Fanta’o Vao?

Akore ty ahafantarantika fa tena nilahibey tamo o Israelitao o mozikeo?

TENA nitea mozike o Israelitao. Mateteke ty Baiboly ro mirehake ndaty nitendre mozike naho nihira. Hira areke ty am-paha’e lahibey amo o Baibolio. Hira nisorategne ohatse ty Salamo, Tononkiran’i Solomona naho ty Fitomaniana. Mirehake ty boke miomba ty fiaignagne tamy ty andro ty Baiboly tie atoro o Baibolio mazava soa fa mateteke nampiasa mozike o Israelitao tamy ze raha natao iareo tamy ty fiaigna’e.

Mozike tamy ty fiaignagne andavan’andro. Nitendre mozike vaho nihira o Israelitao naho fa te haneho ty fihetseham-po’e. (Isaia 30:29) Nijera ampongatapake naho nanao hiram-pifaleagne sady nandihy o ampelao naho fa nisy fete. Nanao izay ohatse iareo naho fa nisy mpanjaka vaovao tinendre, maramila nandrese, ndra naho fa nanao fete ara-pivavahagne. (Mpits. 11:34; 1 Sam. 18:6, 7; 1 Mpanj. 1:39, 40) Nihira ka o Israelitao mba hampisehoagne ty alahelo’e naho fa nisy mate. (2 Tan. 35:25) Mazava areke fa “ndaty tena tea mozike o Hebreò” arake ty Rakipahalalana (anglisy) naboa i McClintock naho i Strong.

Nitea mozike ty mpanjaka i Israely. Tena tea nitsanogne mozike ty mpanjaka i Israely. Nitokave i Saoly Mpanjaka ho an-dapa’e ao ty Davida mba hitendre mozike ho aze. (1 Sam. 16:18, 23) Naho fa ni-mpanjaka ty Davida tafara tatoy, le mbe nagnamboatse raha magneno naho nanoratse hira sady nanendre mpihira mba hihira amy i tempoly i Jehovah-y ao. (2 Tan. 7:6; Amosa 6:5) Nanagne mpihira lahilahy naho ampela ty Solomona Mpanjaka tamy i lapa’ey ao.​—Mpito. 2:8.

Nampiasa mozike o Israelitao naho fa nanompo i Jehovah. Naho ty maregne, le nisy mpitendre mozike 4 000 ty tamy i tempoly ta Jerosalema aoy. (1 Tan. 23:5) Nampiasa katsigne naho raha magneno tendregne, vaho harpa naho trompetra iareo. (2 Tan. 5:12) Faie tsy o ndaty mahay mozike reo avao ty nampiasa mozike amy ty fanompoagne i Jehovah. Israelita maro ty nihira naho fa nandeha ta Jerosalema agne mba hamonje fete. Hira Fiakarana ty nitokavagne o hira nihirae iareo iohoe. (Sal. 120-134) Arake ty asa soratse Jiosy, le nihira ty Salamoa ila’e o Israelitao naho fa fete ty Pasake.

Mbe lahibey amo o vahoan’Agnahareo avao o mozikeo hatrake amy izao. (Jak. 5:13) Mihira tika mba hideragne i Jehovah. (Efes. 5:19) Manjare miharo saigne tika naho fa miarake manao hira fideragne hoahy i Jehovah. (Kol. 3:16) Magnatanjake antika ka io naho fa miatreke raha sarotse tikagne. (Asa. 16:25) Fomba tena soa anoroantika ty finoantikagne naho ty hateantika i Jehovah areke o mozikeo.