Trowstoe di e kon foe „a Gado foe ala trowstoe”
„Blesi foe a Gado nanga Tata foe wi Masra Jesus Krestes, a Tata foe safoe sari-atifasi èn a Gado foe ala trowstoe, di e trowstoe wi na ini ala den banawtoe foe wi.” — 2 KORENTESMA 1:3, 4.
1, 2. Sortoe trowstoe den sma di de nanga sari abi fanowdoe?
SMA di de nanga sari abi troetroe trowstoe fanowdoe — den no abi sani fanowdoe di sma e taki foeroetron na den okasi disi èn di ala sma sabi kaba. Wi alamala jere a sani di sma e taki dati ’baka wan pisiten ala sani sa kon boen’. Ma na a bigin te wan sma e sari foe di a lasi wan sma na ini dede, dan soema di e sari srefisrefi, kan kisi trowstoe nanga a prakseri dati? Kresten sabi taki Gado pramisi wan opobaka, ma dati no e tapoe a dipi pen nanga emotioneel stress foe den, te den lasi wan sma na ini dede wantronso. Èn foe troe, efoe joe lasi wan pikin, dan den tra pikin di de na libi, no man teki a presi foe a lobi pikin dati di dede.
2 Te wan lobiwan dede, dan troetroe trowstoe kan jepi wi moro foeroe, trowstoe di gron steifi na tapoe den pramisi foe Gado. A de fanowdoe toe taki sma e froestan a fasi fa wi e denki èn e firi. Disi de troetroe so gi den sma foe Rwanda, èn spesroetoe gi den hondrohondro osofamiri foe Jehovah Kotoigi drape di ben lasi lobiwan na ini a kiri di sma ben kiri heri ras na wan didibri fasi. Foe soema ala den wan di de nanga sari kan teki trowstoe?
Jehovah — A Gado foe trowstoe
3. Fa Jehovah poti na eksempre foe trowstoe sma?
3 Jehovah poti na eksempre foe di a e gi wi alamala trowstoe. A ben seni en wan-enkri gebore Manpikin, Jesus Krestes, go na grontapoe foe gi wi têgo trowstoe nanga howpoe. Jesus ben leri sma: „Gado ben lobi grontapoe so foeroe taki a ben gi en wan-enkri gebore Manpikin, so taki ibri wan sma di sori bribi na ini en, no ben sa go pori, ma ben sa abi têgo libi” (Johanes 3:16). A ben taigi den bakaman foe en toe: „No wan sma abi moro foeroe lobi leki disi, taki wan sma gi en sili abra gi a boen foe den mati foe en” (Johanes 15:13). Na wan tra okasi a ben taki: „A Manpikin foe libisma no ben kon foe sma dini en, ma foe dini sma èn foe gi en sili leki wan loesoe-paiman na ini a presi foe foeroe sma” (Mateus 20:28). Èn Paulus ben taki: „Gado e rikomanderi en eigi lobi gi wi ini dati, taki ala di wi ben de sondari ete, tokoe Krestes ben dede gi wi” (Romesma 5:8). Nanga jepi foe den tekst disi èn foeroe tra tekst, wi kan froestan a lobi foe Gado nanga a di foe Krestes Jesus.
4. Foe san ede na apostel Paulus ben de Jehovah spesroetoe grantangi?
4 Na apostel Paulus ben froestan spesroetoe a no-froedini boen-atifasi foe Jehovah. A ben kon fri foe a dede di a ben dede na jejefasi. A ben de wan fanatik froefolgoeman foe den bakaman foe Krestes èn baka dati ensrefi kon tron wan kresten di sma ben froefolgoe (Efeisesma 2:1-5). A e froeteri foe na ondrofeni foe en: „Mi na a moro mendri wan foe den apostel, èn a no fiti foe den kari mi wan apostel, bika mi ben froefolgoe a gemeente foe Gado. Ma foe a no-froedini boen-atifasi foe Gado, meki mi de a sma di mi de. Èn en no-froedini boen-atifasi gi mi no ben de foe soso, ma mi ben wroko moro leki den alamala, ma tokoe a no mi, ma na a no-froedini boen-atifasi foe Gado di de nanga mi.” — 1 Korentesma 15:9, 10.
