Nagneke ty Fomba Fiheveran’Andrianagnahare o Liò Raho

Mitantara Ty Fiaigna’e Ty Dokotera Raike Toy

VAHO boake nandineke ty anto’e nahafate i marare raikey raho, sady namintigne ty raha nitreako tamy ty dokotera maromaro tagnate i efetse malalake tamy i lapotalỳ aoy. Voa ty kansera i ndaty nimatey. Le hoe raho: ‘Azo antoke fa ty tena nahafate i mararey, le i liomena’ey fa nipotepotekey vaho i voa’ey tsy niasa sasay, noho i lio maro nampidiregne tama’ey.’

Tena niboseke i profesora raikey, sady nitsangagne ro nikorakorake tihoe tie: “Ty tea’o ho rehafegne vao tsy nimete tama’e i lio nampiasaegney?” “Tsy izay hoe raho ty teako ho rehafegne.” Nanoro ty tapa’e kedekede tamy ty sare i voa i marareỳ raho, sady nirehake tie: “Treantikagne eto fa maro ty liomena nipotepoteke tamy ty voa i mararey, le tsy maintsy ho izay ty nahavy aze tsy niasa soa sasa.”a Tsapako tamy izay fa nisoregne ty ila’e tamy i ndaty nagnatreke teo rey. Natahotse raho, sady nimaike iaby ty feoko. Maregne fa dokotera mbe tanora raho, sady profesora i nanohetse ahỳ faie fantako fa tsy hiala amy ty heveko raho.

Mbe tsy ni-Vavolombelo i Jehovah raho tamy i raha niseho zay. Naterake tamy ty taogne 1943 ta Sendai, tanàgne amy ty faritse avara i Japon agne raho. Nanapa-kevetse hianatse dokotera raho, satria mpanao fikarohagne miomba ty aretegne ty babako, sady mpitsabo areten-tsaigne. Nanambaly ze somondrara raike atao tihoe Masuko zay raho, tamy 1970, tamy i taogne faharoe nianarako ho dokoteray.

Nanomboke Nanao Fikarohagne Miomba o Aretegneo Raho

Niasa ty Masuko tamy i raho mbe nianatsey mba hagnampeagne ty fidiram-bola’ay. Tena nahaliagne ahy ty fianaragne miomba o fitsaboagneo. Gaga raho naho fa nahatrea tie tena soa ty namboaragne ty vata o ndatio! Faie tsy nieretseretse raho tie misy ty Mpamorogne. Nihevetse raho fa afake mampisy dika’e ty fiaignako i fikarohagne ara-pitsaboagne nataokoy. Nanapa-kevetse hanohy i fianarako miomba i fitsaboagney avao areke raho naho fa nanjare dokotera. Nanomboke nanao fikarohagne miomba o aretegneo raho, agnisa izay ty fomba fiseho’e naho ty anto’e mahavy aze vaho ty voka’e.

Nanomboke nieretseretse raho tie, tena mandaitse vata’e vao o fampidiragne liò naho fa nandineke ty fate o ndaty voa ty kanserao raho. Naho fa mitombo i kanseray, le mandeha lio avao i mararey sady va’e tsy ho ampe lio. Vao mainke mihatsiampe ty lio’e naho anoagne fitsaboagne simika, le mateteke o dokoterao te hampiditse lio ama’e. Faie ninekoneko raho kera vao mainke hahavy i kanseray hiparitake amy ty vata’e i fampidiragne lioy. Ndra maregne zay ndra tsy maregne, le fantatse naho fa tafara tatoy fa mampihegne i hery fiarovagney i fampidiragne lioy, sady izay ty vao mainke hahavy i kanseray hiheregne naho hahavy i mararey hatahoragne ho mate.b

Tamy 1975 ty nisehoa o raha nitantaraeko tambone teo rehoe. Manam-pahaiagne miomba ty lio i profesora niandraikitse azey. Tsy mahagaga areke naho tena niboseke reke naho fa naharey ahy nirehake tie ty fampidiragne lio tamy i mararey ty nahafate aze! Faie nitohizako avao i fagnazavakoy sady nihatony tsikede reke.

