Watchtower BIBLIOTEKA ONLINE
Watchtower
BIBLIOTEKA ONLINE
Tetun Dili
Á
  • Á
  • á
  • É
  • é
  • Í
  • í
  • Ó
  • ó
  • Ú
  • ú
  • Ã
  • ã
  • Ç
  • ç
  • Ñ
  • ñ
  • ʼ
  • BÍBLIA
  • LIVRU SIRA
  • REUNIAUN SIRA
  • mwbr22 Maiu p. 1-12
  • Informasaun atu uza hamutuk livru “Moris Kristaun no Haklaken”

La iha video neʼebé bele loke.

Deskulpa, la bele loke vídeo.

  • Informasaun atu uza hamutuk livru “Moris Kristaun no Haklaken”
  • Informasaun atu uza hamutuk livru Moris Kristaun no Haklaken—2022
  • Subtítulu
  • 2-8 MAIU
  • 9-15 MAIU
  • 16-22 MAIU
  • 23-29 MAIU
  • 30 MAIU–5 JUÑU
  • 6-12 JUÑU
  • 13-19 JUÑU
  • 20-26 JUÑU
  • 27 JUÑU–3 JULLU
Informasaun atu uza hamutuk livru Moris Kristaun no Haklaken—2022
mwbr22 Maiu p. 1-12

Informasaun atu uza hamutuk livru Moris Kristaun no Haklaken

2-8 MAIU

RIKUSOIN HUSI BÍBLIA | 1 SAMUEL 27-29

“David nia estratéjia funu”

it-1-E p. 41

Aquis

Bainhira David halai sees husi Saul, nia buka protesaun iha Liurai Aquis nia rai. Neʼe akontese dala rua. Ba dala primeiru, ema deskonfia katak David mak inimigu, tan neʼe David finje sai ema bulak, no Aquis husik David moris tanba hanoin katak David sei la lori perigu ba nia. (1Sa 21:10-15; Sal 34:Intro; 56:Intro) Dala segundu, David tama ba liurai Aquis nia rai hamutuk ho ninia soldadu naʼin-600 no sira-nia família, tan neʼe Aquis fó sidade Ziklag ba sira atu hela. Durante tinan ida fulan haat neʼebé David ho ninia soldadu sira hela iha Ziklag, Aquis hanoin katak sira ataka sidade sira iha Judá, maibé tuir loloos David ataka ema Gesur, ema Girzi, no ema Amalec. (1Sa 27:1-12) Tanba David konsege lohi Aquis ho susesu, Aquis fó knaar ba David atu proteje nia bainhira ema Filístia halo planu atu ataka Liurai Saul. Ikusliu Aquis haruka David ho ninia soldadu sira fila ba Ziklag tanba ema Filístia nia “ulun-naʼin sira” obriga Aquis atu labele lori David. (1Sa 28:2; 29:1-11) Bainhira David sai liurai no funu hasoru Gat, nia la oho Aquis. Aquis moris toʼo tempu neʼebé Salomão mak ukun Izraél.—1Rs 2:39-41.

w21.03 p. 4 par. 8

Joven sira bele halo saida atu ema tau fiar ba sira?

8 Hanoin toʼok kona-ba susar seluk neʼebé David hasoru. Depois Jeová hili David nuʼudar liurai, David presiza hein ba tinan barak atu bele ukun nuʼudar liurai iha Judá. (1Sa 16:13; 2Sa 2:3, 4) Saida mak ajuda David atu hein ho pasiénsia? Duké sai laran-kraik tebes, David uza ninia tempu atu halo buat neʼebé nia bele halo. Porezemplu, bainhira David halai husi Liurai Saul no hela iha ema Filístia nia rai, David uza tempu neʼe atu halo funu hasoru ema Izraél sira-nia inimigu. Hodi halo nuneʼe, nia proteje Judá nia fronteira.—1Sa 27:1-12.

it-2-E p. 245 par. 6

Lia-bosok

Maski Bíblia bandu bosok neʼebé aat, neʼe la dehan katak ema ida iha obrigasaun atu fó-hatene informasaun neʼebé loos ba ema neʼebé la iha direitu atu hatene kona-ba neʼe. Jesus Kristu dehan: “Keta fó buat neʼebé santu ba asu, no mós keta soe imi-nia pérola iha fahi sira-nia oin, tanba sira sei sama deʼit no fila hodi ataka imi.” (Mt 7:6) Tan razaun neʼe, iha situasaun balu Jesus la fó sai informasaun kompletu ka fó resposta kedas ba pergunta sira, se ida-neʼe bele lori perigu. (Mt 15:1-6; 21:23-27; Jo 7:3-10) Klaru katak tanba razaun neʼebé hanesan mak Abraão, Isaac, Raab, no Eliseu la fó sai informasaun neʼebé kompletu ba ema neʼebé la serbí Jeová.—Gén 12:10-19; kap 20; 26:1-10; Jos 2:1-6; Tgo 2:25; 2Rs 6:11-23.

Keʼe no hetan buat murak husi Bíblia

w10-E 1/1 p. 20 par. 5-6

Ema neʼebé mate ona bele ajuda ema neʼebé moris ka lae?

Hanoin toʼok. Bíblia hanorin katak kuandu ema ida mate, nia sei “fila fali ba rai” no “ninia hanoin sira lakon ona”. (Sal 146:4) Saul no Samuel hatene katak Maromak bandu atu labele konsulta matan-dook. No uluk, Saul halakon espiritizmu husi rai neʼebé nia ukun!—Lev 19:31.

Entaun, se karik Jeová nia atan Samuel neʼebé mate ona mak moris hela nuʼudar espíritu, nia sei kontra Maromak nia ukun-fuan no apoia matan-dook atu bele hasoru Saul ka lae? Jeová lakohi ona atu koʼalia ho Saul. Matan-dook bele obriga Maromak atu komunika ho Saul liuhusi Samuel ka lae? Lae. Klaru katak “Samuel” neʼebé matan-dook hamosu mak laʼós Maromak nia profeta neʼebé laran-metin. Neʼe mak anju aat neʼebé finje sai Samuel neʼebé mate tiha ona.

