Mpapulo Izimbuilue mu Libuku lya Kulonghaana kwa Miilo ni Buikazi
© 2023 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
NSIKU 03-09/07
BUNOONSI KUFUMA MU MULANDU WAKUE LEEZA | EZRA 4-6
“Te Kukaania Ezio Miilo”
Eba, Weewe Umwene Beelia Byaamwene Zekaria?
13 Miilo ya kukuula kabili ekalu yaakaniiziwe. Inzi, bantu baasaakwilue kutungulula, i kulanda Koani Mukulu Yeshua (Yoshua) ni Guvernere Zerubabeli ‘baatendekele kukuula kabili nsesi yakue Leeza.’ (Ezr. 5:1, 2, NWT) Paange Bayuda bange baatontonkaniizie nangue bobo bupinguzi bubanga bwabiipile. Bayuda te baasiile kufiika miilo ezio ya kukuula eevi baluani te kunti bamone. Kabili, babanga bamanine nangue babo baluani bakaba kukita maka abo onse eevi kwanzia miilo ezio. Baalia balalume babili baali ni miilo ya kwimanina, i kulanda ba Yoshua ni Zerubabeli baali bakabiile kuya basininkiziizie nangue Yehova ali mukubakwasia. Baakwasiiziwe. Eba, baakwasiiziwe mu nzila ki?
w86 1/2 lub. 29 kisanduku lifu. 2-3
Yehova ‘Abanga Wabasuunga Bakote’ Baali Baimaniine Miilo
Kisia Bayuda baalia babanga basialiliile ku Babiloni kubuela, kwaalukile musita waleepele, miaka likumi na sita (16) bila babomba miilo ya kukuula. Te baali kabili na nkulu ya kukuula. Pa kaako, Bakabika Hagai ni Zekaria baaile kubakwasia babo Bayuda, ni miilo ya kukuula kabili ekalu yakue Yehova yaatendekele. Inzi, musita uniini kisia paapo, bakulu ba mu buteeko bwa Baajemi, baakaaniizie ezio miilo ya kukuula. Babo baluani, baabepuziizie eevi: ‘Naani wakimipeela nsaambu ya kukuula eezi nsesi?’—Ezra 5:1-3, NWT.
Kyasuko kya keekio kiipuzio kyaali kyakolele. Kabenge bakote baailekeleelesie batutumiiwe, miilo ya kukuula kabili ekalu nga yaaimeene paalia penka. Kabenge babo bakote babalengiizie bakulu ba mu buteeko bafipua, miilo ya kukuula nga yakaaniiziwe palia penka. Pakaako, bakote (baali batunguluilue kakiine kuli Guvernere Zerubabeli ni Koani Mukulu Yoshua) baasukile buino, ni kyasuko kyabo kyaaleetele bintu biweeme. Bakote, baabalangulusiizie babo bakulu ba mu buteeko, milandu yaali yalabilue yaalandile Koreshi, ibanga yalandile nangue likolo waabapeele Bayuda nsaambu ya kukuula. Kisia kulanguluka kizila kya Baajemi kilandile nangue te ipalile kwalulula muzilo uleembelue, babo bakulu ba mu buteeko baalekeele kupinga bupinguzi bwaalandile likolo. Pakaako, miilo ya kukuula yaatwaliliile mpaka musita unge kisia paapo Likolo Dario lwaabapeele nsaambu ya kunti batwalilile ni miilo!—Ezra 5:11-17; 6:6-12.
Eba, Weewe Umwene Beelia Byaamwene Zekaria?
7 Kuli ni kintu kimo kyaalulukile kyaabakwasiizie baalia bantu ba kukuula ekalu bonvue buino. Ni kiki kyaalulukile? Mu muaka wa 520 Yesu tanavyalue, kwaalukile likolo wa leenu abanga wakuutua, Dario wa kuanza waatendekele kuteeka mu Perse. Mu muaka wa bubili wa kuteeka kwakue, waainikile nangue kukaania kukuula ekalu te kubanga kwapateene ni mizilo. Kisia, Dario waalandile nangue bapalile kupuililila miilo. (Ezr. 6:1-3) Bobo bupinguzi bwakue likolo bwaapapiizie kila muntu. Inzi, kuli bintu binge bingi byaakitile likolo bipitile pa kwitabizia eevi miilo ya kukuula itwalilile. Likolo waalandile nangue bantu babanga bazyungulukiile balekele kubakaania Bayuda kukuula ekalu, kabili bafumie nfalanga ni bintu bya kukwasia miilo! (Ezr. 6:7-12) Keekio, kyaakwasiizie Bayuda bapue kukuula ekalu kisiasie miaka ina, mu muaka wa 515 Yesu tanavyalue.—Ezra 6:15.
Eba, Weewe Umwene Beelia Byaamwene Zekaria?
16 Nzila inge ili yabombia Yehova eevi kutupeela butunguluzi, ni “muzia wa kisinka ni wa maano.” (Mat. 24:45, NWT) Nsita inge, muzia kunti watupeela malaizio atusiviinda kunvuisia buino. Kwa mufuano, paange kunti twapeelua malaizio ebeleele eevi twiteanie kupusuka kine maka a kyalo ali ainoona bintu akitika mu kazonga keetu. Ao paange kunti twatontonkania nangue, muzia wakizia saana malaizio palua kimina kya buluele. Tupalile kukita ki kine twamona nangue malaizio atwapeelua teaviinda kukwasia? Kunti twatontonkania Baisraeli vibaanoonkeelemo kupitila kukoonka masoke aabapeelue na Yoshua ni Zerubabeli. Kabili, kunti twatontonkania palua maasi ange a mu Bibilia atwakisoma. Nsita inge, babombi bakue Leeza baapatile malaizio abanga amonekele nangue teaviinda kubomba, inzi malaizio azo aapususiizie bukose bwabo.—Bap. 7:7; 8:10.
Bunoonsi bwa Kimupasi
w93 15/6 lub. 32 lifu. 3-5
Eba, Kunti Waswapila Bibilia?
Keekio kingolongolo, kyaakitiilue ku Tarso, muzi ukata ubanga wali pa bukata bwa kusini ni kutula koba kwa kyalo kili kyakuutua leenu nangue Uturuki. Keekio kingolongolo, kyaakitilue musita Mazaeus lwabanga wali Guvernere mu buteeko bwa Baajemi mu miaka ya 300 Yesu tanavyalue. Keekio kingolongolo, kyalangilila nangue Mazaeus abanga wali guvernere wa mu kazonga kabanga “ku Bolia Buala Mwenzi,” ni ozo mwenzi i Efrati.
Inzi, juu ya ki ozo musemua ni wa mana? Paantu uli kupata bwenka bobo bulondolozi ni mu Bibilia yobe. Ezra 5:6–6:13 yalangilila kunvuana kubanga kwali pakati kakue likolo Dario wa Baajemi ni guvernere waali wakuutua Tatenai. Kikata kyalandilua evio paapo, kibanga kyali keki: Bayuda baali bakuula kabili ekalu yabo ku Yerusalemu. Ezra waaleembele Muzilo Wakue Leeza watoosia bintu, kabili wapoozeleko ni maano, kabili kunti waswapila nangue beelia byaaleembele byaali byamanikile buino kabili bya kisinka. Mu Ezra 5:6 ni 6:13, uli kumona nangue Ezra waamukuutile Tatenai kuya wali “guvernere wa kazonga ka ku bolia buala Mwenzi.”
