Khaolo ea 7

Na ho na le Lerabele ka Tlung?

1, 2. (a) Jesu o ile a fana ka papiso efe ho totobatsa ho se tšepahale ha baeta-pele ba bolumeli ba Bajuda? (b) Ke ntlha efe eo re ka ithutang eona papisong ea Jesu ka bana ba lilemong tsa bocha?

MATSATSI a seng makae pele ho lefu la hae, Jesu o ile a botsa sehlopha sa baeta-pele ba bolumeli ba Bajuda potso e fatang maikutlo. O ile a re: “Le nahana joang? Monna e mong o ne a e-na le bana ba babeli. Ha a ea ho oa pele, a re, ‘Ngoana, e-ea u e’o sebetsa tšimong ea morara kajeno.’ Enoa ha a araba a re, ‘Ka sebele ke tla ea, mohlomphehi,’ empa a se ke a ea. Ha a atamela oa bobeli, a bua se tšoanang. Enoa ha a araba a re, ‘Ha nka ke.’ Ka mor’a moo a ikutloa a soabile ’me a ea. Ke ofe ho ba babeli baa ea ileng a etsa thato ea ntate oa hae?” Baeta-pele ba Bajuda ba arabela: “Oa morao.”—Matheu 21:28-31.

² Mona Jesu o ne a totobatsa ho hloka botšepehi ha baeta-pele ba Bajuda. Ba ne ba tšoana le mora oa pele, ba tšepisa ho etsa thato ea Molimo empa joale ba sa boloke tšepiso ea bona. Empa batsoali ba bangata ba tla hlokomela hore papiso ea Jesu e ne e thehiloe kutloisisong e ntle ea bophelo ba lelapa. Joalokaha a ile a bontša hantle, hangata ho thata ho tseba hore na bacha ba nahana eng kapa ho bolela esale pele seo ba tlang ho se etsa. Mocha a ka ’na a baka mathata a mangata nakong ea lilemo tsa bocha eaba joale oa hōla ’me e ba motho e moholo ea nang le boikarabelo, ea hlomphehang. Sena ke seo re lokelang ho se hopola ha re buisana ka bothata ba borabele ba bacha.

LERABELE KE ENG?

3. Ke hobane’ng ha batsoali ba sa lokela ho potlakela ho re ngoana oa bona ke lerabele?

³ Nako le nako, u ka ’na ua utloa ka bacha ba fetohelang batsoali ba bona ka ho toba. E ka ’na eaba uena ka bouena u tseba lelapa le nang le mocha eo ho bonahalang ho le thata ho mo laola. Leha ho le joalo, kamehla ha ho bonolo ho tseba hore na e hlile ngoana ke lerabele kapa che. Ho feta moo, ho ka ba thata ho utloisisa hore na ke hobane’ng ha bana ba bang e e-ba marabele ’me ba bang—esita le ba tsoang lapeng le le leng—ba sa ho etse. Haeba batsoali ba belaela hore e mong oa bana ba bona e ka ’na ea e-ba lerabele ka ho feletseng, ba lokela ho etsa joang? E le ho arabela sena, pele re tlameha ho bua ka hore na lerabele ke eng.

4-6. (a) Lerabele ke eng? (b) Batsoali ba lokela ho hopola eng haeba mocha oa bona a sa utloe nako le nako?

⁴ Ka mantsoe a bonolo feela, lerabele ke motho eo ka boomo le ka ho se khaotse a sa utloeng kapa a hanyetsang le ho nyelisa matla a phahameng a ho laela. Ka ho hlakileng, ‘bohlanya bo pelong ea ngoana.’ (Liproverbia 22:15) Kahoo bana bohle ba hanyetsa matla a ho laela a batsoali le a mang ka nako e ’ngoe e itseng. Sena ke ’nete haholo-holo nakong ea khōlo ea ’mele le ea maikutlo e tsejoang ka hore ke lilemo tsa bocha. Phetoho bophelong ba motho leha e le ofe e tla baka khatello kelellong, ’me lilemo tsa bocha ke nako ea liphetoho tse ngata. Mora kapa morali oa hao ea lilemong tsa bocha o tsoa bongoaneng ’me o kena tseleng ea ho ba motho e moholo. Ka lebaka lena, nakong ea lilemo tsa bocha, batsoali ba bang le bana ba ba le bothata ba ho sebelisana. Hangata batsoali ka tlhaho ba leka ho liehisa phetoho ena, ha bacha ba batla ho e potlakisa.

