LYASI LYA KUSAMBILILA LYA 11
LWIMBO 57 Tusimikile Bantu ba Misango Yonse
Uye Wasimikila kwa Mute nga Yesu
‘Mulopue . . . waabatumine kuya babili-babili kunti bamutangilile ku mizi ni konse kwaali waumiine kuya.’—LUK. 10:1.
KIKATA KIINE
Tuli kumona bintu bina bya kukita evi tuye twasimikila kwa mute nga Yesu.
1. Ni kiki kili kyapusania Bakasininkizia Bakue Yehova na bantu baalia bali baikuuta nangue ni Bakristu?
KINTU kimo kili kyapusania Bakasininkizia Bakue Yehova na bantu baalia bali baikuuta nangue ni Bakristu ni keki: Mute wabo mu miilo ya kusimikila. (Tit. 2:14) Inzi, nsita inge kunti twazezia nsansa ya kusimikila. Pange wewe kunti waiunvua nga vyaaiunvwile mukote umo wa mu kilonghaano, olia abanga wabomba sana. Wene waalandile evi: “Nsita inge, nsibanga natona kuya mu kusimikila.”
2. Juu ya ki nsita inge kunti twazezia mute mu miilo ya kusimikila?
2 Pange, nsita inge kunti twatona kumubombela Yehova mu nzila inge kuliko kuya mu kusimikila. Juu ya ki? Lutuli twabomba mu miilo ya kukuula ni kuwamia masesi a Bukolo, lutuli twabakwasia ba lupua baalia bali mu maavia ni kubakoselezia, penka palia, tuli twaimwena matokeo aweme. Kabili, kekio kili kyalengia twiunvue bwino. Tuli twasekelela aali iweme, mutende, pamo ni ntono musita utuli twabomba pamo ni ba lupua betu. Kabili, tumanine nangue ba lupua betu bali batasia palua bintu bituli twabakitila. Inzi, mu miilo ya kusimikila, kunti twakita myaka twali mukusimikila mu kazonga kenka kalia, inzi bantu bengi bila kunti betabile kisinka. Kabili, pange kunti twasaakaana ni bantu baalia basitonene mpunda yetu. Kukila pa kako, tumanine nangue pantu mpela ili mukuya yakila kupalama, bantu bengi bakaba kukila kutupinga. (Mat. 10:22) Ni kiki kyakaba kutukwasia kutwalilila kuya twali ni mute sana mu miilo ya kusimikila?
3. Mute wakue Yesu ulangiliilue syani mu lilembo lya Luka 13:6-9?
3 Kunti twasambilila bintu paleepale palua kwaluka ni mute mu miilo yetu ya kusimikila kupitila kutoosia mufuano wakue Yesu. Lwabanga wali panu pa kyalo, Yesu taazeziizie ata kanini mute wakue mu miilo ya kusimikila. Kulanda kisinka, nsita yakue lwibanga yakila kukepa panu pa kyalo, Yesu waakilile kwipeela mu miilo ya kusimikila. (Soma Luka 13:6-9.) Nga evelia sie mulimi olia waakitile myaka itatu wali mukwezia kwemena kimuti kya miku kelia kisibanga kyaseekako mazabo, Yesu ni wene waakitile myaka itatu evi, waali mukubasimikila Bayuda, inzi bengi pakati kabo bakeene kwaluka basambi bakue. Ata sie evio, Yesu taalekeele kubasimikila, wene waakitile sie nga evelia olia mulimi waatwaliliile kuswapila nangue busiku bumo kimuti kyakue kya miku kyakaba kuseekako mazabo. Yesu waaipeele sana evi kubasimikila Bayuda kwa mute juu ya kubakwasia bazumine mpunda iweme.
4. Ni bintu ki bina bituli kusambilila kupitila mufuano wakue Yesu?
4 Mu leli lyasi, tuli kusambilila Yesu vyaalangiliile mute mu miilo ya kusimikila, asa mu kipindi kya myezi sita ya kupeleezia panu pa kyalo. (Luk. 10:1) Kusambilila bintu byaasambiliziizie ni kupala belia byabanga wakita, kuli kutukwasia tuye twali ni mute lonu. Ale tumone bintu bina bituli kusambilila kupitila mufuano wakue Yesu. Kya kwanza (1), abanga wapozele mano mu kukita kutona kwakue Yehova. Kya bubili (2), abanga wapozele mano ku bukabika buli mu Bibilia. Kya butatu (3), abanga waswapiile kukwasiiwa na Yehova. Ni kya buna (4), abanga waswapiile nangue bange bakaba kumutwilizia.
