LYASI LYA 12
Kunti Wakita Ki Eevi Waluke Kibuza Wakue Leeza?
1, 2. Zimbula bantu kampanda baali babibuza bakue Yehova.
ULI WATONA kuba ni kibuza wa musango ki? Olia uuli wasaangua watonene. Olia umuli mwaunvuana nakue. Olia ali ni bumuntu ni mibeele yuli watona.
2 Yehova ali wasaakula bantu kampanda baaluke babibuza bakue. Kya kumuenako, Abrahamu waali umo pa babibuza bakue Yehova. (Isaya 41:8; Yakobo 2:23) Kabili Yehova waamutonene Daudi. Waalandile nangue Daudi waali ‘muntu etabiilue na mutima wakue.’ (Miilo 13:22, NWT) Ni kabika Danieli waali muntu “akindeeme saana” kuli Yehova.—Danieli 9:23.
3. Ni kiki kyalengiizie Abrahamu, Daudi, ni Danieli baaluke babibuza bakue Yehova?
3 Abrahamu, Daudi, ni Danieli baalukile siani babibuza bakue Yehova? Yehova waamulandile Abrahamu: “Waakituilizia lizui lyane.” (Kutendeka 22:18) Yehova ali waaluka kibuza wa baalia bali bamunakila baikosiizie. Atasie bantu ba ntundu yalingi kunti baaluka babibuza bakue. Yehova waabalandile ba Israeli eevi: “Nakile lizui lyane, kabili nakaba kwaluka Leeza weenu, ni mwemue mwakaaluka bantu baane.” (Yeremia 7:23) Kansi ni weewe upalile kumunakila Yehova, kine kakiine utonene kwaluka kibuza wakue.
YEHOVA ALI WASUUNGA BABIBUZA BAKUE
4, 5. Leeza ali wasuunga siani babibuza bakue?
4 Bibilia ili yalanda nangue Yehova ali wakeba nzila ‘eevi kulangilila maka akue ku baalia bali ni mutima ukumeene kuli weene.’ (2 Milandu ya Nsiku 16:9) Mu Malumbo 32:8, Yehova abalaile babibuza bakue eevi: “Nakakukwasia kwinika ni kukusambilizia mu nzila i upalile kukoonka. Nakaba kukupeela musoko linso lyane lyali pali weewe.”
5 Muluani umo ali ni maka, akebele kutuanzia kuba babibuza bakue Yehova. Inzi, Yehova atonene kutusuunga. (Soma 1 Petro 5:7.) Paantu tuli babibuza bakue Yehova, tuli twamubombela na mutima weetu onse. Tuli twasaangua bakisinka kuli weene anzia kine tuli mu aali ikolele. Kabili tuli ni kisininkizio nga keelia kyaali na Paulo. Waaleembele eevi palwakue Yehova: “Mulopue i mukwasi wane, nsyatiina kantu.” (Baebrania 13:6) Sataana ali waezia siani kutuanzia kuba babibuza bakue Leeza?
SATAANA ALI WABASITAAKA BANTU
6. Sataana waalandile ki palua bantu?
6 Mu Lyasi lya 11, twakisambilila nangue Sataana waamusitakile Yehova ni kumusongela nangue ni wa bufi kabili te wa nsaambu, paantu taabalekeleele ba Adamu ni Eva bepinguile bo beene kiweeme ni kibiipile. Kitabu kya Bibilia kya Yobu, kyatusambilizia nangue Sataana ali wabasongela ni bantu bakebele kwaluka babibuza bakue Leeza. Sataana ali walanda nangue bali bamubombela Leeza juu ya bintu bibali bapeelua na Leeza, te juu ya kumutona. Kabili Sataana ali walanda nangue kunti walengia kubalua muntu afume kuli Leeza. Kansi, tumone keelia kituli kusambilila kuli Yobu ni kine waasyele wali wa kisinka kuli Yehova ao abe.
7, 8. (a) Yehova waamumuene Yobu kuba muntu wa siani? (b) Sataana waalandile ki palwakue Yobu?