Ezra waaleembele ezio milandu mu muaka wa 460 eevi Yesu tanavyalue, miaka mia imo (100) eevi ntaanzi keekio kingolongolo kitendeke. Bantu bange, bali bamona nangue milandu mukulu wa balukale kuya yalisie bulondolozi busili na mana. Inzi, kine wabaswapila bakaleemba ba Bibilia atasie mu tubintu tunini-tuniini tubaaleembele, kakiine uli kukila kuswapila ni beelia binge bibaaleembele.
NSIKU 10-16/07
BUNOONSI KUFUMA MU MULANDU WAKUE LEEZA | EZRA 7-8
“Yehova Waakindikilue juu ya Lwendo Lwakue Ezra”
w00 1/10 lub. 14 lifu. 8
Kusambilila Kuli Kwaleeta Mpaalo ni Nsaansa
8 Een, kutona Mulandu wakue Yehova, kupalile kufuma ku mutima weetu, paantu mutima i uli wakinkizia aali ituli twaiunvua. Tupalile kusekelela kubuela-buelapo lingi pa mafungu atwafuma twali mukusoma. Tupalile kupoozako saana maano ku bintu bili kutukwasia twaluke babibuza bakue Leeza, kuziama mu bebio bintu ni kubitontonkania saana. Ni pa kunti tukite evio, iloombele tuye twali pa fuasi iteekameene eevi tutontonkanie ni kupepa. Tupalile kuteania mutima weetu nga Ezra ntaanzi ya kusoma ni kusambilila Mulandu Wakue Leeza. Bibilia ili yalanda eevi palwakue: “Ezra, waateaniizie mutima wakue eevi atoosie Muzilo wakue Yehova ni kuubombia, kabili asambilizie malaizio ni bupinguzi mu Israeli.” (Ezra 7:10) Mona bintu bitatu byaali byapaanga Ezra pa kuteania mutima wakue: kusambilila, kubombia mu buikazi bwakue beelia byali kusambilila, ni kusambilizia. Tupalile kukoonka mufuano wakue Ezra.
si-SW lub. 75 lifu. 5
Kitabu kya Bibilia Nimero 13—1 Milandu ya Nsiku
5 Te kuli muntu unge waali wapalile nga Ezra eevi akolonghanie ezio istoria ine-iine ya babikolue kabili yali ya kisinka. “Paantu Ezra waateaniizie mutima wakue eevi atoosie Muzilo wakue Yehova ni kuubombia, kabili asambilizie malaizio ni bupinguzi mu Israeli.” (Ezra 7:10) Yehova waamukwasiizie kupitila mupasi utakatiifu. Kateeka wa buteeko bwa kyalo kyonse bwa Baajemi, waainikile nangue Ezra abanga wali ni mulangue ufumine kuli Leeza, kabili waamupeele buviinde buingi bwa kwimanina baraia ba mu kazonga ka Yuda. (Ezra 7:12-26) Paantu waali ni buviinde bufumine kuli Leeza ni ku buteeko, kunti kyakitika, Ezra waafumiizie ezio mpunda mu bitabu bya kukunzua bikilile kuwaama bibangapo ozo musita.
it-1-F lub. 1155 lifu. 10
Kwikeefia
Kuli Kwakwasia Muntu Atungululue Buino. Muntu olia waikeefia ntaanzi yakue Leeza, kunti waswapila nangue ali kunoonkelamo mu kutungululua na Leeza. Ezra abanga wali ni miilo ikata saana ya kubatungulula bantu elufu imo ni mia isano (1 500) bila kupendako bamakoani, Banetini, banakazi ni banike. Kukila pa kaako, baali batweme mabue engi a oro ni a nfalanga akuwaamiziako mu ekalu ya ku Yerusalemu. Baali bakebele basuungue mu bulendo bwabo. Ezra taatonene kumuloomba likolo wa Baajemi amupeele basoda ba kunti baye babatwale. Waakitile evio, juu ya kulangilila nangue taali waswapiile buviinde bwa bantu. Kabili, abanga wasyamulandile eevi likolo: “Leeza weetu aweeme, ali pamo ni bantu bonse baalia bali bamukeba.” Kukila pakaako, waapundile walanda bantu bezilike ao bakite mafungo eevi bekeefie ntaanzi yakue Leeza. Baisraeli baamuloombele Leeza abasuunge ni weene waabatuiliziizie. Waabapususiizie ku baluani babanga bakebele kubakwata lukole ao manteka, mpaka baafikile buino kubaali baya atasie kine bulendo bwabo bubanga bwakolele. (Ezr 8:1-14, 21-32) Musita kabika Danieli lwabanga wali ku buzia ku Babiloni, Leeza waamulangiliile saana buwaame kupitila kumutumina malaika waaile kumutwalila kimonua. Danieli waalangiliilue bobo buwaame paantu waaikefiizie ntaanzi yakue Leeza kupitila kukeba butunguluzi ni kumana.—Dan 10:12.
Bunoonsi bwa Kimupasi
w06 15/1 lub. 19 lifu. 11
Bintu Bikata Bili mu Kitabu kya Ezra
7:28–8:20—Juu ya ki Bayuda bengi baalia babanga ku Babiloni te baatonene kubuela ku Yerusalemu pamo ni Ezra? Atasie kine miaka makumi sita (60) ibanga yasyapitile ntangia kikundi kya kuanza kya Bayuda kibuele kwabo ku mu Yerusalemu, bantu baniinisie i babanga baikeele Yerusalemu. Kubuela ku Yerusalemu, kwaali na mana ya kuya kutendekezia buikazi bwa leenu, kabili mu aali yakolele. Ozo musita, aali ya buikazi mu Yerusalemu, nga te yaabalengiizie baalia baanoonkele lubaali ku Babiloni batwalilile kuya bali ni buikazi buweeme. Kabili, lwendo lwabo lwa kubuela, lwaalimo ni maavia. Baalia baapinguile kubuela, baali bamuketekeele saana Yehova, baali ni mute palua lupupo lwa kisinka kabili baali bakinkimeene eevi bakuukile ku Yerusalemu. Atasie Ezra waakinkimeene ye muine paantu Yehova abanga wamukwasia. Kupitila kukoseleziiwa na Ezra, ma lupua elufu imo ni mia isano (1 500), paange onse pamo aalukile bantu elufu sita (6 000), bonse baaitabiile kukuukila ku Yerusalemu. Kisia, Ezra lwaakwete kabili mupaango unge, Balawi makumi atatu na munane (38), ni Banetini mia ibili ni makumi abili (220) baaitabiile kukuuka.
