Loharanon-kevetse amy ty Fanompoagne Naho ty Fiaignantika Kristiana
© 2022 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
6-12 MARSA
HARENA AMY TY SAONTSIN’ANDRIANAGNAHARE | 1 TANTARA 23-26
“Nanjare Voalamigne Soa ty Fanompoagne Tamy i Tempolỳ Tao”
it “Levita”: “Andraikitra” § 2
Levita
Voalamigne soa ty asa o Levitao tamy ty andro i Davida. Nisy ty tinendre ho mpagnara-maso, mpiadidy, mpitsara, mpiambegne vavahady naho mpagnaja ze raha sarobily. Levita maro ka ty tinendre hagnampe o mpisorogne reo tamy i tempolỳ tao naho tamy i kiririsa’ey eo vaho tamy i tragno fihinanagney tao, mba hanolotse fagnatetse naho sorogne, hanao fombafomba fagnaliovagne, hadanja, hagnamentatse sady hiambegne. Nizaraegne ho antoko’e 24 o Levita mpihirao, manahake o mpisorogneo avao sady nifandimbe. Natao antsapake ty fizaràgne i andraikitsey. Nanao antsapake ka iareo mba hahafantaragne ty vavahady hambena ze mpiambegne vavahady.—1Ta 23, 25, 26; 2Ta 35:3-5, 10.
it “Mpisorona”: “Teo ambanin’ny fifaneken’ny Lalàna” § 24
Mpisorogne
Sambe hafa ty andraiky o mpisorogne nanompo tamy i tempolỳ ao reo. Natao antsapake ty asa ila’e. Sambe nanompo heregnandro tamy i tempolỳ ao o fizaràgne 24 reo, zane hoe nanompo indroe isan-taogne. Faie ze mpisorogne iaby ro nanompo tao naho fa fete satria agnarivo’e ty fagnatetse natao i vahoakey manahake i tamy nitokanagne i tempolỳ. (1Ta 24:1-18, 31; 2Ta 5:11; ampit. 2Ta 29:31-35; 30:23-25; 35:10-19.) Va’e ho afake nanompo tamy ty fotoagne hafa ka o mpisorogneo, naho tsy nagnelengelegne ty fanompoagne nanendreagne ty hafa zay. Maro o mpisorogneo tamy i Jesosy tan-tane etoỳ hoe ty tantaran-draza o rabio, le zinara tamy ty keleiagne agnisa i fizaràgne tsikiraidraikey i heregnandro nanompoagney. Nanompo andro raike ndra maromaro areke ty keleiagne tsikiraidraike arakarake ty isa i keleiagney.
it “Mozika”: “Tantarany” § 5
Mozike
Nisy Levita 4000 tinendre i Davida ho mpititike raha magneno ty tamy i tempolỳ tao tamy ie vaho naoregney. (1Ta 23:4, 5) “Nampianaregne hihira hoahy i Jehovah” ty 288 tamy iareo, ‘le tena nahay nihira iareo iaby.’ (1Ta 25:7) I Asafa naho i Hemana vaho i Jedotona (ndra i Etana), ro niandraikitse ty mpititike iaby satria sambe mahay mititike raha magneno iareo. Sambe nanagne solon-tegna areke o keleia ty bey o levitaoy satria tarana i Gersoma naho i Kehata vaho i Merary, ana i Levy iareo telo lahy. (1Ta 6:16, 31-33, 39-44; 25:1-6) Niiake 24 ty ana-dahy iareo telo lahy sady agnisa o mpititike tena nahay 288 reo iareo. Natao i antsapakey, le voafily ho lahibey ty fizaràgne tsikiraidraike misy mpititike raha magneno iareo 24. Ty fizaràgne tsikiraidraike ka nisy mpititike ‘tena nahay’ 11. Finily boake amy ty ana-dahy ty bey o levitao naho ty Levita hafa reo. Zinara ho 24, manahake o mpisorogneo areke o Levita 288 ([1 + 11] × 24 = 288) tena nahay nititike raha magneno reo. Naho zaraegne 24 o 3712 sisa’e ‘vaho nianatse reo’, le niampe lahilahy 155 teo hoe eo ty fizaràgne tsikiraidraike. Nampianatse naho nampiofagne Levita 13 teo ho eo iaby areke ty mpititike tena mahay tsikiraidraike. (1Ta 25:1-31) Nisy mpisorogne mpitioke trompetra nagnampe i Levita mpititike raha magneno rey.—2Ta 5:12 ampit. No 10:8.
