Tsikombeo ty Marka Naho i Timoty ry Rahalahy Tanora

1-2. Ino ty raha va’e ho nikalagne i Marka naho i Timoty tsy hanompo ty hafa?

RY RAHALAHY tanora, te hanao raha maro amy ty fanompoagne i Jehovah vao rehe, sady te hampitombo ty fagnampea’o ty fiangonagne misy azo? Tsy isalasalagne fa te hanao izay rehe. Tena manaitse fo ty mahatrea tie rahalahy maro ty vognogne hanompo ty hafa! (Sal. 110:3) Faie va’e sarotse ama’o ty hanao izay. Misalasala vao rehe ty hampitombo ty fanompoa’o satria tsy fanta’o ty raha va’e hiseho? Fa nisy fotoagne vao rehe nisalasala ty hagneke ty fanendreagne azo satria tsy natoky tegna? Tsy vaho ihe ty mahatsapa hoe izay.

² Niatreke olagne hoe izay ka ty Marka naho i Timoty. Ndra tie tsy le za-draha naho tsy nahafantatse ty raha hiseho aza iareo, le tsy natao’e sakagne tsy hagnampeagne ty hafa zay. Azo antoke fa nanagne fiaignagne nilamigne sady niara-nitoboke taman-drene’e ty Marka, tamy ireke nasae i Paoly naho i Barnabasy hiarake tamy iareo, tamy ty lia misionera voaloha’e natao iareo. (Asa. 12:12, 13, 25) Faie nienga ze fiaigna’e milamigne zay ty Marka mba hampitomboa’e ty fanompoa’e. Nifindra t’Antiokia agne heike reke tamy ty voaloha’e, le avy eo nagnorike i Paoly naho i Barnabasy tamy ty toeragne lavitse agne. (Asa. 13:1-5) Hoe izay avao ka fa niarake nitoboke tamy ty rae aman-drene’e ty Timoty, tamy i Paoly nanasa aze mba hiarake ama’e amy i asa fitoriagneỳ. Noho i Timoty mbe nitanora sady tsy nanagne traikefa, le afake natao’e tali’e mba tsy handehanagne zay. (Ampitahao amy ty 1 Korintianina 16:10, 11 naho amy ty 1 Timoty 4:12.) Faie nagneke i fanasà i Paolỳ reke, le maro ty valesoa niazo’e.​—Asa. 16:3-5.

3. a) Ino ty mampiseho tie nankasitrake i Marka naho i Timoty ty Paoly? (2 Timoty 4:6, 9, 11) (Henteo ka i sare rey.) b) Inogne iaby ty fagnonteneagne hodinehentikagne amy ty lahatsoratse toy?

³ Nanjare nanagne traikefa sarobily sady nianatse nagnatanterake andraikitse lahibey ty Marka naho i Timoty tamy iareo mbe nitanora. Nankasitrake o lahilahy tanora rehoe ty Paoly. Tafara tatoy, naho fa nifanta’e tie fa marine ho mate reke, le nitea’e hiharine aze iareo. (Vakio ty 2 Timoty 4:6, 9, 11.) Ino ty toetse niteava i Paoly i Marka naho i Timoty? Akore ty azo o rahalahy tanorao anahafagne ty toe-tsay iareo? Akore ty hahavy o tanorao handrambe soa boake amy ty torohevetse feno hatea nimea i Paoly?

MIVOGNONA HANOMPO MANAHAKE I MARKA

4-5. Akore ty nampisehoa i Marka tie vognogne hanompo ty hafa reke?

⁴ Rehafe ty fagnazavagne raike, fa tihoe manompo ty hafa, le “mazoto sady tsy mitofa” naho fa mikezake magnampe iareo. Ohatse soa amy izay ty Marka. Naho fa tsy nimete hinday i Marka tamy ty lia misionera faharoe natao’e ty Paoly, le va’e nalahelo sady nidiso tamà reke. (Asa. 15:37, 38) Faie tsy nikivy ty Marka fa mbe nagnampe o rahalahy naho o rahavaveo avao.

