Ino ty Toko’e Hatao’o Naho fa Misy Tsy Rare’e?

1-2. Akore ty atao ty ankamaroa o ndatio naho fa misy tsy rare’e, le ino ty va’e ho eretseretentikagne?

MIAIGNE amy ty tontolo feno tsy rare’e toy tikagne. Va’e hihara ty tsy rare’e o ndatio noho ireke mahantra, ndra noho ireke lahilahy ndra ampela ndra ka noho ty foko niavia’e. Mijale ka iareo noho ty atao o ndaty tea tegnao naho o fitondragne manao aferaferao. Misy voka’e amantika mivantagne ndra tsy mivantagne o tsy rare’e rehoe naho ty tsy rare’e hafa.

² Tsy mahalatsa naho mahaboseke ndaty maro o tsy rare’e amy izaò. Te hiaigne amy ty tontolo raike voaro tika sady te hindesegne amy ty fomba soa. Ty ila’e areke mikezake mamaha ty olagne amy ty tane misy aze eo. Miarake manao sonia iareo, manao goreve naho manohagne ze mpitondra mampitamà tie hialy amo o tsy rare’eo. Faie nampianaregne tika mba tsy ho “agnisa ty tontolo toy” naho handigne avao i Fanjakàn’Agnahare hagnafake ty tsy rare’ey. (Jaona 17:16) Ndra tie izay aza, le mbe malahelo ndra boseke avao tika naho fa misy tsy rare’e. Va’e hanao hoe izao tika: ‘Ino ty hataoko naho fa miseho zay? Misy azoko atao amo o tsy rare’e amy izaò vao?’ Mba hamaleagne ireo, le andao tika handineke ty raha tsapa i Jehovah naho i Jesosy miomba o tsy rare’eo.

HEJE I JEHOVAH NAHO I JESOSY O TSY RARE’EO

3. Nagnino tika ro malaigne o tsy rare’eo? (Isaia 5:7)

³ Hazavae ty Baiboly tie niforogne i Jehovah mba hitovy vintagne ama’e tikagne, le izay ty mahavy antikagne malaigne o tsy rare’eo. “Tea ty rare’e naho raha vantagne reke.” (Sal. 33:5; Gen. 1:26) Tsy ombia hanao ty tsy rare’e reke, le tsy tea’e ka naho misy manao hoe zay. (Deot. 32:3, 4; Mika 6:8; Zak. 7:9) Tamy faha i Isaia mpaminany ohatse, le niony i Jehovah “ty tagny naho ty jale” ty ankamaroa o Israelitao, noho ty tsy rare’e natao ty Israelita hafa. (Vakio ty Isaia 5:7.) Nililove i Jehovah ze nateteke tsy nidare ty Lalà’e naho nanao ty tsy rare’e tamy ty hafa.​—Isaia 5:5, 13.

4. Mirehafa tantara raike trea amy Filazantsara ao mampiseho ty nifihevera i Jesosy o tsy rare’eo. (Henteo ka i sarey.)

⁴ Tea ty rare’e naho malaigne ty tsy rare’e manahake i Jehovah ka ty Jesosy. Nisy fotoagne zao reke nahatrea lahilahy raike mate tagnagne, tamy tie ireke nanao ty fanompoa’e tan-tane etoy. Nite hagnampe aze ty Jesosy faie tsy hoe izay i mpitarike fivavahagne mafe fo rey. Ty fagnorihagne i lalàna tamy i Sabatay ty tena nilahibey tamy iareo fa tsy ty hagnampe i lahilahy mate tagnagney. Ino ty nitsapa i Jesosy tamy ze fihetse iareo zay? ‘Niboseke sady nalahelo reke noho ty hamafe ty fo iareo.’​—Mar. 3:1-6.

5. Ino ty toko’e ho tandidientika naho boseke tika naho fa misy tsy rare’e?

⁵ Nahavignetse i Jehovah naho i Jesosy o tsy rare’eo. Tsy diso areke tika naho mahatsapa hoe izay ka. (Efes. 4:26) Faie ko haligno fa ndra tie ara-drare’e aza ty habosehantika, le tsy hahavita hamaha o tsy rare’eo tika. Hanimba ty fihetseham-pontikagne naho ty fahasalamantika ka ty habosehagne tsy voafehe. (Sal. 37:1, 8; Jak. 1:20) Ino areke ty toko’e hataontika naho fa misy tsy rare’e? Hiana-draha boake amy ty modely i Jesosy tikagne.

