BINELÍWAMI 35
CANCIÓN sjj-S 121 Necesitamos autodominio
Piri tamó iʼwírima jiti ke nokiboa echi chati namuti japi ta inili nokinalia
“Kiti riwesi japi echi chati namuti aminabi nulema emi ripokala japi ke sébali aʼlá isíami ju alí japi iʼwérili isima jiti emi nokimea japi echi nakí” (ROM. 6:12, TNM).
JAPI TA JITRA BINEPO
Piri tamó iʼwírima jiti ke siwepo japalí ta inílisa nokinalia echi chati namuti alí jiti ta ke nokiboa japi chati ju.
1. ¿Piri ta jilí niraa sinéami tamujé?
¿AMI isini kaachi we mi inili isínalia bilé namuti japi Jeobá kichí? Echi riká nísaká, ami siwea níliré jiti mi nata japi mujé bi ju japi echi inili. Nalí echi Biblia ruyé japi sinéami pagótami echi riká cho ikí (1 Cor. 10:13, TNM). Jiti la ti machí japi ke mujé bi ju; nirú jarecho hermanos japi ayénachó iʼwérili noká jiti ke nokimea echi namuti chati japi inili nokinalia. Alí kiti wikawá japi Jeobá mi iʼwírima jiti mi ke isima echi chati namuti.
2. ¿Piri namuti chati iníliré nokinalia jaré cristianos alí echi Biblia binéami? (Ayénachó iné echi fotos).
2 Echi Biblia ruyé japi ibili pagótami olá namuti chati japi inili isínalia (Sant. 1:14, TNM). Jepuná ruyá aní japi ke sinéami pagótami inili nokinalia chopi iyiri namuti chati. Japi riká, jaré cristianos alí Biblia binéami iníliré nokinalia echi nasawíliami chati bilecho yúa o a keʼré bilé rijoi bilecho rijoi yúa o bilé mukí bilecho mukí yúa. Jarecho ko riweli inea pornografía alí a keʼré japi checho ku inili inénalia. Alí nirú jarecho japi inili checho ku waʼlú bajínalia o néea echi drogas. Jiti la, a keʼré japi sinéami tamujé isini kaachi ati inílili japi riká echi apóstol Pablo japi osali: “Mapalí nijé binói nakí galabé olánala, echalí ketásini omero galabé olayá, mapujítini chati oláami ju pachana” (Rom. 7:21).
Sinibí alí omáana japoná ti jari nirúlimiré namuti japi isima japi ta nokinálipo japi chati ju. (Iné echi párrafo 2).c
3. ¿Piri chotásimiré inilia bilé japi ma chabé jonsa iʼwérili isimí ke isiá bilé namuti japi inili isínalia?
3 Ami chabé jonsa iʼwérili isíaká ke isimia echi chati namuti japi mi inili isínalia, a keʼré japi mi inili japi mi ke olá jiwérali jiti mi ke isima echi namuti alí japi Jeobá ma ke mi galé jiti mi inili cha isínalia. ¡Nalí jepuná ko ke bichíwali ju! Jiti machiboa chúsiá echi riká ti aní, jenaʼí binelíwami binepo jepuná okuá náriwami: 1) ¿jépuká ju japi nakí japi ta echi inílipo? alí 2) ¿piri tamó iʼwírima jiti ke nokiboa echi chati namuti japi ta inili nokinalia?
CHÚRIKÁ NAKÍ SATANÁS JAPI TA INÍLIPO
4. a) ¿Piri nakí Satanás japi natabo? b) ¿Chúsiá ti machí japi ta a omeri ke nokayá echi chati namuti japi ta inili nokinalia?
4 Japalí ta inílisa chati namuti nokinalia, Satanás ko nakí japi ta natabo japi ta ke olá jiwérali jiti ke nokiboa japi chati ju. Jiti la Jesús anili japi tánipo Jeobá jepuná: “Kiti riwé japi ta cha nokiboa, nalí tamó tibú echi We Chati Isíami jitra” (Mat. 6:13, TNM). Alí Satanás aní japi echi pagótami ke nijéwima Jeobá japalí echi ko inílisa chati namuti nokinalia o japalí ikisaa bilé namuti japoná ke jilí ju cha nokayá (Job 2:4, 5). ¿Chúsiá Satanás echi riká aní? Jiti echi binoy nili japi bachá ke nijéwili Jeobá alí isili echi chati namuti japi isínalie. Echi ko nata japi tamujé nokiboa japi riká echi, alí ayénachó nátili japi echi Onorúami Nolá, japi sébali aʼlá isíami ju, isima echi namuti chati (Mat. 4:8, 9). Nalí, ¿achi ne bichíwali ke ti olá jiwérali jiti ke nokiboa echi chati namuti japi ta inili nokinalia? Ata machí japi ta a olá echi jiwérali jiti echi apóstol Pablo jériká anili: “Ani olá jiwérali isimia suwaba echi namuti matétarabá echi japi tamí jiwérali iyá” (Filip. 4:13, TNM).