5. San na apostel Paulus ben skrifi foe a trowstoe di e kon foe Gado?
5 Foe dati ede a fiti taki Paulus ben skrifi: „Blesi foe a Gado nanga a Tata foe wi Masra Jesus Krestes, a Tata foe safoe sari-atifasi èn a Gado foe ala trowstoe, di e trowstoe wi na ini ala den banawtoe foe wi, so taki wi man trowstoe den wan na ini ibri sortoe banawtoe nanga jepi foe a trowstoe di Gado ben trowstoe wi. Bika neleki fa den pina foe Krestes de foeroe na ini wi, na so a trowstoe di wi kisi de foeroe nanga jepi foe Krestes. Awinsi wi de na ini banawtoe, a de gi a trowstoe èn gi a froeloesoe foe oenoe; noso awinsi wi e kisi trowstoe, a de gi a trowstoe foe oenoe di e wroko, so taki oenoe kan horidoro na ondro den srefi pina di wisrefi e pina. Èn foe dati ede a howpoe foe wi gi oenoe no man seki, foe di wi sabi taki, neleki fa oenoe e ondrofeni pina, oenoe sa ondrofeni a trowstoe toe na a srefi fasi.” — 2 Korentesma 1:3-7.
6. San a Griki wortoe di den vertaal nanga „trowstoe” wani taki?
6 Den wortoe disi e gi foeroe krakti srefisrefi! A Griki wortoe disi di den vertaal nanga „trowstoe”, abi foe doe nanga „a kari di wan sma e kari wan trawan kon na en sei”. Foe dati ede, „a de a tanapoe di wan sma e tanapoe sei wan trawan foe gi en deki-ati te a de na ondro tranga tesi” (A Linguistic Key to the Greek New Testament). Wan sabiman foe bijbel ben skrifi: „Ala ten a wortoe . . . wani taki moro leki foe abi firi nomo gi wan sma so taki a sma kan firi kowroe-ati . . . A trowstoe di kresten e gi, na a trowstoe di e tjari deki-ati, a trowstoe di e meki wan sma man foe kakafoetoe nanga boen bakapisi gi ala den problema foe a libi.” A abi foe doe toe nanga trowstoe wortoe, di abi den gron tapoe wan steifi pramisi nanga howpoe — a di foe na opobaka foe den dedewan.
Jesus nanga Paulus — Sari-ati trowstoeman
7. Fa Paulus ben de wan trowstoe gi den kresten brada foe en?
7 Paulus ben de wan heri boen eksempre na ini a gi di a ben gi trowstoe! A ben man skrifi den brada na ini Tesalonika: „Wi kon de nanga switifasi na oen mindri, leki te wan mama di e gi pikin bobi e boboi en eigi pikin. Foe di wi abi safoe firi foe lobi gi oenoe, meki nanga ala prisiri wi no ben prati wawan a boen njoensoe foe Gado nanga oenoe, ma so srefi wi eigi sili, bika oenoe ben kon de sma di wi lobi. Akroederi dati, oenoe sabi heri boen fa wi ben tan froemane ibriwan foe oenoe èn ben tan gi oenoe trowstoe èn ben kotoigi gi oenoe, neleki fa wan papa e doe nanga en pikin.” Neleki fa papa nanga mama e doe di lobi den pikin foe den èn e broko den ede gi den, na so wi alamala kan prati a waran di wi abi èn e sori taki wi wani froestan den te den abi jepi fanowdoe. — 1 Tesalonikasma 2:7, 8, 11.