it “Mpiandry Vavahady”: “Vavahadin’ny tempoly” § 1
Mpiambegne Vavahady
Vavahady i Tempolỳ. Zinara i Davida Mpanjaka o Levitao naho ty mpiasa tamy i tempolỳ tao, agnisa izay o mpiambegne vavahady 4000 reo taloha kede ty nimateza’e. Nanompo fito andro ty fizaràgne tsikiraidraike nisy o mpiambegne vavahady reo isake tie niavy ty toro’e. Niambegne i anjomba i Jehovah-y iareo, le namoha naho nagnily ara-potoagne i lalagne rey. (1Ta 9:23-27; 23:1-6) Nisy ka ty nikarakara ty fagnomezagne nindese o ndatio tamy i tempolỳ ao. (2Mp 12:9; 22:4) Nasia i Joiada Mpisorom-bey mpiambegne manokagne ty tamy i vavahady i tempolỳ eo, tamy i Joasy vaho nihosora’e ho mpanjakay, kera ho vonoe i Atalia Mpanjakavave nandrombake fahefagne i anak’ajajay. (2Mp 11:4-8) Nagnampe i Josia Mpanjaka hagnakatse i fitaovagne nanompoagne i Bala rey, boake amy i tempolỳ ao i mpiambegne lalagne rey, naho fa nifoagna i Josia Mpanjaka i fanompoan-tsampỳ. Noroagne ivela i Jerosalema ey i raha rey.—2Mp 23:4.
Vatosoa Ara-pagnahy
Mahavy Azo vao Mainke ho Falefale ty Fanompoagne An’Andrianagnahare
10 Manompo i Jehovah tika naho fa miarake mihira. (Sal. 28:7) Nihevere o Israelitao ho tapa’e lahibey amy ty fanompoagne i Jehovah o hirao. I Davida Mpanjaka zao nanendre Levita 288 mba ho mpihira amy i tempolỳ ao. (1 Tan. 25:1, 6-8) Manoro ty hateantikagne i Jehovah ka tika tie amy izao naho mihira fideragne ho aze. Tsy ty hasoa ty feontikagne ro tena raha lahibey. Dineho zao: ‘Mateteke tika ro manao fahadisoagne’ naho fa mirehake. Faie tsy mikalagne antika tsy hirehake amo o fiangonagneo eo ndra naho fa amy i fanompoagney ey zay. (Jak. 3:2) Hoe izay ka fa tsy toko’e hataontika sakagne tsy hihiràgne hira fideragne hoahy i Jehovah ty haraty ty feontikagne.
13-19 MARSA
HARENA AMY TY SAONTSIN’ANDRIANAGNAHARE | 1 TANTARA 27-29
“Torohevetse Nimey i Rae Bey Hateay Hoahy i Ana-dahi’ey”
w05 15/2 19 § 9
Anò Avao ty Hahafantaragne Azo tie Kristiana
9 Ianaro i hamarenagne ara-baiboly rey mba hahavy azo ho rese lahatse. Va’e tsy ho soa findesam-batagne manahake o mpanompo i Jehovah-o tikagne naho tsy mahafantatse soa ty Soratse Masigne. (Filipianina 1:9, 10) Tsy maintsy hamaregne ty Kristiana ndra tanora reke ndra antetse fa tena ty hamarenagne agnate Baiboly ao ro inoa’e. Nandrisike ty mpiharo finoagne tama’e hoe izao ty Paoly: “Fantaro soa ze kila raha, le ze soa ro tano.” (1 Tesalonianina 5:2) Toko’e ho taka ty tanora Kristiana managne keleiagne matahotse an’Andrianagnahare, fa tsy afake miantehetse amy ty finoagne anagna ty rae aman-drene’e reke. Nandrisike i Solomona ana’e ohatse ty Davida mba ‘hamantatse i Andrianagnahare i baba’ey naho hanompo aze amy ty fo’e.’ (1 Tantara 28:9) Le ty vatan-tegna i Solomona ro tsy maintsy nikezake hamantatse i Jehovah, fa tsy ampe ty nagnente ze raha natao i baba’e avao mba hanagna’e finoagne. Le vata’e nipay i Jehovah ty Solomona naho fa nihalale tie: “Mba omeo fahendreagne naho fahalalagne raho mba hahaiako hitondra ty vahoake toy. Ia moa ty mahay mitsara o vahoa’o tsiefa reo?”—2 Tantara 1:10.
w12 15/4 16 § 13
Manompoa i Jehovah amy ty Fo Iaby
13 Mazava ty lesogne rambesentikagne. Tena soa tihoe mivory naho manompo tsy tapake. Faie tsy ampe zay naho te hanompo i Jehovah amy ty fontikagne iaby tika. (2 Tan. 25:1, 2, 27) Naho mbe tea ty raha “afara agne” tika, zane hoe ty raha ila’e amy ty tontolo toy eto, le va’e ho simba ty fifandrambesantikagne amy i Jehovah. (Lioka 17:32) Naho ‘malaigne ty raha raty le mipiteke amy ty soa’ avao tikagne vaho izay ho “fagneva ty Fanjakàn’Andrianagnahare.” (Rom. 12:9; Lioka 9:62) Maregne fa va’e hahasoa ndra hahafinaritse ty raha ila’e amy ty tontolo i Satana toy eto. Faie tsy toko’e hisy amy i raha rey hengantikagne hikalagne antikagne tsy hanompo i Jehovah amy ty fontikagne iaby.—2 Kor. 11:14; vakio ty Filipianina 3:13, 14.