ABANGA WAPOZELE MANO MU KUKITA KUTONA KWAKUE YEHOVA
5. Yesu waalangiliile syani nangue abanga wapozele mano mu miilo ya kusimikila?
5 Yesu abanga wasimikila kwa mute “mpunda iweme ya Bukolo” pantu abanga wamanine nangue Leeza abanga watonene wene akite ezio miilo. (Luk. 4:43) Yesu abanga wamwene miilo ya kusimikila kuya yali ya mana sana mu bwikazi bwakue. Ata sie ku mwinsio wa bwikazi bwakue panu pa kyalo, “waali wapita mu mizi,” wabasambilizia bange. (Luk. 13:22) Kabili, waababeleziizie basambi bakue bange evi baye babomba miilo ya kusimikila nga wene.—Luk. 10:1.
6. Miilo ya kusimikila ikwateene syani ni miilo inge elia ituli twamubombela Yehova? (Mona ni foto.)
6 Ni lonu, kusimikila i miilo ya kwanza itonene Yehova ni Yesu tuye twabomba. (Mat. 24:14; 28:19, 20) Miilo ya kusimikila ikwateene ni miilo inge ya kiteokrasi ituli twamubombela Yehova. Kwa mufuano, tuli twakuula Masesi a Bukolo evi fwefue pamo ni bantu baalia batuli twasimikila, tuye twamupupilamo Yehova. Enka evio ni miilo ituli twabomba ku Beteli, yene ili yakwasia miilo ya kusimikila iye pa ntanzi. Tetwizi kubakwasia sie kimubili ba lupua ni ba nkazi baalia bali bapatua na masanzo a kiasili, inzi tuli twabakwasia evi batendeke kabili kukita bintu bya kimupasi, kubiika mukati miilo ya kusimikila. Kine twainika nangue miilo ya kusimikila ni ya mana sana, kabili kine twalanguluka nangue i miilo itonene Yehova tuye twabomba, kekio kyakaba kutusonsezia kuya twasimikila lyonse. János, mukote umo wa mu kilonghaano, olia ali mu kyalo kya Hungaria, walanda evi: “Manine nangue te kuli miilo ya kiteokrasi elia ili kuvinda kupyana miilo ya kusimikila. Nalanda evio pantu ezi i miilo ya mana sana elia itupeelue.”
Lonu, miilo ya kusimikila i miilo ya kwanza elia itonene Yehova ni Yesu tuye twabomba (Mona lifungu lya 6)
7. Juu ya ki Yehova atonene tutwalilile kusimikila? (1 Timoteo 2:3, 4)
7 Kubamona bantu nga evelia Yehova vyali wabamona i kuli kutukwasia twaluke ni mute sana mu miilo ya kusimikila. Wene atonene bantu bengi bonvue ni kwitabila mpunda iweme. (Soma 1 Timoteo 2:3, 4.) Pa kako, ali watubelezia evi twaluke ni bufundi bwa kusimikila ezi mpunda iweme juu ya kubakwasia bantu bakabe kupusuka. Kwa mufuano, mu broshua Tona Bantu Evi Ukite Basambi muli bintu paleepale bya kutukwasia kutendekezia bulondolozi twali ni mupango wa kutendekezia masambililo. Ata sie kine bange tebezi kwitabila mpunda iweme lonu, pange kunti bakita evio ntanzi lyemo likata telinapue. Musita uli waiza, pange kunti balanguluka belia bituli mukubasambilizia lonu, ni kekio kunti kyalengia batendeke kumubombela Yehova. Inzi, kekio kunti kyakitika sie kine tutwaliliile kusimikila.
ABANGA WAPOZELE MANO KU BUKABIKA BULI MU BIBILIA
8. Pantu abanga wamanine bukabika buli mu Bibilia, Yesu waabombiizie syani musita wakue?
8 Yesu abanga wainika ni kunvua bwino bukabika paleepale buli mu Bibilia vibubanga bwapalile kufikiliziiwa. Abanga wamanine nangue miilo yakue pano pa kyalo ibanga yali ya kupua sie myaka itatu ni nusu. (Dan. 9:26, 27) Kabili, abanga wamanine bukabika bubanga bwalandiile palua musita ni vyabanga wali wa kwipaiwa. (Luk. 18:31-34) Pantu abanga wamanine bukabika buli mu Bibilia, Yesu waabombiizie bwino sana musita wakue. Kekio kyaalengiizie aye wasimikila kwa mute evi kupua miilo elia yaapeelue na Yehova.