7 Yobu waali ni? Waali muntu aweeme waaikeele te kusyapitile miaka elufu itatu ni mia sita (3 600). Yehova waalandile nangue mu ozo musita, pa kyalo te paali muntu waali nga weene. Yobu waali ni mukinzi ukata kuli Leeza, kabili waali wasuulile bintu bibiipile. (Yobu 1:8) Kakiine, Yobu waali kibuza wa kiine wakue Yehova.
8 Sataana waalandile nangue Yobu waali wamubombela Leeza juu ya bintu byali wapeelua na Leeza. Sataana waamulandile Yehova: “Eba, teubiikile kibumba kili kyasuunga kumuzyungulukila [ao, lupaango] weene ni nsesi yakue ni kubalua kintu kyali naakio? Upaalile miilo ya maboko akue, ni biteekua byakue bikumeene mu kazonga konse. Inzi, eevi bintu byaluluke, olola kuboko koobe ni kulepula kila kintu kyali naakio, kabili kakiine ali kukutiipa pa menso obe.”—Yobu 1:10, 11.
9. Yehova waamulekeleele Sataana akite ki?
9 Sataana waamusitakile Yobu nangue ali wamubombelasie Yehova paantu waali wapeelua bintu kuli Weene. Sataana waalandile nangue kunti wamulengia Yobu alekele kumubombela Yehova. Yehova taazumiine milandu yakue Sataana, inzi, waamwitabiziizie Sataana amuezie Yobu, eevi kumona kine Yobu waali kibuza wakue Yehova paantu waali wamutonene.
SATAANA WATENDEKA KUMULEETELA YOBU MAAVIA
10. Sataana waamuleteele Yobu maavia ki, ni Yobu waakitile siani?
10 Kya mambo, Sataana waainoonene biteekua byonse byakue Yobu ao kulengia biibue. Kisia, Sataana waaipaile babombi bengi bakue Yobu. Yobu waazeziizie kila kintu. Mu buezio bwa mpeleezio, Sataana waaipaile baana likumi bakue Yobu na mulula. Inzi, Yobu waasiele wali wakisinka kuli Yehova. “Mu beebi byonse, Yobu taakitile lizaambi ao kumusongela Leeza palua kintu kili kyonse kibiipile.”—Yobu 1:12-19, 22.
Yehova waamulambuile Yobu juu ya bukibuza bwakue bwa kisinka
11. (a) Ni kiki kinge kyaakitiilue Yobu kuli Sataana? (b) Yobu waakitile siani?
11 Sataana taalekeele. Waamusitakile Leeza kwa kulanda eevi: “Lepula kakuza ni nama yakue, ni kakiine ali kukutiipa pa menso obe.” Pakaako, Sataana waamulepuile Yobu na buluele bwa misa ikata saana. (Yobu 2:5, 7) Kabili, Yobu waali wakisinka kuli Yehova. Waalandile eevi: “Mpaka kufikiila kufua, nsikaba kulekela bukisinka bwane!”—Yobu 27:5.
12. Yobu waalangiliile siani nangue Sataana ni wa bufi?
12 Yobu taali wamanine ata kantu palua masitaaka akue Sataana ao kyalengele akyule saana. Waamuene nangue Yehova i waalengiizie maavia azo. (Yobu 6:4; 16:11-14) Anzia evio, Yobu waasiele wali wakisinka kuli Yehova. Bila kutwisika, masitaaka onse akue Sataana, afikiile kwasukua. Yobu taali wamubombela Leeza paantu waali wapeelua bintu. Waali kibuza wakue Leeza paantu waali wamutonene. Masitaaka onse akue Sataana aali a bufi!
13. Ni biki byafumiinemo mu bukisinka bwakue Yobu?
13 Anzia kine Yobu taali wamanine byali byakitika ku muulu, waali wakisinka kuli Leeza, kabili waalangiliile nangue Sataana waali wa bufi. Yehova waamulambuile Yobu palua bukibuza bwakue bwa kisinka.—Yobu 42:12-17.
VILI VYAKUSITAAKA SATAANA
14, 15. Sataana ali wabasitaaka ki bantu bonse?
