Meharo e ka Bolaea

“U SUSUMELITSOE ke meharo,” eo ebile qoso e tekoang ke motlatsi oa ’muelli oa molao oa setereke. Tlōlo ea molao e ne e le polao. Monna ea lilemo li 29 o ne a eme ka pel’a moahloli a qosoa ka mokhoa oa polao oa ho thunya le ho bolaea ntat’a mosali, ’mè oa mosali le khaitseli ea mosali e lilemo li 16. Ka lebaka lefe? Ho ja lefa thepa e ka jang lidolara tse 200 000!

Kaha ba bangata ba ke ke ba lumella meharo ho ba susumelletsa ho bolaea, hangata meharo e fetoha sesosa se senyang kamano e ntle. Ha meharo e kena ka phuthehong ea Bokreste, tšenyeho ea moea le lefu li ka tsoaloa ke ho honohelana hoa baena le ho baka lehloeo hore le tote hoo le ka isang ‘ho bolaeeng’ ka kutloisiso ea moea.—1 Johanne 3:15; Mareka 7:21, 22.

Ke Bo-mang Ba Susumeletsehang Habonolo?

Matla a meharo a maling a rōna kaofela. Ka baka la ho se phethahale ho futsitsoeng, meharo ke tholoana e hlaha ea takatso e tloaelehileng bakeng sa maruo a lintho tse bonahalang le tšireletso ea lichelete. (Ba-Roma 5:12) E hlaha takatsong e feteletseng kapa e sa kholoeng ea maruo, botumo kapa matla. E ka fetola motho ea nahanelang ho ba ea se nang kutloelo bohloko. Morao tjena, ho na le sehlopha se fetohileng se susumeletsehang habonolo haholoanyane mekhoeng e bohlale ea ba meharo ho feta tse ling tse ngata.

Batho ba sekametseng bolumeling ba shebiloe haholo ke baikhakanyi. Hobane’ng? Kamehla batho ba bolumeli ba tšepahala haholoanyane ’me ba na le boikutlo ba ho batla ho thusa haholoanyane ho feta ba bang. Mahlo a ba meharo a bona hona e le letšoao la bofokoli—ho thetseha habonolo. ’Muelli oa molao oa U.S. Brent Ward, hoba a fuputse bolotsana Utah bo ileng ba qhekella litho tsa sehlopha se seng sa bolumeli ka lidolara tse fetang limillione tse 200 ka nako ea lilemo tse peli kapa hona moo, o itse: “Ho bonahala hore neng le neng ha bolumeli bo kena tlhōlisanong ea thekiso, ea khothaletsang o khona ho koala lekhalo pakeng tsa leshano le ’nete.” Mahlatsipa ao a ile a thetsoa ka hore a lumele hore ba ka atleha kapele le habonolo ka ho se etse letho ha e se feela ho etsa matsete ka chelete ea bona. Na e be ba susumelitsoe ke meharo e ileng ea hohela ba bang ho bona hore ba arohane le lichelete tsa bona tseo ba li sebelelitseng ka thata?

Leshano la ho Sireletseha le Nkoang e le ’Nete

Meharo e hōla joang—ka litakatso tsa eona bakeng sa maruo le matlotlo? Meharo e ka fetola motho ea bolokang ka masene hore e be ea thetsehang habonolo joang? Moeklesia 4:4 e supa karabelo e le ’ngoe: “Ke boetse ke ithutile hore na ke hobane’ng ha batho ba sebetsa ka thata hakana hore ba atlehe; ke hobane ba honohela lintho tseo baahelani ba bona ba nang le tsona. Empa ha ho na thuso. Ho tšoana le ho lelekisa moea.”—Today’s English Version.

Bo-rakhoebo ba babe hangata ba amahanya mekhoa ea bona ea khoebo le taba ea leruo—koloi e mabotho-botho, mabenyane a theko e boima—’me ba sebelisa hona e le leraba la ho koahela ho hoka hoa meharo ho tšoasang maoatla. Ba batla hore u honohele mabotho-botho a bona. Hoo u tla kholoa hore ka ho etsa matsete khoebong ea bona, le uena, u ka ba le liphahlo tse joalo tse phahameng ’me u be morui ntle le ho sebetsa haholo. Bonneteng, haeba u sa lahleheloe ke chelete ea hao ka ho feletseng, u tla qetella u sebetsa lihora tse telele le ka thata ho feta leha e le neng pele.