9. Juu ya ki bukabika buli mu Bibilia buli bwatusonsezia kusimikila kwa mute?
9 Kine twainika vili mukufikiliziiwa bukabika buli mu Bibilia, kekio kili kyatusonsezia kuya twasimikila kwa mute. Tumanine nangue kenu kyalo kyakaba kwinoonua lenu sie. Bintu bili mukukitika lonu pamo ni mibele ili na bantu, bili mukufikilizia bukabika buli mu Bibilia palua tulangi twa mu nsiku ya mpeleezio. Tuli mukwimwena bulwani buli pakati ka Buteeko Bukata bwa Kyalo Kyonse bwa Uingereza ni Amerika pamo ni Urusi ni baalia bali bamukwasia vibuli mukufikilizia bukabika palua likolo wa kusini (Sud) pamo ni likolo wa ku kaskazini (Nord) “mu nsita ya mpela.” (Dan. 11:40) Kabili, tumanine nangue Buteeko Bukata bwa Kyalo Kyonse bwa Uingereza ni Amerika i makasa a olia mukisi ulondolwelue mu Danieli 2:43-45. Nga vilangiliile bobu bukabika, tusininkiziizie nangue kwasyala sie kaneenekela Bukolo bwakue Leeza bwinoone aza ma buteeko a bantu. Bobu bukabika bonse bulangiliile nangue tuli pepi sana ni mpela ya kenu kyalo. Pa kako, tupalile kubombia bwino sana musita wetu evi kusimikila mpunda iweme.
10. Bukabika buli mu Bibilia kunti bwakusonsezia mu nzila ki inge palua miilo ya kusimikila?
10 Kabili, mu Bibilia muli bukabika butuli twatona kubabwilako bange. Nkazi Carrie, olia ali wabombela mu Repiblike ya Dominika, walanda evi: “Manine nangue Yehova alaile kutukitila bintu biweme sana musita uli waiza. kuwaza palua kekio, kuli kwalengia ntone sana kuya kubabwilako bange palua bobo bulayo.” Kabili, waongezia evi: “Musita undi namona maavia ali na bantu mu eno nsiku, ndi nainika nangue bobu bulayo te bwane sie ne bunke, mpalile kubabwilako ni bene.” Bukabika buli mu Bibilia buli bwatusonsezia kutwalilila kusimikila pantu tumanine nangue Yehova i ali watungulula ezi miilo. Nkazi Leila, olia ali waikala mu Hungaria, walanda evi: “Lilembo lya Isaya 11: 6-9 lili lyansonsezia kubasimikila mpunda iweme ata sie baalia bali basangua bamwenekele nangue te bavinda kwitabila. Manine nangue Yehova kunti wamukwasia kila muntu evi aluluke.” Ni lupua Christopher, wa mu Zambia, walanda evi: “Nga vilandile lilembo lya Marko 13:10, mpunda iweme ili mukusalanghaniiwa mu kyalo kyonse. Kabili, mwene nangue ni lisyuko pantu ndi nakwasyako kufikiliziiwa kwa bobo bukabika.” Ni bukabika ki buli mu Bibilia buli bwakusonsezia wewe evi utwalilile kusimikila?
ABANGA WASWAPIILE KUKWASIIWA NA YEHOVA
11. Juu ya ki Yesu abanga wapalile kumuswapila Yehova evi kutwalilila kusimikila kwa mute? (Luka 12:49, 53)
11 Yesu abanga waswapiile nangue Yehova wakaba kumukwasia evi atwalilile kusimikila kwa mute. Ata sie kine Yesu abanga walanda ni mukinzi pa kubasimikila bange, abanga wamanine nangue mpunda iweme ya Bukolo yakaba kulengia bange bakabe kufipua, kabili nangue bengi bakaba kuipinga sana. (Soma Luka 12:49, 53.) Ba ntunguluzi ba ma dini te baali batona bintu bibanga byasambilizia Yesu. Pa kako, lingi babanga bakeba kumwipaya. (Yoan. 8:59; 10:31, 39) Inzi, Yesu waatwaliliile kusimikila pantu abanga wamanine nangue Yehova abanga wali pamo nakue. Wene waalandile evi: “Nsili ne bunke, inzi ndi ni Tawe [Baba wane] antumine. . . . Wene taansiile ne bunke, pantu musita onse ndi nakita bintu mwatoneene.”—Yoan. 8:16, 29.
