Waktitoren LIBRARY TAPU INTERNET
Waktitoren
LIBRARY TAPU INTERNET
Sranantongo
  • BIJBEL
  • BUKU
  • KONMAKANDRA
  • Yesus meki wan figabon kon drei fu leri sma taki den musu abi bribi
    Yesus—En na a pasi, en na san tru, en na a libi
    • Yesus nanga den disipel fu en e si taki a figabon di no ben gi froktu kon drei

      KAPITEL 105

      Yesus meki wan figabon kon drei fu leri sma taki den musu abi bribi

      MATEYUS 21:19-27 MARKUS 11:19-33 LUKAS 20:1-8

      • A FIGABON DI KON DREI​—SAN A WANI TAKI FU ABI BRIBI?

      • SMA FENI TAKI YESUS NO ABI A RETI FU DU DEN SANI DI A E DU

      Yesus e gowe libi Yerusalem munde bakadina èn a e drai go baka na Betania di de na a owstusei fu Olèif-bergi. A kan taki a e tan na a oso fu Lasarus, Maria, nanga Marta, den mati fu en.

      Now a de a mamanten fu 11 Nisan. Yesus nanga den disipel fu en de na pasi baka. Den e go baka na Yerusalem pe a o de na a tempel fu a lasti leisi. Disi na a lasti dei fu a preikiwroko fu en. Heri esi a o hori a Paskafesa èn a o seti a Memrefesa fu a dede fu en. Baka dati sma o krutu en, dan den o kiri en.

      Te den e komoto na Betania, den e waka na tapu Olèif-bergi go na Yerusalem. Ne Petrus e si a bon di Yesus ben fluku a mamanten na fesi. A e taki: „Leriman, luku! A figabon di yu ben fluku, kon drei.”​—Markus 11:21.

      Ma fu san ede Yesus meki a bon kon drei? A piki di a e gi e sori fu san ede: „Fu tru, mi e taigi unu: Efu unu abi bribi èn unu no e tweifri, dan unu no o man du nomo san mi du nanga a figabon. Efu unu e taigi a bergi disi: ’Opo, trowe yusrefi go na ini se’, dan dati o pasa tu. Efu unu e aksi wan sani na ini begi èn unu e bribi trutru, dan unu o kisi en” (Mateyus 21:21, 22). Na so a e leri den baka taki wan tranga bribi man puru bergi na pasi.​—Mateyus 17:20.

      Sobun, Yesus meki a bon kon drei, fu di a wani leri den disipel taki den musu abi bribi na ini Gado. A e taki: „Te unu e begi èn e aksi wan sani, èn unu e bribi taki unu kisi en kaba, dan unu o kisi en tu” (Markus 11:24). Dati na wan moi sani di ala den bakaman fu Yesus musu hori na prakseri! A sani disi prenspari spesrutu gi den apostel, bika heri esi hebi tesi o miti den. Ma a figabon di kon drei e leri wi wan tra sani di abi fu du nanga bribi.

      A pipel fu Israel de leki a figabon disi. Fu di den de na ini wan frubontu nanga Gado, meki a gersi leki den e hori densrefi na a Wet fu Gado. Ma a pipel disi sori taki den no abi bribi èn taki den no meki froktu. Den e weigri srefi fu bribi na ini Gado en eigi Manpikin! Sobun, di Yesus meki a figabon kon drei, dan a sori san o pasa nanga a pipel disi di no e meki froktu èn di no abi bribi.

      Now Yesus nanga den disipel fu en e doro na Yerusalem. Yesus e go na a tempel soleki fa a gwenti, èn a e bigin gi leri. Kande den edeman fu den priester nanga den owru man fu a pipel e prakseri a sani di Yesus ben du a dei na fesi nanga den sma di ben broko moni na ini a tempel. Dati meki den e aksi en: „Suma gi yu a reti fu du den sani disi? Suma gi yu a makti fu du den sani disi?”​—Markus 11:28.

      Yesus e piki den: „Mi o aksi unu wan sani. Efu unu piki mi, dan mi o taigi unu sosrefi suma gi mi a reti fu du den sani disi. Fu pe Yohanes kisi a makti fu dopu sma? Fu hemel, noso fu libisma? Un piki mi.” Now na den gensman fu en musu piki. Den priester nanga den owruman e taki nanga makandra fu sabi san den musu piki. Den e taki: „Efu wi taki: ’Fu hemel’, dan a o taki: ’Dan fu san ede unu no ben bribi en?’ Noso wi musu taki: ’Fu libisma’?” Den e denki so fu di den frede den ipi-ipi sma. Ala den sma disi „e si Yohanes leki wan trutru profeiti”.​—Markus 11:29-32.

      Den sma di e gens Yesus no man gi en wan bun piki. Dati meki den e taigi en: „Wi no sabi.” Yesus e piki den: „Dan mi no e taigi unu tu suma gi mi a reti fu du den sani disi.”​—Markus 11:33.

      • Fu san ede 11 Nisan na wan prenspari dei?

      • San Yesus e leri sma nanga yepi fu a figabon di kon drei?

      • Fa Yesus e piki den sma di e aksi en suma gi en a reti fu du den sani di a e du?

  • Tu agersitori di abi fu du nanga droifidyari
    Yesus—En na a pasi, en na san tru, en na a libi
    • Den gronman e kiri a manpikin fu a sma di abi a droifidyari

      KAPITEL 106

      Tu agersitori di abi fu du nanga droifidyari

      MATEYUS 21:28-46 MARKUS 12:1-12 LUKAS 20:9-19

      • NA AGERSITORI FU TU MANPIKIN

      • NA AGERSITORI FU DEN GRONMAN DI E WROKO NA INI WAN DROIFIDYARI

      Di Yesus ben de na a tempel a ben taigi den edeman fu den priester nanga den owru man fu a pipel wan sani di meki taki den no ben man piki en moro. Den man disi ben feni taki Yesus no abi a reti fu du den sani di a e du. Now a e fruteri den wan agersitori di e tyari kon na krin fa den ati de trutru.

      Yesus e taki: „Wan man ben abi tu pikin. Di a go na a fosi pikin, a taigi en: ’Mi pikin, tide yu musu go wroko na ini a droifidyari.’ A pikin disi piki en: ’Mi no o go.’ Ma bakaten en ati naki en, dan a go. A papa go na a tra pikin èn a taigi en a srefi sani. A pikin disi piki en: ’Mi o go, mi papa.’ Ma a no go. Suma fu den tu pikin du a wani fu en papa?” (Mateyus 21:28-31, Ingrisitongo Nyun-Grontapuvertaling fu 2013) A piki de krin: Na a fosi manpikin du a wani fu a papa te fu kaba.

      Dati meki Yesus e taigi den man di e gens en: „Fu tru mi e taigi unu taki den sma di e teki belasting-moni gi lanti èn den huru-uma o go na ini Gado Kownukondre fosi unu.” Na a bigin den belasting-man nanga den huru-uma no ben e dini Gado. Ma neleki a fosi manpikin den sori berow bakaten èn now den e dini Gado. Den kerki fesiman de heri tra fasi. Den de leki a di fu tu manpikin fu di den e taki dati den e dini Gado, ma den no e du dati. Yesus e taki: „Yohanes [a Dopuman] kon fu sori unu san na retidu, ma unu no bribi en. Ma den sma di e teki belasting-moni gi lanti èn den huru-uma bribi en. Aladi unu si disi, toku un ati no naki unu bakaten, so taki unu ben o bribi en.”​—Mateyus 21:31, 32.

      Baka na agersitori disi, Yesus e fruteri wan trawan. Disi leisi Yesus no e sori nomo taki den kerki fesiman no e dini Gado soleki fa Gado wani, ma a e sori den krin taki den na ogri sma trutru. Yesus e fruteri: „Wan man ben prani droifi na wan gron, a ben meki wan skotu na en lontu, a diki wan olo fu meki wan baki fu masi droifi na ini, èn a bow wan toren. Dan a yuru a gron gi gronman, èn a go na wan tra kondre. Now di a ten doro fu koti droifi, a seni wan srafu go na den gronman fu den gi en wan tu froktu fu a droifidyari. Ma den gronman teki a srafu, den fon en, dan den seni en gowe nanga soso-anu. Ne a man seni wan tra srafu go na den gronman. Den naki a wan dati na tapu en ede èn den du sani nanga en fu gi en syen. Dan a man seni ete wan srafu go, ma den kiri a wan dati. A man seni furu trawan, ma den fon sonwan fu den èn den kiri trawan.”​—Markus 12:1-5.

