Tikhombo Tencwajana Yekubhalela Emihlanganweni Wekuphila KwemaKhristu Nemsebenti Wawo
DECEMBER 3-9
UMCEBO LOSEVINI LANKULUNKULU | IMISEBENTI 9–11
“Umsongeli Loyingoti Uba Ngufakazi Lokhutsele”
(Imisebenti 9:1, 2) Sawula abesolo asongela futsi afuna kubulala bafundzi beNkhosi, ngako waya kumphristi lophakeme, 2 wamcela kutsi amnike tincwadzi letatiya emasinagogeni aseDamaseko, khona atewubopha bonkhe labo lebebalandzela leNdlela, labadvuna nalabasikati, bese ubaletsa eJerusalema.
bt-ZU 60 ¶1-2
Libandla “Langena Esikhatsini Sekuthula”
LABANTFU labatfukutsele sebatofika eDamaseko, lapho bebahlose kwenta khona lokubi. Batokhipha bafundzi baJesu lababatondzako emitini yabo ngendlov’iyangena, bababophe, babukise ngabo bese bebahudvulela eJerusalema kute bayokuma phambi kweNkantolo LePhakeme yemaJuda nayo letfukutsele kakhulu.
2 Umholi walelicembu nguSawulu, losavele agcwele ingati etandleni takhe. Usandza kubukela lapho emalunga enkholo agcoba Stefane ngematje, umfundzi waJesu lokhutsele. (Imisebenti 7:57–8:1) Angakanetiseki ngekuhlukumeta balandzeli baJesu labahlala eJerusalema, Sawulu waba sikhuni lesivutsako lesikhutsata kuhlushwa kwebantfu baNkulunkulu. Ufuna kulicedza nya loluhlelo loluhluphako lolwatiwa ngekutsi ngule “Ndlela.”—Imisebenti 9:1, 2; buka libhokisi lelitsi “Saul’s Mandate in Damascus,” emakhasini 61.
(Imisebenti 9:15, 16) Kodvwa iNkhosi yatsi kuye: “Hamba, ngobe lomuntfu usitja sami lengisikhetsile, kute ngimemetele ngaso libito lami kubetive, emakhosini nasemadvodzaneni aka-Israyeli. 16 Ngobe ngitamkhombisa ngalokucacile kutsi kungakanani kuhlupheka lokufanele ahlangabetane nako ngenca yelibito lami.”
Kudvumisa Jehova NjengeMbumbi Wetfu
4 Jehova akababuki bantfu ngendlela tsine lesibabuka ngayo. Esikhundleni saloko, uhlola inhlitiyo futsi abone loko ngamunye wetfu langiko mbamba. (Fundza 1 Samuweli 16:7b.) Jehova wakubonisa loko ngesikhatsi asungula libandla lebuKhristu. Wadvonsela kuye bantfu labanyenti naseNdvodzaneni yakhe, futsi labanye babo kungenteka bebabukelwa phansi. (Johane 6:44) Lomunye wabo bekungumFarisi lebekabitwa ngekutsi nguSawula, ‘abehlambalata, ahlupha labanye futsi edzelela.’ (1 Thim. 1:13) Kodvwa Jehova wahlola inhlitiyo yaSawula futsi akazange amtsatse njengelibumba lelingenamsebenti. (Taga 17:3) Esikhundleni saloko, Jehova wabona kutsi Sawula angabumbeka abe ‘sitja sakhe lesikhetsekile’ lebesitawushumayela “kubetive, emakhosini nasemadvodzaneni aka-Israyeli.” (Imisebenti 9:15) Jehova waphindze wakhetsa labanye lebebangakhona kutsi babumbeke kute babe ‘belikhetselo,’ labebafaka ekhatsi tidzakwa, bantfu labatiphatsa kabi ngekwelicansi, kanye nemasela. (Rom. 9:21; 1 Khor. 6:9-11) Njengobe bebafundza imiBhalo, bacinisa kukholwa kwabo kuJehova futsi bamvumela kutsi ababumbe.
(Imisebenti 9:20-22) ngekushesha wacala kushumayela emasinagogeni ngekutsi Jesu uyiNdvodzana yaNkulunkulu. 21 Kodvwa bonkhe labamuva bamangala futsi bebatsi: “Lomuntfu akusuye yini lona labebahlupha kamatima bantfu baseJerusalema lababita lelibito, futsi lote lapha kutewubopha labanjalo bese ubayisa kubaphristi labakhulu?” 22 Kodvwa Sawula wachubeka aba nemandla lamakhulu, futsi emaJuda labehlala eDamaseko amangala ngesikhatsi akufakazela ngalokucacile kutsi Jesu unguKhristu.
bt-ZU 64 ¶15
Libandla “Langena Esikhatsini Sekuthula”
15 Uyasibona yini ngeliso lengcondvo sicumbi sebantfu simangele, setfukile futsi sitfukutsele njengoba sibona Sawula acala kushumayela ngaJesu emasinagogeni? Sabuta satsi: “Lomuntfu akusuye yini lona labebahlupha kamatima bantfu baseJerusalema lababita lelibito, futsi lote lapha kutewubopha labanjalo bese ubayisa kubaphristi labakhulu?” (Imisebenti 9:21) Ngalesikhatsi achaza kutsi kungani ashintje simo sakhe sengcondvo ngaJesu, Sawulu ‘wafakaza ngalokucacile kutsi Jesu unguKhristu.’ (Imisebenti 9:22) Kodwa kufakaza ngendlela lecacile akubavuli bonkhe bantfu tingcondvo. Akutivuli tonke tingcondvo tebantfu letiboshwe ngemasiko noma tinhlitiyo letigcwele kutigcabha. Nobe kunjalo, Sawulu akazange aphele emandla.
Kufunisisa Umcebo EVini LaNkulunkulu
(Imisebenti 9:4) ngako wawa phansi, weva livi litsi kuye: “Sawula, Sawula, ungihluphelani?”
bt-ZU 60-61 ¶5-6
Libandla “Langena Esikhatsini Sekuthula”
5 Ngalesikhatsi Jesu avimba Sawula emgwacweni loya eDamaseko, akazange atsi kuye: “Ubahluphelani bafundzi bami?” Njengoba sekushiwo langenhla, kodvwa watsi: “Ungihluphelani?” (Imisebenti 9:4) Kuliciniso kutsi, Jesu bekabuva buhlungu bekuhlushwa lobebuviwa balandzeli bakhe.—Mat. 25:34-40, 45.
6 Nangabe uhlushwa ngenca yekukholwa kwakho kuKhristu, ciniseka kutsi bobabili boJehova naJesu bayasati simo lokuso. (Mat. 10:22, 28-31) Kuhlushwa lokuko, kungase kungasuswa nyalo. Khumbula kutsi Jesu bekabukela ngesikhatsi Sawula afaka sandla ekubulaweni kwaStefano, futsi wambona nalapho ahudvula bafundzi labatsembekile emitini yabo eJerusalema. (Imisebenti 8:3) Nobe kunjalo, Jesu akazange angenele ngaleso sikhatsi. Kepha Jehova, asebentisa Khristu, wanika Stefano nalabanye bafundzi emandla labebawadzinga kuze bahlale batsembekile.
(Imisebenti 10:6) Ungenise endlini yaSimoni umshuki, lohlala ngaselwandle.”
