Du muiti fu tron lepi sma, fu di „a bigi dei fu Yehovah de krosibei”
„Meki wi du muiti fu tron lepi sma.”—HEBR. 6:1.
1, 2. Fa den fosi Kresten na ini Yerusalem nanga Yudea ben kisi okasi fu „lowe go na den bergi”?
DI YESUS ben de na grontapu, dan den disipel fu en go na en, èn den aksi en: „San o de a marki fu yu denoya èn fu a kaba fu a grontapu sistema disi?” Fu piki na aksi fu den, Yesus fruteri den wan profeititori, èn a fosi kontru fu a profeititori dati ben de na ini a fosi yarihondro. Yesus ben taki fu wan prenspari sani di ben o pasa, èn a sani dati ben o sori taki a kaba ben de krosibei. Te den sma na ini Yudea ben o si a marki fu a sani dati, dan den ben musu „bigin lowe go na den bergi” (Mat. 24:1-3, 15-22). Den disipel fu Yesus ben o sabi san a marki disi ben wani taki? Den ben o gi yesi na den rai fu Yesus?
2 Pikinmoro dritenti yari baka dati, namku na ini a yari 61, na apostel Paulus skrifi wan krakti boskopu gi den Hebrew Kresten di ben e libi na ini Yerusalem èn na ini den foto krosibei fu drape. A boskopu dati ben musu poti den na prakseri. Ma san Paulus nanga den tra Kresten no ben sabi, na taki a marki di ben abi fu du nanga a bigin fu a „bigi banawtu”, ben o de fu si baka sowan feifi yari nomo (Mat. 24:21). Na ini a yari 66, Cestius Gallus, meki a legre fu Rome lontu Yerusalem, èn pikinmoro den teki a foto disi abra. Ma wantronso a legre hari gowe baka, èn a sani dati gi den Kresten na ini Yerusalem na okasi fu lowe go na wan presi pe den ben kan feni kibri.
3. Sortu rai Paulus ben gi den Hebrew Kresten, èn fu san ede?
3 Den Kresten dati ben musu man si krin taki den sani di ben e pasa ben de wan kontru fu den wortu fu Yesus. Den ben musu man si krin tu taki den ben musu lowe gowe. Ma sonwan fu den Kresten den ’yesi ben kon lesi fu arki’. Den ben de leki nyofi pikin di ben abi „merki” fanowdu. (Leisi Hebrewsma 5:11-13.) Srefi wan tu fu den sma di ben de na ini a tru anbegi omeni tenti yari kaba, ben e sori taki den ben ’hari densrefi puru fu a libi Gado’ (Hebr. 3:12). Sonwan fu den sma disi ben abi „a gwenti” fu misi Kresten konmakandra, aladi na ogri „dei [ben] e kon krosibei” (Hebr. 10:24, 25). Paulus ben gi den rai na a yoisti ten, fu di a taigi den: „Now di wi leri den fosi sani kaba di abi fu du nanga Krestes, dan meki wi du muiti fu tron lepi sma.”—Hebr. 6:1.
4. Fu san ede wi musu tan na ai, èn san o yepi wi fu du dati?
4 Wi e libi na ini a ten te a lasti pisi fu a profeititori fu Yesus sa kon tru. „A bigi dei fu Yehovah”, noso a dei di sa tyari wan kaba kon na a sistema fu Satan, „de krosibei” (Sef. 1:14). Na ini a ten disi a de tranga fanowdu taki wi e tan na ai, èn wi musu kon abi wan bun matifasi tu nanga Yehovah (1 Petr. 5:8). Wi e du dati trutru? Te wi na lepi Kresten, dan dati sa yepi wi fu tan hori na prakseri na ini sortu ten wi e libi.
San a wani taki fu de wan lepi Kresten?
5, 6. (a) San a wani taki fu de wan lepi Kresten? (b) San na den tu sani di wi musu du fu man tron lepi Kresten?