8. Foe san ede den sani di Jesus ben leri, ben de wan trowstoe gi den wan di de nanga sari?
8 Di Paulus ben sori taki a ben broko en ede gi den èn taki a ben abi boen-atifasi, dan a ben doe nomo leki en bigi Eksempre, Jesus. Prakseri a safri-ati kari di Jesus ben gi alasma na Mateus 11:28-30: „Kon na mi, oen alamala di e wroko tranga èn di abi hebi lai èn mi sa kowroe oen ati. Teki mi tjatjari na oen tapoe èn leri foe mi, bika mi abi safrifasi èn sakafasi foe ati, èn oenoe sa feni kowroe-ati gi oen sili. Bikasi mi tjatjari switi èn mi lai lekti.” Ija, den leri di Jesus ben gi, e gi kowroe-ati bikasi a e gi wan howpoe èn wan pramisi — a pramisi foe na opobaka. Disi na a howpoe èn a pramisi di wi e pristeri gi sma, foe eksempre, te wi libi a brochure Wanneer iemand die u dierbaar is, sterft (Te wan lobiwan foe joe dede) gi den. A howpoe disi kan jepi wi alamala, srefi efoe wi ben de langa ten nanga sari.
Fa foe trowstoe den wan di de nanga sari
9. Foe san ede wi no moesoe lasi pasensi nanga den sma di de nanga sari?
9 Sari no de nomo na ini wan spesroetoe ten, wantewante baka a dede foe a sma di wi lobi. Wan toe sma e sari den heri libi langa, spesroetoe den wan di lasi den pikin foe den. Na ini 1963 wan getrow kresten trowpaar na Spanjorokondre, ben lasi a manpikin foe den di a ben abi 11 jari, foe di a ben abi hersenvlies-ontsteking. Te now ete den e krei te den e taki foe Pakito. Den prenspari dei na ini a jari di den e memre ala jari baka, den fowtow, den sani di e meki sma e memre wan trawan, kan meki taki sma e memre sani di e meki den e sari. Foe dati ede, noiti wi no moesoe lasi pasensi èn e prakseri taki tra sma ben moesoe pasa a sari ten disi kaba. Wan medisch sabiman e taki: „Depressie nanga kenki na emotioneelsei kan tan foeroe jari langa.” Prakseri taki, neleki fa wan marki na wi skin kan tan wi heri libi langa, na so a de toe nanga emotioneel marki.
10. San wi moesoe doe foe jepi den wan di de nanga sari?
10 San na wan toe praktis sani di wi kan doe foe trowstoe den wan di e sari na ini a kresten gemeente? Na wan troetroe opregtifasi wi ben kan taigi wan brada noso wan sisa di abi trowstoe fanowdoe: „Efoe iniwan sani de di mi kan doe foe jepi joe, meki mi sabi dati nomo.” Ma foe troe, o foeroe tron wan sma di lasi wan sma na ini dede, e kari wi èn e taki: „Mi ben prakseri foe wan sani di joe kan doe gi mi”? A de krin taki wi fosi moesoe doe wan sani di fiti, efoe wi wani trowstoe den wan di de nanga sari foe wan lobiwan di dede. So boen, san wi kan doe gi a boen foe a sma? Djaso joe abi wan toe praktis idea.
11. Fa wi kan de wan trowstoe gi trawan te wi e arki?
11 Arki: Wan foe den moro boen sani di joe kan doe toe foe jepi foe froestan a pen foe wan sma di lasi wan sma na ini dede, na foe arki. Kande joe kan aksi, „Joe wani taki foe a tori?” Meki a sma taki efoe a wani. Wán kresten e memre di en papa ben dede: „A ben jepi mi troetroe di trawan ben aksi san ben pasa èn te den ben arki troetroe.” Soleki fa Jakobus ben gi a rai, dan wi moesoe de gaw foe arki (Jakobus 1:19). Arki nanga pasensi èn firi gi a sma. „Krei nanga den sma di e krei”, bijbel e rikomanderi na Romesma 12:15. Prakseri taki Jesus ben krei nanga Marta nanga Maria. — Johanes 11:35.