14 Kunti wasambilila masomo a mana ku beelia byamufikiile Yobu. Leelo, Sataana ali mukutusitaaka nangue tuli twamubombela Yehova juu ya bintu byali watupeela. Mu kyaleembua kya Yobu 2:4, Sataana waalandile eevi: “Muntu waakafumia kila kintu kyali nakio eevi kupususia bukose bwakue.” Pakaako, te Yobu sie, Sataana ali wasitaaka balalume ni banakazi bonse nangue bali bamubombela Leeza juu ya kwiwamiiziasie bo beene. Ma mia a miaka kisia Yobu kufua, Sataana waatualiliile kumutuka Yehova ni kubasitaaka babombi bakue. Twasambilila evio mu Tuswalo ni Mafunde 27:11, mu twasoma Yehova waali mukulanda eevi: “Ube waali ni mulangue, muana waane, ni kusaansamusia mutima waane, eevi nviinde kumwasuka olia ali wansokozia [ao, ali wantuka].”
15 Kunti wasaakula kumunakila Yehova kabili ni kuya wali kibuza Wakue wa kisinka, ni evio kulangilila nangue Sataana ni wa bufi. Anzia kine upalile kukita bupilibuko bukata mu buikazi bobe eevi waluke kibuza wakue Leeza, bobo i bupinguzi bwa mana saana buupalile kukita! Bobo ni bupinguzi bwa kukwata wafiniizie. Sataana ali walanda nangue weewe, kunti walekela bukisinka bobe kuli Leeza kine wasaanga maavia. Ali waezia kutubeemba eevi te kunti tuye twali ba kisinka kuli Leeza. Ali wakita siani evio?
16. (a) Sataana ali wabombia nzila ki eevi kuezia kubalekezia bantu kumubombela Yehova? (b) Weewe pa loobe bunke, Kibanda kunti waezia siani kukulekezia kumubombela Yehova?
16 Sataana ali wabombia nzila ingi ilekenkeene eevi kuezia kutiona bukibuza bwetu pamo ni Leeza. Ali wakilukilana ao kubotokelana “nga nkalamu ali mukubuluma ali mukukeba kuzakila muntu.” (1 Petro 5:8, NWT) Kansi te kupapa kine babibuza bobe, bantu ba mu lupua, ao bange baezia kukulekezia kusambilila Bibilia ni kukita bintu biweeme. Mu musita ozo, kunti waiunvua nga we wazomokelua.a (Yoane 15:19, 20) Kabili Sataana ali waialula “nga malaika wa mu kisue [ao, lubuto].” Ni pakaako ali waezia kutubeemba te kunti tumunakile Yehova. (2 Bakorinto 11:14) Nzila inge ili yabombia Sataana eevi kuezia kutulekezia kumubombela Yehova ni kutukita tutontonkanie nangue tetupalile ata kaniini kumubombela Leeza.—Tuswalo ni Mafunde 24:10.
NAKILA MILAO YAKUE YEHOVA
17. Ni kiki kili kya kutusonsezia kumunakila Yehova?
17 Musita utwamunakila Yehova, twalangilila nangue Sataana ni wa bufi. Ni kiki kili kutukwasia kuba bantu bali banakila? Bibilia ili yalanda eevi “Upalile kumutona Yehova Leeza obe na mutima obe onse na mweo obe onse kabili na maka obe onse.” (Malanguluzi a Mizilo 6:5) Tuli twamunakila Yehova paantu tumutonene. Kine ntono yeetu kuli Yehova yatwalilila kutana, tuli kutona kuya twakita kila kintu kyatuloombele kukita. Mutumua Yoane waaleembele eevi: “Eezi i mana ya kumutona Leeza, nangue tunakile milao yakue; ni milao yakue te mutembo ufinine.”—1 Yoane 5:3, NWT.
18, 19. (a) Ni bintu ki kampanda bilandilue na Yehova nangue bibiipile? (b) Twamana siani nangue Yehova tatuloombele kukita kintu kitusiviinda?