5 Boiti taki Paulus ben taigi den Hebrew Kresten taki den ben musu du muiti fu tron lepi Kresten, a ben taigi den tu san a wani taki fu de wan lepi Kresten. (Leisi Hebrewsma 5:14.) „Lepi sma” no wani dringi soso „merki”. Den e nyan „tranga nyanyan”. Dati meki den sabi ’den fosi sani’ nanga „den dipi sani” fu a tru anbegi (1 Kor. 2:10). Boiti dati, fu di den e du den sani di den e leri, meki den man si sani krin, èn dati yepi den fu kon sabi san bun èn san ogri. Te den musu teki bosroiti, dan a si di den man si sani krin e yepi den fu frustan na sortu Bijbel gronprakseri den musu hori densrefi, èn fa den musu du dati.
6 Paulus ben skrifi: „A de fanowdu taki wi e poti moro prakseri leki san wi gwenti na den sani di wi yere, so taki noiti wi no sa drifi gowe” (Hebr. 2:1). A sani disi kan pasa sondro fu wi sabi. Efu wi no wani taki a sani disi pasa nanga wi, dan wi musu „poti moro prakseri leki san wi gwenti” na den sani di wi e leri te wi e studeri Bijbel. Dati meki ibriwan fu wi musu aksi ensrefi: ’A de so ete taki mi e poti prakseri soso na den fosi sani di mi ben leri? Mi e teki prati na a anbegi soso fu di mi musu du dati, aladi mi ati no de na ini a tori? Fa mi kan go na fesi trutru na ini a tru anbegi?’ Efu wi wani tron lepi Kresten, dan wi musu du awansi tu sani. Wi musu kon sabi a Wortu fu Gado bun. Èn wi musu leri fu gi yesi na Gado.
Kon sabi a Wortu fu Gado bun
7. Fa wi kan kisi wini te wi e kon sabi Gado Wortu moro bun?
7 Paulus ben skrifi: „Iniwan sma di e dringi merki no sabi san na a boskopu di abi fu du nanga regtfardikifasi, fu di en na wan nyofi pikin ete” (Hebr. 5:13). Fu man tron wan lepi Kresten, dan wi musu kon sabi a boskopu fu Gado bun. Fu di a boskopu fu Gado skrifi na ini Bijbel, a Wortu fu en, meki wi musu studeri Bijbel èn den publikâsi fu „a getrow èn koni srafu” bun (Mat. 24:45-47). Disi sa yepi wi fu kon abi a srefi denki fu Gado, èn a sa yepi wi tu fu kon si sani krin. Luku na eksempre fu wan Kresten di nen Astrid.a A e taki: „A rai di yepi mi trutru, na a wan di mi ben kisi fu leisi Bijbel doronomo. A teki pikinmoro tu yari fosi mi klari a heri Bijbel, ma a ben gersi leki now fosi mi ben e kon sabi a Mekiman fu mi. Mi kon leri sabi den pasi fu en, mi kon sabi san a feni bun èn san a no feni bun, èn mi kon sabi tu taki a abi bun furu makti nanga bun furu sabi. Fu di mi e leisi Bijbel ibri dei, meki mi ben man pasa wan tu muilek pisi ten na ini mi libi.”
8. Sortu krakti a Wortu fu Gado kan abi na wi tapu?
8 Te wi e leisi Gado Wortu doronomo, dan a boskopu na ini sa „abi krakti” na wi tapu. (Leisi Hebrewsma 4:12.) Disi sa yepi wi fu tron moro bun sma, èn Yehovah sa feni wi bun. Yu feni taki yu musu gebroiki moro ten fu leisi Bijbel èn fu denki dipi fu den sani di skrifi na ini?
9, 10. Te wan sma e kon sabi Gado Wortu, dan san dati wani taki? Gi wan eksempre fu dati.
