-
A sani disi pasa trutru?A Waktitoren (Gi a preikiwroko) 2016 | Nr. 2
-
-
TORI FU A KAFTI | FU SAN EDE YESUS PINA ÈN DEDE?
A sani disi pasa trutru?
Na a mofoyari fu a yari 33 den kiri Yesus fu Nasaret. Sma ben lei gi en taki a ben gi a pipel deki-ati fu opo densrefi teige lanti. Boiti dati, den fon en na wan ogri-ati fasi èn den spikri en na wan postu. A ben abi furu pen fosi a dede. Ma Gado gi Yesus libi baka èn baka 40 dei a opo go na hemel.
Wi kan leisi a tori disi na ini den fo Evangelietori noso den Bijbel buku di e taki fu Yesus en libi. Den buku disi de na ini a Nyun Testamenti noso den Kresten Griki Buku fu Bijbel. Ma den sani disi pasa trutru? Disi na wan prenspari aksi. Efu den sani disi no pasa trutru, dan a Kresten bribi na fu soso èn a howpu fu libi fu têgo na ini wan paradijs na soso wan dren (1 Korentesma 15:14). Ma efu den sani disi pasa trutru, dan wan moi ten e wakti libisma èn yu srefi kan de drape. Sobun, san yu e denki? Den sani di skrifi na ini den Evangelietori na anansitori, noso den pasa trutru?
BUWEISI DI E SORI TAKI DEN TORI TRU
Den tori na ini den fo Bijbel buku disi no de leki den anansitori fu owruten. Na presi fu dati, den e taki krin fa sani pasa trutru èn den e taki finifini fu sani. Fu eksempre, yu kan leisi fu presi di ben de trutru èn te now ete yu kan go na furu fu den presi disi. Yu kan leisi tu fu sma di ben e libi na ini owruten èn historia sabiman abi buweisi taki den sma disi ben e libi trutru.—Lukas 3:1, 2, 23.
Syatu baka di Yesus dede èn srefi sowan 100 yari baka dati, yu ben abi skrifiman di ben skrifi fu en.a Den sani di Bijbel e taki fu a fasi fa Yesus dede e kruderi nanga a fasi fa den Romesma fu a ten dati ben e kiri den sma di kisi dedestrafu. Bijbel e fruteri ala sani krin soleki fa den pasa trutru. A e taki srefi fu den swakifasi fu sonwan fu den disipel fu Yesus (Mateyus 26:56; Lukas 22:24-26; Yohanes 18:10, 11). Ala den sani disi e sori taki den Bijbel skrifiman ben de eerlijk èn den sani di den skrifi fu Yesus tru.
FA A DE NANGA NA OPOBAKA FU YESUS?
Aladi furu sma e bribi taki Yesus ben de na libi èn taki a dede, toku sonwan fu den no e bribi taki a kisi wan opobaka trutru. Biginbigin srefi den apostel fu en no ben wani bribi di den yere taki a ben kon na libi baka (Lukas 24:11). Ma den no ben e tweifri moro di den nanga tra disipel si Yesus nanga den eigi ai wan tu leisi baka di a kisi wan opobaka. Fu taki en leti, wan leisi moro leki 500 sma si en.—1 Korentesma 15:6.
Nanga deki-ati den disipel fruteri sma fu na opobaka fu Yesus, aladi skowtu ben kan kisi den èn sma ben kan kiri den. Den fruteri a tori disi srefi na den sma di ben kiri Yesus (Tori fu den apostel 4:1-3, 10, 19, 20; 5:27-32). Yu denki taki so furu disipel ben o teki a deki-ati fu fruteri sma a sani disi efu den no ben de seiker taki Yesus kisi wan opobaka? Fu taki en leti, na fu di den disipel ben bribi taki Yesus kisi wan opobaka, meki a Kresten bribi panya na heri grontapu na a ten dati èn na ini a ten disi.