NSIKU 17-23/07
BUNOONSI KUFUMA MU MULANDU WAKUE LEEZA | EZRA 9-10
“Kwandua Kunakila Kuli Kwaleeta Maavia”
w06 15/1 lub. 20 lifu. 1
Bintu Bikata Bili mu Kitabu kya Ezra
9:1, 2—Kubanga kwali buavia ki kine Mwisraeli waupana na bekala kyalo? Bantu ba mu ntundu elia yaabueziiziwe, baali ni miilo ya kusuunga lupupo lwakue Yehova mpaka Masia akeeze. Kuupana ao kutoolana na bantu ba ntundu inge, kubanga kwali kwinoona kakiine lupupo lwa kisinka. Paantu bantu bange baakitile mapatano a kuupana ni bantu baali bapupa mikisi, kupuako, ntundu yonse ya Israeli yaasiile kutendeka kukita tubeelela twa ntundu ya kipagaani. Lupupo lwa kisinka nga lwaazeezele pa kyalo. Eba, ale Masia waasiile kufuma pi? Kakiine Ezra waakisilue saana musita lwaali wamona Baisraeli baupana na bapagaani!
w09 1/10 lub. 10 lifu. 6
Yehova Atulandile Tukite ki?
Kuya twaleengele kunakila kwakaba kutuleetela mpaalo. Musa waaleembele eevi: ‘Twalilile kukoonka malaizio . . . aza anamipeela leelo, eevi munoonkelemo mwe beene.’ (Mulongo wa 13) Kakiine, fwe beene i bakunoonkelamo mu malaizio onse akue Yehova, i kulanda, mu kila kintu kyali watulanda tukite. Ale kunti twanoonkelamo siani? Bibilia ili yalanda nangue “Leeza ni ntono.” (1 Yoane 4:8) Pakaako, ali watupeelasie malaizio aalia ali atukwasia tuye twali ni nsaansa ya loonse mu buikazi. (Isaya 48:17) Kukita bintu byonse beelia bili byatulanda Yehova tukite, kuli kwatukwasia loonu te kunti tutioke mutima, kabili musita uli waiza kwakaba kutulengia tukabe kupata mpaalo ya loonse mu Bukolo bwakue.
Bunoonsi bwa Kimupasi
w06 15/1 lub. 20 lifu. 2
Bintu Bikata Bili mu Kitabu kya Ezra
10:3, 44—Juu ya ki baana baakumbilue pamo ni bakazi? Kabenge baana basiele bila kukumbua, paange inga bakazi baali babuela kubamona baana babo. Kukila pa kaako, lingi baana baniini bali baikala bakabiile kusuungua na ba mama wabo.
NSIKU 24-30/07
BUNOONSI KUFUMA MU MULANDU WAKUE LEEZA | NEHEMIA 1-2
“Palia Penka Naapepele”
w08 15/2 lub. 3 lifu. 5
Kila Busiku Uye Wamutangiziizie Yehova mu Buikazi Bobe
5 Nsita inge, kunti yaloomba tuleenge tupepe kuli Leeza eevi atukwasie. Busiku bumo, Likolo Artashasta wa Baajemi, waainikile nangue Nehemia, mubombi wakue wa kumupeela bintu bya kumina, waali ni bulanda. Likolo waamwipuziizie eevi: “Ukebele ki?” ‘Palia penka Nehemia waapepele kuli Leeza wa mu myulu.’ Nehemia waapepeele ku mutima lipepo lifupi. Kakiine Yehova waasukile lipepo lyakue, paantu likolo waamupeele Nehemia nsaambu ya kunti aye akuule kabili kibumba kya muzi wa Yerusalemu. (Soma Nehemia 2:1-8.) Kakiine, atasie kine nangue lipepo ni lifupi, kabili lya kupepela ku mutima, kunti lyakwasia.
be-SW lub. 177 lifu 4
Kulanda Lyasi Bila Kuya Wakenta Saana pa Miandiko
Kine waipuziiwa mukutulumukila eevi ulondolole palua kiketekelo kyobe, ati, ni kiki kili kukukwasia eevi uviinde kulanda buino? Koonka mufuano wakue Nehemia waapepele ntaanzi ya kumwasuka Likolo Artashasta. (Neh. 2:4) Kisia, paanga lubilo-lubilo mu maano obe milandu elia iuli kulanda. Kunti wapaanga eevi bintu bikata biuli kulanda: (1) Saakula kintu kimo ao bibili bya kunti ubiike mu kyasuko kyobe (Kunti wakeba kyasuko mu kitabu Kutoa Sababu kwa Kutumia Maandiko). (2) Saakula maleembo aalia ali kukukwasia kusininkizia beelia biuli kulanda. (3) Tenga buino milandu ya kunti utendeke kulanda eevi olia wakuipuzianga akutuilizie waunvuile ni makola. Kisia, tendeka kulanda.
Bunoonsi bwa Kimupasi
w86 15/2 lub. 25
Lupupo lwa Kisinka Lwaanda Kwinoonua
Bila, paantu ntangia lwa kale, “busiku ni koba” Nehemia abanga wazimbula mu mapepo akue aali ya kwinooneka kwa Yerusalemu. (1:4, 6) Musita lwaapatile fuasi ya kunti amubuileko Likolo Artashasta palua nkulu yakue ya kuya kukuula kabili bibumba bya Yerusalemu, Nehemia waapepele kabili, atasie kine lwa ntaanzi, abanga wapepa wazimbula wabuela-buelaposie pa bobo buavia. Yehova waasukile mapepo akue Nehemia, paantu baamupeele nsaambu ya kunti aye akuule kabili kibumba kya muzi.
Lisomo litwapatapo: Nehemia waakebele Yehova amutungulule. Ni fwefue, kine tukebele kukwata bupinguzi bukata, tupalile ‘kutwalilila kupepa’ ni kukita beelia byatulandile tukite.—Baroma 12:12.
NSIKU 31/07–06/08
BUNOONSI KUFUMA MU MULANDU WAKUE LEEZA | NEHEMIA 3-4
“Eba, Umwene Nangue Miilo ya Kimubili Ili Yakukoosiizia Mukinzi?”
w06 1/2 lub. 10 lifu. 2
Bintu Bikata Bili mu Kitabu kya Nehemia
3:5, 27. Te tupalile kumona miilo ya kimubili elia ili yabombua juu ya kukwasia lupupo lwa kisinka luye ku ntaanzi, nangue ili yatukoosiizia mukinzi nga vyaakitile “bantu ba pa muulu” ba ku Tekoa. Inzi, kunti twakoonka mufuano wa bantu ba pansi ba ku Tekoa baaipeele.
w19.10 lub. 23 lifu. 11
Yehova Wakaba Kukubombia Siani?