9 Te wi e kon sabi Bijbel moro bun, dan dati no wani taki nomo dati wi e kon sabi san skrifi na ini. Na ini a ten fu Paulus, den sma di ben de leki nyofi pikin, ben sabi a Wortu fu Gado. Ma den no ben e du den sani di den ben e leri fu Bijbel, so taki den ben kan kisi wini fu dati. Den no ben meki a boskopu disi tiri den fu teki koni bosroiti na ini den libi.
10 Wan sma di kon sabi a Wortu fu Gado, sabi san a Wortu disi wani taki èn a e du san a e leri. Na ondrofenitori fu wan Kresten sisa di nen Kyle, e sori fa wi kan du dati. Kyle ben abi wan kesekese nanga wan sma na en wrokope. San a du fu meki en bun baka nanga a sma dati? A e taki: „A tekst di mi prakseri wantewante, na Romesma 12:18, pe skrifi: ’Efu a e didon na yu, dan libi na ini vrede nanga ala sma.’ Sobun mi aksi a sma disi efu mi ben kan taki nanga en baka wroko.” Ala sani waka bun, èn a sani di Kyle du naki na ati fu a sma di ben abi wan kesekese nanga en. Kyle e taki: „Mi kon si taki te wi e hori wisrefi na Bijbel gronprakseri, dan wi sa abi bun bakapisi ala ten.”
Leri fu gi yesi na Gado
11. San e sori taki a no makriki ala ten fu gi yesi na Gado te wi de na ini muilek situwâsi?
11 A no makriki ala ten fu du den sani di wi leri fu Bijbel, spesrutu te wi de na ini muilek situwâsi. Fu eksempre, syatu baka di Yehovah puru a pipel fu Israel na ini katibo na Egepte, dan den „bigin krutu nanga Moses” èn den tan „tesi Yehovah”. Fu san ede den du dati? Fu di den no ben abi nofo watra fu dringi (Ex. 17:1-4). Den ben meki wan frubontu nanga Gado, èn den ben agri fu du „ala san Yehovah [ben] taki.” Ma tu mun no ben pasa ete di den pasa a wèt fu Gado di ben e taki dati den no ben mag du hurudu (Ex. 24:3, 12-18; 32:1, 2, 7-9). Na a pisi ten dati, Moses ben de na tapu a Horeb-bergi, pe a ben e kisi leri fu Yehovah. A de so taki den ben du hurudu fu di Moses ben gowe tumusi langa èn fu di den ben frede? Kande den ben prakseri taki den Amalèksma ben o kon feti baka nanga den. Wan pisi ten na fesi, den ben feti kaba nanga a pipel disi, èn den ben wini a feti fu di Moses ben opo en anu na loktu. A de so taki den ben e denki taki den ben o lasi a feti now efu Moses no ben de nanga den? (Ex. 17:8-16) A sani dati kan. Ma awansi fa a no fa, den Israelsma „no ben wani gi yesi” (Tori. 7:39-41). Paulus ben gi den Kresten a rai fu „du ala muiti” fu no ’fadon so taki den e teki a srefi gwenti fu trangayesi Gado’, soleki fa den Israelsma ben du di den ben frede fu go na ini a Pramisi Kondre.—Hebr. 4:3, 11.
12. Fa Yesus leri fu gi yesi, èn sortu wini dati tyari kon gi en?
12 Fu man tron lepi sma, dan wi musu du ala san wi man fu gi yesi na Yehovah. Nofo tron a de so taki den sani di sma ondrofeni, e leri den fu gi yesi. Na eksempre fu Yesus e sori dati (Leisi Hebrewsma 5:8, 9.) Fosi Yesus ben kon na grontapu, a ben e gi yesi na en Papa. Ma di a ben e du a wani fu Gado na grontapu, dan a ben musu nyan pina èn a ben abi furu broko-ede. Fu di Yesus ben e gi yesi di a ben e kisi bun hebi gens, meki a „kon volmaakti” so taki a ben kan teki a nyun frantwortu na en tapu di Gado ben o gi en. Iya, a ben o tron Kownu nanga Granpriester.