⁵ Mocha eo e leng lerabele o furalla litekanyetso tsa batsoali. Leha ho le joalo, hopola hore liketso tse seng kae tsa ho se utloe ha li etse lerabele. ’Me litabeng tsa moea, bana ba bang ba ka ’na ba bontša thahasello e fokolang ’neteng ea Bibele kapa ba se ke ba e bontša, empa e ka ’na ea se be marabele. Joaloka motsoali, se ke ua potlakela ho re ngoana oa hao ke ntho e itseng.

⁶ Na lilemo tsa bocha tsa bacha bohle li khetholloa ka ho fetohela matla a ho laela a batsoali? Che, le hanyenyane. Ka sebele, ho bonahala bopaki bo bontša hore ke palo e fokolang feela ea bacha e bontšang borabele bo tebileng lilemong tsa bocha. Ho ntse ho le joalo, ho thoe’ng ka ngoana eo ka manganga le ho tsitlalla e bang lerabele? Borabele bo joalo bo ka bakoa ke eng?

LISOSA TSA BORABELE

7. Tikoloho ea bosatane e ka susumetsa ngoana joang hore e be lerabele?

⁷ Sesosa se seholo sa borabele ke tikoloho ea lefatše ea bosatane. “Lefatše lohle le rapaletse matleng a ea khopo.” (1 Johanne 5:19) Lefatše le matleng a Satane le hōlisitse mokhoa oa bophelo o kotsi oo Bakreste ba tlamehang ho loana le oona. (Johanne 17:15) Boholo ba mekhoa eo bo bobe, bo kotsi haholoanyane hape bo tletse litšusumetso tse mpe kajeno ho feta nakong e fetileng. (2 Timothea 3:1-5, 13) Haeba batsoali ba sa rute, ba sa lemose le ho sireletsa bana ba bona, ba banyenyane ba ka hlōloa habonolo ke “moea oo hona joale o sebetsang ho bara ba ho se mamele.” (Baefese 2:2) Ho amanang le oona ke khatello ea lithaka. Bibele e re: “Ea tloaelaneng le maoatla o tla senyeha.” (Liproverbia 13:20) Ka ho tšoanang, ea tloaelaneng le ba kenoeng ke moea oa lefatše lena ho ka etsahala hore a susumetsoe ke moea oo. Ba banyenyane ba hloka thuso kamehla hore ba tle ba utloisise hore ho utloa melao-motheo ea bomolimo ke motheo oa tsela e molemohali ea bophelo.—Esaia 48:17, 18.

8. Ke lintlha life tse ka lebisang borabeleng ka lehlakoreng la ngoana?

⁸ Sesosa se seng sa borabele e ka ’na ea e-ba moea o teng ka lapeng. Ka mohlala, haeba motsoali e mong e le ea lemalletseng joala, a sebelisa lithethefatsi hampe, kapa a le mabifi ho motsoali e mong, pono ea mocha ka bophelo e ka fetohela bobeng. Esita le malapeng a batlang a khutsitse, borabele bo ka ’na ba e-ba teng ha ngoana a utloa hore batsoali ba hae ha ba mo thahaselle. Leha ho le joalo, hase kamehla borabele ba mocha bo bakoang ke tšusumetso e tsoang kantle. Bana ba bang ba furalla litekanyetso tsa batsoali ho sa tsotellehe hore na ba na le batsoali ba sebelisang melao-motheo ea bomolimo le ba ba sirelelitseng, ho isa bohōleng bo itseng, lefatšeng le ba potolohileng. Hobane’ng? Mohlomong ka lebaka la motso o mong oa mathata a rōna—ho se phethahale ha botho. Pauluse o ile a re: “Ka motho a le mong [Adama] sebe se ile sa kena lefatšeng le lefu la kena ka sebe, ’me kahoo lefu la namela ho batho bohle hobane kaofela ba ne ba entse sebe.” (Baroma 5:12) Adama e ne e le lerabele la moithati, ’me o ile a siela bana bohle ba hae lefa le lebe. Bacha ba bang ba khetha ho ba marabele ntle ho mabaka, joalokaha ho entse ntat’a bona moholo.