9-15 MAIU

RIKUSOIN HUSI BÍBLIA | 1 SAMUEL 30-31

“Hametin Ita-nia an hodi sadere ba Jeová”

w06-E 8/1 p. 28 par. 12

Hamtaʼuk Jeová no moris kontente!

12 David hamtaʼuk Jeová, no neʼe laʼós deʼit ajuda nia atu la halo sala maibé mós ajuda nia atu halo buat neʼebé diʼak no loos iha situasaun susar. Durante tinan ida fulan haat, David no ninia soldadu sira halai husi Saul no hela iha sidade Ziklag iha ema Filístia nia rai. (1Sa 27:5-7) Bainhira David ho ninia soldadu sira iha sidade nia liʼur, ema Amalec ataka no sunu sidade neʼe no lori tiha sira-nia feen, oan no animál hotu. Kuandu David ho ninia soldadu sira fila fali no haree buat neʼebé akontese, sira tanis. Soldadu sira neʼebé triste sai hirus fali ba David, no komesa planu atu tuda mate nia. David sente estrese tebes, maibé la lakon esperansa. (Prv 24:10) Tanba David hamtaʼuk Jeová, nia husu Jeová nia ajuda no “hametin ninia an hodi sadere ba Jeová”. Ikusmai, ho Jeová nia ajuda, David no ninia soldadu sira duni tuir ema Amalec no foti fali buat hotu.—1Sa 30:1-20.

w12 15/4 p. 30 par. 14

Jeová ajuda ita atu laran-metin toʼo rohan

14 David hasoru susar oioin iha ninia moris, neʼebé halo nia sente triste. (1Sa 30:3-6) Bíblia hatudu katak Jeová hatene oinsá David sente. (Lee Salmo 34:18; 56:8.) Nuneʼe mós ho ita, Maromak hatene kuandu ita “sente triste” no “laran-kraik”. Hodi hanoin-hetan katak Jeová hatene oinsá ita sente, ida-neʼe fó kmaan mai ita, hanesan mós ho David, neʼebé hatete: “Haʼu sei haksolok no kontente iha Ita-nia laran-diʼak neʼebé nakonu ho domin, tanba Ita haree haʼu-nia terus; Ita hatene kona-ba haʼu-nia laran-susar.” (Sal 31:7) Ida-neʼe la dehan katak Jeová hatene deʼit ita-nia susar, maibé nia mós ajuda no fó kmaan no ksolok mai ita. Dalan ida neʼebé Jeová halo nuneʼe mak liuhusi reuniaun kristaun.

Keʼe no hetan buat murak husi Bíblia

w05-E 3/15 p. 24 par. 8

Pontu importante husi livru 1 Samuel

30:23, 24. Desizaun neʼe, neʼebé bazeia ba Números 31:27, hatudu katak Jeová hafolin ema neʼebé halaʼo knaar atu apoia kongregasaun. Tan neʼe, maski ita hetan knaar saida deʼit, mai ita ‘halo ida-neʼe ho laran tomak, hanesan ita halo ba Jeová, laʼós ba ema’.—Kol 3:23.

16-22 MAIU

RIKUSOIN HUSI BÍBLIA | 2 SAMUEL 1-3

“Saida mak ita aprende husi ‘Knananuk Rama’?”

w00-E 6/15 p. 13 par. 9

Hatudu respeitu ba imi-nia ulun-naʼin sira

9 Bainhira Saul fó susar ba David, David sente laran-susar ka lae? Sin, David hatete ba Jeová: “Ema aat buka atu oho haʼu.” (Sal 54:3) David fó sai ninia sentimentu hotu ba Jeová, hodi dehan: “Oh haʼu-nia Maromak, salva haʼu husi haʼu-nia inimigu sira . . . Mane sira neʼebé forte ataka haʼu maibé neʼe laʼós tanba haʼu kontra ka halo ona sala, oh Jeová. Maski haʼu la halo sala, maibé sira prepara nanis atu ataka haʼu. Hamriik bá kuandu haʼu bolu no hateke mai haʼu.” (Sal 59:1-4) Ita mós sente ona hanesan neʼe ka lae, maski Ita la halo buat aat ba ema neʼebé iha autoridade, maibé sira fó susar ba Ita? David sempre hatudu respeitu ba Saul. No bainhira Saul mate, David la haksolok, maibé kanta knananuk ida atu fó sai ninia sentimentu triste: “Ema hadomi no hafolin Saul no Jonatan . . . Sira lalais liu fali manu-makikit, no sira iha kbiit boot liu fali leaun. Oh Izraél nia oan-feto sira, lelir ba Saul.” (2Sa 1:23, 24) David fó ezemplu diʼak kona-ba hatudu respeitu ho laran ba ema neʼebé simu knaar husi Jeová maski nia hetan susar husi Saul!

w12 15/4 p. 10 par. 8

Hahalok traidór mak sinál ida kona-ba loron ikus sira!

8 Bíblia mós konta ezemplu barak kona-ba ema neʼebé hatudu laran-metin. Mai ita hanoin kona-ba ema naʼin-rua neʼebé hatudu hahalok diʼak neʼe. Ida mak ema neʼebé laran-metin ba David, naran Jónatas. Nia ema neʼebé atu sai liurai tanba nia mak Liurai Saul nia oan-mane primeiru. Maibé, Jeová hili fali David atu sai liurai. Maski nuneʼe, Jónatas hatudu respeitu ba Maromak nia desizaun no nia la sai laran-moras. Jónatas “nia laran kesi metin ho David nia laran”, no nia promete ba David katak nia sei laran-metin ba nafatin. Jónatas mós fó ninia roupa, surik, rama, no sintu ba David, ida-neʼe hatudu katak nia simu David nuʼudar liurai. (1Sa 18:1-4) Jónatas halo buat hotu atu apoia David, no nia mós tau ninia moris iha perigu laran hodi proteje David husi Saul. Ho laran-metin, nia hatete ba David: “Ó rasik mak sei sai liurai ba Israel, no haʼu sei sai ema segundu tuir ó.” (1Sa 20:30-34; 23:16, 17) Ita la hakfodak katak depois Jónatas mate, David kanta knananuk neʼebé hatudu katak nia hadomi Jónatas no triste tebes tanba nia mate ona.—2Sa 1:17, 26.