⁵ Nagneke hiarake hanompo amy i Barnabasy, ana ty troke raike aman-drene’e ty Marka. Ie 11 taogne tafara tatoy, le agnisa ty nanohagne i apostoly Paoly ty Marka. Nigadra voaloha’e ta Roma tagne ty Paoly tamy izay. (Filem. 23, 24) Naho ty maregne, le tena nankasitrake ty fanohagna’e ty Paoly kanao nirehake tie, “tena nagnampe naho nampahery” aze ty Marka.​—Kol. 4:10, 11.

6. Ino ty soa nirambese i Marka noho ireke nifagnosehose tamy ty Kristiana matotse? (Henteo i fagnamarehagne ambane pejey.)

⁶ Nandrambe soa boake amy ty fifagnosehoseagne amo o Kristiana matotseo ty Marka. Niarake maharetsaretse tamy i Paoly ta Roma tagne reke, le niarake amy i Petera ta Babilona agne tafara izay. Nanjare nifandrambe maifitse iareo, le nitokave i Petera tihoe “i Marka anako” reke. (1 Pet. 5:13) Naho fa niara-niasa iareo, le va’e nitantarae i Petera tamo o nama’e tanora iohoe ty raha maro mahaliagne miomba ty fiaigna i Jesosy naho ty fanompoa’e. Nisorate i Marka tamy i Filazantsara’ey ao ze tantaraa zay naho fa tafara tatoy.

7. Akore ty nanahafa ty rahalahy tanora atao tihoe Seung-Woo ty ohatse nenga i Marka? (Henteo ka i sare rey.)

⁷ Nazoto tamy ty fanompoagne lognandro ty Marka sady nifagnosehose tamo o rahalahy matotseo avao. Akore ty azo’o anahafagne i Marka? Naho misy tombotsoam-panompoagne mbe tsy azo’o, le managna faharetagne amy ty tegna’o sady mipaliava fomba hafa mba hanompoagne i Jehovah naho o fiangonagneo lognandro. Eretsereto moa ty tantara i Seung-Woo. Androanavy reke tie amy izao. Tamy tie ireke mbe nitanora, le nampitaha ty tegna’e tamy ty rahalahy tanora hafa. Ty ila’e amy iareo nahazo tombotsoam-panompoagne taloha’e. Nahatsapa hoe tsy nidareagne ty Seung-Woo, le nirehafe’e tamo o rahalahy matotseo ze raha zay. Nanoro hevetse aze ty androanavy raike mba hanao ze azo’e atao hanompoagne ty hafa avao, ndra tie hoe tsy misy mahamareke aza ty raha atao’e kindraike. Nandrisike i Seung-Woo mba ho vognogne hagnampe ze bey taogne naho ze toko’e hateregne am-pivoriagne agne avao ze torohevetse zay. Izao ty nirehafe’e naho fa nieretseretse ze raha rezay: “Nanjare niazoko soa ty dika tihoe manompo ty hafa vata’e. Nanjare nifale raho satria nanao raha mba hagnampeagne ty hafa.”

ATORÒ TIE MITRÉTRE TY HAFA MANAHAKE I TIMOTY REHE

8. Nagnino ty Paoly ro nifily i Timoty mba hiarake ama’e? (Filipianina 2:19-22)

⁸ Nipay namagne bey herim-po mba hiarake ama’e ty Paoly naho fa niheregne amy i tanàgne nisy nanohetse azey agne reke. Tamy ty voaloha’e, le i Silasy, Kristiana fa za-draha, ty nifilie’e hiarake tama’e. (Asa. 15:22, 40) Nifily i Timoty reke naho fa tafara tatoy. Ino ty nampiambake i Timoty? Nanagne laza soa reke. (Asa. 16:1, 2) Tsy izay avao fa nazoto nikarakara ty hafa ka reke.​—Vakio ty Filipianina 2:19-22.