ELI EA LUMELLANG NTHO E ’NGOE LE E ’NGOE LE REHOBOAME EA THATA

9. Ke lintho life tse feteletseng khōlisong ea ngoana tse ka susumelletsang ngoana hore e be lerabele?

⁹ Ntho e ’ngoe hape e lebisitseng borabeleng ba bacha ke pono e sa leka-lekaneng ea batsoali khōlisong ea bana. (Bakolose 3:21) Batsoali ba bang ba hlokolosi ba thibela le ho laea bana ba bona ka thata-thata. Ba bang ba lumella ntho e ’ngoe le e ’ngoe, ba sa fane ka litataiso tse tlang ho sireletsa bana ba bona ba lilemong tsa bocha ba se nang phihlelo. Hase kamehla ho leng bonolo ho lekanyetsa hantle pakeng tsa maemo ana a mabeli a feteletseng. ’Me bana ba sa tšoaneng ba na le litlhoko tse sa tšoaneng. E mong a ka ’na a hloka ho alosoa ho feta ba bang. Ho ntse ho le joalo, mehlala e ’meli ea Bibele e tla thusa ho hlahisa likotsi tsa ho ba ea feteletseng ka ho ba thata-thata kapa ka ho lumella ntho e ’ngoe le e ’ngoe.

10. Ke hobane’ng ha Eli, le hoja mohlomong e ne e le moprista e moholo ea tšepahalang, e neng e le motsoali ea sa tšoaneleheng?

¹⁰ Moprista e moholo Eli oa Iseraele ea boholo-holo e ne e le ntate. O ile a sebeletsa lilemo tse 40 ’me ha ho pelaelo hore o ne a tseba Molao oa Molimo hantle. E ka ’na eaba Eli o ne a phetha mesebetsi ea hae ea kamehla ea boprista ka botšepehi bo boholo le hore e ka ’na eaba o ne a ruta bara ba hae, Hofni le Finease, Molao oa Molimo hantle. Leha ho le joalo, Eli o ne a le bonolo haholo ho bara ba hae. Hofni le Finease ba ne ba sebeletsa e le baprista ba etsang linyehelo, empa e ne e le “banna ba se nang thuso,” (NW) ba thahasellang feela ho khotsofatsa takatso ea bona ea lijo le litakatso tsa boitšoaro bo bobe. Leha ho le joalo, ha ba ne ba entse liketso tse hlabisang lihlong mabaleng a halalelang, Eli ha aa ka a ba le sebete sa ho ba tlosa mosebetsing oa ho sebeletsa. O ile a mpa a ba khalemela ka monyebe. Ka ho lumella ha hae ntho e ’ngoe le e ’ngoe, Eli o ile a hlompha bara ba hae ho feta Molimo. Ka lebaka leo, bara ba hae ba ile ba fetohela borapeli bo hloekileng ba Jehova ’me ntlo eohle ea Eli e ile ea oeloa ke tlokotsi.—1 Samuele 2:12-17, 22-25, 29; 3:13, 14; 4:11-22.

11. Batsoali ba ka ithuta eng mohlaleng o fosahetseng oa Eli?

¹¹ Bana ba Eli e ne e se e ntse e le batho ba baholo ha liketsahalo tsena li etsahala, empa histori ena e totobatsa kotsi ea ho koetla khalemelo. (Bapisa le Liproverbia 29:21.) Batsoali ba bang ba ka ’na ba ferekanya lerato le ho lumella ntho e ’ngoe le e ’ngoe, ba hlōleha ho beha le ho hatisa melao e hlakileng, e tsitsitseng le e utloahalang. Ba hlokomoloha ho sebelisa taeo e lerato, esita leha ho tlōloa melao-motheo ea bomolimo. Ka lebaka la ho lumella ntho e ’ngoe le e ’ngoe ho joalo, bana ba bona ba ka ’na ba qetella ba sa ele hloko matla a ho laela a batsoali kapa a mofuta ofe kapa ofe.—Bapisa le Moeklesia 8:11.