Tsy Hisy o Aretegneo Naho o Fateo

Tamy izay ro nitilike i valiko ze rakemba raike Vavolombelo i Jehovah zay! Nampiasa ty rehake tihoe “Jehovah” reke naho fa nirehake, le nagnontane aze ty valiko tie, ino ty dika izay. Namale reke tie: “I Jehovah ty tahina i Andrianagnahare tena maregney.” Mbe nikede ty Masuko le fa nitea mamaky Baiboly. Faie nisoloagne tihoe “TOMPO” ty tahinan’Andrianagnahare tamy i Baiboly nivakie’ey tao. Fanta’e hinane zao fa tena misy ty Andrianagnahare sady managne ty tahina’e!

Le avy le nianatse Baiboly tamo o rakemba Vavolombelo i Jehovah iohoe ty Masuko. Naho fa niavy boake an-dapotaly agne raho, tamy ray maraindraigne teo ho eo, le tena nifale reke nirehake tamako tie: “Rehafegne agnate Baiboly ao tie tsy hisy sasa o aretegneo naho o fateo!” Le namale raho tie: “Soa naho tena hisy zay!” Nanohy i reha’ey reke tie: “Tsy toko’e handanilany ty fotoa’o sasa rehe satria fa hoavy i tontolo vaovaoy.” Nihevetse raho tie, te hirehake reke fa toko’e hiala tsy ho dokotera sasa raho. Niboseke raho, le nanjare tsy nifankahazo zahay.

Faie natao i valiko avao ze hahaliagne ahy tamy i hamarenagney. Nivavake taman’Andrianagnahare reke mba hagnampe aze hahatrea andinin-teny azo’e agnampeagne ahy. Natoro’e ahy i andinin-teny rey. Ty Mpitoriteny 2:22, 23 ro tena nanohigne ty foko. Izao ty rehafegne ao: “Ino ty soa azo o ndatio amy ty asa mafe atao’e naho ty fikezaha’e amy ty asa mafe atao’e ambane i masoandroy etoy? ... Mitepotepo avao ty fo’e agnate i halegney. Tena tsisy dika’e zay.” Nihatse tamako zay satria nanokagne ty tegnako handro halegne hoahy i fitsaboagney raho faie tsy tena afa-po.

Nanapa-kevetse tampoke hagnorike i valiko raho naho fa nandeha tamy ty fiangona ty Vavolombelo i Jehovah agne reke indraike lahady maraindraigne zay tamy Jolay 1975. Tena nitsekake reke naho fa nahatrea ahy tagne. Nandrambe soa ahy i Vavolombelogne rey. Nanomboke tamy izay, le nagnatreke fivoriagne isake lahady raho. Nisy Vavolombelo i Jehovah nanomboke nampianatse Baiboly ahy, vola’e raike teo ho eo tafara izay. Natao badisa ty valiko, telo volagne tafara i nitiliha i Vavolombelo i Jehovah-y aze voaloha’ey.

Nagneke ty Fomba Fiheve i Jehovah Miomba o Liò Raho

Tsiela tafara izay, le nianarako fa mandily ty Kristiana ‘hifaly lio’ ty Baiboly. (Asan’ny Apostoly 15:28, 29; Genesisy 9:4) Tsy sarotse tamako ty nagneke i fomba fiheven’Andrianagnahare miomba o liò zay satria fa nieretseretse avao raho tie, tena mandaitse vata’e vao o fampidiragne liò.c Izao ty raha tan-tsaiko ao: ‘Tena misy ty Mpamorogne, sady nisaontsy reke tie toko’e hifaly lio tikagne, le tsy maintsy mitombegne ty saontsi’e.’