Keʼe no hetan buat murak husi Bíblia

ijwia artigu 3

David no Jonatan nia relasaun mak omoseksuál ka lae?

Matenek-naʼin balu dehan katak David no Jonatan iha relasaun omoseksuál. Bíblia apoia hanoin hanesan neʼe ka lae? Hanoin toʼok pontu sira tuirmai.

● Eskritura sira la hatudu katak sira iha relasaun omoseksuál. Liafuan neʼebé dala barak ema uza atu apoia sira-nia hanoin mak David nia liafuan kona-ba Jonatan neʼebé dehan: “Ó-nia domin ba haʼu kmanek liu fali domin husi feto sira.” (2Sa 1:26) Ema balu temi eskritura neʼebé dehan katak sira naʼin-rua reʼi malu. (1Sa 20:41) Maibé, iha tempu Bíblia no mós tuir kultura Médiu Oriente antigu, liafuan no hahalok hanesan neʼe mak buat baibain entre mane ho mane neʼebé iha relasaun belun diʼak, no neʼe la iha ligasaun ho hahalok seksuál.—1Sa 10:1; 2Sa 19:39.

● David no Jonatan iha feen no oan. David iha feen sira no iha oan barak. (2Sa 5:13-16) Bíblia la temi Jonatan nia feen nia naran, maibé Jonatan iha oan-mane naran Mefiboset, ka Merib-Baal.—2Sa 4:4; 1Kr 8:34.

● Sira naʼin-rua laran-metin ba Maromak nia Ukun-Fuan. Sira naʼin-rua nia fiar no domin ba Maromak Jeová mak sai fundasaun ba sira-nia relasaun nuʼudar belun. No sira halo juramentu “hodi Jeová nia naran”. (1Sa 20:41, 42) Buat neʼebé importante liu ba sira naʼin-rua mak halo tuir Jeová. Maromak nia Ukun-Fuan bandu sala seksuál oioin inklui hahalok omoseksuál. (Lev 18:22; 20:13) Entaun la lójiku se ita hanoin katak sira iha relasaun omoseksuál, tanba neʼe kontra malu ho buat neʼebé Bíblia fó sai kona-ba sira.

Bíblia la koʼalia buat ida neʼebé hatudu katak Jonatan ka David mak ema omoseksuál ka sira rua iha relasaun seksuál. Ema neʼebé hanoin katak sira naʼin-rua iha relasaun omoseksuál, sira-nia hanoin la bazeia ba Bíblia.

23-29 MAIU

RIKUSOIN HUSI BÍBLIA | 2 SAMUEL 4-6

“Mantein taʼuk neʼebé loos atu la halo Jeová triste”

w05-E 5/15 p. 17 par. 8

Pontu importante husi livru 2 Samuel

6:1-7. Maski David iha intensaun diʼak atu muda Arka Aliansa hodi tula iha karrosa, maibé neʼe kontra Maromak nia mandamentu no lori rezultadu neʼebé la diʼak. (Éx 25:13, 14; Núm 4:15, 19; 7:7-9) Buat neʼebé Uzá halo hodi kaer Arka Aliansa mós karik iha intensaun diʼak maibé neʼe mós labele troka Jeová nia mandamentu.

w05-E 2/1 p. 27 par. 20

Jeová sempre halo buat neʼebé loos

20 Tuir loloos Uzá tenke hatene buat neʼebé nia bele halo no labele halo. Arka Aliansa reprezenta Jeová nia prezensa. Ukun-Fuan fó sai ho klaru katak ema neʼebé la iha lisensa labele kona Arka, no iha ona avizu katak ema neʼebé kontra mandamentu neʼe sei hetan kastigu-mate. (Núm 4:18-20; 7:89) Tan neʼe, muda Arka ba fatin seluk mak knaar neʼebé sériu. Uzá mak ema Levi (maibé laʼós amlulik), tan neʼe nia hatene didiʼak Ukun-Fuan. No mós tinan barak antes neʼe, ema muda Arka neʼe ba Uzá nia aman nia uma atu rai iha fatin neʼebé seguru. (1Sa 6:20–7:1) Arka neʼe rai iha neʼebá maizumenus durante tinan 70 toʼo David deside atu muda ida-neʼe. Tan neʼe husi tempu neʼebé Uzá sei labarik, nia hatene ona lei sira kona-ba Arka.

w05-E 2/1 p. 27 par. 21

Jeová sempre halo buat neʼebé loos

21 Hanesan hakerek ona, Jeová bele haree ema nia laran. Tanba Bíblia dehan Uzá nia hahalok mak “la respeitu”, ita bele fiar katak Jeová haree Uzá nia motivu neʼebé hanoin an deʼit maski la fó sai iha Bíblia laran. Karik Uzá mak ema neʼebé foti an no la rekoñese katak nia labele halo buat neʼebé laʼós ninia direitu. (Prv 11:2) Ka, karik tanba nia hetan knaar atu dirije Arka neʼebé ninia família mak rai iha sira-nia uma rasik, neʼe halo nia hanoin katak nia mak ema neʼebé importante tebes. (Prv 8:13) Karik Uzá la iha fiar, tan neʼe nia la hanoin katak Jeová iha kbiit atu salva Arka neʼebé reprezenta Ninia prezensa. Ita la hatene ho loloos, maibé ita bele fiar metin katak Jeová halo buat neʼebé loos. Karik Jeová haree buat aat ruma iha Uzá nia laran, tan neʼe mak nia tesi-lia kedas ba Uzá.—Prv 21:2.

