Watchtower BIBLIOTEKA ONLINE
Watchtower
BIBLIOTEKA ONLINE
Tetun Dili
Á
  • Á
  • á
  • É
  • é
  • Í
  • í
  • Ó
  • ó
  • Ú
  • ú
  • Ã
  • ã
  • Ç
  • ç
  • Ñ
  • ñ
  • ʼ
  • BÍBLIA
  • LIVRU SIRA
  • REUNIAUN SIRA
  • nwt Gênesis 1:1-50:26
  • Génesis

La iha video neʼebé bele loke.

Deskulpa, la bele loke vídeo.

  • Génesis
  • Bíblia Sagrada Tradusaun Mundu Foun
Bíblia Sagrada Tradusaun Mundu Foun
Génesis

GÉNESIS

1 Horiuluk* kedas Maromak kria lalehan no rai.*+

2 Iha tempu neʼebá, mundu la iha buat ida no mamuk, no nakukun mak iha bee kleʼan leten,+ no Maromak nia espíritu*+ book an bá-mai iha bee leten.+

3 Tuirmai Maromak dehan: “Naroman mosu bá.” No naroman mosu duni.+ 4 Depois neʼe, Maromak haree katak naroman neʼe mak diʼak, no Maromak hahú haketak naroman husi nakukun. 5 Maromak bolu naroman nuʼudar Loron, maibé nia bolu nakukun nuʼudar Kalan.+ Iha kalan no iha mós dadeer, neʼe mak loron ida.

6 Tuirmai Maromak dehan: “Mosu bá fatin mamuk* iha leten+ entre bee sira, hodi haketak bee ba parte rua.”*+ 7 Tuirmai Maromak halo fatin mamuk neʼe no haketak bee neʼebé iha nia okos husi bee neʼebé iha nia leten.+ No sai duni nuneʼe. 8 Maromak bolu fatin mamuk neʼe nuʼudar Lalehan. Iha kalan no iha mós dadeer, neʼe mak loron rua.

9 Tuirmai Maromak dehan: “Bee neʼebé iha mundu* halibur hamutuk bá iha fatin ida, no rai maran mosu bá.”+ No sai duni nuneʼe. 10 Maromak bolu parte neʼebé maran nuʼudar Rai,+ maibé kona-ba bee neʼebé halibur hamutuk ona, nia bolu nuʼudar Tasi.+ No Maromak haree katak ida-neʼe diʼak.+ 11 Tuirmai Maromak dehan: “Rai hamosu duʼut, ai-horis no ai-hun sira bá, tuir sira ida-idak nia modelu. Ai-horis sira-neʼe sei fó fini no ai-hun sira sei fó fuan hamutuk ho musan.” No sai duni nuneʼe. 12 Rai hamosu duʼut, ai-horis no ai-hun sira, tuir sira ida-idak nia modelu. Ai-horis sira-neʼe fó fini+ no ai-hun sira fó fuan hamutuk ho musan. No Maromak haree katak ida-neʼe diʼak. 13 Iha kalan no iha mós dadeer, neʼe mak loron tolu.

14 Tuirmai Maromak dehan: “Naroman sira mosu bá+ iha lalehan hodi haketak loron ho kalan,+ no sira sei sai nuʼudar sinál ba tempu, loron sira no tinan sira.+ 15 Buat sira-neʼe sei sai nuʼudar naroman iha lalehan hodi fó naroman ba rai.” No sai duni nuneʼe. 16 Tuirmai Maromak halo loro-matan no fulan,* loro-matan mak atu domina loron,+ no fulan mak atu domina kalan, no nia mós halo fitun sira.+ 17 Entaun, Maromak tau buat sira-neʼe iha lalehan hodi fó naroman ba rai 18 no mós atu domina loron no kalan no atu haketak naroman husi nakukun.+ No Maromak haree katak ida-neʼe diʼak. 19 Iha kalan no iha mós dadeer, neʼe mak loron haat.

20 Tuirmai Maromak dehan: “Bee sai nakonu bá ho kriatura sira neʼebé moris,* no animál sira neʼebé semo, semo bá iha lalehan neʼebé aas liu rai.”+ 21 Maromak kria animál boot sira iha tasi no kriatura* hotu neʼebé book an bá-mai iha bee laran, tuir sira ida-idak nia modelu, no mós animál hotu neʼebé semo, tuir sira ida-idak nia modelu. No Maromak haree katak ida-neʼe diʼak. 22 Ho ida-neʼe, Maromak haraik bensaun ba sira, hodi dehan: “Iha oan no sai barak bá no halo nakonu tasi,+ no animál neʼebé semo sai barak bá iha rai.” 23 Iha kalan no iha mós dadeer, neʼe mak loron lima.

24 Tuirmai Maromak dehan: “Rai sai nakonu bá ho animál* sira, tuir sira ida-idak nia modelu, animál neʼebé maus, animál fuik no animál seluk* iha rai, tuir sira ida-idak nia modelu.”+ No sai duni nuneʼe. 25 Tuirmai Maromak kria animál fuik tuir sira ida-idak nia modelu, animál maus tuir sira ida-idak nia modelu no animál seluk iha rai tuir sira ida-idak nia modelu. No Maromak haree katak ida-neʼe diʼak.

26 Tuirmai Maromak dehan: “Mai ita+ kria ema tuir ita-nia ilas,+ atu hanesan ho ita,+ no sira sei domina ikan sira iha tasi, animál neʼebé semo,* animál maus sira no rai tomak no mós animál seluk iha rai.”+ 27 No Maromak kria ema tuir ninia ilas. Nia kria sira mane no feto.+ 28 Depois neʼe, Maromak haraik bensaun ba sira, no Maromak dehan ba sira: “Iha oan no sai barak bá, halo nakonu no domina rai neʼe,+ domina+ ikan sira iha tasi, animál neʼebé semo no kriatura hotu neʼebé book an iha rai.”

29 Tuirmai Maromak dehan: “Haʼu fó imi ai-horis hotu neʼebé fó fini no ai-hun hotu neʼebé fó fuan iha mundu tomak. Buat sira-neʼe sei sai nuʼudar imi-nia ai-han.+ 30 Kona-ba animál fuik hotu iha rai, animál hotu neʼebé semo iha lalehan no mós kriatura* hotu neʼebé book an iha rai, haʼu fó ai-horis matak hotu nuʼudar sira-nia ai-han.”+ No sai duni nuneʼe.

31 Depois neʼe, Maromak haree buat hotu neʼebé nia halo ona, no ida-neʼe diʼak tebes.+ Iha kalan no iha mós dadeer, neʼe mak loron neen.

2 Ho ida-neʼe mak Maromak kria hotu ona lalehan no rai ho buat hotu neʼebé iha laran.*+ 2 No antes tama ba loron hitu, Maromak halo hotu ninia serbisu, no iha loron hitu nia hahú deskansa husi ninia serbisu hotu neʼebé nia halo ona.+ 3 Tuirmai Maromak fó bensaun ba loron hitu no fó sai katak loron neʼe mak sagradu, tanba iha loron neʼe Maromak hahú deskansa husi ninia serbisu atu kria buat hotu tuir ninia hakarak.

4 Neʼe mak istória kona-ba tempu neʼebé Maromak kria lalehan no rai, iha loron neʼebé Maromak Jeová* halo rai no lalehan.+

5 Iha tempu neʼebá seidauk iha ai-horis iha rai no la iha ai-funan ka duʼut neʼebé moris iha rai-luan, tanba Maromak Jeová seidauk halo udan tun ba rai no seidauk iha ema ida atu halo toʼos. 6 Maibé Maromak halo bee-suar* saʼe husi rai, no ida-neʼe halo bokon rai tomak.

7 Tuirmai Maromak Jeová halo mane ida husi rai-rahun+ no huu iis moris nian ba ninia inus,+ no mane neʼe sai ema* neʼebé moris.+ 8 Depois neʼe, Maromak Jeová halo jardín ida iha Eden,+ iha parte leste, no iha neʼebá mak nia tau mane neʼebé nia kria ona.+ 9 Ho ida-neʼe, Maromak Jeová kuda ai-hun oioin neʼebé diʼak atu haree no diʼak atu sai nuʼudar ai-han, no nia mós kuda ai-hun moris nian*+ iha jardín nia klaran no mós kuda ai-hun neʼebé hanaran nuʼudar ai-hun koñesimentu kona-ba buat diʼak no aat.*+

10 Iha mota ida neʼebé suli sai husi Eden hodi fó bee ba jardín neʼe, no husi neʼebá mak mota neʼe fahe ba mota haat.* 11 Mota primeiru naran Pison, mota neʼe haleʼu rai-Havila tomak, no rai neʼe iha osan-mean. 12 No osan-mean iha rai neʼe diʼak. Rai neʼe mós iha ai-been bedeliu no fatuk-oniks. 13 Mota segundu naran Jion, no mota neʼe haleʼu rai-Kus* tomak. 14 Mota terseiru naran Hídekel,*+ mota neʼe suli ba rai-Asíria+ nia sorin parte leste. No mota ikus naran Eufrates.+

15 Maromak Jeová lori mane neʼe no tau nia iha jardín Eden hodi tau matan ba jardín neʼe no halo toʼos iha neʼebá.+ 16 Maromak Jeová mós fó mandamentu ba mane neʼe, hodi dehan: “Ai-fuan husi ai-hun hotu iha jardín neʼe ó bele han toʼo bosu.+ 17 Maibé kona-ba ai-hun neʼebé hanaran nuʼudar ai-hun koñesimentu kona-ba buat diʼak no aat, ó labele han ninia fuan, tanba iha loron neʼebé ó han ai-fuan neʼe, ó sei mate duni.”+

18 Tuirmai Maromak Jeová hatete: “La diʼak ba mane neʼe atu kontinua moris mesak. Haʼu sei fó ajuda-naʼin ida ba nia nuʼudar ninia pár.”*+ 19 Iha tempu neʼebá, Maromak Jeová halo animál fuik oioin iha rai no animál hotu neʼebé semo iha lalehan, no nia lori ba mane neʼe atu haree mane neʼe sei fó naran saida ba animál ida-idak, no naran neʼebé mane neʼe fó ba animál* sira, ida-neʼe mak sai sira-nia naran.+ 20 Entaun mane neʼe fó naran ba animál maus hotu no ba animál sira neʼebé semo, no animál fuik hotu iha rai-luan, maibé mane neʼe rasik la iha ajuda-naʼin ida nuʼudar ninia pár.* 21 Tan neʼe, Maromak Jeová halo mane neʼe toba-dukur loos, no bainhira nia toba hela, Maromak hasai mane neʼe nia ruin knosen ida no tuirmai nia taka fali isin iha fatin neʼe. 22 Ho ruin neʼebé Maromak Jeová hasai ona husi mane neʼe, Maromak halo feto ida, no nia lori feto neʼe ba mane neʼe.+

23 Tuirmai mane neʼe dehan:

“Ikusmai, neʼe mak ruin husi haʼu-nia ruin

No isin husi haʼu-nia isin.

Haʼu sei hanaran nia Feto,

Tanba nia foti husi mane.”+

24 Tan neʼe mak mane ida sei husik ninia inan-aman no nia sei hela hamutuk* ho ninia feen, no sira sei sai isin ida deʼit.+ 25 No mane neʼe no nia feen kontinua molik,+ maibé sira naʼin-rua la sente moe.

3 Samea+ mak animál ida neʼebé matan-moris* liu animál fuik hotu iha rai-luan neʼebé Maromak Jeová kria ona. Samea dehan ba feto neʼe: “Maromak dehan duni katak imi labele han ai-fuan husi ai-hun hotu iha jardín neʼe ka?”+ 2 Feto neʼe hatán ba samea: “Ami bele han ai-fuan husi ai-hun sira iha jardín neʼe.+ 3 Maibé kona-ba ai-fuan husi ai-hun neʼebé iha jardín nia klaran,+ Maromak dehan ona: ‘Imi labele han ai-fuan husi ai-hun neʼe, imi labele kaer ai-hun neʼe. Se lae, imi sei mate.’” 4 Rona tiha neʼe, samea dehan ba feto neʼe: “Tuir loloos, imi sei la mate.+ 5 Tanba Maromak hatene katak iha loron neʼebé imi han ai-fuan neʼe, imi-nia matan sei nakloke no imi sei sai hanesan Maromak hodi hatene buat diʼak no aat.”+

6 Entaun, feto neʼe haree katak ai-fuan husi ai-hun neʼe diʼak atu han no ai-hun neʼe haree furak, sin, ai-hun neʼe haree diʼak tebes. Nuneʼe nia hahú kuʼu ai-fuan neʼe no han.+ Tuirmai, nia fó ai-fuan ba ninia laʼen bainhira hamutuk ho nia, no ninia laʼen mós han.+ 7 Depois neʼe, sira naʼin-rua nia matan nakloke no sira foin hatene katak sira molik. Tan neʼe, sira suku hamutuk ai-figeira tahan no kesi neʼe haleʼu sira-nia knotak.+

8 Liutiha tempu balu, sira rona Maromak Jeová nia lian bainhira nia laʼo iha jardín iha tempu neʼebé anin huu,* no mane neʼe no nia feen subar husi Maromak Jeová* iha ai-hun sira-nia leet iha jardín. 9 Maromak Jeová bolu beibeik mane neʼe no dehan ba nia: “Ó iha neʼebé?” 10 Ikusmai mane neʼe hatán: “Haʼu rona Ita-nia lian iha jardín, maibé haʼu taʼuk tanba haʼu molik, tan neʼe mak haʼu subar.” 11 Ho ida-neʼe, Maromak dehan: “Sé mak fó-hatene ba ó katak ó molik?+ Ó han ona ai-fuan husi ai-hun neʼebé haʼu bandu ó atu labele han ka?”+ 12 Mane neʼe hatán: “Feto neʼebé Ita fó mai haʼu, nia mak fó ai-fuan husi ai-hun neʼe ba haʼu, tan neʼe haʼu han.” 13 Tuirmai Maromak Jeová dehan ba feto neʼe: “Tanbasá mak ó halo nuneʼe?” Feto neʼe hatán: “Samea mak lohi haʼu, tan neʼe haʼu han.”+

14 Entaun Maromak Jeová dehan ba samea neʼe:+ “Tanba ó halo ona ida-neʼe, ó sei hetan malisan iha animál maus hotu no animál fuik hotu nia leet iha rai. Ó sei dolar ho ó-nia kabun, no ó sei han rai-rahun iha ó-nia moris tomak. 15 Haʼu sei halo ó+ no feto+ neʼe odi malu,+ nuneʼe mós ho ó-nia bei-oan+ no ninia bei-oan.+ Nia* sei harahun ó-nia ulun,+ no ó sei hakanek ninia ain-tuban.”+

16 Maromak dehan ba feto neʼe: “Haʼu sei aumenta liután ó-nia moras durante tempu neʼebé ó sai isin-rua. Ho moras makaʼas mak ó sei tuur-ahi, no ó sei hakarak nafatin besik ba ó-nia laʼen, no nia sei domina ó.”

17 No Maromak dehan ba Adão:* “Tanba ó rona ona ba ó-nia feen nia liafuan no han ai-fuan husi ai-hun neʼebé haʼu bandu ó+ hodi dehan: ‘Ó labele han ida-neʼe’, haʼu sei fó-malisan ba rai tanba ó.+ Iha ó-nia moris tomak, ó sei halo serbisu todan hodi hetan ai-han husi rai.*+ 18 Rai sei hamosu ai-tarak no duʼut aat ba ó, no ó tenke han modo neʼebé moris iha rai-luan. 19 Ho kosar-been mak ó sei han ai-han* toʼo ó fila fali ba rai, tanba ó mai husi rai.+ Ó mak rai-rahun no ó sei fila fali ba rai-rahun.”+

20 Depois neʼe, Adão hanaran nia feen Eva,* tanba nia sei sai inan ba ema hotu.+ 21 No Maromak Jeová halo roupa naruk husi animál nia kulit ba Adão no nia feen, no sira hatais roupa sira-neʼe.+ 22 Tuirmai Maromak Jeová dehan: “Haree bá, mane neʼe sai ona hanesan ita hodi hatene buat diʼak no aat.+ Agora, haʼu tenke halo buat ruma atu nuneʼe nia la lolo liman hodi foti mós ai-fuan husi ai-hun moris nian+ no han no moris ba nafatin.” 23 Ho ida-neʼe, Maromak Jeová duni sai nia husi jardín Eden+ atu fila rai neʼebé uluk Maromak foti hodi halo nia.+ 24 Entaun Maromak duni sai ema neʼe, no tau kerubín sira+ iha parte leste husi jardín Eden no tau mós surik kroʼat neʼebé lakan no nakdulas nafatin atu taka dalan ba ai-hun moris nian.

4 Adão halo relasaun seksuál ho nia feen Eva, no Eva sai isin-rua.+ Bainhira nia tuur-ahi oan-mane ida naran Caim,+ nia dehan: “Haʼu tuur-ahi* oan-mane ida tanba Jeová mak ajuda haʼu.” 2 Depois neʼe, nia tuur-ahi oan-mane ida tan naran Abel,+ Caim nia alin.

Abel sai bibi-atan, maibé Caim sai toʼos-naʼin. 3 Liutiha tempu balu, Caim lori ai-fuan no modo balu husi toʼos hodi hasaʼe nuʼudar sakrifísiu ba Jeová. 4 Maibé Abel lori bibi-oan primeiru sira,+ inklui mós bibi-oan sira-neʼe nia naʼan bokur. Iha tempu neʼebá Jeová simu Abel no ninia sakrifísiu,+ 5 maibé nia la simu Caim no ninia sakrifísiu. Tan neʼe, Caim sai hirus tebes no triste.* 6 Tuirmai Jeová husu ba Caim: “Tanbasá mak ó sai hirus tebes no triste?* 7 Se ó halo fali buat neʼebé diʼak, haʼu sei simu ó,* loos ka lae? Maibé se ó la fila hodi halo buat diʼak, sala mak hein hela iha odamatan atu ataka, no hakarak tebes atu domina ó. Ó bele luta hasoru hodi manán nia ka lae?”

8 Depois neʼe, Caim dehan ba ninia alin Abel: “Mai ita bá rai-luan.” Bainhira sira iha toʼos laran, Caim ataka ninia alin Abel no oho nia.+ 9 Liutiha neʼe, Jeová dehan ba Caim: “Ó-nia alin Abel iha neʼebé?” Caim hatán: “Haʼu la hatene. Haʼu-nia knaar mak atu hein haʼu-nia alin ka?” 10 Ho ida-neʼe, Maromak dehan: “Tanbasá mak ó halo nuneʼe? Rona bá! Ó-nia alin nia raan hakilar mai haʼu husi rai.+ 11 Agora ó sei hetan malisan, no haʼu sei duni sai ó husi rai neʼe, tanba iha rai neʼe mak ó fakar ó-nia alin nia raan ho ó-nia liman.*+ 12 Kuandu ó fila rai, rai sei la fó ninia rezultadu* ba ó. Ó sei sai nuʼudar ema laʼo-rai no refujiadu iha rai neʼe.” 13 Rona tiha neʼe, Caim dehan ba Jeová: “Kastigu ba haʼu-nia sala neʼe todan liu ba haʼu. 14 Ohin Ita duni sai haʼu husi rai neʼe, no Ita sei la haree tan haʼu. Haʼu sei sai nuʼudar ema laʼo-rai no refujiadu, no ema naran deʼit neʼebé hetan haʼu sei oho duni haʼu.” 15 Entaun, Jeová dehan ba nia: “Tanba razaun neʼe, ema naran deʼit neʼebé oho Caim sei hetan kastigu ba dala hitu.”

Ho ida-neʼe, Jeová halo sinál* ida kona-ba Caim atu nuneʼe ema naran deʼit neʼebé hetan nia labele oho nia. 16 Tuirmai Caim sai husi Jeová nia oin no hela iha rai-Nod* neʼebé iha Eden nia sorin parte leste.+

17 Depois neʼe, Caim halo relasaun seksuál ho ninia feen,+ no nia feen sai isin-rua no tuur-ahi oan-mane ida naran Enoc. Tuirmai nia harii sidade ida no hanaran sidade neʼe tuir ninia oan nia naran Enoc. 18 Depois neʼe, Enoc iha oan-mane ida naran Irad. Irad nia oan-mane mak Meujael, Meujael nia oan-mane mak Metusael, no Metusael nia oan-mane mak Lamec.

19 Lamec kaben ho feto naʼin-rua. Ninia feen primeiru naran Ada, no feen segundu naran Zila. 20 Ada tuur-ahi oan-mane ida naran Jabal. Nia mak beiʼala ba ema hotu neʼebé hela iha tenda no hakiak animál. 21 Ninia alin naran Jubal. Nia mak beiʼala ba ema hotu neʼebé toka arpa no huu flauta. 22 No mós, Zila tuur-ahi oan-mane ida naran Tubal-Caim, neʼebé halo sasán oioin husi riti no besi. Tubal-Caim nia feton mak Naamá. 23 Depois neʼe, Lamec hatoʼo liafuan tuirmai neʼe ba nia feen Ada no Zila:

“Rona haʼu-nia lian bá, imi Lamec nia feen sira,

See tilun ba haʼu-nia liafuan:

Haʼu oho ona mane ida tanba nia hakanek haʼu,

Sin, haʼu oho mane joven ida tanba nia baku haʼu.

24 Se ema neʼebé oho Caim tenke hetan kastigu ba dala 7,+

Entaun, ema neʼebé oho Lamec tenke hetan kastigu ba dala 77.”

25 Adão halo tan relasaun seksuál ho ninia feen, no nia feen tuur-ahi oan-mane ida. Nia feen hanaran oan neʼe Set,*+ tanba nia dehan: “Maromak fó mai haʼu oan ida tan hodi troka Abel neʼebé Caim oho tiha ona.”+ 26 Kona-ba Set, nia mós iha oan-mane ida, neʼebé nia hanaran Enos.+ Iha tempu neʼebá, ema hahú temi Jeová nia naran.*

5 Tuirmai neʼe mak istória kona-ba Adão. Iha loron* neʼebé Maromak kria Adão, Maromak halo Adão tuir ninia ilas.+ 2 Maromak kria sira mane no feto.+ Iha loron neʼebé Maromak kria sira,+ nia fó bensaun ba sira no bolu sira nuʼudar Ema.*

3 Bainhira Adão tinan 130, nia sai aman ba oan-mane ida hanesan ho nia, tuir ninia ilas, no hanaran nia Set.+ 4 Depois Adão sai tiha aman ba Set, Adão moris tinan 800 tan. No nia iha oan-mane no oan-feto sira seluk. 5 Entaun Adão moris toʼo tinan 930, no nia mate.+

6 Bainhira Set tinan 105, nia sai aman ba Enos.+ 7 Depois Set sai tiha aman ba Enos, Set moris tinan 807 tan. No nia iha oan-mane no oan-feto sira seluk. 8 Entaun Set moris toʼo tinan 912, no nia mate.

9 Bainhira Enos tinan 90, nia sai aman ba Kenan. 10 Depois Enos sai tiha aman ba Kenan, Enos moris tinan 815 tan. No nia iha oan-mane no oan-feto sira seluk. 11 Entaun Enos moris toʼo tinan 905, no nia mate.

12 Bainhira Kenan tinan 70, nia sai aman ba Malalel.+ 13 Depois Kenan sai tiha aman ba Malalel, Kenan moris tinan 840 tan. No nia iha oan-mane no oan-feto sira seluk. 14 Entaun Kenan moris toʼo tinan 910, no nia mate.

15 Bainhira Malalel tinan 65, nia sai aman ba Jared.+ 16 Depois Malalel sai tiha aman ba Jared, Malalel moris tinan 830 tan. No nia iha oan-mane no oan-feto sira seluk. 17 Entaun Malalel moris toʼo tinan 895, no nia mate.

18 Bainhira Jared tinan 162, nia sai aman ba Enoc.+ 19 Depois Jared sai tiha aman ba Enoc, Jared moris tinan 800 tan. No nia iha oan-mane no oan-feto sira seluk. 20 Entaun Jared moris toʼo tinan 962, no nia mate.

21 Bainhira Enoc tinan 65, nia sai aman ba Metusalém.+ 22 Depois Enoc sai tiha aman ba Metusalém, Enoc kontinua laʼo ho Maromak loos* ba tinan 300. No nia iha oan-mane no oan-feto sira seluk. 23 Entaun Enoc moris toʼo tinan 365. 24 Enoc nafatin laʼo ho Maromak loos.+ Tuirmai nia la iha tan, tanba Maromak foti nia.+

25 Bainhira Metusalém tinan 187, nia sai aman ba Lamec.+ 26 Depois Metusalém sai tiha aman ba Lamec, Metusalém moris tinan 782 tan. No nia iha oan-mane no oan-feto sira seluk. 27 Entaun Metusalém moris toʼo tinan 969, no nia mate.

28 Bainhira Lamec tinan 182, nia sai aman ba oan-mane ida. 29 Nia hanaran ninia oan neʼe Noé,*+ no dehan: “Nia sei fó kmaan ba ita husi ita-nia serbisu todan no husi ita-nia liman neʼebé sai kole tanba rai neʼebé Jeová fó-malisan ona.”+ 30 Depois Lamec sai tiha aman ba Noé, Lamec moris tinan 595 tan. No nia iha oan-mane no oan-feto sira seluk. 31 Entaun Lamec moris toʼo tinan 777, no nia mate.

32 Bainhira Noé tinan 500 ona, nia sai aman ba Sem,+ Ham+ no Jafet.+

6 Bainhira ema sai barak ona iha rai no iha mós oan-feto sira, 2 anju sira*+ hahú haree katak ema nia oan-feto sira bonita. Tan neʼe, sira komesa hili feto hotu neʼebé sira hakarak hodi sai sira-nia feen. 3 Entaun Jeová dehan: “Haʼu* sei la hatudu pasiénsia nafatin ba ema,+ tanba sira mak isin deʼit.* Tan neʼe, sira sei moris toʼo tinan 120 deʼit.”+

4 Hahú husi tempu neʼebá, ema Nefilím* mak iha rai. Durante tempu neʼebá Maromak loos nia anju sira halo relasaun seksuál ho ema nia oan-feto sira, no feto sira-neʼe tuur-ahi oan-mane sira. Oan sira-neʼe iha kbiit boot no naran-boot iha tempu uluk.

5 Entaun, Jeová haree katak ema nia hahalok aat sai barak tebes iha rai no ema nia hanoin hotu iha laran mak aat deʼit iha tempu hotu.+ 6 Jeová sente triste tanba nia kria ona ema iha rai, no nia sente laran-kanek tebes.+ 7 Tan neʼe Jeová dehan: “Haʼu sei halakon ema neʼebé haʼu kria ona husi rai leten, ema hamutuk ho animál neʼebé maus, animál neʼebé semo no animál seluk,* tanba haʼu sente triste hodi kria sira.” 8 Maibé Jeová haree Noé nuʼudar ema neʼebé monu loos ba ninia laran.

9 Tuirmai neʼe mak istória kona-ba Noé.

Noé mak ema neʼebé laran-loos.+ Nia moris ho hahalok loos iha ninia jerasaun nia leet. Noé laʼo ho Maromak loos.+ 10 Noé iha oan-mane naʼin-tolu: Sem, Ham no Jafet.+ 11 Maibé tuir Maromak loos nia haree, rai sai aat ona no nakonu ho violénsia. 12 Sin, Maromak hateke ba rai, no neʼe aat ona;+ ema hotu halo hahalok neʼebé aat iha rai.+

13 Depois neʼe, Maromak dehan ba Noé: “Haʼu deside ona atu halakon kriatura hotu, tanba ema halo rai neʼe nakonu ho violénsia, tan neʼe haʼu sei halakon ema no rai.+ 14 Nuneʼe, halo ró* ida ba ó-nia an, halo neʼe ho ai-rezinoza.+ Ó tenke halo kuartu sira iha ró nia laran no taka ró nia laran no liʼur ho alkatraun.+ 15 Ó tenke halo ró hanesan tuirmai neʼe: Ninia naruk metru 133 ho balu, luan metru 22 no aas metru 13.* 16 Ó tenke halo janela* ba ró neʼe sentímetru 45* husi leten hodi naroman bele tama. Ó tenke tau odamatan ba ró neʼe iha ninia sorin+ no ó tenke halo andár iha okos, andár segundu no andár terseiru.

17 “Kona-ba haʼu, haʼu sei halo rai-nabeen akontese+ iha mundu hodi halakon kriatura hotu neʼebé iha iis* moris nian iha mundu.* Buat hotu iha rai sei lakon.+ 18 No haʼu sei halo aliansa ho ó, no ó hamutuk ho ó-nia oan-mane sira, ó-nia feen, no ó-nia feto-foun sira tenke tama ba ró laran.+ 19 Ó tenke lori animál rua-rua husi animál oioin,+ inan ida no aman ida,+ ba ró laran hodi sira bele kontinua moris hamutuk ho ó. 20 Kona-ba animál neʼebé semo tuir sira-nia modelu, animál neʼebé maus tuir sira-nia modelu, no animál seluk hotu iha rai tuir sira-nia modelu, animál rua-rua husi modelu hotu sei tama ba ró hamutuk ho ó hodi sira bele kontinua moris.+ 21 Kona-ba ó, ó tenke halibur no lori ai-han oioin atu han,+ ai-han sira-neʼe ba ó no mós ba animál sira.”

22 Noé halo tuir mandamentu hotu neʼebé Maromak fó ba nia. Nia halo nuneʼe duni.+

7 Depois neʼe, Jeová dehan ba Noé: “Tama ba ró laran, ó no ó-nia umakain tomak, tanba haʼu haree katak ó mak ema neʼebé laran-loos liu hotu husi jerasaun neʼe.+ 2 Ó tenke lori animál hitu* husi animál moos* hotu,+ animál aman no inan; no lori animál rua husi animál hotu neʼebé la moos, aman ida no inan ida; 3 no mós ó tenke lori animál hitu* husi animál oioin neʼebé semo, animál aman no inan, atu nuneʼe sira labele lakon husi rai.*+ 4 Tanba loron hitu tan, haʼu sei halo udan tau+ ba loron 40 no kalan 40,+ no haʼu sei halakon kriatura moris hotu neʼebé haʼu kria ona iha rai.”+ 5 Entaun Noé halo tuir mandamentu hotu neʼebé Jeová fó ba nia.

6 Noé tinan 600 bainhira rai-nabeen akontese iha mundu.+ 7 Entaun Noé hamutuk ho ninia oan-mane sira, ninia feen, no ninia feto-foun sira tama ba ró antes rai-nabeen akontese.+ 8 Kona-ba animál hotu neʼebé moos, animál hotu neʼebé la moos, animál sira neʼebé semo, no buat hotu neʼebé book an iha rai,+ 9 sira laʼo tama ba ró laran hodi toʼo ba Noé. Sira tama rua-rua, aman ida no inan ida, hodi tuir Maromak nia mandamentu ba Noé. 10 Liutiha loron hitu, rai-nabeen akontese iha rai.

11 Bainhira Noé tinan 600 ona, iha loron 17 fulan-segundu, bee kleʼan hotu iha lalehan* nakloke no odamatan sira ba bee hotu iha leten nakloke.+ 12 Udan boot tun ba rai toʼo loron 40 no kalan 40. 13 Iha loron neʼe duni mak Noé tama ba ró laran hamutuk ho ninia oan-mane sira, Sem, Ham no Jafet,+ no mós ninia feen no ninia feto-foun naʼin-tolu.+ 14 Sira tama hamutuk ho animál fuik hotu tuir sira-nia modelu, animál maus hotu tuir sira-nia modelu, animál seluk* hotu iha rai tuir sira-nia modelu, animál hotu neʼebé semo tuir sira-nia modelu, manu hotu, no animál hotu neʼebé iha liras. 15 Sira kontinua laʼo tama ba ró laran hodi toʼo ba Noé. Sira tama rua-rua, kriatura hotu neʼebé iha iis* moris nian. 16 Ho ida-neʼe, animál aman no inan husi animál hotu tama ba ró laran hodi tuir Maromak nia mandamentu neʼebé nia fó ba Noé. Depois neʼe, Jeová taka odamatan.

17 Udan boot kontinua tau iha rai toʼo loron 40, no bee kontinua aumenta ba beibeik no hahú lori ró neʼe. Ikusmai ró neʼe namlele iha bee leten. 18 Bee sai barak tebes no kontinua aumenta iha rai, maibé ró neʼe namlele nafatin iha bee leten. 19 Tuirmai bee sai barak tebes iha rai toʼo taka foho aas hotu iha lalehan nia okos.+ 20 Bee saʼe aas toʼo maizumenus metru neen ho balu* iha foho sira-nia leten.

21 Entaun kriatura hotu neʼebé book an bá-mai iha rai mate,+ katak animál neʼebé semo, animál maus, animál fuik, animál kiʼik sira,* inklui mós ema hotu.+ 22 Buat hotu neʼebé iha rai maran neʼebé iha iis* moris nian mate hotu.+ 23 Ho ida-neʼe, Maromak halakon kriatura moris hotu husi rai neʼe, inklui ema, animál maus, animál neʼebé semo no animál seluk.* Buat hotu lakon husi rai,+ só Noé deʼit no sira neʼebé hamutuk ho nia iha ró laran mak hetan salvasaun.+ 24 No bee kontinua taka rai ba loron 150.+

8 Tuirmai Maromak hanoin fali Noé, no mós animál fuik, no animál maus hotu neʼebé hamutuk ho nia iha ró laran.+ Maromak halo anin huu iha rai leten, no bee hahú sai menus. 2 Bee kleʼan hotu iha lalehan taka tiha no odamatan sira ba bee hotu iha leten taka tiha, ho ida-neʼe, udan para.+ 3 Tuirmai bee hahú sai menus neineik-neineik husi rai. No iha loron 150 nia rohan, bee sai menus ona. 4 Iha loron 17 fulan-hitu, ró para iha foho ida iha Ararat. 5 No bee kontinua sai menus toʼo fulan-sanulu. No iha loron primeiru fulan-sanulu, foho-tutun sira hahú mosu.+

6 Nuneʼe iha loron 40 nia rohan, Noé loke ró neʼe nia janela,+ 7 no nia husik sai manu-metan ida. Manu neʼe semo bá-mai no sempre fila fali toʼo bee sai maran husi rai.

8 Depois neʼe, nia husik sai manu-pombu ida atu bele hatene se bee tun ona husi rai leten ka lae. 9 Manu-pombu neʼe la hetan fatin atu tuur, entaun nia fila fali ba Noé iha ró laran tanba bee sei taka hela mundu tomak.+ No Noé lolo liman no lori fali manu neʼe ba ró laran. 10 Noé hein tan ba loron hitu, no dala ida tan nia husik sai manu-pombu neʼe husi ró. 11 Bainhira manu-pombu neʼe fila fali ba nia iha lokraik, nia haree katak iha manu neʼe nia ibun iha ai-oliveira tahan neʼebé nurak! Entaun Noé hatene katak bee sai menus ona husi rai.+ 12 Nia hein tan ba loron hitu. Tuirmai nia husik fali manu-pombu neʼe sai, maibé manu neʼe la fila fali ba nia.

13 Bainhira Noé tinan 601,+ iha loron primeiru fulan-primeiru, bee menus ona husi rai, no Noé hasai parte balu husi ró neʼe nia kakuluk no haree katak rai komesa sai maran. 14 Iha loron 27 fulan-segundu, rai hotu maran ona.

15 Tuirmai Maromak dehan ba Noé: 16 “Ó, ó-nia feen, ó-nia oan-mane sira no sira-nia feen, sai husi ró neʼe.+ 17 Lori sai kriatura hotu neʼebé hamutuk ho ó,+ animál neʼebé semo no animál boot sira no animál seluk* iha rai, hodi sira bele aumenta iha rai no iha oan no sai barak iha rai.”+

18 Nuneʼe Noé sai ba liʼur hamutuk ho ninia oan-mane sira,+ ninia feen no ninia feto-foun sira. 19 Kriatura hotu neʼebé moris, animál hotu neʼebé semo, buat hotu neʼebé book an iha rai no animál seluk hotu, sira sai husi ró neʼe tuir sira-nia modelu.+ 20 Depois neʼe, Noé harii altár ida+ ba Jeová no foti animál moos balu no manu balu neʼebé moos,+ no hasaʼe animál sira-neʼe nuʼudar sakrifísiu sunu nian iha altár leten.+ 21 No Jeová horon morin neʼebé halo nia kontente.* Tan neʼe Jeová hanoin iha ninia laran, dehan: “Haʼu sei nunka fó-malisan fali ba rai+ tanba ema nia hahalok, tanba ema nia hanoin mak aat deʼit husi kiʼik toʼo boot.+ Haʼu sei nunka halakon tan kriatura moris hotu hanesan haʼu foin halo.+ 22 Husi ohin ba oin, sei iha tempu kari fini no koʼa, tempu malirin no manas, bailoro no udan, loron no kalan iha rai ba nafatin.”+

9 Tuirmai Maromak haraik bensaun ba Noé no ninia oan-mane sira, hodi dehan ba sira: “Iha oan no sai barak bá no halo nakonu rai.+ 2 Kriatura hotu iha rai no animál hotu neʼebé semo iha lalehan, buat hotu neʼebé book an iha rai no ikan hotu iha tasi, sei taʼuk ba imi. Agora haʼu fó sira ba imi-nia liman.*+ 3 Kriatura hotu neʼebé book an bele sai nuʼudar ai-han ba imi.+ Hanesan haʼu fó ona modo-tahan ba imi, haʼu mós fó buat sira-neʼe hotu ba imi.+ 4 Maibé naʼan hamutuk ho ninia raan,+ katak ninia moris,* imi keta han ida-neʼe.+ 5 No mós, se animál ruma oho ema, animál neʼe tenke mate tanba halakon ema nia moris ka fakar ema* nia raan. Se ema ida oho ninia maluk, nia mós tenke selu fali moris ba haʼu tanba nia halakon ninia maluk nia moris.+ 6 Tanba Maromak halo ema tuir ninia ilas,+ entaun ema naran deʼit neʼebé fakar ema seluk nia raan, ema mós sei fakar ninia raan.+ 7 Kona-ba imi, iha oan no sai barak bá, no imi tenke aumenta liután hodi sai barak iha rai.”+

8 Tuirmai Maromak dehan ba Noé no ninia oan-mane sira neʼebé hamutuk ho nia: 9 “Agora haʼu halo aliansa ho imi+ no imi-nia bei-oan sira, 10 no ho kriatura* hotu neʼebé hamutuk ho imi, manu sira, animál boot sira, no kriatura seluk hotu iha rai hamutuk ho imi,+ sira hotu neʼebé sai husi ró laran. 11 Sin, haʼu halo aliansa ho imi: Haʼu sei nunka halakon tan buat moris hotu ho rai-nabeen, no rai-nabeen sei nunka estraga tan mundu tomak.”+

12 Maromak hatutan tan: “Neʼe mak sinál ba aliansa neʼebé haʼu halo entre haʼu ho imi no ho kriatura* hotu neʼebé hamutuk ho imi, no ba jerasaun hotu iha futuru. 13 Haʼu tau haʼu-nia arkiris iha kalohan, no ida-neʼe mak sei sai sinál ba aliansa entre haʼu ho rai. 14 Kuandu haʼu hamosu kalohan iha rai leten, tuirmai arkiris mós sei mosu duni iha kalohan. 15 No haʼu sei hanoin-hetan duni haʼu-nia aliansa neʼebé haʼu halo entre haʼu ho imi no ho kriatura* hotu tuir sira-nia modelu, no rai-nabeen sei nunka akontese tan hodi halakon buat moris hotu.+ 16 Arkiris sei mosu iha kalohan, no haʼu sei haree duni no hanoin-hetan aliansa neʼebé sei iha ba nafatin, aliansa entre haʼu ho kriatura* hotu iha mundu.”

17 Maromak repete fali ba Noé, hodi dehan: “Neʼe mak sinál ba aliansa neʼebé haʼu halo entre haʼu ho buat moris hotu neʼebé iha rai.”+

18 Noé nia oan-mane sira neʼebé sai husi ró mak Sem, Ham no Jafet.+ Liutiha neʼe, Ham sai aman ba Kanaan.+ 19 Sira naʼin-tolu neʼe mak Noé nia oan-mane, no ema hotu iha mundu mai husi sira no namkari iha rai oioin.+

20 Tuirmai Noé hahú fila rai no kuda uvas. 21 Bainhira nia hemu tua-uvas neʼe, nia sai lanu, no nia hasai nia roupa iha ninia tenda laran. 22 Kanaan nia aman Ham haree Noé nia isin-molik, no Ham fó-hatene ba ninia maun naʼin-rua iha liʼur. 23 Entaun, Sem no Jafet foti hena no tau neʼe iha sira naʼin-rua nia kabaas no laʼo tama ho kotuk. No sira taka sira-nia aman nia isin-molik no la hateke ba sira-nia aman, no sira la haree sira-nia aman nia isin-molik.