Nianarako ka fa i fahotagne nilovantikagne boake amy i Adamay ty nahavy o aretegneo naho o fateo. (Romanina 5:12) Nanao fikarohagne miomba ty fiforeta o lalan-dra mpampimparitake liò raho tamy izay. Mihamafe naho mihatere o lalan-dra mpampimparitake lio agnatentikagne aò naho fa mihantetse tikagne. Izay ty mahavy o aretem-pò naho o arete ty lalan-dra amo o betro aò vaho o ndaty marare voao. Nitreako fa ty tsy fahavoririhagne nilovantikagne ro nahavy izay. Nanomboke tsy le nazoto nianatse miomba ty fitsaboagne sasa areke raho tafara izay. I Jehovah Andrianagnahare avao ro afake magnafoagne o aretegneo naho o fateo!

Niala tamy i fianarako tan-dapotaly ey niofagne ho mpitsaboy raho tamy Marsa 1976, fito volagne tafara i nanombohako nianatse Baibolỳ. Natahotse raho kera tsy ho dokotera sasa, faie nahatrea asa tamy ty lapotaly hafa tagne raho. Natao badisa raho tamy Mey 1976. Tsapako fa ty fitoriagne i talily soay marain-tsy hariva ndra ty asa ty mpisava lalagne ro fomba fara’e soa azoko ampiasagne ty fiaignako. Nanomboke nanao o asa iohoe raho tamy Jolay 1977.

Niaro ty Fomba Fiheven’Andrianagnahare Miomba o Liò Raho

Nifindra tamy ty fiangonagne raike amy ty Faritane i Chiba agne zahay amy i Masuko tamy Novambra 1979, satria tena nipay mpitory maro ty tagne. Nahatrea lapotaly hafa ahafahako niasa tapa-potoagne raho. Dokotera maro ty nivory mbatiambatiako tamy i andro voaloha’e niasakoy. Nagnerekeregne nagnontane ahy iareo tie: “Akore ty hatao’o naho misy marare mila ampidiragne lio ty avy an-dapotaly eto, ihe amy izaò Vavolombelo i Jehovah?”

Nihazavaeko tam-pagnajagne fa hagnorike ze saontsien’Andrianagnahare miomba o liò raho. Nirehake raho fa nisy raha hafa azo ampiasaegne ankoatse o liò sady hanao ze fara’e vitako raho mba hagnampeagne ze marare avy amako eto. Naharetse lera raike teo ho eo i aly hevetse natao’aỳ. Nirehake i lahibey mpandrasay naho fa niavy eo tie: “Mazava amako ty raha tea’o ho rehafegne. Aleo areke mbe ho karakarae’ay ze marare nimontso lio maro avy etoa.” Malaza ho sarotse ifampirehafagne o lahibey ty mpandrasa iohoe faie nanjare nifandrambe soa zahay tafara o aly hevetse iohoe, sady nagnaja ty raha inoako avao reke.

Fisedragne Noho ty Tsy Fagnekeagne ty Fampidiragne Lio

Nisy birò ty sampa ty Vavolombelo i Jehovah atao tihoe Betela naoregne ty ta Ebina eto, tamy izahay nanompo ta Chiba agney. Nandeha mbetoa indraike isan-keregnandro zahay mirovaly mba hagnente ty fahasalama i Vavolombelo i Jehovah niasa an-tsitrapo teto rey. Nitokavegne zahay mba hiasa marain-tsy hariva tamy ty Betela i Ebina teto, volagne tsiampeampe tafara tatoy. Nanomboke nitoboke tamy i tragno naoregne vonjemeke mba hitoboha i mpiasa an-tsitrapo 500 reỳ zahay, tamy Marsa 1981. Nagnampe amy ty fagnaliovagne i ladosỳ naho i kaboné ey raho isake maraindraigne, le nagnente ty fahasalama iareo naho fa folakandro.