12. Yesu waabateaniizie syani basambi bakue evi batwalilile kusimikila ata sie kine bapingua?
12 Yesu waabalandile basambi bakue nangue babanga bapalile kumuswapila Yehova evi abakwasie. Waabasininkiziziizie mara ingi nangue Yehova wakabakwasia ata sie kine bapingua. (Mat. 10:18-20; Luk. 12:11, 12) Pantu abanga wamanine nangue bakaba bapingua, waabalandile baye bakengeele. (Mat. 10:16; Luk. 10:3) Waabalandile apana baye babapatikizia baalia basitonene kubatwilizia. (Luk. 10:10, 11) Kabili, waabalandile baye babutuka kine batesua. (Mat. 10:23) Ata sie kine Yesu abanga wali ni mute, kabili ata sie kine abanga wamuswapiile Yehova, tabanga waiingizia mu bwezio na bufue.—Yoan. 11:53, 54.
13. Juu ya ki upalile kuya wasininkiziizie nangue Yehova wakaba kukukwasia?
13 Evi tuvinde kubasimikila baalia bali batupinga, tupalile kukwasiiwa na Yehova. (Nfy. 12:17) Juu ya ki upalile kuya wasininkiziizie nangue Yehova wakaba kukukwasia? Wazanke kakanini palua lipepo lyakue Yesu lili mu Yoane katue ka 17. Yesu waamulombele Yehova abalabukile batumua bakue. Ni Yehova waasukile lelio lipepo. Kitabu kya Miilo ya Batumua kili kyalondolola Yehova vyaabakwasiizie batumua evi batwalilile kuya basimikila kwa mute ata sie kine babanga batesua. Kabili, Yesu waamulombele Yehova abalabukile ni baalia babanga baitabila mpunda elia ibanga yasimikilua na batumua. Yehova tanalekele kwasuka lipepo lyakue Yesu. Wene wakaba kukukwasia ni wewe nga evelia sie vyaabakwasiizie batumua.—Yoan. 17:11, 15, 20.
14. Twamana syani nangue twakaba kuvinda kutwalilila kusimikila kwa mute? (Mona ni foto.)
14 Pantu mpela ili mukuya yakila kupalama, kunti twamona kyakolele kutwalilila kusimikila kwa mute mpunda iweme. Inzi, Yesu waatusininkiziziizie nangue wakaba watukwasia evi tuvinde kutwalilila kubomba kwa mute ezio miilo. (Luk. 21:12-15) Nga vibanga vyakita Yesu, ni fwefue tuli twalekela bantu bapingule bo bene kine kunti baitabila mpunda iweme ao abe, tetwizi kutona kubisyana nabo. Ata sie mu byalo molia mukaniiziwe miilo ya kusimikila, ba lupua betu batwaliliile kusimikila pantu bamuswapiile Yehova, te baswapiile maka abo. Nga evelia sie Yehova vyaabapeele maka Bakristu ba mu nsita ya batumua, ni fwefue ali watupeela maka evi tuvinde ‘kubasimikila bonse mpunda ya kiine’ kukonkana ni vyatonene ye mwine. (2 Tim. 4:17) Uye wasininkiziizie nangue kine wamuswapila Yehova, wewe wakaba kuvinda kutwalilila kusimikila kwa mute.