AKORE TY NATAO I JESOSY NAHO FA NISY TSY RARE’E?

6. Ino ty tsy rare’e niseho tamy i Jesosy tan-tane etoỳ? (Henteo ka i sarey.)

⁶ Nahatrea ndaty maro nihara ty tsy rare’e ty Jesosy tamy tie ireke tan-tane etoy. Nampinday enta-mavesatse o ndatio zao ohatse o mpitarike fivavahagneo. (Mat. 23:2-4) Nitrea’e ka ty fampijalea o mpitondra Romanao o ndatio. Tsy nite hofehé o Romanao ty ankamaroa o Jiosio. Nisy Jiosy tea tanendrazagne nivognogne hialy tamo o Romanao agnisa izay o Zelotao. Faie tsy niagnisa iareo ndra nanohagne o antoko te hinday fagnovagne reo ty Jesosy. Naho fa nifanta’e tie nite hanao aze ho mpanjaka i vahoakey, le niala lavitse iareo reke.​—Jaona 6:15.

7-8. Nagnino ty Jesosy ro tsy nikezake nagnafake o tsy rare’eo tamy tie ireke tan-tane etoy? (Jaona 18:36)

⁷ Tsy nandrambe anjara tamy ty politike tamy ze fotoagne zay ty Jesosy mba hamoagnagne o tsy rare’eo. Ino ty anto’e? Nifanta’e fa tsy managne zo ndra tsy mahay mifampinday o ndatio. (Sal. 146:3; Jer. 10:23) Tsy afake magnafoagne i foto ty tsy rare’ey ka iareo. I Satana Devoly, i raha finorogne ara-pagnahy nanjare mpamono ndatỳ, ty mifehe ty tontolo toy. Mampiasa ty fahefa’e reke mba hahavy o ndatio hanao ty tsy rare’e. (Jaona 8:44; Efes. 2:2) Ndra tie soa fagnahy ka aza ty ndaty raike, le tsy ho vita’e ty hanao ty rare’e lognandro satria reke tsy voririke.​—Mpito. 7:20.

⁸ Nifanta i Jesosy fa i Fanjakàn’Andrianagnaharey raike avao ty tena afake mamoagne i foto ty tsy rare’ey. Izay ty nahavy aze nandany ty fotoa’e naho ty heri’e mba ‘hitoriagne i talily soa miomba i Fanjakàn’Andrianagnahareỳ.’ (Lioka 8:1) Nimea’e toky “ze keré naho maeake ty hamaregnagne” tie, ho foagne o aferafera naho tsy rare’eo. (Mat. 5:6; Lioka 18:7, 8) I fitondran’Agnahare an-dagnitse agne ‘tsy agnisa ty tontolo toỳ’ avao ty hahavita izay fa tsy ty vahaolagne atao o ndatio.​—Vakio ty Jaona 18:36.

TSIKOMBEO TY JESOSY NAHO FA MISY TSY RARE’E

9. Ino ty mahavy azo rese lahatse tie i Fanjakàn’Agnaharey avao ty afake magnafake o tsy rare’eo?

⁹ Maro mandikoatse ty tsy rare’e nitrea i Jesosy tamy tie ireke tan-tane etoỳ ty treantika tie amy izao. Faie mbe i Satana naho o ndaty tsy voririke ambane fahefa’eo avao ty foto ty tsy rare’e amo ze o “andro fara’e” zao. (2 Tim. 3:1-5, 13; Apok. 12:12) Manahake i Jesosy, le fantantikagne ka tie i Fanjakàn’Agnaharey raike avao ty mahavita mamoagne i foto ty tsy rare’ey. Noho itika manohagne tanterake o Fanjakagne iohoe, le tsy militse amy ty goreve ndra amy ty kezake atao o ndatio mba hanoheragne o tsy rare’eo. Dineho ty rahavave Stacy.a Mateteke niarake tamy i ndaty mpanao goreve rey reke taloha ty nianara’e ty hamaregnagne. Faie nanomboke nisalasala reke. Hoe reke: “Tamy iraho nanao gorevey le nieretseretse tie, izao vao ty vahaolagne tena mete. Manohagne i Fanjakàn’Agnaharey raho ty amy izao, le fantako fa io ty tena vahaolagne. Haiko fa hialy hoahy ze ndaty ihara ty tsy rare’e ty Jehovah sady soa mandikoatse amy ze fa niazoko natao amparake izay zay.”​—Sal. 72:1, 4.