13. San e sori taki wi leri fu gi yesi?
13 Fa a de nanga wi? Wi abi a fasti bosroiti fu gi yesi na Yehovah, srefi te wi e kisi fu du nanga bigi problema? (Leisi 1 Petrus 1:6, 7.) Gado e gi wi krin rai di e sori wi taki wi musu tyari wisrefi na wan fasi di fiti, taki wi musu du san reti, taki wi no musu taki sani di no fiti, taki wi musu studeri Bijbel, taki wi musu go na den Kresten konmakandra, èn taki wi musu teki prati na a preikiwroko (Yos. 1:8; Mat. 28:19, 20; Ef. 4:25, 28, 29; 5:3-5; Hebr. 10:24, 25). Wi e gi yesi na Yehovah te a abi fu du nanga den sortu tori disi? Èn wi e du dati awansi wi de na ini wan muilek situwâsi? Te wi e gi yesi, dan dati e sori taki wi na lepi sma.
Sortu wini a e tyari kon te wi na lepi Kresten?
14. Sori fa a de wan kibri gi wi te wi e meki muiti fu tron lepi sma.
14 Na ini a grontapu disi, furu sma „no sabi moro san bun, noso san ogri”. Dati meki te wan Kresten man si krin san bun èn san ogri, dan dati na wan kibri gi en trutru (Ef. 4:19). Luku na eksempre fu wan brada di nen James. A brada disi e leisi Bijbel publikâsi doronomo, èn a abi bigi warderi gi den sani di a e leri. A ben teki wan wroko pe ala den tra wrokoman na umasma. James e taki: „Furu fu den uma disi ben e sori krin taki den no ben e broko den ede nanga san fiti èn san no fiti. Ma a ben gersi leki wan fu den ben de wan lespeki uma, èn taki a ben wani kon sabi den tru tori fu Bijbel. Ma di mi nanga na uma disi wawan ben de makandra na ini wan fu den wrokokamra, dan a bigin du spesrutu sani di ben e sori taki a ben wani abi seks nanga mi. Mi ben denki taki a ben wani hori mi na spotu, ma a no ben makriki gi mi fu meki a tapu nanga san a ben e du. Wantronso mi memre wan ondrofenitori di ben skrifi na ini A Waktitoren. A tori dati ben abi fu du nanga wan brada di ben kisi wan srefi sortu tesi na en wrokope. Na artikel ben taki fu na eksempre fu Yosef èn a wefi fu Potifar.b Wantewante mi pusu na uma gowe, èn a lon komoto na ini a kamra” (Gen. 39:7-12). James ben breiti taki a no ben go tumusi fara nanga na uma disi, èn a ben breiti tu taki a ben tan hori wan krin konsensi.—1 Tim. 1:5.
15. Te wi e du muiti fu tron lepi sma, dan fa dati e yepi wi fu tanapu kánkan?
15 Wan tra fasi fa wi e kisi wini te wi na lepi Kresten, na taki wi sa tanapu kánkan, èn sma no sa ’drai wi ede nanga wan lo tra leri’. (Leisi Hebrewsma 13:9.) Te wi e du muiti fu tron lepi Kresten, dan wi sa tan poti prakseri na „den moro prenspari sani” (Fil. 1:9, 10). Na so wi e kisi moro lespeki gi Gado èn wi e kisi moro warderi tu gi ala den sani di a du gi wi (Rom. 3:24). Wan Kresten di e ’denki leki wan bigisma’, e kon abi a warderi dati èn a abi wan bun matifasi nanga Yehovah.—1 Kor. 14:20.
