foe en papa. Leki wan bakapisi foe dati, „den no ben man foe taki nanga en na wan vredefasi”. Baka ten, Josef ben kisi blesi foe di a ben kisi dren foe Gado, leki wan boeweisi taki Jehovah ben feni en boen. Disi ben de gi den brada foe en „moro reide foe no wani si en na ai”. Bika den no ben hari djaroesoe poeroe dorodoro foe den ati, meki presi no ben de moro gi sari-ati, èn disi ben meki den doe wan serjoesoe sondoe. — Genesis 37:4, 5, 11.
12, 13. San wi moesoe doe te djaroesoe firi e kon na ini wi ati?
12 Na wan ogri-atifasi den ben seri Josef leki wan srafoe. Di den ben proeberi foe kibri na ogri di den ben doe, den ben kori a papa foe den, foe di den meki a denki taki wan werdri meti ben kiri Josef. Foeroe jari na baka, a sondoe foe den ben kon na krin di angriten ben dwengi den foe go na Egipti foe bai njanjan. A man di ben orga njanjan tori, di den no ben herken leki Josef, ben kragi den taki den ben de spion èn a ben taigi den foe den no soekoe jepi baka na en, boiti efoe den ben o tjari a moro jongoe brada foe den kon, Benjamin. Na a ten disi, Benjamin ben tron a lobiwan foe a papa foe den, èn den ben sabi taki Jakob no ben sa wani foe meki a gowe.
13 So boen, di den ben e tanapoe na fesi foe Josef, a konsensi foe den ben boeweigi den foe erken: „Sondro tweifri wi abi fowtoe ini a tori foe wi brada [Josef], bika wi ben si a banawtoe foe en sili di a ben begi wi foe sori sari-ati gi en, ma wi no ben arki en. Dati meki a banawtoe disi kon na wi tapoe” (Genesis 42:21). Foe di Josef ben handri na wan sari-atifasi nanga den, ma tokoe na wan kraktifasi, a ben jepi den brada foe en foe boeweisi taki a berow foe den ben de opregti. Baka dati, a ben tjari kon na krin gi den soema a ben de, èn a ben gi den pardon pasa marki. A wánfasi ini na osofamiri ben kon boen baka (Genesis 45:4-8). Leki kresten, wi moesoe leri wan lès foe disi. Foe di wi sabi den takroe bakapisi foe djaroesoefasi, meki wi moesoe begi Jehovah foe a jepi wi foe poti ’safoe firi foe lobi foe sari-ati’ na ini a presi foe djaroesoe firi.
Tra sani di e hendri sma foe sori sari-ati
14. Foe san ede wi moesoe loekoe boen foe no poti wisrefi ini wan situwâsi pe ogridoe kan abi krakti na wi tapoe, sondro taki a de fanowdoe?
14 Wan tra sani di e hendri wi foe abi sari-atifasi, kan kon te wi e poti wisrefi ini wan situwâsi pe ogridoe kan abi krakti na wi tapoe, sondro taki a de fanowdoe. Sport nanga ontspanning di abi ogridoe na ini, e meki wan tranga firi gi ogridoe go na fesi leki wan fasi foe meki prisiri. Ini bijbel ten, doronomo den heidensma ben go foe loekoe den strei foe den fetiman èn den tra fasi fa den ben pina sma skin ini den stadion foe a Tirimakti foe Rome. A sortoe ontspanning disi, na so wan historiaman e taki, „ben pori a firi di sma e firi sari te tra sma e njan pina èn di e meki taki libisma e difrenti foe meti”. Foeroe foe na ontspanning foe a disiten grontapoe abi a srefi bakapisi. Kresten di e doe moeiti foe abi safoe sari-atifasi, moesoe loekoe heri boen sortoe sani den e leisi, noso sortoe kino nanga TV programa den e loekoe. Na wan koni fasi den e hori den wortoe foe Psalm 11:5 na prakseri: „Ibri sma di lobi ogridoe, [Jehovah] troetroe no wani si en na ai.”
15. (a) Fa wan sma kan sori taki a no abi sari-ati srefisrefi? (b) San troe kresten e doe na tapoe den sani di den kompe-bribiman nanga den sma na den sei abi fanowdoe?
15 Wan sma di e prakseri ensrefi nomo, kande no sa abi sari-ati toe. Disi na wan serjoesoe sani, so leki fa na apostel Johanes e froeklari: „Iniwan sma di abi grontapoe goedoe foe tan na libi èn a e si taki en brada e mankeri sani, ma a e tapoe a sori di a kan sori safoe sari-ati gi en, dan fa a lobi foe Gado e tan na ini en?” (1 Johanes 3:17) A priester di ben regtfardiki ensrefi nanga a Lefisma ini na agersitori foe Jesus foe a Samariaman di ben doe boen gi a sma na en sei, ben sori na a srefi fasi toe taki den no abi sari-ati. Di den ben si a kondisi foe a djoe brada foe den di pikinmoro ben dede, den ben koti abra go na a tra sei foe a pasi èn ben waka go doro (Lukas 10:31, 32). Kontrari dati, kresten di abi sari-atifasi, esi-esi e doe wan sani te den brada foe den abi sani fanowdoe na skin fasi nanga na jeje fasi. Èn neleki a Samariaman foe na agersitori foe Jesus, den e broko den ede toe nanga den sani di freimde sma abi fanowdoe. Foe dati ede, nanga prisiri den e gi ten, krakti, nanga sani na skin fasi foe meki a wroko foe meki disipel go na fesi. Na a fasi disi den e jepi foe meki miljoenmiljoen sma kisi froeloesoe. — 1 Timoteus 4:16.