12. Rehoboame o ile a etsa phoso efe tšebelisong ea matla a ho laela?

¹² Rehoboame ke mohlala o mong oa ho fetella ha ho sebetsanoa le matla a ho laela. E ne e le morena oa ho qetela oa ’muso o kopaneng oa Iseraele, empa e ne e se morena ea molemo. Rehoboame e ne e le mojalefa la naha eo batho ba eona ba neng ba sa khotsofala ka lebaka la meroalo eo ba neng ba e jarisitsoe ke ntat’ae, Solomone. Na Rehoboame o ile a bontša kutloisiso? Che. Ha moifo o ba emetseng o mo kōpa hore a tlose tse ling tsa litekanyetso tse hatellang, o ile a hlōleha ho mamela keletso e butsoitseng e tsoang ho baeletsi ba hae ba hōlileng ’me a laela hore joko ea batho bao e etsoe e boima haholoanyane. Boikakaso ba hae bo ile ba fehla bofetoheli ba merabe e leshome e ka leboea, ’me ’muso o ile oa aroha likoto tse peli.—1 Marena 12:1-21; 2 Likronike 10:19.

13. Batsoali ba ka qoba phoso ea Rehoboame joang?

¹³ Batsoali ba ka ithuta thuto ea bohlokoahali tlalehong ea Bibele ea Rehoboame. Ho hlokahala ba ‘batle Jehova’ ka thapelo le ho hlahloba mekhoa ea bona ea ho hōlisa bana leseling la melao-motheo ea Bibele. (Pesaleme ea 105:4) Moeklesia 7:7 e re: “Hloriso e ee e hlantše ea hlalefileng.” Meeli e nahanetsoeng hantle e fa ba lilemong tsa bocha sebaka sa ho hōla ha ka nako e tšoanang e ba sireletsa kotsing. Empa bana ha baa lokela ho phela tikolohong e sa tenyetseheng le e ba petelitseng hoo ba thibeloang ho ba le litekanyetso tse utloahalang tsa hore ba itjare le hore ba itšepe. Ha batsoali ba loanela ho leka-lekana tabeng ea bolokolohi le ea meeli e tiileng, e tšoailoeng ka ho hlaka, bacha ba bangata ba tla ikutloa ba sa sekamela borabeleng.

HO KHOTSOFATSA LITLHOKO TSA MOTHEO HO KA THIBELA BORABELE

14, 15. Batsoali ba lokela ho talima ho hōla ha ngoana oa bona joang?

¹⁴ Le hoja batsoali ba thabela ho bona ngoana oa bona a hōla ’meleng ho tloha bongoaneng ho ba motho e moholo, ba ka ’na ba tšoenyeha ha ngoana oa bona ea lilemong tsa bocha a qala ho tloha ho itšetleheng ka bona ’me e e-ba ea itjereng ka tšoanelo. Nakong ena ea phetoho, u se ke ua makala haeba mocha oa hao ka linako tse ling a le manganga kapa a sa sebelisane le uena. Hopola hore pakane ea batsoali ba Bakreste e lokela ho ba ho hōlisa Mokreste ea hōlileng tsebong, ea tsitsitseng le ea nang le boikarabelo.—Bapisa le 1 Bakorinthe 13:11; Baefese 4:13, 14.