Liphuzu lelicwaningiwe leMis 10:6 leliku-nwtsty
Simoni umshuki: Umshuki bekasebenta ngetikhumba tetilwane, futsi bekasebentisa i-lime solution kute asuse boya nobe emacashana enyama kanye nemanoni lakulesikhumba. Bekabese utsambisa lesikhumba ngekutsi asitsele ngetjwala lobunemandla (lobunemaphesenti lasetulu) kute atokhona kwakha tintfo letinyenti tesikhumba. Letikhumba natisashukwa bekuba neluphunga lelibi futsi bekudzinga kutsi kusetjentiswe emanti lamanyenti, kungenteka bekunguleso sizatfu lesenta Simoni wahlala ngaseceleni kwelwandle, lokungenteka ngaseceleni kwaseJopha. Umtsetfo waMosi, bewutsi umuntfu losebenta ngetidvumbu tetilwane, bekangcolile ngekwemtsetfo. (Lev. 5:2; 11:39) Ngako ke, emaJuda lamanyenti bakababukela phasi bashuki futsi bebangafuni kuhlala nabo. Ecinisweni i-Talmud kamuva yatsi umuntfu longumshuki bekasesikhundleni lesiphasi kwengca umuntfu losebenta kubutsa bulongo betilwane. Nobe kunjalo, Phetro akazange avumele lubandlululo lumente angahlali naSimoni. Kungakhetsi kwaPhetro kulendzaba, kwamenta wasilungela kahle sabelo sakhe lebesisalandzela—sabelo sekutsi ayovakashela umuntfu weTive ekhaya lakhe. Letinye tati teliBhayibheli titsi ligama lesiGriki lelitsi “umshuki” (byr·seusʹ) bekusibongo saSimoni.
Kufundvwa KweliBhayibheli
(Imisebenti 9:10-22) EDamaseku kwakukhona umfundi othile ogama lakhe lingu-Ananiya, futhi iNkosi yathi kuye embonweni: “Ananiya!” Wathi: “Ngilapha, Nkosi.” 11 INkosi yathi kuye: “Vuka, uye emgwaqweni okuthiwa uQondile, ufune endlini kaJuda umuntu ogama lakhe linguSawulu, waseTarsu. Ngoba, bheka! uyathandaza, 12 futhi embonweni uboné indoda egama layo lingu-Ananiya ingena futhi imbeka izandla ukuze aphinde abone.” 13 Kodwa u-Ananiya waphendula wathi: “Nkosi, ngizwile ngabaningi ngalo muntu, ukuthi ziningi kangakanani izinto ezimbi azenze kwabangcwele bakho eJerusalema. 14 Futhi lapha unegunya elivela kubapristi abakhulu lokubopha bonke ababiza igama lakho.” 15 Kodwa iNkosi yathi kuye: “Hamba, ngoba lo muntu uyisitsha sami esikhethiweyo ukuba aphathe igama lami ezizweni nasemakhosini nakubantwana bakwa-Israyeli. 16 Ngoba ngizombonisa ngokukhanyayo ukuthi ziningi kangakanani izinto okumelwe ahlupheke ngazo ngenxa yegama lami.” 17 Ngakho u-Ananiya wahamba wangena kuleyo ndlu, wabeka izandla phezu kwakhe wathi: “Sawulu, mfowethu, iNkosi uJesu ebonakale kuwe endleleni obuza ngayo, ingithumile, ukuze uphinde ubone futhi ugcwale umoya ongcwele.” 18 Masinyane kwawa emehlweni akhe okwakubonakala kunjengezimpephelezi, waphinde wabona; wasukuma wabhapathizwa, 19 wadla wayesethola amandla. Waba kanye nabafundi izinsuku ezithile eDamaseku, 20 masinyane waqala ukushumayela emasinagogeni ngoJesu, ukuthi Lo uyiNdodana kaNkulunkulu. 21 Kodwa bonke ababemuzwa bamangala, bathi: “Ingabe lo akuyena yini lo muntu owachitha abaseJerusalema ababiza leli gama, futhi obeze lapha ngayo kanye le njongo, ukuba abayise kubapristi abakhulu beboshiwe?” 22 Kodwa uSawulu waqhubeka ezuza amandla nangokwengeziwe futhi wayekhungathekisa amaJuda ahlala eDamaseku njengoba ayebonisa ngokunengqondo ukuthi lo nguKristu.
DECEMBER 10-16
UMCEBO LOSEVINI LANKULUNKULU | IMISEBENTI 12–14
“BoPawula naBhanabasi Benta Bafundzi Etindzaweni Letikhashane Kakhulu”
(Imisebenti 13:2, 3) Ngesikhatsi bakhonta Jehova futsi bazila kudla, umoya longcwele watsi: “Ngitsatseleni boBhanabasi naSawula kuze bente umsebenti lengibabitele wona.” 3 Ngako bazila kudla, bathantaza, bababeka tandla base bayabakhulula.
bt-ZU 86 ¶4
“Bagcwala Injabulo Nemoya Longcwele”
4 Kungani umoya longcwele wacondzisa kutsi kukhetfwe Bhanabasi naSawula kuphela kutsi bente ‘lomsebenti’? (Imisebenti 13:2) LiBhayibheli alisitjeli. Lesikwatiko kutsi umoya longcwele nguwo lowacondzisa kutsi lamadvodza akhetfwe. Kute lokubonisa kutsi baprofethi nebafundzisi labase-Antiyokhi baphikisana nalesincumo. Kunaloko, basisekela ngalokugcwele. Cabanga nje indlela labativa ngayo boBhanabasi naSawula njengoba bazalwane labakholwa nabo, “bazila kudla, bathantaza, bababeka tandla base bayabakhulula” ngaphandle kwekudliwa ngumona. (Imisebenti 13:3) Natsi kufanele sibasekele bantfu labatfola tabelo letiphatselene nekukhonta Nkulunkulu, lokufaka ekhatsi kumiswa kwemadvodza lamadzala elibandla. Kunekutsi sibe nemona ngalabo labatfola emalungelo lanjalo, kufanele ‘sibacabangele kakhulu ngelutsandvo ngenca yemsebenti labawentako.’—1 Te 5:13.
(Imisebenti 13:48) Ngesikhatsi bantfu betive beva loku, bajabula kakhulu, bakhatimulisa livi laJehova futsi bonkhe lebebatimisele kutfola kuphila lokuphakadze baba ngemakholwa.
(Imisebenti 14:1) E-Ikhoniyumi, boPawula naBhanabasi bangena esinagogeni lemaJuda, bakhuluma ngendlela leyenta kutsi emaJuda nemaGriki lamanyenti abe ngemakholwa.
bt-ZU 95 ¶5
“Jehova Wabanika Sibindzi Sekukhuluma”
5 BoPawula naBhanabasi bacale bema e-Ikhoniyumi, indzawo leyayisabambelele kakhulu emasikweni emaGreki, naleyayingulenye yetindzawo letatibalulekile esifundzeni saseRoma, iGalathiya. Kulelidolobha kwakuhlala emaJuda lamanyenti labekasangenwe ngulamasiko kuphindze kuhlala nebantfu labanyenti labebangesiwo emaJuda. Njengenhlala yenta, boPawulu naBhanabasi bavele bangena esinagogeni futsi bacala kushumayela. (Imisebenti 13: 5, 14) Bafike “bakhuluma ngendlela leyenta kutsi emaJuda nemaGriki lamanyenti abe ngemakholwa.”—Imisebenti 14:1.
