FAGNAZAVAGNE
1 JEHOVAH
I Jehovah ty tahinan’Andrianagnahare. Ty dika izay, “Mahavita Magnatò Ze Raha Ampitamae’e Reke.” Tompo ty hery reke sady namorogne ze kila raha. Managne hery hanoagne ze raha teà’e hatao ka reke.
Litera efatse amy ty rehake Hebereo ty nanoratagne ty tahinan’Andrianagnahare. YHWH ndra JHVH ty fomba isehoa’e amy ty rehake Angilé. Miseho im-7000 amy ty Baiboly soratse Hebereo tam-boaloha’e ty tahinan’Andrianagnahare. Sambe hafa ty fomba fanorata o ndatio tihoe Jehovah, faie miankigne amy ty fireha iareo ty anognona’e aze.
2 BOAKE AMY ‘TY HERY TY FAGNAHY MASIGNE’ TY BAIBOLY
Heven’Andrianagnahare ty Baiboly, faie ndaty ty nampanorate’e aze. Mitovy amy ty rangahe raike mampanoratse taratasy ty ana’e. Nampiasa ty fagnahi’e masigne ty Jehovah hitari-dalagne o mpanoratse Baiboly reo mba hanoratse ty heve’e. Sambe hafa ty fomba nitariha ty fagnahy masigne iareo. Misy tamy ty alala ty fahitagne ndra nofy, le izay ty sinora iareo.
3 FANOROAGNE
Fampianaragne agnate Baiboly magnazava hamarenagne fototse ty atao tihoe Fanoroagne. Intoy ohatse misy Fanoroagne: “Manimba ty havagnonagne o ragnetse ratio.” Mampianatse antikagne zay fa mete hisy voka’e raty ndra soa ty firagnetantikagne ama o ndaty. (1 Korintianina 15:33) Intoy ka misy Fanoroagne hafa: “Ze tongise o ndatio avao ro hovokare’e.” Mampianatse antikagne zay fa tsy azontikagne ilaisagne ty voka ze raha nataontikagne.—Galatianina 6:7.
4 FAMINANIAGNE
Hafatse boake aman’Andrianagnahare ty atao tihoe faminaniagne. Va’e ho fagnazavagne miomba ty zoton’arofon’Andrianagnahare, fampianaragne miomba ty findesam-batagne, lily ndra fitsaràgne zay. Va’e ho hafatse miomba ty raha hiseho amy ty hoavy ka zay. Maro ty faminania ty Baiboly fa niseho.
5 FAMINANIAGNE MIOMBA I MESIA
Niseho tamy i Jesosy raike avao ze faminania ty Baiboly miomba i Mesia. Henteo ty efajoro manao tihoe “Faminaniagne Miomba i Mesia.”
▸ Toko. 2, feh. 17, fagnamarehagne ambane peje.
6 TY FAGNIRIA I JEHOVAH MIOMBA TY TANE TOY
Namorogne ty tane toy ho paradisa hitoboha ze ndaty tea aze ty Jehovah. Tsy miova i fikasa’e zay. Tsy ho ela ty Andrianagnahare, le hagnafake o haratiagneo sady hagnomey fiaignagne nainai’e ty mpanompo’e.
7 SATANA DEVOLY
I Satana ty anjely voaloha’e nanohetse an’Andrianagnahare. Natao tihoe Satana, ndra “Mpanohetse” reke fa nandietse i Jehovah. Natao tihoe Devoly, ndra “Mpagnaratiraty” ka reke. Io ty agnaragne nimeigne aze, ty anto’e mirehake vande miomba an’Andrianagnahare reke sady mamitake o ndatio.
8 ANJELY
Fa ela bey taloha ty namorogna i Jehovah ty tane toy ty namorogna’e o anjelio. Finoro’e hiaigne an-dagnitse agne iareo. An-jato tapetrisa’e mahery ty isa o anjelio. (Daniela 7:10) Sambe managne ty agnara’e naho ty karaza’e iareo. Miambane o anjely tsy mivalikeo, le tsy magneke hivavaha o ndaty. Sambe managne ty toera’e naho ty asa nanendreagne aze iareo. Agnisa ze asa zay ty fanompoagne agnatreha ty sezan-droandriagne iambesara i Jehovah. Ty ila’e mpinday hafatse, miaro naho mitarike ty mpanompo i Jehovah an-tane etoy, mampihatse ty lilim-pitsarà’e, mitarike ty asa fitoriagne. (Salamo 34:7; Apokalypsy 14:6; 22:8, 9) Amy ty hoavy, hiarake amy i Jesosy iareo amy ty aly Hara-magedona.—Apokalypsy 16:14, 16; 19:14, 15.