      Yu denki taki den sma di e arki Yesus e frustan na agersitori? We, kande den e memre fa Yesaya ben krutu a pipel. A ben taki: „Mi na Yehovah di e tiri den legre, Israel na mi droifidyari, èn den sma fu Yuda na a droifibon di mi ben lobi. Mi ben howpu taki sma ben o koti krutu na wan reti fasi, ma na presi fu dati den no ben e gi yesi na a wèt” (Yesaya 5:7). Na agersitori fu Yesus wani taki a srefi sani. A man di abi a droifidyari na Yehovah èn a droifidyari na a pipel fu Israel. A skotu di e kibri a droifidyari na a Wet fu Gado. Yehovah ben seni profeiti fu gi a pipel leri èn fu yepi den fu meki bun froktu.

      Ma „den gronman” fon den „srafu” èn den kiri sonwan fu den. Yesus e taki: „A man [di abi a droifidyari] ben abi ete wan sma, èn dati ben de en lobi manpikin. A seni en go na den leki lastiwan fu di a prakseri: ’Den o lespeki mi manpikin.’ Ma den gronman taigi makandra: ’Disi na a wan di o kisi a droifidyari fu en papa. Kon meki wi kiri en, dan a droifidyari di a ben o kisi o de fu wi.’ Dati meki den grabu en èn den kiri en.”​—Markus 12:6-8.

      Now Yesus e aksi: „San a sma di abi a droifidyari o du?” (Markus 12:9) Den kerki fesiman e piki: „Fu di den takru, a o meki den dede wan takru dede. Dan a o yuru a droifidyari gi tra gronman di o gi en den froktu te a ten doro.”​—Mateyus 21:41.

      Sondro fu den sabi, den e taki sortu strafu den o kisi, fu di den na „den gronman” na ini Yehovah en „droifidyari”, sobun a pipel fu Israel. Wan fu den froktu di Yehovah wani taki den gronman musu gi en, na taki den musu bribi na ini en Manpikin, a Mesias. Yesus e luku den kerki fesiman langalanga, dan a e taki: „Noiti unu no leisi san Gado Buku taki? Drape skrifi: ’A ston di den bowman no ben wani, na dati tron a moro prenspari ukuston. Na Yehovah meki taki disi pasa, èn gi wi a de wan tumusi moi sani fu si’” (Markus 12:10, 11). Now Yesus e taki krin san a wani sori den: „Dati meki mi e taigi unu: Gado o puru en Kownukondre na un anu èn a o gi en na wan pipel di e du san a wani.”​—Mateyus 21:43.

      Den leriman fu Wet nanga den edeman fu den priester e frustan taki „na fu den Yesus ben taki di a fruteri na agersitori” (Lukas 20:19). Now di a taki a sani disi, den de nomonomo fu kiri Yesus, a sma di abi a reti fu „kisi a droifidyari”. Ma den e frede gi a pipel di e si Yesus leki wan profeiti. Dati meki den no e pruberi fu kiri en wantewante.

      • Suma na den tu manpikin na ini na agersitori fu Yesus?

      • Fruklari san den sani disi wani taki na ini a di fu tu agersitori: A man di abi a gron, a droifidyari, den gronman, den srafu èn a manpikin.

      • San o pasa nanga „den gronman”?

  • Wan kownu e seni kari den sma di kisi wan kari fu kon na a trow-oso
    Yesus—En na a pasi, en na san tru, en na a libi
    • A kownu e meki sma trowe wan man go na dorosei di no ben weri trowkrosi

      KAPITEL 107

      Wan kownu e seni kari den sma di kisi wan kari fu kon na a trow-oso

      MATEYUS 22:1-14

      • NA AGERSITORI FU A TROW-OSO

      Heri esi a diniwroko fu Yesus o kon na wan kaba. A e tan gebroiki agersitori fu sori taki den leriman fu Wet nanga den edeman fu den priester ogri srefisrefi. Dati meki den wani kiri en (Lukas 20:19). Ma Yesus no kaba nanga den. A e fruteri wan tra agersitori.

      A e taki: „A Kownukondre fu hemel de leki wan trow-oso di wan kownu ben sreka gi en manpikin. A seni den srafu fu en go kari den sma di ben kisi wan kari fu kon na a trow-oso, ma den no ben wani kon” (Mateyus 22:2, 3). Na a bigin fu na agersitori Yesus e taki fu „a Kownukondre fu hemel”. Sobun, wi kan frustan taki a „kownu” na Yehovah Gado. Suma na a manpikin fu a kownu èn suma na den sma di kisi wan kari fu kon na a trow-oso? A de krin taki a manpikin fu a kownu na Yehovah en Manpikin di e tanapu drape e fruteri den na agersitori. Wi kan frustan tu taki den sma di kisi wan kari, na den sma di o de makandra nanga a Manpikin na ini a hemel Kownukondre.

      Suma na den fosi sma di ben o kisi wan kari? We, gi suma Yesus nanga den apostel ben e tyari a boskopu fu a Kownukondre? Gi den Dyu (Mateyus 10:6, 7; 15:24). A pipel disi ben agri fu hori densrefi na a Wetfrubontu na ini a yari 1513 Fosi Krestes. Na so den tron den fosiwan di ben o kisi a grani fu tron „wan kownukondre fu priester” (Eksodes 19:5-8). Ma o ten den ben o kisi a kari fu kon na a „trow-oso”? A de krin taki den kisi a kari na ini a yari 29, di Yesus bigin preiki fu a Kownukondre fu hemel.

      San furu fu den Israelsma du di den kisi a kari? Soleki fa Yesus ben taki, „den no ben wani kon”. Furu fu den kerki fesiman, sosrefi furu Dyu no ben wani bribi taki Yesus na a Mesias èn a sma di Gado o poti leki Kownu.

      Ma Yesus e sori taki den Dyu ben o kisi ete wan okasi. A e taki: „Agen [a kownu] seni tra srafu go èn a taki: ’Taigi den sma di kisi wan kari: „Luku, mi sreka mi brekten nyanyan. Den mankaw nanga den fatu meti fu mi srakti kaba èn ala sani sreka. Un kon na a trow-oso.”’ Ma den no ben abi bisi nanga dati. A wan go na en gron, a trawan go du en bisnis. Den trawan grabu den srafu fu a kownu, den du ogri nanga den èn den kiri den” (Mateyus 22:4-6). Na a sani disi ben o pasa te a Kresten gemeente ben o seti. Na a ten dati, den Dyu ben abi na okasi ete fu kon na ini a Kownukondre, ma furu fu den no teki a kari disi. Den fon „den srafu fu a kownu” srefi.​—Tori 4:13-18; 7:54, 58.

      Fa sani ben o waka nanga a pipel? Yesus e taki: „A kownu ati bron srefisrefi èn a seni den legre fu en fu go kiri den kiriman èn fu bron a foto fu den” (Mateyus 22:7). A sani disi miti den Dyu na ini a yari 70, di den Romesma pori Yerusalem, „a foto fu den”.

      A de so taki nowan tra sma ben o kisi wan kari fu di den Dyu no ben teki a kari fu a kownu? Nôno. Na agersitori fu Yesus e taki wan tra sani. Yesus e taki moro fara: „Baka dati [a kownu] taigi den srafu fu en: ’A trow-oso sreka kaba, ma den sma di kisi wan kari no warti fu kon. Fu dati ede, go na den pasi di sma e teki te den e gowe fu a foto. Dan un kari ala sma di unu e feni drape, meki den kon na a trow-oso.’ Dati meki den srafu go na den pasi èn den tyari ala sma kon di den feni, ogri sma nanga bun sma. Den sma di ben sidon na tafra ben furu a presi pe a trow-oso ben hori.”​—Mateyus 22:8-10.

      A moi fu si taki bakaten na apostel Petrus ben o bigin yepi trakondre sma di no teki a Dyu bribi, fu tron tru Kresten. Na ini a yari 36, Kornelius, wan legre-ofsiri fu Rome, nanga en osofamiri kisi a yeye fu Gado. Den sma disi ben o kisi a grani fu kon na ini a hemel Kownukondre di Yesus ben taki fu en.​—Tori 10:1, 34-48.

      Yesus e sori taki te fu kaba „a kownu” no o feni ala sma bun di e kon na a fesa. A e taki: „Di a kownu kon na inisei fu luku den sma di a kari kon, a si wan man di no ben weri trowkrosi. Dati meki a taigi a man: ’Mati, fa yu kon na inisei sondro fu weri trowkrosi?’ A man no ben sabi san a ben musu taki. Ne a kownu taigi den futuboi fu en: ’Tai en anu nanga en futu èn trowe en go na dorosei na ini a dungru. Drape a o krei èn a o kaw tifi.’ Iya, furu sma kisi wan kari, ma soso wan tu fu den mi teki.”​—Mateyus 22:11-14.

