HUSI ITA-NIA ARKIVU
Sira hamriik metin iha “tempu babeur nian”
KUANDU Funu Mundiál Primeiru hahú iha tinan 1914, ema barak rekoñese katak Estudante Bíblia sira lakohi hola parte iha funu. (Isa 2:2-4; Joao 18:36; Ef 6:12) Oinsá mak Maromak nia atan sira iha Bretaña hasoru situasaun neʼe?
Henry Hudson
Iha tinan 1916, governu Bretaña fó sai lei neʼebé dehan katak mane-klosan ho tinan 18 toʼo 40 tenke tama militár. Maibé lei neʼe mós hatete katak estadu sei la obriga ema neʼebé lakohi tama militár tanba sira-nia “relijiaun ka morál”. Tan neʼe, governu harii tribunál sira atu tesi lia ba ema neʼebé husu lisensa atu la tama militár.
Maski nuneʼe, tribunál hatama Estudante Bíblia naʼin-40 ba komarka, no haruka naʼin-ualu atu bá funu iha rai-Fransa. Tanba irmaun sira iha rai-Bretaña la kontente ho ida-neʼe, sira hakerek karta ba Primeiru Ministru naran Herbert Asquith. Iha karta neʼe, sira protesta tribunál nia desizaun, no hamutuk ho karta neʼe, sira mós haruka surat ho ema naʼin-5.500 nia asinatura atu hatudu katak sira la kontente ho ida-neʼe.
Lakleur, irmaun sira rona katak tanba irmaun naʼin-ualu neʼe lakohi envolve an iha funu, ema sei fó kastigu hodi tiru mate sira. Maibé, kuandu irmaun sira hamriik hela atu ema tiru mate sira, militár troka sira-nia desizaun hodi hatama irmaun sira-neʼe ba komarka durante tinan sanulu. Depois neʼe, ema haruka fali sira ba Inglaterra hodi tama komarka iha neʼebá.
James Frederick Scott
Nuʼudar funu kontinua, governu troka lei hodi mane sira neʼebé kaben mós tenke tama militár. Iha 3 Agostu 1916, iha Manchester, rai-Inglaterra, tribunál fó tesi-lia ba irmaun Henry Hudson neʼebé doutór ida, katak nia tenke selu multa no tama militár. Iha tempu hanesan, iha Edinburgh, iha rai-Eskósia, tribunál halo desizaun ba irmaun James Frederick Scott ho tinan 25 neʼebé serbí nuʼudar kolportór (pioneiru), atu la hatama nia ba militár. Tanba governu la kontente ho desizaun ida-neʼe, sira husu tribunál boot liu atu haree fali kazu neʼe, maibé sira husik deʼit kuandu sira hatene katak iha Londres iha kazu ida seluk tan kona-ba ida-neʼe. Iha kazu neʼe, tribunál halo desizaun katak irmaun Herbert Kipps tenke selu multa no tama militár.
Iha Setembru 1916, irmaun naʼin-264 husu lisensa husi governu atu la tama militár. Maibé husi irmaun sira-neʼe, naʼin-lima deʼit mak hetan lisensa. Governu haruka naʼin-154 atu halo serbisu todan, naʼin-23 atu halo serbisu iha militár hodi halo buat neʼebé la envolve an iha funu, naʼin-82 atu bá funu, no sira balu tama komarka tanba la simu desizaun neʼe. Povu barak kesar kona-ba ida-neʼe, no ikusmai governu hasai sira husi komarka militár nian no haruka sira atu halo serbisu seluk.
Pryce Hughes
Irmaun Edgar Clay no irmaun Pryce Hughes, neʼebé ikusmai serbí nuʼudar koordenadór ba sukursál iha Bretaña, governu haruka sira atu serbisu hodi halo barrajen iha rai-Gales. Maibé iha parte seluk, irmaun ida husi naʼin-ualu neʼebé fila fali husi Fransa, naran Herbert Senior, governu hatama nia iha Komarka Wakefield iha Yorkshire. Irmaun sira seluk halo serbisu todan iha Komarka Dartmoor. Husi Estudante Bíblia sira neʼebé lakohi tama militár, barak liu mak sira hatama iha komarka neʼe.
Irmaun Frank Platt, neʼebé simu atu halo serbisu ba militár neʼebé la envolve funu, sira fó-terus makaʼas ba nia kuandu sira la bele obriga nia atu halo funu. Irmaun Atkinson Padgett, neʼebé aprende lia-loos lakleur depois nia tama militár, mós hetan terus makaʼas husi ulun ba militár sira tanba nia lakohi halo funu.
Herbert Senior
Maski iha tempu neʼebá irmaun sira seidauk komprende ho loloos kona-ba sira-nia pozisaun neutrál nuʼudar ema kristaun, maibé sira hakaʼas an atu halo Maromak Jeová kontente. Irmaun sira neʼebé temi iha informasaun neʼe fó duni ezemplu diʼak mai ita kona-ba sai neutrál, liuliu durante “tempu babeur nian” neʼebé susar. (Apok 3:10)—Husi ita-nia arkivu iha Bretaña.