(Imisebenti 14:21, 22) Nasebatimemetele tindzaba letimnandzi kulelo dolobha, futsi sebasite labanyenti kutsi babe bafundzi, babuyela eListra, e-Ikhoniyumi, nase-Antiyokhi. 22 Nabefika lapho, bacinisa bafundzi, babakhutsata kutsi babe nekukholwa lokucinile, batsi: “EMbusweni waNkulunkulu sitawungena sendlule ekuhluphekeni lokunyenti.”
Khonta Nkulunkulu Ngekwetsembeka Nangetulu ‘Kwekuhlupheka Lokunyenti’
4 Ngemuva kwekuvakasha eDebe, Pawula naBhanabasi “babuyela eListra, e-Ikhoniyumi, nase-Antiyokhi. Nabefika lapho, bacinisa bafundzi, babakhutsata kutsi babe nekukholwa lokucinile, batsi: ‘EMbusweni waNkulunkulu sitawungena sendlule ekuhluphekeni lokunyenti.’” (Imis. 14:21, 22) Ekucaleni lenkhulumo ingase ibonakale yesabisa. Ngetulu kwaloko, kukhuluma ngekwendlula “ekuhluphekeni lokunyenti” bekungabonakala kucindzetela kunekutsi kukhutsate. Kwenteka njani-ke kutsi Pawula naBhanabasi ‘bacinise bafundzi’ ngenkhulumo lebeyimayelana nekuhlupheka lokunyenti?
5 Singayitfola imphendvulo nasibuka emavi aPawula ngekucophelela. Akazange nje atsi: “Kufanele sibeketelele kuhlupheka lokunyenti.” Kunaloko watsi: “EMbusweni waNkulunkulu sitawungena sendlule ekuhluphekeni lokunyenti.” Ngako Pawula wacinisa bafundzi ngekugcizelela umphumela lomuhle wekwetsembeka. Lowo mvuzo awusilo nje liphupho. Kungako Jesu atsi: “Loyo loyawucinisela kudzimate kube sekugcineni, nguye loyawusindziswa.”—Mat. 10:22.
Kufunisisa Umcebo EVini LaNkulunkulu
(Imisebenti 12:21-23) Kodvwa ngalelinye lilanga, ngesikhatsi bantfu bahlangene, Herodi wembatsa timphahla tasebukhosini, wahlala esihlalweni sekwehlulela, wase wetfula inkhulumo. 22 Kusenjalo, labantfu lebebalapho bamemeta batsi: “Leli livi lankulunkulu, akusilo lemuntfu!” 23 Masinyane, ingilosi yaJehova yamshaya Herodi ngobe akazange akhatimulise Nkulunkulu, futsi wadliwa timphetfu, wafa.
w08-ZU 5/15 32 ¶7
Emaphuzu Labalulekile Lasencwadzini YeMisebenti
12:21-23; 14:14-18. Herodi wemukela ludvumo lobekufanele luniketwe Nkulunkulu kuphela. Loku bekwehluke kakhulu kuloko lokwentiwa boPawulu naBhanabasi, ngoba bavele bakwala kwemukela ludvumo lolungakabafanele, futsi loko bakwenta ngendlela lecacile! Natsi akukafanele sifise kudvunyiswa ngenca yanoma ngutiphi tintfo lokungenteka sitifezile emsebentini lesiwentela Jehova.
(Imisebenti 13:9) Sawula, labephindze abitwe ngekutsi nguPawula, wagcwala umoya longcwele futsi wasibukisisa lesangoma
Liphuzu lelicwaningiwe leMi 13:9 leliku-nwtsty
Sawula lobekaphindze abitwe ngekutsi nguPawula: Kusukela nyalo kuchubeke, Sawula nguPawula. Lomphostoli watalwa angumHebheru, kodvwa abenebuve baseRoma. (Imi 22:27, 28; Flp 3:5) Kungenteka kutsi kusukela asemncane, bekabitwa ngalamagama lamabili, ngesiHebheru nguSawula bese kutsi ngesiRoma nguPawula. Bekuyintfo levamile kuba nemagama lamabili kumaJuda ngaleso sikhatsi, ikakhulukati kulabo lebebahlala ngaphandle kwesive semaIsrayeli. (Imi 12:12; 13:1) Letinye tihlobo taPawula nato kungenteka betinemagama esiRoma newesiGriki. (Rom 16:7, 21) Njengobe Pawula ‘angumphostoli kubantfu betive’ bekanemsebenti wekumemetela tindzaba letimnandzi kubantfu labangesiwo emaJuda. (Rom 11:13) Wanconota kusebentisa ligama lakhe lesiRoma; lokungenteka bekacabanga kutsi utawemukeleka ngaloko. (Imi 9:15; Gal 2:7, 8) Labanye bacabanga kutsi wasebentisa leligama lelitsi Pawula ngenca yekutsi bekafuna kwemukelwa nguSegiyusi Pawulusi, lokwakuyintfo lengemanga, ngoba wachubeka alisebentisa ngisho sekasukile eSiphrosi. Labanye bona bebacabanga kutsi Pawula wayekela kusebentisa ligama lakhe lesiHebheru, ngoba indlela yesiGriki yekubita leligama beyifanana neligama lesiGriki lelisho umuntfu lotigcabhako nakahamba.—Buka liphuzu lelicwaningiwe leMis. 7:58.
Pawula: EmiBhalweni yemaKhristu esiGriki, leligama lelitsi-Pauʹlos, litsetfwe egameni lesiLathini lelitsi-Paulus, lelisho “Ncane” futsi lasetjentiswa tikhatsi letingu-157 ngesikhatsi libhekiselwe kumphostoli Pawula bese kutsi nalibhekiselwa kumbusi waseSiphrosi, Segiyusi Pawulusi, lisetjentiswa kanye.—Imis. 13:7.
Kufundvwa KweliBhayibheli
(Imisebenti 12:1-17) Ngaleso sikhatsi, iNkhosi Herodi yacala kuhlupha lamanye emalunga elibandla. 2 Yabulala Jakobe umnakabo Johane ngenkemba. 3 Yatsi nayibona kutsi loku bekuwajabulisa emaJuda, yase ibopha naPhetro. (Loku kwenteka ngesikhatsi seMkhosi Wesinkhwa Lesite Imvubelo.) 4 Yambamba, yamvalela ejele. Abegadvwa ngemacembu lamane emasotja, amgadza ngekushintjana, futsi licembu ngalinye belinemasotja lamane. Herodi abefuna kumkhiphela kubantfu ngemuva kweliPhasika. 5 Ngenca yaloko, Phetro wagcinwa ejele, kodvwa libandla belichubeka limthantazela lijula kuNkulunkulu. 6 Ngebusuku bangembikwekutsi Herodi amletse kubantfu, Phetro abelele aboshwe ngetinketane letimbili, asembikwemasotja lamabili, futsi bogadzi bebagadze emnyango welijele. 7 Kodvwa kwema ingilosi yaJehova, futsi kwakhanya ejele. Lengilosi yanyikitisa Phetro, yamvusa yatsi: “Vuka masinyane!” Letinketane tawa etandleni takhe. 8 Lengilosi yatsi kuye: “Yembatsa, ufake netincabule takho.” Phetro wenta njalo. Ekugcineni yatsi kuye: “Gcoka ingubo yakho yangetulu, bese uyangilandzela.” 9 Ngako waphuma wayilandzela, kodvwa abengati kutsi lentfo lebeyentiwa ngulengilosi yenteka mbamba. Ecinisweni, abecabanga kutsi ubona umbono. 10 Bendlula bogadzi bekucala nebesibili, base befika esangweni lensimbi leliphumela edolobheni, futsi lavele lativulekela. Nasebaphumile, behla ngemgwaco futsi masinyane lengilosi yase iyamshiya. 11 Kwatsi nasekumkhanyela, Phetro watsi: “Sengiyaciniseka nyalo kutsi Jehova utfumele ingilosi yakhe wangikhulula esandleni saHerodi, nakuto tonkhe tintfo emaJuda labefuna tenteke.” 12 Ngemuva kwaloko waya ekhaya laMariya, unina waJohane lokutsiwa nguMakho, lapho bafundzi labambalwa bebahlanganele khona futsi bathantaza. 13 Nakanconcotsa emnyango welisango, intfombatane lesisebenti lokutsiwa nguRoda yeta yatomvulela, 14 yatsi nayiva livi laPhetro yajabula kakhulu yadzimate yangalivuli lelisango, kodvwa yagijima yabuyela emuva yabika kutsi Phetro ume esangweni. 15 Bona batsi kuyo: “Usangene yini?” Kodvwa lentfombatane yachubeka ibelesele ngekutsi loko lekushoko kuliciniso. Ngako babese batsi: “Yingilosi yakhe.” 16 Kodvwa Phetro abesolo anconcotsa. Nabalivula lelisango, bambona futsi bamangala. 17 Wababindzisa wase ubatjela indlela Jehova labemkhiphe ngayo ejele, watsi: “Nibobikela Jakobe kanye nebazalwane ngaloku.” Ngemuva kwaloko waphuma waya kulenye indzawo.