Meharo e baka pherekano ea hore sohle seo batho ba se batlang ke chelete. Ke ’nete, chelete e ka ba tšireletso, empa e ke ke ea reka thabo kapa bophelo bo sa feleng. E na le meeli. Moeklesia 7:12 e re: “Hobane bohlale ke tširelo, joale ka ha le eona chelete e le tširelo; empa moo tsebo e fetisang ka molemo, ke hobane bohlale bo phelisa ba bo ruileng.” Ketso e theiloeng tsebong e nepahetseng ea Jehova Molimo le Mora oa hae Jesu Kreste ke eona e tlisang thabo ea sebele ’me e isa bophelong bo sa feleng. Ka hona, na hase bohlale ho etsa matsete a ho ba ea ruileng moeeng ho Molimo, ho e-na le ho loanela leruo la lintho tse bonahalang le motho?—Mattheu 5:3; Luka 12:20, 21; Johanne 17:3.

Leha ho le joalo, chelete ka boeona hase taba. Taba ea sebele ke hore na re fumana chelete joang, hona re etsa eng ka eona?—Mattheu 6:24.

Likamano tsa Bokreste

Mekhatlo e ’maloa ea thekiso e khothalletsa baemeli ba eona ho talima e mong le e mong eo ba mo tsebang e le ea lebelletsoeng ho reka—ho akarelletsa le ba kerekeng ea bona. Balumeli hammoho le bona ba fetoha ’maraka oa tlhaho bakeng sa eng le eng e rekisoang. Lena ke leqheka le leng leo khoebo e le sebelisang ho atolosa sebaka sa eona sa bareki. Empa na Mokreste oa ’nete o ne a tla rata ho nka monyetla oa khoebo ka likamano tsa hae tsa Bokreste, baena ba hae le bo-khaitseli tumelong?—1 Ba-Korinthe 10:23, 24, 31-33.

Moapostola Pauluse, hoba a qete lilemo tse tharo le phutheho ea Efese, o ne a ka bolela tjena ka letsoalo le hloekileng: “Ha kea ka ka lakatsa silevera, leha e le gauda, leha e le kobo ea e mong.” (Liketso 20:33) Hase hore feela Pauluse o ile a hana ho labalabela maruo a lintho tse bonahalang tsa motho e mong empa o ne a boetse a sa rate ho sebelisa ’nete bakeng sa ho ithuisa.

Likhoebo tse ling li sebelisa lebitso la Molimo liphatlalatsong tsa tsona ’me li lebise phutheho ea tsona ea thekiso ho Lipaki tsa Jehova ka Holo ea ’Muso. Na ho ka thoe mokhoa oo o lumellana le motheo oa Liketso 20:33? Le hanyenyane! Liholo tsa ’Muso kapa lihlopha tsa thuto ea Bibele kapa likopano tsa Lipaki tsa Jehova hase libaka tsa ho hlahisa litaba tsa botho tsa khoebo kapa ho thaothela mosebetsi, empa ho e-na le hoo, li sebetsa e le litsi bakeng sa puisano le kopano ea moea pele, le nakong ea seboka e kamor’a seboka. (Ba-Heberu 10:23-25) Ka hona, ho silafatsa botle ba moea ba kopano ea Bokreste ka khoebo ho ne ho tla bontša ho haelloa ke kananelo ka ho feletseng bakeng sa melemo ea moea.

Ho boetse ho teng taba ea ho nka monyetla ka likamano tsa Bokreste ka ntle ho Holo ea ’Muso. Na hoo ho bolela hore Bakreste ’moho ba ke ke ba hoebisana kapa ba qala khoebo hammoho? Che, eo ke qeto ea botho. Leha ho le joalo, Bakreste ba bang ba qala mekhoa ea khoebo e khothaletsang meharo ’me ba leke ho hohela balumeli hammoho le bona hore e be ba sebetsang le bona kapa ba ba rekisetsang. Tse ngata tsa likhoebo tsena lia oa, li lihela chelete e ngata haholo ea ea thetsitsoeng.