      Kande den kerki fesiman di e arki Yesus no e frustan ala san a taki. Toku den no lobi san den yere. Now den de nomonomo fu kiri a sma di e gi den so furu syen.

      • Suma na „a kownu” na ini na agersitori fu Yesus? Suma na „a manpikin” èn suma na den sma di kisi a fosi kari fu kon na a trow-oso?

      • O ten den Dyu kisi wan kari èn suma kisi wan kari bakaten?

      • Aladi furu sma kisi wan kari, toku a kownu e teki wan tu sma nomo. San disi e sori?

  • Yesus no e meki sma kisi en nanga triki
    Yesus—En na a pasi, en na san tru, en na a libi
    • Yesus e sori den wan solfru moni èn a e piki den Fariseiman di e aksi en wan sani fu tesi en

      KAPITEL 108

      Yesus no e meki sma kisi en nanga triki

      MATEYUS 22:15-40 MARKUS 12:13-34 LUKAS 20:20-40

      • PAI GRANKOWNU SAN NA FU GRANKOWNU

      • SMA O TROW TE DEN KISI WAN OPOBAKA?

      • A MORO BIGI KOMANDO

      Den kerki fesiman ati e bron nanga Yesus. Didyonsro a fruteri den agersitori fu sori taki den ogri trutru. Now den Fariseiman e suku fu feni wan sani na en tapu. Den wani en fu taki wan sani di kan meki den grabu en fu tyari en go na a granman fu Rome. Den e pai sonwan fu den bakaman fu den fu kisi en nanga triki.​—Lukas 6:7.

      Den e taki: „Leriman, wi sabi taki yu e taki èn e leri sma bun sani. Yu no lobi a wan sma moro a trawan èn yu e leri sma a pasi fu Gado soleki fa a de trutru. We, a fiti fu pai Grankownu belasting-moni, noso a no fiti fu du dati?” (Lukas 20:21, 22) Yesus no e meki den kori en nanga den moi wortu fu den. A sabi taki den e hoigri èn taki den lai triki. Efu a taki ’Nôno, a no bun fu pai belasting’, dan den kan taki dati a e opo ensrefi teige Rome. Ma efu a taki ’Iya, un musu pai belasting’, dan kande a pipel ati o bron na en tapu. Kande den o denki taki Yesus e teki a sei fu a tirimakti fu Rome di den no lobi kwetikweti. Sobun, fa Yesus o piki den?

      Yesus e piki: „Fu san ede unu e tesi mi, un hoigriman? Sori mi a moni di un musu pai lanti.” Den e tyari wan solfru moni kon gi en, dan a e aksi den: „Suma prenki èn suma nen de na en tapu?” Den e piki: „A di fu Grankownu.” Dan na wan koni fasi Yesus e gi den a rai disi: „Pai Grankownu san na fu Grankownu, ma pai Gado san na fu Gado.”​—Mateyus 22:18-21.

      Den man e fruwondru fu den sani di Yesus e taki. A koni piki fu Yesus meki taki den no sabi san den musu taki. Dati meki den e gowe. Ma a dei no pasa ete èn den man no kaba nanga Yesus ete. Baka te den Fariseiman pruberi fu kisi Yesus nanga triki, den fesiman fu wan tra kerkigrupu e go na Yesus.

      Den Saduseiman di no e bribi na ini na opobaka, e aksi Yesus wan sani di abi fu du nanga na opobaka èn nanga a gwenti di den Dyu abi taki wan man musu trow nanga a wefi fu en dede brada. Den e aksi en: „Leriman, Moses taki: ’Efu wan man dede sondro taki a ben abi pikin, dan en brada musu trow nanga a wefi fu a man disi èn a musu kisi pikin gi en dede brada.’ We, seibi brada ben de nanga wi. A fosiwan trow, a dede, èn fu di a no ben abi pikin, a libi en wefi gi en brada. Na so a pasa tu nanga a di fu tu brada, nanga a di fu dri brada èn nanga ala den seibi brada. Te fu kaba, na uma dede tu. Fu dati ede, suma fu den seibi brada o kisi na uma leki wefi na a ten fu na opobaka? Bika den alamala ben abi en leki wefi.”​—Mateyus 22:24-28.

      Den Saduseiman e bribi na ini den buku fu Moses. Dati meki Yesus e sori den san skrifi na ini den buku dati. A e taki: „A no de soleki fa unu e taki, bika unu no sabi Gado Buku èn a krakti fu Gado. Man noso uma no o trow na a ten fu na opobaka, ma den o de leki den engel na hemel. Ma unu no leisi na ini a buku fu Moses pe a tori fu a makabusi skrifi, taki den dede sma o kisi wan opobaka? Drape Gado ben taigi en: ’Mi na a Gado fu Abraham, a Gado fu Isak, èn a Gado fu Yakob.’ A no de wan Gado fu den dede sma, ma wan Gado fu den wan di de na libi. Unu no abi leti kwetikweti” (Markus 12:24-27; Eksodes 3:1-6). Den ipi-ipi sma e fruwondru fu a piki di Yesus gi den.

      Den Fariseiman nanga den Saduseiman no man taki noti moro baka di Yesus piki den. Dati meki den tu kerkigrupu disi e span anu makandra fu tesi en moro fara. Wan fu den leriman fu Wet e aksi en: „Leriman, san na a moro bigi komando na ini a Wèt?”​—Mateyus 22:36.

      Yesus e piki en: „A fosiwan na: ’Yere, un Israelsma, Yehovah wi Gado na wán Yehovah. Un musu lobi Yehovah un Gado nanga un heri ati, nanga un heri libi, nanga un heri frustan, èn nanga ala un krakti.’ A di fu tu komando na: ’Un musu lobi tra sma leki fa un lobi unsrefi.’ Wan moro bigi komando leki den wan disi no de.”​—Markus 12:29-31.

      Di a leriman fu Wet yere san Yesus piki en, a taki: „Leriman, yu taki en soleki fa a de trutru: ’Gado na wán, èn nowan trawan no de boiti En’. Wi musu lobi en nanga wi heri ati èn nanga wi heri frustan èn nanga ala wi krakti, èn wi musu lobi tra sma leki fa wi lobi wisrefi. Den sani disi warti moro ala bron-ofrandi nanga srakti-ofrandi.” Te Yesus e si taki a leriman fu Wet gi wan bun piki, a e taigi en: „Yu no de fara fu a Kownukondre fu Gado.”​—Markus 12:32-34.

      Dri dei langa (9, 10 nanga 11 Nisan) Yesus e gi leri na ini a tempel. Son sma soleki a leriman fu wet disi lobi den sani di a leri den. Ma den kerki fesiman no lobi den sani di Yesus taki. Toku „nowan sma ben abi a deki-ati moro fu aksi en wan sani”.

      • Fa den Fariseiman e pruberi fu kisi Yesus nanga triki, ma san na a bakapisi?

      • San Yesus e du te den Saduseiman e pruberi fu kisi en nanga triki?

      • San Yesus e piki wan leriman fu Wet di aksi en san na a moro bigi komando?

  • Yesus e krutu den kerki fesiman di e gens en
    Yesus—En na a pasi, en na san tru, en na a libi
    • Yesus e sori taki den kerki fesiman na hoigriman

      KAPITEL 109

      Yesus e krutu den kerki fesiman di e gens en

      MATEYUS 22:41–23:24 MARKUS 12:35-40 LUKAS 20:41-47

      • SUMA MANPIKIN NA KRESTES?

      • YESUS E TYARI A HOIGRIFASI FU DEN GENSMAN KON NA KRIN

      Den kerki fesiman di e gens Yesus no man buweisi taki en a no a Mesias èn den no man feni wan sani na en tapu fu meki den srudati fu Rome grabu en (Lukas 20:20). Yesus de ete na ini a tempel na tapu 11 Nisan. Now en e poti aksi gi den èn a e sori suma a de trutru. A e aksi den: „San unu e denki fu Krestes? Suma manpikin na en?” (Mateyus 22:42) Ala sma sabi taki a Krestes noso a Mesias ben o de wan bakapikin fu David. Sobun, na dati den e piki Yesus.​—Mateyus 9:27; 12:23; Yohanes 7:42.