12. Sortoe korostoe firi wi kan gi den wan di e low?
12 Meki a sma firi korostoe: Hori na prakseri taki a sma di e sari foe di a lasi wan sma na ini dede, e firi kande taki a abi fowtoe na ini dati, èn e denki taki kande moro sani ben de di a ben kan doe gi a sma. Gi a sma a froetrow taki a ben doe ala sani di a ben man doe (noso iniwan tra sani di joe sabi taki a de troe èn positief). Meki a sma firi korostoe taki a sani di a e firi no de wan freimde sani. Froeteri en foe tra sma foe soema joe sabi, taki den ben kon kisi densrefi baka, baka di den ben lasi wan sma na ini dede. Nanga tra wortoe, opo joe ati èn abi firi gi a sma. A jepi di wi e gi na wan switifasi, kan doe so foeroe! Salomo ben skrifi: „Leki gowtoe apra na ini solfroe sani di kerfoe nanga anoe, na so wan wortoe de di taki na a reti ten.” — Odo 16:24; 25:11; 1 Tesalonikasma 5:11, 14.
13. Fa a kan de wan jepi te wi de klariklari foe gi wisrefi?
13 De klariklari foe gi joesrefi: No de klariklari foe gi joesrefi nomo tapoe den fosi dei te foeroe mati nanga famiri de drape, ma efoe a de fanowdoe, dan gi joesrefi wan toe moen na baka te trawan drai go baka na den aladei sani di den e doe. O langa wan sma e sari, kan difrenti foeroe foe di a e anga foe ibri wan sma persoonlijk. A belangstelling èn a firi di wi e sori leki kresten, kan doe foeroe na ini moeilek ten. Bijbel e taki dati „wan mati de di de moro krosibei leki wan brada”. So boen, a sani di sma e taki dati „joe e kon leri sabi soema na joe mati, te joe de na ini nowtoe”, na wan sani di troe srefisrefi èn wi moesoe libi akroederi dati. — Odo 18:24; teki gersi Tori foe den Apostel 28:15.
14. Foe sortoe sani wi kan taki foe trowstoe den wan di e sari foe di den lasi wan sma na ini dede?
14 Taki foe den boen eigifasi foe a sma di dede: Disi na wan tra boen jepi te wi gi dati na a reti ten. Taki foe sjatoe positief fositen lafoetori di joe e memre foe a sma di dede. No frede foe gebroiki a nen foe a sma te joe e taki foe en. No doe neleki noiti a lobiwan di dede ben de a libi, noso ben de wan sma di no ben prenspari. A e gi trowstoe foe sabi san wan poeblikâsi foe a Harvard Medical School ben taki: „A sma kisi ensrefi baka, efoe te foe kaba, a sma di e sari foe di a lasi wan sma na ini dede e prakseri foe a sma di dede, sondro foe sari toemoesi . . . Te a sma e erken èn e froestan èn kan tjari a njoen situwâsi, dan sari e kenki go na ini warti momenti di a e memre foe a sma.” „Warti momenti di sma e memre” — o fa a de wan trowstoe foe memre den momenti di warti foeroe, di joe ben de nanga wan lobiwan! Wan Kotoigi di ben lasi en papa wan toe jari pasa, ben taki: „Wan spesroetoe sani di mi e memre, na a leisi di mi ben leisi bijbel nanga mi papa, sjatoe baka di a ben bigin studeri a waarheid. Èn so srefi a didon di wi ben didon na libasei foe taki foe son wan foe den problema foe mi. Mi ben si en soso baka ibri dri noso fo jari, so boen den okasi dati ben warti foeroe gi mi.”