24 Bainhira Noé oin-moos ona husi tua-uvas neʼe no nia hatene buat neʼebé ninia oan-ikun halo ba nia, 25 nia dehan:

“Malisan ba Kanaan.+

Nia sei sai atan neʼebé kiʼik liu ba ninia maun sira.”+

26 Nia hatutan tan:

“Fó hahiʼi ba Jeová, Sem nia Maromak,

No Kanaan sei sai atan ba Sem.+

27 Maromak sei fó rai neʼebé luan ba Jafet,

Nia sei hela iha Sem nia tenda.

No Kanaan mós sei sai ninia atan.”

28 Depois rai-nabeen,+ Noé moris tinan 350 tan. 29 Entaun Noé moris toʼo tinan 950, no nia mate.

10 Tuirmai neʼe mak istória kona-ba Noé nia oan-mane sira, Sem,+ Ham no Jafet.

Liutiha rai-nabeen, sira iha oan-mane sira.+ 2 Jafet nia oan-mane sira mak Gomer,+ Magog,+ Madai, Javan, Tubal,+ Mesek+ no Tiras.+

3 Gomer nia oan-mane sira mak Askenaz,+ Rifat no Togarma.+

4 Javan nia oan-mane sira mak Elisá,+ Tarsis,+ Kitim+ no Dodanim.

5 Sira-nia bei-oan namkari ba fatin oioin hodi hela iha illa sira, tuir sira-nia língua, família no nasaun sira.

6 Ham nia oan-mane sira mak Kus, Mizraim,+ Put+ no Kanaan.+

7 Kus nia oan-mane sira mak Sebá,+ Havila, Sabta, Raamá+ no Sabteka.

Raamá nia oan-mane sira mak Sabá no Dedan.

8 Kus nia oan-mane mak Nimrod. Nimrod mak ema primeiru neʼebé iha kbiit boot iha mundu. 9 Nia sai nuʼudar kasadór ho kbiit boot neʼebé kontra Jeová. Tan neʼe mak iha lia-dadolin neʼebé dehan: “Nia hanesan deʼit Nimrod, kasadór ho kbiit boot neʼebé kontra Jeová.” 10 Sidade primeiru sira neʼebé nia ukun mak Babel,+ Erek,+ Akad no Kalne, iha rai-Sinear.+ 11 No husi rai neʼe mak nia bá rai-Asíria+ no harii sidade Nínive,+ Reobote-Ir, Kala 12 no Resen, neʼebé iha entre Nínive no Kala. Sidade sira-neʼe hotu hamutuk mak sai hanesan sidade boot.

13 Mizraim nia oan-mane sira mak Ludim,+ Anamim, Leabim, Naftuim,+ 14 Patrusim,+ Kasluim no Kaftorim.+ Ema Filístia+ mak jerasaun husi Kasluim.

15 Kanaan nia oan-mane primeiru mak Sidon,+ no ninia oan-mane seluk mak Hetes,+ 16 no Kanaan nia jerasaun inklui mós ema Jebus,+ ema Amoreu,+ ema Girgaseu, 17 ema Heveu,+ ema Arkeu, ema Sineu, 18 ema Arvadeu,+ ema Zemareu no ema Hamat.+ Ikusmai, Kanaan nia família namkari ba fatin oioin. 19 Entaun, ema Kanaan nia fronteira hahú husi Sidon toʼo Gerar,+ besik Gaza,+ toʼo Sodoma, Gomorra,+ Adma no Zeboim,+ besik Laisa. 20 Neʼe mak Ham nia oan-mane sira tuir sira-nia família, língua, rai no nasaun.

21 Sem mós iha oan sira, no nia sai beiʼala ba Eber+ nia oan-mane sira, no Sem mak Jafet nia alin.* 22 Sem nia oan-mane sira mak Elam,+ Asur,+ Arpasad,+ Lud no Aram.+

23 Aram nia oan-mane sira mak Uz, Hul, Geter no Mase.

24 Arpasad nia oan-mane mak Selá,+ no Selá nia oan-mane mak Eber.

25 Eber iha oan-mane naʼin-rua. Ninia oan-mane ida naran Peleg,*+ tanba durante ninia moris mak rai* haketak malu. Ninia oan-mane ida seluk naran Joktan.+

26 Joktan nia oan-mane sira mak Almodad, Selef, Hazarmavet, Jera,+ 27 Hadoram, Uzal, Dikla, 28 Obal, Abimael, Sabá, 29 Ofir,+ Havila no Jobab. Sira hotu mak Joktan nia oan-mane.

30 Sira-nia hela-fatin mak husi Mesa toʼo Sefar, iha área foho nian iha Leste.

31 Neʼe mak Sem nia oan-mane sira tuir sira-nia família, língua, rai no nasaun.+

32 Neʼe mak família husi Noé nia oan-mane sira tuir sira-nia jerasaun família nian no sira-nia nasaun. Husi sira mak nasaun sira namkari ba fatin oioin iha mundu liutiha rai-nabeen.+

11 Iha tempu neʼebá, mundu tomak iha língua ida deʼit no ema uza liafuan sira neʼebé hanesan. 2 Bainhira sira laʼo daudaun ba parte leste, sira hetan rai-tetuk iha rai-Sinear,+ no sira hahú hela iha neʼebá. 3 Tuirmai, sira dehan ba malu: “Mai! Mai ita halo bloku* no tunu neʼe ho ahi.” Entaun sira uza bloku duké fatuk, no alkatraun nuʼudar simente. 4 No sira dehan: “Mai! Mai ita harii sidade ida ba ita-nia an no uma aas* ida ho tutun toʼo lalehan, atu nuneʼe ita sei hetan naran-boot, hodi ita labele namkari ba fatin oioin iha mundu tomak.”+

5 Tuirmai Jeová tun hodi haree sidade neʼe no uma aas* neʼebé ema harii. 6 No Jeová dehan: “Haree bá! Sira mak povu ida deʼit ho língua ida deʼit,+ no neʼe mak buat neʼebé sira hahú ona atu halo. Agora, buat naran deʼit neʼebé sira hanoin atu halo, sira bele kumpre duni ida-neʼe. 7 Mai! Mai ita+ tun bá neʼebá hodi haketak sira-nia língua, atu nuneʼe sira labele komprende malu.” 8 Entaun husi fatin neʼe, Jeová halo sira namkari ba fatin oioin iha mundu tomak,+ no neineik-neineik sira para hodi la harii tan sidade neʼe. 9 Tan neʼe mak ema hanaran sidade neʼe Babel,*+ tanba iha fatin neʼe mak Jeová haketak língua iha mundu tomak no husi fatin neʼe Jeová halo sira namkari ba fatin oioin iha mundu tomak.

10 Tuirmai neʼe mak istória kona-ba Sem.+

Depois rai-nabeen liutiha tinan rua, bainhira Sem tinan 100, nia sai aman ba Arpasad.+ 11 Depois Sem sai tiha aman ba Arpasad, Sem moris tinan 500 tan. No nia iha oan-mane no oan-feto sira seluk.+

12 Bainhira Arpasad tinan 35, nia sai aman ba Selá.+ 13 Depois Arpasad sai tiha aman ba Selá, Arpasad moris tinan 403 tan. No nia sai aman ba oan-mane no oan-feto sira seluk.

14 Bainhira Selá tinan 30, nia sai aman ba Eber.+ 15 Depois Selá sai tiha aman ba Eber, Selá moris tinan 403 tan. No nia iha oan-mane no oan-feto sira seluk.

16 Bainhira Eber tinan 34, nia sai aman ba Peleg.+ 17 Depois Eber sai tiha aman ba Peleg, Eber moris tinan 430 tan. No nia iha oan-mane no oan-feto sira seluk.

18 Bainhira Peleg tinan 30, nia sai aman ba Reú.+ 19 Depois Peleg sai tiha aman ba Reú, Peleg moris tinan 209 tan. No nia iha oan-mane no oan-feto sira seluk.

20 Bainhira Reú tinan 32, nia sai aman ba Serug. 21 Depois Reú sai tiha aman ba Serug, Reú moris tinan 207 tan. No nia iha oan-mane no oan-feto sira seluk.

22 Bainhira Serug tinan 30, nia sai aman ba Naor. 23 Depois Serug sai tiha aman ba Naor, Serug moris tinan 200 tan. No nia iha oan-mane no oan-feto sira seluk.

24 Bainhira Naor tinan 29, nia sai aman ba Tera.+ 25 Depois Naor sai tiha aman ba Tera, Naor moris tinan 119 tan. No nia iha oan-mane no oan-feto sira seluk.

26 Bainhira Tera tinan 70, nia sai aman ba Abram,+ Naor+ no Haran.

27 Tuirmai neʼe mak istória kona-ba Tera.

Tera sai aman ba Abram, Naor no Haran; Haran sai aman ba Lot.+ 28 Bainhira Haran nia aman Tera sei moris, Haran mate iha rai neʼebé nia moris bá, iha Ur,+ ema Kaldeia nia rai.+ 29 Abram no Naor hola feto. Abram nia feen naran Sarai,+ no Naor nia feen naran Milca,+ Haran nia oan-feto. Haran mak Milca no Iscá nia aman. 30 No Sarai la iha oan,+ tanba nia labele iha oan.

31 Depois neʼe, Tera lori ninia oan-mane Abram no nia bei-oan Lot,+ Haran nia oan-mane, no mós ninia feto-foun Sarai, Abram nia feen. Sira laʼo ho Tera hodi sai husi Ur, ema Kaldeia nia rai, hodi bá rai-Kanaan.+ Liutiha tempu balu, sira toʼo iha Haran+ no hahú hela iha neʼebá. 32 Tera moris toʼo tinan 205 no mate iha Haran.

12 Jeová dehan ba Abram: “Sai husi ó-nia rai no husik ó-nia família sira no ó-nia aman nia umakain hodi bá rai neʼebé haʼu sei hatudu ba ó.+ 2 Haʼu sei halo ó sai nasaun boot ida, no haʼu sei haraik bensaun ba ó, no haʼu sei halo ó naran-boot, no ema seluk sei hetan bensaun tanba ó.+ 3 Haʼu sei haraik duni bensaun ba ema neʼebé fó bensaun ba ó, no haʼu sei fó-malisan ba ema neʼebé hotar ó,+ no família hotu iha rai sei hetan duni bensaun* liuhusi ó.”+

4 Entaun Abram bá hodi halo tuir buat neʼebé Jeová hatete ona ba nia, no Lot mós bá hamutuk ho nia. Abram tinan 75 bainhira nia husik Haran.+ 5 Abram lori nia feen Sarai,+ ninia sobriñu Lot,+ no lori mós sasán hotu no atan* sira neʼebé sira hetan iha Haran,+ no sira komesa laʼo ba rai-Kanaan.+ Bainhira sira toʼo iha rai-Kanaan, 6 Abram laʼo liu rai neʼe hodi toʼo iha área Siquém,+ besik ai-hun boot sira iha Moré.+ Iha tempu neʼebá, ema Kanaan sira mak hela iha rai neʼe. 7 Tuirmai Jeová mosu ba Abram no dehan: “Haʼu sei fó rai neʼe ba ó-nia bei-oan.”+ Entaun, iha fatin neʼe Abram harii altár ida ba Jeová, neʼebé mosu ona ba nia. 8 Tuirmai nia muda husi fatin neʼe hodi laʼo ba área foho nian neʼebé iha Betel nia sorin parte leste,+ no nia harii tenda entre Betel no Ai;+ Betel mak iha sorin parte oeste no Ai mak iha sorin parte leste. Iha neʼebá mak nia harii altár ida ba Jeová+ no hahú bolu* Jeová nia naran.+ 9 Depois neʼe, Abram sobu ninia tenda hodi sai husi fatin neʼe, no nia muda ninia tenda husi fatin ida ba fatin seluk hodi laʼo ba área Negeb.+

10 Ikusmai rai-hamlaha mosu iha fatin neʼe, no Abram tun ba rai-Ejitu hodi hela iha neʼebá ba tempu uitoan,*+ tanba rai-hamlaha neʼe boot tebes.+ 11 Bainhira sira besik atu tama ba rai-Ejitu, nia dehan ba ninia feen Sarai: “Favór ida, rona mai haʼu! Haʼu hatene katak ó mak feto neʼebé bonita.+ 12 Tan neʼe, kuandu ema Ejitu haree ó, sira sei dehan: ‘Neʼe mak ninia feen.’ No sira sei oho haʼu maibé husik ó moris. 13 Favór ida, dehan katak ó mak haʼu-nia feton, hodi nuneʼe buat aat labele mosu ba haʼu tanba ó, no haʼu sei la lakon haʼu-nia moris.”*+

14 Bainhira Abram foin tama ba rai-Ejitu, ema Ejitu haree katak feto neʼebé hamutuk ho nia mak bonita loos. 15 Faraó* nia ulun-naʼin sira mós haree feto neʼe, no sira gaba nia ba Faraó, tan neʼe ema lori feto neʼe ba Faraó nia uma. 16 Nia tau matan didiʼak ba Abram tanba feto neʼe, no Abram hetan bibi-malae, karau, kuda-burru inan no aman, atan-mane no atan-feto, no kuda-kamelu.+ 17 Tuirmai Jeová fó susar boot oioin ba Faraó no ninia umakain tanba Sarai, Abram nia feen.+ 18 Entaun Faraó bolu Abram no dehan: “Tanbasá mak ó halo nuneʼe mai haʼu? Tanbasá mak ó la fó-hatene mai haʼu katak feto neʼe mak ó-nia feen? 19 Tanbasá mak ó dehan katak nia mak ó-nia feton?+ Haʼu besik atu hola nia nuʼudar haʼu-nia feen. Agora ó-nia feen mak neʼe. Lori nia no bá ona!” 20 Tuirmai Faraó fó orden ba ninia atan sira kona-ba Abram, no sira haruka nia sai hamutuk ho ninia feen no buat hotu neʼebé nia iha.+

13 Tuirmai, Abram sai husi rai-Ejitu hodi saʼe ba área Negeb,+ nia ho ninia feen no buat hotu neʼebé nia iha, hamutuk ho Lot. 2 Abram riku tebetebes ho animál-hakiak, osan-mutin no osan-mean.+ 3 Nia hela iha fatin ida ba fatin seluk nuʼudar nia laʼo husi área Negeb ba Betel, no nia toʼo iha fatin neʼebé uluk nia harii ninia tenda entre Betel no Ai,+ 4 iha fatin neʼebé uluk nia harii altár ida. Iha fatin neʼe, Abram bolu Jeová nia naran.

5 Lot neʼebé laʼo hamutuk ho Abram, nia mós iha bibi-malae, karau no tenda sira. 6 Nuneʼe, sira labele ona atu hela hamutuk iha fatin ida deʼit tanba sira iha animál* barak ona. 7 Tan neʼe, ema sira neʼebé hein Abram nia animál ho ema sira neʼebé hein Lot nia animál istori malu. Iha tempu neʼebá, ema Kanaan no ema Perizeu mak hela iha rai neʼe.+ 8 Entaun Abram dehan ba Lot:+ “Favór ida, la diʼak atu mosu istori malu entre haʼu no ó no entre haʼu-nia atan no ó-nia atan sira, tanba ita naʼin-rua mak família. 9 Nuneʼe, ó bele hili parte naran deʼit husi rai neʼe. Favór ida, mai ita haketak malu. Se ó bá liman-karuk, haʼu sei bá liman-loos. Maibé se ó bá liman-loos, haʼu sei bá liman-karuk.” 10 Entaun Lot foti matan no haree área Jordaun+ hotu toʼo Zoar.+ Nia haree katak fatin sira-neʼe hotu iha bee barak, fatin sira-neʼe hanesan Jeová nia jardín,+ no hanesan rai-Ejitu. Iha tempu neʼebá, Jeová seidauk halakon Sodoma no Gomorra. 11 Nuneʼe Lot hili área Jordaun hotu, no Lot muda ninia tenda ba parte leste. Ho ida-neʼe, sira haketak malu. 12 Abram hela iha rai-Kanaan, maibé Lot hela besik sidade sira iha área neʼe.+ Ikusmai Lot harii nia tenda besik Sodoma. 13 Iha tempu neʼebá, ema iha Sodoma mak aat, sira halo sala neʼebé aat tebes kontra Jeová.+

14 Depois Lot haketak an tiha husi Abram, Jeová dehan ba Abram: “Favór ida, foti matan no haree rai neʼe husi ó-nia fatin, haree ba parte norte no súl, ba parte leste no oeste, 15 tanba rai hotu neʼebé ó haree, haʼu sei fó ba ó no ó-nia bei-oan nuʼudar liman-rohan ba nafatin.+ 16 No haʼu sei halo ó-nia bei-oan sai barak hanesan rai-rahun iha rai. Se ema ida bele sura rai-rahun iha rai, neʼe katak nia mós bele sura ó-nia bei-oan.+ 17 Hamriik bá, laʼo haleʼu rai neʼe tuir ninia naruk no ninia luan, tanba haʼu sei fó rai neʼe ba ó.” 18 Nuneʼe, Abram kontinua hela iha tenda. Liutiha tempu balu, nia bá Hebron+ no harii ninia tenda hodi hela besik ai-hun boot sira iha Mamre,+ no iha neʼebá mak nia harii altár ida ba Jeová.+

14 Iha tempu neʼebá Liurai Amrafel husi Sinear,+ Liurai Ariok husi Elasar, Liurai Kedorlaomer+ husi Elam,+ no Liurai Tidal husi Goim, 2 sira halo funu hasoru Liurai Bera husi Sodoma,+ Liurai Birsa husi Gomorra,+ Liurai Sinab husi Adma, Liurai Semeber husi Zeboim,+ no liurai husi Belá, katak Zoar. 3 Liurai sira-neʼe hotu halibur tropa hamutuk iha Rai-Tetuk Sidim,+ neʼe katak Tasi Masin.*+

4 Sira serbí ona Liurai Kedorlaomer durante tinan 12, maibé iha tinan 13 sira kontra nia. 5 Entaun iha tinan 14, Liurai Kedorlaomer hamutuk ho liurai sira seluk, sira mai halo funu no manán ema Refaim iha Asterote-Karnaim, ema Zuzim iha Ham, ema Emim+ iha Savé-Kiriataim, 6 no ema Horeu+ iha sira-nia foho Seir+ toʼo El-Paran, neʼebé iha rai-fuik. 7 Tuirmai sira fila fali no toʼo iha En-Mispat, katak Kades,+ no sira manán ema Amalec+ nia área hotu no mós manán ema Amoreu+ neʼebé hela iha Hazazon-Tamar.+

8 Iha tempu neʼebá, liurai husi Sodoma bá hamutuk ho liurai husi Gomorra, liurai husi Adma, liurai husi Zeboim, no liurai husi Belá, katak Zoar, no sai prontu iha Rai-Tetuk Sidim atu halo funu 9 hasoru Liurai Kedorlaomer husi Elam, Liurai Tidal husi Goim, Liurai Amrafel husi Sinear, no Liurai Ariok husi Elasar.+ Liurai naʼin-haat hasoru liurai naʼin-lima. 10 Iha Rai-Tetuk Sidim nakonu ho alkatraun kuak, no liurai husi Sodoma no liurai husi Gomorra koko atu halai maibé sira monu ba kuak sira-neʼe, no ema seluk fali halai ba área foho nian. 11 Liurai sira neʼebé manán funu neʼe foti sasán hotu husi Sodoma no Gomorra, no foti sira-nia ai-han hotu no depois sira sai husi fatin neʼe.+ 12 Sira mós lori Abram nia sobriñu Lot neʼebé hela iha Sodoma,+ no mós foti ninia sasán, no sira sai husi fatin neʼe.

13 Depois neʼe, mane ida neʼebé halai husi funu neʼe mai no fó-hatene ba Abram, ema Ebreu neʼe. Iha tempu neʼebá, Abram hela besik Mamre nia ai-hun boot sira. Mamre mak ema Amoreu.+ Mamre, Eskol no Aner mak maun-alin.+ Sira mak Abram nia maluk funu-naʼin. 14 Nuneʼe Abram rona katak ema lori tiha ninia família+ sai dadur. Ho ida-neʼe, nia halibur ninia ema sira neʼebé hetan ona treinu, katak atan naʼin-318 neʼebé moris mai iha ninia umakain, no sira duni tuir ema neʼebé lori Lot toʼo Dan.+ 15 Durante kalan, nia fahe ninia atan sira ba grupu-grupu, tuirmai nia ho ninia atan sira ataka ema sira-neʼe no manán. No nia duni tuir sira toʼo Hoba, neʼebé iha Damasku nia sorin parte norte. 16 Nia hadau fali sasán hotu, no nia mós salva ninia sobriñu Lot no mós Lot nia sasán sira, feto sira no ema seluk tan.

17 Depois Abram manán tiha Liurai Kedorlaomer hamutuk ho liurai sira seluk, nia fila fali no liurai husi Sodoma mai hodi hasoru Abram iha Rai-Tetuk Savé, neʼe katak Rai-Tetuk Liurai.+ 18 No Liurai Melkizedek+ husi Salém+ lori paun no tua-uvas mai. Nia mak amlulik ba Maromak neʼebé Aas Liu Hotu.+

19 Tuirmai nia haraik bensaun ba Abram no dehan:

“Bensaun ba Abram husi Maromak neʼebé Aas Liu Hotu,

Kriadór ba lalehan no rai,

20 No fó hahiʼi ba Maromak neʼebé Aas Liu Hotu,

Maromak neʼebé entrega ó-nia inimigu ba ó!”

Abram fó porsentu sanulu ba Melkizedek husi rikusoin hotu neʼebé nia foti husi funu.+

21 Depois neʼe, liurai husi Sodoma dehan ba Abram: “Fó ema* sira-neʼe mai haʼu, maibé ó bele foti sasán sira-neʼe ba ó-nia an.” 22 Maibé Abram dehan ba liurai husi Sodoma: “Haʼu foti saʼe liman hodi jura ba Jeová, Maromak neʼebé Aas Liu Hotu, Kriadór ba lalehan no rai, 23 katak haʼu sei la foti buat ida neʼebé Ita-Boot nian, maski kabas lahan ida ka sandálias talin ida mós lae, hodi nuneʼe Ita labele dehan: ‘Haʼu mak halo Abram riku.’ 24 Haʼu sei la foti buat ida só deʼit buat neʼebé mane joven sira-neʼe han ona. Maibé kona-ba ema sira neʼebé bá funu hamutuk ho haʼu, Aner, Eskol no Mamre,+ husik sira foti sira-nia parte.”

15 Depois neʼe, Jeová koʼalia ba Abram liuhusi vizaun ida, hodi dehan: “Keta taʼuk,+ Abram. Haʼu sei proteje ó.*+ Ó-nia kolen sei sai boot tebes.”+ 2 Abram hatán: “Jeová, Naʼi Ukun-Naʼin Boot Liu, haʼu seidauk iha oan, entaun Ita sei fó bensaun saida mai haʼu? No ema neʼebé sei simu haʼu-nia umakain nuʼudar liman-rohan mak mane Damasku ida, Eliezer.”+ 3 Abram hatutan tan: “Ita la fó oan ida mai haʼu,+ no haʼu-nia atan ida* mak sei troka haʼu hodi simu liman-rohan.” 4 Maibé Jeová hatán ba nia: “Mane neʼe sei la troka ó hodi simu liman-rohan, maibé ó-nia oan-mane rasik mak sei troka ó hodi simu liman-rohan.”+

5 Maromak lori Abram sai ba liʼur no dehan: “Favór ida, foti matan hateke ba lalehan no sura fitun sira, se karik ó bele.” Nia hatutan tan: “Ó-nia bei-oan sira sei sai hanesan neʼe.”+ 6 No Abram tau fiar ba Jeová,+ no Nia haree Abram nuʼudar ema laran-loos.+ 7 Nia hatutan tan: “Haʼu mak Jeová, neʼebé lori ó sai husi Ur, ema Kaldeia nia rai, hodi fó rai neʼe ba ó nuʼudar liman-rohan.”+ 8 Ho ida-neʼe, Abram husu: “Jeová, Naʼi Ukun-Naʼin Boot Liu, oinsá mak haʼu bele hatene katak haʼu sei simu rai neʼe nuʼudar liman-rohan?” 9 Maromak hatán ba nia: “Lori mai haʼu karau-inan ida,* bibi-timur inan ida no bibi-malae aman ida, animál sira-neʼe tenkesér tinan tolu, no lori mós manu-lakateu ida no manu-pombu ida.” 10 Nuneʼe nia foti animál sira-neʼe no koʼa sira ba rua no tau naʼan iha liña rua hodi sorin ida-idak hasoru malu, maibé nia la koʼa manu sira ba rua. 11 Manu boot sira komesa tun atu han naʼan husi animál sira-neʼe, maibé Abram kontinua duni manu sira-neʼe.

12 Bainhira loro-matan besik monu ona, Abram toba-dukur loos no nakukun komesa taka nia, nakukun neʼe halo nia taʼuk tebes. 13 Tuirmai Maromak dehan ba Abram: “Hatene loloos bá katak ó-nia bei-oan sei sai ema estranjeiru iha rai neʼebé laʼós sira-nian, no ema iha neʼebá sei halo sira sai atan no hanehan sira ba tinan 400.+ 14 Maibé haʼu sei tesi-lia ba nasaun neʼebé sira serbí,+ no depois neʼe, sira sei sai husi nasaun neʼe hodi lori sasán barak.+ 15 Kona-ba ó, ó sei moris naruk no ikusmai mate ho dame.+ No ema sei hakoi ó hamutuk ho ó-nia beiʼala sira. 16 Maibé iha jerasaun haat, ó-nia bei-oan sira sei fila fali mai iha neʼe,+ tanba tempu atu fó kastigu ba ema Amoreu seidauk toʼo.”+

17 Bainhira loro-matan tun ona no rai sai nakukun loos, iha ahi-matan ida mosu mai no suar saʼe husi neʼe, no ai-lolon neʼebé lakan komesa liu naʼan sira-neʼe nia leet. 18 Iha loron neʼe Jeová halo aliansa ho Abram,+ hodi dehan: “Haʼu sei fó rai neʼe ba ó-nia bei-oan,+ hahú husi mota iha Ejitu toʼo mota boot, katak Mota Eufrates:+ 19 rai husi ema Keneu,+ ema Kenizeu, ema Kadmoneu, 20 ema Hetes,+ ema Perizeu,+ ema Refaim,+ 21 ema Amoreu, ema Kanaan, ema Girgaseu no ema Jebus.”+

16 Abram nia feen Sarai la iha oan,+ maibé nia iha atan-feto ida husi rai-Ejitu naran Agar.+ 2 Entaun Sarai dehan ba Abram: “Jeová la husik haʼu atu iha oan. Tan neʼe favór ida, halo relasaun seksuál ho haʼu-nia atan. Karik haʼu bele hetan oan liuhusi nia.”+ Abram rona buat neʼebé Sarai hatete. 3 Bainhira Abram hela ona ba tinan sanulu iha rai-Kanaan, Abram nia feen Sarai fó ninia atan-feto ema Ejitu naran Agar ba ninia laʼen Abram nuʼudar feen. 4 Entaun Abram halo relasaun seksuál ho Agar, no nia sai isin-rua. Bainhira Agar hatene katak nia isin-rua ona, nia hahú odi ninia naʼi, Sarai.

5 Ho ida-neʼe, Sarai dehan ba Abram: “Susar neʼebé haʼu hetan mak ó-nia sala. Haʼu mak entrega haʼu-nia atan ba ó, maibé bainhira nia hatene katak nia isin-rua, nia hahú odi haʼu. Jeová sei tesi-lia entre haʼu ho ó.” 6 Entaun Abram dehan ba Sarai: “Nia mak ó-nia atan. Ó bele halo ba nia tuir buat neʼebé ó hanoin mak diʼak.” Tuirmai Sarai hamoe Agar, no Agar halai sai.

7 Liutiha tempu balu, Jeová nia anju hetan Agar besik bee-matan iha rai-fuik, bee-matan neʼebé iha dalan atu bá Sur.+ 8 Anju neʼe dehan: “Agar, Sarai nia atan, ó mai husi neʼebé no atu bá neʼebé?” Ho ida-neʼe, Agar hatán: “Haʼu halai husi haʼu-nia naʼi Sarai.” 9 Tuirmai Jeová nia anju dehan ba nia: “Fila fali ba ó-nia naʼi no haraik an ba nia.” 10 Jeová nia anju mós dehan: “Haʼu sei halo ó-nia bei-oan sira sai barak tebes toʼo sura labele.”+ 11 Jeová nia anju hatutan tan, hodi dehan: “Agora ó isin-rua, no ó sei tuur-ahi oan-mane ida, no ó tenke hanaran nia Ismael,* tanba Jeová rona ona ó-nia terus. 12 Nia sei sai mane neʼebé hanesan kuda-burru fuik.* Nia sei kontra ema hotu, no ema hotu sei kontra nia, no nia sei hela besik ninia maun-alin hotu.”*

13 Tuirmai, Agar bolu Jeová nia naran, Maromak neʼebé koʼalia* ba nia, hodi dehan: “Ita mak Maromak neʼebé haree buat hotu.”*+ Nia bolu Maromak nuneʼe tanba nia dehan: “Haʼu haree duni ida neʼebé haree haʼu ka lae?” 14 Tan neʼe mak bee-posu neʼe naran Beer-Lahai-Roi.* Bee-posu neʼe entre Kades no Bered. 15 Depois neʼe, Agar tuur-ahi oan-mane ida ba Abram, no Abram hanaran ninia oan neʼe Ismael.+ 16 Abram tinan 86 bainhira Agar tuur-ahi Ismael.

17 Bainhira Abram tinan 99, Jeová mosu ba Abram no dehan ba nia: “Haʼu mak Maromak neʼebé Kbiit Boot Liu Hotu. Moris tuir haʼu-nia hakarak* no hatudu bá katak ó iha hahalok loos. 2 Haʼu sei halo haʼu-nia aliansa entre haʼu ho ó,+ no haʼu sei aumenta ó-nia bei-oan sai barak tebetebes.”+

3 Ho ida-neʼe, Abram hakneʼak no hakruʼuk ho oin ba rai, no Maromak kontinua koʼalia ho nia dehan: 4 “Kona-ba haʼu, haʼu halo ona aliansa ho ó,+ no ó sei sai duni aman ba nasaun barak.+ 5 Ó-nia naran laʼós tan Abram,* maibé ó-nia naran sei sai fali Abraão,* tanba haʼu sei halo ó sai nuʼudar aman ba nasaun barak. 6 Haʼu sei halo ó iha bei-oan barak tebetebes no nasaun sira sei mai husi ó, no liurai sira sei mai husi ó.+

7 “Haʼu sei kumpre haʼu-nia aliansa entre haʼu ho ó+ no ó-nia bei-oan husi jerasaun ba jerasaun, atu sai ó-nia Maromak no mós ó-nia bei-oan nia Maromak. Neʼe mak aliansa neʼebé sei iha ba nafatin. 8 Haʼu sei fó rai-Kanaan tomak ba ó no ó-nia bei-oan sira, rai neʼebé ó hela ona nuʼudar ema estranjeiru,+ nuʼudar liman-rohan ba nafatin, no haʼu sei sai sira-nia Maromak.”+

9 Maromak hatutan tan ba Abraão, dehan: “Kona-ba ó, ó tenke kumpre haʼu-nia aliansa, ó no ó-nia bei-oan sira iha sira-nia jerasaun hotu. 10 Tuirmai neʼe mak aliansa entre haʼu ho imi no imi-nia bei-oan sira atu imi halo tuir: Mane hotu iha imi-nia leet tenke hetan sirkunsizaun.*+ 11 Imi tenke halo sirkunsizaun hodi hasai kulit iha oin-lulik, no ida-neʼe sei sai nuʼudar sinál ba aliansa entre haʼu ho imi.+ 12 Iha imi-nia jerasaun hotu, mane hotu neʼebé iha imi-nia leet ho idade loron ualu tenke hetan sirkunsizaun,+ mane hotu neʼebé moris iha imi-nia uma, no mane naran deʼit neʼebé laʼós ó-nia bei-oan neʼebé ó sosa husi ema estranjeiru atu sai ó-nia atan. 13 Mane hotu neʼebé moris iha ó-nia umakain no mane hotu neʼebé ó sosa ho osan tenke hetan sirkunsizaun,+ no haʼu-nia aliansa neʼebé sai nuʼudar sinál iha imi-nia isin tenke sai aliansa ba nafatin. 14 Se mane ida la halo sirkunsizaun, nia* tenke mate hodi halakon husi povu nia leet. Nia kontra ona haʼu-nia aliansa.”

15 Tuirmai Maromak dehan ba Abraão: “Kona-ba ó-nia feen Sarai,*+ ó labele tan bolu nia Sarai, tanba ninia naran sei sai fali Sara.* 16 Haʼu sei haraik bensaun ba nia no liuhusi nia mak ó sei iha oan-mane ida.+ Haʼu sei haraik bensaun ba Sara no nia sei sai nuʼudar inan ba nasaun barak no ba liurai sira.” 17 Ho ida-neʼe, Abraão hakneʼak ho oin ba rai no hahú hamnasa no hanoin iha nia laran:+ “Mane neʼebé tinan 100 ona bele iha oan ka? No Sara, feto neʼebé tinan 90 ona bele tuur-ahi ka?”+

18 Entaun, Abraão dehan ba Maromak loos: “Favór ida, haraik bensaun ba Ismael!”+ 19 Ho ida-neʼe, Maromak dehan: “Ó-nia feen Sara sei iha duni oan-mane ida, no ó tenke hanaran nia Isaac.*+ No haʼu sei halo haʼu-nia aliansa ho nia. Ida-neʼe mak aliansa neʼebé sei iha ba nafatin, aliansa ho nia no ninia bei-oan sira.+ 20 Kona-ba Ismael, haʼu rona ona ó-nia liafuan. Haʼu sei haraik bensaun ba nia no haʼu sei aumenta ninia bei-oan hodi sai barak tebetebes. Nia sei sai aman ba xefe naʼin-12, no haʼu sei halo nia sai nasaun neʼebé boot.+ 21 Maibé haʼu sei halo haʼu-nia aliansa ho Isaac,+ neʼebé sei moris ba ó liuhusi Sara iha tinan oin iha tempu hanesan neʼe.”+

22 Bainhira Maromak koʼalia hotu tiha ho Abraão, Maromak husik nia. 23 Depois neʼe, Abraão lori ninia oan-mane Ismael no mane hotu neʼebé moris iha ninia umakain no ema hotu neʼebé nia sosa ho osan atu sai atan, mane hotu neʼebé iha Abraão nia umakain, no iha loron neʼe duni mak nia halo sirkunsizaun ba sira hodi tuir buat neʼebé Maromak hatete ba nia.+ 24 Abraão tinan 99 bainhira nia hetan sirkunsizaun.+ 25 Ninia oan-mane Ismael tinan 13 bainhira nia hetan sirkunsizaun.+ 26 Iha loron neʼe duni mak Abraão hetan sirkunsizaun no mós ninia oan-mane Ismael. 27 Mane hotu iha ninia umakain, mane hotu neʼebé moris iha ninia umakain no mane hotu neʼebé nia sosa husi ema estranjeiru atu sai atan, mós hetan sirkunsizaun hamutuk ho nia.

18 Depois neʼe, Jeová*+ mosu ba Abraão besik ai-hun boot sira iha Mamre+ bainhira nia tuur hela iha tenda nia odamatan oin iha tempu neʼebé rai-manas loos. 2 Nia foti matan no haree mane naʼin-tolu hamriik hela ladún dook husi nia.+ Entaun, nia halai bá hasoru sira no nia hakruʼuk ho oin ba rai. 3 No nia dehan: “Jeová, se haʼu monu loos ba Ita-nia laran, favór ida keta laʼo liu deʼit Ita-nia atan. 4 Favór ida, husik ami lori netik bee uitoan hodi fase imi-nia ain.+ Depois neʼe, deskansa lai iha ai-hun neʼe nia okos. 5 Tanba imi mai iha neʼe vizita imi-nia atan, entaun husik haʼu foti paun fuan ida, no halo kontente imi-nia laran.* Depois neʼe, imi bele kontinua fali imi-nia viajen.” Ho ida-neʼe, sira dehan: “Diʼak. Ó bele halo buat neʼebé ó dehan.”

6 Entaun Abraão ho ansi tama ba tenda no dehan ba Sara: “Lalais! Foti trigu uut neʼebé diʼak sea isin tolu,* deʼut bá hodi halo paun balu.” 7 Tuirmai, Abraão halai ba karau-lubun no hili karau* ida neʼebé diʼak no ninia naʼan mamar. Nia fó karau neʼe ba ninia atan ida hodi prepara lalais. 8 Depois neʼe, Abraão foti manteiga, susubeen no naʼan-karau neʼebé nia prepara ona, no nia tau iha sira-nia oin. Tuirmai nia hamriik iha sira-nia sorin iha ai-hun okos bainhira sira han hela.+

9 Sira husu nia: “Ó-nia feen Sara iha neʼebé?”+ Abraão hatán: “Nia iha tenda laran.” 10 Entaun, mane ida koʼalia tan: “Haʼu sei fila fali duni ba ó iha tinan oin iha tempu hanesan neʼe, no ó-nia feen Sara sei iha oan-mane ida.”+ No Sara rona hela ida-neʼe besik tenda nia odamatan neʼebé iha mane neʼe nia kotuk. 11 Abraão no Sara idade ona, sira ferik-katuas ona.+ Sara nia tinan liu ona atu iha oan.+ 12 Tan neʼe, Sara hahú hamnasa, no dehan ba ninia an: “Agora haʼu ferik ona no haʼu-nia naʼi mós katuas ona, haʼu sei hetan duni ksolok neʼe ka lae?”+ 13 Tuirmai, Jeová dehan ba Abraão: “Tanbasá mak Sara hamnasa no dehan: ‘Haʼu bele tuur-ahi oan ida maski haʼu ferik ona ka?’ 14 Iha buat ruma neʼebé Jeová labele halo ka?+ Haʼu sei fila fali ba ó iha tinan oin iha tempu hanesan neʼe, no Sara sei iha oan-mane ida.” 15 Maibé Sara nega no dehan: “Haʼu la hamnasa ida!” tanba nia taʼuk. Ho ida-neʼe, Maromak dehan: “Lae! Ó hamnasa duni.”

16 Bainhira mane sira-neʼe hamriik atu bá, sira hateke tun ba Sodoma,+ no Abraão laʼo ho sira atu haree sira bá. 17 Jeová dehan: “Haʼu sei la subar husi Abraão kona-ba buat neʼebé haʼu atu halo.+ 18 Tuir loloos, Abraão sei sai nasaun neʼebé boot no iha kbiit, no nasaun hotu iha rai sei hetan bensaun* liuhusi nia.+ 19 Tanba haʼu hatene didiʼak Abraão no haʼu fiar metin katak nia sei haruka ninia oan sira no ninia umakain atu halo tuir Jeová nia dalan hodi halo buat diʼak no loos,+ nuneʼe haʼu, Jeová, sei fó ba Abraão buat hotu neʼebé haʼu promete ona.”