5. ¿Chúriká ta machí japi Jeobá bichiwi japi ta a omeri ke nokayá echi chati namuti japi ta inili nokinalia?
5 Jeobá ke ju japi riká Satanás, echi ko a bichiwi japi ta olabo jiwérali jiti ke nokiboa echi chati namuti japi ta inili nokinalia. ¿Chúriká ta machí? Jiti Jeobá binoy anili japi wikabé pagótami we nijéwami niyúbima echoná gran tribulación. Natá jepuná: Jeobá japi ke ikaléami ju, aní japi wikabé pagótami, ke kuabi bi, moʼimea echoná Wichimóbachi we baʼóachi “tosákami napáchami” niraa, jepuná aniwáami ju japi echi ko ma biʼwíkami ju o japi ma ke cha nokáami ju (Apoc. 7:9, 13, 14). Jepuná jitra ata biné japi Jeobá ko a bichiwi japi ta olá jiwérali jiti ke nokiboa echi chati namuti japi ta inili nokinalia.
6, 7. ¿Piri bilecho namuti nakí Satanás japi natabo?
6 Satanás ayénachó nakí japi natabo japi ta ke galérami ju Jeobá jitra alí japi ke oméripo sinibí pirelia jiti ta inili chati namuti nokinalia. ¿Chúsiá nakí japi ta echi riká natabo? Jiti echi nalí ju japi ke galérami ju Jeobá jitra alí ke sinibí bitélima jiti ma oyéritami nili alí anérami nili japi ke sinibí bitélima (Gén. 3:15; Apoc. 20:10). Satanás ko we iyó jiti tamujé a oméripo sinibí pirelia, jiti la iʼwérili isimí jiti natabo japi ta ke galérami ju Jeobá jitra alí japi ta ke oméripo sinibí pirelia. Nalí echi Biblia aní japi tamujé ko a galérami ju Jeobá jitra alí japi tamó iʼwírinali jiti oméripo sinibí pirelia; echi ko “ke nakí japi ke wesi suwábitami nima, nalí nakí japi sinéami ku roʼima echi yúa” (2 Ped. 3:9, TNM). ¡Tamujé ko a oméripo sinibí pirea, Satanás ko ke!
7 Japi riká ti ma bineli, Satanás nakí japi natabo japi ta ke olá jiwérali jiti ke nokiboa echi chati namuti japi ta inili nokinalia o japi Jeobá ma ke tamó galé jiti ta inili cha nokinalia. Jiti la, kiti wikawá jepuná, alí echi riká ami iʼwérili isima ke me natia echi chati namuti. ¡Kiti riwé japi Satanás niyúrima! (1 Ped. 5:8, 9).
PIRI TA INILI JITI TA KE SÉBALI AʼLÁ NOKÁAMI JU
8. ¿Piri bilecho namuti isimí japi natabo japi Jeobá ke tamó galé o japi ta ke olá jiwérali jiti ke cha nokiboa? (Salmo 51:5; ayénachó iné echi “Raʼíchali japi we natéami ju”).
8 Nalí ke Satanás bi ju, a nirú bilecho namuti japi isimí japi natabo japi ta ke olá jiwérali jiti ke nokiboa echi chati namuti japi ta inili nokinalia o japi Jeobá ma ke tamó galé jiti ta inili cha nokinalia. ¿Piri ju echi namuti? Echi pecado japi ta olá jiti ta Adán alí Eva kúchuwala ju (Job 14:4; leeri Salmo 51:5).a
9, 10. a) ¿Chúriká inílili Adán alí Eva japalí ma ke sébali aʼlá nokáami nílili? (Ayénachó iné echi dibujo). b) Jiti ta ke sébali aʼlá nokáami ju, ¿chúriká ti inili?