15. Fa wan sma srefi kan bigin doe wan sani fosi foe jepi?
15 Joesrefi bigin doe wan sani te a fiti: Wan toe sma di de nanga sari, kan handri nanga dati na wan moro boen fasi leki tra sma. So boen, ala di a e anga foe a situwâsi, doe praktis sani foe jepi. Wan kresten oema di ben de nanga sari, ben memre: „Foeroe sma ben taki: ’Efoe wan sani de di mi kan doe, meki mi sabi dati.’ Ma wan kresten sisa no ben aksi. A ben go langalanga na ini a sribi kamra, a ben poeroe den krosi foe a bedi èn a ben wasi den doti bedi krosi. Wan trawan ben teki wan embre, watra, nanga sani foe krin èn a ben bigin skroboe a matamata pe mi masra ben pio na tapoe. Den ben de troetroe mati, èn noiti mi no sa frigiti den.” Efoe a de krin foe si taki jepi de fanowdoe, dan joesrefi kan bigin doe wan sani — kande foe meki wan njanjan, jepi foe krin a presi, noso foe doe wroko di de wan jepi. A no de foe taki, wi moesoe loekoe boen foe no dwengi te a sma di de nanga sari wani de en wawan. So boen, na wan serjoesoe fasi wi moesoe proeberi foe doe san Paulus ben taki: „Foe dati ede, leki den wan di Gado froekisi, di santa èn di a lobi, weri gi joesrefi den safoe firi foe lobi, foe sari-atifasi, boen-atifasi, sakafasi na ini prakseri, safri-atifasi nanga langa pasensi.” Switifasi, pasensi, nanga lobi no e misi noiti. — Kolosesma 3:12; 1 Korentesma 13:4-8.
16. Foe san ede wan brifi noso wan karta kan gi trowstoe?
16 Skrifi wan brifi noso seni wan karta di e gi trowstoe: Wan sani di wi e frigiti foeroetron, na a waarde foe wan brifi foe kondoleer, noso wan moi karta nanga wan boen winsi na tapoe. San na a boen foe so wan karta? Wan sma kan leisi en ibri tron baka. A no abi foe de wan langa brifi, ma a moesoe sori a sari-atifasi foe joe. A moesoe abi foe doe nanga jeje sani toe, ma joe no moesoe preiki toemoesi gi a sma. Soso a prenspari boskopoe „Oenoe de djaso gi joe foe gi jepi”, kan de wan trowstoe.
17. Fa begi kan gi trowstoe?
17 Begi nanga den: No prakseri taki a no abi waarde foe begi nanga èn gi den kompe kresten di e sari foe di den lasi wan sma na ini dede. Bijbel e taki na Jakobus 5:16: „A tranga begi foe wan regtfardiki man . . . abi foeroe krakti.” Foe eksempre, te den sma di de nanga sari e jere taki wi e begi gi a boen foe den, dan dati e jepi den foe kakafoetoe gi wan negatief firi, soleki taki a sma fowtoe. Na ini den swaki momenti foe wi, den momenti te wi lasi-ati, Satan e proeberi foe broko wi nanga den „triki wroko” foe en. Disi na a ten te wi abi trowstoe èn jepi fanowdoe di wi e kisi nanga jepi foe begi, soleki fa Paulus ben taki: ’Nanga jepi foe ibri sortoe foe begi, èn tranga begi, tan begi na ini jeje na ibri okasi. Èn tan foe dati ede na ai, na wan fastifasi èn nanga tranga begi gi a boen foe ala den santawan.’ — Efeisesma 6:11, 18, Kingdom Interlinear; teki gersi Jakobus 5:13-15.
San wi no moesoe doe
18, 19. Fa wi kan sori takt na ini den takimakandra foe wi?
18 Te wan sma de nanga sari, dan wan toe sani de di wi no moesoe doe, noso no moesoe taki. Odo 12:18 e warskow: „Wan sma di no e denki te a e taki, de leki wan djoekoe foe wan feti-owroe, ma a tongo foe den koni wan de leki dresi.” Sontron, wi no e taki nanga takt, sondro foe sabi dati srefi. Foe eksempre, wi ben kan taki „Mi sabi fa joe e firi.” Ma dati troe? Joe ben lasi wan srefi sortoe lasi leki a sma dati? Srefi efoe a ben de so, dan tokoe sma e handri na difrenti fasi tapoe so wan lasi. Den fasi fa joe ben handri no kan de a srefi leki den wan foe a sma di de nanga sari. Kande joe e sori moro firi te joe e taki „Mi abi troetroe firi gi joe, bikasi mi ben abi foe doe nanga so wan lasi, di a . . . foe mi ben dede wan pisi ten pasa.”