20 Tuirmai Jeová dehan: “Sodoma no Gomorra nia sala mak todan loos+ no haʼu rona ona ema halerik makaʼas tanba sira.+ 21 Haʼu sei tun bá neʼebá atu buka-hatene se lian halerik neʼebé haʼu rona kona-ba sira-nia hahalok aat mak loos ka lae. Haʼu hakarak hatene kona-ba neʼe.”+

22 Tuirmai, mane sira-neʼe sai husi fatin neʼe hodi bá Sodoma, maibé Jeová+ kontinua hamutuk ho Abraão. 23 Abraão hakbesik no husu: “Ita sei halakon duni ema laran-loos hamutuk ho ema aat ka?+ 24 Se karik iha ema laran-loos naʼin-50 iha sidade neʼe nia laran, Ita sei halakon sira no la fó perdua ba fatin neʼe maski iha ema laran-loos naʼin-50 iha laran ka? 25 Haʼu hatene Ita sei nunka halo hanesan neʼe hodi halo mate ema laran-loos hamutuk ho ema aat. Tanba se Ita halo ida-neʼe, entaun rezultadu ba ema laran-loos no ema aat mak hanesan deʼit!+ Haʼu hatene Ita sei nunka halo ida-neʼe.+ Juís ba mundu tomak sei la halo buat neʼebé loos ka?”+ 26 Tuirmai Jeová dehan: “Se haʼu hetan ema laran-loos naʼin-50 iha sidade Sodoma, haʼu sei fó perdua ba fatin neʼe hotu tanba sira.” 27 Maibé Abraão hatán fali dehan: “Deskulpa, agora haʼu sai brani atu koʼalia ba Jeová, maski haʼu mak rai-rahun no ahi-kadesan deʼit. 28 Oinsá se ema laran-loos naʼin-50 neʼe menus ema naʼin-lima? Entaun tanba menus ema naʼin-lima neʼe Ita sei harahun sidade tomak ka?” Ho ida-neʼe, Maromak dehan: “Haʼu sei la harahun sidade neʼe se haʼu hetan ema naʼin-45.”+

29 Maibé Abraão koʼalia tan ba Maromak, hodi dehan: “Oinsá se Ita hetan deʼit ema naʼin-40 iha neʼebá?” Maromak hatán: “Haʼu sei la harahun sidade tanba ema naʼin-40 neʼe.” 30 Maibé Abraão kontinua dehan: “Favór ida Jeová, keta sai hirus,+ maibé husik haʼu koʼalia tan: Oinsá se Ita hetan deʼit ema naʼin-30 iha neʼebá?” Maromak hatán: “Haʼu sei la harahun sidade neʼe se haʼu hetan ema naʼin-30 iha neʼebá.” 31 Maibé Abraão kontinua dehan: “Deskulpa, agora haʼu sai brani atu koʼalia ba Jeová: Oinsá se Ita hetan deʼit ema naʼin-20 iha neʼebá?” Maromak hatán: “Haʼu sei la harahun sidade tanba ema naʼin-20 neʼe.” 32 Ikusmai Abraão dehan: “Favór ida Jeová, keta sai hirus, maibé husik haʼu koʼalia dala ida tan: Oinsá se Ita hetan deʼit ema naʼin-sanulu iha neʼebá?” Maromak hatán: “Haʼu sei la harahun sidade tanba ema naʼin-sanulu neʼe.” 33 Bainhira Jeová koʼalia hotu tiha ho Abraão, nia sai husi fatin neʼe,+ no Abraão fila fali ba ninia tenda.

19 Anju naʼin-rua neʼe toʼo sidade Sodoma iha lokraik, no Lot tuur hela iha sidade Sodoma nia portaun. Bainhira Lot haree sira, nia hamriik hodi bá hasoru sira no hakruʼuk ho oin ba rai.+ 2 Lot dehan: “Favór ida, haʼu-nia naʼi sira, mai iha imi-nia atan nia uma no hela kalan neʼe, no ami sei fase imi-nia ain. No imi bele hadeer sedu hodi kontinua imi-nia viajen.” Sira dehan: “Lae, kalan neʼe ami sei toba deʼit iha fatin públiku.” 3 Maibé Lot obriga sira toʼo ikusmai sira laʼo ho nia ba ninia uma. Tuirmai, nia teʼin hahán barak ba sira no tunu paun neʼebé la iha fermentu, no sira han.

4 Antes sira toba, mane hotu iha sidade Sodoma, husi labarik toʼo katuas, sira mai haleʼu uma neʼe nuʼudar grupu boot ida. 5 Sira kontinua hakilar ba Lot, hodi dehan: “Mane sira neʼebé mai iha ó-nia uma kalan neʼe iha neʼebé? Lori sira sai mai hodi ami bele halo relasaun seksuál ho sira.”+

6 Depois neʼe, Lot sai ba liʼur hasoru sira, maibé nia taka fali odamatan. 7 Nia dehan: “Favór ida, haʼu-nia maun-alin sira, keta halo buat neʼebé aat. 8 Favór ida, haʼu iha oan-feto naʼin-rua neʼebé seidauk halo relasaun seksuál ho mane ida. Husik haʼu lori sira sai mai no imi halo ba sira buat naran deʼit neʼebé imi hanoin mak diʼak. Maibé keta halo buat ida ba mane sira-neʼe, tanba sira mai nuʼudar bainaka iha haʼu-nia uma.”*+ 9 Maibé sira dehan: “Sees tiha!” Sira hatutan tan: “Ó mak ema estranjeiru deʼit neʼebé mai hela iha neʼe, no agora ó brani atu tesi-lia ba ami ka? Ami sei halo aat ba ó liu fali sira.” Entaun, ema sira-neʼe hobur Lot no besik atu sobu odamatan. 10 Nuneʼe mane* naʼin-rua neʼe lolo liman no dada Lot tama ba uma laran hamutuk ho sira, no sira taka odamatan. 11 Maibé sira halo ema hotu neʼebé iha odamatan oin sai matan-delek, husi kiʼik toʼo boot, hodi nuneʼe ema sira-neʼe sai kole tanba sira buka odamatan la hetan.

12 Tuirmai mane* naʼin-rua neʼe dehan ba Lot: “Ó iha família seluk iha neʼe ka lae? Ó-nia mane-foun sira, oan-mane sira, oan-feto sira, no ó-nia família hotu iha sidade neʼe, ó tenke lori sira sai husi fatin neʼe! 13 Ami sei harahun fatin neʼe tanba ema halerik makaʼas kona-ba sira iha Jeová nia oin,+ tan neʼe Jeová haruka ami mai atu harahun sidade neʼe.” 14 Entaun, Lot sai hodi koʼalia ho ninia mane-foun sira neʼebé atu kaben ho ninia oan-feto sira, no nia dehan beibeik ba sira: “Hamriik bá! Sai husi fatin neʼe, tanba Jeová sei harahun sidade neʼe!” Maibé ninia mane-foun sira hanoin katak nia koʼalia halimar deʼit.+

15 Bainhira dadeer-saan ona, anju sira obriga Lot dehan: “Hamriik bá! Lori sai ó-nia feen no ó-nia oan-feto naʼin-rua neʼebé hamutuk ho ó, hodi nuneʼe ó labele lakon kuandu sidade neʼe rahun tanba ninia sala!”+ 16 Bainhira nia demora hela, Jeová hatudu laran-sadiʼa ba nia,+ tan neʼe mane* naʼin-rua neʼe kaer Lot nia liman no ninia feen nia liman no mós ninia oan-feto sira-nia liman, no lori sira sai ba sidade nia liʼur.+ 17 Bainhira mane sira-neʼe foin lori sira ba sidade liʼur, mane sira-neʼe ida dehan: “Halai bá hodi salva imi-nia moris! Keta hateke ba kotuk+ no keta para iha fatin naran deʼit husi área neʼe!+ Halai ba área foho nian hodi imi labele mate!”

18 Tuirmai Lot dehan ba sira: “Lae, Jeová!* Favór ida, keta haruka haʼu halai bá neʼebá. 19 Ita hatudu ona katak Ita kontente ho Ita-nia atan no hatudu laran-diʼak boot* ba haʼu hodi salva haʼu-nia moris,*+ maibé haʼu labele halai ba área foho nian tanba haʼu taʼuk katak dezastre sei kona haʼu no haʼu sei mate.+ 20 Iha sidade kiʼik ida besik iha neʼe no haʼu bele halai bá neʼebá. Favór ida, haʼu bele bá neʼebá ka lae? Neʼe mak sidade kiʼik deʼit. Hodi nuneʼe, haʼu* bele hetan salvasaun.” 21 Entaun Maromak* dehan ba nia: “Diʼak, haʼu mós sei halo tuir buat neʼebé ó husu.+ Haʼu sei la harahun sidade neʼebé ó dehan.+ 22 Lalais! Halai bá neʼebá, tanba haʼu labele halo buat ida se ó seidauk toʼo neʼebá!”+ Tan neʼe mak nia hanaran sidade neʼe Zoar.*+

23 Loro-matan saʼe tiha ona bainhira Lot toʼo iha Zoar. 24 Tuirmai Jeová hatún ahi no enxofre* hanesan udan ba Sodoma no Gomorra, ida-neʼe mai husi Jeová, husi lalehan.+ 25 Ho ida-neʼe, nia harahun sidade sira-neʼe, sin, área neʼe tomak, inklui ema hotu iha sidade sira-neʼe no mós ai-horis sira.+ 26 Maibé Lot nia feen, neʼebé laʼo iha Lot nia kotuk, hateke fali ba kotuk, no nia sai estátua masin.+

27 Abraão hadeer sedu iha dadeer no laʼo ba fatin neʼebé uluk nia hamriik iha Jeová nia oin.+ 28 Bainhira nia hateke tun ba Sodoma no Gomorra no área hotu iha rai neʼe, nia haree buat neʼebé halo nia taʼuk. Iha neʼebá suar neʼebé mahar saʼe husi rai neʼe hanesan suar boot husi fornu.+ 29 Nuneʼe bainhira Maromak harahun sidade sira iha área neʼe, Maromak hanoin nafatin kona-ba Abraão hodi haruka Lot sai husi sidade sira neʼebé nia harahun, sidade sira neʼebé uluk Lot hela bá.+

30 Liutiha tempu balu, Lot sai husi Zoar hamutuk ho ninia oan-feto naʼin-rua no hahú hela iha área foho nian,+ tanba nia taʼuk atu hela iha Zoar.+ Entaun nia hahú hela iha fatuk-kuak ida hamutuk ho ninia oan-feto naʼin-rua. 31 Ninia oan-feto primeiru dehan ba ninia alin: “Ita-nia aman katuas ona, no la iha mane ida iha rai neʼe atu kaben ho ita hanesan baibain ema halo. 32 Mai ita fó tua-uvas ba ita-nia aman atu hemu, no mai ita toba ho nia atu nuneʼe ita bele iha oan husi ita-nia aman.”

33 Entaun iha kalan neʼe, sira kontinua fó tua-uvas ba sira-nia aman atu hemu. Tuirmai oan-feto primeiru tama no toba ho ninia aman, maibé ninia aman la hatene bainhira mak ninia oan-feto toba ho nia no bainhira mak ninia oan-feto hadeer. 34 Iha loron tuirmai, oan-feto primeiru dehan ba nia alin: “Haʼu toba ona ho haʼu-nia aman horikalan. Entaun iha kalan neʼe mós mai ita fó tua-uvas ba nia atu hemu. Tuirmai ó tama no toba ho nia, atu nuneʼe ita bele iha oan liuhusi ita-nia aman.” 35 Nuneʼe iha kalan neʼe mós sira kontinua fó tua-uvas ba sira-nia aman atu hemu. Depois neʼe, Lot nia oan-feto segundu tama no toba ho ninia aman, maibé nia la hatene bainhira mak ninia oan-feto toba ho nia no bainhira mak ninia oan-feto hadeer. 36 Nuneʼe Lot nia oan-feto naʼin-rua neʼe sai isin-rua liuhusi sira-nia aman. 37 Oan-feto primeiru tuur-ahi oan-mane ida no hanaran nia Moab.+ Nia mak beiʼala ba ema Moab ohin loron.+ 38 Oan-feto segundu mós tuur-ahi oan-mane ida, no hanaran nia Ben-Ami. Nia mak beiʼala ba ema Ammon+ ohin loron.

20 Abraão muda ninia tenda husi fatin neʼe+ hodi bá rai-Negeb no hela entre Kades+ no Sur.+ Durante tempu neʼebé nia hela* iha Gerar,+ 2 Abraão repete fali ninia liafuan kona-ba Sara, hodi dehan: “Nia mak haʼu-nia feton.”+ Nuneʼe Abimelec,* liurai husi Gerar, haruka ema atu lori Sara ba nia.+ 3 Tuirmai, Maromak mosu ba Abimelec liuhusi mehi iha kalan no dehan ba nia: “Ó sei mate tanba ó foti feto neʼe.+ Nia kaben ona no sai ona mane seluk nian.”+ 4 Maibé Abimelec seidauk halo relasaun seksuál ho Sara. Tan neʼe, nia dehan: “Jeová, Ita sei oho nasaun neʼebé tuir loloos la halo sala* ka? 5 Abraão mak dehan ba haʼu: ‘Nia haʼu-nia feton’, no feto neʼe mós dehan: ‘Nia haʼu-nia maun.’ Entaun, haʼu halo ida-neʼe ho laran-moos no liman moos.” 6 Iha mehi neʼe Maromak loos dehan ba nia: “Haʼu hatene katak ó halo ida-neʼe ho laran-moos, tan neʼe mak haʼu hanetik ó hodi la halo sala hasoru haʼu, no haʼu la husik ó atu book nia. 7 Agora entrega fali mane neʼe nia feen, tanba mane neʼe mak profeta ida,+ no nia sei harohan ba ó+ no ó sei kontinua moris. Maibé se ó la entrega fali feto neʼe, hatene bá katak ó no ema hotu neʼebé ó-nian sei mate duni.”

8 Abimelec hadeer sedu iha dadeer no nia bolu ninia atan hotu no fó-hatene ba sira buat hotu neʼe, no sira sai taʼuk tebes. 9 Tuirmai Abimelec bolu Abraão no dehan ba nia: “Tanbasá mak ó halo nuneʼe ba ami? Sala saida mak haʼu halo ba ó hodi ó lori sala boot hanesan neʼe ba haʼu no ba rai neʼebé haʼu ukun? Buat neʼebé ó halo ba haʼu mak la loos.” 10 Abimelec dehan tan ba Abraão: “Tanbasá mak ó halo ida-neʼe?”+ 11 Abraão hatán: “Haʼu halo neʼe tanba haʼu dehan ba haʼu-nia an: ‘Iha fatin neʼe la iha ema ida neʼebé hamtaʼuk Maromak, no sira sei oho haʼu tanba haʼu-nia feen.’+ 12 No tuir loloos, nia mak haʼu-nia feton duni. Ami naʼin-rua iha aman ida deʼit maibé inan ketaketak, no haʼu kaben ho nia.+ 13 Entaun bainhira Maromak haruka haʼu atu husik haʼu-nia aman nia uma hodi laʼo rai,+ haʼu dehan ba nia: ‘Ó tenke hatudu ba haʼu domin neʼebé laran-metin iha dalan tuirmai neʼe: Iha fatin naran deʼit neʼebé ita sei bá, dehan bá katak: “Nia haʼu-nia maun.”’”+

14 Tuirmai Abimelec fó bibi-malae no karau, atan-mane no atan-feto ba Abraão, no nia mós entrega fali Sara ba Abraão. 15 Abimelec mós dehan: “Ó bele uza haʼu-nia rai neʼe. Hela bá iha fatin naran deʼit neʼebé ó hakarak.” 16 No nia dehan ba Sara: “Agora haʼu fó osan-mutin 1.000 ba ó-nia maun.+ Neʼe mak sinál ba ema hotu neʼebé hamutuk ho ó no ba ema sira seluk katak ó la halo sala, no ó sei iha naran neʼebé moos.” 17 Abraão harohan ba Maromak loos, no Maromak kura Abimelec ho ninia feen, ninia atan-feto sira, no sira komesa iha oan, 18 tanba Jeová mak halo feto hotu iha Abimelec nia umakain labele iha oan* tanba Abraão nia feen Sara.+

21 Jeová hanoin-hetan Sara tuir buat neʼebé nia dehan ona, no Jeová kumpre ninia promesa kona-ba Sara.+ 2 Entaun Sara sai isin-rua+ no tuur-ahi oan-mane ida ba Abraão bainhira Abraão katuas ona hodi tuir tempu neʼebé Maromak promete ona ba nia.+ 3 Abraão hanaran ninia oan-mane, ida neʼebé Sara tuur-ahi, nuʼudar Isaac.+ 4 Abraão halo sirkunsizaun* ba ninia oan-mane Isaac bainhira nia moris loron ualu ona, hodi tuir Maromak nia mandamentu ba nia.+ 5 Abraão tinan 100 bainhira Isaac moris. 6 Tuirmai Sara dehan: “Maromak halo ona haʼu hamnasa no ema hotu neʼebé rona ida-neʼe mós sei haksolok ho haʼu.”* 7 Nia hatutan tan: “Sé mak uluk hanoin katak Abraão nia feen Sara bele fó-susu ba oan ida? Maibé haʼu tuur-ahi ona oan-mane ida ba Abraão bainhira nia katuas ona.”

8 Labarik neʼe sai boot no tempu toʼo ona atu haketak susu, no Abraão prepara festa boot ida ba Isaac iha loron neʼebé nia haketak susu. 9 Maibé Sara haree katak Agar nia oan-mane+ goza Isaac.+ Oan-mane neʼe mak oan neʼebé Agar feto Ejitu tuur-ahi ba Abraão. 10 Entaun Sara dehan ba Abraão: “Duni sai atan-feto neʼe no ninia oan-mane, tanba atan-feto neʼe nia oan sei la simu liman-rohan hamutuk ho haʼu-nia oan-mane, Isaac!”+ 11 Maibé buat neʼebé Sara dehan kona-ba Abraão nia oan-mane neʼe halo Abraão sente laran-susar tebes.+ 12 Tuirmai Maromak dehan ba Abraão: “Keta sai laran-susar ho buat neʼebé Sara hatete ba ó kona-ba ó-nia oan-mane neʼe no ó-nia atan-feto. Rona nia bá, tanba bei-oan neʼebé promete ona ba ó sei mai liuhusi Isaac.+ 13 Kona-ba atan-feto neʼe nia oan-mane,+ haʼu mós sei halo nia sai nasaun ida,+ tanba nia mak ó-nia oan.”

14 Entaun Abraão hadeer sedu iha dadeer, no nia foti paun ho bee-fatin ida neʼebé halo husi animál kulit no fó ba Agar. Nia tau buat sira-neʼe iha Agar nia kabaas no haruka nia sai hamutuk ho ninia oan-mane.+ Nuneʼe sira sai no laʼo-lemo iha rai-fuik Beer-Seba.+ 15 Ikusmai bee neʼebé iha bee-fatin neʼe hotu ona, no Agar dudu ninia oan-mane ba ai-hun kiʼik ida nia okos. 16 Tuirmai nia bá tuur mesak. Nia tuur dook uitoan* tanba nia dehan: “Haʼu lakohi haree haʼu-nia oan mate.” Entaun Agar tuur dook no hahú tanis ho lian makaʼas.

17 Ho ida-neʼe, Maromak rona labarik-mane neʼe nia lian,+ no Maromak nia anju bolu Agar husi lalehan, hodi dehan:+ “Tanbasá mak ó tanis, Agar? Keta taʼuk, tanba Maromak rona ona ó-nia oan-mane nia lian iha fatin neʼebé nia latan bá. 18 Hamriik bá, foti ó-nia oan no kaer nia ho ó-nia liman, tanba haʼu sei halo nia sai nasaun boot ida.”+ 19 Tuirmai Maromak loke Agar nia matan no nia haree bee-posu ida, entaun nia bá enxe bee nakonu iha bee-fatin no fó-hemu ba ninia oan-mane. 20 Maromak kontinua hamutuk ho labarik-mane neʼe+ nuʼudar nia sai boot. Nia hela iha rai-fuik no sai nuʼudar hanadór ida. 21 Nia hela iha rai-fuik Paran,+ no ninia inan hili feto ida husi rai-Ejitu hodi sai nuʼudar ninia feen.

22 Iha tempu neʼebá Abimelec hamutuk ho Pikol, xefe ba ninia tropa, dehan ba Abraão: “Maromak hamutuk ho ó iha buat hotu neʼebé ó halo.+ 23 Entaun agora jura ba haʼu iha Maromak nia oin katak ó sei la kontra ita-nia aliansa hodi lohi haʼu no haʼu-nia oan no bei-oan sira; no hanesan haʼu hatudu domin neʼebé laran-metin ba ó, ó mós sei halo nuneʼe ba haʼu no ba rai neʼebé ó hela daudaun bá.”+ 24 Entaun, Abraão hatán: “Haʼu jura kona-ba neʼe.”

25 Maibé Abraão kesar ba Abimelec kona-ba bee-posu neʼebé Abimelec nia atan sira hadau hodi halo violénsia.+ 26 Abimelec hatán: “Haʼu la hatene sé mak halo ida-neʼe. Ó mós la fó-hatene mai haʼu kona-ba neʼe, no haʼu la rona buat ida toʼo agora.” 27 Ho ida-neʼe, Abraão fó bibi-malae no karau ba Abimelec, no sira naʼin-rua halo aliansa ida. 28 Bainhira Abraão haketak bibi-malae oan* hitu husi bibi sira seluk, 29 Abimelec husu Abraão: “Tanbasá mak ó haketak bibi-malae oan hitu husi bibi seluk?” 30 Abraão hatán: “Ó tenke simu bibi-malae oan hitu neʼe husi haʼu-nia liman nuʼudar sasin katak haʼu mak keʼe bee-posu ida-neʼe.” 31 Tan neʼe mak nia bolu fatin neʼe nuʼudar Beer-Seba,*+ tanba iha fatin neʼe mak sira naʼin-rua jura ba malu. 32 Entaun sira halo aliansa+ iha Beer-Seba, no tuirmai, Abimelec hamutuk ho Pikol, xefe ba ninia tropa, fila fali ba rai-Filístia.+ 33 Tuirmai Abraão kuda ai-tamargeira ida iha Beer-Seba, no iha fatin neʼe, nia bolu Jeová nia naran,+ Maromak neʼebé iha ba nafatin.+ 34 No Abraão hela* iha rai-Filístia ba tempu kleur.+

22 Depois neʼe, Maromak loos koko Abraão+ no dehan ba nia: “Abraão!” Nia hatán: “Haʼu mak neʼe!” 2 Tuirmai Maromak dehan: “Favór ida, lori ó-nia oan-mane, ó-nia oan-mane mesak neʼebé ó hadomi tebes,+ Isaac,+ no laʼo ba rai-Moria+ no hasaʼe nia nuʼudar sakrifísiu sunu nian iha neʼebá, iha foho ida neʼebé haʼu sei hatudu ba ó.”

3 Entaun Abraão hadeer sedu iha dadeer, tau sela ba ninia kuda-burru no lori ninia atan naʼin-rua hamutuk ho nia no mós ninia oan-mane Isaac. Nia fera ai hodi uza atu halo sakrifísiu sunu nian, tuirmai nia hamriik no bá fatin neʼebé Maromak loos hatudu ba nia. 4 Iha loron terseiru, Abraão foti matan no haree fatin neʼe husi dook. 5 Abraão dehan ba ninia atan sira: “Imi hein lai iha neʼe ho kuda-burru, maibé haʼu no haʼu-nia oan-mane sei bá neʼebá hodi halo adorasaun, no depois ami sei fila fali.”

6 Entaun Abraão foti ai neʼebé atu uza ba sakrifísiu sunu nian no tau neʼe iha Isaac nia kabaas. Tuirmai nia foti ahi no tudik iha ninia liman, no sira naʼin-rua laʼo hamutuk. 7 Isaac dehan ba ninia aman Abraão: “Apá!” Nia hatán: “Sin, haʼu-nia oan!” Isaac husu: “Ita iha ona ahi no ai, maibé bibi-malae ba sakrifísiu sunu nian iha neʼebé?” 8 Ho ida-neʼe, Abraão hatán: “Haʼu-nia oan, Maromak rasik mak sei fó bibi-malae nuʼudar sakrifísiu sunu nian.”+ No sira naʼin-rua kontinua laʼo hamutuk.

9 Ikusmai sira toʼo iha fatin neʼebé Maromak loos hili ba nia, no Abraão harii altár ida iha neʼebá no tau ai iha leten. Nia kesi ninia oan-mane Isaac nia liman no ain no tau nia iha altár iha ai leten.+ 10 Tuirmai Abraão lolo liman no foti tudik atu oho ninia oan-mane.+ 11 Maibé Jeová nia anju bolu nia husi lalehan, hodi dehan: “Abraão, Abraão!” Nia hatán: “Haʼu mak neʼe!” 12 Anju* neʼe dehan: “Keta hakanek ó-nia oan-mane neʼe, no keta halo buat ida ba nia. Agora haʼu hatene ona katak ó hamtaʼuk Maromak tanba ó prontu atu fó ó-nia oan-mane mesak ba haʼu.”+ 13 Ho ida-neʼe, Abraão foti matan no haree ba oin, no iha neʼebá iha bibi-malae aman ida neʼebé dikur kaʼit hela iha ai-sanak sira. Entaun, Abraão bá foti bibi-malae aman neʼe no hasaʼe ida-neʼe nuʼudar sakrifísiu sunu nian hodi troka ninia oan-mane nia fatin. 14 No Abraão hanaran fatin neʼe Jeová-Jire.* Tan neʼe mak ema sei dehan toʼo ohin loron: “Iha Jeová nia foho, nia sei fó buat neʼebé ita presiza.”+

15 Tuirmai Jeová nia anju bolu Abraão ba dala segundu husi lalehan, 16 hodi hatete: “Jeová dehan: ‘Tanba ó halo ona ida-neʼe no ó prontu atu fó ó-nia oan-mane, ó-nia oan-mane mesak, nuneʼe haʼu jura hodi haʼu-nia an rasik+ katak 17 haʼu sei haraik duni bensaun ba ó no haʼu sei halo duni ó-nia bei-oan sai barak hanesan fitun iha lalehan no rai-henek iha tasi-ibun,+ no ó-nia bei-oan sei manán ninia inimigu nia sidade sira.*+ 18 Liuhusi ó-nia bei-oan+ mak nasaun sira hotu iha mundu sei hetan bensaun* tanba ó rona ba haʼu-nia liafuan.’”+

19 Depois neʼe, Abraão fila fali ba ninia atan sira, no sira fila hamutuk ba Beer-Seba;+ no Abraão kontinua hela iha Beer-Seba.

20 Liutiha tempu balu, ema fó-hatene ba Abraão, hodi dehan: “Ó-nia maun Naor nia feen Milca mós tuur-ahi oan-mane sira:+ 21 Uz mak oan-mane primeiru, ninia alin sira mak Buz, Kemuel neʼebé mak Aram nia aman, 22 Kesed, Hazo, Pildas, Jidlaf no Betuel.”+ 23 Betuel nia oan mak Rebeca.+ Nuneʼe, Abraão nia maun Naor nia feen Milca, tuur-ahi oan-mane naʼin-ualu neʼe. 24 Naor mós iha feen-kiʼik naran Reuma, no nia mós tuur-ahi oan-mane sira neʼebé naran Teba, Gaham, Tahas no Maaka.

23 Sara moris toʼo tinan 127; neʼe mak tinan sira husi Sara nia moris.+ 2 Sara mate iha Kiriat-Arba,+ neʼe katak Hebron,+ iha rai-Kanaan,+ no Abraão sai triste no tanis ba Sara. 3 Tuirmai Abraão hamriik husi ninia feen nia mate-isin no nia bá koʼalia ho Hetes nia oan-mane sira,+ hodi dehan: 4 “Haʼu mak ema estranjeiru no ema laʼo-rai iha imi-nia leet.+ Fó rai ida mai haʼu iha imi-nia leet neʼebé bele sai nuʼudar rate, atu nuneʼe haʼu bele hakoi haʼu-nia feen nia mate-isin.” 5 Ho ida-neʼe, Hetes nia oan-mane sira hatán ba Abraão dehan: 6 “Ami-nia naʼi, rona ami bá. Ita-Boot mak xefe ida neʼebé Maromak hili* iha ami-nia leet.+ Entaun, Ita bele hakoi Ita-nia feen nia mate-isin iha ami-nia fatin neʼebé diʼak liu. Ami ida mós sei la hanetik fatin hakoi nian ba Ita atu hakoi Ita-nia feen nia mate-isin.”

7 Tuirmai, Abraão hamriik no hakruʼuk ba povu iha rai neʼe, ba Hetes nia oan-mane sira,+ 8 no dehan ba sira: “Se imi konkorda atu husik haʼu hakoi haʼu-nia feen nia mate-isin, entaun rona mai haʼu no husu ba Zoar nia oan-mane Efron, 9 atu faʼan ba haʼu ninia fatuk-kuak neʼebé iha Makpela; fatuk-kuak neʼe iha ninia toʼos ninin. Husu nia atu faʼan neʼe ba haʼu iha imi-nia oin tuir ninia folin tomak ho osan-mutin+ atu nuneʼe haʼu bele iha rai hodi halo rate.”+

10 Iha tempu neʼebá, Efron mós tuur hela hamutuk ho Hetes nia oan-mane sira. Entaun Efron ema Hetes neʼe hatán ba Abraão iha Hetes nia oan-mane sira-nia oin, no iha ema hotu nia oin, katak ema sira neʼebé tama sidade neʼe nia portaun,+ hodi dehan: 11 “Lae, haʼu-nia naʼi! Rona mai haʼu. Haʼu sei fó toʼos neʼe hamutuk ho fatuk-kuak neʼebé iha toʼos laran ba Ita-Boot. Iha haʼu-nia ema nia oin, haʼu fó rai neʼe ba Ita. Hakoi Ita-nia feen nia mate-isin bá.” 12 Ho ida-neʼe, Abraão hakruʼuk iha povu neʼe nia oin 13 no koʼalia ba Efron iha ema nia oin, hodi dehan: “Rona mai haʼu, favór ida rona haʼu! Haʼu sei fó osan-mutin atu sosa toʼos neʼe tuir ninia folin tomak. Simu neʼe husi haʼu, atu nuneʼe haʼu bele hakoi haʼu-nia feen nia mate-isin.”

14 Tuirmai Efron hatán ba Abraão: 15 “Haʼu-nia naʼi, rona mai haʼu. Rai neʼe nia folin mak osan-mutin 400,* maibé neʼe la importante ba haʼu no Ita. Entaun, hakoi Ita-nia feen nia mate-isin bá.” 16 Abraão rona ba Efron, no Abraão tetu osan-mutin neʼebé Efron dehan ona hodi fó ba nia iha Hetes nia oan-mane sira-nia oin. Abraão selu osan-mutin 400 tuir todan neʼebé negósiu-naʼin sira uza.+ 17 Ho ida-neʼe, Efron nia toʼos iha Makpela, neʼebé iha Mamre nia oin, katak toʼos no fatuk-kuak no ai-hun hotu neʼebé iha toʼos laran sai 18 Abraão nia rai neʼebé nia sosa iha Hetes nia oan-mane sira-nia oin, no mós iha ema hotu nia oin, katak ema sira neʼebé tama sidade neʼe nia portaun. 19 Depois neʼe, Abraão hakoi nia feen Sara iha fatuk-kuak iha toʼos Makpela iha Mamre nia oin, neʼe katak Hebron, iha rai-Kanaan. 20 Nuneʼe, toʼos no fatuk-kuak neʼebé iha toʼos laran sai ona Abraão nian iha Hetes nia oan-mane sira-nia oin. No nia hakoi ninia feen iha fatin neʼe.+

24 Abraão tinan boot no katuas ona; Jeová haraik ona bensaun ba Abraão iha buat hotu.+ 2 Loron ida, Abraão koʼalia ba ninia atan ida neʼebé tinan boot liu iha ninia umakain, neʼebé tau matan ba buat hotu neʼebé nia iha,+ hodi dehan: “Favór ida, tau ó-nia liman iha haʼu-nia kelen okos,* 3 no haʼu sei haruka ó jura hodi Jeová nia naran, Maromak lalehan no rai nian, katak ó sei la buka feen ida ba haʼu-nia oan husi ema Kanaan nia oan-feto sira neʼebé hela haleʼu haʼu.+ 4 Ó tenke bá haʼu-nia rai no haʼu-nia família+ atu buka feen ida ba haʼu-nia oan-mane Isaac.”

5 Maibé atan neʼe dehan ba nia: “Oinsá se feto neʼe lakohi mai hamutuk ho haʼu iha rai neʼe? Ita hakarak haʼu atu lori fali Ita-nia oan-mane bá neʼebá ka?”+ 6 Ho ida-neʼe, Abraão dehan: “Ó labele lori fali haʼu-nia oan-mane bá neʼebá.+ 7 Jeová, Maromak lalehan nian, mak lori haʼu sai husi haʼu-nia aman nia uma no husi haʼu-nia família nia rai,+ no nia koʼalia ho haʼu hodi jura ba haʼu,+ dehan: ‘Haʼu sei fó rai neʼe ba ó-nia bei-oan.’+ Nia mós sei haruka ninia anju bá uluk liu ó,+ no ó sei hetan duni feto ida ba haʼu-nia oan-mane husi fatin neʼebá.+ 8 Maibé se feto neʼe lakohi mai ho ó, ó sei sai livre husi juramentu neʼe. Maibé ó keta lori fali haʼu-nia oan-mane bá neʼebá.” 9 Ho ida-neʼe, atan neʼe tau nia liman iha ninia naʼi Abraão nia kelen okos no jura ba nia kona-ba neʼe.+

10 Entaun atan neʼe lori ninia naʼi nia kuda-kamelu sanulu no bá, no nia lori mós sasán diʼak oioin husi ninia naʼi. Tuirmai nia bá Mezopotámia, ba Naor nia sidade. 11 Nia lori kuda-kamelu sira hodi deskansa besik bee-posu iha sidade nia liʼur. Rai besik kalan ona, no neʼe mak tempu neʼebé baibain feto sira sai atu kuru bee. 12 Entaun nia dehan: “Jeová, haʼu-nia naʼi Abraão nia Maromak, favór ida halo haʼu hetan susesu iha loron neʼe, no hatudu domin neʼebé laran-metin ba haʼu-nia naʼi Abraão. 13 Agora haʼu hamriik daudaun besik bee-matan, no feto joven sira husi sidade neʼe sei mai atu kuru bee. 14 Haʼu husu buat tuirmai neʼe: Se haʼu koʼalia ba feto joven ida dehan: ‘Favór ida, hatún ó-nia sanan-rai hodi nuneʼe haʼu bele hemu’, no se nia hatán: ‘Hemu bá, no haʼu mós sei fó-hemu Ita-nia kuda-kamelu sira’, feto neʼe mak ida neʼebé Ita hili ba Ita-nia atan Isaac; ho ida-neʼe haʼu sei hatene katak Ita hatudu ona domin neʼebé laran-metin ba haʼu-nia naʼi.”

15 Antes nia koʼalia hotu, Betuel nia oan-feto Rebeca,+ mai ho sanan-rai iha ninia kabaas. Betuel mak oan-mane husi Milca,+ Naor+ nia feen. Naor mak Abraão nia maun. 16 Feto joven neʼe bonita loos, nia mak virjen ida; nia seidauk halo relasaun seksuál ho mane ida. Nia laʼo tun atu kuru bee iha bee-matan no enxe nakonu ninia sanan-rai, depois laʼo saʼe fali mai. 17 Iha tempu neʼe duni mak atan neʼe halai bá hasoru feto neʼe no dehan: “Favór ida, fó bee uitoan mai haʼu husi ó-nia sanan-rai atu haʼu bele hemu.” 18 Feto neʼe hatán: “Hemu bá, haʼu-nia naʼi.” Tuirmai nia hatún kedas sanan-rai neʼebé iha ninia kabaas no fó bee ba atan neʼe atu hemu. 19 Bainhira atan neʼe hemu hotu tiha, feto neʼe dehan: “Haʼu mós sei kuru bee ba Ita-nia kuda-kamelu sira toʼo sira hemu hotu.” 20 Tuirmai nia lalais fakar bee restu iha sanan-rai ba animál nia hemu-fatin no halai bá-mai dala barak hodi kuru bee iha bee-posu, atu fó-hemu ba kuda-kamelu hotu. 21 Durante tempu hotu, atan-mane neʼe nonook deʼit hodi hateke ba nia ho hakfodak, no nia hanoin se Jeová haraik ona bensaun ba ninia viajen ka lae.

22 Bainhira kuda-kamelu sira hemu hotu ona, mane neʼe foti brinkus inus nian husi osan-mean neʼebé todan grama 6* no kelu osan-mean rua ho todan grama 114* hodi fó ba feto neʼe 23 no mane neʼe husu: “Favór ida, fó-hatene mai haʼu, ó-nia aman mak sé? Iha ó-nia aman nia uma iha fatin ruma hodi ami bele toba kalan neʼe ka?” 24 Feto neʼe hatán: “Haʼu-nia aman mak Betuel;+ Naor ho Milca nia oan-mane.”+ 25 Nia hatutan tan: “Ami iha duʼut-maran no animál nia hahán barak no mós iha fatin ba imi atu toba kalan neʼe.” 26 Tuirmai mane neʼe hakneʼak no hakruʼuk ho oin ba rai iha Jeová nia oin 27 no dehan: “Fó hahiʼi ba Jeová, haʼu-nia naʼi Abraão nia Maromak, tanba nia hatudu ona domin boot* no laran-metin ba haʼu-nia naʼi. Jeová lori haʼu ba haʼu-nia naʼi nia maun nia umakain.”

28 Tuirmai feto joven neʼe halai ba ninia inan nia umakain hodi fó-hatene buat sira-neʼe. 29 Rebeca iha maun ida naran Labão.+ No Labão halai bá hasoru mane neʼe iha sidade nia liʼur besik bee-matan. 30 Bainhira nia haree tiha brinkus iha ninia alin-feto Rebeca nia inus no kelu iha liman no rona ninia alin konta, hodi dehan: “Neʼe mak buat neʼebé mane neʼe koʼalia ba haʼu”, entaun nia bá hasoru mane neʼebé hamriik hela ho kuda-kamelu besik bee-matan. 31 No nia dehan kedas: “Mai, Jeová fó ona bensaun ba Ita. Tanbasá mak Ita hamriik nafatin iha neʼe? Haʼu prepara ona fatin ba Ita no mós ba kuda-kamelu sira.” 32 Ho ida-neʼe, mane neʼe tama ba uma laran, no nia* kore kuda-kamelu no fó duʼut-maran no animál nia hahán seluk no fó bee ba mane neʼe no mós mane sira neʼebé hamutuk ho nia atu fase ain. 33 Maibé bainhira hahán prontu ona iha mane neʼe nia oin, nia dehan: “Haʼu sei la han toʼo haʼu koʼalia buat neʼebé haʼu tenke fó sai.” Entaun Labão dehan: “Koʼalia bá!”

34 Tuirmai nia dehan: “Haʼu mak Abraão nia atan.+ 35 Jeová haraik ona bensaun barak ba haʼu-nia naʼi, no halo nia sai riku tebes hodi fó bibi-malae, karau, osan-mutin, osan-mean, atan-mane, atan-feto, kuda-kamelu no kuda-burru ba nia.+ 36 Liután neʼe, haʼu-nia naʼi nia feen Sara tuur-ahi oan-mane ida ba nia bainhira Sara ferik ona,+ no haʼu-nia naʼi sei fó buat hotu neʼebé nia iha ba ninia oan-mane neʼe.+ 37 Entaun, haʼu-nia naʼi haruka haʼu jura, hodi dehan: ‘Ó keta buka feen ba haʼu-nia oan husi ema Kanaan nia oan-feto sira, husi rai neʼebé haʼu hela daudaun bá.+ 38 Maibé ó tenke bá haʼu-nia aman nia uma no haʼu-nia família,+ no ó tenke buka feto husi neʼebá atu sai haʼu-nia oan-mane nia feen.’+ 39 Maibé haʼu dehan ba haʼu-nia naʼi: ‘Oinsá se feto neʼe lakohi mai hamutuk ho haʼu?’+ 40 Nia dehan ba haʼu: ‘Jeová, neʼebé haʼu serbí,+ sei haruka nia anju+ hamutuk ho ó no sei halo ó-nia viajen hetan susesu, no ó tenke buka feen ba haʼu-nia oan husi haʼu-nia família no husi haʼu-nia aman nia umakain.+ 41 Ó sei sai livre husi ó-nia juramentu ba haʼu se ó bá haʼu-nia família no sira la fó feto neʼe bá ó. Ida-neʼe sei halo ó livre husi ó-nia juramentu.’+

42 “Ohin bainhira haʼu toʼo iha bee-matan, haʼu dehan: ‘Jeová, haʼu-nia naʼi Abraão nia Maromak, se Ita haraik bensaun ba haʼu-nia viajen, 43 buat tuirmai neʼe tenke akontese: agora haʼu hamriik daudaun besik bee-matan, se haʼu koʼalia ba feto joven ida+ neʼebé mai atu kuru bee, hodi dehan: “Favór ida, husik haʼu hemu bee uitoan husi ó-nia sanan-rai”, 44 no se nia dehan ba haʼu: “Hemu bá, no haʼu mós sei kuru bee ba Ita-nia kuda-kamelu sira”, feto neʼe mak ida neʼebé Jeová hili ba haʼu-nia naʼi nia oan-mane.’+

45 “Antes haʼu remata haʼu-nia orasaun iha laran, Rebeca mai ho sanan-rai iha ninia kabaas, no nia laʼo tun atu kuru bee iha bee-matan. Tuirmai haʼu dehan ba nia: ‘Favór ida, fó bee mai haʼu atu hemu.’+ 46 Ho ida-neʼe, nia hatún lalais sanan-rai husi ninia kabaas no dehan: ‘Hemu bá,+ no haʼu mós sei fó-hemu ba Ita-nia kuda-kamelu sira.’ Entaun haʼu hemu bee neʼe, no nia mós fó-hemu ba kuda-kamelu sira. 47 Depois neʼe, haʼu husu nia: ‘Ó-nia aman mak sé?’ no nia hatán: ‘Haʼu-nia aman mak Betuel; Naor ho Milca nia oan-mane.’ Entaun haʼu tau brinkus iha ninia inus no kelu iha ninia liman.+ 48 Tuirmai haʼu hakneʼak no hakruʼuk ho oin ba rai iha Jeová nia oin no hahiʼi Jeová, haʼu-nia naʼi Abraão nia Maromak,+ neʼebé lori haʼu ba dalan loos, hodi nuneʼe haʼu-nia naʼi nia sobriñu nia oan-feto bele sai feen ba ninia oan-mane. 49 Agora fó-hatene mai haʼu se Ita hakarak hatudu domin boot* no laran-metin ba haʼu-nia naʼi; se lae, fó-hatene mai haʼu, hodi nuneʼe haʼu bele bá buka iha fatin seluk.”*+

50 Tuirmai Labão no Betuel hatán: “Ida-neʼe mai husi Jeová. Ami labele dehan sin ka lae ba Ita.* 51 Rebeca mak neʼe. Lori nia bá hodi nia sai feen ba Ita-nia naʼi nia oan-mane tuir buat neʼebé Jeová hatete ona.” 52 Bainhira Abraão nia atan rona sira-nia liafuan, nia hakneʼak kedas ho oin ba rai iha Jeová nia oin. 53 No atan neʼe hahú hasai sasán neʼebé halo husi osan-mutin, osan-mean no roupa sira hodi fó ba Rebeca, no nia mós fó buat folin-boot oioin ba Rebeca nia maun no ninia inan. 54 Depois neʼe, atan neʼe no ninia ema sira han no hemu, no sira toba kalan ida iha neʼebá.