¹⁵ Ho sa tsotellehe hore na ho thata hakae, batsoali ba lokela ho tlohela tloaelo ea ho arabela hampe kōpong leha e le efe ea bana ba bona ba lilemong tsa bocha ha ba batla bolokolohi bo eketsehileng. Ka tsela e molemo, ngoana o hloka ho hōla e le motho ea khethehileng. Ka sebele, ba sa le lilemong tse batlang li le tlaase, bacha ba bang ba qala ho hlahisa pono e kang ke batho ba baholo. Ka mohlala, Bibele e re ka Morena Josiase e monyenyane: “A sa ntsane a le mocha [a le lilemo tse ka bang 15], a qala ho batla Molimo oa Davida.” Mocha enoa ea ikhethang ka ho hlakileng e ne e le motho ea nang le boikarabelo.—2 Likronike 34:1-3.

16. Ha bana ba fuoa boikarabelo bo eketsehileng, ba lokela ho hlokomela eng?

¹⁶ Leha ho le joalo, bolokolohi bo tsamaea le ho ikarabella. Ka hona, lumella hore motho oa hao oa kamoso e moholo ea hlahang a latsoe liphello tsa tse ling tsa liqeto tsa hae le liketso. Molao-motheo o reng, “leha e le sefe seo motho a se jalang, sena ka ho tšoanang o tla se kotula,” o sebetsa ho bacha le ho batho ba baholo. (Bagalata 6:7) Bana ba ke ke ba sireletsoa ka ho sa feleng. Leha ho le joalo, ho thoe’ng haeba ngoana oa hao a batla ho etsa ntho e sa amoheleheng ka ho feletseng? Joaloka motsoali ea nang le boikarabelo, u tlameha hore u re, “Che.” ’Me, le hoja u ka hlalosa mabaka, ho se be letho le fetolang che ea hao hore e be e. (Bapisa le Matheu 5:37.) Leha ho le joalo, leka ho re “Che” ka mokhoa o bonolo le o utloahalang, kaha “karabo e bonolo e thethefatsa bohale.”—Liproverbia 15:1.

17. Lintho tse ling tse hlokoang ke mocha tseo motsoali a lokelang ho li khotsofatsa ke life?

¹⁷ Bacha ba hloka tšireletseho ea taeo e tsitsitseng esita le haeba e se kamehla ba lumellanang habonolo le lithibelo le melao eo. Hoa ferekanya haeba melao e fetoloa hangata, ho itšetlehile ka hore na motsoali o ikutloa joang ka nako eo. Ho feta moo, haeba bacha ba fumana khothatso le thuso, ha e hlokahala, mabapi le ho loantša ho ikhalala, ho ba lihlong, kapa ho se itšepe, ho ka etsahala hore ba hōle e be ba tsitsitseng haholoanyane. Ha bacha ba sebelelitse ho tšeptjoa, baa ananela le bona ha batsoali ba bontša hore baa ba tšepa.—Bapisa le Esaia 35:3, 4; Luka 16:10; 19:17.

18. Linnete tse ling tse khothatsang ka bacha ke life?

¹⁸ Batsoali ba ka tšelisoa ke ho tseba hore ha khotso, botsitso le lerato li rena ka lapeng, hangata bana ba atleha haholo. (Baefese 4:31, 32; Jakobo 3:17, 18) Bacha ba bangata ba hlōtse le tikoloho e mpe ea lapeng, ba tsoa malapeng a khetholloang ka ho lemalla joala, pefo kapa tšusumetso e ’ngoe e kotsi ’me ba hōlile ke batho ba baholo ba molemo. Kahoo, haeba u lokisetsa lehae leo ho lona bacha ba hao ba ikutloang ba sireletsehile ’me ba tseba hore ba tla fumana lerato, kameho e mofuthu le tlhokomelo—esita le haeba thuso e joalo e tsamaea le lithibelo tse utloahalang le taeo tumellanong le melao-motheo ea Mangolo—ho ka etsahala hore ba hōle e be batho ba baholo bao u tla ba motlōtlō ka bona.—Bapisa le Liproverbia 27:11.

HA BANA BA KENA BOTHATENG

19. Le hoja batsoali ba lokela ho koetlisa mohlankana ka tsela eo a lokelang ho tsamaea ka eona, ke boikarabelo bofe bo salang le ngoana?