10. Nagnino ty goreve atao o ndatio ro tsy mifagnarake amy i toroheve i Jesosy amy Matio 5:43-48 aoy? (Henteo ka i sarey.)

¹⁰ Mateteke, le miafara amy ty habosehagne, tsy fankatoavagne lalàna vaho manimba ty hafa ty fihetseketsehagne atao ty tontolo toy. Faie mifanohetse amy ty raha natao i Jesosy naho nampianare’e zay. (Efes. 4:31) Hoe ty rahalahy Jeffrey: “Ndra tie hoe milamigne zay aza o goreveo, le tsy ela avao le miova ho aly naho fandravagne.” Faie nampianare i Jesosy antika tie toko’e ho tea ze kila ndaty tika, ndra tie tsy mandrambe ndra magnenjeke antika aza iareo. (Vakio ty Matio 5:43-48.) Mikezake mafe tikagne mba hagnalavitse ze raha hahavy antikagne tsy hagnorike ty modely nimea i Jesosy.

11. Nagnino ro va’e ho sarotse amantika ty hanahake i Jesosy kindraike?

¹¹ Fantantika tie i Fanjakàn’Agnaharey avao ty afake mamaha o tsy rare’eo. Faie va’e mbe ho sarotse amantika avao ty hanahake i Jesosy naho fa ihara ty tsy rare’e tika. Dineho ty raha niseho tamy i Janiya naho fa navakavahegne reke. Hoe reke: “Niboseke raho sady nalahelo. Niteako naho nivoasaze agne i nanao ty tsy rare’e rey. Nanohagne antoko manohetse o fagnavakavahagneo areke raho. Nieretseretse raho tie izay ty hahavoaro ahy naho fa mampiseho ty habosehako raho.” Faie naho fa nandeha ty fotoagne, le nitsapa i Janiya tie nila nanao fagnovagne reke. Hoe reke: “Nengako hisy voka’e amy ty fomba fisaignako ty hafa, le ndaty ty natokisako fa tsy i Jehovah. Nanapa-kevetse ty hiala amy fikambanagne mpanao gorevey areke raho.” Rare’e tika naho boseke, faie tsy toko’e hengatika hahavy antika hanohagne o politikeo naho ty olagne amo o fiaraha-monegneo eo zay.​—Jaona 15:19.

12. Nagnino ro fahendreagne ty mifily ty vaovao orihegne?

¹² Ino ty hagnampe antika ho tony avao naho fa misy tsy rare’e? Maro ty nahatsapa fa magnampe ty mifily ty raha ho vakiegne, tsanognagne naho henteagne. Feno ndaty boseke amo o tsy rare’eo naho ndaty mitaraigne amy ty raha atao o fanjakagneo ty raha ila’e trea amy internet ao. Tsy mirehake ty raha misy ka ty vaovao ila’e. Faie ndra tie tena nisy aza i vaovaoy, le tena hagnampe antikagne vao ty fitsanognagne izay? Naho itika mandany fotoagne amy ty fagnenteagne vaovao hoe izay, le hosoregne ndra ho kivy tsy amy ty anto’e. (Ohab. 24:10) Va’e tsy hifantoke amy i tena mahavaha ty tsy rare’e iabỳ ka tikagne, le i Fanjakàn’Agnaharey.

13. Nagnino ty fahazaragne mamaky Baiboly ro hagnampe antikagne naho fa misy tsy rare’e miseho?

¹³ Ty fahazaragne mamaky Baiboly naho ty fisaintsaignagne, le hagnampe antika hiatreke o tsy rare’eo. Tena nisoregne ty rahavave Alia naho fa nahatrea i ndaty nanoagne tsy rare’e rey. Hoe tsy mba voasaze zay i ndaty manao tsy rare’e rey. Hoe reke: “Nitoboke raho sady nagneregneregne tie, ‘tena mino vao raho fa hamaha o olagne reo iaby ty Jehovah?’ Namaky ty Joba 34:22-29 raho tamy izay. Naniahy ahy o andine’e rehoe tie tsy misy raha afake mietake i Jehovah. Ireke raike avao ty tena afake manao ty rare’e, sady ie avao ka ty afake hagnitsy tanterake ze raha miseho. Amparake ty hiavia i Fanjakàn’Agnahare hampihatse ty tena rare’ey, le ino ty azontika atao tie amy izao?