11 Miaka ingi kisia paapo, baana banakazi bena Shalumu, baali pakati ka bantu baasaakwilue kuli Yehova bakwasie miilo ya kuwaamia kibumba kya Yerusalemu. (Neh. 2:20; 3:12) Atasie kine baba wabo abanga wali mukulu wa seemu imo ya kazonga ka ku Yerusalemu, baana bena Shalumu baaipeele mu kwitonena kubomba miilo ikolele kabili yalimo ni maavia. (Neh. 4:15-18) Kakiine, babo baana banakazi, baali bapuseene saana ni bantu ba ku Tekoa ‘baakeene kwikoosia eevi bakwasieko kubomba’ miilo! (Neh. 3:5) Tontonkania ezio nsaansa yaunvuile baana banakazi bena Shalumu musita miilo luyaapuile mu nsiku sie makumi asano na ibili (52)! (Neh. 6:15) Enu nsiku, bankazi baalia bali ni mutima wa kwipeela, bali batona kukwasia kubomba eezi miilo iibeleele itakatiifu: Kukuula ni kusuunga bikuulua bili byakitiluamo lupupo lwakue Yehova. Kuya twali ni babo bankazi bafundi, ba mute kabili ba kisinka, kuli kwatukwasia saana tufikilizie eezi miilo.
w04 1/8 lub. 18 lifu. 16
Uye Wali Ni Maano nga Akue Kristu Palua Kumanika
16 Bakristu balumendo, bakaziana ni bakulu, bonse bapalile kwikwinda kulangilila nangue bali ni maano nga akue Kristu palua kumanika. Mu kilonghaano, muli mwabombua miilo yapusene-puseene. Te kuuzika kine bakulanda ubombe miilo elia imwenekele nangue paange ni ya pansi. (1 Samueli 25:41; 2 Makolo 3:11) Mwe baviazi, eba, muli mwabakinkizia baana benu baniini, ni balumendo, ni bakaziana babombe basaansamukile kila miilo ibapeelue bakite, paange mu Nsesi ya Bukolo, ku fuasi ya kulonghaanina muputule ao kalaale? Eba, bali bamimona mwabomba miilo imwenekele nangue ni ya pansi? Lupua umo ali mukubomba ku kitente kikata kya Bakasininkizia Bakue Yehova, walanguluka buino mufuano wa baviazi bakue. Walanda eevi: “Mbombelo yabo lubaali bakita busaka ku Nsesi ya Bukolo ni ku fuasi ya kulonghaanina kalaale, yaali yangana nangue, baali bamwene ezio miilo kuya yali ya mana. Lingi, baali baipeela kubomba miilo elia yaali yakwasia kilonghaano ni balupua ni bankazi, atasie kine nangue yaali yamwenekele kuya yali ya pansi. Ezio mibeele yabo, ili yankwasia ngitabile kubomba nali ni nsaansa miilo yonse ibali bampeela koonu ku Beteli.”
Bunoonsi bwa Kimupasi
w06 1/2 lub. 9 lifu. 1
Bintu Bikata Bili mu Kitabu kya Nehemia
4:17, 18—Muntu abanga waviinda siani kubomba miilo ya kukuula kabili kibumba na kuboko sie kumo? Ku bantu baalia baali batwama bifunda, te paali ata buavia. Musita ubaali batuikua kifunda pa mutue ao pa nkombe, baali bakikuatilila baleengeelue na kuboko kumo ni ‘kooku kuboko kunge batwemeko kyakuluilako.’ Baalia baali batonene kuya babombia maboko onse abili pa kukuula, ‘Baali bakakila kipanga mu kitungu musita ubaali bakuula.’ Baali baiteaniizie kuluana ni baluani kine baiza kubengilila.
NSIKU 07-13/08
BUNOONSI KUFUMA MU MULANDU WAKUE LEEZA | NEHEMIA 5-7
“Nehemia Waatonene Kubombela Bange, Apana Kubombelua”
w02 1/11 lub. 27 lifu. 3
Bantu ba Kukwasia Lupupo lwa Kisinka ba Musita wa Kale ni wa Leenu
Nehemia waakwasiizie mu nzila ingi saana kulikosie kubombia musita ni bufundi bwakue. Waabombiizie ni bintu byakue bya kimubili eevi akwasie lupupo lwa kisinka. Waabombiizie makuta akue eevi abakombole balupua bakue Bayuda mu buzia. Waali wabakopesia bantu makuta bila kuya wabaloomba baongeziepo pa kubuezia. Taabatwikile ata kaniini Bayuda “kifunda kyafinine” na kubaloomba muniengia ubanga wapalile kupeelua guvernere, kintu kyabanga wapalile kupeelua. Inzi, waalangiliile mibeele ya kupeelana kupitila kubapeela byakulia ‘bantu mia imo ni makumi asano (150) pamo ni bazuuzi baalia baali balia ku meza yakue, bila kuzimbulako bantu baali bapokelelua baali bafuma mu ntundu inge.’ Kila busiku, waali wafumia ‘ngombe ndume umo, mikooko sita (6) yafuaniine ni tooni tuingi’ twakubeleekela baeni bakue. Kukila pakaako, kisia nsiku likumi (10), waali wabapeela “divai ingi ya misango yonse.” Byonse waali wabisita na makuta akue—Nehemia 5:8, 10, 14-18.
w16.09 lub. 7 Lifu. 16
‘Te Kutopa’
16 Kupitila kukwasiiwa na Yehova, Nehemia pamo ni bantu babanga pamo nakue, baabombele miilo bakinkimeene. Kisia, baapuile miilo ya kukuula mu nsiku sie makumi asano na ibili (52)! (Neh. 2:18, bulondolozi bwa pensina; 6:15, 16) Nehemia taalisie paalia juu ya kwimanina miilo. Ni weene, waali wabombako miilo ya kukuula bibumba bya muzi wa Yerusalemu. (Neh. 5:16) Enka evio, bakote bengi baalia bali ni ntono, ni beene bali mukwikwinda kukoonka mufuano wakue Nehemia kupitila kubombako miilo ya kiteokrasi ya kukuula ao kukita busaka ni kusuunga Nsesi ya Bukolo. Kupitila kubomba miilo ya kusimikila bali pamo ni balupua ni bankazi, ni kubomba miilo ya busuungi, bali babalumia baalia batiokele mutima.—Soma Isaya 35:3, 4.
w00 1/2 lub. 32 lifu. 3
Yehova Wakaba Kukulanguluka Siani?
Mu kisinka, Bibilia ili yalanda nangue ‘kulangulukua’ na Leeza, kuli na mana ya kukitilua kantu na weene ka kukukwasia. Kwa mufuano, kisia kyalo kupua nsiku mia imo ni makumi asano (150) kyatibiile mu menda, ‘Leeza waamulangulukile Noa . . . , kabili Leeza waaleetele mwela upuupe pa kyalo, ni menda aatendekele kukeepa.’ (Kutendeka 8:1, bulondolozi bwa pensina) Ma mia a miaka kisia paapo, musita Samsoni lubaali bamutulile menso ni kumukaka mikufu na Bafilisti, waapepele eevi: “Yehova, ndanguluke, napapaata, kabili nkwasie, napapaata, limosie.” Yehova waamulangulukile Samsoni kupitila kumupeela maka apitile a bantu eevi aviinde kubuezia kibuelezi ku baluani bakue Leeza. (Bapinguzi 16:28-30, NWT) Yehova waakitile enka evio ni kuli Nehemia, waamupaalile juu ya kwikwinda kwakue, ni lupupo lwa kisinka lwabweziiziwe mu Yerusalemu.