9 Natabo japi chu inílili Adán alí Eva japalí cha nokali alí ma ke sébali aʼlá nokáami nílili. Ma ke nijéwisa Jeobá, echi ko ichípili alí iʼwérili nokali póolia aboi ripokala. ¿Chúsiá echi riká nokali? Jiti japalí ma ke nijéwili Jeobá echi ko cha inílili echi jitra japi nokali, majaa inílili alí riwela inílili. Alí sinibí echi riká nílili jiti ma ke sébali aʼlá nokáami nili alí ma ke siné omérima riweili Jeobá amígowala niya.
10 Tamujé ko ke chopi iyiri ikí japi riká Adán alí Eva. Jiti Jeobá ko ma nijili binoy Nolá Jesús jiti mukumea tamujé jitra, ati omeri Jeobá amígowala niya alí wikáwirami niya echi chati namuti jitra japi ta ke aʼlá noká (1 Cor. 6:11). Nalí jiti ta ke sébali aʼlá nokáami ju, ata cha inili, majaa inili alí riwela inili. Echi Biblia aní jiti ta ke sébali aʼlá nokáami ju, ati we risoa inili alí echi riká ti inili tákoré ti “ketasi achigórigá chati olali mapurigá echi Arani” (Rom. 5:14). Nalí be ke ti riwésaré japi jepuná isima japi inílipo japi ta ma ke olá jiwérali jiti ke nokiboa echi chati namuti japi ta inili nokinalia o japi Jeobá ma ke tamó galé. ¿Piri tamó iʼwírima jiti ta ke echi riká inílipo?
Ma ke nijéwisa, Adán alí Eva cha inílili echi jitra japi nokali, majaa inílili alí riwela inílili. (Iné echi párrafo 9).
11. Ata inílisaká japi ta ke olá jiwérali jiti ke nokiboa echi chati namuti, ¿piri tamó newalari japi aní Romanos 6:12?
11 Jiti ta ke sébali aʼlá nokáami ju, isini kaachi ati iníliporé japi ta ke olá jiwérali jiti ke nokiboa echi chati namuti. Echi ko ju japi riká ko tamujé moʼólachi pachana bilé tamó anea japi ta ke oméripo niyuria japalí ti inílisa nokinalia japi chati ju. Nalí ke ti kipúsaré echi namuti. Ati newalásaré japi echi Biblia aní japi ta ke riwésaré japi echi chati namuti aminabi tamó nulema (leeri Romanos 6:12, TNM). Jepuná ko aniwáami ju japi ta a omeri ke nokayá echi chati namuti japi ta inili nokinalia (Gál. 5:16). Jeobá ko machí japi ta a omeri nokayá japi aʼlá ju, jiti ke echi riká nísakó, echi ko ke tamó anémili japi ta echi riká nokiboa (Deut. 30:11-14; Rom. 6:6; 1 Tes. 4:3). Jepuná jitra, ata machí japi tamujé a olá jiwérali jiti ta ke cha nokiboa.
12. ¿Piri ta nokisáré ati iníliaká japi Jeobá ke tamó galé, alí chúsiá?
12 Jiti ta ke sébali aʼlá nokáami ju, isini kaachi ati iníliporé japi riká ko bilé tamó moʼólachi pachana anea japi Jeobá ma ke tamó galé jiti ta inili nokinalia japi chati ju. ¡Nalí kiti nijéwipo! Newalabo japi echi Biblia aní japi Jeobá ko machí japi ta ke sébali aʼlá nokáami ju (Sal. 103:13, 14). Echi ko machí suwaba tamujé jitra, japi riká japi ta ke sébali aʼlá nokáami ju jiti la ibili tamujé ati inili nokinalia sinúrika namuti chati (1 Juan 3:19, 20). Nalí aminabi ti iʼwérili nokisáaká ke nokayá echi namuti chati japi ta inili nokinalia, tamujé ko biʼwíami niraa inérami nipo Jeobá jitra. ¿Chúsiá ti we bichiwi jepuná?
13, 14. ¿Chúriká ta machí japi Jeobá ko a tamó galé tákoré ti isini kaachi ati inili nokinalia japi chati ju?