Den Bijbel buku di e taki fu Yesus libi abi ala buweisi taki a dede èn taki a opo baka trutru. Te yu e leisi den finifini, dan yu srefi o de seiker taki den sani disi na tru tori. Yu bribi kan kon moro tranga srefi te yu e frustan fu san ede den sani disi pasa. A tra artikel o taki fu a tori disi.
a Wan fu den skrifiman disi na Tacitus di gebore na a pisi ten fu a yari 55. A ben skrifi: „A nen [Kresten] komoto fu Krestes, wan man di ben kisi a moro hebi strafu fu wan fu den granman fu wi, Pontius Pilatus, na a ten di Tiberius ben e tiri.” Wan tu tra skrifiman di taki fu Yesus na Suwetonius (69-122 B.K.), a Dyu historia skrifiman Josephus (37-100 B.K.), nanga Plinius a Yonguwan di ben de a tiriman fu Bitinia (61-113 B.K.). (B.K. wani taki Baka Krestes.)
-
-
Fu san ede Yesus pina èn dede?A Waktitoren (Gi a preikiwroko) 2016 | Nr. 2
-
-
TORI FU A KAFTI
Fu san ede Yesus pina èn dede?
„Wán man [Adam] meki sondu kon na grontapu èn sondu tyari dede kon.”—Romesma 5:12
San yu ben o taki efu wan sma ben o aksi yu: „Yu wani libi fu têgo?” Kande furu sma ben o taki dati den wani libi fu têgo, ma den no e bribi taki a sani disi kan. Den e taki dati ala sma musu dede te fu kaba, fu di na so a libi de.
Ma san yu ben o taki efu wan sma aksi yu: „Yu wani dede?” Furu sma ben o taki: „Nôno.” San disi e sori? Wi alamala wani libi, awansi wi abi problema na ini a libi. Bijbel e sori taki Gado meki libisma nanga a firi fu tan na libi. Fu taki en leti, „srefi têgo ten a poti na ini den ati”.—Preikiman 3:11.
Ma soleki fa wi sabi, libisma no e libi fu têgo. Fu san ede? A de so taki Gado du wan sani fu lusu a problema disi? Den piki di Bijbel e gi tapu den aksi disi e gi wi deki-ati. Den e yepi wi tu fu kon frustan fu san ede Yesus pina èn dede.
FU SAN EDE LIBISMA E DEDE?
Den fosi dri kapitel fu a Bijbel buku Genesis e sori taki Gado ben sori a fosi trowpaar Adam nanga Eva taki den ben kan libi fu têgo. A ben taigi den tu san den ben musu du efu den ben wani libi fu ala ten. A buku e fruteri tu fa den trangayesi Gado èn fa den lasi a howpu di den ben abi. Fu di Bijbel no e fruteri finifini fa sani waka, meki furu sma e si a tori disi leki wan anansitori. Ma neleki fa a de nanga den Evangelietori, furu buweisi de di e sori taki den sani na ini a buku Genesis pasa trutru.a
San na a bakapisi fu di Adam trangayesi Gado? Bijbel e piki: „Wán man [Adam] meki sondu kon na grontapu èn sondu tyari dede kon. Dati meki ala sma e dede, bika den alamala sondu” (Romesma 5:12). Adam sondu, fu di a trangayesi Gado. Na so a lasi a howpu fu libi fu têgo èn te fu kaba a dede. Fu di wi na bakapikin fu en, meki wi abi sondu tu. Dati meki wi e siki, wi e kon owru èn wi e dede. A sani disi e kruderi nanga san sabiman kon sabi na ini a ten disi. Den kon si taki pikin e gebore nanga son fasi fu den papa nanga mama. Ma san Gado du fu lusu a problema disi?
SAN GADO DU?
Gado seti sani, so taki den bakapikin fu Adam ben kan kisi san Adam lasi. Dati na a howpu fu libi fu têgo. Fa Gado du disi?
Bijbel e taki na Romesma 6:23: „A pai fu sondu na dede.” Disi wani taki dati wan sma e dede fu di a abi sondu. Adam sondu èn dati meki a dede. Na so a de nanga wi tu. Wi e sondu èn dati meki wi e dede. Ma wi srefi no suku en. Wi gebore nanga sondu. Ma fu di Gado lobi libisma, meki a seni en Manpikin Yesus fu pai ’a paiman fu sondu’ gi wi. Fa so?