w17.09 32 § 20-21
“Mahereza ... le Anò i Asay”
20 Nitiahive i Davida Mpanjaka tamy i Solomona, fa hanohagne aze ty Jehovah amparake ty hività i tempolỳ. (1 Tan. 28:20) Azo antoke fa nanohigne ty fo i Solomona naho nitadidie’e soa i rehan-drae’e zay. Nanao i asay areke reke, ndra tie mbe nitanora sady tsy niampe fahaiagne aza. Nanagne herim-po reke sady nampea i Jehovah, le nivita’e tagnate ty fito taogne tsy tapake i tempoly fanjakay.
21 Afake magnampe antika ho bey herim-po manahake i Solomona ka ty Jehovah, le ho vitantikagne ze raha toko’e hataontikagne ndra amo o keleiagne eo zay ndra amo o fiangonagneo eo. (Isaia 41:10, 13) Hotahie i Jehovah manomboke amy izao naho amy ty hoavy tikagne, naho bey herim-po naho fa manompo aze. “Mahereza” areke “le anò i asay.”
Vatosoa Ara-pagnahy
w17.03 29 § 6-7
Tena Namagne Avao vao Rehe?
Nanagne namagne hafa ka ty Davida sady tena tsy nagnary aze iareo ndra tie tagnate ty sarotse aza. Agnisa izay ty Hosay. (2 Sam. 16:16; 1 Tan. 27:33) Va’e niasa tan-dapa ao reke, le va’e izay ty nahavy iareo amy i Davida Mpanjaka ho mpinamagne bey sady niarake mateteke. Kindraike reke, va’e nirahegne hanao raha manokagne tsy nisy nahafantatse.
Naho fa nagnongagne i Davida tsy ho mpanjaka ty Absaloma ana-dahi’e, le maro ty Israelita nanohagne aze. Faie tsy nanao izay ty Hosay. Nagnorike i Davida reke tamy i Davida tsy maintsy nilaỳ. Tena nalahelo ty Davida satria le ty vata-tegna i ana-dahi’ey ty namalike aze niarake tamy ty ndaty hafa natokisa’e. Faie nanao sorogne ty fiai’e ty Hosay mba tsy hahatomombagne ty hevetse hagnonganagne i Davida. Tsy tihoe noho ireke tan-dapa ty nahavy aze nanao izay. Nanao izay reke satria tsy te hivalike tamy i nama’ey.—2 Sam. 15:13-17, 32-37; 16:15–17:16.
20-26 MARSA
HARENA AMY TY SAONTSIN’ANDRIANAGNAHARE | 2 TANTARA 1-4
“Tsy Nimete ty Fanapahan-kevetse Nirambese i Solomona Mpanjaka”
it “Tafika”: “Israelita” § 15
Tafike
Niova tanterake ty tafy o Islraelio naho fa nanjaka ty Solomona. Nampitombo ty isa ty sovala’e naho ty sareten-tsovala’e reke ndra tie azo rehafegne tie fa nilamigne ty fiaignagne tagnate i fotoagne nanjakà’ey. (henteo KALESY.) Niviliegne naho nihafaregne boake a Ejipta agne ty ankamaroa i sovala rey. Hafara’e reke tsy maintsy namorogne tanàgne maromaro mba hisiagne o antoko maramila vaovao reo. (1Mp 4:26; 9:19; 10:26, 29; 2Ta 1:14-17) Faie tsy nitahie i Jehovah o fagnovàgne natao i Solomona reo, le nihegne ty hery ty tafy o Israelio naho fa nimate ty Solomona sady nizara i fanjakagney. Hoe ty Isaia naho fa tafara tatoy: “Hahatrea loza ze mandeha a Ejipta agne mba hipay fagnampeagne, naho ze miantehetse amo o sovalao, vaho ze mitoky amo o sareten-tsovala findesegne mialio satria hoe maro i raha rey, sady mitoky amo o sovala findesegne mialio satria hoe mahery i raha rey. Tsy mba mitolike amy i Masy o Israelioy iareo, sady tsy mba mipay i Jehovah.”—Is 31:1.