      Yesus e aksi: „Dan fa a kan taki santa yeye ben meki David kari en ’Masra’, di a ben taki: ’Yehovah taigi mi Masra: „Sidon na mi reti-anusei teleki mi poti yu feanti na ondro yu futu”’? Fu dati ede, efu David e taki dati a sma disi na ’Masra’, dan fa a kan de en manpikin?”​—Mateyus 22:43-45.

      Den Fariseiman no e piki en, fu di den e howpu taki a bakapikin fu David di ben o tron a Mesias, ben o de wan libisma. Den wani taki a musu frulusu den fu den Romesma di e tiri den. Ma Yesus gebroiki den wortu di David taki na Psalm 110:1, 2 fu sori taki a Mesias no o de wan libisma tiriman. A bigi moro David. Dati meki David kari en „Masra”. A o kisi makti te a sidon na Gado reti-anusei fu wan pisi ten. Te Yesus sori den gensman a sani disi, den no man taki noti.

      Den disipel nanga furu tra sma e arki. Now Yesus e taki nanga den. A e warskow den gi den Fariseiman nanga den leriman fu Wet. Den man dati „poti densrefi na a presi fu Moses” fu di den e leri sma san Gado Wet e taki. Yesus e taigi den arkiman: „Du ala san den e taigi unu. Ma no du soleki fa den e du, bika den e taki, ma den no e du.”​—Mateyus 23:2, 3.

      Dan Yesus e kari wan tu eksempre fu tyari a hoigrifasi fu den kon na krin. A e taki: „Den e meki den pikin dosu di abi pisi fu Gado Buku na ini kon moro bradi èn den e weri den leki wan tapu.” Son Dyu ben meki pikin dosu fu poti son pisi fu a Wet na ini, dan den ben e tai den na tapu den fesi-ede noso na tapu den anu. Ma den Fariseiman e meki den dosu disi moro bigi fu sori taki den e hori densrefi finifini na a Wet. Boiti dati „den e meki den franya fu den krosi kon moro langa”. Den Israelsma ben musu poti franya na ondrosei fu den krosi fu den, ma den Fariseiman e sorgu taki den krosi fu den ben abi bun langa franya (Numeri 15:38-40). Den e du ala den sani disi „fu meki sma si den”.​—Mateyus 23:5.

      A kan taki srefi den disipel fu Yesus ben o wani suku biginen. Dati meki Yesus e gi den a rai disi: „Un no musu meki sma kari unu Leriman, bika wán sma nomo na un Leriman èn un alamala na brada. Sosrefi, no kari nowan sma na grontapu un Tata, bika wán sma nomo na un Tata, dati na a wan di de na hemel. Un no musu meki sma kari unu fesiman tu, bika wán sma nomo na un Fesiman, dati na Krestes.” Fa den disipel musu si densrefi èn fa den musu tyari densrefi? Yesus e taigi den: „A moro bigiwan na un mindri musu de un dinari. Gado o saka a sma di e hei ensrefi èn a o hei a sma di e saka ensrefi.”​—Mateyus 23:8-12.

      Baka dati Yesus e krutu den Fariseiman nanga den leriman fu Wet fu son sani di den e du. A e taki: „Helu fu unu, un leriman fu Wèt nanga Fariseiman, un hoigriman! Bika unu e tapu a Kownukondre fu hemel gi sma, fu di unu srefi no e go na ini, èn den sma di de fu go na inisei, unu no e gi pasi fu go.”​—Mateyus 23:13.

      Yesus e krutu den Fariseiman fu di den e si den sani di prenspari gi Yehovah leki lawlaw sani. Den wet di den e poti gi sma e sori dati krin. Fu eksempre, den e taki: „Efu wan sma e sweri na a tempel, dan dati na noti. Ma efu wan sma e sweri na a gowtu fu a tempel, dan a musu fu du san a sweri.” Den no man si taki a fasi fa den e tyari densrefi no bun. Gi den, a gowtu fu a tempel prenspari moro a matifasi di den musu abi nanga Yehovah, a sma di den e anbegi na a tempel. Den ’frigiti den moro prenspari sani fu a Wèt di e taki dati den musu krutu sani na wan reti fasi, taki den musu abi sari-ati èn taki den musu tai hori na Gado’.​—Mateyus 23:16, 23; Lukas 11:42.

      Yesus e taigi den Fariseiman disi: „Un breniman di wani sori trawan a pasi, unu e seif a maskita puru, ma unu e swari a kameili!” (Mateyus 23:24) Den Fariseiman e seif maskita puru na ini win, fu di a Wet e taki dati maskita na sani di no krin. Ma na a tra sei den no e hori densrefi na den moro prenspari sani fu a Wet. Dati meki Yesus taki dati a de leki den e swari wan kameili. Wan kameili na wan meti di no krin tu, ma a bigi omeni tron moro wan maskita.​—Lefitikus 11:4, 21-24.

      • Fu san ede den Fariseiman e tan pî te Yesus e aksi den fu suma David e taki na ini Psalm 110?

      • Den Fariseiman e meki den pikin dosu di abi pisi fu Gado Buku na ini kon moro bradi èn den e meki den franya fu den krosi kon moro langa. Fu san ede den e du disi?

      • Sortu rai Yesus e gi den disipel?

  • A lasti dei fu Yesus na ini a tempel
    Yesus—En na a pasi, en na san tru, en na a libi
    • Yesus e si fa wan pôti uma e poti tu sensi na ini wan monikisi na ini a tempel

      KAPITEL 110

      A lasti dei fu Yesus na ini a tempel

      MATEYUS 23:25–24:2 MARKUS 12:41–13:2 LUKAS 21:1-6

      • YESUS E KRUTU DEN FARISEIMAN FU MORO SANI

      • A TEMPEL O KISI PORI

      • WAN PÔTI UMA E POTI TU SENSI NA INI A MONIKISI

      A lasti leisi te Yesus de na a tempel a e krutu den Fariseiman nanga den leriman fu Wet fu tra ogri di den e du. A e taigi den krin srefi taki den na hoigriman. Na agersi fasi a e taki: „Unu e krin dorosei fu a kan èn fu a preti, ma na inisei den lai nanga fufuru èn nanga gridi lostu. Un breni Fariseiman, krin inisei fu a kan èn fu a preti fosi, so taki dorosei kan kon krin tu” (Mateyus 23:25, 26). Den Fariseiman e du ala muiti fu de krin soleki fa a Wet e taki èn fu meki sma denki taki den bun. Ma den no e poti prakseri na a fasi fa den de na inisei èn den no e krin na ati fu den.

      Wan tra sani di e sori taki den e hoigri, na taki den de klariklari fu meki grebi gi den profeiti èn fu moi den. Ma soleki fa Yesus e taki, dan den man disi na „manpikin fu den sma di kiri den profeiti” (Mateyus 23:31). A sani disi tru fu di den pruberi fu kiri Yesus omeni leisi.​—Yohanes 5:18; 7:1, 25.

      Dan Yesus e sori san o pasa nanga den kerki fesiman te den no sori berow. A e taki: „Un sneki! Un snekipikin, fa unu o man lowe gi a krutu fu Gehena?” (Mateyus 23:33) Gehena wani taki Hinom-lagipresi. Na a lagipresi disi sma ben e bron doti. Disi na wan moi fasi fu agersi a têgo pori di den ogri Fariseiman nanga leriman fu Wet o kisi.

      Den disipel fu Yesus o teki presi gi en leki „profeiti nanga koniman nanga leriman”. San sma o du nanga den? Yesus e taigi den kerki fesiman: „Unu o kiri sonwan fu [den disipel fu mi], noso spikri den na wan postu, èn sonwan fu den unu o wipi na ini den snoga fu unu, èn na ini ibri foto unu o frufolgu den. Na fu dati ede unu o abi fu pai gi a brudu fu ala den reti-ati sma di den kiri na grontapu. Iya, unu o abi fu pai gi a brudu fu Abel nanga ala den reti-ati sma di den kiri te na a ten fu Sakaria, . . . di unu kiri [tu].” A e warskow den: „Fu tru, mi e taigi unu: Ala den sani disi o kon na tapu den sma fu a ten disi” (Mateyus 23:34-36). Na dati pasa na ini a yari 70 di den legre fu Rome pori Yerusalem èn dusundusun Dyu dede.

      Te Yesus e prakseri na ogri sani disi di o pasa, a e sari. A e taki: „Yerusalem, Yerusalem, di e kiri den profeiti èn di e trowe ston kiri den sma di Gado seni kon na unu. Someni leisi mi ben wani tyari den pikin fu yu kon makandra, neleki fa wan umafowru e tyari den pikin fu en kon makandra na ondro den frei fu en! Ma unu no ben wani. Luku, Gado o gowe libi a tempel disi”​—Mateyus 23:37, 38.