¹⁹ Ho hōlisa bana hantle ka sebele ho etsa phapang. Liproverbia 22:6 e re: “Ruta mohlankana tsela eo a tšoanetseng ho e tsamaea; le mohla a tsofalang, a ke ke a e kheloha.” Ho ntse ho le joalo, ho thoe’ng ka bana ba nang le mathata a tebileng ho sa tsotellehe hore na ba na le batsoali ba molemo? Na hoo ho ka etsahala? E. Mantsoe a maele ana a tlameha ho utloisisoa leseling la litemana tse ling tse hatisang boikarabelo ba ngoana ba ho “mamela” le ho utloa batsoali. (Liproverbia 1:8) Motsoali le ngoana ba tlameha ho sebelisana mabapi le ho sebelisa melao-motheo ea Mangolo hore ho tle ho be le kutloano ka lapeng. Haeba batsoali le bana ba sa sebetse hammoho, ho tla ba le mathata.

20. Ha bana ba etsa phoso ka lebaka la ho se nahane, batsoali ba ka atamela taba eo ka tsela efe e bohlale?

²⁰ Batsoali ba lokela ho itšoara joang ha mocha a etsa phoso ’me a kena khathatsong? Ka ho khethehileng, ka nako ena, mocha o hloka thuso. Haeba batsoali ba hopola hore ba sebetsana le mocha ea se nang phihlelo, ba tla hanela habonolo tšekamelo ea ho itšoara ka tsela e feteletseng. Pauluse o ile a eletsa ba hōlileng ka phuthehong: “Esita le hoja motho a nka mohato o mong o fosahetseng pele a o hlokomela, lōna ba nang le litšoaneleho tsa moea le leke ho khutlisetsa motho ea joalo tseleng ka moea o bonolo.” (Bagalata 6:1) Batsoali ba ka latela mokhoa ona ha ba sebetsana le mocha ea etsang phoso ka lebaka la ho se nahane. Ha ba ntse ba hlalosa ka ho hlakileng hore na ke hobane’ng ha boitšoaro ba hae e le bo fosahetseng le hore na a ka qoba ho pheta phoso eo joang, batsoali ba lokela ho hlakisa hore ho hobe ke boitšoaro bo fosahetseng, e seng mocha.—Bapisa le Jude 22, 23.

21. Ho latela mohlala oa phutheho ea Bokreste, batsoali ba lokela ho itšoara joang haeba bana ba bona ba etsa sebe se tebileng?

²¹ Ho thoe’ng haeba botlokotsebe ba mocha bo tebile haholo? Mabakeng a joalo ngoana o hloka thuso e khethehileng le tataiso e bohlale. Ha setho sa phutheho se etsa sebe se tebileng, se khothaletsoa ho baka ’me se atamele baholo bakeng sa thuso. (Jakobo 5:14-16) Hang ha se bakile, baholo ba sebetsa le sona ho se tsosolosa moeeng. Ka lapeng boikarabelo ba ho thusa mocha ea etsang phoso bo itšetlehile ka batsoali, le hoja ho ka hlokahala hore ba buisane ka taba eo le baholo. Ho hang ha baa lokela ho leka ho patela sehlopha sa baholo libe leha e le life tse tebileng tse entsoeng ke e mong oa bana ba bona.

22. Ba etsisa Jehova, batsoali ba tla leka ho boloka boikutlo bofe haeba ngoana oa bona a etsa phoso e tebileng?

²² Bothata bo tebileng bo amang bana ba motho ke bo lekang haholo. Ka ho tsieleha maikutlong, batsoali ba ka ’na ba utloa ba halefile hoo ba sokelang ngoana ea sa laoleheng; empa hoo ho ka ’na ha mo halefisa le ho feta. Hopola hore bokamoso ba mocha enoa bo itšetlehile ka hore na o tšoaroa joang nakong ena e mahlonoko. Hape, hopola hore Jehova o ne a loketse ho tšoarela ha batho ba hae ba ne ba kheloha se nepahetseng—haeba feela ba ne ba baka. Mamela mantsoe a hae a lerato: “’Me le tle, re lokise litaba, ho bolela Jehova. Leha libe tsa lōna li ka ba khubelu joalo ka krimsone, li tla soeufala joalo ka lehloa; leha li ka ba khubelu joalo ka sekarelata, li tla ba tšoeu joalo ka boea ba nku.” (Esaia 1:18) Ke mohlala o motle hakaakang ho batsoali!