Sari-ati gi den sikiwan
16. Sortoe problema wi e miti, te wi abi foe doe nanga sma di siki?
16 Siki na a lot foe na onvolmaakti libisma famiri di e dede gowe. Disi de so gi kresten toe, èn moro foeroe foe den no kisi skoro foe dresi sma èn den no man doe wondroe toe neleki fa sonwan foe den fositen kresten ben doe di den ben kisi a krakti disi foe Krestes nanga foe den apostel foe en. Den sortoe wondroe krakti disi ben lasi gowe baka a dede foe den apostel foe Krestes nanga den krosibei kompe foe den. Foe dati ede, wi no man jepi den sma na wan boen fasi, di siki na skin fasi, so srefi denwan di e hallucineer èn di a froestan foe den no e wroko boen. — Tori foe den Apostel 8:13, 18; 1 Korentesma 13:8.
17. Sortoe lès wi e leri foe a fasi fa den ben handri nanga Job, di a ben siki èn di a ben lasi lobiwan ini dede?
17 Foeroetron lasi-ati e go makandra nanga siki. Foe eksempre, Job di ben abi frede gi Gado ben lasi-ati srefisrefi, bika a ben siki serjoesoe èn Satan ben tjari rampoe kon na en tapoe (Job 1:18, 19; 2:7; 3:3, 11-13). A ben abi mati fanowdoe di ben sa handri nanga en nanga safoe sari-ati èn di ben sa „taki nanga [en] foe trowstoe” en (1 Tesalonikasma 5:14). Na presi foe dati, dri so-kari trowstoeman ben fisiti en èn toemoesi esi den ben konkloederi fowtoe sani. Den ben meki a lasi-ati foe Job kon moro takroe, foe di den ben taki dati den rampoe foe Job ben kon foe fowtoe di a ben doe. Foe di kresten abi safoe sari-atifasi, meki den sa loekoe boen foe no meki a srefi fowtoe te kompe-bribiman siki noso te den lasi-ati. Sontron, a moro prenspari sani di den sma disi abi fanowdoe, na wan toe switi fisiti foe owroeman noso foe tra lepi kresten di sa arki nanga sari-ati, di sa sori taki den e froestan den, èn di e gi lobi bijbel rai. — Romesma 12:15; Jakobus 1:19.
Sari-ati gi den swakiwan
18, 19. (a) Fa owroeman moesoe handri nanga den swakiwan noso denwan di e meki fowtoe? (b) Foe san ede a de prenspari gi owroeman foe handri nanga safoe sari-ati nanga denwan di doe fowtoe sani, srefi te a de fanowdoe foe seti wan kroetoe-komte?
18 Spesroetoe owroeman moesoe abi safoe sari-atifasi (Tori foe den Apostel 20:29, 35). „Wi . . . di tranga moesoe tjari den swakifasi foe denwan di no tranga”, na so bijbel e gi leki komando (Romesma 15:1). Foe di wi onvolmaakti, meki wi alamala e meki fowtoe (Jakobus 3:2). A de fanowdoe taki wi e sori safoefasi te wi e handri nanga wan sma di „meki wan fowtoe stap bifo ensrefi sabi dati” (Galasiasma 6:1). Noiti den owroeman no moesoe de leki den Fariseiman di ben regtfardiki densrefi, èn di ben de onreidelek te den ben fiti a Wet foe Gado.
19 Kontrari dati, owroeman e waka na baka den safoe sari-atifasi eksempre foe Jehovah Gado nanga Jesus Krestes. A moro prenspari wroko foe den owroeman na foe gi krakti, deki-ati nanga kowroe-ati na den skapoe foe Gado (Jesaja 32:1, 2). Na presi taki den e proeberi foe basi afersi nanga jepi foe wan lo tirilin, den e sori go na den toemoesi boen gronprakseri ini Gado Wortoe foe hori baka gi san den e doe noso taki. Foe dati ede, a wroko foe den owroeman moesoe de foe bow sma, foe tjari prisiri nanga warderi kon gi a boenfasi foe Jehovah ini den ati foe den brada foe den. Efoe wan kompe-bribiman e meki wan pikin fowtoe, dan moro foeroe wan owroeman sa loekoe boen foe no meki en kon reti pe trawan kan jere a takimakandra. Efoe tokoe a de fanowdoe foe taki nanga a sma dati, dan safoe firi foe sari-ati sa boeweigi na owroeman foe go na wan sei nanga a sma dati èn taki makandra nanga en foe a problema pe trawan no man jere den. (Teki gersi Mateus 18:15.) Awansi o moeilek wan sma kan de ini a fasi fa a e handri nanga tra sma, tokoe a fasi fa na owroeman e handri nanga en moesoe de nanga pasensi èn a moesoe gi jepi. Noiti a no moesoe soekoe reide foe sluit so wan sma uit foe a gemeente. Srefi te a de fanowdoe foe seti wan kroetoe-komte, tokoe den owroeman sa sori safoe sari-ati te den e handri nanga a sma di ben doe wan serjoesoe fowtoe sani. A safoefasi foe den owroeman kan jepi a sma dati foe kisi berow. — 2 Timoteus 2:24-26.