      Dan Yesus e taki: „Mi e taigi unu: Unu no o si mi moro, teleki unu o taki: ’Blesi fu a sma di e kon na ini Yehovah nen!’” (Mateyus 23:39) A e taki fu a profeititori di skrifi na Psalm 118:26. Drape skrifi: „Blesi fu a sma di e kon na ini a nen fu Yehovah. Un pipel, na a oso fu Yehovah wi ben de di wi blesi unu.” A de krin taki te a tempel pori, nowan sma o kon drape moro na ini a nen fu Gado.

      Now Yesus e go na wan tra presi na ini a tempel pe den monikisi de pe sma e poti moni fu horibaka gi a tempel. Yesus e luku fa den sma e poti moni na ini den monikisi di abi wan smara mofo. Den gudu sma „e poti furu moni na ini” den kisi. Dan Yesus e si wan pôti uma di en masra ben dede kaba. Na uma disi e poti „tu sensi di no warti furu” na ini wan fu den kisi (Markus 12:41, 42). A no de fu taki dati Yesus sabi fa Gado breiti nanga a moni di na uma disi poti.

      Dan Yesus e kari den disipel kon èn a e taki: „Fu tru mi e taigi unu taki a pôti uma disi poti moro leki ala den sma di poti moni na ini a monikisi.” Fa so? Yesus e taki: „Den alamala poti san ben tan abra fu a moni fu den. Ma aladi na uma disi ben pôti, toku a poti ala san a ben abi” (Markus 12:43, 44). Te yu e luku a fasi fa na uma disi e denki èn den sani di a du, dan a de krin taki a de heri tra fasi leki den Fariseiman!

      Bakaten na tapu 11 Nisan Yesus e gowe libi a tempel fu a lasti leisi. Wan fu den disipel e taki: „Leriman, luku fa den ston disi bigi èn luku fa den oso moi!” (Markus 13:1) Sonwan fu den ston fu a skotu fu a tempel bigi srefisrefi. Dati meki a gersi leki a tempel disi tranga so te, taki a no man broko. Sobun, den disipel no e fruwakti kande taki Yesus ben o taki a sani disi: „Yu e si den bigi oso disi? Nowan ston sa tan na tapu a trawan, ma den sa broko den puru.”​—Markus 13:2.

      Baka di Yesus taki a sani disi, en nanga den apostel fu en e abra Kidron-lagipresi, dan den e kren go na tapu Olèif-bergi. Now Yesus de nanga den fo apostel Petrus, Andreas, Yakobus nanga Yohanes. Den e go na wan presi pe den man si a moi bigi tempel.

      • San Yesus e du a lasti leisi te a e go na a tempel?

      • San o pasa nanga a tempel soleki fa Yesus taki?

      • Fu san ede Yesus taki dati a pôti uma poti moro leki den gudu sma?

  • Den apostel e aksi Yesus fu gi den wan marki
    Yesus—En na a pasi, en na san tru, en na a libi
    • Yesus e piki den aksi fu fo apostel fu en

      KAPITEL 111

      Den apostel e aksi Yesus fu gi den wan marki

      MATEYUS 24:3-51 MARKUS 13:3-37 LUKAS 21:7-38

      • FO DISIPEL E AKSI YESUS FU GI DEN WAN MARKI

      • PROFEITITORI DI KON TRU NA A PISI TEN DI YERUSALEM KISI PORI ÈN BAKA DATI

      • WI MUSU TAN NA AI

      Tudewroko 11 Nisan e kon na wan kaba. A wroko di Yesus e du so fayafaya e kon na wan kaba tu. Na deiten a ben e gi leri na ini a tempel, èn na neti a ben e tan na den mati fu en dorosei fu a foto. Furu sma ben wani teki leri fu en èn fu dati ede den ben ’gwenti fu kon fruku mamanten na ini a tempel fu arki en’ (Lukas 21:37, 38). Now den sani disi no o pasa moro. Yesus e sidon na tapu Olèif-bergi nanga den fo apostel Petrus, Andreas, Yakobus, nanga Yohanes.

      Na soso den fo apostel disi de nanga en. Den e broko den ede nanga a tempel fu di Yesus taki didyonsro dati nowan ston fu a tempel o tan na tapu a trawan. Ma moro sani de di den wani sabi. No so langa pasa Yesus taigi den: „Unu musu de srekasreka tu, bika a Manpikin fu libisma e kon na wan yuru di unu no ben prakseri” (Lukas 12:40). A ben taki fu „a dei te a Manpikin fu libisma o sori ensrefi” (Lukas 17:30). A de so taki disi abi fu du nanga den sani di Yesus ben taki fu a tempel? Fu di den apostel wani sabi den sani disi trutru, meki den e aksi: „Taigi wi: O ten den sani disi o pasa, san o de a marki taki yu kon èn taki a kaba fu a grontapu disi de krosibei?”​—Mateyus 24:3.

      Den apostel man si a tempel di de krosibei èn kande den e prakseri fa a o kisi pori. Den e aksi densrefi tu o ten a Manpikin fu libisma o kon. Kande den e memre na agersitori di Yesus fruteri fu ’wan heihei man di ben go na wan farawe kondre fu tron kownu. Baka dati a ben o drai kon na oso baka’ (Lukas 19:11, 12). Den apostel wani sabi tu san o pasa te „a kaba fu a grontapu disi de krosibei”.

      Yesus e fruteri den sortu sani o pasa na ini a ten di e kon. Den sani disi de leki wan marki di o sori den krin o ten a Dyu libimakandra nanga a tempel o kisi pori. Ma a e fruteri den moro sani tu. Bakaten den sani dati o yepi den Kresten fu sabi o ten Krestes o „kon” èn o ten a kaba fu a grontapu disi de krosibei.

      Na ini den yari baka di Yesus taki fu den sani disi den apostel ben man si fa a profeititori fu Yesus ben e kon tru. Iya, furu sani di a ben taki bigin pasa na ini a ten fu den. Yerusalem kisi pori na a ini a yari 70. Dati na 37 yari baka di Yesus taki a profeititori disi. Sobun, den Kresten di ben de na ai na a ten dati, ben man si taki a Dyu libimakandra nanga a tempel ben o kisi pori. Ma a no ala sani di Yesus taki pasa na a pisi ten fosi Yerusalem kisi pori na ini a yari 70. Sobun, sortuwan fu den sani ben o sori taki Yesus kon leki Kownu? A piki di Yesus gi den apostel e tyari disi kon na krin.

      Yesus e taigi den: „Unu o yere taki feti e feti èn unu o yere nyunsu taki feti de. . . . A wan pipel o go feti nanga a tra pipel, èn a wan kownukondre o go feti nanga a tra kownukondre” (Mateyus 24:6, 7). Yesus taki tu dati „bigi gronseki o de, èn takru siki di e kiri ipi-ipi sma nanga angriten o de na ini a wan presi baka a trawan” (Lukas 21:11). Yesus e warskow den disipel: „Sma o grabu unu, den o frufolgu unu” (Lukas 21:12). Falsi profeiti o opo kon èn den o kori furu sma. Ogridu o kon moro furu èn a lobi fu furu sma o kon kowru. Yesus e taki sosrefi dati a ’bun nyunsu fu a Kownukondre o preiki gi sma na heri grontapu, so taki sma fu ala kondre kan yere dati, èn dan a kaba o kon.’​—Mateyus 24:14.

      Wan tu sani fu a profeititori fu Yesus kon tru fosi den Romesma pori Yerusalem èn na a ten fu a pori dati. Ma yu denki taki Yesus e taki fu wan moro prenspari sani di o pasa bakaten? Yu e si den buweisi di e sori taki a prenspari profeititori disi e kon tru na ini a ten fu wi?

      Wan sani di ben o sori taki Yesus kon, na taki „a tegu sani di e tyari pori kon” ben o de fu si (Mateyus 24:15). Na ini a yari 66 a tegu sani disi ben de ’a legre fu Rome di seti kampu lontu Yerusalem’. A legre disi di ben kon nanga den fraga fu den falsi gado fu den, ben lontu Yerusalem èn den ben broko son pisi fu den skotu kaba (Lukas 21:20). Na so „a tegu sani” disi ben tanapu na wan presi pe a no ben mag tanapu, na wan presi di ben „santa” gi den Dyu.