9. Akore ty nampisehoa i Timoty tie tena nikarakara o rahalahy naho o rahavave’eo reke?

⁹ Naho vaho nanomboke niara-nanompo tamy i Paoly ty Timoty le natoro’e tie nikarakarae’e soa ambone ty tegna’e ty hafa. Izay ty nahavy i Paoly tsy nisalasala ty hienga aze ta Beria tagne mba hampahery ze mpianatse vaovao tagne. (Asa. 17:13, 14) Mbe ta Beria tagne ty Silasy tamy izay, le tsy isalasalagne fa nandrambe soa boake amy ty modeli’e ty Timoty. Ie naho fa tafara tatoy, le i Timoty avao ty nalefa i Paoly ta Tesalonika agne mba hagnatanjake ze Kristiana tamy tanàgney tao. (1 Tes. 3:2, f.a.p.) Tagnate ty 15 taogne teo ho eo tafara izay, le nikezake niarake “nitagny ... tamy ze nitagny” sady nitretré ze nijale ty Timoty. (Rom. 12:15; 2 Tim. 1:4) Akore ty azo o rahalahy tanorao anahafagne i Timoty?

10. Akore ty natao ty rahalahy raike atao tihoe Woo Jae mba hahavy aze hikarakara ty hafa?

¹⁰ Nianatse nikarakara ty hafa ty rahalahy raike atao tihoe Woo Jae. Tamy tie ireke nitanora, le nitrea’e tie sarotse tama’e ty nidebà tamy ty rahalahy naho ty rahavave fa zoke’e. Manalama iareo avao reke naho fa avy amy i Anjomba i Fanjakagney agne, le mibiogne. Nanoro hevetse i Woo Jae ty androanavy raike mba hanomboke hidebà amy ty mpiharo finoagne ama’e sady hirehake ty fankasitraha’e iareo. Mbe nirisihe i androanavỳ avao ka reke mba handineke ty raha va’e hahaliagne ty hafa. Nampihare i Woo Jae i soso-kevetsey naho fa nifandrambe tamy ty hafa reke. Androanavy ty Woo Jae tie amy izao. Hoe reke: “Mora amako hinane zao ty midebà amy ty ndaty sambe hafa taogne. Fale raho satria manjare takako soa ty raha mampinekoneko ty hafa. Tena nilaeko amy ty fagnampeagne o mpiharo finoagne amakò zay.”

11. Ino ty azo ty rahalahy tanora atao mba hahavy iareo hahay hitretré ty ndaty amy ty fiangonagne misy aze eo? (Henteo ka i sarey.)

¹¹ Afake mikezake mba hitretré ty hafa ka nareo ry rahalahy tanora. Naho fa am-pivoriagne agne, le mikezaha hitretré ty ndaty sambe hafa taogne naho ty ndaty sambe hafa fiaviagne. Agnonteneo tie manao akore iareo, le mitsanogna soa. Ho hai’o tie amy izay tie akore ty azo’o agnampeagne iareo. Va’e ho hai’o zao ohatse tie misy mpivaly raike fa antetse mila fagnampeagne amy ty fampiasagne JW Library^®. Ndra va’e ho hai’o tie tsy mana-namagne hiarake hanompo ama’e iareo. Afake magnampe iareo mba hahay hampiasa i fitaova iareoy vao rehe, ndra mandamigne fotoagne mba hiarahagne manompo amy iareo? Naho manao raha voaloha’e mba hagnampeagne ty hafa rehe, le ho modely hoahy ty maro.

MANDRAMBESA SOA BOAKE AMY TY TOROHEVETSE NIMEA I PAOLY

12. Ino ty azo o rahalahy tanorao atao mba hahavy iareo handrambe soa boake amy ty torohevetse nimea i Paoly i Timoty?

¹² Nagnomey torohevetse i Timoty ty Paoly mba hahavy ty fiaigna’e naho ty fanompoa’e ho tomombagne. (1 Tim. 1:18; 2 Tim. 4:5) Afake mandrambe soa boake amy ty torohevetse feno hatea nimea i Paoly ka nareo ry rahalahy tanora. Amy ty fomba akore? Vakio i taratasy roe nisorate i Paoly hoahy i Timotỳ, le anò manahake tihoe nisorate’e ho azo, sady ampiharo amy ty fiaigna’o ty torohevetse agnate’e ao. Dineho ty ohatse tsiampeampe retoa.

