Watchtower BIBLIOTEKA ONLINE
Watchtower
BIBLIOTEKA ONLINE
Tetun Dili
Á
  • Á
  • á
  • É
  • é
  • Í
  • í
  • Ó
  • ó
  • Ú
  • ú
  • Ã
  • ã
  • Ç
  • ç
  • Ñ
  • ñ
  • ʼ
  • BÍBLIA
  • LIVRU SIRA
  • REUNIAUN SIRA
  • ypq pergunta 5 p. 15-17
  • Saida mak haʼu sei halo se ema haterus haʼu iha eskola?

La iha video neʼebé bele loke.

Deskulpa, la bele loke vídeo.

  • Saida mak haʼu sei halo se ema haterus haʼu iha eskola?
  • Resposta ba Pergunta 10 neʼebé Joven Sira Husu
  • Informasaun seluk neʼebé hanesan
  • Oinsá se ema fó susar ba haʼu?
    Pergunta husi joven sira
  • Saida mak haʼu bele halo se ema bully haʼu-nia oan?
    Ajuda ba família
  • Sadere ba Jeová bainhira ema bully Ita
    Moris Kristaun no Haklaken—Programa no nota—2023
  • Lista
    Matan-moris bá!—2013
Resposta ba Pergunta 10 neʼebé Joven Sira Husu
ypq pergunta 5 p. 15-17
Labarik-mane ida haterus labarik seluk iha klase laran

PERGUNTA 5

Saida mak haʼu sei halo se ema haterus haʼu iha eskola?

TANSÁ MAK IMPORTANTE?

Dalan neʼebé ó hasoru situasaun neʼe, bele hamenus ka bele aumenta ó-nia susar.

SAIDA MAK HAʼU SEI HALO?

Imajina toʼok situasaun neʼe: Ohin, Tomé lakohi bá eskola. Tuir loloos, nia lakohi eskola tan ona. Tanbasá? Fulan tolu liubá, ninia kolega-eskola sira komesa goza nia, no bolu nia “mane mamar”. Depois, sira finje xoke nia, lees ninia livru sira, hadau ninia pasta no soe ba rai. Aat liután mak, ema balu rasta ninia fuuk husi kotuk, no kuandu nia fila oin atu haree, ema barak hamnasa. No horiseik, bainhira nia loke ninia telefone, nia hetan mensajen neʼebé ameasa nia.

Se ó mak iha Tomé nia situasaun, saida mak ó sei halo?

PARA HODI HANOIN LAI!

Ó lalika tau ba laran. Maski ó la uza violénsia, ó bele duni luta hasoru situasaun neʼe. Maibé oinsá?

  • KETA TAU BA LARAN. Bíblia dehan: “Ema neʼebé beik fakar sai ninia sentimentu hotu, maibé ema neʼebé matenek kontrola ninia sentimentu no kalma nafatin.” (Provérbios [Amsal] 29:11) Se ó kalma nafatin, ó-nia kolega sira sei sai baruk atu haterus ó.

  • KETA SELU AAT HO AAT. Bíblia dehan: “Keta selu aat ho aat ba ema.” (Roma 12:17) Se ó koko atu selu aat fali, neʼe sei halo ó-nia situasaun sai aat liután.

  • PROTEJE AN HUSI PERIGU. Bíblia dehan: “Ema neʼebé matenek haree perigu no subar nia an.” (Provérbios [Amsal] 22:3) Tan neʼe, diʼak liu keta bá fatin neʼebé baibain iha ema gozadór sira.

  • HATÁN IHA DALAN NEʼEBÉ DIʼAK LIU. Bíblia dehan: “Hatán ho laran-maus sei hatún hirus.” (Provérbios [Amsal] 15:1) Karik ó mós bele hatán ho komik. Porezemplu, se kolega sira goza ó tanba ó bokur-teen, ó bele koʼalia ho hamnasa, dehan: “Eisá, tanba haʼu han fera sanan!”

  • LAʼO-SEES TIHA DEʼIT. Feto joven ida ho tinan 19 naran Nora hatete: “Se ita kalma nafatin, neʼe hatudu katak ita mak ema neʼebé matenek no forte liu fali ema neʼebé haterus ita. Ita hatudu katak ita bele kontrola an, neʼe mak buat neʼebé sira la bele halo.”—2 Timóteo 2:24.