8. Libandla belikwati kahle lobekufanele likwente. Imisebenti 12:5 itsi: “Ngenca yaloko, Phetro wagcinwa ejele, kodvwa libandla belichubeka limthantazela lijula kuNkulunkulu.” Kuliciniso, imithantazo yalelibandla, lithantazela umzalwane walo lelimtsandzako beyijulile futsi isuka enhlitiyweni. Kufa kwaJakobe akuzange kubacedze emandla; futsi abazange babuke umthantazo labawenta njengentfo lelite. Imithantazo ibaluleke kakhulu kuJehova. Nangabe ivumelana nentsandvo yakhe, uyayiphendvula. (Heb. 13:18, 19; Jak. 5:16) Lesi sifundvo emaKhristu lokufanele asifundze.
9 Akhona yini emaKhristu lowatiko lasebumatimeni? Kungenteka kutsi abeketelela kuhlushwa, kuvinjelwa bohulumende, nobe tinhlekelele temvelo. Kungani ungawathantazeli ngalokusuka enhlitiyweni? Kungenteka kunalabanye labasetimeni letimatima kodvwa lokulukhuni kusheshe utibone, njengetinkinga temindeni, kudvumateka, nobe tintfo leticedza kukholwa kwabo. Nangabe ucabangisisa ngaphambi kwekutsi uthantaze ungahle ucabange ngebantfu labanyenti longababita ngemagama abo nawuthantaza kuJehova, ‘Longumuvi wemithantazo.’ (Hla 65:2) Ekugcineni kwako konkhe, nawe uyafuna kutsi bazalwane nabodzadze bente ngendlela lefanako nakuwe nawusetinkingeni nasebumatimeni.
DECEMBER 17-23
UMCEBO LOSEVINI LANKULUNKULU | IMISEBENTI 15–16
“Kuvumelana Ngelivi Linye Ngesincumo Lesitsetfwe eVini LaNkulunkulu”
(Imisebenti 15:1, 2) Lamanye emadvodza esuka eJudiya futsi acala kufundzisa bazalwane atsi: “Ngeke nisindziswe nangabe ningasokwa ngekuvumelana neMtsetfo waMosi.” 2 Ngesikhatsi sekube nekungevani nekuphikisana lokukhulu emkhatsini wabo naPawula naBhanabasi, kwahlelwa kutsi boPawula naBhanabasi kanye nalabanye kubo baye kubaphostoli nakulabadzala eJerusalema kuze bayewubuta ngalendzaba.
bt-ZU 102-103 ¶8
“Kwavela Kungevani Nekuphikisana Lokukhulu”
8 Lukha wachubeka watsi: “Ngalesikhatsi sekuvele kungevani nekuphikisana lokukhulu emkhatsini wabo [“bantfu labatsite”] naboPawulu naBhanabasi, [emadvodza lamadzala] ahlela kutsi Pawulu naBhanabasi nalabanye kubo bayiswe kubaphostoli nasemadvodzeni lamadzala laseJerusalema mayelana nalokuphikisana.” (Imisebenti 15:2) ‘Lokungevani nekuphikisana’ kwaveta kutsi omabili lamacembu bekanemiva lejulile nemibono lecinile futsi libandla lase-Antiyokhi lalingeke likhone kuyicatulula. Kuze kugcinwe kuthula nebunye, ngekuhlakanipha libandla lahlela kuyisa lendzaba “kubaphostoli nakulabadzala eJerusalema,” lebebakha sigungu lesibusako. Yini lesingayifundza kulamadvodza lamadzala ase-Antiyokhi?
(Imisebenti 15:13-20) Batsi nabacedza kukhuluma, Jakobe watsi: “Bazalwane, ngilaleleni. 14 Simeyoni sewusichazele kahle ngendlela Nkulunkulu labanake ngayo kwekucala bantfu betive kuze kubo atitfolele bantfu labatawubitwa ngelibito lakhe. 15 Loku kuvumelana nemavi labhalwa baPhrofethi, latsi: 16 ‘Ngemuva kwaletintfo ngitawubuya ngivuse indlu yaDavide lewile; ngitawuvusa tindvonga tayo ngiphindze ngiyakhe, 17 kuze labo labasele bafunisise Jehova bakanye nebantfu bato tonkhe tive, lokubantfu lababitwa ngelibito lami. Nguloku lokushiwo nguJehova, lowente tonkhe letintfo, 18 lebetatiwa kusukela kadzeni.’ 19 Ngako ngikubona kuncono kutsi singabahluphi bantfu betive labagucukele kuNkulunkulu, 20 kodvwa sibabhalele kutsi babalekele tintfo letingcoliswe titfombe, babalekele budlundlulu, lokucumbelene, kanye nengati.
EmaKhristu Eliciniso Ayalihlonipha LiVi LaNkulunkulu
6 Indzima leyasita ekucatululeni lenkinga ngu-Amose 9:11, 12. Njengobe ucashuniwe kuMisebenti 15:16, 17, utsi: ‘Ngiyawuncandzeka, ngiyawuvusa indlu yaDavide lewile; ngiyawuvusa tindvonga tayo ngibuye ngitakhe futsi, kuze labo labasele kubantfu bamfune ngebucotfo Jehova kanye nebantfu bato tonkhe tive, bantfu lababitwa ngelibito lami, kusho Jehova.’