16. San yepi wan sisa fu „teki deki-ati” fu anbegi Gado nanga en heri ati?
16 Wan sisa di nen Louise, ben agri taki wan pisi ten baka di a teki dopu, a ben e broko en ede doronomo nanga fa sma ben e denki fu en. A sisa disi e taki: „Mi no ben e du nowan ogri, ma mi no ben abi a tranga angri fu dini Yehovah. Mi kon si taki mi ben musu tyari wan tu kenki kon efu mi ben wani abi a firi taki mi ben e gi Yehovah ala san mi ben man gi en. A moro bigi kenki di mi tyari kon, na taki mi bigin anbegi en nanga mi heri ati.” Fu di Louise du dati, meki a „teki deki-ati” fu anbegi Gado nanga en heri ati. A sani disi ben de wan bigi yepi gi en di a kon siki seryusu (Yak. 5:8). Louise ben taki „mi pina srefisrefi, ma mi kon krosibei fu Yehovah fu tru.”
’Gi yesi nanga yu heri ati’
17. Fu san ede a ben de tumusi prenspari taki den fosi Kresten ben e gi yesi?
17 Den fosi Kresten di ben libi na ini Yerusalem nanga Yudea, ben gi yesi na a rai di Paulus ben gi den „fu du muiti fu tron lepi sma”. A sani dati ben kibri a libi fu den. Den Kresten di ben gi yesi na a rai dati ben man frustan a marki di Yesus ben gi den fu „bigin lowe go na den bergi”. Di den si ’taki a tegu sani di e tyari pori kon ben e tanapu na wan santa presi’, dan den ben sabi taki den ben musu lowe gowe. A „tegu sani” dati na den legre fu Rome di ben lontu Yerusalem èn di ben teki a foto dati abra te fu kaba (Mat. 24:15, 16). Den Kresten gi yesi na a warskow di Yesus ben gi den nanga yepi fu wan profeititori. Den lowe komoto na ini Yerusalem bifo a foto disi kisi pori. Èn soleki fa a historia skrifiman Eusebius ben taki, den go tan na ini a foto Pela di de na ini a bergi kontren fu Gilead. Na so a du kon taki den no lasi den libi na ini a moro bigi rampu di oiti miti Yerusalem.
18, 19. (a) Fu san ede a de tumusi prenspari taki wi e gi yesi na Gado na ini a ten disi? (b) Na sortu sani wi sa poti prakseri na ini a tra artikel?
18 Te wi e gi yesi na Gado fu di wi e du muiti fu tron lepi sma, dan dati sa kibri wi libi te a profeititori fu Yesus sa kisi en bigi kontru. A profeititori dati na a wan di e taki dati „wan bigi banawtu” sa de di noiti ete ben de (Mat. 24:21). Wi sa gi yesi awansi sortu rai wi e kisi fu „a getrow èn koni srafu”? (Luk. 12:42) A prenspari trutru taki wi e leri fu ’gi yesi nanga wi heri ati’!—Rom. 6:17.
19 Fu man tron lepi sma, wi musu leri fu si sani krin. Dati meki wi musu kon sabi Gado Wortu moro bun, èn wi musu leri fu gi yesi na Gado. Spesrutu den yonguwan musu du tranga muiti fu tron lepi Kresten. Na ini a tra artikel wi sa luku san den yonguwan disi kan du fu pasa den tesi di sa miti den.
[Futuwortu]
a Wi kenki wan tu fu den nen.
b Luku na artikel di nen „Kisi a krakti fu taki dati yu no wani du ogri”, na ini A Waktitoren fu 1 oktober, 1999.
San yu leri?
• San a wani taki fu de wan lepi Kresten, èn fa wi kan tron lepi Kresten?
• Fu san ede wi musu kon sabi Gado Wortu bun fu man tron lepi Kresten?
• Fa wi kan leri fu gi yesi?
• Te wi na lepi Kresten, dan fa dati e tyari wini kon gi wi?
[Prenki na tapu bladzijde 10]
Te wi e gi yesi na a rai fu Bijbel, dan dati sa yepi wi fu handri leki lepi Kresten te problema e miti wi
[Prenki na tapu bladzijde 12, 13]
Fu di den fosi Kresten gi yesi na a rai fu Yesus, meki den tan na libi