      Yesus e taki moro fara: „Wan bigi banawtu o de. Noiti ete so wan ten ben de sensi a bigin fu grontapu teleki now èn noiti moro so wan ten o kon baka.” Na ini a yari 70 den Romesma pori Yerusalem, „a santa foto” fu den Dyu, èn den pori a tempel tu. A pisi ten di den lontu a foto teleki den pori en, ben de wan ten fu bigi banawtu. Den Romesma kiri dusundusun sma (Mateyus 4:5; 24:21). Noiti ete sma ben pori a foto so èn noiti ete so wan sani ben miti den Dyu. A pori disi tyari wan kaba kon na a fasi fa den Dyu ben e anbegi Gado hondrohondro yari kaba. Ma efu a pori fu Yerusalem ben bigi so, dan wi kan frustan taki a pori di o kon bakaten soleki fa a profeititori fu Yesus e sori, o bigi moro leki a di fu Yerusalem.

      TE A PROFEITITORI E KON TRU, DEN DISIPEL MUSU FRUTROW TAPU GADO

      Yesus no kaba fu fruteri den apostel fa sani o de te a o kon leki Kownu èn te a grontapu disi o kon na wan kaba. Now a e warskow den taki den no musu waka baka „falsi Krestes nanga falsi profeiti”. A e taki dati den falsi profeiti disi o pruberi fu „kori srefi den sma di Gado kari” (Mateyus 24:24). Ma den no o man kori den. Sma man si den falsi Krestes. Ma te Yesus kon den no o man si en.

      Yesus e taki san o pasa na a ten fu a moro bigi banawtu di o kon te a grontapu disi o kisi pori. A e taki: „A son o kon dungru, a mun no o gi leti, den stari o fadon komoto fu hemel èn den krakti fu hemel o seki” (Mateyus 24:29). Te den apostel e yere den sani disi, den no sabi soifri san o pasa. Ma den sabi seiker taki den sani disi o meki sma frede srefisrefi.

      Sortu krakti den sani disi o abi tapu sma na a ten dati? Yesus e taki: „Sma o lasi-ati krinkrin, fu di den o frede te fu dede èn fu di den no sabi san o pasa nanga grontapu, bika den krakti fu hemel o seki” (Lukas 21:26). Iya, Yesus taki fu a moro ogri ten di o miti libisma na grontapu.

      Ma den apostel e kisi deki-ati te Yesus e sori den taki a no ala sma o sari te ’a Manpikin fu libisma kon nanga krakti èn nanga bigi glori’ (Mateyus 24:30). Yesus ben taki kaba taki Gado „o syatu a ten gi den sma di a kari” (Mateyus 24:22). Sobun, san den disipel musu du te den ogri sani disi o pasa? Yesus e gi den a deki-ati disi: „Te den sani disi e bigin, dan opo tanapu leti-opo èn opo un ede luku go na loktu, bika a frulusu fu unu de krosibei.”​—Lukas 21:28.

      Ma fa den disipel na ini a ten dati ben o sabi taki a kaba de krosibei? Yesus e gi wan agersitori fu wan figabon. A e taki: „Te unu e si taki wan nyun taki e bigin gro na a bon èn a e bigin sproiti, dan unu sabi taki a waran ten fu a yari de krosibei. Sosrefi, te unu e si ala den sani disi, dan un musu sabi taki a Manpikin fu libisma de krosibei èn taki a e tanapu leti na mofodoro. Fu tru, mi e taigi unu taki den sma fu a ten disi no o dede kwetikweti, fosi ala den sani disi pasa.”​—Mateyus 24:32-34.

      Sobun, te den disipel ben o si taki furu difrenti sani fu a marki e kon tru, den ben o sabi taki a kaba de krosibei. Yesus e gi den disipel di ben o libi na a ten dati a rai disi:

      „Nowan sma sabi a dei nanga a yuru dati. Iya, srefi den engel fu hemel nanga a Manpikin no sabi, ma soso a Tata sabi. Bika neleki fa sani ben de na ini a ten fu Noa, na so a o de te a Manpikin fu libisma kon. Na ini a ten dati bifo a frudu, sma ben nyan, den ben dringi, man ben teki uma fu trow èn uma ben trow nanga man, teleki a dei doro di Noa go na ini na ark. Ma den no ben poti prakseri na san ben e pasa, teleki a frudu kon èn a wai den alamala puru. Na so a o de te a Manpikin fu libisma kon” (Mateyus 24:36-39). Neleki a Frudu na ini a ten fu Noa, na so a pori di Yesus taki fu en o kon na heri grontapu.

      A no de fu taki dati den apostel di e arki Yesus na tapu Olèif-bergi e frustan taki den musu tan na ai. Yesus e taki: „Luku bun taki noiti unu nyan pasa marki, taki unu no dringi tumusi furu, noso taki unu no broko un ede nanga na aladei libi, so taki un ati kon hebi. Noso a dei dati o kon na unu tapu wantronso, sondro taki unu fruwakti dati. A o kon leki wan trapu na tapu ala den sma di e libi na grontapu. Fu dati ede, tan na ai èn begi ala ten taki unu man lowe gi ala den sani di musu pasa, èn taki unu kan tanapu na fesi a Manpikin fu libisma.”​—Lukas 21:34-36.

      Yesus e sori baka taki den sani di a e taki no o pasa na wan tu presi nomo. A no e taki tu fu sani di ben o pasa na ini wan tu yari nomo. Boiti dati, den sani disi no ben o pasa soso na ini Yerusalem èn den no ben o miti den Dyu wawan. Den sani di a e taki o miti „ala den sma di e libi na grontapu”.

      Yesus e taki dati den disipel musu tan na ai èn den musu de srekasreka. A e fruteri wan tra agersitori fu sori o seryusu a warskow disi de. A e taki: „Wán sani un musu sabi, taki efu a masra fu na oso ben sabi sortu yuru a fufuruman ben o kon, dan a ben o tan na ai èn a no ben o meki sma broko kon na ini en oso. Dati meki un musu de srekasreka tu, bika a Manpikin fu libisma o kon na wan yuru di unu no ben prakseri.”​—Mateyus 24:43, 44.

      Yesus e sori den disipel taki den no abi fu frede. A e gi den a dyaranti taki te a profeititori disi e kon tru, wan „srafu” o de di e du en wroko fayafaya èn di de na ai. Yesus e fruteri wan agersitori di den apostel man frustan krin. A e taki: „Suma na trutru a koni srafu di de fu frutrow èn di en masra poti fu luku den futuboi fu en, so taki a kan gi den nyanyan na a reti ten? Koloku fu a srafu te en masra doro èn a si taki a srafu e du dati! Fu tru mi e taigi unu: A o poti a srafu fu luku ala den sani di a abi.” Ma efu a „srafu” e kon ogri èn a e du ogri nanga den tra srafu, dan a masra o „gi en wan bun hebi strafu”.​—Mateyus 24:45-51; luku Lukas 12:45, 46.

      Ma Yesus no e fruteri na agersitori disi fu sori taki wan grupu bakaman fu en o kon ogri. San a wani leri den disipel nanga na agersitori disi? A wani taki den tan na ai èn taki den e du den wroko fayafaya. Yesus e fruteri wan tra agersitori fu sori den a sani disi.

      • Fu san ede den apostel e aksi Yesus san o pasa na ini a ten di e kon, ma sortu tra sani den wani sabi tu?

      • O ten a profeititori fu Yesus bigin kon tru, èn san pasa na a ten dati?

      • Sortu sani ben o de leki wan marki taki Krestes kon?

      • San ben de a „tegu sani” èn o ten a ben de fu si? San pasa baka dati?

      • Te a profeititori fu Yesus e kon tru, dan sortu krakti dati o abi tapu sma?

      • Sortu agersitori Yesus e fruteri fu meki den disipel frustan o ten a kaba de krosibei?

      • Fa wi du sabi taki a kontru fu a profeititori fu Yesus o de fu si na heri grontapu?

      • Soleki fa Yesus taki, dan nanga sortu sani den disipel di e libi na a ten fu a kaba fu a grontapu disi musu luku bun?

  • Den disipel musu tan na ai—Na agersitori fu den nyunwenke
    Yesus—En na a pasi, en na san tru, en na a libi
    • Den feifi koni yonguwenke di leti den lampu fu den

      KAPITEL 112

      Den disipel musu tan na ai​—Na agersitori fu den nyunwenke

      MATEYUS 25:1-13

      • YESUS E FRUTERI NA AGERSITORI FU DEN TIN NYUNWENKE

      Yesus ben fruteri den apostel san na a marki di ben o sori taki a kon èn taki a kaba fu grontapu de krosibei. Now a e gi den koni rai di abi fu du nanga den tori disi. A e fruteri den ete wan agersitori di abi fu du nanga a ten te a kon. Den sma di ben o libi na a ten dati, ben o si fa na agersitori disi ben o kon tru.