INO TY AZONTIKAGNE ATAO TIE AMY IZAO NAHO FA MISY TSY RARE’E?

14. Ino ty azontika atao amy ty tsy rare’e amy ty tontolo toy eto tie amy izao? (Kolosianina 3:10, 11)

¹⁴ Va’e tsy ho azontika fehezegne ty raha atao o ndatio faie afake mifehe tegna tika. Nidinehegne teo fa toko’e haneho hatea manahake i Jesosy tika. Mandrisike antika hagnaja ty hafa, agnisa izay o ndaty nanao ty tsy rare’e amantikagneo ze hatea zay. (Mat. 7:12; Rom. 12:17) Fale ty Jehovah naho soa fagnahy sady manao ty rare’e amy ze kila ndaty tikagne.​—Vakio ty Kolosianina 3:10, 11.

15. Ino ty voka’e naho fa mizara i hamaregnagne amy Baiboly aoy amo o ndatio tika tie amy izao?

¹⁵ Ty fomba tena soa iatrehagne o tsy rare’eo, le ty firehafagne amy ty hafa ty hamaregnagne amy Baiboly ao. Ino ty anto’e? Satria “ty fahafantaragne i Jehovah”, le afake magnova ty ndaty raike nasiake sady ni-mpiarotegne, mba ho soa fagnahy naho tea filongoagne. (Isaia 11:6, 7, 9) Nilitse tamy ty antoko mpigoreve ty Jemal taloha ty nianara’e ty hamaregnagne, mba hialy amo o fanjakagneo satria nitsapa’e tie tsy manao ty rare’e iareo. Hoe reke: “Tsy ty fialia’o amo o ndatio ty hagnovagne aze. Tsy ty aly ro nagnova ahy, fa ty hamaregnagne nianarako amy Baiboly ao.” Nandrisike i Jemal tsy hialy sasa ty raha nianara’e. Arakarake ty itomboa ty ndaty miova noho ty hamaregnagne agnate Baiboly ao, ty mampihegne ty ndaty manao ty tsy rare’e.

16. Nagnino rehe ro te hizara ty raha tamaegne miomba i Fanjakàgney?

¹⁶ Manahake i Jesosy, le mazoto mirehake amo o ndatio tika tie i Fanjakàn’Agnaharey avao ty tena vahaolagne amo o tsy rare’eo. Mampahery ze nihara ty tsy rare’e o fampitamaegne iohoe. (Jer. 29:11) Hoe ty Stacy i nirehafegne taloha teoy: “Ty fianaragne ty hamaregnagne, le nagnampe ahy hiatreke ty tsy rare’e nitreako naho niseho tamako. Mampionogne antika amy ty alala ty Baiboly ty Jehovah.” Mila vognogne hizara ty hafatse mampahery amy Baiboly ao miomba ty vahaolagne amo o tsy rare’eo rehe. Naho fa rese lahatse amy i hevetse arake ty Soratse Masigne nidinehentika tato rey rehe, le hohai’o ty hagnazava soa o foto-kevetse iohoe naho fa an-dakilasy agne ndra am-piasagne agne.b

17. Akore ty agnampea i Jehovah antikagne mba hahavita hiatreke ty tsy rare’e tie amy izao?

¹⁷ Haintika fa naho mbe i Satana “ty mitondra ty tontolo toy”, le mbe hiatreke tsy rare’e avao tikagne. Faie tsy tihoe tsy misy magnampe ndra tsy manan-draha tamaegne tika, amparake ty hiavia ty fotoagne ‘handroahagne’ aze. (Jaona 12:31) Tsy ty mahavy o tsy rare’e marò avao ty Saontsie i Jehovah amy Baiboly ao, fa ty raha tsapa’e ka noho ty fijaleantika voka irey. (Sal. 34:17-19) Ampianare i Jehovah antika amy ty alala i Ana-dahi’ey ty toko’e hatao amo o tsy rare’eo ty amy izao naho tihoe tsy ho ela i Fanjakà’ey, le hamoagne irey indraike avao. (2 Pet. 3:13) Lonike tika hazoto hitory i talily soa i Fanjakagney avao, sady handigne ty fotoagne hanjakà “ty rare’e naho ty raha vantagne” an-tane etoy.​—Isaia 9:7.