13 Echi Biblia ruyé japi ke chopi iyiri ju inilia nokinalia bilé chati namuti alí ma nokayá echi chati namuti. Echi riká ju jiti ta sinibí inílipo nokinalia japi chati ju, nalí a ti omeri ke nokayá japi ta inili. Japi riká, echi cristianos Corinto piréami nokali echi nasawíliami chati. Echi apóstol jéanili echi jitra: “Chabénala jaré ʼyemi jeʼná jerigá chati sitíi oláami níilitamo”. Jiti la, ¿achi aniwáami ju japi ma ke siné ku inílili nokinalia echi nasawíliami chati? A keʼré japi ku inílili echi riká nokinalia jiti echi chati namuti we jilí ju japi bilé riwema inilia. Nalí echi cristianos japi iʼwérili nokali ke nokayá echi chati namuti, ma “ku biʼwíami niráa niwárami níili” alí galérami nili Jeobá jitra (1 Cor. 6:9-11). Alí mujé echi riká cho inérami nima.
14 Tákoré mi inílisa isínalia echi chati namuti, mujé ko a omérima ke isiá japi chati ju. Alí tákoré mi ke omérima isiá japi mi ke checho ku inílima isínalia echi chati namuti, mujé ko a omérima ke isiá echi chati namuti japi mi inili alí japi mi nata (Efes. 2:3). Jiti la, ¿piri mi iʼwírima jiti mi ke isima echi chati namuti japi mi inili isínalia?
PIRI TAMÓ IʼWÍRIMA JITI KE NOKIBOA ECHI CHATI NAMUTI
15. Jiti ta ke nokiboa echi chati namuti japi ta inili nokinalia, ¿piri ta nokisáré?
15 Jiti mi ke isima echi chati namuti japi mi inili isínalia, ami bachá machisáré piri ju japi mi we jilí niraa. Aʼlá tibuka isí jiti mi ke binoy ékima (Sant. 1:22). Japi riká, a keʼré japi bilé ko natama “Jarecho ko waʼlú bají tamí yúa”, o animéeré japi jarecho iyiri ju jéaniká “Nijé upila wabé simá isíami nílaká tamí yúa, nijé ko ke inílimili inénalia echi pornografía”. Japi echi riká nata, isimí japi riká ko ke me chati ka echi namuti japi inili isínalia, alí echi riká natia isímiré japi sapú isima japi chati ju. Jiti la, kiti aní o kiti natá japi jarecho iyiri ju jiti mi inili isínalia japi chati ju. Nalí mujé binoy iyiri ju (Gál. 6:7).
16. ¿Piri namuti mi iʼwírima jiti mi ke isima echi chati namuti japi mi inili isínalia?
16 Ke bi ju japi mi machimea piri namuti mi jilí niraa, ayénachó mi bachá natásaré japi mi ke isima echi chati namuti (1 Cor. 9:26, 27; 1 Tes. 4:4; 1 Ped. 1:15, 16). ¿Chúriká mi isima? Ami aʼlá machisáré piri namuti isimí japi mi sapú isínalima echi chati namuti alí chu kabú. Japi riká, a keʼré japi mi sapú isima echi chati namuti japalí ma we aʼlí rokojó ju o japalí mi we risiyá nílisa. Aʼlá biné alí natá japi mi isima japalí mi inílisa cha isínalia. Japi riká ti ma bineli, jiti mi ke isima echi chati namuti japi mi inili isínalia, we aʼlá ju japi mi bachá we aʼlá natama japi mi isima (Prov. 22:3).
17. ¿Piri ta biné José jitra? (Génesis 39:7-9; ayénachó iné echi imágenes).
17 Natabo chúriká isili José japalí echi Potifar upila aneli japi echi yúa boʼimea: José ko sapú aneli japi ke, alí we jiwérika niraa (leeri Génesis 39:7-9). Japi riká isili, néwariwélitili japi echi ko bachaka jonsa aʼlá nátili japi ke boʼimea bilecho rijoi upila yúa. ¿Piri ta biné José jitra? Japi wabé aʼlá ju aʼlá natia bachaka jonsa japi ta ke nokiboa echi namuti chati. Echi riká, japalí ikisaa echi namuti, ke jilí nirabo nokayá japi aʼlá ju.
Sapú aní japi mi ke isínali echi chati namuti japi riká isili José. (Iné echi párrafo 17).
“AMINABI WE AʼLÁ NÁTIKA ABOI INESI”
18. ¿Piri che jaré namuti isísaré jiti mi ke isima echi chati namuti japi mi inili isínalia? (2 Corintios 13:5, TNM).