7 Nanobe kunjalo, lomunye angase atsi: ‘Lendzima ayikhulumi ngekutsi bekungakabaluleki kutsi beTive labangemakholwa basokwe.’ Loko kuliciniso, kodvwa kufanele kutsi emaKhristu langemaJuda bewayicondza lendzaba. Bewangatsatsi beTive labasokile ‘njengebantfu betive,’ kodvwa bekabatsatsa njengebazalwane babo. (Eks. 12:48, 49) Sibonelo saloko kutsi lihumusho la-Bagster le-Septuagint, ku-Esta 8:17 litsi: “Linyenti lebantfu betive belisokile, futsi beselibe ngemaJuda.” Ngako-ke, ngesikhatsi imiBhalo ibiketela kutsi labasele bendlu yaka-Israyeli (emaJuda nebantfu labemukele inkholo yebuJuda) kanye ‘nebantfu bato tonkhe tive’ (beTive labangakasoki) bebatawuba munye ngesizatfu selibito laNkulunkulu, kwaba ngumlayeto locacile. Kusoka bekungasiyo imfuneko kubeTive labebafuna kuba ngemaKhristu.
(Imisebenti 15:28, 29) Ngobe umoya longcwele usisite kutsi sifike esiphetfweni sekutsi singanengeteli lomunye umtfwalo ngaphandle kwaletintfo letibalulekile, 29 kutsi nibalekele tintfo letinikelwe etitfombeni, nibalekele ingati, tintfo leticumbelene, nebudlundlulu. Nangabe nitigcina kuletintfo nitawuphumelela. Salani kahle!
(Imisebenti 16:4, 5) Njengobe bahamba kulamadolobha, bebatjela bazalwane ngetincumo letentiwe baphostoli nalabadzala eJerusalema kuze batigcine. 5 Kukholwa kwemabandla kwakuchubeka kuciniswa, futsi bekandza malanga onkhe.
bt-ZU 123 ¶18
“Acinisa Emabandla”
18 Pawula naThimothi basebenta kanyekanye iminyaka leminyenti. Njengebabonisi labajikeletako, bafeza tabelo letinyenti letivela esigungwini lesibusako. LiBhayibheli litsi: “Njengobe bahamba kulamadolobha, bebatjela bazalwane ngetincumo letentiwe baphostoli nalabadzala eJerusalema kuze batigcine.” (Imisebenti 16:4) Kuyakhanya kutsi emabandla asilalela sicondziso lesivela kubaphostoli nasemadvodzeni lamadzala laseJerusalema. Ngesizatfu saloko, ‘emabandla achubeka aciniswa, futsi bekandza malanga onkhe.’—Imisebenti 16:5.
Kufunisisa Umcebo EVini LaNkulunkulu
(Imisebenti 16:6-9) Badzabula eFrigiya naseGalathiya, ngobe umoya longcwele bewubalele kutsi bakhulume ngelivi laNkulunkulu esifundzeni sase-Asiya. 7 Batsi nabefika eMisiya, betama kungena eBhithiniya, kodvwa umoya waJesu awubavumelanga. 8 Ngako bendlula eMisiya badzimate befika eThrowasi. 9 Ebusuku, Pawula wabona umbono. Wabona kume indvodza yaseMasedoniya imncenga itsi: “Yewelela eMasedoniya utewusisita.”
Fundza Kulindza Esibonelweni Sebaphostoli BaJesu
8 Yini lesingayifundza kulokulandzisa? Naka kutsi umoya waNkulunkulu wacala kungenela ngemuva kwekutsi Pawula afike e-Asiya. Kantsi Jesu wacala kungenela kulendzaba ngemuva kwekutsi Pawula abe sedvute naseBhithiniya. Kwekugcina, Jesu wacondzisa Pawula kutsi aye eMasedoniya ngemuva kwekutsi efike eThrowasi. NjengeNhloko yelibandla, Jesu angasebentelana natsi ngendlela lefananako. (Khol. 1:18) Nasi sibonelo: Kungenteka uke wacabanga ngekukhonta njengelihlahlandlela nobe kutfutsela endzaweni lenesidzingo lesikhulu sebamemeteli. Kodvwa Jesu, asebentisa umoya waNkulunkulu, angase acale kukucondzisa ngemuva kwekutsi utsatse tinyatselo kute ufinyelele umgomo wakho. Ase sifanekise: Umshayeli angakhona kucondzisa imoto kutsi ijikele ngesencele nobe ngesekudla kuphela nangabe ihamba. Ngalokufananako, Jesu angasicondzisa kutsi sandzise umsebenti wetfu wekushumayela, kodvwa loko angakwenta kuphela nangabe senta lokutsite—lokusho kufaka umfutfo kute sifinyelele umgomo wetfu.
(Imisebenti 16:37) Kodvwa Pawula watsi kubo: “Basibhambabule embikwebantfu sibe site licala, ngisho nobe singemaRoma, baphindze basivalela ejele. Manje sebafuna kusikhulula ngasese? Cha, ngeke! Akute bona batewusikhipha.”
Liphuzu lelicwangingiwe leMis 16:37 leliku-nwtsty
singemaRoma: Bekusho bantfu labangemaRoma. Pawula kanye naSilasi bebangemaRoma. Umtsetfo wemaRoma bewutsi sakhamuti lesingumRoma besiba nelilungelo lekujeziswa ngendlela lefanele nangabe sinelicala futsi bewungeke ujeziswe phambi kwebantfu. Buve baseRoma bebenta kutsi umuntfu abe nemalungelo latsite kunobe nguyiphi indzawo lakuyo embusweni waseRoma. Umuntfu longumRoma bekangaphansi kwemtsetfo waseRoma, hhayi imitsetfo yemadolobha lamancane. Nakamangalelwe, bekangavuma kutsi atekiswe licala kulandzelwa imitsetfo yelidolobha labekulo, kodvwa abesolo analo nelilungelo lekutsi lelicala litekwe enkantolo yemaRoma. Nangabe atfola sigwebo sekufa, abenalo lilungelo lekwendlulisela licala lakhe kumbusi. Umphostoli Pawula washumayela kuto tonkhe tindzawo letatingephansi kweMbuso wemaRoma. Kunetikhatsi letintsatfu letibhaliwe eBhayibhelini lapho awasebentisa khona emalungelo akhe njengobe abesakhamuti saseRoma. Kwekucala ngulapho atjela bomantji baseFiliphi kutsi bebephule lilungelo lakhe ngekumshaya.—Kute utfole lolokunye lokubili fundza liphuzu lelicwaningiwe lelikuMis. 22:25; 25:11.
Kufundvwa KweliBhayibheli
(Imisebenti 16:25-40) Ekhatsi nebusuku, boPawula naSilasi bathantaza, baphindze badvumisa Nkulunkulu ngetingoma, futsi letinye tiboshwa tatibalalele. 26 Ngekushesha, kwaba nekutamatama lokukhulu kwemhlaba, kwaze kwatamatama ngisho netisekelo telijele. Khona lapho, yonkhe iminyango yavuleka, netinketane letatibabophile takhumuka kubo bonkhe. 27 Nakavuka futsi abona kutsi iminyango yelijele ivulekile, logadzi wahoshula inkemba yakhe afuna kutibulala, ngobe abecabanga kutsi letiboshwa tibalekile. 28 Kodvwa Pawula wamemeta watsi: “Ungatilimati, sikhona sonkhe!” 29 Logadzi wacela kwekukhanyisa, wagijima wangena ngekhatsi, futsi achachatela, wawa embikwaPawula naSilasi. 30 Wabakhiphela ngephandle watsi: “Banumzane, yini lokufanele ngiyente kuze ngisindziswe?” 31 Bona batsi: “Kholwa yiNkhosi Jesu, futsi wena nendlu yakho nitawusindziswa.” 32 Ngako bakhuluma ngelivi laJehova kuye nakubo bonkhe lebebasendlini yakhe. 33 Wabatsatsa kulobo busuku wafike wageza tilondza tabo. Ngaphandle kwekuphotisa emaseko, yena nawo wonkhe umndeni wakhe babhajatiswa. 34 Waya nabo kakhe, wafike wabadekela litafula badla. Wajabula kakhulu, yena kanye nabo bonkhe bendlu yakhe njengobe besebakholwa kuNkulunkulu. 35 Nasekusile, labomantji batfuma bogadzi babo kuye batsi: “Khulula labo bantfu.” 36 Ngako logadzi welijele wabikela Pawula watsi: “Bomantji batfume emadvodza kutsi nine nobabili nikhululwe. Ngako seningaphuma, nihambe ngekuthula.” 37 Kodvwa Pawula watsi kubo: “Basibhambabule embikwebantfu sibe site licala, ngisho nobe singemaRoma, baphindze basivalela ejele. Manje sebafuna kusikhulula ngasese? Cha, ngeke! Akute bona batewusikhipha.” 38 Labogadzi babikela bomantji ngaloko. Bona besaba kakhulu nabeva kutsi lamadvodza angemaRoma. 39 Ngako beta babancenga, futsi ngemuva kwekubakhiphela ngephandle, babacela kutsi bahambe kulelidolobha. 40 Baphuma ejele baya ekhaya laLidiya, futsi batsi nababona bazalwane, babakhutsata base bayahamba.