Bunoonsi bwa Kimupasi
w07 1/7 lub. 30 lifu. 15
“Twalilila Kwanzia Bibiipile na Kukita Biweeme”
15 Kya butatu, baluani bakue Nehemia baabombiizie muntu abiipile waali wakuutua Shemaya eevi amulengia Nehemia atione Muzilo Wakue Leeza. Shemaya waamulandile eevi Nehemia: “Twende tufiame ku nsesi yakue Leeza wakisinka, mukati hekalu eevi twifiike, ni kisia twizale miliango ya hekalu paantu bali mukuiza kukwipaya.” Shemaya waamulandile Nehemia nangue bakebele kumwipaya, inzi kunti waipususiasie kine waya kufiama mu ekalu. Inzi Nehemia tabanga wali koani. Kabenge waaile kwifiika mu nsesi yakue Leeza nga waakitile lizaambi. Eba, Nehemia nga waationene Muzilo Wakue Leeza juu ya kukeba kupususia bukose bwakue? Nehemia waalandile eevi: ‘Muntu nga neene kunti waingila mu ekalu ni kusiala wakosele? Nsiya kwingilamo!’ Juu ya ki Nehemia taakwetue mu ozo muteo ubaamuteele? Paantu Nehemia waainikile nangue atasie kine Shemaya waali Mwisraeli nakue, ‘te Leeza waali wamutumine.’ Kukila pakaako, kabika wa kisinka, taviinda ata kaniini kumusoka atione Muzilo Wakue Leeza. Kabili, Nehemia taailekeleele aviindue na baluani babiipile. Musita uniini kisia paapo, waalandile eevi: “Kupuako, kibumba kyonse kyaapuile pa nsiku makumi abili na isano muezi wa Eluli.”—Nehemia 6:10-15; Mpendua 1:51; 18:7.
NSIKU 14-20/08
BUNOONSI KUFUMA MU MULANDU WAKUE LEEZA | NEHEMIA 8-9
“Nsaansa Yakue Yehova I Kifyamino Kyenu”
w13 15/10 lub. 21 lifu. 2
Masomo Atwasambilila ku Lipepo Lyaateaniiziwe Buino
2 Bayuda, baapuile miilo ya kukuula bibumba bya muzi wa Yerusalemu muezi umo ntaanzi ya muezi wa kunti bakolonghane pamo. (Neh. 6:15) Bantu bakue Leeza baapuile miilo ya kukuula mu nsiku sie makumi asano na ibili (52), kisia batwaliliile kupooza saana maano ku bintu bibaali bakabiile kimupasi. Pakaako, pa busiku bumo bwa muezi wa leenu, wa Tishri, baakolongheene pamo mu kiwanja kya bantu bonse eevi bamutuilizie Ezra, pamo ni Balawi bange bali mukusoma ni kulondolola Muzilo Wakue Leeza. (Foto ya 1) Ma lupua onse, kubiika pamo ni ‘bantu bonse baalia baali pa miaka ya kunti bonvue beelia byali byasomua,’ baaimeene ni kutuilizia ‘kutendekela lukele-keele pa kili mpaka midi.’ Kakiine ozu ni mufuano uweeme saana kuli fwefue bali balonghaana mu Masesi a Bukolo aweeme! Musita nga ozo wa kulonghaana, eba, maano obe ali apuuluka ni kutendeka kutontonkania bintu bisili na mana? Kine i evio, tontonkania kabili mufuano wa babo Baisraeli ba musita wa kale. Beene, te baatuiliziiziesie, inzi baapoozele saana maano ku bintu bibaaunvuile byasomua, kumwinsio baatendekele ni kulila paantu ntundu yabo yaandilue kunakila Muzilo Wakue Leeza.—Neh. 8:1-9.
w07 15/7 lub. 22 lifu 9-10
Eba, Wakaba ‘Kutwalilila Kuya Waenda kwa Mupasi’?
9 Nsaansa ni aali ya kunvua saana makola. Yehova ni “Leeza wa nsaansa.” (1 Timoteo 1:11, NWT; Malumbo 104:31) Muana ali wasaansamukila kukita bintu bitonene Baba wakue. (Malumbo 40:8; Baebrania 10:7-9) Kabili “nsaansa yakue Yehova i kifyamino [kyetu].”—Nehemia 8:10.
10 Nsaansa ituli twapeelua na Leeza, ili yatukwasia tuye twateekameene saana musita utuli mukukita bintu bitonene Leeza atasie kine tuli mu maavia, tufuiliilue, ao tuli mukukyuziiwa. Kakiine, “kumumana Leeza,” kuli kwatuleetela saana nsaansa! (Tuswalo ni Mafunde 2:1-5) Kumana kisinka ni kumuketekela Leeza pamo ni kuketekela kilubula mulandu kyakue Yesu, i bintu bili byalengia tuye twali ni bukibuza buli ni nsaansa pamo ni Leeza. (1 Yoane 2:1, 2) Kuya twali mu lupua lumo sie lwa kisinka lwa mu kyalo kyonse, i kintu kinge kili kutuleetela nsaansa. (Zefania 3:9; Hagai 2:7) Kiswapilo kyetu palua Bukolo ni kusimikila mpunda iweeme, bili byatulengia twaluke ni nsaansa. (Mateo 6:9, 10; 24:14) Kiswapilo kya kwikala loonse, kili kyatuleetela nsaansa. (Yoane 17:3) Paantu tuli ni bebio biswapilo byaweeme saana, tupalile kuya ‘twalisie ni nsaansa.’—Malanguluzi a Mizilo 16:15.
Bunoonsi bwa Kimupasi
it-1 lub. 151 lifu. 7
Kiaramu
Miaka ingi kisia kufuma ku buzia ku Babiloni, Bayuda baakolongheene ku Yerusalemu; ni Ezra koani waabasomeene kitabu kya Muzilo ni Balawi baali babalondoluela. Nehemia 8:8 ili yalanda eevi: ‘Baatwaliliile kusoma na lizui likata kitabu kya Muzilo kyakue Leeza wakisinka. Baalondoluele paswetele ni kuleeta mana yakue. Kukita evio, kwaabakwasiizie bantu baunvua mana ya beelia byaali byasomua.’ Kooku kulondolola ao kupilibula kuli mukulandua paapa, kuli na mana ya kukwata musemua wa Kiebrania ni kuutwala mu Kiaramu, paange Kiaramu i kibanga kyalanda Baebrania lubaali ku Babiloni. Kabili, kooko kulondolola, kakiine kwaali na mana ya kusatulania eevi atasie Bayuda baalia baali baunvua Kiebrania, bakile kunvuisia mana ya beelia byaali byasomua.
