Eunice nanga Lois — Sma di kweki den pikin na wan fasi di de wan boen eksempre
Leki foetoeboi foe Jehovah wi sabi taki a de wan serjoesoe frantiwortoe di wi abi foe gi den pikin foe wi wan boen leri na relisi sei. Srefi na ini a moro boen situwâsi, a kan taki a wroko disi e miti nanga ala sortoe gens nanga moeilekhèit. Disi de moro moeilek srefi te wan kresten papa noso mama e miti a tjalensi dati na ini wan osofamiri di prati na relisi sei. Disi a no wan njoen situwâsi. Den Boekoe foe bijbel e froeteri wi foe wan mama di ben de na ini wan srefi sortoe situwâsi na ini a fosi jarihondro G.T.
Na osofamiri foe wan oema di nen Eunice ben libi na ini Listra, wan foto na ini a kontren foe Likaonia na zuidsei foe centraal Pikin Asia. Listra ben de wan pikin foto na ini wan distrikt di no ben prenspari. A ben de wan kolonie foe Rome, di ben nen Julia Felix Gemina Lustra, di Augustus Caesar ben seti foe feti teige den sani di den foefoeroeman na ini a birti dati ben doe. Eunice ben de wan djoe kresten di ben libi na ini wan osofamiri di ben prati na relisi sei, makandra nanga en Griki masra, en manpikin Timoteus, nanga a mama foe Eunice, Lois. — Tori foe den Apostel 16:1-3.
Soleki fa a sori, dan foeroe djoe no ben de na ini Listra, foe di bijbel no e taki dati wan snoga ben de drape, ala di djoe pipel ben de na ini Ikonium, pikinmoro 30 kilometer moro fara (Tori foe den Apostel 14:19). So boen, a no ben moesoe de makriki gi Eunice foe doe na anbegi foe en. Taki Timoteus, no ben besnij na baka di a ben gebore, ben meki wan toe sabiman ben abi na idea taki a masra foe Eunice ben gens na idea foe besnij en.
Ma Eunice no ben de en wawan na ini a bribi foe en. A sori leki Timoteus ben kisi leri na ini „den santa boekoe” foe en mama èn foe en granmama, Lois, foe en mama sei.a Na apostel Paulus ben froemane Timoteus: „Tan na ini den sani di joe ben leri èn di den ben boeweigi joe foe bribi, foe di joe sabi foe soema joe ben leri den èn taki foe sensi pikin-nengreten joe sabi den santa boekoe, di kan meki joe kon koni foe kisi froeloesoe nanga jepi foe a bribi na ini Krestes Jesus.” — 2 Timoteus 3:14, 15.
Leri „foe sensi pikin-nengreten”
Di Paulus ben taki dati a leri di Timoteus ben kisi na ini „den santa boekoe” ben de „foe sensi pikin-nengreten”, dan soleki fa boeweisi e sori, disi ben wani taki foe sensi a ben de wan beibi. Disi de akroederi a Griki wortoe (breʹphos) di a gebroiki èn di e sori go moro foeroe na wan njoen beibi. (Teki gersi Lukas 2:12, 16.) So boen, Eunice ben si a plekti di Gado ben gi en leki wan serjoesoe sani, foe di a no ben e lasi ten foe bigin gi Timoteus leri di ben sa jepi en foe gro tron wan foetoeboi foe Gado di de loyaal. — Deuteronomium 6:6-9; Odo 1:8.
Den „ben boeweigi [Timoteus] foe bribi” den waarheid foe den Boekoe foe bijbel. Akroederi wan Griki wortoeboekoe, a wortoe di Paulus ben gebroiki djaso wani taki „foe abi wan tranga overtoigi foe; foe de seiker foe” wan sani. Seiker foeroe ten nanga moeiti ben de fanowdoe foe poti so wan tranga overtoigi na ini na ati foe Timoteus, foe jepi en foe prakseri foe a Wortoe foe Gado èn foe sori bribi na ini en. Soleki fa a sori dan, Eunice nanga Lois ben wroko tranga foe leri Timoteus den Boekoe foe bijbel. Èn den oema disi di e dini Gado ben kisi wan bigi pai! Paulus ben kan skrifi foe Timoteus: „Mi e tjari kon na ini mi prakseri a bribi di de na ini joe, sondro wan enkri hoigrifasi, èn di ben de fosi na ini joe granmama Lois nanga joe mama Eunice, ma di mi de seiker taki a de na ini joe toe.” — 2 Timoteus 1:5.
Eunice nanga Lois ben plèi wan prenspari ròl na ini a libi foe Timoteus troetroe! Foe a tori disi, a skrifiman, David Real, e taki: „Efoe na apostel ben bribi taki a wan-enkri sani di ben de prenspari ben de a bekering foe Timoteus wawan, dan a ben sa memre en wantewante na dati. Ma a fosi sani di a abi foe taki foe a bribi foe Timoteus ben de taki a ben de ’na libi kaba na ini Lois . . . nanga Eunice.’ ” A sani di Paulus ben taki foe a bribi foe Lois, Eunice, nanga Timoteus e sori taki foeroetron den fosi leri foe den Boekoe foe bijbel di papa nanga mama e gi na oso èn srefi granpapa nanga granmama, de toemoesi prenspari foe bepaal fa a tamara na jejefasi foe wan jongoesma sa de. Dati no moesoe meki den memre foe osofamiri prakseri serjoesoe foe san den e doe foe doe a frantiwortoe disi di den abi na Gado èn so srefi na den pikin foe den?
