Iseraele Mehleng ea Davida le Solomone
MOLIMO o ile a tšepisa hore o tla fa peō ea Abrame naha ‘e tlohang nōkeng ea Egepeta ho ea nōkeng ea Eufrate.’ (Ge 15:18; Ex 23:31; De 1:7, 8; 11:24) Ka mor’a hore Joshua a kene Kanana, ho ile ha feta lilemo tse ka bang makholo a mane pele meeli ea Naha e Tšepisitsoeng e fihla moo.
Morena Davida o ile a hlōla ’muso oa Baarame oa Zoba, o neng o namme ho ea fihla Eufrate ka leboea ho Syria.a Ka nģ’a boroa, tlhōlo ea Davida khahlanong le Bafilista e ile ea etsa hore sebaka seo a se busang se fihle moeling oa Egepeta.—2Sa 8:3; 1Likr 18:1-3; 20:4-8; 2Likr 9:26.
Joale Solomone a busa “ho tloha Nōkeng [ea Eufrate] ho ea naheng ea Bafilista le ho ea moeling oa Egepeta,” e leng ho neng ho tšoantšetsa puso ea Mesia ea khotso. (1Ma 4:21-25; 8:65; 1Likr 13:5; Pes 72:8; Zak 9:10) Leha ho le joalo, ka tloaelo ho ne ho thoe sebaka seo Baiseraele ba neng ba lula ho sona se namme “ho tloha Dane ho ea Beerseba.”—2Sa 3:10; 2Likr 30:5.
Morena Solomone ha aa ka a mamela Molimo ’me a ipokella lipere le likoloi tsa ntoa. (De 17:16; 2Likr 9:25) A li tsamaisa litseleng tse nyenyane le tse khōlō. (Jos 2:22; 1Ma 11:29; Esa 7:3; Mat 8:28) Re na le boitsebiso bo qaqileng ba litsela tse ’maloa feela, joaloka “tsela e khōlō e nyolohang Bethele ho ea Shikeme le ka nģ’a boroa ho Lebona.”—Bhl 5:6; 21:19.
Buka ea The Roads and Highways of Ancient Israel e re: “Bothata bo totobetseng ka ho fetisisa ba ho batlisisa marang-rang a litsela tsa Iseraele ea boholo-holo ke hore ha ho na le moneketsela oa litsela tsa naha ena ho tloha nakong ea Testamente ea Khale, hobane litsela li ne li sa katoe [mehleng eo].” Leha ho le joalo, sebōpeho sa naha le mesaletsa ea metse e bontša moo litsela tse ngata li neng li le teng.
Hangata litsela li ne li laola metsamao ea masole. (1Sa 13:17, 18; 2Ma 3:5-8) E le hore ba ka hlasela Baiseraele, Bafilista ba ile ba tsamaea ho tloha Ekrone le Gathe ho ea sebakeng se “pakeng tsa Soko le Azeka.” Lebotho la Saule le ile la khahlana le bona “khohlong ea Ela.” Ka mor’a hore Davida a bolaee Goliathe, Bafilista ba ile ba balehela Gathe le Ekrone, ’me Davida a nyolohela Jerusalema.—1Sa 17:1-54.
Lakishe (D10), Azeka (D9), le Bethe-shemeshe (D9) li ne li le litseleng tsa tlhaho tse pholletsang le Shefela le tse fetelang maralleng a Judea. Kahoo metse ena e ne e le ea bohlokoa tabeng ea ho thibela lira tse tsamaeang ka Via Maris hore li se ke tsa kena khubung ea naha ea Iseraele.—1Sa 6:9, 12; 2Ma 18:13-17.
[Mongolo o botlaaseng ba leqephe]
a Naha ea Barubene e ne e fella Lefeelleng la Syria, ’me ka bochabela e ne e le Eufrate.—1Likr 5:9, 10.
[Lebokose leqepheng la 16]
LIBUKA TSA BIBELE TSE NGOTSOENG HO TLOHA NAKONG ENA:
1 le 2 Samuele
Lipesaleme (karolo e itseng)
Liproverbia (karolo e itseng)
Sefela sa Lifela
Moeklesia
[Limmapa leqepheng la 17]
(Sheba boitsebiso bo hlophisitsoeng hantle khatisong)
Naha Le Litsela Nakong Ea ’Muso O Kopaneng
Meeli (nakong ea Solomone)
Tifsa
Hamathe
Tadmore
Berothai (Kune?)
Sidone
Damaseka
Tyre
Dane
Jerusalema
Gaza
Aroere
Beerseba
Tamare
Ezione-gebere
Elathe (Elothe)
[Linōka le melapo]
Eufrate
P.M.P. ea Egepeta
Davida le Solomone (litsela)
B10 Gaza
C8 Jopa
C9 Ashdode
C10 Ashkelone
C11 Ziklage
C12 LEFELLA LA PARANE
D5 Dore
D6 Hefere
D8 Afeke
D8 Rama
D9 Shalbime
D9 Gezere
D9 Makaze
D9 Ekrone
D9 Bethe-shemeshe
D9 Gathe
D9 Azeka
D10 Soko
D10 Adulame
D10 Keila
D10 Lakishe
D11 Jatire
D12 Beerseba
E2 Tyre
E4 Kabule
E5 Jokneame (Jokmeame?)
E5 Megido
E6 Tanake
E6 Arubothe
E7 Pirathone
E8 Lebona
E8 Zarthane
E8 Bethele
E9 Bethe-horone e ka Tlaase
E9 Bethe-horone e ka Holimo
E9 Geba
E9 Gibeone
E9 Gibea
E9 Kiriathe-jearime
E9 Nobe
E9 Baale-perazime
E9 Jerusalema
E9 Bethlehema
E10 Tekooa
E10 Hebrone
E11 Zife
E11 Horeshe?
E11 Karmele
E11 Maone
E11 Eshtemooa
F5 Ene-dore
F5 Shuneme
F5 Jezriele
F6 Bethe-sheane
F7 Tirza
F7 Shikeme
F8 Zereda
F8 Shilo
F8 Ofra?
F9 Jeriko
F11 Ene-gedi
G2 Abele-bethe-maaka
G2 Dane
G3 Hazore
G3 MAAKA
G5 Lo-debare (Debire)
G5 Roglime
G6 Abele-mehola
G7 Sukothe
G7 Mahanaime
H1 SYRIA
H4 GESHURE
H6 Ramothe-gileade
H8 Raba
H9 Medeba
H11 Aroere
H12 MOABE
I4 Helame?
I9 AMMONE
Litsela Tse Khōlō
C10 Via Maris
H6 Tsela ea Morena
[Lithaba]
F5 Thaba ea Gilboa
[Moo ho Nang le Metsi]
C8 Leoatle la Mediterranean (Leoatle le Leholo)
F10 Leoatle la Letsoai (Leoatle le Shoeleng)
G4 Leoatle la Galilea
[Seliba]
E9 Ene-rogele
[Litšoantšo tse leqepheng la 16]
Ka ho le letona: Khohlo ea Ela, ha u talima nģa bochabela maralleng a Juda
Ka tlaase: Marang-rang a litsela a ne a etsa hore ho be bonolo ho tsamaea Naheng e Tšepisitsoeng