DECEMBER 24-30
UMCEBO LOSEVINI LANKULUNKULU | IMISEBENTI 17–18
“Lingisa Sibonelo Semphostoli Pawula Endleleni Loshumayela Ngayo Nalofundzisa Ngayo”
(Imisebenti 17:2, 3) Njengobe Pawula abehlale enta, wangena ngekhatsi wabonisana nabo ngemiBhalo emasabatha lamatsatfu. 3 Abebachazela aphindze akufakazele ngemibhalo kutsi kwakufanele Khristu ahlupheke futsi avuswe ekufeni. Bekatsi: “LoJesu lengimmemetela kini, unguKhristu.”
Liphuzu lelicwaningiwe leMis. 17:2, 3 leliku-nwtsty
abebachazela: Pawula bekangagcini nje ngekutjela bantfu tindzaba letimnadzi. Bekaphindze abachazele loko labatjela kona aphindze akufakazele ngemiBhalo, asebentisa imiBhalo lephefumulelwe yesiHebheru. Bekenta lokungetulu nje kwekufundza imiBhalo, bekabachazela yona futsi avumelanise loko lakushoko nebantfu labamlalele. Ligama lesiGriki lelitsi di·a·leʹgo·mai lisho “kukhulumisana; kucoca nebantfu.” Kusho kucitsa sikhatsi nebantfu, nicoca. Leligama lesiGriki liphindze lisetjentiswe nakuMis. 17:17; 18:4, 19; 19:8, 9; 20:7, 9.
akufakazele ngemibhalo: Leligama lesiGriki lisho “kucatsanisa tintfo (kufananisa).” Lokusho kutsi Pawula bekacatsanisa tiphrofetho taMesiya letisemiBhalweni yesiHebheru netintfo letenteka ekuphileni kwaJesu, nekutsi Jesu watigcwalisa kanjani letiphrofetho.
(Imisebenti 17:17) Ngenca yaloko, wacala kubonisana nemaJuda labesesinagogeni kanye nalabanye lebebakhonta Nkulunkulu, futsi malanga onkhe abekhuluma nalabo lebebasemakethe.
liphuzu lelicwaningiwe leMis. 17:17 leliku-nwtsty
lebebasemakethe: Imakethe yase-Athene (NgesiGriki, a·go·raʹ), iseNyakatfo neNshonalanga ye-Acropolis futsi icishe ibe yindzawo lengemamitha langu-50 000. Kulemakethe bekwentiwa lokungetulu nje kwekutsenga nekutsengisa. Bekuphindze kuyindzawo yekukhulisa umnotfo walelidolobha, kuyindzawo yabosopolitiki kanye nendzawo yemasiko. Bantfu base Athene bebakujabulela kuhlangana kulendzawo kute bacoce ngetindzaba letijulile naletidzinga kutsi ucabange.
(Imisebenti 17:22, 23) Pawula wema embikwenkantolo yase-Ariyophagusi watsi: “Bantfu base-Athene, ngiyabona kutsi kuto tonkhe tintfo nitinikele kakhulu ekukhonteni bonkulunkulu kwendlula labanye bantfu. 23 Ngobe ngitsite nangendlula ngibukisisa tintfo lenitikhontako, ngabona lilati lelibhalwe kutsi: ‘KuNkulunkulu Longatiwa.’ Ngako loko lenikukhonta ningakwati, ngiko lelengikumemetela kini.
liphuzu lelicwaningiwe leMis 17:22, 23 leliku-nwtsty
KuNkulunkulu Longatiwa: Emagama esiGriki latsi A·gnoʹstoi the·oiʹ bekabhalwa elatini lase-Athene. Bantfu base-Athene bebakhombisa kutsi bayabesaba bonkulunkulu ngekutsi bakhe emathempeli kanye nemalati lamanyenti, bebaphindze bakhe emalati kute bacabange ngalabonkulunkulu babo, lokufaka ekhatsi labo laDvumile, labaTfobekile, labaneMandla, labaTsenjwako kanye nalabaneluVelo. Kungenteka bebasaba kutsi nakungenteka bashiye munye nkulunkulu bekungabenta bangemukeleki kulalabanye bonkulunkulu, kungako banikela lilati “KuNkulunkulu Longatiwa.” Ngekwakha loluhlobo lwelilati, labantfu bebavuma kutsi ukhona Nkulunkulu kodvwa abamati kutsi ngubani. Ngako-ke, ngekuhlakanipha Pawula wasebentisa lelilati leli, kute acalise inshumayelo yakhe futsi akhulume nalabo labamlalele ngaNkulunkulu weliciniso, lobekunguNkulunkulu lebebangamati.
Kufunisisa Umcebo EVini LaNkulunkulu
(Imisebenti 18:18) Ngemuva kwekuhlala emalanga lambalwa, Pawula wavalelisa bazalwane, wahamba ngemkhumbi waya eSiriya, anaPhrisila na-Akhwila. EKhenkhariya, wahhula tinwele takhe taba timfisha ngobe bekente sifungo.
w08- 5/15 32 ¶5
Emaphuzu Labalulekile Lasencwadzini YeMisebenti
18:18—Ngusiphi setsembiso lesentiwa nguPawula? Letinye tati titsi Pawula wenta setsembiso sekuba ngumNaziri. (Nu 6:1-21) Nobe kunjalo, liBhayibheli alisisho lesetsembiso saPawula. Ngetulu kwaloko, imiBhalo ayisho kutsi lesetsembiso wasenta ngaphambi noma ngemuva kwekugucuka kwakhe noma kutsi bekacala kusenta noma bekasiphetsa. Kunoma ngabe ngukuphi kuloku, kwenta kwakhe leso setsembiso bekungasilo licala.
