Hanorin oan haraik-an

TANSÁ MAK SUSAR?

• Ita-nia oan mak tinan sanulu deʼit, maibé nia foti-an loos!

• Nia hakarak ema hotu trata nia iha dalan neʼebé espesiál.

Karik Ita hanoin: ‘Tanbasá mak haʼu-nia oan halo hanesan neʼe? Haʼu hakarak nia fiar-an, maibé laʼós fiar-an demais toʼo sente katak nia mak diʼak liu fali ema seluk.’

Ita bele ka lae hanorin Ita-nia oan atu hatudu haraik-an maibé la hatún ninia dignidade?

BUAT NEʼEBÉ ITA PRESIZA HATENE

Iha tempu modernu neʼe, inan-aman sira hetan anima atu halo tuir deʼit sira-nia oan nia hakarak, gaba beibeik oan maski sira la merese, no la presiza korrije ka fó dixiplina ba oan sira. Inan-aman sira hanoin katak hodi halo hanesan neʼe, sira bele ajuda sira-nia oan sente fiar-an. Maibé tuir loloos, neʼe lori rezultadu saida? Livru ida (Generation Me) hatete: “Gaba demais oan halo sira sai labarik neʼebé hanoin an deʼit, duké ajuda sira atu sente kontente no iha hahalok diʼak.”

Inan-aman barak gaba demais sira-nia oan. No bainhira oan sira-neʼe boot, sira la prontu atu hasoru situasaun susar oioin, lakohi simu sira-nia sala rasik no lakohi simu krítika husi ema seluk. Tanba husi kiʼik kedas sira toman ona atu hanoin an deʼit, susar ba sira atu bele iha relasaun diʼak ho ema seluk bainhira sira boot. Ikusmai, sira barak sente laran-susar no depresaun.

Tuir loloos, buat neʼebé bele ajuda labarik sira atu sente fiar-an mak hodi kumpre buat ruma ho sira-nia kbiit rasik, laʼós hetan gaba barak. No oan sira mós presiza atu aprende matenek ruma, no halo ida-neʼe beibeik atu sai diʼak liután. (Provérbios [Amsal] 22:29) Sira mós tenke hanoin kona-ba ema seluk nia diʼak. (1 Korinto 10:24) Atu bele halo buat sira-neʼe, sira presiza hatudu haraik-an.

SAIDA MAK ITA BELE HALO?

Gaba iha tempu neʼebé loos. Gaba Ita-nia oan-feto se nia hetan valór diʼak iha eskola. Maibé se nia hetan valór ladiʼak, keta fó sala fali ba ninia mestre sira. Tanba neʼe la ajuda Ita-nia oan atu aprende hahalok haraik-an. Diʼak liu ajuda nia atu hakaʼas an iha eskola. Gaba nia bainhira nia kumpre buat ruma ho ninia kbiit rasik.

Korrije Ita-nia oan. Neʼe la dehan katak Ita tenke kritika Ita-nia oan kona-ba sala ida-idak neʼebé nia halo. (Koloso 3:21) Maibé se Ita-nia oan halo sala neʼebé sériu, Ita presiza korrije sira. Ita mós presiza korrije oan sira-nia hahalok sala. Se lae, bele halo sira sai toman.

Porezemplu, karik Ita nota katak Ita-nia oan-mane komesa gaba an. Se Ita la korrije nia, karik nia sei sai foti-an no susar ba nia atu hetan kolega. Tan neʼe, esplika ba nia katak foti-an mak hahalok neʼebé ladiʼak no neʼe sei hamoe nia. (Provérbios [Amsal] 27:2) Esplika mós ba nia katak nia la presiza fó-hatene ba ema hotu kona-ba ninia matenek. Se Ita korrije nia ho domin, neʼe sei ajuda Ita-nia oan-mane atu hatudu hahalok haraik-an no la hatún ninia dignidade.—Matadalan husi Bíblia: Mateus 23:12.

Prepara Ita-nia oan atu hasoru situasaun susar oioin. Se Ita sempre halo tuir oan nia hakarak, nia sei sente katak nia mak ema importante liu. Tan neʼe, se Ita-nia oan hakarak buat ruma neʼebé Ita la bele sosa, esplika ba Ita-nia oan tanbasá Ita la bele sosa sasán neʼe. Se Ita planu ona atu halo viajen hamutuk, maibé Ita kansela, Ita presiza esplika ba nia katak dala ruma situasaun bele troka derrepente deʼit, no oinsá Ita rasik aprende atu tahan hasoru situasaun hanesan neʼe. Hodi halo nuneʼe, Ita hanorin Ita-nia oan oinsá atu hasoru situasaun susar oioin neʼebé nia sei hasoru bainhira boot.—Matadalan husi Bíblia: Provérbios (Amsal) 29:21.

Anima Ita-nia oan atu hatudu laran-luak. Hatudu ba Ita-nia oan katak Ita “kontente liu atu fó duké simu”. (Apóstolu 20:35) Oinsá? Karik Ita bele hakerek lista hamutuk ho Ita-nia oan kona-ba ema neʼebé presiza Ita-nia ajuda atu tula, hadiʼa sasán ruma ka bá kompras. Tuirmai, lori mós Ita-nia oan bainhira Ita ajuda ema sira-neʼe. Hodi nuneʼe, sira bele haree katak Ita sente kontente bainhira Ita ajuda ema seluk. Dalan diʼak liu hotu atu hanorin Ita-nia oan kona-ba haraik-an mak liuhusi Ita-nia ezemplu.—Matadalan husi Bíblia: Lucas 6:38.