13. Akore ty hahavy azo hipiteke amy i Jehovah?

¹³ “Ampiofagno ty tegna’o mba hahafoe tegna ho an’Agnahare.” (1 Tim. 4:7b) Ino ty dika tihoe mahafoe tegna ho an’Agnahare? Midika io tie mipiteke amy i Jehovah sady magniry ty hanao raha mampifale aze. Mila mikezake mba hambole izay areke tikagne satria mbe tsy nanagne ze toetse zay naho fa naterake. Akore ty hanoagne izay? Ty rehake Grike nadika tihoe “ampiofagno ty tegna’o,” le mateteke ro irehafagne ty fikotragnagne mafe atao ty atleta mba hiomana’e amy ty fifaninanagne. Mila mifehe tegna o atleta rehoe. Mila mifehe tegna ka tika mba hahavy antika hanagne fahazaragne soa hagnampe antika hifandrambe maifitse amy i Jehovah.

14. Ino ty toko’e ho tanjontikagne naho fa mamaky Baiboly? Hazavao.

¹⁴ Naho fa mikezake hanagne fahazaragne soa hamaky Baiboly rehe, le tadidio avao i tanjo’o hifandrambe maifitse amy i Jehovah-y. Inogne ohatse ty ianara’o boake amy ty raha nirehafe i Jesosy tamy i lahilahy tanora nanan-karena sady mpitondray? (Mar. 10:17-22) Nino o lahilahy tanora iohoeke fa i Jesosy i Mesiay, faie tsy ampe finoagne mba hagnorihagne aze reke. Faie ndra tie teo zay, le “nitea aze” ty Jesosy. Tsy mba manaitse ty fo’o vao ty fomba nirehafa i Jesosy tamo o lahilahy tanora iohoe? Ie tea i Jesosy hanapa-kevetse am-pahendreagne reke. Tea i Jehovah o lahilahy tanora iohoeke, le hoe izay avao ka ty Jesosy. (Jaona 14:9) Naho fa mieretseretse ty miomba o tantara iohoe naho ty raha iaigna’o rehe, le dineho zao: ‘Ino ty toko’e hataoko mba hahavy ahy vao mainke harine i Jehovah sady tena hanompo ty hafa?’

15. Nagnino o rahalahy tanorao ro toko’e ho modely hoahy ty hafa? Hazavao. (1 Timoty 4:12, 13)

¹⁵ “Mikezaha ho modely hoahy ty ndaty tsy mivalike.” (Vakio ty 1 Timoty 4:12, 13.) Tsy tihoe nirisihe i Paoly mba hikezake hahay hamaky teny naho hampianatse avao ty Timoty, fa nirisihe’e ka mba hanagne toetse soa agnisa izay ty hatea, finoagne vaho halio findesam-batagne. Ino ty anto’e? Ty modely omeagne ro tena misy lanja’e noho ty raha rehafegne. Andao hatao tihoe, tendregne hanao lahajaka miomba ty fampitomboagne ty fazotoagne amy ty fanompoagne rehe. Hatoky tegna rehe naho fa magnazava o foto-kevetse iohoe naho ohatse manao ze azo’o atao amy i fanompoagney ey. Hampisy lanja’e ty raha horehafe’o ty ohatse mea’o.​—1 Tim. 3:13.

16. a) Inogne iaby i raha dime azo ty Kristiana tanora atao mba hahavy aze ho modelỳ? b) Akore ty hahavy o rahalahy tanorao ho modely amy ty “raha rehafegne”?