it “Kalesy” § 6-7
Sareten-tsovala
Tamy ty andro i Solomona o Israelio vaho izay nanagne sareten-tsovala findesegne mialy maro. Rinaran’Andrianagnahare tsy hanagne sovala maro o mpanjakao satria tsy miankigne tamy irey ty fiarovagne i firenenay. Tsy ampe avao areke ty sareten-tsovala iareo satria sovala ty nitarike aze. (De 17:16) Hoe ty Samoela miomba ty raha hatao o mpanjakao tamy i vahoakey: “Halae’e ty ana-dahi’areo, le hampandroahe’e ty sareten-tsovala’e.” (1Sa 8:11) Nampamboatse sareten-tsovala hoahy ty tegna’e ty Absaloma naho i Adonia naho fa nipay fomba hagnonganagne i mpanjakay sady sambe nanendre lahilahy 50 hilay aloha i sareten-tsovalay eo iareo. (2Sa 15:1; 1Mp 1:5) Sovala 100 mpitarike sareten-tsovala ty tsy vinono i Davida naho fa nirese’e ty mpanjaka i Zoba.—2Sa 8:3, 4; 10:18.
Nampitomboe i Solomona Mpanjaka ho 1400 ty sareten-tsovala ty tafy o Israelio. (1Mp 10:26, 29; 2Ta 1:14, 17) Natao fitobea naho fikarakaragne o sareten-tsovala iaby reo ty Jerosalema naho ty tanàgne hafa.—1Mp 9:19, 22; 2Ta 8:6, 9; 9:25.
Vatosoa Ara-pagnahy
w05 1/12 19 § 6
Hevetse Miambake amy ty Boke Tantara Faharoe
1:11, 12. Vazoho i Jehovah tamy ty fangataha i Solomona, fa tena nirie o mpanjaka iohoe ty hahazo fahendreagne naho fahalalagne. Mampibaribary ze tena am-pontikagne ao ty vavake ataontikagne aman’Andrianagnahare. Fahendreagne areke ty mamantatse soa ze raha rehafentikagne amy ty vavake.
27 MARSA–2 AVRILY
HARENA AMY TY SAONTSIN’ANDRIANAGNAHARE | 2 TANTARA 5-7
“Ho ao Avao ty Foko”
w02 15/11 5 § 1
Ko Mahafoe ty Fiharoagne Mivory
Nagniry mafe hagnoregne anjomba hoahy i Jehovah ty Davida naho fa tafara tatoy, tamy ireke nanjaka ta Jerosalema taoy. Faie noho ireke nanao aly maro, le hoe ty Jehovah tama’e: “Tsy hagnoregne tragno hoahy ty agnarako rehe.” I Solomona ana’e ty nifilie i Jehovah hagnoregne i tempolỳ. (1 Tantara 22:6-10.) Naharetse fito taogne tsy tapa’e i fagnoregnagney sady nitokane i Solomona io tamy 1026 T.K. Nankasitrake o tempoly iohoe ty Jehovah, le hoe reke: “Fa nihamasineko ty tragno namboare’o toy, mba hampitoerako ty agnarako nainai’e sady ho ato nainai’e ty masoko naho ty foko.” (1 Mpanjaka 9:3) Nankasitrake o tragno iohoe avao ty Jehovah naho fa tsy nivalike tagnatreha’e eo avao o Israelitao. Faie tsy nankasitrake io sasa reke naho fa tsy nanao ze mahity sasa iareo, le ‘nirava’e tsy ho eo sasa i tragnoy.’—1 Mpanjaka 9:4-9; 2 Tantara 7:16, 19, 20.
it “Tempoly”: “Tempolin’i Solomona” § 11
Tempoly
Tantara’e. Naharetse hatrake tamy 607 T.K. o tempoly iohoe (tamy izay io ro rinava ty tafike babiloniana nitarihe i Nebokadnezara Mpanjaka.) (2Mp 25:9; 2Ta 36:19; Je 52:13) Nagnorike fivavahan-diso o Israelitao, le nengàn’Andrianagnahare ho tafihe ty firenena sambe hafa ty Joda naho i Jerosalema. Kindraike iareo, le nangalake ze raha sarobily tamy i tempolỳ tao. Nisy fotoagne ka tsy nivoakarakara i tempolỳ. Nangalake ze raha sarobily tao ka ty Sisaka Mpanjaka i Ejipta (993 T.K.) tamy ty andro i Rehoboama ana i Solomona, 33 taogne teo ho eo tafara i fitokanagney. (1Mp 14:25, 26; 2Ta 12:9) Nagnaja i anjomba i Jehovah-y ty Asa Mpanjaka (977-937 T.K.), faie nangalake volafotsy naho volamena nahaja tao mba homeigne i Beni-hadada I Mpanjaka i Syria reke. Tea’e hagnafoagne i fifagnekeagne nifanoa’e tamy i Basa mpanjaka o Israelioy ty Beni-hadada.—1Mp 15:18, 19; 2Ta 15:17, 18; 16:2, 3.