Bainhira sira hadeer iha dadeer, atan neʼe dehan: “Husik haʼu fila fali ba haʼu-nia naʼi.” 55 Ho ida-neʼe, Rebeca nia maun no inan dehan: “Husik feto joven neʼe hela ho ami ba loron sanulu ka liu. Depois mak nia bele bá.” 56 Maibé atan neʼe dehan ba sira: “Labele hanetik haʼu, tanba Jeová mak halo haʼu-nia viajen neʼe hetan susesu. Husik haʼu bá, atu nuneʼe haʼu bele fila fali ba haʼu-nia naʼi.” 57 Entaun sira dehan: “Mai ita bolu feto joven neʼe no husu toʼok nia.” 58 Sira bolu Rebeca no husu: “Ó hakarak bá hamutuk ho mane neʼe ka lae?” Nia hatán: “Haʼu hakarak bá.”

59 Entaun sira husik sira-nia alin Rebeca+ ho ninia atan-feto*+ atu bá hamutuk ho Abraão nia atan no ninia ema sira. 60 No sira fó bensaun ba Rebeca, hodi dehan: “Ami-nia alin-feto, ami hein katak ó-nia oan sira sei sai rihun ba rihun, no ó-nia bei-oan sira sei manán sidade* husi ema neʼebé odi sira.”+ 61 Tuirmai Rebeca no ninia atan-feto sira hamriik no saʼe kuda-kamelu hodi tuir atan-mane neʼe. Nuneʼe atan neʼe lori Rebeca bá.

62 Isaac fila fali ona husi Beer-Lahai-Roi,+ tanba nia hela iha área Negeb.+ 63 Isaac laʼo daudaun iha rai-luan hodi hanoin kleʼan.+ Iha tempu neʼebá rai besik kalan ona. Bainhira nia foti matan, nia haree kuda-kamelu sira mai daudaun! 64 Bainhira Rebeca foti matan, nia haree Isaac, no Rebeca tun lalais husi kuda-kamelu. 65 Tuirmai nia husu atan neʼe: “Sé mak mane neʼebé laʼo mai husi rai-luan atu hasoru ita?” Atan neʼe hatán: “Neʼe mak haʼu-nia naʼi.” Entaun Rebeca foti veu hodi taka ninia ulun. 66 No atan neʼe konta fali ba Isaac kona-ba buat hotu neʼebé nia halo. 67 Depois neʼe, Isaac lori Rebeca ba ninia inan Sara nia tenda.+ Ho ida-neʼe, nia kaben ho Rebeca; no ninia laran monu ba Rebeca.+ Maski antes neʼe Isaac sente triste tanba ninia inan mate, maibé agora nia sente kmaan fali.+

25 Abraão hola fali feto ida nuʼudar nia feen, feto neʼe nia naran mak Ketura. 2 Liutiha tempu balu, nia tuur-ahi Zimran, Joksan, Medan, Midian,+ Isbak no Suá.+

3 Joksan sai aman ba Sabá no Dedan.

Dedan nia oan-mane sira mak Asurim, Letusim no Leumim.

4 Midian nia oan-mane sira mak Efa, Efer, Hanok, Abida no Elda.

Sira hotu mak Ketura nia bei-oan.

5 Liutiha tempu balu, Abraão fó buat hotu neʼebé nia iha ba Isaac,+ 6 maibé Abraão mós fó prezente ba ninia feen-kiʼik nia oan-mane sira. No bainhira Abraão moris hela, nia haruka ninia oan-mane sira-neʼe muda ba parte leste, neʼe katak área Leste, neʼebé dook husi ninia oan-mane Isaac.+ 7 Abraão moris toʼo tinan 175. 8 Abraão moris kontente toʼo katuas loos, tuirmai nia iis kotu no mate; no sira hakoi nia hanesan hakoi ninia beiʼala.* 9 Ninia oan Isaac no Ismael hakoi nia iha fatuk-kuak iha Makpela iha Efron nia toʼos, neʼebé iha Mamre nia oin. Efron mak Zoar, ema Hetes, nia oan-mane.+ 10 Abraão sosa toʼos neʼe husi Hetes nia oan-mane sira. Iha neʼebá mak Abraão nia oan sira hakoi nia, hamutuk ho ninia feen Sara.+ 11 Bainhira Abraão mate ona, Maromak kontinua haraik bensaun ba ninia oan-mane Isaac;+ Isaac hela besik Beer-Lahai-Roi.+

12 Tuirmai neʼe mak istória kona-ba Abraão no Agar nia oan-mane Ismael.+ Agar+ mak ema Ejitu, Sara nia atan-feto.

13 Tuirmai neʼe mak Ismael nia oan-mane sira-nia naran, tuir sira-nia liña jerasaun no família sira: Ismael nia oan-mane primeiru mak Nebajot,+ tuirmai mak Kedar,+ Adbiel, Mibsam,+ 14 Misma, Duma, Massa, 15 Hadad, Tema, Jetur, Nafis no Kedema. 16 Sira mak Ismael nia oan-mane sira, xefe naʼin-12 tuir sira-nia umakain.+ Sira-nia hela-fatin no fatin neʼebé sira harii sira-nia tenda* hanaran tuir sira-nia naran. 17 Ismael moris toʼo tinan 137. Tuirmai nia iis kotu no nia mate no sira hakoi nia hanesan hakoi ninia beiʼala sira.* 18 No sira komesa hela iha área husi Havila+ besik Sur,+ neʼebé besik rai-Ejitu, toʼo rai-Asíria. Ismael hela besik ninia maun-alin sira hotu.*+

19 Tuirmai neʼe mak istória kona-ba Abraão nia oan-mane Isaac.+

Abraão sai aman ba Isaac. 20 Isaac tinan 40 bainhira nia kaben ho Rebeca. Rebeca mak Labão, ema Aram, nia alin-feto, no sira-nia aman mak Betuel,+ ema Aram husi Padan-Aram. 21 Isaac harohan beibeik ba Jeová kona-ba ninia feen, tanba ninia feen labele iha oan; entaun Jeová rona ba ninia harohan, no ninia feen Rebeca sai isin-rua. 22 Ninia oan-mane sira iha ninia knotak hahú luta malu,+ tan neʼe nia dehan: “Se haʼu tenke terus hanesan neʼe, diʼak liu haʼu mate deʼit.” Entaun nia husu Jeová kona-ba ida-neʼe. 23 No Jeová dehan ba Rebeca: “Iha nasaun rua iha ó-nia knotak,+ no povu rua sei moris husi ó;+ nasaun ida sei forte liu nasaun seluk,+ no ida primeiru sei serbí ida segundu.”+

24 Bainhira tempu toʼo ona ba nia atu tuur-ahi, nia iha oan-kaduak iha ninia knotak. 25 Ninia oan primeiru sai mai ho isin-fulun mean no ninia isin tomak hanesan roupa neʼebé halo husi animál fulun,+ entaun sira hanaran nia Esaú.*+ 26 Tuirmai ninia alin sai mai no ninia liman kaer hela ba Esaú nia ain-tuban,+ entaun Isaac hanaran nia Jacob.*+ Isaac tinan 60 bainhira sira moris mai.

27 Bainhira labarik-mane sira-neʼe sai boot, Esaú sai ema neʼebé matenek atu kasa,+ no nia gosta atu hela iha rai-luan, maibé Jacob mak ema neʼebé moris ho hahalok loos, no nia hela iha tenda.+ 28 Isaac hadomi Esaú tanba Esaú sempre fó naʼan ba nia atu han, maibé Rebeca hadomi Jacob.+ 29 Loron ida bainhira Jacob daʼan hela koto-mean, Esaú fila fali husi rai-luan no nia kole loos. 30 Entaun Esaú dehan ba Jacob: “Favór ida, lalais, fó mai haʼu ó-nia koto-mean balu, tanba haʼu hamlaha loos!”* Tan neʼe mak nia iha naran seluk, Edom.*+ 31 Ho ida-neʼe, Jacob dehan: “Faʼan uluklai ó-nia direitu nuʼudar oan primeiru mai haʼu!”+ 32 Entaun Esaú dehan fali: “Haʼu besik ona atu mate! Haʼu-nia direitu nuʼudar oan primeiru lori diʼak saida mai haʼu?” 33 Jacob dehan: “Jura uluklai mai haʼu!” Entaun nia jura ba Jacob no faʼan ninia direitu nuʼudar oan primeiru ba Jacob.+ 34 Tuirmai, Jacob fó paun no koto* been neʼe ba Esaú, no nia han-hemu, depois neʼe, nia hamriik no bá. Ho ida-neʼe, Esaú hakribi direitu nuʼudar oan primeiru.

26 Tuirmai rai-hamlaha mosu tan iha fatin neʼe, tan neʼe Isaac bá hasoru Abimelec, ema Filístia nia liurai, iha Gerar. Antes tempu neʼe, rai-hamlaha mosu ona iha Abraão nia tempu.+ 2 Tuirmai Jeová mosu ba Isaac no dehan: “Keta tun ba rai-Ejitu. Hela deʼit iha rai neʼebé haʼu sei hatudu ba ó. 3 Hela nuʼudar ema estranjeiru iha rai neʼe,+ no haʼu sei nafatin hamutuk ho ó, tanba haʼu sei fó rai sira-neʼe hotu ba ó no ba ó-nia bei-oan,+ no haʼu sei kumpre haʼu-nia juramentu neʼebé haʼu halo ona ho ó-nia aman Abraão,+ hodi dehan: 4 ‘Haʼu sei halo ó-nia bei-oan sai barak hanesan fitun iha lalehan,+ no haʼu sei fó rai sira-neʼe hotu ba ó-nia bei-oan.+ Liuhusi ó-nia bei-oan mak nasaun hotu iha rai sei hetan bensaun’,*+ 5 neʼe tanba Abraão rona ba haʼu-nia liafuan no kontinua halo tuir haʼu-nia hakarak, haʼu-nia mandamentu sira, haʼu-nia ukun-fuan sira, no haʼu-nia lei sira.”+ 6 Entaun Isaac hela nafatin iha Gerar.+

7 Bainhira mane sira iha fatin neʼe husu beibeik Isaac kona-ba ninia feen, nia sempre dehan: “Nia haʼu-nia alin-feto.”+ Isaac taʼuk atu dehan: “Nia haʼu-nia feen”, tanba nia hanoin: “Mane sira iha fatin neʼe karik sei oho haʼu tan Rebeca”, tanba nia bonita.+ 8 Liutiha tempu balu, Abimelec, ema Filístia nia liurai, hateke ba liʼur liuhusi janela, no nia haree Isaac hakoʼak ninia feen Rebeca.*+ 9 Tan neʼe, Abimelec bolu kedas Isaac no dehan: “Nia mak ó-nia feen duni, entaun tanbasá mak ó dehan: ‘Nia haʼu-nia alin-feto’?” Isaac hatán ba nia: “Haʼu koʼalia ida-neʼe tanba haʼu taʼuk katak haʼu sei mate tanba nia.”+ 10 Maibé Abimelec dehan: “Tanbasá mak ó halo neʼe ba ami?+ Se karik haʼu-nia povu ida toba ho ó-nia feen, ó sei lori sala boot ba ami!”+ 11 Tuirmai Abimelec fó mandamentu ba ninia povu hotu, dehan: “Ema naran deʼit neʼebé book mane neʼe no ninia feen sei hetan duni kastigu-mate!”

12 Isaac hahú kari fini iha rai neʼe, no iha tinan neʼe nia koʼa dala 100 liu fali buat neʼebé nia kari, tanba Jeová haraik bensaun ba nia.+ 13 Isaac sai riku no ninia rikusoin aumenta ba beibeik toʼo nia sai riku tebetebes. 14 Nia hetan bibi-malae, karau no atan barak,+ entaun ema Filístia sai laran-moras ba nia.

15 Nuneʼe ema Filístia sira lalin rai hodi taka bee-posu hotu neʼebé ninia aman Abraão nia atan sira keʼe iha ninia aman nia tempu.+ 16 Tuirmai Abimelec dehan ba Isaac: “Muda sai husi ami-nia leet, tanba agora ó iha kbiit boot liu fali ami.” 17 Entaun Isaac muda husi fatin neʼe no harii ninia tenda besik Mota* Gerar+ no nia hahú hela iha neʼebá. 18 No Isaac keʼe fali bee-posu neʼebé keʼe ona iha ninia aman Abraão nia tempu, neʼebé ema Filístia taka tiha depois Abraão mate,+ no nia hanaran bee-posu sira-neʼe tuir naran neʼebé ninia aman fó ona.+

19 Bainhira Isaac nia atan sira keʼe hela bee-posu besik mota* neʼe, sira hetan bee moos. 20 No bibi-atan sira iha Gerar hahú haksesuk malu ho Isaac nia bibi-atan sira, dehan: “Bee neʼe mak ami-nian!” Entaun Isaac hanaran bee-posu neʼe Esek,* tanba sira haksesuk malu ho nia. 21 Depois neʼe, Isaac nia atan sira keʼe fali bee-posu seluk, no sira mós haksesuk malu tan kona-ba neʼe. Entaun Isaac hanaran bee-posu neʼe Sitna.* 22 Tuirmai nia muda husi fatin neʼe no keʼe tan bee-posu seluk, maibé sira la haksesuk malu kona-ba neʼe. Entaun nia hanaran bee-posu neʼe Reobote* no dehan: “Neʼe tanba Jeová fó ona ba ami fatin luan no halo ami sai barak iha rai neʼe.”+

23 Tuirmai Isaac sai husi fatin neʼe hodi bá Beer-Seba.+ 24 Iha kalan neʼe Jeová mosu ba nia no dehan: “Haʼu mak ó-nia aman Abraão nia Maromak.+ Keta taʼuk,+ tanba haʼu hamutuk ho ó, no haʼu sei haraik bensaun ba ó no halo ó-nia bei-oan sai barak tanba haʼu-nia atan Abraão.”+ 25 Entaun Isaac harii altár ida iha neʼebá no bolu Jeová nia naran.+ Isaac harii nia tenda iha neʼebá,+ no ninia atan sira keʼe bee-posu ida iha neʼebá.

26 Liutiha tempu balu, Abimelec mai husi Gerar hamutuk ho Ahuzat, ninia konsellu-naʼin no mós ho Pikol, xefe tropa nian,+ no sira mai hasoru Isaac. 27 Ho ida-neʼe, Isaac dehan ba sira: “Tanbasá mak imi mai hasoru haʼu? Imi rasik mak odi haʼu no haruka haʼu sai husi imi-nia leet.” 28 Tan neʼe, sira dehan: “Ami haree ho klaru katak Jeová hamutuk ho ó.+ Nuneʼe ami dehan: ‘Favór ida, halo juramentu ho ami, no mai ita halo aliansa ida+ 29 atu ó la halo aat ba ami hanesan ami mós la halo aat ba ó, tanba ami halo deʼit buat diʼak ba ó hodi haruka ó sai ho dame. Agora ó mak ema neʼebé hetan bensaun husi Jeová.’” 30 Entaun Isaac prepara hahán barak ba sira, no sira han no hemu. 31 No sira hadeer sedu iha dadeer no halo juramentu ba malu.+ Depois neʼe, Isaac husik sira bá, no sira bá ho dame.

32 Iha loron neʼe Isaac nia atan sira mai no fó-hatene ba nia kona-ba bee-posu neʼebé sira keʼe,+ hodi dehan: “Ami hetan ona bee!” 33 Entaun Isaac hanaran bee-posu neʼe Siba. Tan neʼe mak toʼo agora sidade neʼe nia naran Beer-Seba.*+

34 Bainhira Esaú tinan 40 ona, nia kaben ho Judit, Beeri ema Hetes nia oan-feto, no mós Basemat, Elon ema Hetes nia oan-feto.+ 35 Isaac no Rebeca sai triste tebes* tanba feto-foun sira-neʼe.+

27 Bainhira Isaac katuas no ninia matan malahuk loos ona, nia bolu ninia oan-mane primeiru Esaú mai+ no dehan: “Haʼu-nia oan!” Esaú hatán: “Haʼu mak neʼe!” 2 Isaac dehan tan: “Agora haʼu katuas ona no haʼu la hatene loron neʼebé haʼu sei mate. 3 Entaun favór ida, agora foti ó-nia rama ho rama-oan, no bá iha rai-luan hodi kasa animál fuik ruma ba haʼu.+ 4 Tuirmai teʼin hahán gostu neʼebé haʼu gosta no lori mai haʼu. Depois neʼe, haʼu sei han hodi haʼu bele fó bensaun ba ó antes haʼu mate.”

5 Tan neʼe, Esaú bá kasa animál fuik iha rai-luan atu lori ba Isaac.+ Rebeca rona buat neʼebé Isaac koʼalia ona ba ninia oan-mane Esaú. 6 Entaun Rebeca dehan ba ninia oan-mane Jacob:+ “Haʼu foin rona ó-nia aman koʼalia ba ó-nia maun Esaú, dehan: 7 ‘Lori mai haʼu animál fuik balu no teʼin hahán gostu ba haʼu. Tuirmai haʼu sei han hodi haʼu bele fó bensaun ba ó iha Jeová nia oin antes haʼu mate.’+ 8 Agora haʼu-nia oan, rona didiʼak ba haʼu no halo tuir buat neʼebé haʼu haruka ó atu halo.+ 9 Favór ida, bá foti bibi-timur rua neʼebé diʼak liu husi bibi-lubun hodi nuneʼe haʼu bele prepara hahán gostu ba ó-nia aman, hanesan hahán neʼebé nia gosta. 10 Tuirmai lori ida-neʼe ba ó-nia aman atu han hodi nuneʼe nia bele haraik bensaun ba ó antes nia mate.”

11 Jacob dehan ba ninia inan Rebeca: “Haʼu-nia maun iha isin-fulun barak,+ maibé haʼu-nia isin kabeer. 12 Oinsá se haʼu-nia aman kaer haʼu?+ Entaun, nia sei haree haʼu hanesan ema neʼebé goza nia, no haʼu sei lori malisan ba haʼu-nia an duké hetan bensaun.” 13 Ho ida-neʼe, ninia inan dehan: “Lae, haʼu-nia oan, se ó-nia aman fó-malisan ba ó, haʼu mak sei lori ida-neʼe. Halo deʼit buat neʼebé haʼu dehan ba ó no bá lori bibi sira mai haʼu.”+ 14 Entaun Jacob bá foti bibi sira no lori ba ninia inan, no ninia inan teʼin hahán gostu neʼebé ninia aman gosta atu han. 15 Tuirmai Rebeca foti ninia oan-mane primeiru Esaú nia roupa diʼak neʼebé nia rai hela iha uma laran, no fó ba ninia oan-mane segundu Jacob.+ 16 Nia mós tau bibi-timur oan nia kulit neʼebé iha fulun iha Jacob nia liman no iha parte neʼebé la iha isin-fulun iha ninia kakorok.+ 17 Tuirmai nia fó hahán gostu neʼe no paun neʼebé nia halo ona ba ninia oan-mane Jacob.+

18 Nuneʼe Jacob tama bá hasoru ninia aman no dehan: “Apá!” ho ida-neʼe, ninia aman hatán: “Haʼu mak neʼe! Haʼu-nia oan, ó mak sé?” 19 Jacob dehan ba ninia aman: “Haʼu mak Esaú, Ita-nia oan-mane primeiru.+ Haʼu halo tuir duni buat neʼebé Ita dehan mai haʼu. Favór ida, hadeer bá, no han naʼan neʼebé haʼu lori mai, hodi nuneʼe Ita bele haraik bensaun ba haʼu.”+ 20 Ho ida-neʼe, Isaac dehan ba ninia oan: “Haʼu-nia oan, oinsá mak ó hetan ida-neʼe lalais deʼit?” Nia hatán: “Tanba Ita-Boot nia Maromak Jeová mak lori ida-neʼe ba haʼu.” 21 Tuirmai Isaac dehan ba Jacob: “Favór ida, haʼu-nia oan, hakbesik haʼu hodi haʼu bele kaer ó, atu haʼu bele hatene se ó mak Esaú duni ka lae.”+ 22 Entaun Jacob hakbesik ba ninia aman Isaac, no nia kaer Jacob, tuirmai Isaac dehan: “Lian neʼe Jacob nian, maibé liman hanesan Esaú nian.”+ 23 Isaac la hatene nia tanba Jacob nia liman iha fulun barak hanesan ninia maun Esaú nia liman. Tan neʼe, Isaac haraik bensaun ba nia.+

24 Depois neʼe, Isaac husu: “Ó mak haʼu-nia oan-mane Esaú duni ka lae?” Jacob hatán: “Sin, haʼu mak Esaú.” 25 Tuirmai Isaac dehan: “Haʼu-nia oan, lori mai haʼu animál fuik nia naʼan balu atu han, no haʼu sei haraik bensaun ba ó.” Ho ida-neʼe, Jacob lori naʼan ba ninia aman atu han, no lori mós tua-uvas atu nia hemu. 26 Depois neʼe, ninia aman Isaac dehan: “Favór ida, haʼu-nia oan, hakbesik mai haʼu no reʼi haʼu.”+ 27 Entaun Jacob hakbesik no reʼi nia, no Isaac bele horon morin husi ninia roupa.+ Tuirmai Isaac haraik bensaun ba nia, hodi dehan:

“Haʼu-nia oan nia morin mak hanesan morin husi toʼos neʼebé Jeová haraik ona bensaun. 28 Haʼu hein katak Maromak loos sei fó ó mahobeen husi lalehan+ no rai bokur,+ ai-han* no tua-uvas foun barak.+ 29 Povu sira sei serbí ó, no nasaun sira sei hakruʼuk ba ó. Ó sei sai naʼi-ulun ba ó-nia maun-alin sira, no ó-nia inan nia oan-mane sira sei hakruʼuk ba ó.+ Malisan sei toʼo ba ema hotu neʼebé fó-malisan ba ó, no bensaun sei toʼo ba ema hotu neʼebé haraik bensaun ba ó.”+

30 Bainhira Isaac foin remata haraik bensaun ba Jacob, no Jacob foin sai husi ninia aman Isaac nia oin, ninia maun Esaú fila husi kasa.+ 31 Esaú mós prepara hahán gostu no lori hahán neʼe ba ninia aman no dehan: “Apá, hadeer bá, han animál fuik nia naʼan neʼebé Ita-nia oan lori mai, atu nuneʼe Ita bele haraik bensaun mai haʼu.” 32 Ho ida-neʼe, ninia aman Isaac dehan: “Ó mak sé?” Esaú hatán: “Haʼu mak Ita-nia oan-mane, Ita-nia oan primeiru, Esaú.”+ 33 Isaac hahú nakdedar makaʼas, no dehan: “Entaun sé mak ohin kasa no lori naʼan mai haʼu? Haʼu han tiha ona antes ó mai, no haʼu haraik bensaun ba nia, no nia sei hetan duni bensaun!”

34 Rona tiha ninia aman nia liafuan, Esaú hahú tanis ho lian makaʼas tebes no dehan ba ninia aman: “Haʼu-nia aman, haraik bensaun ba haʼu, favór ida, ba haʼu mós!”+ 35 Maibé nia dehan: “Ó-nia alin mai hodi bosok haʼu, atu nuneʼe nia bele hetan bensaun neʼebé ó-nian.” 36 Ho ida-neʼe, Esaú dehan: “Tan neʼe mak ninia naran Jacob,* loos ka lae? Dala rua ona nia hadau haʼu-nia fatin.+ Nia foti tiha ona haʼu-nia direitu nuʼudar oan primeiru,+ agora nia foti tan haʼu-nia bensaun!”+ Nia hatutan tan: “Ita la rai hela bensaun ida ba haʼu ka?” 37 Maibé Isaac hatán ba Esaú: “Haʼu hili ona nia nuʼudar naʼi-ulun ba ó,+ no haʼu entrega ona ninia maun-alin hotu nuʼudar ninia atan sira, no haʼu fó ona ai-han no tua-uvas foun atu apoia nia.+ Entaun, saida tan mak haʼu sei iha hodi haʼu bele fó ba ó, haʼu-nia oan?”

38 Esaú dehan ba ninia aman: “Haʼu-nia aman, Ita la iha ona bensaun seluk tan ka? Haʼu-nia aman, haraik bensaun ba haʼu, favór ida, ba haʼu mós!” Ho ida-neʼe, Esaú tanis ho lian makaʼas.+ 39 Nuneʼe ninia aman Isaac hatán ba nia:

“Ó sei hela dook husi rai bokur, no dook husi mahobeen husi lalehan.+ 40 Durante ó-nia moris tomak, ó sei kaer ó-nia surik,+ no ó sei serbí ó-nia alin.+ Maibé bainhira ó la iha tan pasiénsia, ó sei hakaʼas an hodi sai livre husi ai-leba neʼebé nia tau iha ó-nia kabaas.”+

41 Maibé Esaú rai odi makaʼas ba Jacob tanba bensaun neʼebé ninia aman fó ona ba Jacob,+ no Esaú hanoin iha ninia laran: “Haʼu-nia aman besik ona atu mate.+ Depois neʼe, haʼu sei oho haʼu-nia alin Jacob.” 42 Bainhira ema fó-hatene ba Rebeca kona-ba ninia oan-mane primeiru Esaú nia liafuan, nia bolu kedas Jacob, ninia oan segundu, no dehan: “Ó-nia maun Esaú planu ona atu selu fali ó hodi oho ó. 43 Agora haʼu-nia oan, halo tuir buat neʼebé haʼu dehan. Hamriik no halai ba haʼu-nia maun Labão iha Haran.+ 44 Hela ho nia toʼo ó-nia maun sai kalma ona husi ninia hirus, 45 toʼo ó-nia maun la hirus tan no haluha buat neʼebé ó halo ona ba nia. Tuirmai haʼu sei haruka ema atu bolu fali ó. Haʼu lakohi lakon imi naʼin-rua iha loron ida deʼit.”

46 Depois neʼe, Rebeca koʼalia beibeik ba Isaac, dehan: “Haʼu hakribi haʼu-nia moris tanba Hetes nia oan-feto sira.+ Se Jacob mós hola Hetes nia oan-feto sira nuʼudar feen, katak feto sira husi rai neʼe, haʼu-nia moris sei iha folin saida?”+

28 Nuneʼe Isaac bolu Jacob no haraik bensaun ba nia no fó mandamentu ba nia, dehan: “Ó labele hola ema Kanaan nia oan-feto sira nuʼudar feen.+ 2 Bá Padan-Aram, ba ó-nia avó* Betuel nia uma, no ó tenke hola Labão nia oan-feto ida;+ Labão mak ó-nia inan nia maun. 3 Maromak neʼebé Kbiit Boot Liu Hotu sei haraik duni bensaun ba ó no halo ó-nia bei-oan sai barak no ó sei sai nasaun boot ida.+ 4 No nia sei fó Abraão nia bensaun+ ba ó no ba ó-nia bei-oan sira, atu nuneʼe ó bele simu rai neʼe nuʼudar liman-rohan, rai neʼebé ó hela daudaun nuʼudar ema estranjeiru, neʼebé Maromak fó ona ba Abraão.”+

5 Entaun Isaac haruka Jacob bá, no Jacob sai hodi bá Padan-Aram. Nia bá hasoru Rebeca nia maun Labão.+ Rebeca mak Jacob no Esaú nia inan, no Labão mak Betuel ema Aram nia oan-mane.+

6 Esaú haree katak Isaac haraik ona bensaun ba Jacob no haruka nia bá Padan-Aram hodi hola feto husi neʼebá. Esaú mós haree katak bainhira Isaac haraik bensaun ba nia, Isaac fó mandamentu dehan: “Labele hola ema Kanaan nia oan-feto sira nuʼudar feen”,+ 7 no nia mós haree katak Jacob halo tuir ninia inan-aman no sai hodi bá Padan-Aram.+ 8 Esaú foin hatene katak ninia aman Isaac la gosta ema Kanaan nia oan-feto sira,+ 9 tan neʼe Esaú laʼo ba Ismael nia umakain, no maski Esaú iha ona feen sira seluk,+ maibé nia mós hola tan Maalat, Nebajot nia feton, nuʼudar ninia feen. Maalat mak Ismael nia oan-feto no Ismael mak Abraão nia oan-mane.

10 Jacob sai husi Beer-Seba no kontinua laʼo ba Haran.+ 11 Liutiha tempu balu, nia toʼo iha fatin ida no nia prepara atu toba kalan ida iha fatin neʼe tanba loro-matan tun ona. Entaun, nia foti fatuk ida husi fatin neʼe no uza neʼe atu tau ninia ulun no nia toba iha fatin neʼe.+ 12 Tuirmai nia hetan mehi ida. Iha mehi neʼe nia haree eskada nia hun iha rai, no eskada nia tutun toʼo lalehan; no Maromak nia anju sira tun-saʼe liuhusi eskada neʼe.+ 13 No haree bá! Jeová mak iha eskada neʼe nia tutun no nia dehan:

“Haʼu mak Jeová, ó-nia avó Abraão nia Maromak, no ó-nia aman Isaac nia Maromak.+ Haʼu sei fó rai neʼe no fatin neʼebé ó toba daudaun ba ó no ó-nia bei-oan sira.+ 14 No ó-nia bei-oan sei sai barak duni hanesan rai-rahun iha rai,+ no sei namkari ba parte oeste, leste, norte no súl, no liuhusi ó no ó-nia bei-oan mak família hotu iha rai sei hetan duni bensaun.*+ 15 Haʼu hamutuk ho ó, haʼu sei proteje ó iha fatin naran deʼit neʼebé ó bá, no haʼu sei lori ó fila fali mai iha rai neʼe.+ Haʼu sei la husik ó toʼo haʼu kumpre ona haʼu-nia promesa ba ó.”+

16 Tuirmai Jacob hadeer no dehan: “Jeová iha duni fatin neʼe, no agora mak haʼu foin hatene.” 17 Nia sai taʼuk no hatutan tan: “Fatin neʼe laʼós fatin neʼebé baibain, fatin neʼe santu! Neʼe mak Maromak nia uma duni,+ no fatin neʼe mak lalehan nia portaun.”+ 18 Entaun Jacob hadeer sedu iha dadeer no foti fatuk neʼebé nia uza atu tau ninia ulun no nia harii monumentu ida no fui mina iha leten.+ 19 Nuneʼe nia hanaran fatin neʼe Betel,* maibé antes neʼe, sidade neʼe nia naran mak Luz.+

20 Tuirmai Jacob jura, hodi dehan: “Oh Maromak, se Ita-Boot hamutuk nafatin ho haʼu no proteje haʼu durante haʼu-nia viajen no fó paun ba haʼu atu han no mós roupa ba haʼu atu hatais 21 no haʼu fila fali ba haʼu-nia aman nia uma ho dame, entaun haʼu sei hatene ho klaru katak Jeová mak haʼu-nia Maromak. 22 Oh Maromak, fatuk neʼebé haʼu harii ona nuʼudar monumentu sei sai nuʼudar Ita-nia uma,+ no haʼu sei fó duni ba Ita porsentu sanulu husi buat hotu neʼebé Ita fó mai haʼu.”

29 Depois neʼe, Jacob kontinua ninia viajen no laʼo ba área Leste.* 2 No nia haree bee-posu iha rai-luan no iha neʼebá iha bibi-malae lubun tolu neʼebé latan besik bee-posu neʼe, tanba baibain bibi-atan sira fó-hemu ba bibi sira husi bee-posu neʼe. No iha fatuk boot neʼebé taka hela bee-posu neʼe. 3 Baibain bibi-lubun hotu mai hamutuk ona mak bibi-atan sira duir sai fatuk neʼebé taka bee-posu hodi fó-hemu ba sira-nia bibi, no tuirmai sira tau fali fatuk hodi taka bee-posu neʼe.

4 Entaun Jacob dehan ba sira: “Haʼu-nia maluk sira, imi mai husi neʼebé?” Sira hatán: “Ami husi Haran.”+ 5 Jacob dehan ba sira: “Imi koñese Labão,+ Naor nia bei-oan ka?”+ Sira hatán: “Ami koñese nia.” 6 Ho ida-neʼe, nia dehan ba sira: “Nia diʼak ka lae?” Sira hatán: “Nia diʼak. Ninia oan-feto Raquel+ mak mai daudaun neʼe ho bibi-malae sira!” 7 Tuirmai Jacob dehan: “Agora loron sei manas hela. Neʼe laʼós tempu atu halibur bibi sira. Nuneʼe fó-hemu ba bibi sira, depois, bá fó-han sira.” 8 Ho ida-neʼe, sira dehan: “Ami labele halo ida-neʼe toʼo bibi-lubun hotu halibur hamutuk. Tuirmai ami sei duir fatuk neʼebé taka hela bee-posu neʼe no ami sei fó-hemu ba ami-nia bibi sira.”

9 Bainhira nia sei koʼalia hela ho sira, Raquel mai hodi lori ninia aman nia bibi-malae sira, tanba Raquel mak bibi-atan ida. 10 Bainhira Jacob haree Raquel, ninia tiu* Labão nia oan-feto, no mós haree Labão nia bibi-malae sira, Jacob hakbesik kedas ba bee-posu no duir sai fatuk iha leten hodi fó-hemu ba Labão nia bibi sira. 11 Tuirmai Jacob reʼi Raquel no tanis ho lian makaʼas. 12 No Jacob hahú konta ba Raquel katak nia mak Raquel nia aman nia sobriñu no katak nia mak Rebeca nia oan-mane. Entaun Raquel halai ba uma hodi fó-hatene ninia aman.

13 Bainhira Labão+ rona kona-ba ninia feton nia oan-mane Jacob, nia halai kedas atu hasoru Jacob. Nia hakoʼak no reʼi Jacob no lori nia ba uma. No Jacob hahú konta buat hotu neʼe ba Labão. 14 Labão dehan ba nia: “Ó mak haʼu-nia família rasik no ita raan ida deʼit.”* Entaun Jacob hela ho nia durante fulan ida tomak.

15 Tuirmai Labão dehan ba Jacob: “Maski ó mak haʼu-nia família,*+ neʼe laʼós katak ó serbisu ba haʼu saugati deʼit. Fó-hatene mai haʼu, saida mak ó hakarak simu nuʼudar kolen?”+ 16 Labão iha oan-feto naʼin-rua. Ida primeiru naran Lea, no ida segundu naran Raquel.+ 17 Lea nia matan ladún nabilan, maibé Raquel feto neʼebé bonita loos no oin kapás. 18 Jacob laran-monu ba Raquel, tan neʼe nia dehan: “Haʼu prontu atu serbisu ba Ita tinan hitu hodi bele hetan Ita-nia oan-feto segundu Raquel.”+ 19 Ho ida-neʼe, Labão dehan: “Diʼak liu haʼu fó nia ba ó duké ba mane seluk. Kontinua hela ho haʼu.” 20 Nuneʼe Jacob serbisu ba tinan hitu hodi bele hetan Raquel,+ maibé nia sente tinan hitu neʼe hanesan loron balu deʼit tanba nia hadomi Raquel.

21 Tuirmai Jacob dehan ba Labão: “Entrega haʼu-nia feen ba haʼu tanba haʼu-nia loron serbisu nian remata ona, no husik haʼu atu halo relasaun ho nia.” 22 Ho ida-neʼe, Labão halibur ema hotu iha fatin neʼe no halo festa. 23 Maibé iha kalan, Labão lori ninia oan-feto Lea ba Jacob atu Jacob bele halo relasaun ho Lea. 24 Labão mós fó ninia atan-feto Zilpa ba ninia oan-feto Lea nuʼudar atan.+ 25 Iha dadeer Jacob foin haree katak feto neʼe mak Lea! Entaun nia dehan ba Labão: “Tanbasá mak Ita halo nuneʼe ba haʼu? Haʼu serbisu ba Ita tanba Raquel, loos ka lae? Tanbasá Ita lohi haʼu?”+ 26 Ho ida-neʼe, Labão dehan: “Iha neʼe ami iha toman atu fó uluk oan-feto primeiru no tuirmai mak ida segundu. 27 Hela hamutuk ho feto neʼe semana neʼe tomak. Tuirmai mak haʼu sei fó feto ida segundu ba ó se ó halo serbisu mai haʼu ba tinan hitu tan.”+ 28 Jacob halo nuneʼe duni no nia hela hamutuk ho Lea semana neʼe tomak, depois neʼe, Labão fó ninia oan-feto Raquel nuʼudar Jacob nia feen. 29 Liután neʼe, Labão fó ninia atan-feto Bila+ ba Raquel nuʼudar ninia atan.+

30 Tuirmai Jacob mós halo relasaun ho Raquel, no nia hadomi Raquel liu fali Lea, no nia serbisu ba Labão tinan hitu tan.+ 31 Bainhira Jeová haree katak Jacob ladún hadomi* Lea, nia loke Lea nia oan-fatin hodi Lea bele sai isin-rua,+ maibé Raquel labele iha oan.+ 32 Entaun Lea sai isin-rua no tuur-ahi oan-mane ida no hanaran nia Ruben,*+ tanba nia dehan: “Jeová haree ona haʼu-nia terus,+ no agora haʼu-nia laʼen sei hadomi haʼu.” 33 Tuirmai Lea sai isin-rua tan no tuur-ahi oan-mane ida no nia dehan: “Neʼe tanba Jeová rona ona haʼu, no tanba haʼu la hetan domin, entaun nia mós fó oan neʼe mai haʼu.” Nia hanaran oan neʼe Simeão.*+ 34 No Lea sai isin-rua tan no tuur-ahi oan-mane ida no nia dehan: “Agora haʼu-nia laʼen sei kesi metin ho haʼu tanba haʼu tuur-ahi ona oan-mane naʼin-tolu ba nia.” Tan neʼe, nia hanaran oan neʼe Levi.*+ 35 Tuirmai Lea sai isin-rua tan no tuur-ahi oan-mane ida no nia dehan: “Agora haʼu sei hahiʼi Jeová.” Entaun nia hanaran oan neʼe Judá.*+ Depois neʼe, ba tempu balu nia la sai isin-rua tan.