▸ Toko. 3, feh. 5; Toko. 10, feh. 1
9 OTA
Ze raha tsapantikagne, ndra eretseretentikagne, ndra ataontikagne mifanohetse amy ty zoton’arofo i Jehovah ro atao tihoe ota. Manimba ty fifandrambesantikagne amy i Jehovah ty ota, faie nagnomey lily naho fanoroagne hoantikagne reke mba hagnampe antikagne tsy hanota. Voririke iaby ze raha namboare i Jehovah tamy ty voaloha’e, faie nanota ty Adama naho i Eva naho fa tsy nagnorike ty saontsy i Jehovah, le nanjare tsy voririke. Nihantetse naho nimate iareo. Mihantetse naho mate manahake iareo ka tikagne fa nandova ota.
▸ Toko. 3, feh. 7; Toko. 5, feh. 3
10 HARA-MAGEDONA
Alin’Andrianagnahare handravàgne ty tontolo i Satana toy naho ty raha raty iaby ty atao tihoe Hara-magedona.
▸ Toko. 3, feh. 13; Toko. 8, feh. 18
11 FANJAKÀN’ANDRIANAGNAHARE
Fitondragne naore i Jehovah an-dagnitse agne ty atao tihoe Fanjakàn’Andrianagnahare. I Jesosy Kirisity ty Mpanjaka’e. Hampiasa o Fanjakagne iohoe ty Jehovah amy ty hoavy mba hagnafake o haratiagneo. Ty Fanjakàn’Andrianagnahare ro hitondra ty tane toy.
12 JESOSY KIRISITY
Finoron’Andrianagnahare taloha ze kila raha ty Jesosy. Nirahe i Jehovah ho an-tane etoy ty Jesosy mba hagnomey ty fiai’e hoahy ze kila ndaty. Naho fa vinono ty Jesosy, le vinelo i Jehovah indraike. Fa Mpanjaka ty Fanjakàn’Andrianagnahare an-dagnitse agne ty Jesosy amy hinane zao.
13 FAMINANIAGNE MIOMBA TY 70 HEREGNANDRO
Nirehafe ty Baiboly mialoha ty fotoagne hisehoa i Mesia. Hiseho zay naho fa tapetse ty fe-potoagne 69 heregnandro. Nanomboke zay tamy ty taogne 455 T.K. sady nifaragne tamy ty taogne 29 A.K.
Akore ty ahafantarantikagne fa nifaragne tamy ty taogne 29 A.K. zay? Tamy ty taogne 455 T.K. ty nanomboha ty 69 heregnandro, naho fa niavy ta Jerosalema tao ty Nehemia mba hagnoregne indraike i tanàgney. (Daniela 9:25; Nehemia 2:1, 5-8) Naho fa mirehake “heregnandro” tikagne le avy le 7 andro ty an-tsaintikagne ao. O heregnandro rehafegne amo faminaniagne iohoe, tsy heregnandro misy fito andro fa heregnandro misy fito taogne, mifagnarake amy ty faminaniagne manao tihoe “andro raike hosoloagne taogne raike.” (Nomery 14:34; Ezekiela 4:6) Ty dika izay, misy fito taogne ty heregnandro tsikiraidraike amo o 69 heregnandro iohoe. Naho atambatse zay, le magnomey 483 taogne (69x7). Naho magnisake 483 taogne manomboke amy ty taogne 455 T.K. tikagne, le avy amy ty taogne 29 A.K. Natao badisa ty Jesosy sady lasa Mesia tamo o taogne iohoe.—Lioka 3:1, 2, 21, 22.
Mirehake fito taogne fagnampe’e ka i faminaniagne nirehafegne teoy. Tagnate i fotoagne zay, tamy ty taogne 33 A.K., ty namonoagne i Mesia. Tamy ty taogne 36 A.K. ro nanomboke nitoriegne tamy ty firenena iaby ty talily soa miomba i Fanjakàn’Andrianagnaharey fa tsy tamy ty Jiosy avao.—Daniela 9:24-27.
14 FAMPIANARAN-DISO MIOMBA TY TIRINITE
Rehafe ty Baiboly fa i Jehovah Andrianagnahare ro Mpamorogne sady ie ka ro namorogne i Jesosy taloha ze kila raha. (Kolosianina 1:15, 16) Tsy Andrianagnahare Tompo ty Hery ty Jesosy. Tsy nihaboke ho nitovy aman’Andrianagnahare reke. Naho ty maregne, le hoe reke: “Bey mihoatse ahy ty Rae.” (Jaona 14:28; 1 Korintianina 15:28) Mampianatse miomba ty Tirinite ty fivavahagne ila’e. Andrianagnahare telo miharo raike ty atao tihoe Tirinite. Le ty Rae, ty Anake naho ty fagnahy masigne. Tsy misy rehake tihoe “Tirinite” ty agnate Baiboly ao. Fampianaran-diso zay.
Hery tsy trea maso ampiasaen’Andrianagnahare mba hanoagne ty zoton’arofo’e ty fagnahy masigne. Tsy ndaty ty fagnahy masigne. “Sambe feno fagnahy masigne” ohatse ty Kirisitianagne taloha, le hoe ty Jehovah: “Handatsahako ampaha’e amy ty fagnahiko ty karaza-nofotse iaby.”—Asan’ny Apostoly 2:1-4, 17.