Ke ’nete, mabakeng a mang beng ba chelete ka bobona baa be ba susumelitsoe ke takatso e matla ea ho etsa chelete ka potlako. Empa na mohlophisi e mong le e mong ha a lokela ho ikutloa a ikarabella bakeng sa hore na phello ea tsa lichelete e tla ba efe ho ba bang mererong ea khoebo? Na ha a lokela ho nahana ka ho teba esale pele hore na phello e ka ’na ea e-ba efe moeeng ho ba bang haeba morero oa khoebo o ka hlōleha? Haeba ho joalo, na ho eketseha ha boikarabelo kamehla ha ho tle le ho eketseha ha ho ikarabella?

Ho na le balebeli ba ’maloa ba Bakreste ba buelletseng merero e belaetsang e kotsi ho balumeli hammoho le bona. Ba joalo ba lokela ho hlokomela hore hona ho ka ’na hoa ama litokelo tsa bona ka phuthehong. Ha ho motho ea ka bolelloang hore na a tšoare litaba tsa hae tsa nama joang. Empa le teng, ha ho ea lokelang ho tlatlapa likamano tsa hae tsa Bokreste bakeng sa merero ea khoebo.—2 Ba-Korinthe 6:3, 4; 7:2; Tite 1:7.

Hlokomela Merero ea Ho Rua Kapele

Mokreste ea bonang ka pele kotsi ea ho itšunya-tšunya morerong oa lefatše oa ho rua kapele a ka lahla ho lebela hoa hae ha morero o kopanyelletsa balumeli hammoho le eena ’me a foufatsoa ke monahano ona: ‘Ha e le hantle, ho sebetsa hoa khoebo ena ho fapane: e tsoa ho Bakreste ba bang, ’me nka sebelisa chelete e ka thoko. Kea tiisa ba ne ba ke ke ba ameha khoebong e ’ngoe e nang le kotsi ’me ba senya chelete ea balumeli hammoho le bona. Ntle ho moo, hona ho tla mpha nako e eketsehileng bakeng sa litaba tsa moea. Mohlomong ke tla khona le ho bula maliboho.’ Hlokomela! Bibele e-ea lemosa: “Pelo e mano ho fetisa tsohle, e bolile hampe.” Hona ho akarelletsa le eona pelo ea hao. Meharo e ka ’na ea re foufatsa, e le hore re ka latela tsela e kotsi kapa ra nka monyetla ka baena ba rōna ho finyella merero ea boithati. Re lokela ho hlahloba maikutlo a rōna ka botšepehi leseling la Lentsoe la Molimo.—Jeremia 17:9, 10.

Hase bohlale ho kena morero oa khoebo ka bothoto le mang kapa mang, esita le balumeli hammoho le rōna. Ke bohlale ho ‘bala litšenyehelo’ pele. (Luka 14:28, 29) Tseba linnete—moo u haelloang le moo khoebo e haelloang teng.

Nahana ka papiso ena: Moqhobi e motle o tseba likhaello tsa koloi ea hae le tsela. O-oa tseba hore makoloi a mang a ka ’na a tšoareha habonolo methinyeng le ka ho tsoelipana ho qoba majoe ha a matha ka lebelo le phahameng ho feta ea hae. O boetse o-oa tseba hore ha koloi e matha ka lebelo le leholo ho batla ho se monyetla oa ho mamella phoso ’me ho batla ho le teng kotsi e khōlō ea ho bjaramana. Ka hona, o hana ho leka ho ipapisa le baqhobi ba bang le seo makoloi a bona a ka se etsang—o tseba likhaello. Ka ho tšoanang, hona joale hase nako ea ho bona hore na re ka ea hōle hakae le ka potlako hakae le tsamaiso ena. ’Nete ea hore Mokreste e mong a ka ’na a atleha khoebong ha e hlile ha e bolele hore e mong hape o tla atleha. Meharo, joaloka joala moqhobing oa koloi, e ka ’na ea etsa hore Mokreste a iphahamisetse kaholimo ho likhaello tsa hae, ho isa ho oeng le kotsing ea moea kapa, ho hobe le ho feta, lefung la moea.—Ba-Galata 5:26.