30 Bainhira Raquel haree katak nia la iha oan, nia sai laran-moras ba ninia biin no dehan ba Jacob: “Fó oan mai haʼu, se lae haʼu sei mate.” 2 Rona tiha neʼe, Jacob sai hirus ba Raquel, no dehan: “Haʼu mak Maromak ka? Nia mak la husik ó atu iha oan.” 3 Nuneʼe Raquel dehan: “Haʼu-nia atan-feto Bila mak neʼe.+ Halo relasaun ho nia hodi nia bele iha oan ba haʼu,* no liuhusi nia haʼu mós bele iha oan.” 4 Ho ida-neʼe, Raquel fó ninia atan Bila ba Jacob nuʼudar feen, no Jacob halo relasaun seksuál ho nia.+ 5 Bila sai isin-rua no liutiha tempu balu nia tuur-ahi oan-mane ida ba Jacob. 6 Nuneʼe Raquel dehan: “Maromak sai ona nuʼudar haʼu-nia juís no rona ona ba haʼu-nia lian, tan neʼe nia fó haʼu oan-mane ida.” Tan neʼe mak Raquel hanaran oan neʼe Dan.*+ 7 Raquel nia atan-feto Bila sai isin-rua dala ida tan no liutiha tempu balu nia tuur-ahi oan-mane segundu ba Jacob. 8 Nuneʼe Raquel dehan: “Haʼu luta makaʼas hasoru haʼu-nia biin, no haʼu manán ona!” Tan neʼe mak Raquel hanaran oan neʼe Naftali.*+

9 Bainhira Lea haree katak nia la sai isin-rua tan, nia lori ninia atan-feto Zilpa no entrega ba Jacob nuʼudar feen.+ 10 No Lea nia atan-feto Zilpa tuur-ahi oan-mane ida ba Jacob. 11 Nuneʼe Lea dehan: “Neʼe sorte diʼak!” Tan neʼe mak Lea hanaran oan neʼe Gad.*+ 12 Depois neʼe, Lea nia atan-feto Zilpa tuur-ahi oan-mane segundu ba Jacob. 13 Nuneʼe Lea dehan: “Neʼe haʼu-nia ksolok! Tanba feto sira sei fó sai katak haʼu kontente.”+ Tan neʼe mak Lea hanaran oan neʼe Aser.*+

14 Iha tempu koʼa trigu nian, Ruben+ laʼo iha rai-luan no hetan ai-mandrágora. Entaun nia lori ai-fuan balu ba ninia inan Lea. Haree tiha ida-neʼe, Raquel dehan ba Lea: “Favór ida, fó ó-nia oan nia ai-mandrágora fuan balu ba haʼu.”* 15 Ho ida-neʼe, Lea dehan: “Ó hadau ona haʼu-nia laʼen, neʼe la toʼo ba ó ka?+ Agora ó mós hakarak hadau tan haʼu-nia oan nia ai-mandrágora fuan ka?” Raquel hatán: “Se nuneʼe, nia sei toba hamutuk ho ó kalan neʼe hodi troka ho ó-nia oan nia ai-mandrágora fuan.”

16 Bainhira Jacob fila husi toʼos iha lokraik, Lea bá hasoru nia no dehan: “Ohin kalan ó sei halo relasaun ho haʼu, tanba haʼu fó ona haʼu-nia oan nia ai-mandrágora fuan hodi sosa ó.” Entaun nia toba ho Lea iha kalan neʼe. 17 Maromak rona Lea no hatán ba nia, no Lea sai isin-rua no liutiha tempu balu nia tuur-ahi oan-mane númeru lima. 18 Nuneʼe Lea dehan: “Maromak fó ona kolen mai haʼu tanba haʼu fó haʼu-nia atan ba haʼu-nia laʼen.” Tan neʼe mak Lea hanaran oan neʼe Issacar.*+ 19 Lea sai isin-rua dala ida tan no liutiha tempu balu nia tuur-ahi oan-mane númeru neen ba Jacob.+ 20 Nuneʼe Lea dehan: “Maromak fó ona mai haʼu, sin, nia fó buat diʼak mai haʼu. Ikusmai haʼu-nia laʼen sei simu haʼu,+ tanba haʼu tuur-ahi ona oan-mane naʼin-neen ba nia.”+ Tan neʼe mak Lea hanaran oan neʼe Zebulão.*+ 21 Depois neʼe, Lea tuur-ahi oan-feto ida no hanaran nia Dina.+

22 Ikusmai Maromak hanoin-hetan Raquel, no Maromak rona no hatán nia hodi loke ninia oan-fatin atu nia bele sai isin-rua.+ 23 Nuneʼe nia sai isin-rua no tuur-ahi oan-mane ida. Tuirmai nia dehan: “Maromak hasai tiha ona haʼu-nia moe!”+ 24 Tan neʼe mak Raquel hanaran oan neʼe José,*+ hodi dehan: “Jeová aumenta oan-mane ida tan ba haʼu.”

25 Bainhira Raquel tuur-ahi José, Jacob dehan kedas ba Labão: “Husik haʼu sai hodi bá haʼu-nia fatin no haʼu-nia rai.+ 26 Entrega haʼu-nia feen sira no oan sira, neʼebé haʼu selu kotu ona ho haʼu-nia serbisu ba Ita, atu nuneʼe haʼu bele bá, tanba Ita hatene didiʼak oinsá haʼu halo ona serbisu ba Ita.”+ 27 Tuirmai Labão dehan ba nia: “Se ó kontente ho haʼu, favór ida labele bá. Haʼu haree ona sinál oioin* neʼebé hatudu katak Jeová fó bensaun ba haʼu tanba ó.” 28 Nia hatutan tan: “Fó-hatene mai haʼu, ó hakarak simu saida nuʼudar kolen, no haʼu sei selu ba ó.”+ 29 Entaun Jacob dehan ba nia: “Ita hatene oinsá haʼu halo ona serbisu ba Ita no oinsá Ita-nia animál sira sai barak bainhira haʼu tau matan ba sira.+ 30 Ita iha uitoan deʼit antes haʼu mai, maibé Ita-nia animál sira aumenta sai barak tebes, no Jeová haraik ona bensaun ba Ita husi tempu neʼebé haʼu toʼo mai. Entaun, bainhira mak haʼu sei halo buat ruma ba haʼu-nia umakain rasik?”+

31 Tuirmai Labão dehan: “Entaun saida mak haʼu tenke fó ba ó?” Jacob hatán: “Ita la presiza fó buat ida mai haʼu! Maibé se Ita halo deʼit buat tuirmai neʼe, haʼu sei kontinua tau matan no proteje Ita-nia bibi-lubun sira.+ 32 Ohin, haʼu sei laʼo liu Ita-nia bibi-lubun tomak. Ita tenke haketak bibi-malae hotu neʼebé makerek ho kór oioin, no bibi-malae aman* neʼebé kór-kafé, no mós bibi-timur inan neʼebé kór oioin no makerek. Husi ohin ba oin, bibi-malae no bibi-timur nia oan sira neʼebé moris mai ho kór sira-neʼe sei sai haʼu-nia kolen.+ 33 No haʼu-nia hahalok loos* mak sei sai sasin ba haʼu iha futuru kuandu Ita mai atu haree haʼu-nia kolen. Se Ita haree haʼu-nia bibi sira no Ita hetan bibi-timur inan neʼebé laʼós kór oioin no makerek, no bibi-malae aman neʼebé laʼós kór-kafé, neʼe hatudu katak haʼu naʼok.”

34 Ho ida-neʼe, Labão dehan: “Neʼe diʼak! Halo bá hodi tuir ó-nia liafuan.”+ 35 Iha loron neʼe kedas, nia haketak bibi-timur aman neʼebé riska-riska, kór oioin, no bibi-timur inan neʼebé makerek, kór oioin, no bibi hotu neʼebé iha kór-mutin, no mós haketak bibi-malae aman neʼebé kór-kafé, no entrega neʼe ba ninia oan-mane sira atu tau matan. 36 Depois neʼe, nia lori bibi sira-neʼe ba fatin neʼebé dook husi Jacob hodi laʼo ain ba loron tolu, no Jacob hela hodi hein Labão nia bibi neʼebé restu.

37 Tuirmai Jacob foti ai-sanak neʼebé foin tesi husi ai-estorak, ai-amendueira no ai-plátanu. Nia loke ai-sanak nia kulit iha parte oioin hodi haree-hetan ai nia laran neʼebé mutin. 38 Nia tau ai-sanak sira-neʼe iha bibi sira-nia oin, iha animál nia hemu-fatin, katak fatin neʼebé animál sira mai atu hemu bee, hodi bibi sira-neʼe bele iha hakarak atu hola malu iha ai-sanak sira-neʼe nia oin kuandu sira mai atu hemu.

39 Entaun, bibi sira-neʼe hola malu iha ai-sanak nia oin, no sira hahoris oan neʼebé iha riska-riska, kór makerek no iha kór oioin. 40 Jacob haketak bibi-malae aman sira-neʼe no tuirmai Jacob tau bibi sira-neʼe iha bibi seluk nia oin, hodi nuneʼe Labão nia bibi sira bele hateke ba bibi-oan sira neʼebé iha riska-riska no kór-kafé. Depois neʼe, nia haketak ninia bibi rasik no la kahur hamutuk ho Labão nia bibi sira. 41 No bainhira bibi sira neʼebé isin forte mak hola malu, Jacob tau ai-sanak iha bibi sira-nia oin iha animál nia hemu-fatin, hodi nuneʼe sira bele hola malu iha ai-sanak sira-neʼe nia oin. 42 Maibé bainhira bibi sira-neʼe mak fraku, nia la tau ai-sanak iha neʼebá. Entaun bibi sira neʼebé fraku sempre sai Labão nian, maibé bibi neʼebé forte mak Jacob nian.+

43 Jacob sai riku tebes, no nia iha bibi barak, atan-mane, atan-feto, kuda-kamelu no kuda-burru barak.+

31 Loron ida Jacob rona Labão nia oan-mane sira dehan: “Jacob foti ona buat hotu neʼebé ita-nia aman nian, no nia sai riku ho buat sira-neʼe.”+ 2 Kuandu Jacob haree Labão nia oin, nia haree katak Labão nia hahalok ba nia la hanesan uluk.+ 3 Ikusmai Jeová dehan ba Jacob: “Fila fali ba ó-nia beiʼala nia rai no ba ó-nia família,+ no haʼu sei nafatin hamutuk ho ó.” 4 Tuirmai Jacob haruka mensajen ba Raquel no Lea atu mai hasoru nia iha rai-luan, iha fatin neʼebé nia hein ninia bibi sira, 5 no nia dehan ba sira:

“Haʼu haree katak imi-nia aman nia hahalok ba haʼu troka ona,+ maibé haʼu-nia aman nia Maromak nafatin hamutuk ho haʼu.+ 6 Imi rasik hatene duni katak haʼu halo ona serbisu ba imi-nia aman ho haʼu-nia kbiit tomak.+ 7 No imi-nia aman lohi haʼu hodi troka haʼu-nia kolen ba dala sanulu ona, maibé Maromak la husik nia atu halo aat ba haʼu. 8 Se nia dehan: ‘Bibi neʼebé makerek mak sei sai nuʼudar ó-nia kolen’, nuneʼe bibi hotu neʼebé moris mai mak makerek. Maibé se nia dehan: ‘Bibi neʼebé riska-riska mak sei sai nuʼudar ó-nia kolen’, nuneʼe bibi hotu neʼebé moris mai mak riska-riska.+ 9 Ho ida-neʼe, Maromak kontinua foti imi-nia aman nia bibi husi nia hodi fó ba haʼu. 10 Loron ida bainhira bibi-aman no bibi-inan sira hola malu, haʼu foti matan no haree iha mehi ida katak bibi-timur aman sira-neʼe mak iha riska-riska, makerek no kór oioin.+ 11 Tuirmai iha mehi neʼe Maromak loos nia anju dehan ba haʼu: ‘Jacob!’ Haʼu hatán: ‘Haʼu mak neʼe.’ 12 Nia* hatutan tan: ‘Favór ida, foti ó-nia matan, no haree bá, bibi-timur aman sira-neʼe hotu mak iha riska-riska, makerek no kór oioin, tanba haʼu haree ona buat hotu neʼebé Labão halo ba ó.+ 13 Haʼu mak Maromak loos neʼebé mosu ba ó iha Betel,+ fatin neʼebé ó fui mina ba monumentu ida no halo juramentu ba haʼu.+ Agora hamriik bá, sai husi rai neʼe no fila fali ba fatin neʼebé ó moris bá.’”+

14 Ho ida-neʼe, Raquel no Lea hatán ba nia: “La iha tan liman-rohan ba ami iha ami-nia aman nia uma! 15 Nia haree ami hanesan ema estranjeiru, tanba nia faʼan ona ami no nia uza hotu osan neʼebé nia simu.+ 16 Rikusoin hotu neʼebé Maromak foti ona husi ami-nia aman mak ami-nian no ami-nia oan nian.+ Entaun, halo tuir bá buat hotu neʼebé Maromak dehan ona ba ó atu halo.”+

17 Tuirmai Jacob hamriik no tula ninia oan sira no ninia feen sira ba kuda-kamelu leten.+ 18 Nia lori ninia animál hotu no sasán hotu neʼebé nia hetan+ iha Padan-Aram, hodi bá ninia aman Isaac iha rai-Kanaan.+

19 Iha tempu neʼebá, Labão bá ona atu tesi bibi-malae nia fulun, no Raquel naʼok ninia aman nia estátua terafín sira.*+ 20 Liután neʼe, Jacob uza matenek hodi la fó-hatene ba Labão, ema Aram, katak nia atu halai. 21 No nia halai no lori buat hotu neʼebé nia iha hodi hakur Mota Eufrates.*+ Tuirmai nia laʼo ba área foho iha Gilead.+ 22 Iha loron terseiru, ema fó-hatene ba Labão katak Jacob halai tiha ona. 23 Entaun Labão lori ninia família hamutuk ho nia no duni tuir Jacob durante loron hitu no toman Jacob iha área foho iha Gilead. 24 Tuirmai Maromak mosu ba Labão, ema Aram,+ liuhusi mehi iha kalan+ no dehan ba nia: “Kuidadu bá kona-ba buat neʼebé ó koʼalia ba Jacob.”+

25 Entaun Labão hakbesik ba Jacob, tanba Jacob harii ninia tenda iha área foho iha Gilead no Labão hamutuk ho ninia família mós harii tenda iha fatin hanesan. 26 Tuirmai Labão dehan ba Jacob: “Tanbasá mak ó halo nuneʼe? Tanbasá mak ó lohi haʼu no lori haʼu-nia oan-feto sira hanesan dadur neʼebé ema lori ho surik? 27 Tanbasá mak ó halai subasubar hodi lohi haʼu no la fó-hatene mai haʼu? Se ó fó-hatene mai haʼu karik, haʼu bele husik ó bá, no ita bele fahe malu ho ksolok no knananuk sira, ho tamborín no arpa. 28 Maibé ó la fó tempu ba haʼu atu reʼi haʼu-nia bei-oan no oan-feto sira. Ó halo hahalok beik. 29 Haʼu iha kbiit atu halo aat ba ó, maibé ó-nia aman nia Maromak koʼalia ba haʼu horikalan dehan: ‘Kuidadu bá kona-ba buat neʼebé ó koʼalia ba Jacob.’+ 30 Agora ó sai ona tanba ó hein namanas atu fila ba ó-nia aman nia uma, maibé tanbasá mak ó naʼok haʼu-nia maromak sira?”+

31 Jacob hatán ba Labão: “Haʼu sai subasubar deʼit tanba haʼu taʼuk no hanoin iha haʼu-nia laran: ‘Nia sei hadau ninia oan-feto sira husi haʼu ho forsa.’ 32 Se Ita hetan ema neʼebé foti Ita-nia maromak sira, ema neʼe sei mate. Iha Ita-nia família nia oin, haree ba haʼu-nia sasán no buka toʼok, no foti buat neʼebé Ita-nian.” Maibé Jacob la hatene katak Raquel mak naʼok buat sira-neʼe. 33 Entaun Labão tama ba Jacob nia tenda no Lea nia tenda no atan-feto naʼin-rua nia tenda,+ maibé la hetan buat sira-neʼe. Depois nia sai husi Lea nia tenda, no tama ba Raquel nia tenda. 34 Iha tempu neʼebá Raquel foti estátua terafín sira no tau iha kuda-kamelu nia sela,* no Raquel tuur iha leten. Entaun Labão buka haleʼu tenda tomak maibé la hetan buat sira-neʼe. 35 Tuirmai Raquel dehan: “Haʼu-nia naʼi, keta hirus, haʼu labele hamriik iha Ita-nia oin, tanba haʼu fase fulan.”+ Entaun Labão buka didiʼak maibé la hetan estátua terafín sira-neʼe.+

36 Ho ida-neʼe, Jacob sai hirus no hahú kritika Labão. Tuirmai Jacob dehan ba Labão: “Haʼu halo sala saida? Tanbasá mak Ita duni tuir haʼu ho hirus makaʼas? 37 Ita haree ona haʼu-nia sasán hotu, maibé sasán ida-neʼebé mak Ita-nian? Tau ida-neʼe iha haʼu-nia família nia oin no Ita-nia família nia oin, no husik sira tesi-lia entre ita naʼin-rua. 38 Durante tinan 20 neʼebé haʼu hela ho Ita, Ita-nia bibi-malae no bibi-timur nia oan nunka mate iha kabun laran,+ no haʼu nunka han Ita-nia bibi-malae aman nia naʼan. 39 Se animál fuik lees mate Ita-nia animál,+ haʼu nunka lori ba Ita hodi fó prova katak laʼós haʼu-nia sala. Haʼu mak lori todan neʼe. Se ema naʼok animál sira iha loron ka kalan, Ita husu haʼu atu selu fali. 40 Iha loron haʼu tenke tahan manas, no iha kalan haʼu tenke tahan malirin, no haʼu labele toba-dukur.+ 41 Haʼu halo serbisu ba Ita tinan 14 ba Ita-nia oan-feto naʼin-rua no tinan 6 ba Ita-nia animál sira. Neʼe katak haʼu hela ona tinan 20 iha Ita-nia uma no Ita troka beibeik haʼu-nia kolen toʼo dala sanulu.+ 42 Se haʼu-nia aman nia Maromak,+ Abraão nia Maromak, no Maromak neʼebé Isaac hamtaʼuk,+ la apoia haʼu, karik agora Ita sei haruka haʼu sai ho liman-mamuk. Maromak haree ona haʼu-nia terus no haʼu-nia serbisu makaʼas, tan neʼe mak nia fó avizu ba Ita horikalan.”+

43 Tuirmai Labão hatán ba Jacob: “Feto sira-neʼe mak haʼu-nia oan-feto no labarik sira-neʼe mak haʼu-nia bei-oan, no bibi-lubun neʼe mak haʼu-nian, no buat hotu neʼebé ó haree mak haʼu-nian no haʼu-nia oan-feto sira-nian. Oinsá mak haʼu bele halo aat ba sira ka sira-nia oan? 44 Entaun, agora mai ita halo aliansa ida entre ó ho haʼu, no aliansa neʼe sei sai nuʼudar sasin entre ita.” 45 Ho ida-neʼe, Jacob foti fatuk ida no tau neʼe nuʼudar monumentu ida.+ 46 Tuirmai Jacob haruka ninia família sira dehan: “Foti fatuk sira mai!” No sira foti fatuk no hada fatuk sira-neʼe. Depois neʼe, sira han iha fatuk sira-neʼe nia leten. 47 Labão bolu ida-neʼe nuʼudar Jegar-Saduta,* maibé Jacob bolu nuʼudar Galéd.*

48 Tuirmai Labão dehan: “Agora fatuk butuk neʼe sai sasin entre haʼu ho ó.” Tan neʼe mak nia hanaran ida-neʼe Galéd,+ 49 no Fatin Aas,* tanba nia dehan: “Jeová sei nafatin haree ó no haʼu kuandu ita dook malu. 50 Se ó halo aat ba haʼu-nia oan-feto sira no se ó hola tan feen seluk, hanoin-hetan katak maski ema seluk la haree, maibé Maromak sei sai sasin entre ó ho haʼu.” 51 Labão koʼalia tan ba Jacob, dehan: “Neʼe mak fatuk butuk, no neʼe mak monumentu neʼebé haʼu harii ona entre ó ho haʼu. 52 Fatuk butuk neʼe sai sasin, no monumentu neʼe sai buat neʼebé fó sasin,+ katak haʼu sei la hakat liu fatuk butuk neʼe atu halo aat ba ó no ó sei la hakat liu fatuk butuk neʼe no monumentu neʼe atu halo aat ba haʼu. 53 Abraão nia Maromak+ no Naor nia Maromak, no sira-nia aman nia Maromak, sei tesi-lia entre ita.” No Jacob jura hodi Maromak nia naran, Maromak neʼebé ninia aman Isaac hamtaʼuk.*+

54 Depois neʼe, Jacob hasaʼe sakrifísiu iha foho neʼe no nia konvida ninia família sira atu han paun. Nuneʼe sira han no toba kalan ida iha foho neʼe. 55 Labão hadeer sedu iha dadeer no reʼi ninia bei-oan sira+ no ninia oan-feto sira, no nia haraik bensaun ba sira.+ Tuirmai Labão sai hodi fila fali ba ninia uma.+

32 Tuirmai Jacob bá, no Maromak nia anju sira hasoru nia. 2 Bainhira Jacob haree sira, nia dehan: “Neʼe mak hela-fatin ba Maromak nia tropa!” Entaun nia hanaran fatin neʼe Manaim.*

3 Tuirmai Jacob haruka ema balu lori uluk lia-menon ba ninia maun Esaú iha rai-Seir,+ área Edom nian+ 4 no nia haruka sira dehan: “Neʼe mak buat neʼebé imi tenke hatete ba haʼu-nia naʼi Esaú: ‘Ita-nia atan Jacob hatete nuneʼe: “Haʼu hela* ho Labão ba tempu kleur ona.+ 5 Agora haʼu iha ona karau, kuda-burru, bibi-malae, atan-mane no atan-feto sira,+ no haʼu haruka lia-menon neʼe hodi fó-hatene ba haʼu-nia naʼi, atu nuneʼe haʼu-nia naʼi bele simu haʼu.”’”

6 Liutiha tempu balu, ema sira neʼebé lori lia-menon fila fali ba Jacob no dehan: “Ami hasoru ona Ita-nia maun Esaú, no agora nia mós laʼo mai daudaun atu hasoru Ita, no iha mane naʼin-400 hamutuk ho nia.”+ 7 Nuneʼe Jacob sai taʼuk tebetebes no laran-taridu.+ Entaun nia haketak ema neʼebé hamutuk ho nia, no mós bibi-lubun, karau no kuda-kamelu. Nia fahe sira ba grupu rua. 8 Nia dehan: “Se Esaú ataka grupu ida, entaun grupu ida seluk bele halai.”

9 Depois neʼe, Jacob dehan: “Oh Jeová, haʼu-nia avó Abraão nia Maromak, no haʼu-nia aman Isaac nia Maromak, Ita mak dehan ba haʼu: ‘Fila fali ba ó-nia rai no ó-nia família, no haʼu sei haraik buat neʼebé diʼak ba ó’,+ 10 Ita-nia atan neʼe la merese atu simu Ita-nia domin boot* no laran-metin neʼebé Ita hatudu ona,+ tanba ho haʼu-nia ai-tonka deʼit mak haʼu hakur liu Mota Jordaun neʼe no agora haʼu sai ona grupu rua.+ 11 Haʼu harohan ba Ita atu salva haʼu+ husi haʼu-nia maun Esaú nia liman, tanba haʼu taʼuk katak nia sei mai ataka haʼu,+ no mós ataka inan sira hamutuk ho labarik sira. 12 Ita rasik dehan: ‘Haʼu sei haraik duni buat diʼak ba ó, no haʼu sei halo ó-nia bei-oan sai barak tebes hanesan rai-henek iha tasi toʼo sura labele.’”+

13 Jacob toba kalan ida iha fatin neʼe. Tuirmai nia foti ninia rikusoin balu atu fó nuʼudar prezente ba ninia maun Esaú:+ 14 Bibi-timur inan 200, bibi-timur aman 20, bibi-malae inan 200, bibi-malae aman 20, 15 kuda-kamelu inan 30 ho sira-nia oan, karau-inan 40, karau-aman 10, kuda-burru inan 20 no kuda-burru aman 10.+

16 Jacob entrega animál sira-neʼe ba ninia atan sira, hodi lori animál-lubun ida-idak laʼo tuituir malu, no nia dehan ba sira: “Hakur mota neʼe uluk liu haʼu, no imi tenke lori animál-lubun ida-idak laʼo dook malu.” 17 Nia mós haruka atan primeiru, hodi dehan: “Se haʼu-nia maun Esaú hasoru imi no husu: ‘Imi-nia naʼi mak sé? Imi atu bá neʼebé? Animál sira neʼebé laʼo iha imi-nia oin neʼe mak sé-nian?’ 18 Entaun imi tenke dehan: ‘Neʼe mak Ita-nia atan Jacob nian. Nia fó ida-neʼe nuʼudar prezente ba haʼu-nia naʼi Esaú,+ no nia rasik laʼo tuir ami iha ami-nia kotuk.’” 19 Nia mós koʼalia nuneʼe ba atan segundu, no ba atan terseiru, no ba sira hotu neʼebé laʼo tuir animál-lubun: “Imi tenke koʼalia tuir liafuan sira-neʼe bainhira hasoru Esaú. 20 Imi mós tenke dehan: ‘Ita-nia atan Jacob iha ami-nia kotuk.’” Tanba Jacob hanoin: ‘Se haʼu halo nia kalma hodi haruka prezente sira uluk liu haʼu,+ entaun bainhira haʼu haree nia, karik nia sei simu haʼu ho laran-diʼak.’ 21 Nuneʼe, Jacob nia atan sira neʼebé lori prezente hakur mota uluk liu nia, maibé nia rasik toba kalan iha fatin neʼe.

22 Durante kalan neʼe, Jacob hadeer no lori ninia feen naʼin-rua,+ ninia atan-feto naʼin-rua,+ ninia oan-mane naʼin-11, no sira hakur Mota Jabok.+ 23 Entaun nia lori sira hodi hakur mota neʼe, no nia lori mós buat hotu neʼebé nia iha.

24 Bainhira Jacob mesak deʼit, mane ida mosu mai no hahú luta ho nia toʼo loro-matan saʼe.+ 25 Bainhira nia haree katak nia labele manán Jacob, nia kona Jacob nia ruin-fukun iha kidan; no Jacob nia kidan ruin sai naksalak durante sira luta malu.+ 26 Depois neʼe, mane neʼe dehan: “Husik haʼu, tanba loro-matan saʼe ona.” Ho ida-neʼe, Jacob dehan: “Haʼu sei la husik Ita toʼo Ita haraik bensaun mai haʼu.”+ 27 Entaun mane neʼe husu: “Ó naran sá?” Nia hatán: “Jacob.” 28 Tuirmai mane neʼe dehan: “Ó-nia naran laʼós tan Jacob maibé Izraél,*+ tanba ó luta ho Maromak+ no ema toʼo ikusmai ó manán.” 29 Tuirmai Jacob husu: “Favór ida, fó-hatene Ita-nia naran mai haʼu.” Maibé nia dehan: “Tanbasá mak ó husu haʼu-nia naran?”+ Ho ida-neʼe, nia haraik bensaun ba Jacob iha neʼebá. 30 Entaun Jacob hanaran fatin neʼe Peniel,*+ tanba nia dehan: “Haʼu haree ona Maromak oin ba oin, maibé haʼu sei moris hela.”+

31 Loro-matan saʼe daudaun bainhira Jacob laʼo liu Peniel,* maibé nia laʼo kudeʼik tanba ninia kidan naksalak.+ 32 Tan neʼe mak toʼo ohin loron Izraél nia bei-oan sira la han naʼan-uat iha kidan, neʼebé iha kidan nia ruin-fukun, tanba mane neʼe kona Jacob nia uat iha parte neʼe.

33 Jacob foti matan no haree Esaú mai daudaun hamutuk ho mane naʼin-400.+ Entaun Jacob fahe labarik sira ba Lea, ba Raquel, no ba atan-feto naʼin-rua.+ 2 Nia tau atan-feto sira ho sira-nia oan iha oin,+ tuirmai Lea ho ninia oan sira,+ no Raquel+ ho José iha kotuk. 3 Tuirmai nia laʼo iha sira hotu nia oin no hakruʼuk dala hitu ho oin ba rai nuʼudar nia hakbesik ba ninia maun.

4 Maibé Esaú halai hodi hasoru nia, hakoʼak no reʼi nia, no sira naʼin-rua tanis hamutuk. 5 Bainhira Esaú foti matan no haree feto sira-neʼe hamutuk ho labarik sira, nia husu: “Sé mak ema sira-neʼe?” Jacob hatán: “Sira mak labarik neʼebé ho laran-diʼak Maromak fó ona ba Ita-nia atan.”+ 6 Nuneʼe atan-feto sira-neʼe ho sira-nia oan hakbesik mai no hakruʼuk ba Esaú, 7 no Lea ho ninia oan sira mós hakbesik mai no hakruʼuk ba nia. Tuirmai José ho Raquel hakbesik mai no sira mós hakruʼuk ba nia.+

8 Esaú husu: “Tanbasá ó haruka uluk ema no animál-lubun sira-neʼe?”+ Jacob hatán: “Haʼu halo ida-neʼe atu haʼu-nia naʼi bele simu haʼu.”+ 9 Tuirmai Esaú dehan: “Haʼu-nia alin, haʼu iha rikusoin barak ona.+ Rai deʼit buat neʼebé ó-nian.” 10 Maibé Jacob hatán: “Favór ida, labele hatete hanesan neʼe. Se Ita kontente ona ho haʼu, Ita tenke simu prezente husi haʼu-nia liman, tanba haʼu lori ida-neʼe atu haʼu bele haree Ita-nia oin. Agora haʼu haree ona Ita-nia oin, neʼe hanesan haʼu haree Maromak nia oin, tanba Ita simu haʼu ho kontente.+ 11 Favór ida, simu prezente neʼebé haʼu fó nuʼudar bensaun ida ba Ita,+ tanba Maromak simu ona haʼu no haʼu iha ona buat hotu neʼebé haʼu presiza.”+ Jacob kontinua obriga Esaú toʼo nia simu ida-neʼe.

12 Tuirmai Esaú dehan: “Mai ita bá hamutuk, no haʼu sei laʼo iha ó-nia oin.” 13 Maibé Jacob dehan: “Haʼu-nia naʼi, Ita hatene didiʼak katak labarik sira la iha kbiit+ no haʼu mós iha bibi no karau sira neʼebé fó-susu hela ba sira-nia oan. Entaun se ita obriga sira laʼo lalais liu ba loron ida, animál hotu sei mate. 14 Favór ida, haʼu-nia naʼi, diʼak atu haʼu-nia naʼi laʼo uluk, maibé Ita-nia atan sei kontinua viajen neʼe neineik-neineik tuir labarik sira-nia kbiit no animál sira-nia kbiit toʼo haʼu hasoru haʼu-nia naʼi iha Seir.”+ 15 Tuirmai Esaú dehan: “Favór ida, husik haʼu haruka haʼu-nia ema balu atu laʼo hamutuk ho ó.” Ho ida-neʼe, Jacob dehan: “Se haʼu-nia naʼi kontente ona ho haʼu, Ita lalika halo ida-neʼe.” 16 Entaun iha loron neʼe Esaú fila fali ba Seir.

17 Jacob laʼo ba Sukot,+ no nia harii uma ida ba ninia an rasik no nia halo luhan ba ninia animál sira. Tan neʼe mak nia hanaran fatin neʼe Sukot.*

18 Depois sai tiha husi Padan-Aram,+ Jacob toʼo ho seguru iha sidade Siquém,+ iha rai-Kanaan,+ no nia harii ninia tenda besik sidade neʼe. 19 Tuirmai nia sosa rai sorin ida husi rai-luan neʼebé nia harii ninia tenda. Nia sosa rai neʼe husi Hamor nia oan-mane sira ho osan-mutin 100.+ Hamor mak Siquém nia aman. 20 Jacob harii altár ida iha fatin neʼe no hanaran altár neʼe “Maromak mak Izraél nia Maromak”.+

34 Jacob no Lea nia oan-feto Dina+ iha toman atu ransu* hamutuk ho feto joven sira iha rai neʼe.+ 2 Bainhira Siquém haree Dina, nia lori Dina no estraga nia. Siquém mak Hamor, ema Heveu,+ nia oan-mane. Hamor mak xefe ida iha rai neʼe. 3 Siquém* laran-monu tebes ba Dina, Jacob nia oan-feto, no nia hadomi feto joven neʼe no nia fó sai ninia domin ba Dina.* 4 Depois neʼe, Siquém dehan ba ninia aman Hamor:+ “Bá husu atu feto joven neʼe sai haʼu-nia feen.”

5 Iha tempu neʼebé Jacob rona katak Siquém estraga ona ninia oan-feto Dina, ninia oan-mane sira sei hein hela animál sira iha rai-luan. Entaun Jacob la fó-hatene ema ida kona-ba neʼe toʼo sira fila fali. 6 Tuirmai Hamor, Siquém nia aman, bá hodi koʼalia ho Jacob. 7 Maibé Jacob nia oan-mane sira rona kona-ba neʼe no fila kedas husi rai-luan. Sira sai laran-kanek no hirus tebes tanba Siquém halo moe Izraél hodi estraga Jacob nia oan-feto,+ hahalok neʼe loloos labele mosu.+

8 Hamor koʼalia ho sira, hodi dehan: “Haʼu-nia oan-mane Siquém hakarak tebes imi-nia oan-feto. Favór ida, husik feto neʼe sai ninia feen. 9 No mós halo aliansa kaben nian ho ami. Entrega imi-nia oan-feto sira ba ami nuʼudar feen, no imi mós bele hola ami-nia oan-feto sira.+ 10 Imi bele hela hamutuk ho ami, no imi bele uza rai neʼe. Hela metin iha rai neʼe no halo negósiu bá.” 11 Tuirmai Siquém dehan ba Dina nia aman no nia maun sira: “Favór ida, simu haʼu bá, no haʼu sei fó imi buat naran deʼit neʼebé imi husu. 12 Imi bele husu barlake no prezente ho folin-boot.+ Haʼu prontu atu fó buat naran deʼit neʼebé imi husu. Maibé imi tenke husik feto joven neʼe atu sai haʼu-nia feen.”

13 Jacob nia oan-mane sira deside atu lohi Siquém no ninia aman Hamor, tanba Siquém estraga ona sira-nia feton Dina. 14 Jacob nia oan-mane sira dehan ba sira: “Ami labele fó ami-nia feton ba mane neʼebé la hetan sirkunsizaun,*+ tanba neʼe mak buat neʼebé hamoe ami. 15 Ami bele simu imi, só deʼit se imi halo buat tuirmai neʼe: imi presiza sai hanesan ami no mane hotu tenke hetan sirkunsizaun.+ 16 Tuirmai mak ami sei fó ami-nia oan-feto sira ba imi, no ami mós sei hola imi-nia oan-feto sira, no ami sei hela hamutuk ho imi no ita sei sai povu ida deʼit. 17 Maibé se imi lakohi rona ami no la hetan sirkunsizaun, entaun ami sei lori ami-nia feton no bá.”

18 Hamor+ no ninia oan-mane Siquém+ kontente ho sira-nia liafuan. 19 Mane joven neʼe la demora atu halo buat neʼebé sira husu,+ tanba nia gosta tebes Jacob nia oan-feto, no ema hotu iha ninia aman nia umakain respeitu mane joven neʼe.

20 Entaun Hamor no ninia oan-mane Siquém bá sidade nia portaun no koʼalia ba mane sira iha sira-nia sidade,+ hodi dehan: 21 “Ema sira-neʼe hakarak atu iha dame ho ita. Entaun husik sira hela iha rai neʼe no halo negósiu, tanba rai neʼe luan ba sira atu hela. Ita bele hola sira-nia oan-feto nuʼudar ita-nia feen, no ita mós bele fó ita-nia oan-feto ba sira.+ 22 Maibé se ita halo buat tuirmai neʼe mak sira sei hela ho ita hodi sai povu ida: mane hotu iha ita-nia leet tenke hetan sirkunsizaun hanesan ho sira.+ 23 Ho ida-neʼe, sira-nia sasán, rikusoin no animál hotu sei sai ita-nian, loos ka lae? Nuneʼe mai ita fó lisensa ba sira hodi sira bele hela ho ita.” 24 Ema hotu neʼebé halibur iha sidade nia portaun rona ba Hamor no ninia oan-mane Siquém, no mane hotu hetan sirkunsizaun.

25 Maibé iha loron terseiru, bainhira sira sei sente moras hela, Jacob nia oan-mane naʼin-rua, Simeão no Levi, Dina nia maun,+ foti sira-nia surik no tama ba sidade no la iha ema ida mak deskonfia sira. Iha momentu neʼe sira oho mane hotu.+ 26 Sira oho Hamor no ninia oan-mane Siquém ho surik no tuirmai sira lori Dina husi Siquém nia uma no fila. 27 Jacob nia oan-mane sira seluk bá hodi naʼok sasán oioin husi mane sira neʼebé mate iha sidade neʼe tanba ema sira-neʼe estraga ona sira-nia feton.+ 28 Sira hadau ema sira-neʼe nia bibi-lubun, karau, kuda-burru no buat naran deʼit neʼebé iha sidade no iha toʼos laran. 29 Sira mós hadau ema sira-neʼe nia sasán hotu, kaer labarik kiʼik sira no mane sira-neʼe nia feen, no sira mós hadau sasán hotu iha uma laran.

30 Ho ida-neʼe, Jacob dehan ba Simeão no Levi:+ “Imi lori ona susar boot ba haʼu. Imi halo ema Kanaan no ema Perizeu sira neʼebé hela iha rai neʼe hakribi haʼu. Haʼu-nia ema mak uitoan deʼit, entaun sira sei halibur hamutuk hodi ataka no halakon haʼu no haʼu-nia umakain.” 31 Maibé sira hatán: “Ami labele husik deʼit ema halo ami-nia feton hanesan feto-aat.”*

35 Depois neʼe, Maromak dehan ba Jacob: “Hamriik, saʼe ba Betel+ no hela iha neʼebá. No iha neʼebá mak ó tenke harii altár ida ba haʼu, Maromak loos, neʼebé mosu ba ó bainhira ó halai husi ó-nia maun Esaú.”+

2 Tuirmai Jacob dehan ba ninia umakain no ema hotu neʼebé hamutuk ho nia: “Soe hotu maromak falsu* neʼebé iha imi-nia leet.+ Hamoos imi-nia an no troka imi-nia roupa, 3 no mai ita saʼe ba Betel. Iha neʼebá haʼu sei harii altár ida ba Maromak loos, neʼebé hatán haʼu iha tempu neʼebé haʼu hetan susar no nafatin hamutuk ho haʼu iha fatin hotu.”+ 4 Entaun sira entrega maromak falsu hotu no mós brinkus* iha sira-nia tilun ba Jacob, no Jacob hakoi* buat sira-neʼe iha ai-hun boot ida nia okos besik Siquém.

5 Nuʼudar sira laʼo, Maromak halo ema husi sidade hotu neʼebé haleʼu sira sai taʼuk, tan neʼe sira la duni tuir Jacob nia oan-mane sira. 6 Ikusmai Jacob no ema hotu neʼebé hamutuk ho nia toʼo iha Luz,+ neʼe katak Betel, iha rai-Kanaan. 7 Nia harii altár ida iha neʼebá no hanaran fatin neʼe El-Betel,* tanba iha neʼebá mak Maromak loos mosu ba nia bainhira nia halai husi ninia maun.+ 8 Liutiha tempu balu, Rebeca nia atan-feto* Débora+ mate no sira hakoi nia iha ai-karvallu nia okos, besik Betel. Entaun Jacob hanaran ai-hun neʼe Alon-Bakut.*

9 Maromak mosu ba Jacob dala ida tan bainhira nia fila daudaun husi Padan-Aram no Maromak haraik bensaun ba nia. 10 Maromak dehan ba nia: “Ó-nia naran Jacob.+ Maski nuneʼe, ó-nia naran laʼós tan Jacob, maibé Izraél.” No Maromak hahú bolu nia Izraél.+ 11 Maromak hatutan tan: “Haʼu mak Maromak neʼebé Kbiit Boot Liu Hotu.+ Haʼu sei halo ó iha oan no sai barak. Ó sei sai aman ba nasaun barak,+ no liurai sira sei mai husi ó.+ 12 Kona-ba rai neʼebé haʼu fó ona ba Abraão no ba Isaac, haʼu sei fó rai neʼe ba ó no ba ó-nia bei-oan sira.”+ 13 Depois koʼalia hotu tiha, Maromak husik hela Jacob iha fatin neʼe.