Keʼe no hetan buat murak husi Bíblia

w96-E 4/1 p. 29 par. 1

Sempre entrega Ita-nia laran-susar ba Jeová

Nuʼudar liurai, David iha responsabilidade ba akontesimentu neʼe. Ninia reasaun hatudu katak ema neʼebé iha relasaun diʼak ho Jeová mós dala ruma hatudu reasaun la diʼak kuandu hasoru situasaun susar. Primeiru David sai hirus. Tuirmai nia sai taʼuk. (2Sa 6:8, 9) Akontesimentu neʼe koko duni David nia relasaun diʼak ho Jeová. Neʼe mak situasaun neʼebé karik halo David la entrega ninia laran-susar ba Jeová no la halo tuir Jeová nia mandamentu sira. Buat hanesan neʼe bele akontese ba ita ka lae? Kuandu ita hasoru problema ruma tanba la halo tuir ninia matadalan sira, ita fó-sala ba Jeová ka lae?—Prv 19:3.

TREINU KONA-BA HAKLAKEN

w05-E 10/1 p. 23-24 par. 14-15

“Matan-moris nafatin bá”—Oras tesi-lia nian toʼo mai ona!

14 Nuʼudar ita matan-moris nafatin, ita bele hein ba akontesimentu saida? Livru Apokalipse fó sai hakat sira kona-ba oinsá mak Maromak sei kumpre ninia hakarak. No se ita hakarak prepara an ba ida-neʼe, importante atu halo tuir buat neʼebé hakerek ona. Profesia neʼe esplika kona-ba buat neʼebé sei akontese iha “Naʼi nia loron”, neʼebé hahú husi tinan 1914 bainhira Kristu sai ona liurai iha lalehan. (Apk 1:10) Livru Apokalipse dada ita-nia atensaun ba anju ida neʼebé lori “liafuan diʼak neʼebé iha ba nafatin”. Anju neʼe koʼalia ho lian makaʼas: “Hamtaʼuk Maromak bá no fó glória ba nia, tanba oras toʼo mai ona atu nia tesi-lia.” (Apk 14:6, 7) “Oras” tesi-lia nian mak períodu neʼebé badak deʼit. Neʼe inklui fó sai liafuan tesi-lia no mós halaʼo tesi-lia hanesan hakerek ona iha profesia neʼe. Agora ita moris daudaun iha períodu neʼe.

15 Antes oras tesi-lia nian remata, Bíblia dehan ita presiza ‘hamtaʼuk Maromak no fó glória ba nia’. Neʼe envolve saida? Se ita hamtaʼuk Maromak, neʼe book ita atu sees husi buat neʼebé aat. (Prv 8:13) Se ita respeitu Maromak, ita sei rona ba nia ho respeitu neʼebé kleʼan. Ita sei lee beibeik ninia Liafuan Bíblia, no nunka sai okupadu demais toʼo labele fahe tempu ba ida-neʼe. Ita sei halo tuir ho sériu ninia konsellu atu tuir reuniaun beibeik. (Ebr 10:24, 25) Ita sei hafolin priviléjiu atu haklaken liafuan diʼak kona-ba Maromak nia Ukun liuhusi Mesias, no kontinua haklaken ho badinas. Ita sei tau fiar ba Jeová ho laran tomak iha tempu hotu. (Sal 62:8) Hodi rekoñese katak Jeová mak Ukun-Naʼin ba universu tomak, ita respeitu nia no prontu atu halo tuir nia tanba nia iha direitu atu ukun ita. Ita hamtaʼuk duni Maromak no fó glória ba nia iha dalan sira-neʼe hotu ka lae?

30 MAIU–5 JUÑU

RIKUSOIN HUSI BÍBLIA | 2 SAMUEL 7-8

“Aliansa ida neʼebé Jeová halo ho David”

w10 1/4 p. 20 par. 3

“Ita-nia reinu sei hamriik metin”

David nia hakarak atu harii templu monu loos ba Maromak Jeová nia laran. Tanba David nia laran-metin, no mós tanba profesia seluk neʼebé fó sai iha tempu uluk, Maromak halo aliansa ho David katak nia sei foti ema ida husi David nia umakain atu ukun ba nafatin. Natan hatoʼo Maromak nia promete ba David hodi dehan: “Ita-nia bei-oan no Ita-nia reinu sei hamriik metin iha Ita-nia oin, toʼo tempu neʼebé la bele sura; Ita-nia kadunan mós sei sai kadunan neʼebé metin toʼo tempu neʼebé la bele sura.” (Versíkulu 16) Sé mak ida neʼebé sei kumpre promete neʼe, hodi simu liman-rohan nuʼudar ukun-naʼin?—Sal 89:20, 29, 34-36.

w10 1/4 p. 20 par. 4

“Ita-nia reinu sei hamriik metin”

Jesus husi Nazaré mak David nia bei-oan ida. Kuandu anju ida fó-hatene katak Jesus atu moris, nia hatete: “Naʼi Maromak sei haraik ba nia aman David nia kadunan. Nia sei ukun Jacob nia umakain ba nafatin; nia ukun sei rohan-laek.” (Lc 1:32, 33) Entaun, aliansa neʼebé Maromak halo ho David sai loos iha Jesus Kristu. Nuneʼe, nia ukun laʼós tanba ema mak hili nia, maibé tanba promete neʼebé Maromak fó sai nanis mak fó nia direitu atu ukun ba nafatin. Mai ita hanoin-hetan nafatin katak Maromak nia promete sempre sai loos.—Isa 55:10, 11.

w14 15/10 p. 11 par. 14

Hatudu fiar neʼebé metin ba Maromak nia Ukun

14 Aliansa neʼe mak naran aliansa ho David nian neʼebé Jeová halo ho liurai David iha tempu Izraél antigu. (Lee 2 Samuel 7:12, 16.) Iha neʼe Jeová promete ba David katak Mesias sei mai husi ninia bei-oan ida, no nia mak iha direitu legál atu sai Liurai iha Mesias nia Ukun. (Lc 1:30-33; Eze 21:25-27) Tanba Jesus mak David nia bei-oan, entaun bele dehan katak David nia ukun mós ‘sei hela ba nafatin; ninia kadunan sei metin hanesan loro-matan’. (Sal 89:34-37) Ita bele kaer metin liafuan neʼe katak sei la iha korrupsaun iha Mesias nia Ukun, no ninia Ukun sei lori bensaun toʼo tempu neʼebé la bele sura!