      Yesus e fruteri: „A Kownukondre fu hemel de leki tin nyunwenke di ben teki den lampu fu den èn den waka go miti a trowmasra. Feifi fu den ben don èn feifi fu den ben koni.”​—Mateyus 25:1, 2.

      Yesus no e fruteri na agersitori disi fu sori taki afu fu den disipel di o kisi a Kownukondre fu hemel don èn taki afu fu den koni. Ma a wani sori den taki ibri disipel musu bosroiti gi ensrefi efu a o tan na ai noso efu a o meki sani puru en prakseri na a Kownukondre. Yesus de seiker taki ibriwan fu den futuboi fu en man tan gi yesi na en èn taki den o kisi den blesi fu en Tata.

      Na ini na agersitori, ala den tin nyunwenke e go fu miti a trowmasra na pasi. Baka dati den o waka makandra nanga en èn nanga den tra sma go na a fesa. Te a trowmasra e kon, den nyunwenke o leti a pasi nanga den lampu fu den. Na so den o gi a trowmasra grani te a e tyari a trowmisi fu en go na a oso di a sreka gi en. Ma fa sani e waka?

      Yesus e taki: „Den donwan ben tyari den lampu fu den, ma den no ben tyari oli. Den koniwan ben tyari den lampu fu den èn den ben tyari oli tu na ini olibatra. Fu di a trowmasra no ben kon ete, meki den alamala bigin dyonko èn den fadon na sribi” (Mateyus 25:3-5). A trowmasra no e kon na a ten di den e fruwakti. Soleki fa a sori, a e teki langa fosi a kon, ma na a pisi ten dati den nyunwenke e fadon na sribi. Kande a tori disi e meki den apostel prakseri a tori di Yesus fruteri den fu wan heihei man di ben gowe èn di drai kon baka leki kownu baka wan pisi ten.​—Lukas 19:11-15.

      Na ini na agersitori fu den tin nyunwenke, Yesus e fruteri san e pasa te a trowmasra e kon te fu kaba. A e taki: „Mindrineti sma bari: ’Luku, a trowmasra e kon! Un waka go miti en’” (Mateyus 25:6). Fa a de nanga den nyunwenke? Den de srekasreka? Den de na ai?

      Yesus e taki moro fara: „Ne ala den nyunwenke opo èn den sreka den lampu fu den. Den donwan taigi den koniwan: ’Gi wi pikinso oli, bika a faya fu den lampu fu wi e suku fu dede.’ Den koniwan piki den: ’Kande na oli no sari gi wi nanga unu. Ma go na den sma di e seri oli èn go bai gi unsrefi.’”​—Mateyus 25:7-9.

      Sobun, te a trowmasra e kon, den feifi don nyunwenke no de na ai èn den no de srekasreka. Den no abi nofo oli gi den lampu fu den èn den musu go suku moro oli. Yesus e fruteri: „Di den donwan gowe go bai oli, dan a trowmasra doro èn den nyunwenke di ben sreka densrefi go nanga en na a trow-oso na inisei. Ne a doro tapu. Baka wan pisi ten den tra nyunwenke kon tu. Den taki: ’Masra, Masra, opo a doro gi wi!’ A piki den: ’Fu tru mi e taigi unu: Mi no sabi unu’” (Mateyus 25:10-12). Dati na wan sari sani di e miti den nyunwenke fu di den no ben de srekasreka èn fu di den no ben de na ai!

      Den apostel man frustan taki Yesus na a trowmasra na ini na agersitori. Wan pisi ten pasa, Yesus ben teki ensrefi gersi nanga wan trowmasra kaba (Lukas 5:34, 35). Ma suma na den koni nyunwenke? Di Yesus ben taki fu a „pikin ipi” di ben o kisi a Kownukondre, a ben taigi den apostel: „Un musu weri un krosi, de srekasreka, èn meki un lampu tan leti” (Lukas 12:32, 35). Dati meki den apostel man frustan taki na agersitori fu den nyunwenke abi fu du nanga den èn nanga tra sma di o de fu a pikin ipi tu. Sobun, san Yesus wani leri den nanga na agersitori disi?

      Yesus e meki den frustan krin san a wani leri den. Na a kaba fu na agersitori a e taki: „Fu dati ede, tan na ai bika unu no sabi a dei noso a yuru.”​—Mateyus 25:13.

      A de krin taki Yesus wani sori den tru bakaman fu en taki den musu „tan na ai” gi a ten te a o kon. A o kon seiker. Dati meki den musu de srekasreka èn den musu tan na ai neleki den feifi koni nyunwenke. Te den du disi, dan noti o man puru den prakseri na moi howpu di den abi èn den o kisi a blesi di Gado wani gi den.

      • Fa den feifi koni nyunwenke de tra fasi leki den feifi don nyunwenke?

      • Suma na a trowmasra na ini na agersitori èn suma na den nyunwenke?

      • San Yesus wani leri den disipel nanga na agersitori fu den tin nyunwenke?

  • Den disipel musu du den wroko fayafaya—Na agersitori fu den talenti
    Yesus—En na a pasi, en na san tru, en na a libi
    • Wan srafu e kibri wan saka moni na ini a gron

      KAPITEL 113

      Den disipel musu du den wroko fayafaya​—Na agersitori fu den talenti

      MATEYUS 25:14-30

      • YESUS E FRUTERI NA AGERSITORI FU DEN TALENTI

      Yesus de ete na tapu Olèif-Bergi nanga den fo apostel fu en. Now a e fruteri den wan tra agersitori. Wan tu dei na fesi, di a ben de na Yerikow, a ben fruteri den na agersitori fu den solfru moni, fu sori den taki a o teki wan langa ten fosi a Kownukondre kon. Na agersitori di a e fruteri den now e taki fu den srefi sortu sani. A e fruteri na agersitori disi tu fu sori den fa sani o de te a kon èn te a kaba fu grontapu disi de krosibei. A wani leri den disipel fu en taki den musu du a wroko di a gi den fayafaya.

      Yesus e taki: „A Kownukondre fu hemel de leki wan sma di ben de fu go na wan tra kondre. A kari den srafu fu en kon èn a gi den a gudu fu en meki den luku en” (Mateyus 25:14). Yesus ben agersi ensrefi kaba nanga wan man di e go na wan farawe kondre „fu tron kownu”. Dati meki den apostel kan frustan taki Yesus na a „man” na ini na agersitori disi.​—Lukas 19:12.

      Fosi a man na ini na agersitori go na wan tra kondre, a e libi wan tu gudu gi den srafu fu en. Na ini den dri nanga afu yari di Yesus du a diniwroko fu en, a ben e preiki a bun nyunsu fu Gado Kownukondre fayafaya èn a leri den disipel fu en fu du a wroko disi. Now a e gowe èn a abi a de seiker taki den o tan du san a leri den fu du.​—Mateyus 10:7; Lukas 10:1, 8, 9; luku Yohanes 4:38; 14:12.

      Fa a man na ini na agersitori e prati a gudu fu en? Yesus e fruteri: „A gi wan srafu feifi talenti, wan trawan a gi tu talenti, ete wan trawan a gi wán talenti, fu di a ben sabi san ibriwan fu den ben man du. Baka dati a go na wan tra kondre” (Mateyus 25:15). San den srafu disi o du nanga den talenti di a masra libi gi den? Den o du ala muiti fu meki moro moni gi a masra fu den? Yesus e taigi den apostel:

      „Wantewante a srafu di ben kisi den feifi talenti, gowe go du bisnis nanga den talenti èn a kisi ete feifi talenti. A srafu di ben kisi den tu talenti, du a srefi sani èn a kisi ete tu talenti. Ma a srafu di ben kisi soso wán talenti, go diki wan olo èn a kibri a solfru moni fu en masra” (Mateyus 25:16-18). San o pasa te a masra drai kon baka?

      Yesus e taki moro fara: „Baka wan heri pisi ten, a masra fu den srafu kon èn a kon seti moni-afersi nanga den” (Mateyus 25:19). Den fosi tu srafu wroko fayafaya, iya ’ibriwan fu den du san den ben man du’. Ibriwan fu den du tranga muiti fu meki moro gudu nanga den talenti di a masra ben gi den. A srafu di kisi feifi talenti meki ete feifi, èn a srafu di kisi tu talenti meki ete tu. (Na a ten dati, wan wrokoman ben o abi fu wroko sowan 19 yari fu kisi wán talenti.) A masra e prèise den ala tu na a srefi fasi. A e taigi den: „Heri bun, yu na wan bun srafu di e du en wroko bun! Yu sorgu bun gi den pikinso sani di yu kisi. Mi o poti yu fu luku furu sani. Prisiri nanga yu masra.”​—Mateyus 25:21.