¹⁶ Misy raha 5 nirehafe i Paoly amy 1 Timoty 4:12 ao, azo o rahalahy tanorao kezahegne mba hahavy iareo ho modely. Nagnino naho mianatse ty tsikiraidraike amo o toetse rehoe rehe naho fa manao fianaragne raike? Andao hatao tihoe te ho ohatse fanjaka amy ty “raha rehafegne” rehe. Eretsereto ty fomba azo’o ampaherezagne ty hafa. Naho mbe miarake mitoboke amy ty rae aman-drene’o rehe, kera azo’o ankasitrahegne mateteteteke iareo, noho ty raha atao iareo ho azo? Afake rehafe’o amy ze nandrambe anjara tamy ty fandaharagne tam-pivoriagne agne vao ty raha nitea’o tamy i anjara’ey? Afake magnomey toin-drehake amy ty fomba fireha’o ka rehe naho fa am-pivoriagne agne. Ty kezake atao’o mba ho modely amy ty fahaiagne mirehake, le hampiseho tie mandroso amy ty lafi’e ara-pagnahy rehe.​—1 Tim. 4:15.

17. Inogne ty hagnampe o rahalahy tanorao hahatratse ty tanjo’e ara-pagnahy? (2 Timoty 2:22)

¹⁷ “Ilaiso ty fagniriagne mpahazo o tanorao, le manoa ty maregne lognandro.” (Vakio ty 2 Timoty 2:22.) Nandrisike i Timoty ty Paoly mba hialy amy ty fagniriagne hagnelengelegne ty tanjo’e ara-pagnahy naho hanimba ty fifandrambesa’e amy i Jehovah. Va’e ho tsapa’o tie, ndra tie tsy raty aza ty raha ila’e, le va’e hitagne ty fotoa’o, hafara’e fotoagne kedekede avao ty hahafaha’o manao raha ara-pagnahy. Eretsereto ohatse ty hamaro ty fotoagne lanie’o naho fa manao sporo, manao internet ndra naho fa mihisa jeux. Afake ampiasae’o mba hanoagne raha ara-pagnahy vao ty ila’e amy i fotoagne rey? Va’e afake mandrambe anjara amy ty fikojakojagne i Anjomba i Fanjakagney rehe, ndra mandrambe anjara amy ty fampiratiagne. Naho mandrambe anjara amy i raha rey rehe, le hahatrea namagne vaovao hagnampe azo hanagne tanjogne ara-pagnahy naho hagnatratse i tanjo’oy.

AHAZOAGNE FITAHIAGNE TY FANOMPOAGNE TY HAFA

18. Nagnino tikagne ro mirehake tie nifeno raha soa sady nahafa-po i Marka naho i Timoty ty fiaigna’e?

¹⁸ Nahafoe raha bey tamy ty fiaigna’e ty Marka naho i Timoty mba hahafaha iareo manompo ty hafa, le nanjare nifeno raha soa sady nahafa-po iareo ty fiaigna iareo. (Asa. 20:35) Nandeha tamy ty faritse sambe hafa zao ty Marka mba hahafaha’e manompo o mpiharo finoagne ama’eo. Nanoratse ty tantara mahaliagne miomba ty fiaigna i Jesosy naho ty fanompoa’e ka reke. Nagnampe i Paoly amy ty fagnoregnagne fiangonagne vaovao naho amy ty fampaherezagne o rahalahy naho o rahavave’eo ka ty Timoty. Mazava ho aze fa tena nampifale i Jehovah ty fahafoezan-tegna i Marka naho i Timoty.

19. Nagnino o rahalahy tanorao ro toko’e handrambe am-po i toroheve i Paoly hoahy i Timotỳ, le ino ty ho voka izay?

¹⁹ Trea amy i taratasy nisorate i Paoly hoahy i Timotỳ tie nikokoa’e vata’e o tanora nama’e iohoe. Atoro o taratasy boake amy ty fagnahy masigne rehoe ka tie, tena tea anareo tanora ty Jehovah. Tea’e hanagne fiaignagne fanjaka nareo. Rambeso am-po areke i torohevetse feno hatea nimea i Paolỳ sady mikezaha vao mainke hagniry hanompo ty hafa. Naho manao izay rehe, le hankamamy fiaignagne fanjaka manomboke amy izao sady “hipiteke amy i tena fiaignagney.”​—1 Tim. 6:18, 19.