A dede fu Yesus opo a pasi gi wi fu libi wan koloku libi fu têgo
Fu di wán man di no ben abi sondu tyari sondu nanga dede kon gi wi di a trangayesi Gado, meki wan tra man di no abi sondu ben de fanowdu fu frulusu wi. A ben o abi fu gi yesi na Gado te na dede fu pai a paiman fu sondu. Bijbel e tyari en kon na krin na a fasi disi: „Neleki fa furu sma tron sondari fu di a wán man dati [Adam] trangayesi Gado, na so furu sma o tron reti-ati sma fu di wán sma gi yesi na Gado” (Romesma 5:19). Yesus na a „wán sma” dati. A gowe libi hemel, dan a tron wan libisma na grontapu di no ben abi sondu.b Te fu kaba a dede gi wi. A sani disi meki taki wi kan tron sma di Gado feni bun èn wi kan abi a howpu fu libi fu têgo.
FU SAN EDE YESUS PINA ÈN DEDE?
Ma fu san ede Yesus ben musu dede fu frulusu wi? Fu san ede na Almakti Gado no meki wan wet di ben o sori taki den bakapikin fu Adam mag libi fu têgo? A tru taki Gado abi a makti fu du dati. Ma efu a ben o du dati, dan a ben o pasa en eigi wet di e sori taki dede na a pai fu sondu. A wet dati a no wan lawlaw wet di Gado kan poti na wan sei noso kenki, soso fu meki en makriki gi ensrefi. A wet disi na wan prenspari wet di abi fu du nanga a retidu fu en.—Psalm 37:28.
Efu Gado no ben du sani na wan reti fasi na ini a tori disi, dan kande sma ben o denki taki a no ben o du sani reti wan tra leisi. Fu eksempre, a ben o du san reti te a ben o bosroiti sortuwan fu den bakapikin fu Adam ben o kisi têgo libi? Wi ben o man bribi taki a ben o du san a pramisi? Gado seti sani fu frulusu wi, ma na a srefi ten a e hori ensrefi na den wet fu en di reti. Disi e gi wi a dyaranti taki ala ten Gado o du san reti.
Fu di Yesus dede leki ofrandi, meki Gado opo a pasi gi libisma fu kisi têgo libi na ini wan paradijs na grontapu. Luku san Yesus taki na Yohanes 3:16: „Gado ben lobi grontapu so te, taki a gi en wan-enkri Manpikin, so taki ala sma di e bribi na ini en no sa dede, ma sa kisi têgo libi.” A dede fu Yesus no e sori wawan taki Gado lobi retidu, ma a e sori tu o furu a lobi libisma.
Ma fu san ede Yesus ben musu pina èn dede na wan ogri-ati fasi soleki fa wi kan leisi na ini den Evangelietori? Didibri ben taki dati libisma no o tan gi yesi na Gado te den kisi tesi. Ma fu di Yesus tan gi yesi na Yehovah aladi a kisi bun hebi tesi, meki a sori fu ala ten taki Didibri na wan leiman (Yob 2:4, 5). Di Satan kori Adam fu sondu, dan a ben gersi leki a sani di a ben taki fu libisma tru. Ma Yesus, di no ben abi sondu neleki Adam, tan dini Gado aladi a pina srefisrefi (1 Korentesma 15:45). Na so a sori taki Adam ben kan tan gi yesi na Gado efu a ben wani du dati. Fu di Yesus horidoro di a kisi tesi, meki a de wan bun eksempre gi wi (1 Petrus 2:21). Fu di Yesus gi yesi na Gado te na dede, meki Gado gi en libi baka na hemel èn a no man dede noiti moro.
FA YU KAN KISI WINI?
Yesus dede trutru. Now libisma abi na okasi fu kisi têgo libi. Yu wani libi fu têgo? Yesus sori wi san wi musu du. A taki: „Efu sma wani kisi têgo libi, den musu leri sabi yu, a wan-enkri tru Gado, èn a sma di yu seni kon, Yesus Krestes.”—Yohanes 17:3.
Den sma di tyari a tijdschrift disi kon na doro e gi yu a deki-ati fu kon sabi moro fu a tru Gado Yehovah nanga en Manpikin Yesus Krestes. Yehovah Kotoigi na ini yu birti o breiti fu yepi yu. Yu kan kon sabi moro tu te yu e go tapu a website fu wi, www.pr418.com/srn.
a Luku na artikel „Wan dyari fu Eden ben de trutru?”, na ini A Waktitoren fu 1 yanuari 2011, bladzijde 4.
b Gado teki a libi fu en Manpikin na hemel èn a poti en abra na ini a muru fu Maria. A santa yeye fu Gado kibri Yesus, so taki a no kisi sondu fu Maria.—Lukas 1:31, 35.
-