Agnisa ty marare nitsaboeko ty Ilma Iszlaub, misionera boake Aostralia agne, niavy ta Japon teto tamy 1949. Voa ty kansera ty lio reke sady nirehake tama’e i dokotera’ey fa ho mate reke afake volagne tsiampeampe. Tsy nagneke hampidiragne lio ty Ilma mba hahavy aze ho velogne elaela. Nanapa-kevetse hitoboke tamy Betela teto reke amparake ty imateza’e. Mbe tsy nisy ty tamy izay ty fagnafoly tihoe érythropoïétine ndra fagnafoly hafa mahavy o vatagneo hamokatse liomena. Nihegne ambane bey hatrake amy 3 ndra 4 grama ty fatra ty hemôglôbinina tamy Ilma tao! (12 hatrake amy 15 ro ara-dalàna.) Faie nanao ze fara’e vitako raho mba hitsaboagne aze. Nino ty Saontsin’Andrianagnahare avao ty Ilma amparake ty nimateza’e tamy Janvie 1988, fito taogne teo ho eo tafara tatoy!

Nisy mpiasa an-tsitrapo tsiampeampe nila rasaegne ty tamy birò ty sampa ty Vavolombelo i Jehovah ta Japon teto tagnate ty taogne maromaro lasa zay. Deraegne ze dokotera nagnodidigne tey nagneke handrasa iareo faie tsy nampiasa lio. Mateteke nitokavegne tamy i efetse fandrasagney tao raho mba hagnente ty fandeha i fandrasagney. Nagnampe tamy i fandrasagney aza raho kindraike. Tena nisaotse i dokotera rey raho satria nagnaja ty fomba fihevera ty Vavolombelo i Jehovah miomba ty lio iareo. Mateteke nirehake ty raha ninoako tamy iareo raho naho fa niara-niasa tama’e. Mbe tsiela zay le natao badisa ty raike amy i dokotera rey.

Soa ho marehegne fa nisy voka’e lahibey tamo o fitsaboagneo ty fikezaha o dokoterao tsy hampiasa lio naho fa hitsabo ty Vavolombelo i Jehovah. Porofoe o fandrasagne tsy ampiasagne liò fa minday soa maro ty tsy fampidiragne lio. Trea tamy i fandrasagne nataoy fa tsiela sitragne sady tsy nisy olagne maro ty ndaty rinasa faie tsy nampidiragne lio.

Mbe Mianatse amy i Dokotera Fara’e Lahibeỳ

Mikezake haharake ty fandrosoagne fara’e amo o fitsaboagneo raho. Faie mbe mianatse amy i Jehovah, i Dokotera fara’e lahibeỳ ka raho. Tsy mivazoho ze miseho ivela’e avao reke fa mivazoho ze am-po naho ze an-tsaintikagne ao ka. (1 Samoela 16:7) Amy ty maha dokotera ahy, le mila mikezake mamantatse ze am-po naho ze an-tsay o marareo ao raho fa tsy mifantoke amy i arete’ey avao. Magnampe ahy hitsabo aze soa zay.

Mbe miasa amy i Betela eto raho. Mbe agnisa ty raha tena mahafale ahy ty magnampe o ndatio hianatse ty miomba i Jehovah, tafilitse amy izay ty fihevera’e o liò. Tamaeko fa hagnafoagne malaky ze hene aretegne naho o fateo i Dokotera lahibeỳ, le i Jehovah Andrianagnahare.​—Nitantarae Yasushi Aizawa.

[Fagnamarehagne ambane peje]

[Hevetse Lahibey]

“Nirehake raho fa misy raha hafa azo ampiasaegne ankoatse ty lio, sady hanao ze fara’e vitako raho mba hagnampeagne ze marare avy eto”

[Hevetse Lahibey]

“Porofoe o fandrasagne tsy ampiasagne liò fa minday soa maro ty tsy fampidiragne lio”

[Sare]

Ambone: Manao lahajaka ara-baiboly

Ankavana: Zahay amy i Masuko amy izao