Vatosoa Ara-pagnahy
w10 1/12 11 § 7
Mahafantatse ty “Am-po o Ndatio ao” Reke
Mampahery antikagne ty vavake natao i Solomona. Va’e tsy hisy ndaty hahatsapa ty fihetseham-pontikagne laleke, zane hoe ty ‘haoreagne naho ty fijaleagne’ mahazo antikagne tsikiraidraike. (Ohabolana 14:10) Faie ony i Jehovah ty am-pontikagne ao sady tena mikarakara antikagne reke. Haivagne ty entantikagne naho mivavake ama’e tika mba hamorake ty am-pontikagne ao. Hoe ty Baiboly: “Ankigno ama’e ze mampinekoneko anareo, satria mikarakara anareo reke.”—1 Petera 5:7.
10-16 AVRILY
HARENA AMY TY SAONTSIN’ANDRIANAGNAHARE | 2 TANTARA 8-9
“Sarobily Tama’e ty Fahendreagne”
w99 1/11 20 § 4
Naho fa Matarike Vata’e
Nanao sorogne lahibey i mpanjakavave i Shebay naho fa nahafoe ty fotoa’e sady nikezake mafe mba hitilihagne i Solomona. Hoe tamy ty faritse misy ty Repoblika Yémen amy hinane zao ty nisy i Sheba. Mba hiaviagne ta Jerosalema agne areke, le nanao lia lavitse 1600 kilometatse i mpanjakavavey naho i aze niarake tama’e nitingitse rameva rey. ‘Boake an-tane lavitse agne reke’ hoe ty Jesosy. Nagnino i mpanjakavave i Shebay ro nanao ze kezake mafe zay? Mba “hitsanogne ty fahendrea i Solomona” ty anto’e voaloha’e niavia’e.—Lioka 11:31.
w99 1/7 30 § 4-5
Fitilihagne Raike Nivalean-tsoa
Ndra manao akore ndra manao akore, le niavy a Jerosalema agne i mpanjakavavey “naho i ndaty maro niarake ama’e rey vaho i rameva ninday raha magnitse naho volamena vaho vatosoa rey.” (1 Mpanjaka 10:2a) Misy ty nirehake fa agnisa i “ndaty maro” niarake ama’e rey ty mpiaro aze ninday fialiagne. Ara-dalàna zay satria ndaty ambone naho nanagne ty maha ie aze o mpanjakavave ninday raha sarobily maro tena lafo vily iohoe.
Faie mareho fa naharey ty laza i Solomona “tamy ty tahina i Jehovah” i mpanjakavavey. Tsy tihoe hanao raharaham-barotse ty nahavy aze nanao o lia lavitse iohoe. Mazava areke fa ty anto’e voaloha’e nahavy i mpanjakavavey hanao izay, le ty mba hitsanogne ty fahendrea i Solomona ndra va’e hiana-draha miomba i Jehovah, i Andrianagnahare i Solomonay reke. Naho ty maregne, le boake amy ty tarana i Sema ndra i Hama i aze mpivavake tamy i Jehovah-y reke, le va’e izay ty anto’e nahavy aze te hahafantatse ty fivavaha o razambei’e rehoe.
w99 1/7 30-31
Fitilihagne Raike Nivalean-tsoa
“Tena nigaga” i mpanjakavave i Shebay naho fa nahatrea ty fahendrea i Solomona naho ty harena i fanjakà’ey. (1 Mpanjaka 10:4, 5) Misy ty mirehake fa ty dika o rehake iohoe “tsy naharehake” i mpanjakavavey. Nisy manam-pahaiagne raike aza nirehake tie nitoragne i mpanjakavavey! Ndra inogn’ino ty raha niseho, le nahalatsa aze ty raha nitrea’e naho ty raha nirei’e. Sambatse hoe reke o mpanompo i Solomonao fa afake mitsanogne ty fahendrea o mpanjaka iohoe. Nisaotse i Jehovah reke noho ty nanendrea’e o mpanjaka iohoe ho amy i sezan-droandriagney eo. Naho fa niavy eo reke nagnomey fagnomezagne lafo vily hoahy i mpanjakay. Ty tontaly ty vola mena avao zao, le fa 40 000 000 dolara naho amy ty vili’e amy izao. Nanao fagnomezagne ka ty Solomona, le nimei’e i mpanjakavavey “ze raha nirie’e iaby.”—1 Mpanjaka 10:6-13.