14 Entaun Jacob harii monumentu ida iha fatin neʼebé uluk Maromak koʼalia ho nia, monumentu husi fatuk, no nia fui sakrifísiu hemu nian iha leten no mós fui mina iha leten.+ 15 No Jacob kontinua bolu fatin neʼebé Maromak koʼalia ho nia nuʼudar Betel.+

16 Tuirmai sira sai husi Betel. Bainhira sira sei dook uitoan husi Efrata, Raquel hahú tuur-ahi, maibé neʼe susar tebes. 17 Bainhira nia hakaʼas an atu tuur-ahi, parteira dehan ba nia: “Keta taʼuk tanba ó sei iha oan-mane ida.”+ 18 Raquel besik atu mate.* Bainhira ninia iis atu kotu ona, nia hanaran oan neʼe Ben-Oni,* maibé Jacob hanaran oan neʼe Benjamim.*+ 19 Ikusmai Raquel mate no sira hakoi nia bainhira sira sei iha dalan atu bá Efrata, katak Belein.+ 20 Jacob tau fatuk boot ida iha Raquel nia rate leten; no fatuk neʼebé iha Raquel nia rate leten sei iha toʼo ohin loron.

21 Depois neʼe, Izraél sai husi fatin neʼe no harii ninia tenda dook uitoan husi uma aas* Eder. 22 Loron ida bainhira Izraél sei hela iha rai neʼe, Ruben bá toba ho Bila, ninia aman nia feen-kiʼik, no Izraél rona kona-ba neʼe.+

Jacob iha oan-mane naʼin-12. 23 Jacob no Lea nia oan-mane sira mak Ruben nuʼudar oan primeiru,+ tuirmai Simeão, Levi, Judá, Issacar no Zebulão. 24 Ninia oan-mane sira husi Raquel mak José no Benjamim. 25 Ninia oan-mane sira husi Bila, Raquel nia atan-feto, mak Dan no Naftali. 26 Ninia oan-mane sira husi Zilpa, Lea nia atan-feto, mak Gad no Aser. Neʼe mak Jacob nia oan-mane sira neʼebé moris iha Padan-Aram.

27 Ikusmai Jacob toʼo iha fatin neʼebé ninia aman Isaac hela, katak Mamre,+ iha Kiriat-Arba, neʼe katak Hebron, fatin neʼebé Abraão no mós Isaac hela bá nuʼudar ema estranjeiru.+ 28 Isaac moris toʼo tinan 180.+ 29 Isaac moris kontente no moris naruk, tuirmai nia iis kotu no mate, no sira hakoi nia hanesan hakoi ninia beiʼala.* Ninia oan-mane Esaú no Jacob mak hakoi nia.+

36 Tuirmai neʼe mak istória kona-ba Esaú, katak Edom.+

2 Esaú hola ema Kanaan nia oan-feto sira nuʼudar feen. Ninia feen ida naran Ada,+ Elon ema Hetes nia oan-feto;+ no feen ida seluk naran Olibama,+ Anas nia oan-feto, Zibeão ema Heveu nia bei-oan; 3 nia mós hola Basemat,+ Ismael nia oan-feto, Nebajot nia feton.+

4 Esaú nia feen Ada tuur-ahi Elifaz, no Basemat tuur-ahi Ruel,

5 no Olibama tuur-ahi Jeus, Jalão no Kora.+

Neʼe mak Esaú nia oan-mane sira neʼebé moris iha rai-Kanaan. 6 Depois neʼe, Esaú lori ninia feen sira, ninia oan-mane no oan-feto sira, ema* hotu neʼebé iha ninia umakain, ninia animál hotu, no ninia rikusoin hotu neʼebé nia hetan+ iha rai-Kanaan, hodi bá rai seluk neʼebé dook husi ninia alin Jacob.+ 7 Tanba sira-nia rikusoin sai barak tebes toʼo sira labele hela hamutuk ona, no rai neʼebé sira hela* daudaun la toʼo ba sira tanba sira-nia animál barak. 8 Nuneʼe Esaú hela iha área foho nian iha Seir.+ Esaú mak Edom.+

9 Tuirmai neʼe mak istória kona-ba Esaú, ema Edom nia aman, neʼebé hela iha área foho nian iha Seir.+

10 Esaú nia oan-mane sira-nia naran mak tuirmai neʼe: Elifaz, Esaú nia oan-mane husi Ada; no Ruel, Esaú nia oan-mane husi Basemat.+

11 Elifaz nia oan-mane sira mak Teman,+ Omar, Zefo, Gatão no Kenaz.+ 12 Esaú nia oan-mane Elifaz hola tan feen-kiʼik naran Timna. Liutiha tempu balu, Timna tuur-ahi Amalec.+ Neʼe mak Esaú nia feen Ada nia oan-mane* sira.

13 Ruel nia oan-mane sira mak Nahat, Zerá, Samá no Mizá. Neʼe mak Esaú nia feen Basemat+ nia oan-mane sira.

14 Olibama nia oan-mane sira mak Jeus, Jalão, no Kora. Olibama mak Esaú nia feen, Anas nia oan-feto, no Zibeão nia bei-oan.

15 Neʼe mak xefe* sira husi Esaú nia oan-mane sira:+ Husi Esaú nia oan-mane primeiru Elifaz mak: Xefe Teman, Xefe Omar, Xefe Zefo, Xefe Kenaz,+ 16 Xefe Kora, Xefe Gatão no Xefe Amalec. Neʼe mak xefe sira husi Elifaz+ iha rai-Edom. Neʼe mak Ada nia oan-mane sira.

17 Esaú nia oan-mane Ruel nia oan-mane sira mak Xefe Nahat, Xefe Zerá, Xefe Samá no Xefe Mizá. Neʼe mak xefe sira husi Ruel iha rai-Edom.+ Neʼe mak oan-mane sira husi Basemat, Esaú nia feen.

18 Ikusliu, Esaú nia feen Olibama nia oan-mane sira mak Xefe Jeus, Xefe Jalão no Xefe Kora. Neʼe mak xefe sira husi Anas nia oan-feto Olibama, neʼebé sai Esaú nia feen.

19 Neʼe mak Esaú nia oan-mane sira, no neʼe mak sira-nia xefe sira. Esaú mak Edom.+

20 Seir, ema Horeu neʼebé hela iha rai neʼe,+ ninia oan-mane sira mak tuirmai neʼe: Lotan, Sobal, Zibeão, Anas,+ 21 Dison, Ezer no Disan.+ Neʼe mak ema Horeu nia xefe sira, Seir nia oan-mane sira, iha rai-Edom.

22 Lotan nia oan-mane sira mak Hori no Hema, no Lotan nia feton mak Timna.+

23 Sobal nia oan-mane sira mak Alvan, Manaat, Ebal, Sefo no Onam.

24 Zibeão nia oan-mane sira+ mak Aias no Anas. Anas mak ida neʼebé hetan bee-matan ho bee manas iha rai-fuik bainhira nia hein nia aman Zibeão nia kuda-burru.

25 Anas nia oan-mane mak Dison no ninia oan-feto mak Olibama.

26 Dison nia oan-mane sira mak Hemdan, Esban, Itran no Keran.+

27 Ezer nia oan-mane sira mak Bilhan, Zavan no Akan.

28 Disan nia oan-mane sira mak Uz no Aran.+

29 Ema Horeu nia xefe sira mak Xefe Lotan, Xefe Sobal, Xefe Zibeão, Xefe Anas, 30 Xefe Dison, Xefe Ezer no Xefe Disan.+ Neʼe mak ema Horeu nia xefe sira iha rai-Seir.

31 Tuirmai neʼe mak liurai sira neʼebé ukun iha rai-Edom+ antes liurai ida ukun ema Izraél.+ 32 Beor nia oan-mane Belá hahú ukun iha Edom, no ninia sidade nia naran mak Dinaba. 33 Bainhira Belá mate, Zerá husi Bozra nia oan-mane Jobab komesa ukun hodi troka nia. 34 Bainhira Jobab mate, Husam husi rai-Teman komesa ukun hodi troka nia. 35 Bainhira Husam mate, Bedad nia oan-mane Hadad, neʼebé manán funu hasoru ema Midian+ iha área Moab nian, komesa ukun hodi troka nia, ninia sidade nia naran mak Avit. 36 Bainhira Hadad mate, Samla husi Masreka komesa ukun hodi troka nia. 37 Bainhira Samla mate, Saul husi Reobote besik mota komesa ukun hodi troka nia. 38 Bainhira Saul mate, Akbor nia oan-mane Baal-Hanan komesa ukun hodi troka nia. 39 Bainhira Akbor nia oan-mane Baal-Hanan mate, Hadar komesa ukun hodi troka nia. Ninia sidade nia naran mak Pau. Ninia feen nia naran mak Metabel, Matred nia oan-feto, Mezaab nia bei-oan.

40 Tuirmai neʼe mak naran ba xefe sira husi Esaú tuir sira-nia família, tuir rai neʼebé sira hela bá, no tuir sira-nia naran: Xefe Timna, Xefe Alva, Xefe Jetet,+ 41 Xefe Olibama, Xefe Elá, Xefe Pinon, 42 Xefe Kenaz, Xefe Teman, Xefe Mibzar, 43 Xefe Magdiel no Xefe Iram. Neʼe mak xefe sira husi Edom tuir sira-nia hela-fatin iha rai neʼebé sira-nian.+ Neʼe mak Esaú, ema Edom nia aman.+

37 Jacob kontinua hela iha rai-Kanaan, rai neʼebé uluk ninia aman hela nuʼudar ema estranjeiru.+

2 Tuirmai neʼe mak istória kona-ba Jacob.

Bainhira José+ tinan 17, nia hein bibi+ hamutuk ho ninia aman nia feen Bila+ no Zilpa nia oan-mane sira.+ José fó-hatene ba ninia aman kona-ba buat aat neʼebé ninia maun sira halo. 3 Izraél hadomi José liu fali oan-mane sira seluk+ tanba ninia oan neʼe moris bainhira nia katuas ona, nuneʼe nia halo roupa naruk ida neʼebé furak ba José. 4 Bainhira ninia maun sira haree katak sira-nia aman hadomi José liu fali sira, sira hahú odi nia, no sira lakohi tan atu koʼalia ho didiʼak ba nia.

5 Liutiha tempu balu, José hetan mehi ida no nia konta mehi neʼe ba ninia maun sira,+ no tanba razaun neʼe mak sira odi nia liután. 6 Nia dehan ba sira: “Favór ida, rona ba haʼu-nia mehi neʼe. 7 Bainhira ita hotu futu hela trigu-kain iha toʼos klaran, haʼu-nia trigu-kain hamriik loos no imi-nia trigu-kain haleʼu haʼu-nian no hakruʼuk ba haʼu-nia trigu-kain.”+ 8 Ninia maun sira dehan ba nia: “Ó sei halo ó-nia an nuʼudar liurai hodi domina ami ka?”+ Ho razaun ida-neʼe mak sira odi nia liután, tanba ninia mehi sira no buat neʼebé nia dehan.

9 Depois neʼe, nia hetan tan mehi ida, no nia konta ba ninia maun sira: “Haʼu iha tan mehi seluk. Iha mehi neʼe, loro-matan, fulan no fitun 11 hakruʼuk ba haʼu.”+ 10 Tuirmai nia konta ida-neʼe ba ninia aman no mós ninia maun sira, no ninia aman korrije nia, hodi dehan: “Ó-nia mehi neʼe katak sá? Haʼu no ó-nia inan no ó-nia maun-alin sira sei hakruʼuk ba ó toʼo rai ka?” 11 Ninia maun sira sai laran-moras ba nia,+ maibé ninia aman rai liafuan sira-neʼe iha ninia laran.

12 Tuirmai ninia maun sira lori sira-nia aman nia bibi-lubun hodi bá han duʼut besik Siquém.+ 13 Liutiha tempu balu, Izraél dehan ba José: “Ó-nia maun sira hein hela bibi besik Siquém. Entaun haʼu sei haruka ó bá haree sira.” Ho ida-neʼe, nia dehan: “Haʼu prontu atu bá!” 14 Entaun nia dehan ba José: “Favór ida, bá haree toʼok ó-nia maun sira diʼak hela ka lae. No haree bibi sira oinsá, no fila hodi fó-hatene mai haʼu.” Ho ida-neʼe, nia haruka José bá no José laʼo sai husi rai-tetuk iha Hebron+ hodi bá Siquém. 15 Bainhira José laʼo hela iha rai-luan, mane ida hasoru nia no husu: “Ó buka saida?” 16 Nia hatán: “Haʼu buka haʼu-nia maun sira. Favór ida, fó-hatene mai haʼu, sira hein bibi iha neʼebé?” 17 Mane neʼe hatán ba nia: “Sira sai ona husi fatin neʼe, tanba haʼu rona sira dehan: ‘Mai ita bá Dotan.’” Entaun José buka tuir ninia maun sira no hetan sira iha Dotan.

18 José nia maun sira haree nia husi dook, no antes nia hasoru sira, sira hahú halo planu atu oho nia. 19 Entaun sira dehan ba malu: “Haree bá! Mehidór neʼe mai daudaun ona.+ 20 Mai ita oho nia no soe nia iha bee-posu laran, no ita sei dehan katak animál fuik neʼebé siʼak mak han ona nia. Depois neʼe, ita sei haree toʼok ninia mehi sira sei sai oinsá.” 21 Bainhira Ruben+ rona ida-neʼe, nia koko atu salva José husi sira. Entaun Ruben dehan: “Ita labele oho nia.”*+ 22 Ruben hatutan tan: “Keta fakar ninia raan.+ Soe nia ba bee-posu laran iha rai-fuik, maibé keta halo aat ba nia.”+ Tuir loloos, Ruben hakarak atu salva nia husi sira hodi bele entrega fali ba ninia aman.

23 Bainhira José foin hasoru ninia maun sira, sira rakut sai kedas ninia roupa furak neʼebé nia hatais hela,+ 24 no sira lori nia hodi soe ba bee-posu laran. Iha tempu neʼebá bee-posu neʼe maran hela, la iha bee iha laran.

25 Tuirmai sira tuur no han. Bainhira sira foti matan, sira haree ema Ismael+ mai husi Gilead. Ema sira-neʼe mak negósiu-naʼin. Sira-nia kuda-kamelu lori ai-morin ládanu, mina-bálsamu, no ai-morin rezinoza.+ Sira laʼo daudaun atu tun ba rai-Ejitu. 26 Ho ida-neʼe, Judá dehan ba ninia maun-alin sira: “Ita hetan buat diʼak saida se ita oho ita-nia alin no subar buat neʼebé ita halo?+ 27 Mai ita faʼan nia+ ba ema Ismael sira. Keta hakanek nia tanba nia mak ita-nia alin, ita-nia raan* rasik.” Entaun sira rona Judá. 28 Bainhira negósiu-naʼin Midian+ sira-neʼe liu daudaun, José nia maun sira foti sai nia husi bee-posu laran no faʼan nia ba ema Ismael ho osan-mutin 20.+ Nuneʼe mane sira-neʼe lori José ba rai-Ejitu.

29 Bainhira Ruben bá fali bee-posu no haree katak José la iha ona iha bee-posu laran, Ruben lees ninia roupa. 30 Bainhira nia toʼo ba ninia alin sira, nia hakilar dehan: “Labarik neʼe la iha ona! Saida mak haʼu sei halo?”

31 Nuneʼe sira foti José nia roupa no oho bibi-timur aman ida hodi hoban roupa neʼe iha raan laran. 32 Depois neʼe, sira haruka ninia roupa neʼe ba sira-nia aman, hodi dehan: “Neʼe mak buat neʼebé ami hetan. Favór ida, haree didiʼak se ida-neʼe mak Ita-nia oan-mane nia roupa ka lae.”+ 33 Tuirmai Jacob haree didiʼak ida-neʼe no hakilar dehan: “Neʼe mak haʼu-nia oan-mane nia roupa duni! Animál fuik neʼebé siʼak mak han tiha ona nia! Animál lees mate ona José ba pedasuk!” 34 Ho ida-neʼe, Jacob lees ninia roupa no kesi hena karón* iha ninia knotak no tanis ba ninia oan neʼe ba loron barak. 35 Ninia oan-mane no oan-feto hotu koko beibeik atu halo nia sente kmaan, maibé nia lakohi simu ida-neʼe, hodi dehan: “Haʼu sei triste ba haʼu-nia oan-mane toʼo loron neʼebé haʼu mate!”*+ Nuneʼe José nia aman kontinua tanis ba nia.

36 Ema Midian sira-neʼe faʼan José ba Potifar iha rai-Ejitu. Potifar mak ema-boot ida iha Faraó+ nia palásiu no mós xefe ba guarda sira.+

38 Iha tempu neʼebá Judá husik hela ninia maun-alin sira no bá harii tenda besik Hirá, ema Adulam nia hela-fatin. 2 Iha neʼebá Judá haree feto Kanaan ida,+ nia mak Sua nia oan-feto. Judá hola feto neʼe no halo relasaun ho nia, 3 no feto neʼe sai isin-rua. Tuirmai feto neʼe tuur-ahi oan-mane ida, no Judá hanaran oan neʼe Er.+ 4 Feto neʼe sai isin-rua tan no tuur-ahi oan-mane ida no hanaran oan neʼe Onan. 5 Nia tuur-ahi tan oan-mane ida no hanaran nia Selá. Judá iha hela Akzib+ bainhira feto neʼe tuur-ahi.

6 Liutiha tempu balu, Judá hili feto ida ba ninia oan primeiru Er hodi sai ninia feen, no feto neʼe naran Tamar.+ 7 Maibé Judá nia oan-mane primeiru Er halo buat aat iha Jeová nia oin. Tan neʼe Jeová oho nia. 8 Ho ida-neʼe, Judá dehan ba Onan: “Kaben ho ó-nia maun nia feen neʼebé faluk* no halo relasaun ho nia, no nia sei tuur-ahi oan ida husi ó, no oan neʼe sei sai ó-nia maun nia oan.”+ 9 Maibé Onan hatene katak oan neʼe sei la sai ninian.+ Entaun bainhira nia halo relasaun ho ninia maun nia feen, nia soe deʼit ninia esperma ba rai hodi nuneʼe labele iha oan ba ninia maun.+ 10 Buat neʼebé Onan halo mak aat tuir Jeová nia haree, tan neʼe nia mós oho Onan.+ 11 Judá dehan ba ninia feto-foun Tamar: “Hela lai iha ó-nia aman nia uma nuʼudar feto-faluk toʼo haʼu-nia oan-mane Selá sai boot”, tanba Judá hanoin: ‘Karik oan-mane neʼe mós sei mate hanesan ninia maun sira.’+ Entaun Tamar bá hela iha ninia aman rasik nia uma.

12 Liutiha tempu balu, Judá nia feen mate. Feto neʼe mak Sua nia oan-feto.+ Bainhira tempu triste nian remata tiha, Judá hamutuk ho ninia maluk Hirá, ema Adulam,+ bá haree ninia ema neʼebé tesi bibi-malae fulun iha Timna.+ 13 No ema sira-neʼe fó-hatene ba Tamar: “Haree, ó-nia banin-mane laʼo daudaun atu saʼe ba Timna hodi tesi bibi-malae nia fulun.” 14 Ho ida-neʼe, Tamar hasai ninia roupa faluk nian. Tuirmai nia taka ninia oin ho veu no falun an ho hena no tuur iha Enaim nia portaun, neʼebé iha dalan atu bá Timna. Nia halo nuneʼe tanba nia haree katak Selá boot ona, maibé ninia banin-mane seidauk entrega nia nuʼudar feen ba Selá.+

15 Bainhira Judá haree nia, Judá hanoin kedas katak nia mak feto-aat* ida, tanba nia taka ninia oin. 16 Entaun Judá hakbesik nia iha dalan ninin no dehan: “Favór ida, husik haʼu halo relasaun ho ó”, tanba nia la hatene katak feto neʼe mak ninia feto-foun.+ Maibé feto neʼe dehan ba nia: “Ita sei fó saida ba haʼu hodi Ita bele halo relasaun ho haʼu?” 17 Ho ida-neʼe, nia dehan: “Haʼu sei haruka ba ó bibi-timur oan ida husi haʼu-nia bibi-lubun.” Maibé feto neʼe hatán: “Ita bele fó mai haʼu buat ruma nuʼudar garantia toʼo Ita haruka ida-neʼe ka?” 18 Judá husu: “Saida mak haʼu tenke fó ba ó nuʼudar garantia?” Feto neʼe hatán: “Fó Ita-nia kadeli selus,*+ tali no ai-tonka.” Tuirmai Judá fó buat sira-neʼe ba feto neʼe no halo relasaun ho nia, no feto neʼe sai isin-rua. 19 Depois neʼe, feto neʼe hamriik no bá troka ninia roupa neʼe no hatais fali ninia roupa faluk nian.

20 Judá haruka bibi-timur oan liuhusi ninia maluk ema Adulam,+ atu nuneʼe nia bele foti fali sasán neʼebé nia fó nuʼudar garantia ba feto neʼe, maibé ema Adulam neʼe la hetan feto neʼe. 21 Nia husu ba mane sira iha feto neʼe nia fatin, hodi dehan: “Feto-aat templu nian* iha dalan Enaim iha neʼebé?” Maibé sira hatán: “Iha fatin neʼe seidauk iha feto-aat templu nian.” 22 Tuirmai nia fila fali ba Judá no dehan: “Haʼu la hetan feto neʼe. Liután neʼe, mane sira iha neʼebá dehan: ‘Iha fatin neʼe seidauk iha feto-aat templu nian.’” 23 Entaun Judá dehan: “Husik feto neʼe rai sasán sira-neʼe ba ninia an, se lae ita sei hamoe ita-nia an hodi nafatin buka nia. Tuir loloos, haʼu haruka ona bibi-timur oan ba nia, maibé ó mak la hetan nia.”

24 Maibé liutiha fulan tolu, ema fó-hatene ba Judá, hodi dehan: “Ó-nia feto-foun Tamar halo ninia an hanesan feto-aat, no nia mós sai isin-rua tanba ninia hahalok neʼe.” Ho ida-neʼe, Judá dehan: “Lori sai nia no sunu.”+ 25 Nuʼudar ema lori sai Tamar, nia haruka lia-menon ba ninia banin-mane, hodi dehan: “Haʼu sai isin-rua husi mane neʼebé naʼin ba sasán sira-neʼe.” Nia hatutan tan: “Favór ida, haree didiʼak kadeli selus, tali no ai-tonka neʼe.+ Haree toʼok sasán sira-neʼe sé-nian.” 26 Tuirmai Judá haree didiʼak sasán sira-neʼe no dehan: “Nia mak ema neʼebé laran-loos liu fali haʼu, tanba haʼu la entrega haʼu-nia oan Selá ba nia.”+ Depois neʼe, Judá la halo tan relasaun ho feto neʼe.

27 Bainhira tempu toʼo ba feto neʼe atu tuur-ahi, nia iha oan-kaduak iha ninia kabun. 28 Nuʼudar nia tuur-ahi, ninia oan ida nia liman sai uluk, no parteira foti kedas kabas mean no kesi neʼe iha ninia liman, hodi dehan: “Nia mak sai uluk.” 29 Maibé bainhira nia hatama fali ninia liman, ninia alin sai mai, entaun parteira neʼe dehan: “Tanbasá ó lees ó-nia inan hanesan neʼe hodi sai mai?” Tan neʼe, sira hanaran nia Peres.*+ 30 Depois neʼe, ninia maun sai mai, ida neʼebé kabas mean kesi hela iha ninia liman, no sira hanaran nia Zerá.*+

39 Ema Ismael sira lori José ba rai-Ejitu.+ Iha neʼebá ema Ejitu ida naran Potifar+ sosa José husi sira-nia liman. Potifar mak ema-boot ida iha Faraó nia palásiu no mós xefe ba guarda sira. 2 Maibé Jeová hamutuk ho José.+ Tan neʼe, José hetan susesu no simu knaar atu tau matan ba ninia naʼi, ema Ejitu, nia uma. 3 Ninia naʼi haree katak Jeová hamutuk ho José no katak Jeová mak fó bensaun hodi nia hetan susesu iha buat hotu neʼebé nia halo.

4 José kontinua halo ninia naʼi kontente, no José sai ninia asistente rasik. Nia foti José atu toma konta ba ninia umakain, no nia entrega buat hotu ba José nia liman atu tau matan. 5 Hahú husi tempu neʼebé nia foti José atu toma konta ba ninia umakain no tau matan ba buat hotu neʼebé nia iha, Jeová kontinua haraik bensaun ba ema Ejitu neʼe nia umakain tanba José, no Jeová haraik bensaun ba buat hotu iha ninia uma no ninia toʼos.+ 6 Ikusmai Potifar husik buat hotu neʼebé ninian ba José atu tau matan, no nia la hanoin buat ida, só deʼit hahán neʼebé nia atu han. Liután neʼe, José sai mane neʼebé isin kapás no bonitu.

7 Liutiha tempu balu, ninia naʼi nia feen hahú gosta José no dehan: “Toba ho haʼu.” 8 Maibé José lakohi no dehan ba ninia naʼi nia feen: “Haʼu-nia naʼi la hanoin kona-ba buat sira neʼebé iha haʼu-nia liman. Nia entrega buat hotu neʼebé nia iha ba haʼu atu tau matan. 9 Iha uma neʼe la iha ema ida mak boot liu haʼu, no haʼu-nia naʼi la hanetik buat ida ba haʼu, só Ita deʼit, tanba Ita mak ninia feen. Nuneʼe, oinsá mak haʼu bele halo hahalok aat tebes neʼe no halo sala hasoru Maromak?”+

10 Entaun loron ba loron feto neʼe koʼalia beibeik ba José, maibé José lakohi toba ho nia ka hamutuk ho nia. 11 Maibé loron ida José tama uma laran atu halo serbisu, no la iha atan seluk iha uma laran. 12 Tuirmai feto neʼe kaer metin José nia roupa no dehan: “Toba ho haʼu!” Maibé José husik ninia roupa iha feto neʼe nia liman no halai sai ba liʼur. 13 Bainhira feto neʼe haree katak José husik hela ninia roupa iha nia liman no halai sai ba liʼur, 14 nia hakilar kedas ba mane sira iha ninia uma, hodi dehan: “Haree bá! Haʼu-nia laʼen lori mane Ebreu neʼe mai hodi hamoe ita. Nia mai atu toba ho haʼu, maibé haʼu hakilar ho lian makaʼas. 15 Bainhira nia rona haʼu hakilar ho lian makaʼas, nia husik kedas ninia roupa iha haʼu-nia sorin no halai sai ba liʼur.” 16 Tuirmai feto neʼe husik deʼit José nia roupa iha ninia sorin toʼo José nia naʼi fila fali ba uma.

17 Tuirmai feto neʼe fó-hatene buat neʼebé hanesan ba nia laʼen, hodi dehan: “Atan Ebreu neʼebé Ita lori mai, nia mai atu hamoe haʼu. 18 Maibé tanba haʼu hakilar ho lian makaʼas, nia husik kedas ninia roupa iha haʼu-nia sorin no halai sai ba liʼur.” 19 Bainhira José nia naʼi rona liafuan sira neʼebé ninia feen koʼalia ba nia, hodi dehan: “Neʼe mak buat sira neʼebé Ita-nia atan halo ba haʼu”, nia sai hirus tebes. 20 Nuneʼe José nia naʼi lori nia no entrega nia ba komarka, fatin neʼebé liurai sulan ema dadur sira, no José kontinua hela iha komarka.+

21 Maibé Jeová nafatin hamutuk ho José no kontinua hatudu domin neʼebé laran-metin ba José no halo xefe boot ba komarka neʼe kontente ho José.+ 22 Entaun xefe boot neʼe fó knaar ba José atu tau matan ba ema dadur hotu iha komarka, no José mak haruka sira atu halo serbisu hotu iha neʼebá.+ 23 Xefe boot neʼe la hanoin kona-ba buat ida neʼebé iha José nia liman, tanba Jeová hamutuk ho José no Jeová halo José nia serbisu sai susesu.+

40 Liutiha tempu balu, xefe neʼebé toma konta ba liurai Ejitu nia hemu+ no xefe ba padeiru halo sala hasoru sira-nia naʼi, liurai Ejitu. 2 Entaun Faraó, liurai Ejitu, sai hirus ba ninia atan naʼin-rua neʼe, katak xefe neʼebé toma konta ba liurai nia hemu no xefe ba padeiru,+ 3 no nia hatama sira iha komarka, neʼebé xefe ba guarda sira+ mak tau matan. José mós dadur iha fatin neʼe.+ 4 Tuirmai xefe ba guarda sira fó knaar ba José atu hein sira no tau matan ba sira,+ no sira nafatin iha komarka laran ba tempu balu.

5 Xefe neʼebé toma konta ba liurai nia hemu no mós xefe ba padeiru, neʼebé sulan hela iha komarka laran, sira ida-idak hetan mehi iha kalan neʼebé hanesan, maibé mehi ida-idak nia signifika la hanesan. 6 Dadeer tuirmai, bainhira José tama, nia haree sira-nia oin triste hela. 7 Entaun nia husu ba Faraó nia atan sira-neʼe neʼebé hamutuk ho nia iha dadur laran iha ninia naʼi nia uma, hodi dehan: “Tanbasá mak imi-nia oin triste?” 8 Ho ida-neʼe, sira dehan ba nia: “Ami ida-idak iha mehi ida, maibé seidauk iha ema ida atu esplika neʼe ba ami.” José dehan ba sira: “Maromak deʼit mak bele esplika segredu sira, loos ka lae?+ Favór ida, konta toʼok imi-nia mehi mai haʼu.”

9 Entaun xefe neʼebé toma konta ba liurai nia hemu konta ninia mehi ba José no dehan: “Iha haʼu-nia mehi, haʼu haree uvas-hun ida iha haʼu-nia oin. 10 Iha uvas-hun neʼe mosu ai-sanak foun tolu, no ninia dikin ho funan sira mós moris, no fó fuan neʼebé tasak. 11 Haʼu kaer hela Faraó nia kopu, no haʼu kuʼu uvas-fuan sira-neʼe no buti hodi hasai nia been ba Faraó nia kopu laran. Depois neʼe, haʼu entrega kopu neʼe ba liurai nia liman.” 12 Tuirmai José dehan ba nia: “Ó-nia mehi nia signifika mak neʼe: Ai-sanak tolu neʼe mak loron tolu. 13 Loron tolu tan hahú husi agora, Faraó sei lori ó sai,* no entrega fali ó-nia knaar,+ no ó sei fó kopu ba Faraó nia liman hanesan uluk ó halo bainhira ó toma konta ba liurai nia hemu.+ 14 Maibé ó tenke hanoin-hetan haʼu kuandu buat hotu sai diʼak fali ba ó. Favór ida, hatudu domin neʼebé laran-metin ba haʼu no temi kona-ba haʼu ba Faraó, hodi haʼu bele sai livre husi fatin neʼe. 15 Tuir loloos, ema naʼok haʼu husi ema Ebreu nia rai,+ no iha fatin neʼe haʼu la halo sala ida atu sira hatama haʼu ba komarka.”*+

16 Bainhira xefe ba padeiru haree katak José esplika buat neʼebé diʼak, nia dehan ba José: “Haʼu mós iha mehi ida, no haʼu haree raga tolu ho paun mutin iha haʼu-nia ulun leten. 17 Raga neʼebé iha leten liu, iha hahán oioin neʼebé tunu ona hodi fó ba Faraó, no manu sira han husi raga neʼebé iha haʼu-nia ulun leten.” 18 Tuirmai José hatán: “Ita-nia mehi nia signifika mak neʼe: Raga tolu neʼe mak loron tolu. 19 Loron tolu tan hahú husi agora, Faraó sei tesi kotu ó-nia ulun* no nia sei tara ó iha ai-riin, no manu sira sei han ó-nia isin.”+

20 Loron terseiru mak Faraó nia loron-moris,+ no nia halo festa ba ninia atan hotu, no iha sira-nia leet nia lori sai xefe neʼebé toma konta ba liurai nia hemu no xefe ba padeiru. 21 Nia entrega fali knaar ba ninia atan neʼebé toma konta ba nia hemu, no atan neʼe kontinua fó kopu ba Faraó. 22 Maibé Faraó tara xefe ba padeiru iha ai-riin, hanesan buat neʼebé José esplika ba sira.+ 23 Maibé xefe neʼebé toma konta ba liurai nia hemu la hanoin-hetan José no nia haluha nafatin kona-ba José.+

41 Tinan rua liutiha, Faraó mehi+ katak nia hamriik hela besik Mota Nilo. 2 Iha neʼebá, karau* hitu neʼebé haree kapás no bokur sai husi mota neʼe, no sira han duʼut besik Mota Nilo.+ 3 Depois neʼe, iha karau* hitu neʼebé isin aat no krekas sai husi Mota Nilo, no sira hamriik iha Mota Nilo besik karau sira neʼebé bokur. 4 Tuirmai karau neʼebé isin aat no krekas hahú tolan karau hitu neʼebé haree kapás no bokur. Ho ida-neʼe, Faraó hadeer.

5 Tuirmai nia toba fali no mehi ba dala segundu. Nia haree trigu-fulin* hitu sai husi trigu-kain ida, trigu-fulin sira-neʼe boot no diʼak tebes.+ 6 Depois neʼe, mosu tan trigu-fulin hitu neʼebé namlaek no maran tanba anin neʼebé manas husi parte leste. 7 Trigu-fulin neʼebé namlaek hahú tolan trigu-fulin hitu neʼebé boot no diʼak tebes. Ho ida-neʼe, Faraó hadeer no komprende katak neʼe mak mehi deʼit.

8 Iha dadeer-saan, Faraó sai laran-taridu. Entaun nia haruka ema bolu amlulik hotu neʼebé halo masonik no mós matenek-naʼin hotu husi rai-Ejitu. Faraó konta ninia mehi ba sira, maibé la iha ema ida mak bele esplika mehi sira-neʼe nia signifika ba nia.

9 Ho ida-neʼe, xefe neʼebé toma konta ba liurai nia hemu dehan ba Faraó: “Ohin haʼu fó sai haʼu-nia sala sira. 10 Oh Faraó, uluk Ita-Boot sai hirus ba Ita-nia atan sira. Tan neʼe, Ita-Boot hatama haʼu ho xefe ba padeiru iha komarka neʼebé xefe ba guarda sira mak tau matan.+ 11 Depois neʼe, ami ida-idak hetan mehi iha kalan ida deʼit. Ami-nia mehi signifika la hanesan.+ 12 Iha neʼebá iha mane joven Ebreu ida, atan ba xefe guarda nian.+ Bainhira ami konta ami-nia mehi ba nia,+ nia esplika mehi sira-neʼe nia signifika ba ami. 13 Buat hotu akontese tuir duni buat neʼebé nia esplika ba ami. Haʼu hetan fali haʼu-nia knaar, maibé mane ida seluk tara tiha iha ai-riin.”+

14 Nuneʼe Faraó haruka ema bolu José,+ no sira lori kedas nia husi komarka.*+ José koi ninia fuuk* no troka ninia roupa no bá hasoru Faraó. 15 Tuirmai Faraó dehan ba José: “Haʼu hetan mehi ida, maibé la iha ema ida mak bele esplika mehi neʼe. Haʼu rona ema konta kona-ba ó katak bainhira ó rona mehi ida, ó bele esplika mehi neʼe nia signifika.”+ 16 Ho ida-neʼe, José hatán ba Faraó: “Laʼós haʼu, maibé Maromak mak sei fó sai kona-ba Faraó nia diʼak.”+

17 Faraó dehan tan ba José: “Iha haʼu-nia mehi, haʼu hamriik hela besik Mota Nilo. 18 Iha neʼebá, karau hitu neʼebé haree kapás no bokur sai husi Mota Nilo, no sira hahú han duʼut besik Mota Nilo.+ 19 Depois neʼe, karau hitu neʼebé isin aat, krekas no fraku sai husi mota neʼe. Haʼu seidauk haree karau neʼebé isin aat hanesan neʼe iha rai-Ejitu tomak. 20 Tuirmai karau neʼebé krekas no aat hahú tolan karau hitu neʼebé bokur. 21 Maski sira tolan tiha karau sira-neʼe, maibé ema ida mós sei la hatene katak sira halo ida-neʼe, tanba sira-nia isin nafatin krekas no aat hanesan uluk. Ho ida-neʼe, haʼu hadeer.

22 “Tuirmai iha haʼu-nia mehi, haʼu haree trigu-fulin hitu sai husi trigu-kain ida, trigu-fulin sira-neʼe boot no diʼak tebes.+ 23 Depois neʼe, mosu tan trigu-fulin hitu neʼebé namlaek no maran tanba anin neʼebé manas husi parte leste. 24 Tuirmai trigu-fulin neʼebé namlaek hahú tolan trigu-fulin hitu neʼebé diʼak tebes. Haʼu konta mehi neʼe ba amlulik sira neʼebé halo masonik,+ maibé la iha ema ida mak bele esplika neʼe ba haʼu.”+

25 Depois neʼe, José dehan ba Faraó: “Faraó nia mehi sira iha signifika neʼebé hanesan deʼit. Maromak neʼebé loos fó-hatene nanis ba Faraó kona-ba buat neʼebé Nia atu halo.+ 26 Karau hitu neʼebé diʼak mak tinan hitu. Nuneʼe mós, trigu-fulin hitu neʼebé diʼak mak tinan hitu. Mehi sira-neʼe iha signifika hanesan. 27 Karau neʼebé krekas no isin aat neʼebé mosu tuir sira mak tinan hitu, no trigu-fulin hitu neʼebé namlaek no maran tanba anin neʼebé manas husi parte leste mak tinan hitu neʼebé sei mosu rai-hamlaha. 28 Neʼe mak buat neʼebé haʼu dehan ona ba Faraó: Maromak loos hatudu nanis ona ba Faraó kona-ba buat neʼebé Nia sei halo.

29 “Sei iha hahán barak ba tinan hitu iha rai-Ejitu tomak. 30 Maibé liutiha neʼe, sei mosu duni rai-hamlaha ba tinan hitu, no ema sei haluha duni kona-ba rai-Ejitu nia hahán barak, no rai-hamlaha sei estraga rai neʼe.+ 31 Ema sei la hanoin-hetan tan kona-ba hahán barak iha tempu uluk tanba rai-hamlaha neʼe mak boot tebetebes. 32 Faraó hetan mehi neʼe dala rua tanba Maromak loos deside metin ona katak nia sei halo buat sira-neʼe. Lakleur tan Maromak loos sei halo ida-neʼe.

33 “Tan neʼe, agora Faraó tenke buka mane ida neʼebé diʼak no matenek no fó nia knaar atu tau matan ba rai-Ejitu tomak. 34 Diʼak se Faraó halo planu no hili ema sira atu tau matan rai neʼe, no Faraó tenke halibur porsentu ruanulu husi ai-han hotu iha rai-Ejitu durante tinan hitu neʼebé iha ai-han barak.+ 35 Sira sei halibur ai-han hotu durante tinan sira neʼebé diʼak, no rai iha Faraó nia armazén iha sidade sira no tau matan ba fatin sira-neʼe.+ 36 Ai-han sira-neʼe mak sei sai hahán ba rai neʼe durante tinan hitu neʼebé mosu hamlaha boot iha rai-Ejitu, hodi nuneʼe ema no animál iha rai neʼe labele mate tanba hamlaha.”+

37 Faraó no ninia atan sira hotu gosta tebes ideia neʼe. 38 Entaun Faraó dehan ba ninia atan sira: “Ita labele hetan mane seluk hanesan mane neʼe, loos ka lae? Nia iha Maromak nia espíritu.” 39 Tuirmai Faraó dehan ba José: “Maromak mak halo ó hatene buat hotu neʼe, tan neʼe la iha ema ida neʼebé matenek no diʼak hanesan ó. 40 Ó rasik sei tau matan ba haʼu-nia umakain, no haʼu-nia povu hotu sei halo tuir buat hotu neʼebé ó hatete.+ Só haʼu deʼit mak boot liu ó tanba haʼu-nia pozisaun nuʼudar liurai.” 41 Faraó hatutan tan: “Haʼu entrega duni rai-Ejitu tomak ba ó-nia liman.”+ 42 Tuirmai Faraó hasai ninia kadeli selus* husi ninia liman no tau iha José nia liman, no nia tau hena-liñu neʼebé diʼak ba José no tara korrente osan-mean iha ninia kakorok. 43 Liután neʼe, Faraó fó ninia kuda-karreta segundu atu José saʼe, hodi nuneʼe povu bele hatudu respeitu ba nia hodi hakilar: “Avrek!”* Nuneʼe, nia fó pozisaun aas ba José iha rai-Ejitu tomak.