18 Jiti mi ke isima echi chati namuti japi mi inili isínalia, ami aminabi aʼlá nátika binoy inésaré chúriká mi isimí alí nata (leeri 2 Corintios 13:5, TNM). Jepuná mi iʼwírima machiyá achi mi sinúrika ku isísaré jiti mi ke cha isima. Japi riká, japalí mi iʼwérili isili ke isiá bilé namuti chati, nárika isí jepuná: “¿Chu kilí ni isili ke isimia echi namuti chati?”. Ami wilí isílaká, kiti siwé, nalí natá chúriká mi isima jiti che siné ko ke mi wilí isima. Nárika isí jepuná: “¿Achi ni omeri sapú ku riwea natia echi chati namuti? ¿Achi echi namuti japi ni iné o japi ni kipú isimí japi ni wabé jilí nirama isiá japi aʼlá ju? ¿Achi ni sapú chakena iné japalí machina chati namuti japi riká nasawíliami chati? ¿Achi ni aʼlá machí japi nijewia japi Jeobá nulá wabé aʼlá ju tamí jitra, tákoré isini kaachi ani iʼwérili isísaré aʼlá isiá?” (Sal. 101:3).
19. ¿Chúsiá ti aʼlá tibuka nokisáré japi ta nata alí noká tákoré ti mayé japi bilé namuti ke me chati ju?
19 Ayénachó newalabo japi “tamujé sulala ko we ékiami ju alí wabé chati isíami” (Jer. 17:9). Alí Jesús anili japi “jaré pagótami wabé chati ʼnata mapujiti aboni we chati suléami ju” (Mat. 15:19). Jiti la, aʼlá tibuka nokisáré jiti tamó sulala ke tamó ékima nátika japi echi namuti japi ta noká ke me chati ju. Japi riká bilé japi ma riweli inea pornografía, miná ko chotásimiré natia japi ke chati ju inea imágenes japoná machina namuti japi isimí japi cha isínalima, echoná ke machínisaká pagótami machí sapéami. O a keʼré japi echi ko jériká natama: “Ke chati ju natia japi riká ko isiá echi nasawíliami chati ke ni isísaká”. Echi riká natia néwariwéliti japi echi ko ma bachá nati chúriká isima echi chati namuti (Rom. 13:14). ¿Piri tamó iʼwírima jiti ke echi riká nokiboa? Newalabo japi ne kulí ko ata nokibóaré namuti japi ke aʼlá ju jiti ta nata japi ke me chati ju, nalí echi riká nokayá isímiré japi miná ko nokiboa namuti japi wabé chati ju.b Jiti la, ke ti natásaré echi namuti japi isima japi ta aʼlá niraa inepo japi chati ju.
20. ¿Piri ikimea pe aminana echi chati namuti jitra japi ta inili nokinalia, alí jépuká tamó iʼwiri jipi?
20 Japi riká ti ma bineli, Jeobá tamó iyá jiwérala jiti nokiboa japi aʼlá ju. Ayénachó, jiti Jesús ma mukuli tamujé jitra, ati oméripo sinibí pirea echoná Wichimóbachi baʼóachi alí we ti kaníliami nipo jiti oméripo nóchilia Jeobá ma ke inilia nokinalia echi chati namuti. Nalí kecho séachi echalí rawé, ati newalásaré japi ta iʼwérili nokisáaká ke nokayá japi chati ju, Jeobá tamó iʼwírima alí a oméripo ke nokayá echi chati namuti.
CANCIÓN sjj 122 ¡Kiti riwepo Jeobá!
a RAʼÍCHALI JAPI WE NATÉAMI JU: Echoná Biblia, echi raʼíchali pecado wisabé niraa ruyá aní japi isimí bilé, japi riká chikoa, isiá echi nasawíliami chati o miʼayá (Éx. 20:13-15; 1 Cor. 6:18). Nalí ayénachó ruyá aní japi ta ke sébali aʼlá nokáami ju japalí ti jonsa ocheri, tákoré ti kecho bijí nokali chati namuti.
b Echoná Proverbios 7:7-23 ruyé japi bilé remalí isili jaré namuti japi ke aʼlá nili alí miná ko jepuná isili japi isima echi nasawíliami chati.
c JAPI RUYÉ JAPI MACHINA ECHONÁ FOTOS: Oʼwiná: Bilé hermano japi atí echoná cafetería, iné okuá rijoi japi noká japi riká ko korúa anakupi niraa. Watoná: Bilé hermana iné okuá pagótami japi pewia jawi.