it “Solomona”: “Nanan-karena sady be voninahitra izy” § 5
Solomona
Trea i mpanjakavavey fa tena soa i tempolỳ naho ty lampa i Solomona. “Tena nigaga reke” nahatrea izay naho ty fomba fiasa ty mpanjotso hanegne naho mpanjotso raha inomegne vaho ty fisikina iareo naho ty sorogne oroagne natolotse tsy tapake tamy i tempolỳ tao. Hoe reke: “Kay ndra ty an-tsasa’e aza tsy nirehafegne tamako! Tena mihoatse lavitse noho ty raha reiko ty fahendrea’o naho ty fanagna’o.” Nirehake reke naho fa niavy eo tie sambatse ze manompo mpanjaka hoe izay. Nanjare nidera naho nisaotse i Jehovah Andrianagnahare reke noho i Jehovah tea o Israelio, le nanendre i Solomona ho mpanjaka hitsara arake ty maregne.—1Mp 10:4-9; 2Ta 9:3-8.
Vatosoa Ara-pagnahy
it “Seza Fiandrianana” § 3
Sezan-droandriagne
Ty sezan-droandria i Solomona avao amy ty ahy o mpanjaka o Israelio ro voarehake amy ty pitsopitso’e. (1Mp 10:18-20; 2Ta 9:17-19) Hoe tamy ty “Lalagne mitafo ty Sezan-droandriagne” tamy i vohitse Moria ta Jerosalemaoy io. (1Mp 7:7) ‘Sezan-droandriagne tsifa bey nipetahagne takela-bolamena niliovegne io, sady nasiagne fisiagne tagnagne nisy tafo’e bontolitoly ty tafara’e tao.’ Vita tamy ty hatae i sezay ndra tie maro aza ty tsifa natao tama’e naho fa henteagne ty fomba namboaragne i tempolỳ. Nasiagne volamena niliovegne naho pinetake pilan-tsifa i sezay, le hoe namboaregne tamy ty tsifa naho volamena amy izay ty fahatreavagne aze. Nisy tohatse kedekede enegne ty mbamy i sezay mbeo sady nisy “liona raike iaby nitsangagne tamy i fisiagne tagnagney eo. Nisy liona 12 ka ty tamy i tohatse kedekede rey eo, le sambe nisy 6 iaby tamy ty agnila’eo.” (2Ta 9:17-19) Mete soa mba hirehafagne ty fahefà ty mpitondra o lionao. (Ge 49:9, 10; Ap 5:5) Hoe nifanandrife tamy i foko Israely 12 nanohagne sady nagneke i mpanjakay rey o liona 12 reo. Nisy fisiagne tomboke volamena ty tambane i sezan-droandriagney eo. Tsy nisy hoe’e o seza tsifa naho volamena nisy tafo’e kedekede iohoe. Tsy nisy nitovy tama’e ty sezan-droandriagne nampiasaegne tamy izay, ndra o nihita o mpikarokeò aza ndra o natao sare tamy ty tsangam-batò ndra o nirehafe ty asa soratse hafao. Maregne vata’e i tihoey tie: “Tsy nisy nanao sezan-droandriagne nanahake izay.”—2Ta 9:19.
17-23 AVRILY
HARENA AMY TY SAONTSIN’ANDRIANAGNAHARE | 2 TANTARA 10-12
“Mangataha Torohevetse Feno Fahendreagne”
w18.06 13 § 3
Tahake Izay Reke Nahazo Sitrake Tamy i Jehovah!
Va’e nivali-doha ty Rehoboama tamy izay tie ino ty raha hiseho naho magnorike ty reha i vahoa’ey reke. Va’e tsy maintsy hafoe’e ty raha ila’e nampiadagne aze naho ty keleia’e vaho ty ndaty niasa tamy i lampa’ey tao. Va’e tsy maintsy hahegne ka ty raha takegne amy i vahoakey. Faie naho tsy magnorike ty reha iareo reke, le va’e higoreve iareo. Ino areke ty hatao’e? Nangatake hevetse tamo o ndaty fa bey taogne nimpanolon-tsay i Solomona rae’e reo reke. Nangatake torohevetse tamo o lahilahy nitovy taogne tama’e reo ka reke naho fa niavy eo, le ty reha iareo ty norihe’e. Hoe reke tamy i vahoa’e rey: “Vao mainke hataoko mavesatse ty bao’areo sady hampitomboeko. Nagnasaze anareo tamy ty karavantsy tsotra ty babako, fa iraho hagnasaze anareo amy ty karavantsy misy raha masiogne.”—2 Tan. 10:6-14.
w01 1/9 28-29
Akore ty Hahafaha’o Handrambe Fanampahan-kevetse Mete Soa?