44 Faraó dehan tan ba José: “Maski haʼu mak Faraó, maibé ema labele halo buat ida* iha rai-Ejitu tomak se ó la fó lisensa.”+ 45 Depois neʼe, Faraó hanaran José nuʼudar Zafnat-Panea no fó Asenat+ ba nia nuʼudar feen. Asenat mak amlulik Potifera husi On* nia oan-feto. José hahú tau matan* ba rai-Ejitu tomak.+ 46 José tinan 30+ bainhira nia hahú ninia serbisu ba Faraó, liurai Ejitu.

José sai husi Faraó nia oin no laʼo haleʼu rai-Ejitu tomak. 47 Durante tinan hitu neʼebé iha hahán barak, rai kontinua fó ai-han barak tebes. 48 José halibur ai-han sira husi rai-Ejitu ba tinan hitu, no nia rai hahán neʼe iha sidade sira. Iha sidade ida-idak, nia halibur ai-han husi toʼos sira neʼebé haleʼu sidade neʼe. 49 José halibur hahán barak tebetebes hanesan rai-henek iha tasi, toʼo sira labele sukat ona tanba barak loos.

50 Antes rai-hamlaha mosu, Asenat, amlulik Potifera husi On* nia oan-feto, tuur-ahi oan-mane naʼin-rua ba José.+ 51 José hanaran nia oan-mane primeiru Manasés,*+ tanba nia dehan: “Maromak halo haʼu haluha ona haʼu-nia susar hotu no haʼu-nia aman nia umakain tomak.” 52 Nia hanaran nia oan-mane segundu Efraim,*+ tanba nia dehan: “Maromak fó ona oan barak ba haʼu iha rai neʼebé haʼu hetan terus.”+

53 Tinan hitu neʼebé iha ai-han barak iha rai-Ejitu remata ona,+ 54 no hahú mosu fali hamlaha boot ba tinan hitu hodi tuir José nia liafuan.+ Hamlaha boot kona rai hotu, maibé rai-Ejitu tomak sei iha ai-han.+ 55 Ikusmai, rai-Ejitu tomak hetan susar tanba hamlaha boot, no povu halerik ba Faraó hodi husu ai-han.+ Tuirmai Faraó dehan ba ema Ejitu hotu: “Bá husu José, no halo tuir buat naran deʼit neʼebé nia dehan ba imi.”+ 56 Hamlaha boot kontinua kona rai hotu iha mundu tomak.+ Tuirmai José hahú loke armazén hotu neʼebé iha sira-nia leet no faʼan ai-han neʼe ba ema Ejitu sira+ tanba hamlaha boot sai makaʼas iha rai-Ejitu. 57 Liután neʼe, ema husi mundu tomak bá rai-Ejitu atu sosa ai-han husi José tanba rai-hamlaha sai boot tebes iha mundu tomak.+

42 Bainhira Jacob hatene katak iha ai-han* iha rai-Ejitu,+ nia dehan ba ninia oan-mane sira: “Tanbasá mak imi hateke malu deʼit?” 2 Nia hatutan tan: “Haʼu rona katak iha ai-han iha rai-Ejitu. Tun bá neʼebá no sosa ai-han balu, hodi nuneʼe ita labele mate hamlaha.”+ 3 Entaun José nia maun naʼin-sanulu+ bá hodi sosa ai-han husi rai-Ejitu. 4 Maibé Jacob la haruka José nia alin Benjamim+ atu bá hamutuk ho sira, tanba nia dehan: “Karik buat ruma bele akontese ba nia no nia sei mate.”+

5 Entaun Izraél nia oan-mane sira bá hamutuk ho ema sira seluk atu sosa ai-han, tanba hamlaha boot mós kona rai-Kanaan.+ 6 José mak mane neʼebé iha kbiit iha rai neʼe+ no nia faʼan ai-han ba ema hotu husi mundu tomak.+ Entaun José nia maun sira mai no hakruʼuk ba nia ho oin ba rai.+ 7 Bainhira José haree nia maun sira, nia koñese kedas sira, maibé nia la fó sai ninia an ba sira.+ Entaun nia siʼak sira no husu: “Imi mai husi neʼebé?” Sira hatán: “Ami mai husi rai-Kanaan atu sosa ai-han.”+

8 Nuneʼe José koñese ninia maun sira, maibé sira la koñese nia. 9 José hanoin-hetan kedas ninia mehi kona-ba sira,+ no nia dehan ba sira: “Imi mak espiaun! Imi mai atu hafuhu rai neʼe nia área sira neʼebé fraku!” 10 Tuirmai sira dehan: “Lae, ami-nia naʼi, Ita-Boot nia atan sira mai iha neʼe atu sosa ai-han. 11 Ami hotu aman ida deʼit. Ami mak ema neʼebé laran-loos. Ita-Boot nia atan sira laʼós espiaun.” 12 Maibé nia dehan ba sira: “Lae! Imi mai iha neʼe atu haree área neʼebé fraku iha rai neʼe!” 13 Ho ida-neʼe, sira dehan: “Ita-nia atan sira hamutuk maun-alin naʼin-12.+ Ami hotu aman ida deʼit+ iha rai-Kanaan, no ami-nia alin-ikun hamutuk hela ho ami-nia aman,+ no ida seluk la iha ona.”+

14 Maibé José dehan ba sira: “Hanesan haʼu foin hatete ona ba imi: ‘Imi mak espiaun!’ 15 Ho ida-neʼe mak haʼu sei koko imi: Haʼu jura hodi Faraó nia moris, imi sei la sai husi fatin neʼe toʼo imi-nia alin-ikun mai.+ 16 Haruka ema ida husi imi atu lori imi-nia alin mai no imi seluk hela iha komarka laran. Ho ida-neʼe mak haʼu bele koko imi hodi hatene se imi koʼalia loos ka lae. Se lae, haʼu jura hodi Faraó nia moris katak imi mak espiaun duni.” 17 Nuneʼe nia hatama sira hamutuk iha komarka laran ba loron tolu.

18 Iha loron terseiru José dehan ba sira: “Halo ida-neʼe hodi imi bele moris, tanba haʼu hamtaʼuk Maromak. 19 Se imi ema laran-loos, husik imi-nia maun-alin ida iha komarka laran, maibé imi seluk bele fila no lori ai-han atu hamenus hamlaha iha imi-nia umakain.+ 20 Depois neʼe, lori imi-nia alin-ikun mai, hodi nuneʼe haʼu bele fiar imi-nia liafuan no imi sei la mate.” No sira halo nuneʼe duni.

21 Tuirmai sira dehan ba malu: “Ita simu kastigu neʼe tan ita-nia alin,+ tanba ita haree ninia terus bainhira nia husu beibeik ba ita atu hatudu laran-sadiʼa, maibé ita la rona. Tan neʼe mak ita hetan terus neʼe.” 22 Tuirmai Ruben hatán ba sira: “Uluk haʼu dehan ba imi: ‘Keta halo aat ba labarik neʼe’, maibé imi la rona.+ Agora ita tenke lori todan ba ninia raan.”+ 23 Maibé sira la hatene katak José komprende sira, tanba iha neʼebá iha ema neʼebé tradús ba sira. 24 José hasees an uitoan husi sira no hahú tanis.+ Depois neʼe, nia fila no koʼalia fali ho sira, nia foti Simeão+ husi sira-nia leet no kesi iha sira-nia oin.+ 25 Tuirmai, José fó mandamentu atu halo nakonu sira-nia karón ho ai-han, no tau fali sira-nia osan iha sira ida-idak nia karón laran no fó sira hahán ba sira-nia viajen. No ninia atan halo nuneʼe ba sira.

26 Entaun sira tau sira-nia karón iha kuda-burru leten no husik fatin neʼe. 27 Bainhira sira ida loke ninia karón atu fó-han ba ninia kuda-burru iha fatin neʼebé sira deskansa, nia haree ninia osan iha hela karón ibun. 28 Ho ida-neʼe, nia dehan ba ninia maun-alin sira: “Sira fó fali haʼu-nia osan. Osan neʼe iha hela haʼu-nia karón ibun!” Sira-nia laran nakdedar loos, no sira hateke malu no husu: “Saida mak Maromak halo ba ita?”

29 Bainhira sira toʼo iha rai-Kanaan, sira konta ba sira-nia aman Jacob kona-ba buat hotu neʼebé akontese ba sira, hodi dehan: 30 “Mane neʼebé ukun-naʼin iha rai neʼebá koʼalia ho hirus ba ami+ no duun ami katak ami hafuhu ninia rai. 31 Maibé ami dehan ba nia: ‘Ami mak ema neʼebé laran-loos. Ami laʼós espiaun.+ 32 Ami hamutuk maun-alin naʼin-12,+ ami-nia aman ida deʼit. Ami-nia alin ida la iha ona,+ no alin-ikun hamutuk hela ho ami-nia aman iha rai-Kanaan.’+ 33 Maibé ukun-naʼin neʼe dehan ba ami: ‘Ho ida-neʼe mak haʼu sei buka-hatene se imi ema laran-loos ka lae: Husik imi-nia maun-alin ida hamutuk ho haʼu.+ Depois neʼe, fila no lori ai-han atu hamenus hamlaha iha imi-nia umakain.+ 34 No lori imi-nia alin-ikun ba haʼu, atu nuneʼe haʼu bele hatene katak imi laʼós espiaun maibé ema laran-loos. Depois neʼe, haʼu sei entrega fali imi-nia maun ba imi, no imi bele kontinua sosa ai-han iha rai neʼe.’”

35 Bainhira sira hasai ai-han husi sira-nia karón, sira haree katak sira ida-idak nia osan iha sira-nia karón laran. Haree tiha ida-neʼe, sira no sira-nia aman sai taʼuk. 36 Sira-nia aman Jacob hakilar, hodi dehan: “Imi halakon ona haʼu-nia oan sira!+ José la iha ona,+ Simeão mós la iha ona,+ agora imi mós sei lori Benjamim ka? Tanbasá mak buat sira-neʼe akontese ba haʼu?” 37 Maibé Ruben dehan ba ninia aman: “Ita bele oho haʼu-nia oan-mane naʼin-rua se haʼu la lori nia fila fali ba Ita.+ Entrega nia ba haʼu-nia liman, no haʼu sei lori fali nia ba Ita.”+ 38 Maibé Jacob dehan: “Haʼu-nia oan-mane sei la bá hamutuk ho imi, tanba ninia maun mate ona, hela nia mesak deʼit.+ Se buat ruma akontese no nia mate durante imi-nia viajen, imi sei halo haʼu neʼebé katuas ona tama iha rate*+ laran ho triste.”+

43 Hamlaha boot sai makaʼas tebes iha rai-Kanaan.+ 2 Bainhira sira han hotu tiha ai-han* neʼebé sira lori husi rai-Ejitu,+ sira-nia aman dehan ba sira: “Bá fali no sosa ai-han uitoan ba ita.” 3 Tuirmai Judá dehan ba nia: “Mane neʼe fó avizu neʼebé klaru ba ami, hodi dehan: ‘Imi labele haree fali haʼu-nia oin se imi la lori imi-nia alin hamutuk ho imi.’+ 4 Se Ita husik ami lori ami-nia alin, ami sei bá sosa ai-han ba Ita. 5 Maibé se Ita la husik nia tuir ami, ami sei la bá, tanba mane neʼe dehan ba ami: ‘Imi labele haree fali haʼu-nia oin se imi la lori imi-nia alin hamutuk ho imi.’”+ 6 Nuneʼe Izraél+ husu: “Tanbasá mak imi lori susar neʼe mai haʼu hodi fó-hatene ba mane neʼe katak imi iha alin seluk?” 7 Sira hatán ba nia: “Mane neʼe rasik mak husu kona-ba ami no ami-nia família, hodi dehan: ‘Imi-nia aman sei moris hela ka? Imi iha maun-alin seluk ka?’ no ami koʼalia loloos ba nia.+ Oinsá mak ami bele hatene katak nia sei dehan: ‘Lori imi-nia alin mai’?”+

8 Tuirmai Judá husu beibeik ninia aman Izraél, hodi dehan: “Entrega labarik neʼe ba haʼu,+ no husik ami bá hodi nuneʼe Ita, ami no ami-nia oan sira+ bele moris no labele mate.+ 9 Haʼu mak sei tau matan ba nia.+ Se buat ruma akontese ba nia, Ita bele kastigu haʼu. Se haʼu la lori fali nia ba Ita no entrega ba Ita, haʼu mak sei lori sala neʼe ba nafatin. 10 Tuir loloos se ita la demora, ami toʼo tiha ona iha neʼebá no fila fali ba dala rua ona.”

11 Entaun sira-nia aman Izraél dehan ba sira: “Se nuneʼe, imi tenke halo ida-neʼe: Foti sasán diʼak husi rai neʼe no tau iha imi-nia karón hodi lori atu fó ba mane neʼe nuʼudar prezente:+ mina-bálsamu balu,+ bani-been balu, ai-morin ládanu, ai-morin rezinoza,+ ai-pistásia musan no ai-amendueira musan. 12 Lori osan dala rua liu fali ida uluk nian, no mós lori fali osan neʼebé mane neʼe fó fali ba imi iha imi-nia karón nia ibun.+ Karik sira tau sala. 13 Lori imi-nia alin no bá, fila fali ba mane neʼe. 14 Haʼu hein katak Maromak neʼebé Kbiit Boot Liu Hotu sei ajuda atu mane neʼe hatudu laran-sadiʼa ba imi, hodi nuneʼe nia bele fó fali Simeão no Benjamim ba imi. Maibé kona-ba haʼu, se haʼu tenke lakon oan ida, haʼu tenke simu ida-neʼe!”+

15 Entaun sira foti prezente sira-neʼe, no lori osan dala rua liu fali uluk nian no lori mós Benjamim. Tuirmai sira tun ba rai-Ejitu no hamriik fali iha José nia oin.+ 16 Bainhira José haree Benjamim ho sira, nia koʼalia kedas ba mane neʼebé tau matan ba ninia uma dehan: “Lori mane sira-neʼe ba uma laran no oho animál no prepara ai-han bá, tanba mane sira-neʼe sei han hamutuk ho haʼu iha meiudia.” 17 Mane neʼe halo tuir kedas buat neʼebé José dehan,+ no nia lori sira ba José nia uma. 18 Maibé José nia maun-alin sira-neʼe sai taʼuk bainhira mane neʼe lori sira ba José nia uma no sira dehan: “Ida-neʼe tanba osan neʼebé uluk ema tau fali iha ita-nia karón, tan neʼe mak sira lori ita mai iha neʼe. Agora, sira sei ataka ita no halo ita sai atan no foti ita-nia kuda-burru sira!”+

19 Nuneʼe sira hakbesik ba mane neʼebé tau matan ba José nia uma no koʼalia ba nia iha uma neʼe nia odamatan. 20 Sira dehan: “Kolisensa ami-nia naʼi! Uluk ami mai dala primeiru atu sosa ai-han.+ 21 Maibé bainhira ami toʼo iha fatin deskansa no komesa loke ami-nia karón, ami haree ami ida-idak nia osan iha karón nia ibun, osan neʼe kompletu hela.+ Entaun ami rasik hakarak fó fali ida-neʼe. 22 No ami mós lori tan osan barak atu sosa ai-han. Ami la hatene sé mak tau fali ami-nia osan iha ami-nia karón laran.”+ 23 Tuirmai mane neʼe dehan: “La buat ida. Keta taʼuk. Uluk haʼu mak simu imi-nia osan. Imi-nia Maromak no imi-nia aman nia Maromak mak tau rikusoin iha imi-nia karón.” Depois neʼe, nia lori sai Simeão ba sira.+

24 Tuirmai, mane neʼe lori sira tama ba José nia uma laran no fó bee ba sira atu fase ain, no fó hahán ba sira-nia kuda-burru. 25 Sira prepara prezente+ atu fó ba José bainhira nia mai iha meiudia, tanba sira rona ona katak sira sei han iha fatin neʼebá.+ 26 Bainhira José tama ba uma laran, sira fó prezente ba nia, no hakneʼak hodi hakruʼuk ho oin ba rai.+ 27 Depois neʼe, nia husu se sira diʼak ka lae, no nia husu tan: “Imi-nia aman neʼebé katuas ona neʼebé imi konta mai haʼu, nia diʼak ka lae? Nia sei moris hela ka?”+ 28 Ho ida-neʼe, sira hatán: “Ita-Boot nia atan, neʼebé mós ami-nia aman, diʼak hela. Nia sei moris.” Tuirmai sira hakneʼak no hakruʼuk ho oin ba rai.+

29 Bainhira José foti matan no haree ninia alin Benjamim, ninia inan nia oan-mane,+ nia dehan: “Neʼe mak imi-nia alin-ikun neʼebé imi konta mai haʼu ka?”+ Nia hatutan tan: “Haʼu hein katak Maromak sei fó bensaun ba ó, haʼu-nia oan.” 30 Tuirmai José sai lalais tanba nia labele ona kontrola ninia sentimentu ba ninia alin, no nia buka fatin ida atu tanis. Entaun nia tama ba kuartu ida atu tanis mesamesak.+ 31 Depois neʼe, nia fase ninia oin no sai fali. Agora nia kontrola ninia an, no dehan: “Lori hahán mai.” 32 Nuneʼe atan sira lori hahán ketak ba José, no hahán ketak ba sira, no ema Ejitu sira neʼebé hamutuk ho sira mós han ketak. Ema Ejitu labele han hamutuk ho ema Ebreu, tanba neʼe mak buat neʼebé ema Ejitu hakribi.+

33 Ema lori maun-alin sira-neʼe ba sira-nia tuur-fatin iha José nia oin, ida primeiru tuir ninia direitu nuʼudar oan-mane primeiru+ no ida ikun tuir ninia idade, no sira hateke malu beibeik ho hakfodak. 34 José nafatin haruka hahán husi ninia meza ba sira-nia meza, maibé nia aumenta Benjamim nia hahán ba dala lima liu fali sira seluk nian.+ Entaun sira kontinua han-hemu hamutuk ho nia toʼo bosu.

44 Tuirmai José fó mandamentu ba mane neʼebé tau matan ba ninia uma, hodi dehan: “Halo nakonu mane sira-neʼe nia karón ho ai-han tuir buat neʼebé sira bele lori, no tau sira-nia osan iha sira ida-idak nia karón ibun.+ 2 Maibé ó tenke tau haʼu-nia kopu osan-mutin iha ida ikun nia karón ibun, hamutuk ho ninia osan neʼebé nia lori atu sosa ai-han.”* Nuneʼe nia halo tuir buat neʼebé José haruka.

3 Iha dadeer bainhira rai naroman ona sira lori sira-nia kuda-burru no bá. 4 Bainhira sira seidauk laʼo dook husi sidade, José dehan ba ema neʼebé tau matan ba ninia uma: “Lalais! Duni tuir mane sira-neʼe! Bainhira ó toman sira, husu ba sira: ‘Tanbasá mak imi selu fali buat diʼak ho buat aat? 5 Imi foti ona haʼu-nia naʼi nia kopu neʼebé nia uza atu hemu no atu siʼik futuru ho loloos. Imi halo ona hahalok neʼebé aat tebes.’”

6 Ikusmai mane neʼe toman sira no koʼalia liafuan neʼe ba sira. 7 Maibé sira dehan ba nia: “Tanbasá ami-nia naʼi koʼalia hanesan neʼe? Ita-nia atan sira sei nunka halo hanesan neʼe. 8 Osan neʼebé ami hetan iha ami-nia karón ibun, ami lori fali ona ba Ita husi rai-Kanaan.+ Entaun, oinsá mak ami bele naʼok fali osan-mutin ka osan-mean husi Ita-nia naʼi nia uma? 9 Se Ita hetan ida-neʼe husi Ita-nia atan sira-neʼe ida, nia tenke mate, no ami sira seluk sei sai atan ba ami-nia naʼi.” 10 Entaun nia dehan: “Diʼak! Se haʼu hetan ema neʼebé foti ona kopu neʼe, nia sei sai haʼu-nia atan, no imi seluk la sala.” 11 Ho ida-neʼe, sira ida-idak hatún kedas sira-nia karón ba rai no loke ida-neʼe. 12 Nia buka didiʼak sira hotu nia karón, komesa husi ida primeiru toʼo ida ikun. Ikusmai nia hetan kopu neʼe iha Benjamim nia karón.+

13 Ho ida-neʼe, sira lees sira-nia roupa, no sira ida-idak hiʼit saʼe fali sira-nia karón ba kuda-burru no fila fali ba sidade. 14 Bainhira Judá+ no ninia maun-alin sira tama ba José nia uma, nia sei iha hela neʼebá. Nuneʼe sira hakneʼak no hakruʼuk ba nia ho oin ba rai.+ 15 José dehan ba sira: “Tanbasá mak imi halo nuneʼe? Imi la hatene katak haʼu bele siʼik futuru ho loloos ka?”+ 16 Ho ida-neʼe, Judá hatán: “Saida mak ami bele dehan ba ami-nia naʼi? Liafuan saida tan mak ami bele hatete? Oinsá mak ami bele hatudu katak ami ema laran-loos? Maromak neʼebé loos hatudu sai ona Ita-nia atan sira-nia sala.+ Agora ami sei sai atan ba ami-nia naʼi, ami no mós ida neʼebé iha kopu neʼe!” 17 Maibé José dehan: “Haʼu sei nunka halo ida-neʼe! Mane neʼebé foti kopu neʼe mak sei sai atan ba haʼu.+ Maibé imi seluk bele fila fali ba imi-nia aman ho dame.”

18 Agora Judá hakbesik ba nia no dehan: “Haʼu husu deskulpa ba Ita-Boot, haʼu-nia naʼi, husik Ita-nia atan koʼalia netik liafuan ida ba haʼu-nia naʼi atu rona. Favór ida, keta sai hirus ba Ita-nia atan, tanba Ita hanesan deʼit ho Faraó.+ 19 Uluk haʼu-nia naʼi rasik husu ba Ita-nia atan: ‘Imi iha aman no maun-alin seluk ka?’ 20 Entaun ami dehan ba haʼu-nia naʼi: ‘Ami iha duni aman neʼebé katuas loos ona, no nia mós iha oan bainhira nia katuas ona, neʼe mak ami-nia alin-ikun.+ Maibé ninia maun mate tiha ona,+ entaun nia mak oan mesak husi ninia inan,+ no ninia aman hadomi nia.’ 21 Depois neʼe, Ita-Boot dehan ba Ita-nia atan: ‘Lori nia mai haʼu atu nuneʼe haʼu bele haree nia.’+ 22 Maibé ami hatete ba haʼu-nia naʼi: ‘Labarik neʼe labele husik ninia aman. Se nia husik ninia aman, nia aman sei mate duni.’+ 23 Tuirmai Ita-Boot dehan ba Ita-nia atan sira: ‘Se imi la lori imi-nia alin-ikun mai haʼu, imi labele haree fali haʼu-nia oin.’+

24 “Entaun ami fila fali ba Ita-nia atan, neʼebé mós haʼu-nia aman, no konta ba nia liafuan sira husi haʼu-nia naʼi. 25 Liutiha tempu balu, ami-nia aman dehan: ‘Fila fali no sosa ai-han uitoan ba ita.’+ 26 Maibé ami dehan: ‘Ami labele bá neʼebá. Maibé se ami-nia alin-ikun hamutuk ho ami, ami sei bá, tanba ami labele haree mane neʼe nia oin se ami-nia alin-ikun la hamutuk ho ami.’+ 27 Tuirmai Ita-nia atan, neʼebé mós haʼu-nia aman, dehan ba ami: ‘Imi rasik hatene katak haʼu-nia feen tuur-ahi oan-mane naʼin-rua ba haʼu.+ 28 Maibé haʼu-nia oan ida husik hela haʼu, no haʼu dehan: “Animál lees mate ona nia ba pedasuk!”+ no haʼu seidauk haree fali nia toʼo agora. 29 Se imi lori mós haʼu-nia oan neʼe husi haʼu-nia sorin no buat ruma akontese no nia mate durante imi-nia viajen, imi sei halo duni haʼu neʼebé katuas ona tama iha rate*+ laran ho triste.’+

30 “Agora se haʼu fila fali ba Ita-nia atan, neʼebé mós haʼu-nia aman, la hamutuk ho labarik neʼe, neʼebé nia hadomi hanesan nia moris rasik, 31 no se nia haree katak labarik neʼe la iha ona, nia sei mate; ami-nia aman neʼebé katuas ona sei tama ba rate* laran ho triste tanba Ita-nia atan sira-neʼe. 32 Haʼu promete ona ba haʼu-nia aman atu tau matan ba labarik neʼe, hodi dehan: ‘Se haʼu la lori fali nia ba Ita, haʼu mak halo sala hasoru haʼu-nia aman ba nafatin.’+ 33 Entaun favór ida, husik haʼu mak hela nuʼudar atan ba haʼu-nia naʼi duké labarik neʼe, atu nuneʼe labarik neʼe bele fila fali ho ninia maun sira. 34 Oinsá mak haʼu bele fila fali ba haʼu-nia aman se haʼu la hamutuk ho labarik neʼe? Haʼu labele tahan atu haree susar boot neʼe kona haʼu-nia aman!”

45 Rona tiha neʼe, José labele ona kontrola ninia an iha ninia atan sira hotu nia oin.+ Entaun nia hakilar, hodi dehan: “Haruka ema hotu sai husi neʼe!” No la iha atan ida mak hela bainhira José fó sai ninia an ba ninia maun-alin sira.+

2 Tuirmai José hahú tanis ho lian makaʼas toʼo ema Ejitu sira rona no Faraó nia umakain mós rona kona-ba ida-neʼe. 3 Ikusmai José dehan ba ninia maun-alin sira: “Haʼu mak José. Haʼu-nia aman sei moris hela ka?” Maibé ninia maun-alin sira labele hatán buat ida, tanba sira taʼuk nia. 4 Entaun José dehan ba ninia maun-alin sira: “Favór ida, mai besik haʼu.” Ho ida-neʼe, sira hakbesik ba nia.

Tuirmai nia dehan: “Haʼu mak José, imi-nia alin, neʼebé imi faʼan ba ema Ejitu.+ 5 Maibé agora keta sai laran-taridu no keta duun malu tanba imi faʼan haʼu; tanba Maromak mak haruka haʼu mai iha neʼe uluk hodi salva ita-nia moris.+ 6 Agora mak tinan segundu neʼebé mosu hamlaha boot iha rai neʼe,+ no sei iha tinan lima tan neʼebé ema la fila rai ka koʼa ninia rezultadu. 7 Maibé Maromak haruka haʼu mai iha neʼe uluk liu imi atu fó salvasaun boot,+ hodi nuneʼe imi-nia bei-oan sira* labele lakon husi mundu* no imi bele kontinua moris. 8 Entaun, laʼós imi mak haruka haʼu mai iha neʼe, maibé Maromak loos mak haruka haʼu, hodi hili haʼu sai nuʼudar xefe neʼebé fó konsellu* ba Faraó no sai naʼi-ulun ba ninia umakain no ukun-naʼin ba rai-Ejitu tomak.+

9 “Fila lalais ba haʼu-nia aman, no imi tenke dehan ba nia: ‘Ita-nia oan-mane José hatete nuneʼe: “Maromak hili ona haʼu nuʼudar naʼi ba rai-Ejitu tomak.+ Entaun tun mai. Keta demora.+ 10 Ita tenke hela iha rai-Gosen,+ hodi Ita bele besik haʼu; Ita, Ita-nia oan sira, Ita-nia bei-oan, Ita-nia bibi-lubun, Ita-nia karau-lubun no buat hotu neʼebé Ita iha. 11 Haʼu sei fó ai-han ba Ita iha neʼebá, tanba sei iha tan rai-hamlaha ba tinan lima.+ Se lae, Ita no Ita-nia umakain sei sai kiak no buat hotu neʼebé Ita iha sei lakon.”’ 12 Imi no haʼu-nia alin Benjamim bele haree ho imi-nia matan rasik katak haʼu mak koʼalia ba imi.+ 13 Entaun imi tenke fó-hatene haʼu-nia aman kona-ba haʼu-nia glória iha rai-Ejitu no buat hotu neʼebé imi haree. Agora bá lalais hodi lori haʼu-nia aman mai.”

14 Depois neʼe, José hakoʼak ninia alin Benjamim no tanis,* no Benjamim mós hakoʼak nia no tanis.+ 15 José reʼi ninia maun sira hotu no tanis, no tuirmai ninia maun sira koʼalia ho nia.

16 Ema fó-hatene Faraó nia umakain dehan: “José nia maun-alin sira mai ona!” Faraó no ninia atan sira kontente ho ida-neʼe. 17 Entaun Faraó dehan ba José: “Hatete ba ó-nia maun-alin sira: ‘Halo ida-neʼe: Tau ai-han iha imi-nia kuda-burru no bá rai-Kanaan, 18 no lori imi-nia aman no imi-nia umakain hodi mai iha neʼe. Haʼu sei fó buat diʼak husi rai-Ejitu ba imi, no imi sei han ai-han diʼak husi rai neʼe.’+ 19 No ó tenke dehan ba sira:+ ‘Halo ida-neʼe: Lori karrosa boot+ husi rai-Ejitu atu tula imi-nia oan no imi-nia feen sira, no imi tenke tula imi-nia aman mai iha neʼe.+ 20 Keta hanoin demais imi-nia sasán sira,+ tanba buat diʼak liu iha rai-Ejitu tomak mak imi-nian.’”

21 Izraél nia oan-mane sira halo nuneʼe duni, no José fó karrosa boot ba sira hodi tuir Faraó nia orden, no nia mós fó sira ai-han ba sira-nia viajen. 22 Nia fó roupa tahan ida ba sira ida-idak, maibé ba Benjamim nia fó osan-mutin 300 no roupa tahan lima.+ 23 No nia haruka buat tuirmai neʼe ba ninia aman: Kuda-burru sanulu neʼebé lori buat diʼak husi rai-Ejitu no kuda-burru inan sanulu neʼebé lori trigu,* paun no ai-han seluk ba ninia aman atu han bainhira halo viajen. 24 Entaun nia haruka ninia maun-alin sira bá, no nuʼudar sira sai, nia dehan ba sira: “Keta hirus malu iha dalan.”+

25 Tuirmai sira sai husi rai-Ejitu no fila ba sira-nia aman Jacob iha rai-Kanaan. 26 Sira konta ba nia, hodi dehan: “José sei moris hela, no nia mak ukun-naʼin ba rai-Ejitu tomak!”+ Maibé Jacob sai bilán kona-ba neʼe tanba nia la fiar sira.+ 27 Sira kontinua konta José nia liafuan hotu ba Jacob no bainhira Jacob haree karrosa boot neʼebé José haruka mai atu tula nia, Jacob sente diʼak fali. 28 Izraél hakilar dehan: “Agora haʼu fiar ona! Haʼu-nia oan José sei moris hela! Haʼu tenke bá haree nia antes haʼu mate!”+

46 Entaun Izraél foti buat hotu* neʼebé nia iha no sai husi fatin neʼe. Bainhira nia toʼo iha Beer-Seba,+ nia hasaʼe sakrifísiu ba ninia aman Isaac nia Maromak.+ 2 Tuirmai Maromak koʼalia ba Izraél iha vizaun ida iha kalan, hodi dehan: “Jacob, Jacob!” Nia hatán: “Haʼu mak neʼe!” 3 Maromak dehan: “Haʼu mak Maromak loos, ó-nia aman nia Maromak.+ Keta taʼuk atu bá rai-Ejitu, tanba iha neʼebá haʼu sei halo ó sai nasaun boot ida.+ 4 Haʼu rasik sei bá hamutuk ho ó ba rai-Ejitu, no haʼu rasik sei lori ó fila husi neʼebá,+ no José sei tau liman ba ó-nia matan.”*+

5 Depois neʼe, Jacob sai husi Beer-Seba. Izraél nia oan-mane sira lori sira-nia aman Jacob no sira-nia oan no mós sira-nia feen sira iha karrosa boot sira neʼebé Faraó fó atu tula Jacob. 6 Sira lori sira-nia animál-hakiak no sira-nia sasán neʼebé sira hetan iha rai-Kanaan. Depois neʼe, Jacob ho ninia bei-oan sira hotu tama ba rai-Ejitu. 7 Nia bá rai-Ejitu hamutuk ho ninia oan-mane, oan-feto no bei-oan sira, neʼe katak ninia família hotu.

8 Tuirmai neʼe mak Izraél nia oan-mane* sira-nia naran neʼebé bá rai-Ejitu,+ neʼe katak Jacob nia oan-mane sira: Jacob nia oan-mane primeiru mak Ruben.+

9 Ruben nia oan-mane sira mak Hanok, Palu, Hezron no Karmi.+

10 Simeão+ nia oan-mane sira mak Jemuel, Jamin, Oad, Jakin, Zoar, no mós Saul+ neʼebé mak feto Kanaan nia oan-mane.

11 Levi+ nia oan-mane sira mak Gerson, Kohat no Merari.+

12 Judá+ nia oan-mane sira mak Er, Onan, Selá,+ Peres+ no Zerá.+ Maibé Er no Onan mate iha rai-Kanaan.+

Peres nia oan-mane sira mak Hezron no Hamul.+

13 Issacar nia oan-mane sira mak Tola, Puva, Iob no Sinrom.+

14 Zebulão+ nia oan-mane sira mak Sered, Elon no Jaleel.+

15 Neʼe mak Lea nia oan-mane sira* neʼebé moris ba Jacob iha Padan-Aram hamutuk ho ninia oan-feto Dina.+ Jacob nia oan-mane no oan-feto* sira-neʼe hamutuk naʼin-33.

16 Gad+ nia oan-mane sira mak Zifion, Hagi, Suni, Esbon, Eri, Arodi no Areli.+

17 Aser+ nia oan-mane sira mak Imná, Isva, Isvi no Berias. Sira-nia feton mak Sera.

Berias nia oan-mane sira mak Heber no Malkiel.+

18 Neʼe mak Zilpa+ nia oan-mane sira,* Zilpa mak atan neʼebé Labão fó ba ninia oan-feto Lea. Zilpa tuur-ahi oan sira-neʼe ba Jacob: sira* hotu hamutuk naʼin-16.

19 Jacob nia feen Raquel nia oan-mane sira mak José+ no Benjamim.+

20 José nia oan-mane sira neʼebé moris iha rai-Ejitu mak Manasés+ no Efraim,+ neʼe mak ninia oan sira husi Asenat.+ Asenat mak amlulik Potifera husi On,* nia oan-feto.

21 Benjamim nia oan-mane sira+ mak Belá, Beker, Asbel, Gera,+ Naaman, Ehi, Ros, Mupim, Hupim+ no Arde.+

22 Neʼe mak Raquel nia oan-mane sira* neʼebé moris ba Jacob: sira* hotu hamutuk naʼin-14.

23 Dan+ nia oan-mane mak Husim.+

24 Naftali+ nia oan-mane sira mak Jazeel, Guni, Jezer no Silem.+

25 Neʼe mak Bila nia oan-mane sira,* Bila mak atan neʼebé Labão fó ba ninia oan-feto Raquel. Bila tuur-ahi oan sira-neʼe ba Jacob: sira* hotu hamutuk naʼin-hitu.

26 Jacob nia oan no bei-oan* hotu neʼebé tama ba rai-Ejitu hamutuk ho nia mak naʼin-66, neʼe la sura ho Jacob nia feto-foun sira.+ 27 José nia oan-mane sira neʼebé moris iha rai-Ejitu hamutuk naʼin-rua.* Entaun ema* hotu husi Jacob nia umakain neʼebé tama ba rai-Ejitu hamutuk naʼin-70.+

28 Jacob haruka Judá+ bá uluk atu hasoru José no fó-hatene katak nia laʼo daudaun iha dalan ba rai-Gosen. Bainhira sira toʼo iha rai-Gosen,+ 29 José prepara ninia kuda-karreta no bá hasoru ninia aman Izraél iha rai-Gosen. Bainhira nia hasoru ninia aman, nia hakoʼak kedas no tanis ba tempu kleur.* 30 Tuirmai Izraél dehan ba José: “Agora haʼu prontu ona atu mate tanba haʼu haree tiha ona ó-nia oin no hatene katak ó sei moris hela.”

31 Tuirmai José koʼalia ba ninia maun-alin sira no ninia aman nia umakain dehan: “Haʼu sei bá hasoru Faraó+ no hatete ba nia: ‘Haʼu-nia maun-alin sira no haʼu-nia aman nia umakain neʼebé uluk iha rai-Kanaan, agora toʼo ona iha neʼe.+ 32 Sira mak bibi-atan,+ no hakiak animál.+ Sira lori sira-nia karau no bibi-lubun no mós buat hotu neʼebé sira iha.’+ 33 Bainhira Faraó bolu imi no husu: ‘Imi-nia serbisu mak saida?’, 34 imi tenke hatán: ‘Ita-nia atan sira halo serbisu atu hakiak animál husi ami-nia tempu joven toʼo agora, hanesan ami-nia beiʼala sira.’+ Imi tenke koʼalia nuneʼe atu imi bele hela iha rai-Gosen,+ tanba ema Ejitu hakribi tebes bibi-atan sira.”+

47 Entaun José bá fó-hatene Faraó,+ hodi dehan: “Haʼu-nia aman no maun-alin sira mai ona husi rai-Kanaan. Sira mós lori sira-nia karau, bibi-lubun no buat hotu neʼebé sira iha. Agora sira hela iha rai-Gosen.”+ 2 Nia lori ninia maun naʼin-lima hodi bá hasoru Faraó.+

3 Faraó husu ba José nia maun sira: “Imi-nia serbisu mak saida?” Sira hatán: “Ita-Boot nia atan sira mak bibi-atan, hanesan ami-nia beiʼala sira.”+ 4 Tuirmai sira dehan ba Faraó: “Ami mai iha rai neʼe atu hela nuʼudar ema estranjeiru+ tanba mosu hamlaha boot tebes iha rai-Kanaan no la iha duʼut ba Ita-nia atan sira-nia bibi-lubun.+ Entaun favór ida, husik Ita-nia atan sira hela iha rai-Gosen.”+ 5 Ho ida-neʼe, Faraó dehan ba José: “Ó-nia aman no maun-alin sira mai ona iha neʼe tanba ó. 6 Rai-Ejitu tomak iha ó-nia liman. Ó-nia aman no maun-alin sira bele hela iha área neʼebé diʼak liu hotu iha rai neʼe.+ Husik sira hela iha rai-Gosen, no se ó hatene mane balu husi sira neʼebé iha matenek, fó knaar ba sira atu tau matan ba haʼu-nia animál-lubun.”

7 Tuirmai José lori ninia aman Jacob hodi fó koñese ba Faraó, no Jacob haraik bensaun ba Faraó. 8 Faraó husu ba Jacob: “Ó tinan hira ona?” 9 Jacob dehan ba Faraó: “Haʼu tinan 130. Durante haʼu-nia moris haʼu hela iha fatin oioin nuʼudar ema estranjeiru. Haʼu-nia tinan sira mak uitoan deʼit no nakonu ho terus,+ no haʼu-nia tinan la naruk hanesan haʼu-nia beiʼala sira-nian durante sira hela iha fatin oioin nuʼudar ema estranjeiru.”+ 10 Depois neʼe, Jacob haraik bensaun ba Faraó no sai husi ninia oin.

11 Nuneʼe José fó fatin ba ninia aman no maun-alin sira atu hela iha rai-Ejitu, iha área neʼebé diʼak liu hotu husi rai neʼe, iha Ramesés,*+ hodi tuir Faraó nia mandamentu. 12 No José kontinua fó ai-han ba ninia aman, ninia maun-alin sira no mós ninia aman nia umakain tomak. Nia fahe ai-han* ba família ida-idak tuir númeru ba sira-nia oan.

13 Iha tempu neʼebá la iha ai-han* iha rai tomak, tanba hamlaha boot neʼe makaʼas tebetebes, no ema iha rai-Ejitu no rai-Kanaan sai fraku loos tanba rai-hamlaha neʼe.+ 14 José halibur osan hotu neʼebé iha rai-Ejitu no iha rai-Kanaan tomak, osan neʼebé ema fó atu sosa ai-han,*+ no José kontinua lori osan sira-neʼe ba Faraó nia uma. 15 Liutiha tempu balu, ema iha rai-Ejitu no rai-Kanaan la iha ona osan. Entaun ema Ejitu hotu bá hasoru José no dehan: “Fó ami ai-han! Tanbasá mak ami tenke mate iha Ita-nia oin tanba ami osan la iha ona?” 16 Tuirmai José dehan: “Se imi-nia osan la iha ona, fó imi-nia animál ba haʼu, no haʼu sei fó ai-han ba imi hodi troka ho imi-nia animál.” 17 Entaun sira lori sira-nia animál ba José, no José kontinua fó ai-han ba sira hodi troka ho sira-nia kuda, karau, bibi no kuda-burru, no nia kontinua fó ai-han ba sira hodi troka ho sira-nia animál hotu durante tinan neʼe.