18 Inzi, ni bintu ki kampanda bituli twabuilua na Yehova nangue bibiipile? Mifuano kampanda ya bintu beebio, ili mu kisanduku “Suula Beelia Bisuulilue na Yehova.” Ku ntendeko, kunti waatontonkania nangue pa bintu beebio, binge te bibipiisie. Inzi, kine wasoma Bibilia ni kutontonkania saana palua bintu beebio, uli kwinika nangue ni kintu kya mulangue kunakila mizilo yakue Yehova. Kabili kunti waiunvua nangue upalile kukita bupilibuko mu buikazi bobe. Anzia kine musita unge kili kyasaangua kyakolele, kine wakita bupilibuko bobo, wakaba kusaanga mutende ni nsaansa ili yafuma mu kuba waali kibuza wakisinka wakue Leeza. (Isaya 48:17, 18) Twamana siani nangue kunti kyaviindikana kukita bupilibuko bobo?
19 Yehova teezi ata kaniini kutuloomba tukite keelia kitusiviinda. (Malanguluzi a Mizilo 30:11-14) Nga Kibuza weetu wa kiine, atumanine buino kukila vitwimanine fwe beene. Amanine buviinde bwetu ni butope bwetu. (Malumbo 103:14) Mutumua Paulo watukoselezia eevi: “Leeza ni wakisinka, kabili taviinda kumilekelela mweziiwe kukila vimuli kuviinda kusipikizia, inzi pamo ni bwezio bobo wakalangilila nzila eevi muviinde kubusipikizia.” (1 Bakorinto 10:13, NWT) Kunti twaaluka ni kisinka nangue lyonse, Yehova wakatupeela maka a kukita biweeme. Wakakupeela ‘maka akilile buviinde bwa bantu’ eevi kukukwasia kusipikizia aali ikolele.—2 Bakorinto 4:7, NWT.
SAMBILILA KUTONA BEELIA BITONENE LEEZA
20. Ni mibeele ki yupalile kupala, kabili juu ya ki?
20 Kine tutonene kuba babibuza bakue Yehova, tupalile kulekela kukita beelia Yehova byalandile nangue bibiipile, inzi, tupalile kabili kukitako ni binge. (Baroma 12:9) Babibuza bakue Leeza bali batona beelia byatonene. Bintu beebio bilondolwelue mu Malumbo 15:1-5. (Soma.) Babibuza bakue Yehova bali bapala mibeele yakue ni kulangilila “ntono, nsaansa, mutende, kupembelela, kuwamiiziana, buwaame, kiketekelo, bufuuke, kwitiinia.”—Bagalatia 5:22, 23, NWT.
21. Kunti wamana siani vya kulangilila mibeele itonenue na Leeza?
21 Kunti wamana siani kulangilila mibeele ezio iwamiisie? Upalile kusambilila beelia bitonene Yehova kupitila kusoma ni kusambilila Bibilia lyonse ao kwa mute. (Isaya 30:20, 21) Kine watwalilila kukita evio, ntono yobe kuli Yehova yakatana, ni musita luyatwalilila kutana, wakaba kutona kuba wamunakila.
22. Kine wamunakila Yehova, ni kiki kyakafuminamo?
22 Bupilibuko buupalile kukita mu buikazi bobe kunti bwapalaniiwa na kuvuula ngubo ya kale ni kuvwala ya leenu. Bibilia ili yalanda nangue upalile ‘kuvuula bumuntu bwa kale’ ni kuvwala “bumuntu bwa leenu.” (Bakolosai 3:9, 10) Anzia kine kili kyasaangua kyakolele, musita utwakita bupilibuko bobo ni kumunakila Yehova, watulaya kutupeela “kilambu kikata.” (Malumbo 19:11) Een, Saakula kumunakila Yehova kabili langilila nangue Sataana ni wa bufi. Mubombele Yehova, tekuba palua kupeelua kilambu kyokyonse musita uli waiza, inzi, paantu uli ni ntono isili na butani kuli weene. Kupuako, wakaba kwaluka kibuza wa kiine wakue Leeza!
a Keekio te kilangiliile nangue Sataana i ali mukutungulula bantu baalia bali baezia kukulekezia kusambilila Bibilia. Inzi, Sataana i “leeza wa keeno kyalo,” kabili ‘kyalo kyonse kiteekelue na olia mubi.’ Kansi te kyakupapia kine bantu kampanda baezia kutulekezia kumubombela Yehova.—2 Bakorinto 4:4; 1 Yoane 5:19.