NSIKU 21-27/08
BUNOONSI KUFUMA MU MULANDU WAKUE LEEZA | NEHEMIA 10-11
“Baasiile Bintu Byabo juu Yakue Yehova”
w98 15/10 lub. 22 lifu. 13
Yerusalemu Ipaleene Ni Liina Lyakue
13 ‘Kunvuana kwa kisinka’ kwaakitikile mu nsiku yakue Nehemia, kwaabateaniizie bantu bakue Leeza ba ku kale palua busiku bwa kuzindula kibumba kya Yerusalemu. Inzi, kubanga kwali ni kintu kinge kibanga kyapalile kulenga kukitua. Paantu Yerusalemu ibanga yazyungulukiilue na kibumba kikata kyaliko miliango likumi na ibili (12), yaali yaloombele mwikale bantu bengi saana. Atasie kine Baisraeli bange baali baikeele mu Yerusalemu, ‘muzi waali saana ukata ni fuasi yatanine, kabili mwaali mwaikeelesie bantu baniini.’ (Nehemia 7:4) Eevi bapuisie bobo buavia, ‘bantu baasaapile bubale eevi pa bantu likumi (10) basaakulepo umo wa kunti aye ekale ku Yerusalemu, muzi utakatiifu.’ Kwitabila mu kwitonena kukuuka, kwaabasonseziizie bantu babapaala ‘bantu bonse baaipeele eevi baye bekale ku Yerusalemu.’ (Nehemia 11:1, 2) Ozu ni mufuano uweeme saana ku Bakristu ba kisinka ba enu nsiku bali ni buviinde bwa kukuukila mu kazonga kakebele saana bakasimika ba kukwasia!
w86 15/2 lub. 26
Lupupo lwa Kisinka Lwaanda Kwinoonua
Kusia bintu byabo ni kukuuka kuya kwikala ku Yerusalemu, kwaali kwaleeta garama ni maavia ange. Bantu baalia baali baikeele mu Yerusalemu, paange ni beene baali ni maavia. Kukoonkana ni ezio aali, Bayuda bange baamwene nangue baali bapalile kubatasia ni kupepa saana kuli Yehova eevi abapaale bantu baalia baali baipeela ni kukuukila ku Yerusalemu.
w16.04 lub. 7 lifu. 15
Leeza Ali Watwitabila Kine Tuli ba Kisinka Kuli Weene
15 Lutwamulaile Yehova kumubombela, twaamulandile nangue twakaba kukita kila kintu kyatonene atasie kine kwaaluka ki. Twaainikile nangue musita unge, twakaba kumona kyakolele kufikilizia bobo bulayo. Inzi, musita unge tuli twaaluka mu buezio kine batulanda tukite kintu kitusitonene. Kine twaipeela evio ni kufuma mu kazonga kalimo bintu bitutonene ni kukuukila kunge eevi tumubombele Leeza, twalangilila nangue tuli ba kisinka. Kukita evio, lyonse kuli kwaleeta mpaalo ingi saana kupita kwipeela kokonse kutuli kuviinda kukita, atasie kine kuye kwakoleele siani. (Mal. 3:10) Inzi, tulande siani palwakue muana mwanakazi mwina Yefta?
w02.15/6 lub. 15 lifu. 14-15
14 Ni kiki kili kukwasia kusambilila kuye kwaleengele kabili kwakilile kusaansamusia? Kwibiikila mipaango. Kunti waibiikila mipaango ki ya kusambilila elia iwakaba kuviinda? Bantu bengi, bali bamona nangue kili buino kwibiikilanke mupaango wa kusoma Bibilia yalingi. Paange, kufikiila loonu, waakisoma kale lingi ma seemu engi a Bibilia, kabili ali mukuya akukwasia. Eba, kunti waibiikila mupaango wa kupua kusoma Bibilia yalingi? Inzi, pa kunti uviinde kupua Bibilia yalingi, kunti waibiikila mupaango wa kusoma bitabu bina bya Nsimiko ao Injili, kusiali waibiikilapo ni mupaango unge, nga evelia kusoma bitabu binge byasialako bya Maleembo a Kigiriki a Kikristu. Kine wapua kusoma bebio bitabu ni kumona byakusaansamusia ni kukukwasia, uli kwibiikila mupaango ukoonkelepo wa kuya wasoma bitabu byakue Musa, ni bitabu bya istoria nga evelia kitabu kyakue Esta. Kine wapua kusoma bebio bitabu, uli kumona nangue kunti waviinda kusoma ni bitabu binge bisyeleko. Mwanakazi umo waalukile Mukristu wali na miaka 65 eevi, waaleembele ku jalada ya mukati mwa Bibilia yakue busiku bwaatendekeelepo kusoma ni busiku bwaapuiliilepo kusoma Bibilia. Loonu tasyasomene mara isano! (Malanguluzi a Mizilo 32:45-47) Kabili, kuliko kusoma Bibilia mu ordinatere ao kufumia ku mapapie, weene waali wasoma mu Bibilia ine-iine.
15 Bange, baalia baafikiliziizie kale mupaango wa kupua kusoma Bibilia yalingi, bali baibiikila mipaango inge eevi lisambililo lyabo litwalilile kubasaansamusia ni kubakwasia saana. Nzila imo ili yakwasia kukita evio, ni kusoma ntaanzi lupapulo lunge lulondoluele kitabu kya Bibilia keelia kibakaba kusoma. Mu kitabu “Kila Andiko, Lenye Pumzi ya Mungu, Lafaa” ni Étude Perspicace des Écritures, muli mpunda yaweeme saana ilandile palua istoria, ndembelo, ni faida ili kupata muntu kine wasoma kila kitabu kya Bibilia.
Bunoonsi bwa Kimupasi
w06 1/2 lub. 11 lifu. 1
Bintu Bikata Bili mu Kitabu kya Nehemia
10:34—Juu ya ki Baisraeli baalandilue baleete nkuni ku nsesi yakue Leeza? Mu muzilo wakue Musa, te mubanga malaizio aali alandile kutwala nkuni ku ekalu. Azo malaizio abanga abombasie mu bipindi fulani. Nkuni ingi ibanga yaloombua eevi baziziizieko ngeleelo ingi pa altare ao mazabau. Imwenekele nangue, ozu musita Banetini baasyali Baisraeli, te baali bengi, paantu beene i baali bazia ba kuleeta nkuni ku ekalu. Pakaako, bubale bwaali bwasaapua juu ya kusaakula ba kuleeta nkuni eevi kusininkizia nangue lyonse nkuni paili.
NSIKU 28/08–03/09
BUNOONSI KUFUMA MU MULANDU WAKUE LEEZA | NEHEMIA 12-13
“Pa Kusaakula Babibuza, Uye Wali wa Kisinka Kuli Yehova”
it-1-F lub. 100 lifu. 8
Baamoni
Kisiasie Tobia kukumbua mu ekalu, muzilo wakue Yehova uli mu Malanguluzi a Mizilo 23:3-6 ubanga wakaaniizie Baamoni ni Bamoabu kwingila mu kilonghaano kya Baisraeli, wasomenue ni kubombiiwa. (Neh 13:1-3) Kukaaniiwa kooko, kwaabiikilue miaka elufu imo (1 000) ntaanzi, paantu Baamoni ni Bamoabu baakeene kubapokelela Baisraeli lubapaleeme ku kyalo kya bulayo. I kulanda nangue, babo bantu te baali na nsaambu ya kwaluka Baisraeli eevi bapateko nsaambu yonse ni kila lisyuko libanga na Baisraeli. Keekio te kilangiliile ata kaniini nangue Mwaamoni ni Mumoabu taali wapalile kwiunga ao kwikala pamo ni Baisraeli, kabili apateko ni weene mpaalo yakue Leeza lwaali wabapaala bantu bakue. Mpunda palwakue Zeleki utwazimbulanga ntaanzi, olia waaitabiziiziwe aluke mukulu wa basoda bakue Daudi; ni mpunda palwakue Rutu wa ku Moabu, yasininkizia nangue keekio ni kisinka.—Rut 1:4, 16-18.
w13 15/8 lub. 4 lifu. 5-6
Mwaalwilue Batakatiifu
5 Soma Nehemia 13:4-9. Te kileengele kuli fwefue kutwalilila kuya twali batakatiifu paantu tuzyungulukiilue na bantu bali ni lwendo lubiipile. Tontonkania mufuano wakue Eliashibu ni Tobia. Eliashibu waali koani mukulu, ni Tobia waali Mwaamoni kabili paange waali ni kifulo kiniini mu Yudea, yaali yatungululua na buteeko bwa Baajemi. Tobia pamo ni benakue, baali bapinga mupaango wakue Nehemia wa kukuula kabili bibumba bya Yerusalemu. (Neh. 2:10) Baamoni baali bakaaniiziwe kwingila mu biwanja bya ekalu. (Mal Miz. 23:3) Ale kansi, juu ya ki ozu koani mukulu waamupeele Tobia fuasi ya kubiikapo bintu mu salo ya kuliilamo ku ekalu?