(Imisebenti 18:21) kodvwa wabavalelisa, watsi: “Nangabe Jehova avuma, ngitawuphindze ngibuye.” Ngako wesuka ngemkhumbi e-Efesu
liphuzu lelicwaningiwe leMis. 18:21 leliku-nwtsty
nangabe Jehova avuma: Lawa ngemavi lagcizelela kubaluleka kwekwenta intsandvo yaNkulunkulu nawenta sincumo nobe uhlela kwenta lokutsite. Umphostoli Pawula bekahlala akukhumbula loku. (1 Khor. 4:19; 16:7; Heb. 6:3) Umfundzi Jakobe wakhutsata labanye kutsi batsi: “Nangabe Jehova atsandza, sitawuphila futsi sitawukwenta lokwa nalokwa.” (Jak. 4:15) Lamavi lawa akukafanele atsatfwe kalula, kodvwa umuntfu lotsi “nangabe Jehova atsandza,” tento takhe kufanele tihambisane nentsandvo yaJehova. Lamavi akufanele ugcine ngekuwasho ngemlomo kodvwa kufanele asuke enhlitiyweni.—Fundza liphuzu lelicwaningiwe leMis. 21:14; 1 Khor. 4:19; Jak. 4:15 kanye ne-A4 ne-A5.
Kufundvwa KweliBhayibheli
(Imisebenti 17:1-15) Babese badzabula e-Amfipholisi nase-Apholoniya badzimate befika eThesalonika, lapho kwakunelisinagoge lemaJuda khona. 2 Njengobe Pawula abehlale enta, wangena ngekhatsi wabonisana nabo ngemiBhalo emasabatha lamatsatfu. 3 Abebachazela aphindze akufakazele ngemibhalo kutsi kwakufanele Khristu ahlupheke futsi avuswe ekufeni. Bekatsi: “LoJesu lengimmemetela kini, unguKhristu.” 4 Ngenca yaloko, labanye baba ngemakholwa batihlanganisa naPawula naSilasi, futsi emaGriki lamanyenti labekhonta Nkulunkulu, kanye nalabanye bafati lababalulekile labambalwa nabo benta lokufanako. 5 Kodvwa emaJuda aba nemona, ase ahlanganisa emadvodza latihlophoyi labeyingayinga emakethe, asusa siphitsiphitsi kulelidolobha. Ahlasela indlu yaJasoni afuna kutsi boPawula naSilasi bakhishelwe ngephandle kulesicumbi. 6 Atsi nakangabakhandzi, ahudvula Jasoni nalabanye bazalwane abayisa kubaphatsi belidolobha, amemeta atsi: “Lamadvodza lahlupha kuyo yonkhe indzawo asalapha, 7 futsi Jasoni uwemukele endlini yakhe. Onkhe lamadvodza amelene nemitsetfo yaKhesari, atsi kunalenye inkhosi, lenguJesu.” 8 Nasiva letintfo, sicumbi sebantfu nebaphatsi belidolobha betfuka; 9 ngemuva kwekutsatsa sibambiso lesenele kuJasoni nakulaba labanye, babese bayabakhulula. 10 Kwatsi nasekusebusuku, bazalwane batfumela boPawula naSilasi eBheriya. Nabefika lapho, bangena esinagogeni lemaJuda. 11 Bantfu baseBheriya bebanesimo lesihle kwendlula baseThesalonika, ngobe bebakulangatelela kuva livi, bahlolisisa imiBhalo malanga onkhe kute babone kutsi letintfo tiliciniso yini. 12 Labanyenti baba ngemakholwa, futsi benta njalo nebafati labambalwa labakhulunyelwa kahle labangemaGriki kanye nemadvodza latsite. 13 Kodvwa ngesikhatsi emaJuda aseThesalonika eva kutsi Pawula umemetela livi laNkulunkulu eBheriya, aya lapho kute asuse siphitsiphitsi. 14 Ngekushesha bazalwane batjela Pawula kutsi ehlele elwandle, kodvwa boSilasi naThimothi basala. 15 Labo lebebaphekeletela Pawula bahamba naye badzimate befika e-Athene. Bancandzeka ngesikhatsi Pawula asabatfume kutsi batjele boSilasi naThimothi kutsi bete kuye masinyane.
DECEMBER 31–JANUARY 6
UMCEBO LOSEVINI LANKULUNKULU | IMISEBENTI 19-20
“Ticapheleni Nine Kanye Nawo Wonkhe Umhlambi”
(Imisebenti 20:28) Ticapheleni nine kanye nawo wonkhe umhlambi, loyo umoya longcwele lonibeke kutsi nibe babonisi bawo, futsi neluse libandla laNkulunkulu lalitsenga ngengati yeNdvodzana yakhe.
5 Umphostoli Phetro wabhala kutsi labadzala bekufanele ‘beluse umhlambi waNkulunkulu labawuphetse.’ Bekufanele bacaphele kutsi lomhlambi waJehova kanye naJesu Khristu. Labadzala bekufanele balandzise ngendlela labebatinakekela ngayo timvu taNkulunkulu. Asesitsi umngani wakho lomkhulu ukucela kutsi umgadzele bantfwana bakhe nakasengekho. Bewungeke yini ubanakekele futsi ubondle? Nangabe lomunye wabo agula, bewungeke yini wente konkhe lokusemandleni akho kute elashwe? Ngendlela lefananako, labadzala belibandla kufanele ‘beluse libandla laNkulunkulu latitsengela lona ngengati yeNdvodzana yakhe.’ (Imis. 20:28) Bahlale bakhumbula kutsi imvu ngayinye yatsengwa ngengati yaKhristu Jesu leligugu. Njengobe batawulandzisa ngawo, labadzala bayawondla, bawuvikele, futsi bawunakekele umhlambi.
(Imisebenti 20:31) “Ngako-ke hlalani nicaphele, nikhumbula nekutsi busuku nemini, bengifundzisa ngamunye wenu ngetinyembeti iminyaka lemitsatfu.
Labadzala LabangemaKhristu—‘Babambisene Natsi Ekujabuleni Kwetfu’
15 Kuba ngumelusi kufaka ekhatsi kwenta imisebenti lematima. Ngaletinye tikhatsi, labadzala bahlala busuku bonkhe bacabanga futsi bathantazela umhlambi waNkulunkulu nobe basita emakholwa labakanye nawo. (2 Khor. 11:27, 28) Nobe kunjalo, labadzala bayachubeka benta imisebenti yabo ngemphumelelo futsi bajabulile, njengobe kwenta naPawula. Naku lakubhalela baseKhorinte: “Ngiyawujabula kutsi nginikele ngako konkhe ngize nginikelwe nami lucobo, kuze kusitakale imiphefumulo yenu.” (2 Khor. 12:15) Ngesizatfu sekutsi abebatsandza bazalwane bakhe, Pawula wasebentisa kuphila kwakhe abacinisa. (Fundza 2 Khorinte 2:4; Fil. 2:17; 1 Thes. 2:8) Kungaleso sizatfu bazalwane bebamtsandza kakhulu Pawula!—Imis. 20:31-38.
(Imisebenti 20:35) Nginikhombise kanyenti kutsi kufanele nisite lababutsakatsaka ngekutsi nikhandleke, futsi kufanele nikhumbule emavi iNkhosi Jesu leyawasho, latsi: ‘Kunenjabulo lenyenti ekupheni kunasekwemukeleni.’”
bt-ZU 172 ¶20
“Ngimsulwa Engatini Yabo Bonkhe Bantfu”
20 Imphilo yaPawula beyehluke kakhulu kuneyalabo lebebatawuphatsa kabi umhlambi. Kuze angabi ngumtfwalo ebandleni, bekasebenta kute anakekele tidzingo takhe. Bekangabasiti bazalwane lakholwa nabo ngoba afuna kutizuzisa yena. Pawulu wakhutsata labadzala base-Efesu kutsi batidzele. Watsi kubo: “Kufanele nisite lababutsakatsaka,” waphindze watsi “kufanele nikhumbule emavi iNkhosi Jesu leyawasho, latsi: ‘Kunenjabulo lenyenti ekupheni kunasekwemukeleni.’”—Imisebenti 20:35.