19 A sa sori firi toe foe no taki efoe a sma di dede o kisi wan opobaka, noso efoe a no sa kisi wan opobaka. A ben hati wan toe brada nanga sisa srefisrefi di tra sma ben poti a prakseri san sa pasa na ini a ten di e kon nanga wan trowpatna di dede èn di no ben de na ini a bribi. Wi a no den kroetoebakra foe taki soema sa kisi opobaka, noso soema no sa kisi wan opobaka. Wi kan de korostoe taki Jehovah, di e si na ini na ati, sa sori moro foeroe sari-ati srefisrefi gi sma moro leki iniwan foe wi oiti ben sa sori. — Psalm 86:15; Lukas 6:35-37.
Tekst di e gi trowstoe
20, 21. San na wan toe tekst di kan trowstoe den wan di e sari foe di den lasi wan sma na ini dede?
20 Wan foe den moro boen fonten foe jepi a sma di e sari, te a gi na a joisti ten, na foe taki foe den pramisi foe Gado gi den dedewan. Wi kan gebroiki den bijbel prakseri disi boen, awinsi a sma di de nanga sari de wan Kotoigi kaba, noso a de wan sma di wi miti na ini a diniwroko. San na wan toe foe den tekst disi? Wi sabi taki Jehovah na a Gado foe ala trowstoe, bika a ben taki: „Mi — misrefi na a Wan di e trowstoe oenoe pipel.” A ben taki toe: „Leki wan man di en eigi mama e tan trowstoe en, na so misrefi sa tan trowstoe oenoe.” — Jesaja 51:12; 66:13.
21 A psalm singiman ben skrifi: „Disi na mi trowstoe na ini den kwinsi foe mi, bika den eigi wortoe foe joe ben hori mi na libi. Te ten di no abi skotoe, mi prakseri den kroetoe bosroiti foe joe, O Jehovah, èn mi e feni trowstoe gi misrefi. Grantangi, meki a no-froedini boen-atifasi foe joe trowstoe mi, akroederi den sani di joe ben taigi joe foetoeboi.” Loekoe taki den gebroiki a wortoe „trowstoe” foeroetron na ini den pisi disi. Ija, wi kan feni troetroe trowstoe gi wisrefi èn gi trawan, te wi e poti prakseri na tapoe a Wortoe foe Jehovah te wi de na ini kwinsi. Disi, makandra nanga a lobi èn a sari-atifasi foe den brada, kan jepi wi foe pasa nanga boen bakapisi a pen di wi abi foe di wi lasi wan sma na ini dede, èn foe foeroe wi libi baka nanga prisiri wroko na ini a kresten diniwroko. — Psalm 119:50, 52, 76.
22. Sortoe froewakti de na wi fesi?
22 Wisrefi no abi foe sari so meni, te wi abi foeroe foe doe na ini a jepi di wi e jepi trawan na ini a banawtoe foe den. Te wi e poti prakseri na tapoe tra sma di abi trowstoe fanowdoe, dan wisrefi e kisi a troetroe kolokoe foe di wi e gi na wan jejefasi (Tori foe den Apostel 20:35). Meki wi prati nanga den a fisjoen foe a dei foe na opobaka, te sma foe ala den fositen nâsi, nanga a wan geslakti baka a trawan sa gi den lobiwan foe den di lasi, wan switi kon komoto na dede, go na ini wan njoen grontapoe. Fa dati na wan moi froewakti! Watra-ai foe prisiri sa fadon na a ten dati, te wi e memre taki Jehovah de troetroe a Gado „di e trowstoe den wan di de nanga sari”! — 2 Korentesma 7:6.
Joe kan memre?
◻ Fa Jehovah na „a Gado foe ala trowstoe”?
◻ Fa Jesus nanga Paulus ben trowstoe den wan di de nanga sari?
◻ San na wan toe sani di wi kan doe foe trowstoe den wan di de nanga sari?
◻ San wi no moesoe doe te wi abi foe doe nanga sma di e sari foe di den lasi wan sma na ini dede?
◻ San na wan toe tekst di joe lobi, di e gi trowstoe na a ten te sma lasi wan sma na ini dede?
[Prenki na tapoe bladzijde 14]
Joesrefi moesoe bigin doe wan sani èn joe moesoe sori takt te joe e jepi den wan di de nanga sari