23. Ha e mong oa bana ba bona a entse sebe se tebileng, batsoali ba lokela ho itšoara joang, hona ba lokela ho qoba eng?

²³ Kahoo, leka ho khothatsa ea sa laoleheng hore a fetole tsela ea hae. Batla keletso e molemo ho batsoali ba nang le phihlelo le ho baholo ba phutheho. (Liproverbia 11:14) Leka hore u se ke ua khahlapetsa ’me ua bua kapa ua etsa lintho tse tla thatafaletsa ngoana oa hao ho khutlela ho uena. Qoba khalefo e sa laoleheng le ho hlonama. (Bakolose 3:8) Se ke ua potlakela ho tela. (1 Bakorinthe 13:4, 7) Le hoja u hloile bobe, qoba ho ba thata le ho hlonamela ngoana oa hao. Habohlokoahali, batsoali ba lokela ho loanela ho beha mohlala o motle le ho boloka tumelo ea bona e le matla ho Molimo.

HO SEBETSANA LE LERABELE LE IKEMISELITSENG

24. Ke boemo bofe bo soabisang bo hlahang ka linako tse ling ka lelapeng la Bokreste, hona motsoali o lokela ho itšoara joang?

²⁴ Mabakeng a mang hoa hlaka hore mocha o entse qeto e tiileng ea ho ba lerabele le ho qhela litekanyetso tsa Bokreste ka ho feletseng. Joale tlhokomelo e lokela ho lebisoa ho bolokeng le ho haheng bophelo ba lelapa ba ba setseng. Hlokomela hore u se ke ua lebisa tlhokomelo eohle ea hao ho lerabele, ebe u hlokomoloha bana ba bang. Ho e-na le ho leka ho patela litho tse ling tsa lelapa bothata, buisana ka taba eo le tsona ho isa bohōleng bo loketseng le hona ka tsela e kholisang.—Bapisa le Liproverbia 20:18.

25. (a) Ho latela mohlala oa phutheho ea Bokreste, batsoali ba ka tsoela pele joang haeba ngoana a fetoha lerabele le ikemiselitseng? (b) Batsoali ba lokela ho hopola eng haeba e mong oa bana ba bona e e-ba lerabele?

²⁵ Moapostola Johanne o ile a bua tjena ka lerabele le ke keng la khutlisoa metsamaong ka phuthehong: “Le ka mohla le se ke la mo amohela ka malapeng a lōna kapa la mo lumelisa.” (2 Johanne 10) Batsoali ba ka ’na ba utloa ho hlokahala ho nka bohato bo tšoanang ka ngoana oa bona haeba a le lilemong tsa molao ’me e e-ba lerabele ka ho feletseng. Ho sa tsotellehe hore na bohato bo joalo ke bo thata le bo tepeletsang hakae, ka linako tse ling boa hlokahala e le hore u ka sireletsa litho tse ling tsa lelapa. Ba ntlo ea hao ba hloka tšireletso ea hao le tlhokomelo e tsoelang pele. Kahoo, lula u bolokile meeli ea boitšoaro e totobetse, hape e le e utloahalang. Buisana le bana ba bang. Bontša thahasello tabeng ea hore na ba tsoela pele joang sekolong le ka phuthehong. Hape, ba tsebise hore le hoja u sa amohele liketso tsa borabele tsa ngoana eo, ha ua mo hloea. Nyatsa ketso e mpe ho e-na le ho nyatsa ngoana. Ha bara ba babeli ba Jakobo ba etsa hore lelapa la hae le khesoe ka lebaka la sehlōhō seo ba se entseng, Jakobo o ile a rohaka khalefo ea bona e mabifi, e seng bara bana ka bobona.—Genese 34:1-31; 49:5-7.