Nimea i Jehovah o ndaty matotse amo o fiangonagneo eò tika, mba hirehafagne ty fanapahan-keventikagne. (Efesianina 4:11, 12) Naho fa mirehake amo o ndatio tikagne, le tsy toko’e hanahake ty ila’e mitsoeke ndaty sambe hafa amparake ty hahatreava’e ndaty mirehake ze raha tea’e ho rey. Orihe’e ty toroheve ze ndaty zay naho fa avy eo. Toko’e hitadidy soa ty ohatse miomba i Rehoboama tikagne. Nahazo torohevetse mete soa boake amo o ndaty bey taogne niara-niasa tamy i baba’eo reke naho fa tsy maintsy nandrambe fanapahan-kevetse lahibey. Faie ndra aleo’e nagnorike ty torohevetse nimey o nama’e reo. Raty ty fanapahan-kevetse natao’e noho ty fagnoriha’e ty toroheve i nama’e rey, hafara’e nafoe’e ty tapa’e lahibey tamy i fanjakà’ey.—1 Mpanjaka 12:1-17.
Magnantògna o fa nandia fiaignagne naho o managne fahalalagne miomba ty saontsin’Andrianagnahare sady magnaja ty toro lalagne maregne reo naho fa mipay torohevetse. (Ohabolana 1:5; 11:14; 13:20) Manokàna fotoagne mba hisaintsaignagne ty toro lalagne tafilitse amy izay naho ze fagnazavagne nitrea’o boake amy ty fikarohagne natao’o. Naho fa hai’o ty raha rehafe ty Baiboly, le va’e handrambe fanapahan-kevetse mete soa rehe.—Filipianina 4:6, 7.
it “Rehoboama” § 3
Rehoboama
Niavognavogne naho nagnambane ndaty ty Rehoboama, le izay ty nahavy ty ankamaroa o ndatio niala tama’e. Ty foko i Joda naho i Benjamina vaho o mpisorogne tamy ty fanjakagne roe reo naho ty ndaty ila’e tamy i foko foloy avao areke ty nanohagne ty tarana i Davida.—1Mp 12:16, 17; 2Ta 10:16, 17; 11:13, 14, 16.
Vatosoa Ara-pagnahy
it “Demonia miendrika osy” § 3-4
Demonia sare ose
Tsy mivantagne ty nirehafa i Josoa aze tie nisy voka’e tamo o Isiraelio ty fivavahan-diso ta Ejipta agne. (Js 24:14) Nirehake ka ty Ezekiela fa mbe nanompo sampy iareo ela bey tafara tatoy. (Ezk 23:8, 21) Nivavake tamy ty ose ty Israelita ila’e manahake ty natao iareo ta Ejipta agne, lohotsie fa ty ta Ejipta Ambane agne hoe ty manam-pahaiagne ila’e, kanao rinaran’Andrianagnahare tsy hanolotse ‘sorogne hoahy ty demonia sare ose’ iareo tie tan-tane efetse tagne (Le 17:1-7), kanao ka ty Jeroboama nanendre mpisorogne ‘ho amy i toeragne abo rey ey mba hanompo o demonia sare ose naho anak’agnombe namboare’e rey.’ (2Ta 11:15) Nirehake ty Herodote (II, 46) fa nitsikombe ze o fivavaha o ejipsianao zao o Grika nino i Pan naho ty andrianagnahare ty ala managne fagnirian-draty reo. Ie naho fa tafara tatoy, le natoro tie managne tsifa naho ohin’ose vaho tombon’ose iareo. Misy ty mirehake fa o biby ty tapa’e naho ndaty ty tapa’e nivavahagne reo ty nahavy o nirehake ty vata’e ho kristiana talohao (t. 476-1000) hanao ty sare i Satana ho managne ohi’e naho tsifa’e vaho tombo’e mivaky roe ty hotro’eo.
Faie tsy voarehake tie inogne maregne o “voloegne” (seʽirim) reo. Misy ty mihevetse fa ose ndra saren’ose nivavahagne i raha rey. Faie tsy misy porofo magnamaregne izay sady tsy mirehake izay ka ty Baiboly. Va’e ho tagnate ty eretsere o nivavake tama’e reo avao i andrianagnahare diso rey ro hoe sare ose ndra volovoloegne. Ndra ka va’e ho fagnaratiagne i sampy rey avao tihoe “ose”, tsy misy hafa amy ty rehake tihoe sampy nadika tihoe “vongan-tay” tamy ty voaloha’e. Faie tsy tay ty namboaragne o sampio.—Le 26:30; De 29:17.
24-30 AVRILY
HARENA AMY TY SAONTSIN’ANDRIANAGNAHARE | 2 TANTARA 13-16
“Naho fa Ombia rehe ro Mila Miantehetse amy i Jehovah?”