Keʼe no hetan buat murak husi Bíblia

it-2-E p. 206 par. 2

Loron ikus sira

Balám nia profesia. Bainhira ema Izraél besik atu tama ba rai neʼebé Maromak promete, profeta Balám dehan ba liurai Moab naran Balak: ‘Mai no husik haʼu fó sai ba ó buat neʼebé povu neʼe sei halo ba ó-nia povu iha loron sira-neʼe nia rohan. Fitun ida sei mosu husi Jacob, liurai nia ai-tonka ida sei mosu husi Izraél. Nia sei harahun duni Moab nia reen-toos no harahun funu-naʼin hotu neʼebé siʼak-teen nia ulun-ruin.’ (Núm 24:14-17, nota) Profesia neʼe sai loos ba dala primeiru bainhira David nuʼudar “fitun” manán ema Moab. (2Sa 8:2) Entaun, “loron sira-neʼe nia rohan” iha profesia neʼe hahú bainhira David sai liurai. Tanba David mak ilas husi Jesus nuʼudar Liurai ba Mesias nia Ukun, profesia neʼe mós sei aplika ba Jesus iha tempu neʼebé nia manán ninia inimigu sira.—Isa 9:7; Sal 2:8, 9.

6-12 JUÑU

RIKUSOIN HUSI BIBLIA | 2 SAMUEL 9-10

“David hatudu domin neʼebé laran-metin”

w06-E 6/15 p. 14 par. 6

Ita bele moris kontente

“David hakerek: “Ksolok ba ema neʼebé hanoin ema kiʼik sira.” Nia hatutan tan: “Jeová sei salva nia iha tempu susar. Jeová sei proteje nia hodi nia bele kontinua moris. Ema sei fó sai katak nia mak ema neʼebé kontente.” (Sal 41:1, 2) David hanoin no hatudu laran-diʼak ba ninia belun Jonatan nia oan-mane naran Mefiboset neʼebé ain-kudeik. Neʼe mak ezemplu diʼak kona-ba hanoin ema kiʼik sira.—2Sa 9:1-13.

w05-E 5/15 p. 17 par. 12

Pontu importante husi livru 2 Samuel

9:1, 6, 7. David kumpre ninia promesa. Ita mós tenke hakaʼas an atu kumpre ita-nia liafuan.

w02-E 2/15 p. 14 par. 10

Sira tahan ai-tarak iha sira-nia isin

10 Liutiha tinan balu, Liurai David hatudu laran-diʼak ba Mefiboset, tanba hadomi tebes Jonatan. David fó fali Saul nia rai hotu, no fó knaar ba Saul nia atan Ziba atu tau matan ba rai neʼe. David mós hatete ba Mefiboset: “Ó sei han nafatin iha haʼu-nia meza.” (2Sa 9:6-10) Ita fiar duni katak David nia laran-diʼak fó kmaan ba Mefiboset, no neʼe ajuda duni nia atu haluha ninia susar tanba aleijadu. Neʼe hanorin ita lisaun kapás! Ita mós presiza hatudu laran-diʼak ba ema neʼebé luta hasoru susar ruma.

Keʼe no hetan buat murak husi Bíblia

it-1-E p. 266

Hasarahun

Ema iha área Oriente iha tempu antigu, inklui ema Izraél, gosta husik hasarahun atu hatudu sai dignidade nuʼudar mane. Maromak nia lei ba ema Izraél bandu atu tesi fuuk iha ‘sorin-sorin’, neʼe mak fuuk entre tilun no matan, no parte hasarahun nia ninin. (Lev 19:27; 21:5) Maromak fó lei neʼe tanba iha tempu neʼebá ema balu neʼebé adora maromak falsu iha toman atu halo hanesan neʼe.

13-19 JUÑU

RIKUSOIN HUSI BIBLIA | 2 SAMUEL 11-12

“Keta haburas hakarak neʼebé sala”

w21.06 p. 17 par. 10

Ita bele halai sai husi Satanás nia lasu sira

10 Hahalok kaan-teen book Liurai David atu haluha buat neʼebé Jeová fó ona ba nia, neʼe inklui rikusoin, naran-boot no manán hasoru ninia inimigu sira. David rekoñese katak buat neʼebé Maromak fó ba nia mak “barak liu toʼo sura labele”. (Sal 40:5) Maibé iha tempu ida, David haluha buat neʼebé Jeová fó ona ba nia. Nia la sente kontente ho buat neʼebé nia iha. Nia sente neʼe la toʼo. Maski David iha ona feen balu, maibé nia komesa kaan ema seluk nia feen. Feto neʼe mak Bat-Seba, no ninia laʼen mak Urias, ema Hetes. David hanoin an deʼit no halo relasaun seksuál ho Bat-Seba, no Bat-Seba sai isin-rua. Buat neʼebé David halo mak aat tebes, no tuirmai David halo buat neʼebé aat liután. Nia arranja ema atu oho Urias. (2Sa 11:2-15) Tanbasá David bele halo buat aat sira-neʼe? Nia hanoin Jeová la haree nia ka? Maski David laran-metin ba Jeová durante tinan barak, maibé nia sai kaan-teen no neʼe lori rezultadu aat. Maski nuneʼe ikusmai David rekoñese ninia sala no arrepende an. Nia agradese tebes tanba Jeová perdua nia.—2Sa 12:7-13.

w19.09 p. 17 par. 15

Hakruʼuk ba Jeová

15 Jeová hili David nuʼudar ulun ba ninia família no mós ba nasaun Izraél tomak. Nuʼudar liurai, David iha podér boot. Dala ruma, nia uza sala podér neʼe no halo sala boot. (2Sa 11:14, 15) Maibé, nia hatudu katak nia hakruʼuk ba Jeová hodi simu dixiplina. Nia fakar sai ninia laran tomak ba Jeová liuhusi orasaun. No nia koko makaʼas atu halo tuir Jeová nia konsellu. (Sal 51:1-4) Liután neʼe, nia mós hatudu haraik an hodi simu konsellu diʼak husi mane no mós feto sira. (1Sa 19:11, 12; 25:32, 33) David aprende husi ninia sala no hakaʼas an atu tau uluk Jeová iha ninia moris.