Ata sie kine miilo yetu yakaaniiwa, ba kasimika baalia bali ni mute bali basimikila mu nzila inge, inzi bali bakita evio bakengeele (Mona lifungu lya 14)a
ABANGA WASWAPIILE NANGUE BANGE BAKABA KUMUTWILIZIA
15. Ni kiki kilangiliile nangue Yesu abanga waswapiile nangue bange bakaba kumutwilizia?
15 Yesu abanga waswapiile nangue bange bakaba kutwilizia mpunda iweme. Kekio kyaamukwasiizie atwalilile kusimikila kwa nsansa. Kwa mufuano, mwaka umo evi kisia Yesu kutendeka kusimikila, wene waamwene nangue bantu bengi babanga batonene kutwilizia mpunda iweme, kabili waabapalaniizie na bukaba buli tayari kuzombolua. (Yoan. 4:35) Mwaka umo evi kisia, waabalandile evi basambi bakue: “Buzombozi buvulile.” (Mat. 9:37, 38) Kisia, waabwelulukile kulanda ezio milandu juu ya kubakinkizia. Waalandile evi: “Buzombozi ni bwingi . . . Lombe ku mwine wa bukaba atume babombi ba kumuzombwela.” (Luk. 10:2) Yesu abanga wasininkiziizie sie nangue bange bakaba kutwilizia mpunda iweme, kabili abanga waunvua makola kine bakita evio.—Luk. 10:21.
16. Ni mifuano ki yaabombiizie Yesu evi kulangilila nangue bange bakaba kutwilizia mpunda iweme? (Luka 13:18-21) (Mona ni foto.)
16 Yesu waabasambiliziizie basambi bakue batwalilile kuswapila nangue bange bakaba kutwilizia mpunda iweme. Kekio kyaabakoseleziizie kutwalilila kuya bali ni mute mu miilo ya kusimikila. Kwa mufuano, tumone mifuano ibili yaaletele Yesu. (Soma Luka 13:18-21.) Mu mufuano wa kwanza, Yesu waabombiizie mufuano wa lubezu lwa kilanga evi kusambilizia nangue mpunda ya Bukolo yakaba kusalanghana mu nzila ya kupapia, kabili nangue te kuli muntu ao kintu kyakaba kuvinda kuizuia. Mu mufuano unge, waapalaniizie mpunda ya Bukolo na levire. Waabombiizie ozu mufuano evi kulangilila nangue mpunda iweme yakaba kusimikilua mu kyalo kyonse, kabili nangue yakaba kubakwasia bantu bengi bakabe kwalulula lwendo lwabo, ata sie kine bange te bakaba kuvinda kumona koko kwaluluka penka palia. Kupitila ezio mifuano, Yesu waabakwasiizie basambi bakue benike nangue mpunda iweme, elia ibabanga basimikila, yakaba kuleta matokeo aweme.
Nga evelia Yesu, tuye twaswapiile lyonse nangue bange bakaba kutwilizia mpunda iweme elia ituli twabasimikila (Mona lifungu lya 16)
17. Juu ya ki tupalile kuya twaswapiile nangue bange bakaba kutwilizia mpunda iweme?
17 Kuwaza palua miilo ya kusimikila viili mukukwasia bantu bengi mwaya kyalo, kuli kwalengia tutwalilile kusimikila kwa mute. Kwa mufuano, kila mwaka, ma milioni a bantu ali mukusangua ku Kibukisio, kabili bengi bali mukwitabila kusambilila Bibilia pamo ni fwefue. Ma mia a ma elufu ali mukubatiziiwa ni kutendeka kubomba pamo netu miilo ya kusimikila. Te tumanine kine kusyele bantu banga baalia bakaba kwitabila mpunda iweme. Inzi, kintu kitumanine ni keki: Yehova ali mukukolonghania libumba likata lya bantu baalia bakaba kupusuka lyemo likata, lelia lyakaba kukitika. (Nfy. 7:9, 14) Yehova i Mulopue wa miilo ya kuzombola, amanine nangue kukili bantu bengi bakaba kwitabila mpunda iweme. Pa kako, tupalile kutwalilila kusimikila kwa mute.
18. Tutonene bantu baye bainika ki pa lwetu?
18 Bantu bali babenika syani basambi bakue Yesu? bali babenika pantu bali basimikila kwa mute. Kwa mufuano, bantu lubaaimweneene batumua vibababanga basimikila kwa mute, “baatendekele kwinika nangue babanga bali pamo ni Yesu.” (Miil Bat. 4:13, NWT) Ni fwefue, bantu lubali batumona mu kusimikila, tutonene baye bainika nangue tuli twasimikila kwa mute nga Yesu.
LWIMBO 58 Tukebe Bantu ba Mutende
a BULONDOLOZI BWA FOTO: Lupua umo ali mukumusimikila wakengeele mwalalume umo lubali pa fwasi ya kusitila mafuta a mu motoka.