Ry Rahalahy Tanora, Anò ze Hahavy Azo Hatokisa o Ndatio
12 Niambane naho nibey herim-po ty Asa Mpanjaka tamy ireke mbe nitanoray. Ireke ty nandimbe i Abia rae’e. Naho fa nanomboke nanjaka reke, le nifoagna’e ty fanompoan-tsampy tamy i tanàgney teo. ‘Nandily ty ndaty ta Joda tao ka reke mba hipay i Jehovah, i Andrianagnahare ty raza’ey naho hankatò ty Lalàna’e vaho ty lili’e.’ (2 Tan. 14:1-7) Naho fa nanafike i Joda ka ty Zera Etiopiana naho ty tafi’e nisy maramila miiake 1000000, le nangatake fagnampeagne tamy i Jehovah ty Asa. Hoe reke: ‘O Jehovah, tsy sarotse ama’o ty magnampe o ndatio, ndra maro reke, ndra tsy managne hery. Ampeo zahay Jehovah Andrianagnahare’ay, fa ihe ro tavandrae’ay.’ Trea amo o raha natao i Asa naho rineha’e rehoe fa mahilala reke sady tena natoky tie vita i Jehovah ty magnavotse aze naho o vahoa’eo. Natoky i Jehovah, i Baba’e an-dagnitse agney ty Asa, le ‘natao i Jehovah rese tagnatreha’eo o Etiopianao.’—2 Tan. 14:8-12.
Ry Rahalahy Tanora, Anò ze Hahavy Azo Hatokisa o Ndatio
13 Azo antoke fa magneke rehe tie tena tsy mora ze o hialy amo o maramila 1000000 zao. Faie niantehetse tamy i Jehovah ty Asa, le nivita’e ty nandrese iareo. Faie nampanahelo fa tsy nanao hoe izay reke naho fa nisy olagne hafa nanjò aze. Naho fa nagnorohoro aze ohatse ty Basa raty fagnahy, mpanjaka o Israelio, le nangatake fagnampeagne tamy i mpanjaka i Syriay reke. Loza ty voka ze raha natao i Asa zay! Izao ty nisaontsie i Jehovah tama’e tamy ty alala i Hanany mpaminany: ‘Noho i rehe niantehetse tamy i mpanjaka i Syriay fa tsy tamy i Jehovah Andrianagnahare’o, le afake hilay azo ty tafy i mpanjaka i Syriay mba tsy ho mate an-tagna’o.’ Tsy izay avao, fa lelia’e nitohy avao ze aly iareo zay. (2 Tan. 16:7, 9; 1 Mpanj. 15:32) Ino ty lesogne azo ianaragne boake amy izay?
Ry Rahalahy Tanora, Anò ze Hahavy Azo Hatokisa o Ndatio
14 Mikezaha hiambane naho hiantehetse amy i Jehovah avao. Naseho’o tamy irehe natao badisay fa tena manam-pinoagne naho matoky i Jehovah rehe. Nahafale i Jehovah ka ty nandrambe azo ho agnisa ty keleia’e. Tombotsoa lahibey zay. Faie mila miantehetse amy i Jehovah avao rehe ndra tie amy hinane zao aza. Hoe mora ty miantehetse amy i Jehovah naho fa handrambe fanapahan-kevetse lahibey rehe. Faie akore ty atao’o amy ty raha ila’e? Tena mila miantehetse amy i Jehovah avao rehe ndra inogn’ino fanapahan-kevetse rambese’o. Agnisa izay, ty fihisàgne naho ty asa tea’o hatao vaho ty tanjogne tea’o ho tratraregne. Ko miantehetse amy ty hilala’o manokagne. Manoa fikarohagne mba hahatreava’o toro lalagne hagnampe azo handrambe fanapahan-kevetse soa, le ampiharo i toro lalagney. (Ohab. 3:5, 6) Naho manao izay rehe, le hampifale i Jehovah ty raha atao’o sady hagnaja azo ka ty ndaty amo o fiangonagneo eo.—Vakio ty 1 Timoty 4:12.
Vatosoa Ara-pagnahy
w17.03 19 § 7
Manompoa i Jehovah amy ty Fo’o Iaby
7 Akore ty ahafantaragne tie manompo i Jehovah amy ty fo iaby tikagne ndra tsy manao izay? Eretsereto zao: ‘Hankatò i Jehovah lognandro vao raho ndra tie sarotse aza ty manao izay kindraike? Hanao ze azoko atao vao raho mba hiarovagne o fiangonagneo tsy ho voatarike hanao raty?’ Tena be herim-po ty Asa satria nivita’e ty nanitake i Maka tsy ho “mpanjakavave.” Mila manahake aze ka rehe. Akore ohatse naho misy longo’o ndra nama’o nanao fahotagne lahibey, faie tsy nibebake le nivoaroake? Tapa-kevetse vao rehe fa tsy hifandrambe ama’e sasa? Handrisike azo hanao inogne ty fo’o?