Kufunisisa Umcebo EVini LaNkulunkulu
(Imisebenti 19:9) Ngesikhatsi labanye bala ngenkhani kukholwa, futsi bakhuluma kabi ngaleNdlela embikwabo bonkhe bantfu, wabashiya watsatsa labafundzi wahamba nabo. Abetfula tinkhulumo malanga onkhe ehholweni lesikolwa laThiranusi.
bt-ZU 161 ¶11
‘Landza Futsi Laba Nemandla’ Ngetulu Kwekuphikiswa
11 Kungenteka kutsi Pawula bekafundzisa kulelihholwa lesikolwa onkhe malanga kusukela nga-11:00 ekuseni kuze kube ngu-4:00 ntsambama. (Imisebenti 19:9) Leto bekutikhatsi letithulile, netekungcebeleka lapho bantfu labanyenti badla futsi baphumula khona nabacedza imisebenti yabo. Cabanga nje kutsi kube Pawula wakwenta ngekwetsembeka iminyaka lemibili loku, bekatotsatsa ema-awa langetulu kwa-3 000 afundzisa. Lesi ngulesinye sizatfu lesenta livi laJehova lachubeka landza futsi laba nemandla. Pawula bekakhutsele futsi ativumelanisa netimo. Wahlela timo takhe kuze umsebenti wakhe uvumelane netidzingo tebantfu baleyo ndzawo. Waba yini umphumela? “Bonkhe lebebahlala esifundzeni sase-Asiya, lobekufaka ekhatsi emaJuda nemaGriki, baliva livi leNkhosi.” (Imisebenti 19:10) Lobu bufakazi lobuphelele labuniketa.
(Imisebenti 19:19) Labanyenti kulabo lebebake benta imilingo baletsa tincwadzi tabo ndzawonye, batishisa embikwabo bonkhe bantfu. Babala, batfola kutsi betingabita tinhlavu telisiliva letitinkhulungwane letingemashumi lasihlanu.
bt-ZU 162-163 ¶15
‘Landza Futsi Laba Nemandla’ Ngetulu Kwekuphikiswa
15 Kuhlazeka kwemadvodzana aSkheva kwenta bantfu labanyenti besaba Nkulunkulu, lokwabenta baba ngemakholwa futsi bayiyekela imikhuba yabo yekusebentisa imimoya. Bantfu base-Efesu bebangene shi ekwenteni imilingo. Kuloyana nekufakelana ticitfo bekuvamile, kuhlanganise nekusongelana ngekuloyana, baze bakubhale phansi loko labakushito. Bantfu labanyenti base-Efesu bahlangana kute bashise letincwadzi temilingo embikwebantfu—ngisho nobe letintfo tatidule kakhulu, lokungenteka tatilingana nema-dollar nasiticatsanisa nemali yalamuhla. Lukha utsi: “Ngako livi laJehova lachubeka landza futsi liba nemandla.” (Imisebenti 19:17-20) Loku bekukuncoba lokukhulu kweliciniso, lincoba emanga kanye nebudimoni! Labo bantfu lebebatsembekile basibekela sibonelo lesihle lamuhla. Natsi siphila eveni leligcwele kusebentisa imimoya. Nakwenteka sitfola kutsi kukhona lokutsite kitsi lokuphatselene nemimoya, sitawulingisa bantfu base-Efesu, sitakuyekela ngalokuphelele! Asiciniseke kutsi sikhwesha ngalokuphelele emikhubeni lenyanyekako, ngisho nobe singalahlekelwa kangakanani.
Kufundvwa KweliBhayibheli
(Imisebenti 19:1-20) Ngesikhatsi Apholosi aseKhorinte, Pawula wadzabula etindzaweni letisekhatsi nesifundza sase-Asiya wehlela e-Efesu, wafike watfola bafundzi labatsite lapho, 2 watsi kubo: “Nawutfola yini umoya longcwele ngesikhatsi niba ngemakholwa?” Bona batsi: “Tsine asati lutfo ngemoya longcwele.” 3 Wase utsi: “Manje nabhajatiswa ngaluphi lubhabhatiso?” Bona batsi: “Ngelubhabhatiso lwaJohane.” 4 Pawula watsi: “Johane abebhabhatisa bantfu ngelubhabhatiso lebelubonisa kuphendvuka, abatjela kutsi bakholwe nguloyo lota emvakwakhe, lokunguJesu.” 5 Nabeva loku, babhajatiswa egameni leNkhosi Jesu. 6 Ngesikhatsi Pawula ababeka tandla, umoya longcwele wehlela kubo, bacala kukhuluma letinye tilwimi futsi baphrofetha. 7 Sebabonkhe, bebangemadvodza langaba lishumi nakubili.8 Wangena esinagogeni, futsi tinyanga letintsatfu wakhuluma ngesibindzi, wetfula tinkhulumo, wabonisana nabo futsi wetama kubenta kutsi bakholwe nguMbuso waNkulunkulu. 9 Ngesikhatsi labanye bala ngenkhani kukholwa, futsi bakhuluma kabi ngaleNdlela embikwabo bonkhe bantfu, wabashiya watsatsa labafundzi wahamba nabo. Abetfula tinkhulumo malanga onkhe ehholweni lesikolwa laThiranusi. 10 Loko wakwenta iminyaka lemibili, kangangekutsi bonkhe lebebahlala esifundzeni sase-Asiya, lobekufaka ekhatsi emaJuda nemaGriki, baliva livi leNkhosi.11 Nkulunkulu abesolo enta timangaliso letinkhulu ngaPawula. 12 Bantfu bebate batsatse timphahla netidziya takhe tekusebenta batiyise kubantfu labagulako, tifo tabo telapheke, nemadimoni aphume. 13 Kodvwa lamanye emaJuda labehamba akhipha emadimoni etama kusebentisa libito leNkhosi Jesu kulabo lebebanemadimoni. Abetsi: “Nginiyala ngeligama laJesu loshunyayelwa nguPawula.” 14 Emadvodzana lasikhombisa emphristi lomkhulu wemaJuda, lokutsiwa nguSkheva nawo akwenta loku. 15 Kodvwa lidimoni lawaphendvula latsi: “Ngiyabati boJesu naPawula, pho nibobani-ke nine?” 16 Ngako lendvodza lebeyinelidimoni yawasukela, futsi yawehlula, aze aphuma kulendlu abaleka, angcunu futsi alimele. 17 Loku kwatiwa ngibo bonkhe bantfu, lokufaka ekhatsi emaJuda nemaGriki labehlala e-Efesu, futsi bonkhe besaba, nelibito leNkhosi Jesu lachubeka lidvunyiswa. 18 Labanyenti kulabo lababa ngemakholwa beta bafike bakuvuma konkhe lebebakwentile, bakuchaza embikwabo bonkhe bantfu. 19 Labanyenti kulabo lebebake benta imilingo baletsa tincwadzi tabo ndzawonye, batishisa embikwabo bonkhe bantfu. Babala, batfola kutsi betingabita tinhlavu telisiliva letitinkhulungwane letingemashumi lasihlanu. 20 Ngako livi laJehova lachubeka landza futsi liba nemandla.