Kande Paulus ben e denki toe foe a sortoe sfeer di Lois nanga Eunice ben meki de na ini den oso. Kande na apostel Paulus fisiti den na den oso di a ben tan a fosi leisi na ini Listra, wan sani foe 47/48 G.T. Kande den toe oema ben bekeer kaba go na ini a krestendom na a ten dati (Tori foe den Apostel 14:8-20). Kande waran èn switi matifasi di ben de na ini na oso dati ben abi krakti na tapoe den wortoe di Paulus ben gebroiki di a ben kari Lois a „granmama” foe Timoteus. Soleki fa a sabiman, Ceslas Spicq e taki, dan a Griki wortoe di a ben gebroiki (mamʹme, kontrari foe na owroe lespeki wortoe teʹthe) na „wan wortoe di pikin-nengre e gebroiki foe sori lobi” gi en granmama, èn na ini a kontekst disi a abi wan „pikin difrenti na mindri wan krosibei matifasi èn firi foe lobi”.
Di Timoteus ben gowe foe oso
A no de krin efoe Eunice ben trow noso ben de wawan di Paulus ben fisiti Listra a di foe toe tron (wan sani foe 50 G.T.). Foeroe sabiman e denki taki a ben de wan weduwe. Awansi fa, na ondro a tiri foe en mama nanga granmama, Timoteus ben gro kon tron wan boen jongoe man, èn kande a ben abi 20 jari na a ten dati. „Den brada na Listra nanga Ikonium ben taki boen sani” foe en (Tori foe den Apostel 16:2). A de krin, taki wan lostoe foe prati a boen njoensoe foe a Kownoekondre ben poti na ini na ati foe Timoteus, bika a ben teki a kari di Paulus ben gi en foe rèis nanga en nanga Silas na a zendingwaka foe den.
Prakseri fa Eunice nanga Lois ben firi di Timoteus ben de foe gowe! Den ben sabi taki na a fosi leisi di Paulus ben fisiti den foto taki sma ben ston en èn ben prakseri taki a ben dede (Tori foe den Apostel 14:19). So boen, a no ben moesoe makriki gi den foe meki a jongoeman Timoteus gowe. Soleki fa wi kan froestan, dan den ben aksi densrefi o langa a ben sa tan gowe èn efoe a ben sa drai kon baka sondro taki wan sani ben sa pasa nanga en. Ala di den ben abi den sortoe broko-ede disi di ben kan kon troe, tokoe seiker en mama nanga granmama ben gi en deki-ati foe teki a spesroetoe grani disi di ben sa jepi en foe dini Jehovah moro boen.
Warti lès
Wi kan leri foeroe te wi e ondrosoekoe Eunice nanga Lois finifini. Bribi ben boeweigi den foe gi Timoteus wan boen kweki na jejefasi. A lepi èn tranga eksempre foe a gi di den e gi densrefi na Gado, di granpapa nanga granmama e poti gi den granpikin foe den èn gi tra sma, seiker kan abi wini gi a heri kresten gemeente (Titus 2:3-5). Na eksempre foe Eunice toe e memre mama di abi wan masra di no de na bribi, na a frantiwortoe èn den pai di abi foe doe nanga a gi di den e gi jeje leri na den pikin foe den. Foeroe deki-ati de fanowdoe foe doe disi son tron, spesroetoe te a papa no lobi den relisi bribi foe en wefi. Takt de fanowdoe toe, foe di a kresten wefi moesoe lespeki na edemanwroko foe en masra.
A bribi, moeiti, nanga a prakseri di Lois nanga Eunice no ben prakseri densrefi nomo, ben kisi pai di den ben e si taki Timoteus ben go na fesi na jeje sei teleki a tron wan toemoesi boen zendeling nanga wan opziener (Filipisma 2:19-22). Na so a de toe na ini a ten disi, taki ten, pasensi, nanga wan fasti bosroiti de fanowdoe foe leri den pikin foe wi den waarheid foe den Boekoe foe bijbel, ma wan toemoesi moi bakapisi e meki a de warti foe doe ala den moeiti disi. Foeroe kresten jongoewan di de wan eksempre èn di kisi ’den santa boekoe foe sensi pikin-nengreten’ na ini wan osofamiri di prati na relisi sei, e tjari foeroe prisiri kon gi den papa nanga mama di e anbegi Gado. Èn na odo troe srefisrefi di e taki: ’En na oema di tron mama foe wan koniwan, sa prisiri’! — Odo 23:23-25.
Na apostel Johanes ben taki foe den jeje pikin foe en: „Mi abi no wan moro bigi reide foe de nanga tangi, leki den sani disi taki, mi e jere dati den pikin foe mi e tan waka na ini waarheid” (3 Johanes 4). Foe troe, den firi di kari na ini den wortoe disi de so srefi foe den foeroe sma di sori foe de leki Eunice nanga Lois, toe sma di kweki den pikin na wan fasi di de wan boen eksempre.
[Foetoewortoe]
a Taki Lois no ben de Timoteus granmama foe en papa sei, de foe si na ini den Siria vertaling „joe mama mama” na 2 Timoteus 1:5.