  • HANOIN POZITIVU KONA-BA Ó-NIA AN. Baibain, ema neʼebé gosta haterus ema seluk buka deʼit ema neʼebé bilán no la brani atu defende an. Se sira haree katak ó mak ema neʼebé fiar an no prontu atu defende an, karik sira sei la book ó.

  • FÓ-HATENE BA EMA NEʼEBÉ Ó BELE TAU FIAR. Mestre ida hatete: “Haʼu sempre anima alunu sira atu koʼalia sai, se ema haterus sira. Neʼe mak buat neʼebé loos atu halo, neʼe mós bele ajuda alunu sira seluk atu labele hetan problema neʼebé hanesan.”

Mane joven ida ho fiar an tahan hasoru gozadór sira

Se ó fiar an no kalma, neʼe hatudu katak ó forte liu fali ema sira neʼebé gosta haterus ó

Ó HATENE KA LAE?

Ema bele haterus ó laʼós deʼit hodi baku ka tuku ó, maibé mós . . .

  • Gozadór hasai lia­fuan husi ninia ibun hanesan ahi

    Hodi koʼalia aat. “Haʼu sei nunka haluha buat neʼebé sira koʼalia mai haʼu, no naran neʼebé sira inventa hodi goza haʼu. Sira halo haʼu sente la iha folin. Diʼak liu se sira baku haʼu.”—Celina, tinan 20.

  • Joven ida tuur mesak tanba ema seluk lakohi tuur hamutuk ho nia

    Hodi la ransu tan ho ó. “Haʼu-nia kolega sira komesa la liga ona haʼu. Iha tempu han-meiudia, sira la fó fatin ba haʼu atu tuur hamutuk. Durante tinan ida nia laran, haʼu tanis, tuur no han mesak.”—Elena, tinan 18.

  • Feto joven ida dada an husi komputadór neʼebé fó sai liafuan aat

    Liuhusi internét. “Ho liafuan balu deʼit neʼebé ita hatama ba internét, ita bele estraga ema nia naran diʼak, ka ninia moris tomak. Ita sente neʼe sei nunka akontese, maibé neʼe akontese duni!”—Daniel, tinan 14.

OINSÁ Ó-NIA HANOIN KONA-BA HATERUS EMA?

LOOS KA SALA?

RESPOSTA

1 Neʼe mak problema neʼebé iha ona tinan rihun ba rihun liubá.

1 Loos. Porezemplu, Bíblia konta istória kona-ba ema Nefilím. Liafuan “Nefilím” signifika “Sira neʼebé halo ema seluk monu”.—Gênesis (Kejadian) 6:4.

2 Neʼe mak halimar deʼit, laʼós problema neʼebé sériu.

2 Sala. Neʼe mak problema boot neʼebé bele book joven barak atu oho an.

3 Dalan neʼebé diʼak liu atu hapara ida-neʼe mak hodi selu aat ho aat.

3 Sala. Baibain, sira neʼebé haterus ema seluk, iha isin neʼebé boot liu no forte, entaun, koko atu selu aat ho aat mak saugati deʼit.

4 Bainhira ó haree buat neʼe akontese ba ema seluk, diʼak liu ó finje la haree.

4 Sala. Se ó haree maibé la halo buat ida, neʼe katak ó mós apoia ema neʼebé haterus ema seluk duké buka dalan atu salva ema neʼe.

5 Baibain, ema neʼebé la fiar an mak gosta haterus ema seluk.

5 Loos. Maski iha duni ema balu neʼebé fiar an demais no gosta haterus ema, maibé tuir loloos, ema barak neʼebé gosta haterus ema seluk mak la fiar an, nuneʼe sira presiza hatún ema seluk atu taka sira-nia fraku.

6 Sira neʼebé gosta haterus ema mós bele troka sira-nia hahalok.

6 Loos. Liuhusi ema seluk nia ajuda, sira mós bele troka sira-nia hanoin no hahalok.

HALO PLANU NANIS

  • Se ema ruma haterus haʼu, haʼu sei halo buat tuirmai neʼe:

BUKA-HATENE LIUTÁN!

Defende an la ho liman

Haree vídeo Defende an la ho liman iha www.jw.org/tdt (Klik LIVRU & VÍDEO > VÍDEO SIRA > JOVEN)

    Livru sira iha lian Tetun Dili (1993-2025)
    Log Out
    Log In
    • Tetun Dili
    • Fahe
    • Organiza tuir Ita-nia hakarak
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Kondisaun atu Uza
    • Informasaun Privadu
    • Setting kona-ba privasidade
    • JW.ORG
    • Log In
    Fahe