20. Oten a no e fiti foe sori firi foe sari-ati, èn foe san ede?
20 Ma sontron wan foetoeboi foe Jehovah no moesoe sori sari-ati. (Teki gersi Deuteronomium 13:6-9.) A kan de wan troetroe tesi gi wan kresten foe „no abi demakandra moro” nanga wan krosibei mati noso wan famiriman di sluit uit foe a gemeente. Ini so wan kefal, a de prenspari foe no gi wisrefi na a sori foe sari-ati (1 Korentesma 5:11-13). So wan fasi foe hori wisrefi strak, kan gi a sma di fowtoe, deki-ati srefi foe sori berow. Moro fara, te krestenman abi foe doe nanga wan kresten-oema, dan krestenman moesoe loekoe boen foe no sori sari-ati di no fiti, èn di kan abi hoeroedoe leki bakapisi.
21. Na ini sortoe tra kefal a de fanowdoe taki wi e sori safoe sari-ati, èn san na den winimarki?
21 Nofo presi no de ini na artikel disi foe taki foe ala den foeroe kefal pe a de fanowdoe foe sori safoe sari-ati — te wi e handri nanga den owroe sma, denwan di lasi wan lobiwan ini dede, denwan di e kisi froefolgoe foe den patna foe den di no de na bribi. Wi moesoe handri nanga safoe sari-ati nanga den owroeman di e wroko tranga (1 Timoteus 5:17). Respeki den èn hori baka gi den (Hebrewsma 13:7, 17). „Oenoe alamala abi . . safoe sari-atifasi”, na so na apostel Petrus ben skrifi (1 Petrus 3:8). Te wi e handri na a fasi disi ini ala situwâsi pe a de fanowdoe, dan wi e meki wánfasi nanga kolokoe go na fesi ini a gemeente èn wi e hari freimdesma kon na a waarheid. Moro prenspari, na so wan fasi wi e gi grani na wi safoe sari-atifasi Tata, Jehovah.
Aksi foe loekoe sani sjatoe baka
◻ Fa Jehovah e sori sari-ati gi a sondoe libisma famiri?
◻ Foe san ede a de prenspari foe abi safoe sari-atifasi?
◻ San na wan toe sani di e hendri wi foe abi safoe sari-atifasi?
◻ Fa wi moesoe handri nanga den sma di siki èn denwan di lasi-ati?
◻ Soema spesroetoe moesoe abi safoe sari-atifasi, èn foe san ede?
[Faki na tapoe bladzijde 14]
DEN FARISEIMAN DI NO BEN ABI SARI-ATIFASI
A SABATDEI foe rostoe ben moesoe de wan blesi na jeje fasi èn na skin fasi gi a pipel foe Gado. Ma den djoe relisi fesiman ben meki wan lo tirilin di no ben gi grani na a Sabatwet foe Gado èn di ben meki a de wan hebi gi a pipel. Foe eksempre, efoe wan sma ben kisi mankeri noso ben pina foe wan siki ede, a no ben kan kisi jepi na a Sabatdei, boiti te en libi ben de ini kefar.
Wan groepoe Fariseiman di ben waka na baka a srefi leri, ben de so strak ini a fasi fa den ben froeklari a Sabatwet, dati den ben taki: „Oenoe no mag trowstoe sma di e sari, èn oenoe no mag fisiti siki sma toe na a Sabatdei.” Tra relisi fesiman ben gi pasi foe sma tjari den sortoe fisiti disi na a Sabatdei, ma den ben taki krinkrin: „Oenoe no mag krei.”
Foe dati ede, nanga reti Jesus ben kroetoe den djoe relisi fesiman, bika den ben loekoe pasa den moro prenspari sani di a Wet ben aksi, so leki geregtighèit, lobi, nanga sari-ati. A no de foe froewondroe taki a ben taigi den Fariseiman: „Oenoe e meki a wortoe foe Gado lasi krakti foe den gwenti foe oenoe ede!” — Markus 7:8, 13; Mateus 23:23; Lukas 11:42.
[Prenki na tapoe bladzijde 12]
Na 231 kondre Jehovah Kotoigi e doe wan wroko foe sori sari-ati di noiti ete no ben doe na so wan fasi, na den oso foe sma, na tapoe strati, èn srefi na ini doengroe-oso
[Prenki na tapoe bladzijde 13]
A poti di wan sma e poti ensrefi ini wan situwâsi pe ogridoe kan abi krakti na en tapoe, so leki ogridoe na tapoe TV, e swaki a sori di a moesoe sori safoe sari-ati