Pele u itšunya-tšunya morerong oa khoebo ipotse: Na ho hlile hoa hlokahala? Na tlhoro ea thekiso e ipiletsa meharong, kapa e tla khotsofatsa tlhokahalo ea sebele? Na nka khona ho lahleheloa ke chelete eohle eo ke e bolokang? Haeba khoebo e hlōleha, na ke tla ikamoha kapa ke amohe lelapa la ka tšireletso e hlokahalang ea chelete? Letsete la ka le kotsi hakae? Haeba khoebo e tla ba ea ka kapa ke be setho, ke na le phihlelo le bohlale tse kae tsa khoebo? Na ke tloaelane le melao ea lekhetho? Na ke batlisisitse mangolo le metheo ea beng ba khoebo ee le a khoebo ee ka boeona? Na ho na le ’maraka o hōlang bakeng sa khoebo? Na ke tla kolota khoebo hoo ke tla fumana ho le thata ho tsoa? Haeba ke kula hampe, khoebo e tla sebetsana le hona joang?

’Me habohlokoa haholo, ipotse: Na ke tla hle ke be le nako e eketsehileng eo ke e nehelang litabeng tsa moea, kapa e tla ba nyenyane? Ke ba bakae ba seng ba ntse ba le khoebong ba hlileng ba ekelitseng nako ea bona eo ba e qetang litabeng tsa moea?

Likarabelo tsa lipotso tseno li tlamahane ka ho toba le bomoea ba hao. Mekhoa e mebe ea khoebo, likhopolo kapa merero ha li fetohe tse ntle hobane feela Bakreste hammoho le rōna ba ameha, leha e le hore ntlo e hahiloeng ka thepa e ntle e sireletsehile nakong ea sefefo haeba motheo oa eona o hahiloe lehlabatheng. Kotsi ho Mokreste ha e-ea itšetleha feela ka ho lahleheloa ke chelete empa hape le ho oa moeeng.—Mattheu 7:24-27.

Daniele, ntate ea nang le bana ba tšeletseng, o fumane hore khoebo ea hae eo a fumanang lidolara tse 200 000 ka eona ka selemo e ne e mo batla lihora tse ngata haholo a le hōle le lelapa la hae ’me o ne a khephola bomoea ba hae. Joale o ile a etsa joang? O itse: “Ka etsa qeto ea ho tsoa khoebong.” Hoo ho bile lilemong tse fetileng tse 12, o-oa phaella, “Ha ho mohla nkileng ka ikoahlahela hona; ke amohetse mahlohonolo a mangata ho Jehova, ’me lelapa la rōna kaofela le kopane ho sebeletsa ’Mōpi oa rōna e Moholo, Jehova.”

Tšekamelo e Thetsang

Tšekamelo e thetsang mabapi le lintho tse bonahalang e tšoenya ba bangata, e susumetsa Bakreste ba amehang hore ba re:

“Lefatše le tletse ka mekhoa ea ho etsa chelete e ngata ebile e le kapele—ka nako eohle kapa ka nakoana, haholo-holo lefapheng la ho rekisa ka mekhoa e fapaneng e tobileng. Ba bangata ho Bakreste ’moho le ’na ba ile ba hoheleha—hore feela ba lahleheloe ke nako ea bohlokoa le chelete. ’Na, ka bonna, ke ile ka lahleheloa ka makhetlo a mararo. Ke ile ka utloa bohloko hore e be ke ile ka kenya ba bang ba balumeli hammoho le ’na. Ba lahlile chelete eo ba neng ba ke ke ba thabela ho e lahla.”

“Bakreste ba bang ba tsebisahalang ba buella matsete a fapaneng le mekhoa ea khoebo har’a baena. Bekeng e fetileng feela ke ile ka atameloa ka makhetlo a mararo, hore ke reke ntho e ’ngoe ho moena, hore ke kenye chelete letloleng la matsete le entsoeng ke baena e bile le etselitsoe bona, kapa hore ke kene khoebong le moena e mong.”

“Ho bonahala Bakreste ba ferekane haholo ke monyetla ona [mokhoa oa ‘insurance’ oa mofuta oa ho ba kaholimo-limo] hoo mang le mang, ba sa tsoa khahleha, balumeli ba nang le bothata ba moea, mang le mang feela, o talingoa e le ea lebeletsoeng ho ngolisa mokhatlong oa khoebo ea bona.”