w18.06 p. 17 par. 7

Husik Maromak nia ukun-fuan no prinsípiu sira treinu Ita-nia konxiénsia

7 Ita la presiza kontra Maromak nia ukun-fuan no hetan konsekuénsia aat mak foin ita aprende saida mak loos no sala. Tanbasá? Tanba ita bele aprende husi ema iha tempu uluk nia sala. Ezemplu sira-neʼe ita bele hetan iha Bíblia laran. Provérbios 1:5 hatete: “Ema neʼebé matenek rona no hakarak atu simu hanorin tan.” Ita simu hanorin neʼebé diʼak liu husi Maromak, hanesan bainhira ita lee no medita kona-ba Bíblia nia istória sira. Porezemplu, hanoin kona-ba oinsá David sente laran-moras tebes bainhira nia la halo tuir Jeová hodi halo sala seksuál ho Batseba. (2Sa 12:7-14) Bainhira Ita lee istória neʼe, husu ba Ita-nia an: ‘Saida mak David bele halo nanis atu hasees an husi problema neʼe? Se haʼu mak hasoru situasaun hanesan neʼe, haʼu sei halo saida? Haʼu sei halai husi situasaun neʼe hanesan José, ka monu ba sala hanesan David?’ (Gén 39:11-15) Se ita hanoin didiʼak kona-ba konsekuénsia aat husi sala, neʼe sei ajuda ita atu odi liután buat neʼebé aat.

Keʼe no hetan buat murak husi Bíblia

it-1-E p. 590 par. 1

David

Maibé Jeová haree buat hotu, no ikusmai fó sai ho klaru sira-nia sala. Se Jeová husik ema atu tesi-lia ba David ho Bat-Seba hodi tuir Moisés nia Ukun-Fuan, sira rua tenke hetan kastigu-mate, no klaru katak sira-nia oan neʼebé seidauk moris mós mate. (Deu 5:18; 22:22) Maibé, Jeová rasik mak tesi-lia ba kazu neʼe no hatudu laran-sadiʼa ba David tanba aliansa Ukun nian. (2Sa 7:11-16) No ita mós fiar katak Jeová hatudu laran-sadiʼa ba David tanba David rasik mós hatudu laran-sadiʼa ba ema seluk (1Sa 24:4-7; kompara ho Tgo 2:13), no mós tanba Jeová haree katak sira arrepende an duni. (Sal 51:1-4) Maibé neʼe la dehan katak sira konsege sees husi kastigu hotu. Liuhusi profeta Natan, Jeová dehan: “Haʼu sei lori susar ba ó husi ó-nia umakain rasik.”—2Sa 12:1-12.

20-26 JUÑU

RIKUSOIN HUSI BIBLIA | 2 SAMUEL 13-14

“Amnon nia hahalok hanoin an deʼit hamosu susar”

it-1-E p. 32

Absalão

Oho Amnon. Tanba Absalão nia alin-feto Tamar mak bonita, ninia maun naran Amnon neʼebé husi inan la hanesan laran-monu ba Tamar. Amnon finje sai moras, no husu Tamar atu mai ninia fatin no teʼin ba nia, no tuirmai nia estraga Tamar. Amnon nia domin sai fali sentimentu odi no hakribi, no Amnon duni sai Tamar ba liʼur. Iha dalan Tamar lees ninia roupa neʼebé liurai nia oan-feto neʼebé sei virjen mak uza, no nia tau ahi-kadesan iha ninia ulun. Absalão hasoru Tamar, no komprende kedas Tamar nia situasaun. Absalão deskonfia kedas katak Amnon halo buat neʼebé aat ba Tamar, tanba antes neʼe Absalão hatene ona katak Amnon kaan tebes Tamar. Maibé Absalão haruka ninia alin Tamar atu la fó sai ida-neʼe ba ema seluk, no lori Tamar ba Absalão rasik nia uma atu hela.—2Sa 13:1-20.

w17.09 p. 5 par. 11

Haburas hahalok kontrola an

11 Bíblia fó ezemplu balu kona-ba ema neʼebé la hasees an husi tentasaun atu halo sala-foʼer seksuál nian. Bíblia mós esplika rezultadu aat saida mak bele akontese se ema la kontrola an. Se Ita mak iha Kim nia situasaun, diʼak atu hanoin kona-ba mane joven beik neʼebé temi iha Provérbios kapítulu 7. Hanoin mós kona-ba Amnon no rezultadu aat husi ninia hahalok sira. (2Sa 13:1, 2, 10-15, 28-32) Inan-aman bele uza ezemplu sira-neʼe atu hanorin oan bainhira halaʼo adorasaun família hamutuk hodi ajuda oan sira haburas hahalok kontrola an no matenek.

it-1-E p. 33 par. 1

Absalão

Tinan rua liu ona. Toʼo ona tempu atu tesi bibi-malae nia fulun, neʼe mak tempu neʼebé lori kontente. Absalão arranja festa ida iha Baal-Hazor maizumenus kilómetru 22 dook husi Jeruzalein, hodi konvida mós liurai David no oan-mane sira seluk. Bainhira David dehan nia sei la bá, Absalão obriga David atu haruka ninia oan-mane primeiru Amnon atu reprezenta nia. (Prv 10:18) Iha festa neʼe, bainhira Amnon “sente laran-kontente ona ho tua-uvas”, Absalão haruka ninia atan sira atu oho nia. Oan-mane sira seluk fila ba Jeruzalein, no Absalão halai ba ninia avó, ema Síria neʼebé hela iha Gesur iha parte leste husi Tasi Galileia. (2Sa 13:23-38) “Surik” neʼebé profeta Natan fó sai nanis tama ona iha David nia umakain, no lori susar ba David nia moris tomak.—2Sa 12:10.

Keʼe no hetan buat murak husi Bíblia

g04-E 12/22 p. 8-9

Furak iha dalan saida mak importante liu?