18 Bainhira tinan neʼe remata ona, sira mai tan hasoru José iha tinan tuirmai, hodi dehan: “Naʼi, Ita-Boot hatene katak ami fó hotu ona ami-nia osan no ami-nia animál-hakiak ba ami-nia naʼi. Ami la iha tan buat ida atu fó ba ami-nia naʼi, agora hela deʼit ami-nia isin no ami-nia rai. 19 Tanbasá mak ami tenke mate iha Ita-nia oin, no ami-nia rai sai mamuk? Sosa ami no ami-nia rai hodi troka ho ai-han, no ami sei sai atan ba Faraó no ami-nia rai sei sai ninian. Fó ami fini hodi ami bele moris no la mate, atu nuneʼe ami-nia rai labele sai mamuk.” 20 Entaun José sosa hotu ema Ejitu nia rai hodi entrega ba Faraó tanba ema Ejitu ida-idak faʼan sira-nia toʼos, tanba rai-hamlaha neʼe mak boot tebetebes; no rai sira-neʼe sai Faraó nian.

21 Tuirmai José fó orden ba povu husi área hotu iha rai-Ejitu atu muda ba sidade sira.+ 22 Só amlulik nia rai deʼit mak nia la sosa,+ tanba amlulik simu ai-han husi Faraó no sira moris ho ai-han neʼe. Tan neʼe mak sira la faʼan sira-nia rai. 23 Tuirmai José dehan ba povu: “Agora haʼu sosa ona imi no imi-nia rai ba Faraó. Entaun neʼe mak fini ba imi, no imi tenke kuda iha rai neʼe. 24 Bainhira rai neʼe iha rezultadu, imi tenke fó porsentu ruanulu ba Faraó,+ maibé porsentu ualunulu mak imi-nian. Neʼe sei sai nuʼudar fini ba imi-nia toʼos no nuʼudar ai-han ba imi, ba imi-nia oan sira, no ba sira neʼebé iha imi-nia uma-laran.” 25 Entaun sira dehan: “Ami-nia naʼi, Ita salva ona ami-nia moris.+ Se Ita kontente ho ami, ami sei sai atan ba Faraó.”+ 26 Tuirmai José halo ukun-fuan ida, neʼebé metin toʼo agora iha rai-Ejitu, katak porsentu ruanulu mak sai Faraó nian. Só amlulik sira-nia rai deʼit mak la sai Faraó nian.+

27 Izraél nia umakain kontinua hela iha rai-Gosen iha rai-Ejitu.+ Sira hela metin iha neʼebá; sira iha oan barak no aumenta ba beibeik.+ 28 Jacob hela iha rai-Ejitu ba tinan 17, entaun Jacob nia moris tomak hamutuk tinan 147.+

29 Bainhira Izraél besik ona atu mate,+ nia bolu ninia oan-mane José no dehan: “Se agora ó hakarak hatudu laran-diʼak ba haʼu, favór ida, tau ó-nia liman iha haʼu-nia kelen okos,* no hatudu domin boot* no laran-metin ba haʼu. Favór ida, keta hakoi haʼu iha rai-Ejitu.+ 30 Bainhira haʼu mate,* ó tenke lori haʼu sai husi rai-Ejitu no hakoi haʼu iha haʼu-nia beiʼala sira-nia rate.”+ Ho ida-neʼe, José dehan: “Haʼu sei halo tuir duni buat neʼebé Ita hatete.” 31 Tuirmai Izraél dehan: “Jura ba haʼu.” Entaun José jura ba Izraél.+ Ho ida-neʼe, Izraél hakruʼuk ba Maromak iha ninia kama ulun.+

48 Tuirmai, ema fó-hatene ba José, hodi dehan: “Ó-nia aman sai fraku ba beibeik.” Ho ida-neʼe, nia lori ninia oan-mane naʼin-rua Manasés no Efraim hamutuk ho nia hodi bá hasoru Jacob.+ 2 Depois neʼe, ema fó-hatene ba Jacob, dehan: “Ita-nia oan-mane José mai atu haree Ita.” Entaun Izraél hakaʼas an hodi tuur iha ninia kama leten. 3 Jacob dehan ba José:

“Maromak neʼebé Kbiit Boot Liu Hotu mosu ba haʼu iha Luz iha rai-Kanaan no haraik bensaun ba haʼu.+ 4 Maromak dehan ba haʼu: ‘Haʼu sei aumenta ó-nia bei-oan no halo sira sai barak, no haʼu sei halo ó sai nasaun boot ida,+ no haʼu sei fó rai neʼe ba ó-nia bei-oan sira nuʼudar liman-rohan ba nafatin.’+ 5 Ó-nia oan-mane naʼin-rua neʼebé moris iha rai-Ejitu antes haʼu mai iha neʼe, sira mak haʼu-nian.+ Efraim no Manasés sei sai haʼu-nian hanesan Ruben no Simeão mak haʼu-nian.+ 6 Maibé ó-nia oan seluk neʼebé moris depois sira mak sei sai ó-nian. Oan sira-neʼe sei simu liman-rohan husi rai neʼebé sira-nia maun sira simu.+ 7 Kona-ba haʼu, bainhira haʼu mai husi Padan, Raquel mate+ iha haʼu-nia sorin iha rai-Kanaan, no haʼu hakoi nia iha neʼebá tanba sei dook husi Efrata.+ Entaun haʼu hakoi nia bainhira haʼu sei iha dalan atu bá Efrata, neʼe katak Belein.”+

8 Tuirmai Izraél haree José nia oan-mane sira no husu: “Sira-neʼe mak sé?” 9 José dehan ba ninia aman: “Sira mak haʼu-nia oan-mane neʼebé Maromak fó mai haʼu iha rai neʼe.”+ Ho ida-neʼe, Jacob dehan: “Favór ida, lori sira mai haʼu hodi nuneʼe haʼu bele haraik bensaun ba sira.”+ 10 Iha tempu neʼebá Izraél nia matan malahuk ona tanba nia katuas ona, no nia labele haree moos. Entaun José lori sira hakbesik ba Izraél, no nia reʼi sira no hakoʼak sira. 11 Izraél dehan ba José: “Uluk haʼu hanoin katak haʼu sei nunka haree tan ó-nia oin,+ maibé agora Maromak husik haʼu atu haree mós ó-nia oan sira.” 12 Tuirmai José lori sees sira husi Izraél nia hitin, no nia hakneʼak ho oin ba rai.

13 José lori ninia oan naʼin-rua hakbesik ba Izraél, nia lori Efraim+ iha ninia liman-loos ba Izraél nia liman-karuk, no lori Manasés+ iha ninia liman-karuk ba Izraél nia liman-loos. 14 Maibé Izraél lolo ninia liman-loos hodi tau iha Efraim nia ulun maski Efraim mak oan segundu, no nia tau ninia liman-karuk iha Manasés nia ulun. Nia halo nuneʼe ho neon, maski Manasés mak oan-mane primeiru.+ 15 Tuirmai nia haraik bensaun ba José, hodi dehan:+

“Maromak loos neʼebé haʼu-nia aman Abraão no Isaac serbí,+

Maromak loos neʼebé tau matan haʼu* iha haʼu-nia moris tomak toʼo ohin loron,+

16 Maromak neʼebé salva haʼu husi susar hotu liuhusi ninia anju,+ haʼu harohan katak Ita sei fó bensaun ba labarik sira-neʼe.+

Husik sira lori haʼu-nia naran no haʼu-nia aman Abraão no Isaac nia naran,

No halo sira sai barak tebes iha rai.”+

17 Bainhira José haree katak ninia aman tau nafatin ninia liman-loos iha Efraim nia ulun, ida-neʼe halo José la kontente, entaun nia koko atu kaer ninia aman nia liman no muda husi Efraim nia ulun ba Manasés nia ulun. 18 José dehan ba ninia aman: “Lae apá, tanba labarik neʼe mak oan-mane primeiru.+ Tau Ita-nia liman-loos iha ninia ulun.” 19 Maibé ninia aman lakohi nafatin no dehan: “Haʼu hatene, haʼu-nia oan, haʼu hatene. Nia mós sei sai povu neʼebé boot. Maski nuneʼe ninia alin sei sai boot liu fali nia,+ no ninia bei-oan sei sai barak loos hanesan nasaun ida.”+ 20 Entaun nia kontinua haraik bensaun ba sira iha loron neʼe,+ hodi dehan:

“Povu Izraél sei temi kona-ba ó bainhira sira fó sai bensaun ba ema, hodi dehan:

‘Maromak sei halo ó sai hanesan Efraim no Manasés.’”

Nuneʼe Jacob kontinua tau uluk Efraim duké Manasés.

21 Depois neʼe, Izraél dehan ba José: “Haʼu besik ona atu mate,+ maibé Maromak sei kontinua hamutuk ho imi no sei lori fali imi ba imi-nia beiʼala nia rai.+ 22 Kona-ba haʼu, haʼu sei fó rai parte ida tan ba ó barak liu fali ó-nia maun-alin sira. Rai neʼe haʼu hadau husi ema Amoreu ho haʼu-nia surik no rama.”

49 Jacob bolu ninia oan-mane sira, hodi dehan: “Imi halibur hamutuk bá hodi haʼu bele fó-hatene ba imi buat neʼebé sei akontese iha futuru. 2 Oh imi Jacob nia oan-mane sira, halibur hamutuk no rona ba imi-nia aman Izraél.

3 “Ruben,+ ó mak haʼu-nia oan-mane primeiru,+ haʼu-nia forsa no ida neʼebé primeiru husi haʼu-nia kbiit atu iha oan. Uluk ó mak ida neʼebé iha dignidade no iha kbiit boot liu. 4 Maibé ó labele sai boot liu ó-nia alin sira tanba ó hatudu hahalok arbiru hanesan bee barak neʼebé suli makaʼas; ó saʼe tiha ba ó-nia aman nia kama leten.*+ Iha tempu neʼebá ó hafoʼer haʼu-nia toba-fatin. Sin, nia halo nuneʼe duni!

5 “Simeão no Levi mak maun-alin.+ Sira uza sira-nia armas hodi halo violénsia no oho ema.+ 6 Haʼu hein katak haʼu sei nunka ransu ho sira. Haʼu hein katak haʼu-nia glória* sei la hamutuk ho sira-nia grupu, tanba ho hirus sira oho ema,+ no sira haksolok hodi tesi karau nia ain-uat. 7 Malisan ba sira-nia hirus, tanba neʼe mak buat neʼebé aat, no malisan ba sira-nia laran-nakali, tanba ida-neʼe mak aat loos.+ Haʼu sei halo sira namkari iha Jacob nia rai, no haʼu sei halo sira namkari iha Izraél nia leet.+

8 “Kona-ba ó, Judá,+ ó-nia maun-alin sira sei hahiʼi ó.+ Ó sei manán ó-nia inimigu.*+ Ó-nia aman nia oan-mane sira sei hakruʼuk iha ó-nia oin.+ 9 Judá mak leaun-oan.+ Haʼu-nia oan, ó sei han duni buat neʼebé ó kaer no ó sei fila fali. Ó sei toba latan hanesan leaun ida. Sé mak brani atu fanu nia? 10 Liurai nia ai-tonka sei la hasai husi Judá,+ no mós ai-tonka ukun-naʼin nian* sei iha nafatin entre ninia ain sira, toʼo Silo* mai,+ no povu hotu sei halo tuir nia.+ 11 Nia sei kesi ninia kuda-burru ba uvas-hun no kesi ninia kuda-burru oan ba uvas-hun neʼebé diʼak tebes, no nia sei fase ninia roupa ho tua-uvas no fase ninia hena ho uvas-been. 12 Ninia matan mean tanba hemu tua-uvas, no ninia nehan mutin tanba hemu susubeen.

13 “Zebulão+ sei hela besik tasi-ibun. Nia hela besik tasi-ibun neʼebé ró sira para bá,+ no ninia fronteira neʼebé dook liu mak besik Sidon.+

14 “Issacar+ mak kuda-burru neʼebé forte, no nia toba entre pasta rua neʼebé kesi metin ba ninia sela. 15 Nia sei haree katak ninia fatin deskansa nian mak diʼak no katak rai neʼe furak. Nia sei see nia kabaas hodi lori naha todan no nia sei halo serbisu makaʼas, hanesan atan ida halo.

16 “Dan,+ neʼebé nuʼudar suku ida iha Izraél, sei tesi-lia ba povu hotu.+ 17 Dan sei sai nuʼudar samea neʼebé iha dalan ninin, samea ho dikur neʼebé latan iha dalan kiʼik ninin, neʼebé tata kuda nia ain-tuban hodi nuneʼe ema neʼebé saʼe kuda monu ba kotuk.+ 18 Oh Jeová, haʼu sei hein salvasaun husi Ita.

19 “Kona-ba Gad,+ grupu naʼok-teen sei ataka nia, maibé nia sei ataka sira husi kotuk.+

20 “Aser+ sei iha ai-han barak loos, no nia sei fó ai-han diʼak neʼebé liurai mós gosta han.+

21 “Naftali+ mak bibi-rusa inan neʼebé lotuk. Nia sei koʼalia liafuan neʼebé furak.+

22 “José+ mak dikin husi ai-hun neʼebé iha fuan barak, ai neʼebé besik bee-matan, neʼebé ninia sanak sira aas liu moru. 23 Maibé hanadór sira kontinua ataka nia no hana rama-oan ba nia no nafatin rai odi hasoru nia.+ 24 Maibé ninia rama metin nafatin,+ no ninia liman forte nafatin no hana lalais.+ Neʼe mai husi ida neʼebé ajuda Jacob, ida neʼebé forte, neʼebé nuʼudar bibi-atan no fatuk importante neʼebé apoia Izraél. 25 Nia* mak prezente husi ninia aman nia Maromak, no Maromak sei ajuda nia, no nia hamutuk ho Ida neʼebé Kbiit Boot Liu Hotu, no Maromak sei haraik bensaun ba nia ho bensaun sira husi lalehan no husi rai okos,+ no sei fó bensaun ba nia ho oan barak no animál barak.* 26 Bensaun husi ninia aman mak diʼak liu fali bensaun husi foho neʼebé hamriik nafatin, no husi buat diʼak iha foho-oan neʼebé iha nafatin.+ Bensaun sira sei hela nafatin iha José nia ulun, ida neʼebé hili ona husi ninia maun-alin sira-nia leet.+

27 “Benjamim+ sei kontinua lees inimigu hanesan asu-lobu.*+ Iha dadeer nia han animál neʼebé nia kaer, no iha lokraik nia sei fahe buat neʼebé nia foti.”+

28 Sira hotu neʼe mak Izraél nia suku 12, no neʼe mak buat neʼebé sira-nia aman dehan ba sira bainhira nia haraik bensaun ba sira. Nia fó bensaun espesiál ba sira ida-idak.+

29 Depois neʼe, Jacob fó mandamentu neʼe ba sira, hodi dehan: “Lakleur tan haʼu sei mate.*+ Imi tenke hakoi haʼu hamutuk ho haʼu-nia beiʼala sira iha fatuk-kuak iha Efron, ema Hetes nia toʼos.+ 30 Fatuk-kuak neʼe iha toʼos Makpela iha Mamre nia oin iha rai-Kanaan. Toʼos neʼe Abraão sosa husi Efron, ema Hetes, nuʼudar rate. 31 Iha neʼebá mak sira hakoi Abraão no ninia feen Sara.+ Iha neʼebá mak sira hakoi Isaac+ no ninia feen Rebeca, no iha neʼebá mak haʼu hakoi Lea. 32 Toʼos neʼe no fatuk-kuak neʼebé iha toʼos laran sosa husi Hetes nia oan-mane sira.”+

33 Bainhira Jacob remata tiha atu fó mandamentu ba ninia oan-mane sira, nia hasaʼe ninia ain ba kama no ninia iis kotu no sira hakoi nia hanesan ninia beiʼala sira.*+

50 Tuirmai José hakruʼuk hodi hakoʼak ninia aman+ no tanis no reʼi nia. 2 Depois neʼe, José haruka ninia atan doutór sira hodi prepara ninia aman nia mate-isin ho buat morin oioin.*+ Entaun doutór sira halo duni ida-neʼe ba Izraél, 3 no sira uza loron 40 tomak atu halo ida-neʼe ba Izraél, tanba neʼe mak tempu neʼebé baibain ema Ejitu uza atu prepara mate-isin, no ema Ejitu sira kontinua tanis ba nia toʼo loron 70.

4 Bainhira loron triste nian ba Izraél remata ona, José koʼalia ba Faraó nia ema-boot sira,* hodi dehan: “Se imi hakarak hatudu laran-diʼak ba haʼu, fó lia-menon neʼe ba Faraó: 5 ‘Haʼu-nia aman haruka haʼu jura,+ hodi dehan: “Haʼu besik mate ona.+ Ó tenke hakoi haʼu iha haʼu-nia rate neʼebé haʼu keʼe ona iha rai-Kanaan.”+ Entaun favór ida, husik haʼu bá hakoi haʼu-nia aman, depois neʼe, haʼu sei fila fali.’” 6 Faraó hatán: “Bá hakoi ó-nia aman tuir buat neʼebé nia haruka ona ó jura ba nia.”+

7 Entaun José bá atu hakoi ninia aman, no Faraó nia atan hotu bá hamutuk ho nia, inklui mós ema-boot sira+ iha Faraó nia palásiu* no ema-boot hotu iha rai-Ejitu 8 no mós José nia umakain tomak, no ninia maun-alin nia umakain no ninia aman nia umakain.+ Só deʼit sira-nia oan kiʼik no sira-nia karau no bibi-lubun mak hela iha rai-Gosen. 9 Ema neʼebé saʼe kuda-karreta+ no ema neʼebé saʼe kuda mós bá hamutuk ho nia, nuneʼe grupu neʼe mak boot tebes. 10 Tuirmai sira toʼo iha fatin sama trigu nian iha Atad, neʼebé iha área Mota Jordaun nian, no iha neʼebá sira lelir no tanis makaʼas, no José kontinua tanis ba ninia aman toʼo loron hitu. 11 Ema Kanaan neʼebé hela iha rai neʼe, haree sira tanis iha fatin sama trigu nian iha Atad, no sira dehan: “Neʼe mak tempu neʼebé ema Ejitu triste tebes!” Tan neʼe mak fatin neʼe naran Abel-Mizraim,* neʼebé iha área Mota Jordaun nian.

12 Entaun Jacob nia oan-mane sira halo tuir duni buat neʼebé nia haruka sira atu halo.+ 13 Jacob nia oan-mane sira lori ninia mate-isin ba rai-Kanaan no hakoi nia iha fatuk-kuak iha toʼos Makpela, toʼos neʼebé iha Mamre nia oin neʼebé Abraão sosa ona husi Efron, ema Hetes, nuʼudar rate.+ 14 Depois José hakoi tiha ninia aman, nia fila fali ba rai-Ejitu hamutuk ho ninia maun-alin sira no mós ema hotu neʼebé tuir nia atu hakoi ninia aman.

15 Bainhira José nia aman mate ona, ninia maun sira dehan ba malu: “Karik José rai odi hasoru ita no nia sei selu fali ba ita tanba buat aat hotu neʼebé ita halo ona ba nia.”+ 16 Tan neʼe, sira haruka ema lori lia-menon ba José, hodi dehan: “Ó-nia aman hatete hela ida-neʼe antes nia mate: 17 ‘Imi tenke hatete ba José: “Haʼu husu ó, favór ida perdua ó-nia maun sira-nia hahalok aat no sala neʼebé sira halo hodi lori terus ba ó.”’ Agora favór ida, perdua hahalok aat neʼebé ó-nia aman nia Maromak nia atan sira halo.” No José tanis bainhira sira koʼalia ba nia. 18 Tuirmai ninia maun sira mós mai no hakneʼak iha ninia oin no dehan: “Halo ba ami tuir buat neʼebé Ita hakarak, ami mak Ita-nia atan!”+ 19 José dehan ba sira: “Keta taʼuk! Haʼu laʼós Maromak atu tesi-lia ba imi. 20 Maski uluk imi hakarak atu halo aat ba haʼu,+ maibé Maromak troka fali ida-neʼe hodi sai buat diʼak no salva ema barak nia moris, hanesan nia halo agora daudaun.+ 21 Nuneʼe keta taʼuk. Haʼu sei nafatin fó ai-han ba imi no imi-nia oan sira.”+ Ho ida-neʼe, nia fó kmaan ba sira no halo sira-nia laran hakmatek.

22 José no ninia aman nia umakain kontinua hela iha rai-Ejitu, no José moris toʼo tinan 110. 23 José haree jerasaun terseiru husi Efraim nia oan-mane sira,+ no mós Makir nia oan-mane sira.+ Makir mak Manasés nia oan-mane. Labarik sira-neʼe moris iha José nia hitin.* 24 Liutiha tempu balu, José dehan ba ninia maun-alin sira: “Haʼu besik mate ona, maibé Maromak sei tau atensaun ba imi,+ no nia sei lori duni imi sai husi rai neʼe hodi bá rai neʼebé nia jura ona ba Abraão, Isaac no Jacob.”+ 25 Entaun José haruka Izraél nia oan-mane sira jura, hodi dehan: “Maromak sei tau atensaun ba imi. Imi tenke lori haʼu-nia ruin sai husi fatin neʼe.”+ 26 José mate bainhira nia tinan 110, no sira prepara ninia mate-isin ho buat morin oioin,+ no tau nia iha kaixaun ida iha rai-Ejitu.

Ka “Hahú”. Neʼe refere ba tempu neʼebé Maromak foin hahú kria universu.

Ka “mundu”.

Ka “forsa neʼebé ativu”. Haree “Ruah” iha Glosáriu.

Neʼe katak atmosfera.

Neʼe katak haketak bee neʼebé iha leten husi bee neʼebé iha okos.

Orj., “iha lalehan okos”.

Ka “halo naroman boot rua”.

Haree “Nefes” iha Glosáriu.

Haree “Nefes” iha Glosáriu.

Haree “Nefes” iha Glosáriu.

Ka “animál neʼebé book an”, karik liafuan Ebraiku neʼe refere ba animál sira neʼebé iha rai hanesan animál kiʼik, laho, reptil no mós insetu.

Orj., “kriatura neʼebé semo iha lalehan”.

Haree “Nefes” iha Glosáriu.

Orj., “ho sira-nia tropa sira”.

Iha versíkulu neʼe mak dala primeiru uza Maromak nia naran יהוה (YHWH). Haree Ap. A4.

Ka “abuabu”.

Haree “Nefes” iha Glosáriu.

Haree “Ai-hun moris nian” iha Glosáriu.

Haree “Ai-hun koñesimentu kona-ba buat diʼak no aat” iha Glosáriu.

Orj., “sai ulun haat”.

Ka “Etiópia”.

Ka “Tigris”.

Ka “ajuda-naʼin atu halo nia sai kompletu”.

Haree “Nefes” iha Glosáriu.

Ka “ajuda-naʼin atu halo nia sai kompletu”.

Liafuan Ebraiku neʼe signifika “belit metin hanesan goma”.

Ka “matenek atu lohi”.

Karik neʼe refere ba tempu antes loro-matan monu.

Orj., “husi Jeová nia oin”.

Neʼe katak feto nia bei-oan.

Naran neʼe katak “Ema”.

Orj., “ó sei han ninia rezultadu ho moras”.

Orj., “paun”.

Naran neʼe katak “Ida neʼebé moris”.

Ka “kria ona”.

Ka “oin-buis”.

Ka “oin-buis”.

Ka “foti saʼe ó”.

Ka “duni sai ó husi rai neʼebé loke nia ibun no simu ona ó-nia alin nia raan neʼebé ó fakar ho ó-nia liman”.

Orj., “kbiit”.

Karik neʼe refere ba lei ida neʼebé sai nuʼudar avizu ba ema seluk.

Naran neʼe katak “Rai kastigu nian”.

Naran neʼe katak “Hili ona; Tau ona; Harii ona”.

Ka “ema hahú hafoʼer Jeová nia naran”.

Iha Bíblia, liafuan “loron” bele mós refere ba tempu kleur, laʼós oras 24 deʼit.

Ka “Adão”.

Haree “Maromak loos” iha Glosáriu.

Karik naran neʼe katak “Deskansa; Fó kmaan”.

Orj., “Maromak nia oan-mane sira”.

Orj., “Haʼu-nia espíritu”. Haree “Ruah” iha Glosáriu.

Ka “tanba sira-nia hahalok tuir deʼit isin”.

Karik naran neʼe katak “Halo monu”, neʼe katak sira neʼebé halo ema seluk monu. Haree “Ema Nefilím” iha Glosáriu.

Haree nota iha Gén 1:24.

Orj., “kaixote”. Neʼe refere ba ró neʼebé boot no karik modelu hanesan kaixote.

Orj., “naruk kóvado 300, luan kóvado 50 no aas kóvado 30”. Haree Ap. B14.

Lian Ebraiku, tsohar. Karik neʼe katak kakuluk ka janela.

Orj., “kóvado 1”.

Haree “Ruah” iha Glosáriu.

Orj., “iha lalehan okos”.

Ka karik “animál pár hitu”.

Karik neʼe refere ba animál neʼebé bele hasaʼe nuʼudar sakrifísiu.

Ka karik “animál pár hitu”.

Orj., “atu nuneʼe sira-nia jerasaun sei kontinua moris iha mundu tomak”.

Liafuan “bee kleʼan hotu” refere ba bee neʼebé iha atmosfera neʼebé haleʼu mundu no neʼe temi iha Gén 1:6, 7 nuʼudar ‘bee neʼebé iha leten’.

Haree nota iha Gén 1:24.

Haree “Ruah” iha Glosáriu.

Orj., “aas kóvado 15”. Haree Ap. B14.

Haree nota iha Gén 1:24.

Haree “Ruah” iha Glosáriu.

Haree nota iha Gén 1:24.

Haree nota iha Gén 1:24.

Ka “sente kmaan”.

Ka “haʼu fó sira ba imi atu domina”.

Haree “Nefes” iha Glosáriu.

Haree “Nefes” iha Glosáriu.

Haree “Nefes” iha Glosáriu.

Haree “Nefes” iha Glosáriu.

Haree “Nefes” iha Glosáriu.

Haree “Nefes” iha Glosáriu.

Ka karik “maun”.

Naran neʼe katak “Haketak malu”.

Ka “ema iha rai”.

Neʼe refere ba tijolu neʼebé halo husi duʼut-maran kahur ho tahu ka rai-mean.

Ka “torre”. Haree Glosáriu.

Ka “torre”.

Naran neʼe katak “Konfuzaun”.

Ka “sei hetan bensaun ba sira-nia an”. Verbu Ebraiku neʼe hatudu katak presiza halo buat ruma atu bele hetan bensaun.

Haree “Nefes” iha Glosáriu.

Ka “hahiʼi”.

Ka “hela iha neʼebá nuʼudar ema estranjeiru”.

Haree “Nefes” iha Glosáriu.

Neʼe mak títulu ba liurai sira iha rai-Ejitu.

Orj., “rikusoin”.

Neʼe katak Tasi Mate.

Haree “Nefes” iha Glosáriu.

Orj., “Haʼu mak eskudu ba ó”.

Orj., “oan-mane ida”.

Neʼe katak karau-inan neʼebé seidauk iha oan.

Naran neʼe katak “Maromak rona”.

Ema balu hanoin katak neʼe refere ba kuda-zebra. Karik neʼe hatudu katak nia sadere ba nia an rasik.

Ka karik “nia ho ninia maun-alin hotu sei odi malu”.

Neʼe katak anju ida neʼebé reprezenta Jeová.

Ka “Maromak neʼebé haree haʼu”.

Naran neʼe katak “Bee-matan husi Ida neʼebé moris no haree haʼu”.

Orj., “Laʼo iha haʼu-nia oin”.

Naran neʼe katak “Aman mak iha pozisaun aas”.

Naran neʼe katak “Aman ba ema-lubun; Aman ba ema barak”.

Haree Glosáriu.

Haree “Nefes” iha Glosáriu.

Karik naran neʼe katak “Gosta diskute malu”.

Naran neʼe katak “Liurai nia oan-feto”.

Naran neʼe katak “Hamnasa”.

Neʼe katak anju ida neʼebé reprezenta Jeová.

Orj., “hametin imi-nia laran”.

Ka “litru 22”. Haree Ap. B14.

Ka “karau-oan neʼebé aman”.

Ka “sei hetan bensaun ba sira-nia an”.

Orj., “uma-kakuluk nia mahon”, ka “nuʼudar bainaka neʼebé haʼu tenke proteje”.

Iha neʼe “mane” refere ba anju neʼebé nakfila an hodi sai ema.

Iha neʼe “mane” refere ba anju neʼebé nakfila an hodi sai ema.

Iha neʼe “mane” refere ba anju neʼebé nakfila an hodi sai ema.

Neʼe katak anju ida neʼebé reprezenta Jeová.

Ka “domin neʼebé laran-metin”.

Haree “Nefes” iha Glosáriu.

Haree “Nefes” iha Glosáriu.

Neʼe katak anju neʼebé reprezenta Maromak.

Naran neʼe katak “Kiʼik”.

Haree Glosáriu.

Ka “hela nuʼudar ema estranjeiru”.

Karik neʼe mak títulu ba liurai Filístia nian.

Ka “tuir loloos hatudu hahalok loos”.

Ka “taka metin oan-fatin hotu husi feto sira neʼebé iha Abimelec nia umakain”.

Haree Glosáriu.

Ka karik “hamnasa haʼu”.

Ka “distánsia hanesan ema hana rama”.

Ka “bibi-malae oan neʼebé inan”.

Karik naran neʼe katak “Bee-posu juramentu“ ka “Bee-posu hitu”.

Ka “hela nuʼudar ema estranjeiru”.

Neʼe katak anju ida neʼebé reprezenta Jeová.

Naran neʼe katak “Jeová sei fó; Jeová sei halo ida-neʼe”.

Orj., “portaun”.

Ka “sei hetan bensaun ba sira-nia an”.

Ka karik “xefe boot ida”.

Orj., “siklo 400”. Neʼe katak 4,5 kg. Haree Ap. B14.

Iha tempu antigu, tau liman iha ema seluk nia kelen okos mak kostume atu hametin juramentu ruma.

Orj., “siklo 1/2”. Haree Ap. B14.

Orj., “siklo 10”.

Haree “Domin neʼebé laran-metin” iha Glosáriu.

Karik neʼe refere ba Labão.

Haree “Domin neʼebé laran-metin” iha Glosáriu.

Orj., “fila ba liman-loos ka ba liman-karuk”.

Ka “Ami labele koʼalia aat ka diʼak ba Ita”.

Neʼe katak atan-feto neʼebé fó-susu ba nia bainhira nia sei kiʼik.

Orj., “portaun”.

Orj., “no nia halibur ho ninia ema sira”. Neʼe mak liafuan poezia neʼebé refere ba mate.

Ka “hela-fatin neʼebé iha moru haleʼu”.

Orj., “no nia halibur ho ninia ema sira”. Neʼe mak liafuan poezia neʼebé refere ba mate.

Ka karik “Nia odi ninia maun-alin sira”.

Naran neʼe katak “Iha fulun barak”.

Naran neʼe katak “Ida neʼebé kaer ain-tuban; Ida neʼebé troka ema nia pozisaun”.

Ka “kole loos”.

Naran neʼe katak “Mean”.

Ka “lentilla”.

Ka “sei hetan bensaun ba sira-nia an”.

Ka “Isaac hatudu hela domin ba Rebeca”.

Ka “Uádi”. Haree Glosáriu.

Ka “uádi”. Haree Glosáriu.

Naran neʼe katak “Haksesuk malu”.

Naran neʼe katak “Duun malu”.

Naran neʼe katak “Fatin luan”.

Karik naran neʼe katak “Bee-posu juramentu” ka “Bee-posu hitu”.

Ka “nia moris moruk”.

Karik neʼe mak trigu ka sevada.

Naran neʼe katak “Ida neʼebé kaer ain-tuban; Ida neʼebé troka ema nia pozisaun”.

Orj., “ó-nia inan nia aman”.

Ka “sei hetan bensaun ba sira-nia an”.

Naran neʼe katak “Maromak nia uma”.

Neʼe katak rai neʼebé iha Kanaan nia sorin parte leste.

Orj., “ninia inan nia maun”.

Orj., “haʼu-nia ruin no haʼu-nia isin”.

Orj., “haʼu-nia maun-alin”.

Orj., “Jacob odi”.

Naran neʼe katak “Haree bá, oan-mane ida!”

Naran neʼe katak “Rona”.

Naran neʼe katak “Kesi hamutuk; Tutan hamutuk”.

Naran neʼe katak “Hetan hahiʼi”.

Orj., “partu iha haʼu-nia hitin”.

Naran neʼe katak “Juís”.

Naran neʼe katak “Haʼu-nia luta”.

Naran neʼe katak “Sorte diʼak”.

Naran neʼe katak “Ksolok”.

Feto sira han ai-fuan neʼe tanba sira hanoin katak neʼe bele ajuda sira atu sai isin-rua.

Naran neʼe katak “Nia mak kolen ida”.

Naran neʼe katak “Simu deʼit”.

Neʼe mak naran badak ba Josifias. Naran neʼe katak “Jah sei aumenta”.

Ka “prova oioin”.

Ka “bibi-malae oan neʼebé aman”.

Ka “laran-moos”.

Anju neʼe koʼalia hodi reprezenta Maromak.

Ka “família nia maromak sira”. Haree “Terafín” iha Glosáriu.

Orj., “Mota”.

Sela ida-neʼe iha fatin atu tau sasán.

Neʼe lian Aramaiku, signifika “Fatuk butuk neʼebé nuʼudar sasin”.

Neʼe lian Ebraiku, signifika “Fatuk butuk neʼebé nuʼudar sasin”.

Ka “Mizpa”, husi liafuan Ebraiku neʼebé signifika “Torre guarda nian”.

Ka “jura hodi Ida neʼebé ninia aman Isaac hamtaʼuk”.

Naran neʼe katak “Hela-fatin ba tropa grupu rua”.

Ka “hela nuʼudar ema estranjeiru”.

Haree “Domin neʼebé laran-metin” iha Glosáriu.

Naran neʼe katak “Ida neʼebé (kontinua) luta hasoru Maromak” ka “Maromak luta hasoru nia”.

Naran neʼe katak “Maromak nia oin”.

Orj., “Penuel”.

Naran neʼe katak “Barraka; Luhan sira”.

Ka “bá hasoru”.

Orj., “Nia”. Haree “Nefes” iha Glosáriu.

Orj., “koʼalia ba feto joven neʼe nia laran”.

Haree Glosáriu.

Ka “prostituta”.

Ka “maromak husi rai seluk”.

Iha tempu antigu nasaun seluk uza brinkus nuʼudar biru atu proteje sira.

Ka “subar”.

Naran neʼe katak “Betel nia Maromak”.

Haree nota iha Gén 24:59.

Naran neʼe katak “Ai-karvallu tanis nian”.

Ka “Raquel nia moris sai daudaun”.

Naran neʼe katak “Oan-mane husi haʼu-nia triste”.

Naran neʼe katak “Oan-mane liman-loos nian”.

Ka “torre”.

Orj., “no nia halibur ho ninia ema sira”. Neʼe mak liafuan poezia neʼebé refere ba mate.

Haree “Nefes” iha Glosáriu.

Ka “hela nuʼudar ema estranjeiru”.

Ka “oan no bei-oan”.

Ka “xeik”. Neʼe refere ba xefe ba suku ida.

Haree “Nefes” iha Glosáriu.

Orj., “isin”.

Haree “Hena karón” iha Glosáriu.

Ka “toʼo loron neʼebé haʼu tun ba rate”. Haree “Siol” iha Glosáriu.

Neʼe mak kostume iha tempu uluk. Mane ida kaben fali ho ninia maun ka alin nia feen neʼebé faluk ona no la iha oan-mane. Ida-neʼe atu hatutan mane neʼebé mate ona nia liña família nian. Liutiha tempu balu Jeová tau arranju neʼe iha Moisés nia Ukun-Fuan. Haree Deu 25:5, 6.

Ka “prostituta”.

Haree “Kadeli selus” iha Glosáriu.

Ka “prostituta templu nian”. Neʼe katak feto neʼebé halo prostituisaun neʼebé liga ho adorasaun falsu.

Naran neʼe katak “Lees”.

Naran neʼe katak “Nabilan mosu”.

Orj., “hiʼit saʼe ó-nia ulun”.

Orj., “bee-posu; rai-kuak”.

Orj., “hiʼit saʼe ó-nia ulun husi ó”.

Ka “karau-inan”.

Ka “karau-inan”.

Ka “sevada-fulin”.

Orj., “bee-posu; rai-kuak”.

Lian Ebraiku karik dehan katak nia koi tiha ninia fuuk no hasarahun.

Haree “Kadeli selus” iha Glosáriu.

Karik liafuan neʼe mak orden ida atu ema hatudu respeitu no fó dignidade ba ema ida.

Orj., “labele hiʼit liman ka ain”.

Neʼe katak Heliópolis.

Ka “laʼo liu”.

Neʼe katak Heliópolis.

Naran neʼe katak “Ida neʼebé halo haʼu haluha”.

Naran neʼe katak “Sai barak ba dala rua”.

Karik neʼe mak trigu ka sevada.

Haree “Siol” iha Glosáriu.

Karik neʼe mak trigu ka sevada.

Karik neʼe mak trigu ka sevada.

Haree “Siol” iha Glosáriu.

Haree “Siol” iha Glosáriu.

Orj., “ema restu”.

Ka “lakon husi rai neʼe”.

Orj., “nuʼudar aman”.

Orj., “José tanis iha ninia alin Benjamim nia kakorok”.

Ka “sevada”.

Ka “lori ninia ema hotu”.

Neʼe katak taka Jacob nia matan kuandu nia mate.

Iha lian Ebraiku, liafuan “oan-mane” bele mós signifika bei-oan ka jerasaun.

Ka “oan no bei-oan”.

Haree “Nefes” iha Glosáriu.

Ka “oan no bei-oan”.

Haree “Nefes” iha Glosáriu.

Neʼe katak Heliópolis.

Ka “oan no bei-oan”.

Haree “Nefes” iha Glosáriu.

Ka “oan no bei-oan”.

Haree “Nefes” iha Glosáriu.

Haree “Nefes” iha Glosáriu.

Haree “Nefes” iha Glosáriu.

Haree “Nefes” iha Glosáriu.

Ka “tanis dala barak iha ninia aman nia kakorok”.

Karik Ramesés mak distritu ida iha rai-Gosen, ka naran seluk ba rai-Gosen.

Orj., “paun”.

Orj., “paun”.

Karik neʼe mak trigu ka sevada.

Iha tempu antigu, tau liman iha ema seluk nia kelen okos mak kostume atu hametin juramentu ruma.

Haree “Domin neʼebé laran-metin” iha Glosáriu.

Orj., “toba ho haʼu-nia aman sira”.

Ka “tau matan ba haʼu hanesan bibi-atan”.

Ka “ó toba ho ó-nia aman nia feen-kiʼik”.

Ka karik “haʼu-nia laran”.

Ka “Ó-nia liman sei kaer ó-nia inimigu nia kanuruk”.

Haree “Liurai nia ai-tonka” iha Glosáriu.

Naran neʼe katak “Nia neʼebé naʼin ba ida-neʼe”.

Neʼe katak José.

Orj., “bensaun husi susun no oan-fatin”.

Neʼe mak animál neʼebé siʼak no han animál seluk.

Orj., “haʼu sei halibur ho haʼu-nia ema sira”. Neʼe mak liafuan poezia neʼebé refere ba mate.

Orj., “no nia halibur ho ninia ema sira”. Neʼe mak liafuan poezia neʼebé refere ba mate.

Neʼe mak prosesu atu kose mina-morin oioin ba mate-isin hodi nuneʼe la sai dodok lalais.

Ka “umakain”.

Ka “katuas sira iha Faraó nia umakain”.

Naran neʼe katak “Ema Ejitu nia triste”.

Neʼe katak nia haree ninia bei-oan sira nuʼudar oan rasik.

    Livru sira iha lian Tetun Dili (1993-2025)
    Log Out
    Log In
    • Tetun Dili
    • Fahe
    • Organiza tuir Ita-nia hakarak
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Kondisaun atu Uza
    • Informasaun Privadu
    • Setting kona-ba privasidade
    • JW.ORG
    • Log In
    Fahe