      1. Wan srafu e kibri wan saka moni na ini a gron; 2. Den e trowe a srefi srafu go na dorosei na ini a dungru

      Ma sani ben de tra fasi nanga a srafu di ben kisi wán talenti. A srafu taki: „Masra, mi sabi taki yu na wan muilek man, taki yu e koti nyanyan pe yu no sai èn taki yu e teki aleisi pe yu no wai aleisi. Dati meki mi kon frede èn mi go kibri a talenti fu yu na ondro gron. Luku dya, disi na fu yu” (Mateyus 25:24, 25). A srafu no du muiti srefi fu poti a moni na bangi, so taki a ben kan meki moro moni gi a masra. Fu taki en leti, a no yepi a masra fu kisi moro gudu.

      Dati meki a masra e kari en wan „takru èn lesi srafu”. A masra teki a talenti fu a srafu èn a gi en na wan tra srafu di de klariklari fu wroko fayafaya. A masra e taki krin fa a e denki. A e taki: „Ibri sma di abi kaba, o kisi moro èn a o abi pasa marki. Ma a sma di no abi noti, den o teki srefi san a abi, puru dati na en anu.”​—Mateyus 25:26, 29.

      Den disipel fu Yesus na ini a preikiwroko

      Den disipel fu Yesus abi furu sani fu prakseri kaba èn na agersitori di a fruteri den didyonsro e meki taki den abi moro sani fu prakseri. Den e frustan taki Yesus gi den wan sani di warti srefisrefi: A gi den a grani fu yepi sma fu tron disipel fu en. Boiti dati, a wani taki den musu du a wroko disi fayafaya. Yesus no e fruwakti taki den alamala musu du a srefi na ini a preikiwroko di a gi den fu du. Soleki fa na agersitori e sori, ibriwan fu den musu du san den man du. Ma disi no wani taki dati Yesus o feni en bun te wan disipel fu en „lesi” èn te a no e du muiti fu meki den gudu fu a Masra kon moro furu.

      Den apostel musu fu breiti te Yesus e gi den a dyaranti disi: „Ibri sma di abi kaba, o kisi moro”!

      • Suma na a masra na ini na agersitori fu den talenti èn suma na den srafu?

      • San Yesus wani leri den disipel fu en?

  • Krestes di tron Kownu o krutu den skapu nanga den bokoboko
    Yesus—En na a pasi, en na san tru, en na a libi
    • Sma fu ala kondre e luku go na hemel aladi den e wakti a ten te Yesus o koti krutu

      KAPITEL 114

      Krestes di tron Kownu o krutu den skapu nanga den bokoboko

      MATEYUS 25:31-46

      • YESUS E FRUTERI NA AGERSITORI FU DEN SKAPU NANGA DEN BOKOBOKO

      Yesus de ete na tapu Olèif-Bergi èn didyonsro a fruteri den apostel na agersitori fu den tin nyunwenke èn fu den talenti. San na a lasti sani di a e fruteri den apostel di wani sabi o ten a o kon èn o ten a kaba fu a grontapu disi de krosibei? A e fruteri den wan lasti agersitori. Dati na a agersitori fu den skapu nanga den bokoboko.

      Yesus e taigi den: „Te a Manpikin fu libisma kon nanga en glori, makandra nanga ala den engel, dan a o go sidon na tapu en gran kownusturu” (Mateyus 25:31). Yesus e sori den apostel krin taki en na a moro prenspari sma na ini na agersitori disi. Furu tron a kari ensrefi „a Manpikin fu libisma”.​—Mateyus 8:20; 9:6; 20:18, 28.

      Yesus e sidon na tapu en kownusturu fu koti krutu èn a e taki dati den wan di tan du a wani fu Gado na skapu

      O ten na agersitori disi o kon tru? Dati o pasa te Yesus o „kon nanga en glori” makandra nanga den engel fu en èn a o go sidon „na tapu en gran kownusturu”. Wan leisi Yesus ben taki kaba dati ’a Manpikin fu libisma o kon na tapu den wolku fu hemel nanga krakti èn nanga bigi glori’ makandra nanga den engel fu en. O ten dati ben o pasa? A o pasa „wantewante baka a banawtu” (Mateyus 24:29-31; Markus 13:26, 27; Lukas 21:27). Sobun, na agersitori disi o kon tru te Yesus o kon nanga bigi glori na ini a ten di e kon. San a o du na a ten dati?

      Yesus e taki: „Te a Manpikin fu libisma kon . . . , den o tyari ala pipel kon na en fesi èn a o prati den sma neleki fa wan skapuman e prati den skapu fu den bokoboko. A o poti den skapu na en reti-anusei, ma den bokoboko a o poti na en kruktu-anusei.”​—Mateyus 25:31-33.

      Disi na san Yesus taki fu den skapu di a Kownu feni bun: „Dan a Kownu o taigi den sma na en reti-anusei: ’Un kon, unu di mi Tata blesi, èn teki a Kownukondre di sreka gi unu sensi a ten di grontapu seti’” (Mateyus 25:34). Fu san ede a Kownu feni den skapu bun?

      A Kownu e taki: „Di angri kiri mi, unu gi mi wan sani fu nyan. Di watra kiri mi, unu gi mi wan sani fu dringi. Unu no ben sabi mi èn mi no ben abi wan presi fu tan, ma toku unu teki mi na ini oso. Di mi ben de nanga sososkin, unu gi mi krosi fu weri. Di mi siki, unu sorgu gi mi. Di mi ben de na strafu-oso, unu kon luku mi.” Te den skapu disi, noso „den sma di Gado feni bun”, e aksi na sortu fasi den du den bun sani dati, dan a Kownu e piki den: „Efu unu du dati gi wan fu den moro mofina brada fu mi dya, dan unu du dati gi mi tu” (Mateyus 25:35, 36, 40, 46). Fu di siki sma nanga sma di abi angri no de na hemel, meki a de krin taki den bakaman fu Yesus no e du den sani disi na hemel. A musu fu de so taki den e du den bun sani disi gi den brada fu Krestes na grontapu.

      Wan grupu sma di no du a wani fu Gado de leki bokoboko

      Ma fa a de nanga den bokoboko di a Kownu poti na en kruktu-anusei? Yesus e taki: „Ma a [Kownu] o taigi den sma di de na en kruktu-anusei: ’Un komopo na mi tapu, un sma di Gado krutu. Unu o go na ini a têgo faya di sreka gi Didibri nanga den engel fu en. Bika di angri kiri mi, unu no gi mi noti fu nyan. Di watra kiri mi, unu no gi mi noti fu dringi. Mi ben de wan trakondre sma, ma toku unu no teki mi na ini oso. Di mi ben de nanga sososkin, unu no gi mi noti fu weri. Di mi siki èn mi ben de na strafu-oso, unu no luku mi’” (Mateyus 25:41-43). Den bokoboko o kisi a strafu disi fu di den no sori switifasi gi den brada fu Krestes na grontapu, leki fa den ben musu du.

      Den apostel e kon sabi san o pasa nanga den tu grupu disi. Yesus e taigi den: „Dan [a Kownu] o piki den, taki: ’Fu tru mi e taigi unu: Efu unu no du dati gi wan fu den mofinawan disi, dan unu no du en gi mi tu.’ Den sma disi o dede fu têgo, ma den sma di Gado feni bun o kisi têgo libi.”​—Mateyus 25:45, 46.

      A piki di Yesus gi den apostel e meki taki den bakaman fu en abi furu sani fu prakseri. A e yepi den fu luku efu den abi a yoisti denki èn efu den e du san a e fruwakti fu den.

      • Suma na „a Kownu” na ini na agersitori fu den skapu nanga den bokoboko èn o ten na agersitori disi o kon tru?

      • Fu san ede Yesus o feni den skapu bun?

      • Fu san ede a Kownu o si son sma leki bokoboko? San o pasa nanga den skapu èn nanga den bokoboko?

Sranantongo buku (1978-2025)
Log Out
Log In
  • Sranantongo
  • Seni en gi wan sma
  • Settings
  • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
  • Gebruiksvoorwaarden
  • Privacybeleid
  • Privacyinstellingen
  • JW.ORG
  • Log In
Seni en gi wan sma