6 Tobia waalukile kibuza wa peepi wakue Eliashibu. Tobia pamo ni Yehohanani, muana wakue mwalalume, baaupile banakazi Bayuda; ni Bayuda bengi baali bamutasia saana Tobia. (Neh. 6:17-19) Mwinzikulu umo mwalalume wakue Eliashibu, waaupile muana mwanakazi wakue Sanbalati, guvernere wa ku Samaria, abanga wali saana kibuza wa peepi wakue Tobia. (Neh. 13:28) Kupitila bobo bukibuza, twainika juu ya ki paange Koani Mukulu Eliashibu, waailekeleele atungululue na muntu asizumiine kabili waali wapinga. Inzi, Nehemia waalangiliile nangue ni wa kisinka kuli Yehova, kupitila kupooza panze pa salo ya kuliilapo, biombo byonse byakue Tobia.
w96 15/3 lub. 16 lifu. 6
Kuluisia Bintu Bili Kulengia te Kunti Tuye Twalamatiliile Kuli Yehova
6 Kine tulamatiliile kuli Yehova Leeza, tuli kutiina kukita bukibuza pamo ni bantu bonse basimutonene Yehova. I kyaalengiizie musambi Yakobo waleemba eevi: “Mwe bantu basili bakisinka! Te mumanine nangue kutona bintu bibi [ao bibiipile] bya mu kyalo i kuba muluani wakue Leeza? Onse atonene bintu bibi bya mu kyalo ali waialula muluani wakue Leeza.” (Yakobo 4:4, Le Nouveau Testament en langue Kitaabua) Tutonene kuya twalamatiliile kuli Yehova nga vyaali Likolo Daudi, musita lwaalandile eevi: “Eba, nsyaasuulile abe baalia bakusuulile, We Yehova, ni kunvua mutima walenguluka juu ya bantu bonse bakusaangukiile? Kakiine mbasuulile saana. Bakyaluka baluani baane bene-beene.” (Malumbo 139:21, 22) Tetwizi kukita bukibuza pamo ni bantu bonse bali batona kukita mazaambi nakabufue, paantu bintu bibali bakita te bipateene ni beelia bituzumiine. Kakiine, kulamatilila kuli Leeza, kuli kutukwasia te kunti tutone kukita bukibuza pamo ni muntu ata umo asimutonene Yehova, ibe twikeele nakue ao kupitila ku televizio.
Bunoonsi bwa Kimupasi
it-2-F lub. 359 lifu. 9
Muziki
Miilo ya kwimba ku ekalu, ibanga yamwenue kuya yali ya mana saana. Kuli Maleembo engi alandiile palua bantu bakwimba asininkiziizie kaako, kabili paantu beene te baali bapeelue miilo yaali yabomba Balawi bange, juu ya kunti bapooze saana maano ku miilo yabo ya muziki. (1Mil Nsi 9:33) Bakwimba lubazimbulua pabo bunke ku liste ya bantu baafumine ku Babiloni, keekio kyalangilila nangue beene babanga bali kikundi kiibeleele kya Balawi. (Ezr 2:40, 41) Atasie likolo wa Baajemi Artashasta (Kuboko kuleepele) waabalandiileko nangue: beene pamo ni bikundi binge biibeleele, te bapalile ‘kusonka mpalata, kufumia muniengia ni bulongio.’ (Ezr 7:24, NWT) Musita unge kisia paapo, likolo waalandile nangue bantu bakwimba bapalile kulipua kila busiku kila muntu beelia byakebele. Atasie kine yalandua nangue Artashasta i waalandile ozo muzilo, imwenekele nangue Ezra i walandile kaako, paantu waali wapeelue buvinde kuli likolo Artashasta. (Neh 11:23; Ezr 7:18-26) Kufikiila paapa, twaunvua juu ya ki Bibilia ili yazimbula yapusanizie “bakwimba ni Balawi” atasie kine bonse baali Balawi.—Neh 7:1; 13:10.
Lyasi: Sekelela Miilo Yobe Ikoleele
km 11/12 lub. 1
Sekelela Miilo Yobe Ikoleele
1 Muntu waabumbilue aye ‘wasekelela miilo yakue yonse ikoleele.’ (Kas. 2:24) Inzi, kine te tuli mukupata bantu bakusambilila nabo ao bakututuilizia mu kusimikila, kunti twatioka mutima ni kuzeezia nsaansa yeetu ni kupunguzia mute wa kusimikila. Ni kiki kili kutukwasia tutwalililesie ni kusimikila?
2 Uye Wamwene Nangue Bantu Bonse Bakaba Kwitabila: Uye walangulukile nangue bantu sie baniini i baaitabiile masambilizio akue Yesu. Inzi, miilo yakue yaalengiizie Leeza walumbaniiwa ao watasiiwa saana. (Yoan. 17:4) Mu mufuano wakue wa muntu wa kubyala mbezu, Yesu waalandile ntaanzi nangue bantu bange, te bakaba kutona kutuilizia mpunda ya Bukolo ipalaniiziwe na mbezu. (Mat. 13:3-8, 18-22) Kakiine, kwipeela kubomba miilo ya kusimikila na mutima weetu onse, te kwa mpuni.
3 Uli Kuseeka Mazabo Engi Saana: Kukoonkana ni mufuano wakue Yesu, baalia bali baitabila mpunda ya Bukolo, bali baseeka mazabo. (Mat. 13:23) Kine lubezu lwa nghano lwamena, luli lwatutuka ni kwaluka kamuti. Kine kamuti kaleepa, tekezi kuseekako tumuti twa nghano; inzi, kuli kwaseeka mbezu ya leenu ya nghano. Pakaako, Mukristu teezi kuseeka mbezu na kwalulasie muntu musambi wa leenu; inzi, ali wakwasia kuvuzia mbezu ya Bukolo. Mukristu, ali waseekako mbezu mu mana ya kulanda nangue, ali walanda palua Bukolo. Atasie kine bantu batutuilizia ao bakaana, tuli twapatamo bintu ‘biweeme’ saana. Tuli twakwasia kuswesia liina lyakue Yehova. (Is. 43:10-12; Mat. 6:9) Tuli ni lisyuko likata lya kubomba pamo ni Leeza. (1 Bakor. 3: 9) Tuye twalangulukile nangue “lizabo lya milomo” yeetu lili lyamusaansamusia Yehova.—Baeb. 13:15, 16.