26. Batsoali ba hlokolosi ba ka fumana matšeliso kae haeba e mong oa bana ba bona e e-ba lerabele?

²⁶ U ka ’na ua ikutloa u ikarabella ka se etsahetseng lelapeng la hao. Empa haeba ka thapelo u entse sohle seo u neng u ka se khona, ho latela keletso ea Jehova hantle kamoo u neng u ka khona, ha ho hlokahale hore u itšoaee phoso ka ho sa utloahaleng. Fumana matšeliso tabeng ea hore ha ho motho eo e ka bang motsoali ea phethahetseng, empa u lekile ka hloko hore u be ea molemo. (Bapisa le Liketso 20:26.) Ho ba le lerabele le feletseng ka lapeng ho nyahamisa pelo, empa haeba ho ka u etsahalla, kholiseha hore Molimo oa utloisisa ’me a ke ke a lahla bahlanka ba hae ba inehetseng. (Pesaleme ea 27:10) Kahoo ikemisetse ho boloka lelapa la hao e le tširelo le sebaka se sireletsehileng sa moea ho bana leha e le bafe ba setseng.

27. Ka ho hopola papiso ea mora ea lehlasoa, kamehla batsoali ba ngoana oa lerabele ba ka ba le tšepo ea eng?

²⁷ Ho feta moo, le ka mohla u se ke ua felloa ke tšepo. Boiteko ba hao ba pejana koetlisong e loketseng qetellong bo ka ’na ba ama pelo ea ngoana ea khelohileng ’me ba mo etsa hore a hlaphoheloe kelellong. (Moeklesia 11:6) Malapa a mangata a Bakreste a bile le phihlelo e tšoanang le ea hao, ’me ba bang ba bone bana ba bona ba tsoileng tseleng ba khutla, feela joalokaha ntate eo a ile a etsa papisong ea Jesu ea mora ea lehlasoa. (Luka 15:11-32) Ntho e tšoanang e ka ’na ea etsahala ho uena.

MELAO-MOTHEO EE EA BIBELE E KA THUSA . . . MOTSOALI JOANG HORE A THIBELE BORABELE BO TEBILENG KA LAPENG?

Ka ntle ho thuso, ngoana a ka senngoa ke moea oa lefatše.—Liproverbia 13:20; Baefese 2:2.

Ho hlokahala hore batsoali e be ba leka-lekaneng pakeng tsa ho ba ba thata haholo le ho lumella ntho e ’ngoe le e ’ngoe.—Moeklesia 7:7; 8:11.

Boitšoaro bo fosahetseng bo tlameha ho sebetsoa, empa ka moea o bonolo.—Bagalata 6:1.

Ba etsang libe tse tebileng ba ka “folisoa” haeba ba baka ’me ba amohela thuso.—Jakobo 5:14-16.

[Lebokose le leqepheng la 82]

BUISANANG KA HONA

Bana ba lilemong tsa bocha ba tla ba le lipelaelo le matšoenyeho tse amanang le bolokolohi bo eketsehileng. Ba ka ’na ba ikutloa e hlile ba sa tsitsa mabapi le ho khona ho itšoara ha bona lefatšeng. Ho bona ho tšoana le ho leka ho tsamaea tseleng e thellang. Lōna bacha, phetlelang batsoali ba lōna lifuba ka tšabo ea lōna le ho tšoha hoo le bang le hona. (Liproverbia 23:22) Kapa haeba le ikutloa hore batsoali ba lōna ba thata haholo, buang le bona ka hore le hloka ho fuoa bolokolohi bo eketsehileng. Rerang ho buisana le bona nakong eo le iketlileng ’me le bona ba sa tšoareha. (Liproverbia 15:23) Ipheng nako ea hore le hle le mamelane.

[Setšoantšo se leqepheng la 83]

Ho ka etsahala hore bana ba hōle e be ba tsitsitseng haholoanyane haeba batsoali ba bona ba ba thusa ho sebetsana le mathata a bona a bocha ka katleho