“Ka linako tse ling ba buellang ‘maruo a kapele le a bonolo’ ba ikaketsa ka melemo ea moea, moo e kang ha ba buella mekhoa ea bona ba fana ka maikutlo kapa ba bolela hantle, hore tsoelopele ea bona eo ba e fumaneng bocha kapa katleho e ne e le phello e tobileng ea tlhohonolofatso ea Molimo morerong oa bona.”

Pono ea bomolimo ka maruo e tla hlokomelisa Mokreste maraba a meharo ’me e tla mo thusa ho hana ho inehela tšekamelong ea lintho tse bonahalang ea lefatše. Ka hona, maruo a lokela ho talingoa joang e le hore a se ke a tsosa meharo?

[Ntlha e qolotsoeng e leqepheng la 25]

Ha meharo e kena ka phuthehong, tšenyeho ea moea e ka ’na ea e-ba teng

[Ntlha e qolotsoeng e leqepheng la 25]

Meharo e hlahisa pherekano ea hore sohle seo batho ba se hlokang ke chelete

[Ntlha e qolotsoeng e leqepheng la 26]

Holo ea ’Muso hase sebaka sa ho thaothela mosebetsi kapa ho buella litaba tsa khoebo

[Ntlha e qolotsoeng e leqepheng la 26]

‘Ke ile ka utloa bohloko hore e be ke ile ka kenya balumeli ’moho le ’na. Ba lahleheloa ke chelete eo ba sa thabeleng ha e ba lahlehela’

[Ntlha e qolotsoeng e leqepheng la 27]

Pono ea bomolimo ka maruo e hlokomelisa Bakreste ka maraba a meharo

[Setšoantšo se leqepheng la 24]

Bo-rakhoebo ba babe ba batla hore u honohele mabotho-botho a bona

Pono ea Bokreste ka Maruo

NA U kile ua bala lengolo la pele la moapostola Pauluse le eang ho Timothea haufinyane tjee, haholo-holo khaolo 6:6-19? E bolela ka ho toba tekanyo eo maruo a lokelang ho e nka bophelong ba Bakreste. Lengolo le fumane Timothea a phela motseng o ruileng ka mokhoa o tšabehang oa Efese. Bakreste ba neng ba phela setsing seo se seholo sa khoebo ba ne ba tlameha ho loantša tšekamelo ea ho talima maruo a lefatše e le ntho e khōlō. Ka bokhutšoanyane, litemana tseo lia eletsa: Khotsofalla seo u nang le sona, ’me u se ke ua batla ho ba morui; ba seng ba ntse ba ruile, le se ke la bea tšepo ea lōna linthong tse bonahalang. Ho e-na le hoo, bohle ba tlameha ho ba barui mesebetsing e metle ’me bohle ba tlameha ho bontša ho fana.

Pono e lekeke ea maruo e sekamisetsa batho meharong. Meharo e fetoha setšehetso seo butle-butle se tlosang ho itšoarella hoa Mokreste lithutong tse utloahalang tsa Kreste. A arohile monahanong o hloekileng oa ’nete, joale o phosumela khohlanong e matla e sa feleng le ba kahare le ba kantle ho phutheho. Tsela ena ‘ha ho moo e isang teng ha e se feela ho baka mōna, likhang, mahlapa le lipelaellano tse mpe—liqabang tse sa feleng, har’a batho ba likelello li sothehileng ba lahlileng ho itšoarella hoa bona hoa sebele ka ’nete empa ba tšepile ho etsa phaello eitseng ka bolumeli ba Bokreste.’—1 Timothea 6:3-5, Phillips.

Ho joalo ka ba tlatlapang likamano tsa bona tsa Bokreste bakeng sa “phaello” ea botho ea chelete. Ba itlhōlisa maruo a sebele a tlisoang feela ke boinehelo ba bomolimo, “pallo ea bophelo ba joale le ea bo tlang ho tla.” Ka hona, keletso ea Pauluse ho bohle ke ‘hore ba kholoe’ ke “lijo le liaparo.”—1 Timothea 4:8; 6:8.

Na U Lakatsa ho Rua?

Ha barui ba ipea boemong bo hlomphehang, hangata ba bang ba ka ’na ba ikutloa ba le tlase, hoo pele ho ka ’nang ha tsosa ka ho bona tlhase ea mohono, ’me joale e be takatso e matla le e feteletseng bakeng sa leruo kapa bonyane lintho tseo leruo le ka li rekang. Kapa mōna oa bona o ka ’na oa ba