Mai ita haree ezemplu aat ida kona-ba Absalão, David nia oan-mane. Nia bonitu tebetebes, maibé nia hatudu hahalok aat. Bíblia dehan: “Iha tempu neʼebá la iha mane ida iha Izraél neʼebé hanesan Absalão. Nia simu hahiʼi barak tebes. Nia isin kabeer husi ninia ulun toʼo ain.” (2Sa 14:25) Maibé tanba Absalão iha ambisaun, nia kontra hasoru ninia aman rasik no hadau ninia aman nia kadunan. Nia mós hadau ninia aman nia feen kiʼik sira. Rezultadu mak, Absalão halo Maromak hirus no ikusmai nia mate iha dalan neʼebé aat tebes.—2Sa 15:10-14; 16:13-22; 17:14; 18:9, 15.

Klaru katak ita la gosta iha belun neʼebé hanesan Absalão. Nia mak ema neʼebé iha hahalok aat duni. Ninia bonitu neʼe labele taka ninia hahalok aat hanesan foti an no la laran-metin, no ninia bonitu mós labele salva nia. Iha parte seluk, Bíblia fó ezemplu barak kona-ba ema neʼebé hatudu hahalok diʼak, maibé la temi kona-ba ninia oin bonitu ka bonita. Loos duni, buat neʼebé importante liu mak furak iha laran.

27 JUÑU–3 JULLU

RIKUSOIN HUSI BIBLIA | 2 SAMUEL 15-17

“Absalão kontra tanba foti an”

it-1-E p. 860

Ema neʼebé halai uluk

Tuir área Oriente nia toman, antes liurai nia kuda-karreta liu, iha ema balu neʼebé halai uluk atu prepara no fó avizu katak liurai sei toʼo mai, no ajuda liurai iha dalan neʼebé jerál. (1Sa 8:11) Absalão no Adonias haruka ema naʼin-50 atu halai uluk bainhira sira saʼe kuda-karreta atu finje katak sira iha dignidade nuʼudar liurai no halo ema hanoin katak sira halo buat neʼebé loos hodi kontra hasoru liurai.—2Sa 15:1; 1Rs 1:5.

w12 15/7 p. 13 par. 5

Serbí Maromak neʼebé fó liberdade mai ita

5 Bíblia konta ezemplu barak kona-ba ema neʼebé book ema seluk atu iha hanoin no hahalok neʼebé la diʼak. Ezemplu ida mak Liurai David nia oan, naran Absalão. Nia mak ema neʼebé bonitu tebes. Maibé hanesan Satanás, Absalão haburas hakarak aat atu hadau ninia aman nia kadunan maski nia la iha direitu atu sai liurai. Tan neʼe, Absalão lohi povu Israel atu fiar katak nia hakarak ajuda sira maibé ninia aman la hanoin sira. Sin, Absalão hatudu hahalok hanesan ho Diabu neʼebé koʼalia bosok iha jardín Eden, nia halo finje katak nia hanoin ema no koʼalia bosok kona-ba ninia aman rasik.—2Sa 15:1-5.

it-1-E p. 1083-1084

Hebron

Liutiha tinan balu, David nia oan-mane Absalão fila fali ba Hebron no koko atu hadau David nia pozisaun nuʼudar liurai, maibé la hetan susesu. (2Sa 15:7-10) Absalão hili sidade Hebron nuʼudar fatin atu hahú hadau liurai nia kadunan, karik tanba Hebron mak sidade kapitál iha rai-Judá iha tempu uluk, no mós neʼe mak Absalão nia moris-fatin. Ikusmai, David nia bei-oan, Liurai Roboão mak harii fali Hebron. (2Kr 11:5-10) Kuandu rai-Judá sai fatin fuik tanba hetan ataka husi ema Babilónia no tuirmai bainhira ema Judeu sira fila fali, sira balu hela fali iha Hebron (Kiriat-Arba).—Ne 11:25.

Keʼe no hetan buat murak husi Bíblia

w18.08 p. 6 par. 11

Ita iha faktu neʼebé kompletu ka lae?

11 Dala ruma ita mós bele sai vítima tanba ema habelar informasaun neʼebé ladún loos, ka informasaun neʼebé la kompletu kona-ba ita. Haree toʼok buat neʼebé akontese ba Saul nia bei-oan Mefiboset. Liurai David fó fali Saul nia rai hotu ba Mefiboset. (2Sa 9:6, 7) Maibé ikusmai David rona informasaun negativu balu kona-ba Mefiboset. David la buka-hatene uluk istória neʼe loos ka lae, nia foti fali Mefiboset nia rai hotu. (2Sa 16:1-4) Ikusmai, bainhira David koʼalia fali ho nia mak David foin rekoñese katak nia halo ona buat neʼebé sala, no fó fali rai balu ba Mefiboset. (2Sa 19:24-29) Se David mak uza tempu hodi buka-hatene uluk faktu sira duké halo desizaun ho ansi tuir informasaun neʼebé la kompletu, Mefiboset sei la monu ba situasaun la justisa neʼe.

TREINU KONA-BA HAKLAKEN

w09-E 5/15 p. 27-28

Halo tuir Itai nia ezemplu kona-ba laran-metin

‘Estranjeiru neʼebé halai husi sira-nia rai’

Itai mak ema Gat, karik nia mai husi ema Filístia nia sidade boot naran Gat. Gat mak jigante Golias nia moris-fatin, no mós ema Izraél nia inimigu barak mak husi sidade neʼe. Asuwaʼin Itai nia naran mosu iha Bíblia nia istória iha tempu neʼebé Absalão kontra hasoru Liurai David. Iha tempu neʼebá, Itai ho ninia soldadu Filístia naʼin-600 halai husi sira-nia rai no moris nuʼudar ema estranjeiru iha área besik Jeruzalein.

Kuandu David haree Itai ho ninia soldadu sira-nia situasaun, karik David hanoin-hetan fali tempu neʼebé nia rasik hamutuk ho ninia soldadu naʼin-600 halai ba ema Filístia nia rai no tama iha liurai Aquis husi Gat nia rai. (1Sa 27:2, 3) Itai ho ninia soldadu sira halo saida bainhira David tenke funu hasoru ninia oan Absalão neʼebé kontra nia? Sira apoia Absalão, neutrál nafatin, ka sira apoia David no ninia soldadu sira?