4 Kabili, uye wainikile nangue eezi miilo yeetu ikoleele kunti yatwalilila kuleeta bintu biweeme beelia bitusimwene. Imwenekele nangue, bantu bange baasimikiilue na Yesu, baalukile Basambi bakue kisia weene kupua miilo yakue ya kusimikila pa kyalo. Enka evio, mbezu ya Bukolo ituli twabyala, kunti yamena ni kuleepa mu mutima wa muntu kisia miaka ingi, ni paange waaluka Kasininkizia Wakue Yehova fwefue bila twamanine. Kakiine, miilo yeetu ya kusimikila ili yafikilizia bintu bingi biweeme saana. Kansi, tutwalilile ‘kuseeka mazabo’ ni kulangilila nangue tuli basambi ba kisinka bakue Yesu.—Yoan. 15:8.
Lyasi: Bakasimika Baweeme, Bali Bakwasiana
w13 15/5 lub. 7 lifu. 17-19
Fikilizia Miilo Yobe ya Kuya Wali Kasimika
17 Yesu waabatumine basambi bakue baye basimikile bali babili-babili. (Mark. 6:7; Luk. 10:1) Kisia paapo, mutumua Paulo waalandile palua babombi nakue baali bamukwasia saana mu miilo ya kusimikila mpunda iweeme. (Baf. 4:3) Eevi kukonka mufuano wa babo Bakristu ba mu miaka mia (100) ya ku ntendeko, mu 1953, Bakasininkizia Bakue Yehova baatendekeziizie mupaango wa kubabeelezia bange juu ya kusimikila.
18 Kunti wakita ki eevi umukwasie buino kasimika nobe lumuli mukusimikila? (Soma 1 Bakorinto 3:6-9) Kine kasimika nobe ali mukusoma lileembo, mukoonke mu Bibilia yobe. Kine kasimika ao katuilizia wakue ali mukulanda, mutuilizie wapoozeleko maano. Koonka wapoozeleko saana maano bintu bibali mukulanda; kisia kine kyakitika, mukwasie kwasuka milandu ya kuputukizia bulondolozi yalanda ozo muntu. (Kas. 4:12) Inzi wakengeele: Te kumuputukizia kasimika nobe musita lwali mukulanda buino ni muntu amutuiliziizie. Kine wamuputukizia, uli kumutiona mutima kasimika nobe ni kumuvulunghania muntu amutuiliziizie. Lunge, kunti watona ulandepo. Kine weewe watona kukita evio, landaposie kantu kamo ao tubili tufupi. Kisia mulekelele muine atwalilile kulanda nakue.
19 Ale musita umuli mukufuma pa eezi nsesi mwaya pa inge, muli kukita ki eevi mukwasiane? Ozo musita, kunti kyawaama mulondoluele vya kukita eevi mukile kuwaamia bufundi bwenu bwa kutendekezia bulondolozi. Muye mwakengeele te kunti mulande bintu bibiipile kabili bili kutiona mutima bantu ba mu kazonga keenu. Kabili te kulondoluele butope bwa bakasimika bange. (Tus Maf. 18:24) Tuye twalangulukile nangue, tuli biombo bya bulongo. Yehova atulangiliile ntono ikata saana pa kutupeela bobu bunoonsi bwa kusimikila mpunda iweeme. (Soma 2 Bakorinto 4:1, 7) Ale kansi, fwe bonse tukwate twafiniizie bobu bunoonsi butupeelue kupitila kubomba na mute miilo itwapeelue ya kusimikila.
Lyasi: Enu Nsiku, Ni Kwitana kwa Siani Kuli Kwamusaansamusia Leeza?
w11 15/2 lub. 15 lifu. 12-lub. 16 lifu. 15
Kwitabilua Na Leeza Kuli Kwatualana ku Bukose bwa Loonse
12 Mutumua Paulo waabaleembeele eevi Bakristu ba ku Roma: ‘Mwe balupua, mupeele Leeza mibili yeenu, eevi iye yali ngeleelo ikosele, itakatiifu, itabiilue kuli Leeza: miilo itakatiifu pamo ni buviinde bwenu bwa kutontonkania.’ (Bar. 12:1) Pa kunti muntu bamwitabile kuli Leeza, kili buino asuunge ‘mubili wakue witabiilue kuli Leeza.’ Kine muntu wafiisia mubili wakue na kupeepa fwanka, libange, kutakina mira ao maani a koka (coca), ao kubombia miti inge ili yakolana ni kukolua, ngeleelo yakue teiviinda kuya yali na mana. (2 Bakor. 7:1) Kukila pakaako, paantu muntu olia ‘ali wakita bulalelaale ao bukambue ali waukitila lizaambi mubili wakue,’ kila muntu olia ali waaluka ni lwendo lubiipile, ali wamupeela Yehova ngeleelo itiikeene ya kumutuka. (1 Bakor. 6:18) Pa kunti muntu amusaansamusie Leeza, apalile kuya wali mutakatiifu mu lwendo lwakue loonse.—1 Petro. 1:14-16.
13 Milandu ituli twalanda, i ngeleelo inge ili yamusaansamusia Yehova. Baalia bamutonene Yehova, lyonse bali balanda bintu biweeme palwakue lubalipo bunke ao ni bantu bange. (Soma Malumbo 34:1-3) Soma Malumbo a 148-150, umone viatukinkizia kumulumbania ao kumutasia Yehova. Kakiine, ‘ni kintu kiweeme ku bantu ba nsaambu kumutasia weene.’ (Malum. 33:1) Yesu Kristu, mufuano weetu, ni weene, waalandileko saana juu ya ki ni kintu kya mana saana kumutasia Leeza kupitila kusimikila.—Luka 4:18,43,44.
14 Kupitila kusimikila na mute, tuli twalangilila nangue tumutonene Yehova kabili tukebele atwitabile. Kwa mufuano, mona milandu yakue kabika Hosea yaabalandile Baisraeli musita ubaazeziizie lisyuko lya kwitabilua na Yehova juu ya kupupa baleeza ba bufi. (Hos. 13:1-3) Waabalandile bapepe eevi kuli Yehova: ‘[We Yehova] eleela kilubo kyetu, ni kwitabila keelia kiweeme, kabili twakaba kukulumbania nga evelia fwefue bali mukukupeela ngombe ndume musonzi wa milomo yeetu.’—Hos. 14:1, 2.
15 Ngombe ndume, i abanga wali nama wa mana saana waali wabuulua na Mwisraeli ni kumupeela Yehova. Kansi, milandu “ngombe ndume musonzi wa milomo yeetu” ili na mana ya milandu ya kisinka kabili itontonkaniiziwe eevi kumulumbania ao kumutasia Leeza. Yehova waabetabiile siani bantu baamutwaliile ezio ngeleelo ya kumulumbania? Waalandile eevi: “Nakaba kubatona mu kwitonena ne muine.” (Hos. 14:4) Yehova waabeleele kilubo kyabo, waabetabiile ni kubaalula bakibuza bakue.