Imajina toʼok, David halai sai husi sidade Jeruzalein, no deskansa uitoan iha fatin ida naran Bet-Merak, katak “Uma neʼebé dook”. Karik neʼe mak uma ikus iha Jeruzalein husi dalan atu bá Foho Oliveira antes liu Foho-Leet Sedron. (2Sa 15:17) Iha fatin neʼe David revista ninia tropa sira neʼebé laʼo liu iha ninia oin. Buat neʼebé halo nia hakfodak mak ninia tropa laʼós deʼit ema Izraél neʼebé laran-metin ba nia, maibé inklui mós ema Kereti no ema Peleti hotu. Iha mós ema Gat, neʼe mak Itai ho ninia soldadu naʼin-600.—2Sa 15:18.

David hanoin Itai no dehan: “Tanbasá mak ó mós bá hamutuk ho ami? Fila fali bá no hela hamutuk ho liurai foun [refere ba Absalão], tanba ó mak ema estranjeiru no mós uluk ó tenke halai husi ó-nia rai. Horiseik ó foin mai, entaun ohin haʼu tenke halo ó laʼo-lemo ho ami hodi bá fatin neʼebé ami la hatene ka? Fila fali bá no lori mós ó-nia maun-alin sira hamutuk ho ó, no haʼu hein katak Jeová sei hatudu domin boot no laran-metin ba ó!”—2Sa 15:19, 20.

Itai fó sai ninia laran-metin ba David. Nia dehan: “Haʼu jura hodi Jeová, Maromak neʼebé moris, no hodi haʼu-nia naʼi liurai nia moris, katak iha fatin naran deʼit neʼebé haʼu-nia naʼi liurai bá, maski ba mate ka moris, Ita-nia atan mós sei bá!” (2Sa 15:21) Karik liafuan neʼe fó-hanoin David kona-ba ninia bizavó Rute nia liafuan. (Rut 1:16, 17) Itai nia liafuan neʼe kona loos David nia laran, tan neʼe David dehan ba nia atu laʼo liu Foho-Leet Sedron. Entaun, “Itai ema Gat laʼo ba foho-leet sorin hamutuk ho ninia ema hotu no ninia oan sira”.—2Sa 15:22.

“Hakerek hodi hanorin ita”

Roma 15:4 dehan: “Buat hotu neʼebé hakerek ona horiuluk kedas, hakerek hodi hanorin ita.” Entaun ita bele aprende lisaun saida deʼit husi Itai nia ezemplu? Hanoin toʼok saida mak book nia atu laran-metin ba David. Maski Itai mak ema estranjeiru husi Filístia, nia fiar katak Jeová mak Maromak neʼebé moris, no rekoñese David nuʼudar ema neʼebé Jeová mak hili. Itai la hanoin kona-ba problema entre ema Izraél no ema Filístia. Nia la haree David nuʼudar ema neʼebé oho ona ema Filístia nia asuwaʼin Golias no ninia maluk Filístia seluk. (1Sa 18:6, 7) Itai haree David nuʼudar ema neʼebé hadomi Jeová, no rekoñese David nia hahalok furak sira. David mós respeitu tebes Itai. Tan neʼe, bainhira David fahe ninia tropa ba grupu tolu, nia fó knaar ba Itai atu dirije grupu ida atu halo funu hasoru Absalão nia tropa!—2Sa 18:2.

Ita mós presiza hakaʼas an atu rekoñese ema seluk nia hahalok diʼak, hodi la fokus ba diferensa entre rasa ka kultura. Relasaun diʼak entre David no Itai hatudu ho klaru katak kuandu ita koñese didiʼak Jeová no hadomi nia, neʼe bele ajuda ita atu iha relasaun diʼak ho maluk sira neʼebé rasa ka kultura la hanesan.

Kuandu ita hanoin kona-ba Itai nia ezemplu, ita bele husu ba ita-nia an: ‘Haʼu hatudu domin ho laran-metin hanesan neʼe ba Jesus Kristu nuʼudar David neʼebé Boot Liu ka lae? Haʼu hatudu haʼu-nia laran-metin hodi badinas haklaken Maromak nia Ukun no ajuda ema atu sai Kristu nia dixípulu ka lae?’ (Mt 24:14; 28:19, 20) ‘Haʼu prontu atu hatudu sai haʼu-nia laran-metin toʼo neʼebé?’

Família nia ulun sira mós bele hetan benefísiu hodi medita kona-ba Itai nia laran-metin. Tanba Itai ho laran-metin foti desizaun atu laʼo hamutuk ho liurai David neʼebé Maromak hili, ida-neʼe mós afeta Itai nia atan sira. Hanesan neʼe mós, kuandu família nia ulun halo desizaun atu apoia adorasaun neʼebé loos, neʼe bele afeta membru hotu iha família laran no karik neʼe bele lori susar ba tempu uitoan. Maski nuneʼe ita fiar duni katak ‘Jeová sei hatudu laran-metin ba ema neʼebé laran-metin’.—Sal 18:25.

Depois David halo funu hasoru Absalão, Bíblia la konta tan buat ida kona-ba Itai. Maski nuneʼe, istória badak kona-ba Itai neʼebé hakerek iha Bíblia hanorin ita kona-ba Itai nia hahalok neʼebé kapás iha tempu neʼebé David hasoru susar. Maromak nia Liafuan temi Itai nia naran, neʼe hatudu ho klaru katak Jeová hafolin hahalok laran-metin no fó kolen ba ema hanesan Itai.—Ebr 6:10.

    Livru sira iha lian Tetun Dili (1993-2025)
    Log Out
    Log In
    • Tetun Dili
    • Fahe
    • Organiza tuir Ita-nia hakarak
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Kondisaun atu Uza
    • Informasaun Privadu
    • Setting kona-ba privasidade
    • JW.ORG
    • Log In
    Fahe