▸ Toko. 4, feh. 12; Toko. 15, feh. 17
15 LAKOROÀ
Tsy mampiasa lakoroà ty Kirisitianagne maregne naho fa mivavake aman’Andrianagnahare. Inogne ty anto’e?
Fampiasa ty fivavahan-diso taloha ty lakoroà. Nampiasaegne tamy ty fanompoan-tsampy naho ty fombafomba misy fanoagne firaisagne ty lakoroà tie taloha. Tsy nampiasa lakoroà ty Kirisitianagne naho fa nivavake, tagnate ty 300 taogne tafara ty nimateza i Jesosy. Natao i Constantin Mpanjaka Romanegne ho mareke amantaragne ty Kirisianagne ty lakoroà naho fa tafara tatoy. Nampiasaegne ho famantaragne ty Kirisitianagne ty lakoroà mba hisarihagne ndaty maro. Faie tsy misy ifandrambesa’e amy i Jesosy Kirisity ty lakoroà. Izao ty fagnazavà ty Fangalan-kilala Katolika Vaovao (angilé): “Nampiasa lakoroà iaby ndra ty ndaty taloha ty andro Kirisitianagne ndra ty ndaty tsy kirisitianagne.”
Tsy nimate tamy ty lakoroà ty Jesosy. “Hatae mahity,” ndra “boda-katae,” ndra “hatae” ty rehake girìke atao tihoe “lakoroà.” Hoe ty boke Ty Baiboly ragnetse (angilé): “Tsy misy rehake manondro boda-katae roe ty rehake girìke amy [Tesitamenta Vaovao] ao.” Hatae mahity ty nimateza i Jesosy.
Tsy teà i Jehovah hampiasa sare ndra mareke tikagne naho fa mivavake ama’e.—Eksodosy 20:4, 5; 1 Korintianina 10:14.
16 FAHATSIAROVAGNE
Nandily ty mpiana’e mba hankalaza ty Fahatsiarovagne ty nahafateza’e ty Jesosy. Manao izay indraike isan-taogne isake ty 14 Nisana iareo, mitovy amy ty date nankalazà o Isiraelitao Pasake. Mifanandrife amy ty vata i Jesosy naho ty lio’e, ty divay naho mofo. Ampandalovegne amy ty ndaty tsikiraidraike o raha rehoe naho fa Fahatsiarovagne. Ze hiarake manjaka amy i Jesosy an-dagnitse agne avao ro mihinagne i mofoy naho minogne i divaỳ. Magnatreke avao fa tsy mihinagne i mofoy ndra minogne i divaỳ ze ndaty mitamà hiaigne nainai’e an-tane etoy naho fa Fahatsiarovagne.
17 AIGNE
Ampiasaegne mba hirehafagne 1) ndaty, 2) biby, ndra 3) fiay o ndaty ndra biby ty rehake tihoe “aigne” amy ty Dikan-drehake Tontolo Vaovao Angilé. Intoagne misy ohatse:
Ndaty: “Tamy ty andro i Noa ... ndaty tsy ampe, ie zay, ndaty valo avao ty nindese’e, le nitoly soa boake an-drano ey.” (1 Petera 3:20) Mifanandrife amy ty “aigne” o ndaty rehafegne rehoe, le i Noa mirovaly, i ana’e telo lahy rey miharo amy ty vali’e.
Biby: “Hoe ty Andrianagnahare: ‘Misia raha managnaigne maro mifagneagne ty agnate rano ao, sady misia biby mitiligne mihelakelagne ambone taney, ampagnivoa i lagnitsey eo.’ Le hoe ka ty Andrianagnahare: ‘Magnakara raha managnaigne sambe amy ty karaza’e rehe tane, le biby harègne naho biby milaly vaho biby hako ambone taney, le sambe amy ty karaza’e iaby.’ Le nisy zay.”—Genesisy 1:20, 24.
Fiay o ndaty ndra biby: Hoe ty Jehovah tamy i Mosesy: “Miheregna a Ejipita agne, fa nimate iaby i ndaty nikinia ty fiai’oy.” (Eksodosy 4:19) Hoe ty Jesosy tamy ie tan-tane etoỳ: “Izaho ro mpiarake fanjaka. Ty mpiarake fanjaka mahafoe ty fiai’e hoahy o agnondrio.”—Jaona 10:11.
Fagnampe izay, naho misy ndaty raike manao raha amy ty ‘fiai’e iaby’, le midika zay fa an-tsitrapo naho amy ty heri’e ty anoa’e aze. (Matio 22:37; Deoteronomia 6:5) Azo ampiasaegne mba hamaritagne fagniriagne mafe amy ty raha miaigne ka ty rehake tihoe “aigne.” Tsy misy aigne ty ndaty raike naho fa mate.—Nomery 6:6; Ohabolana 23:2; Isaia 56:11; Hagay 2:13.
▸ Toko. 6, feh. 5; Toko. 15, feh. 17
18 FAGNAHY
Va’e hanagne heve’e maromaro ty rehake Girìke naho Hebereo amy ty Dikan-drehake Tontolo Vaovao Angilé nadika tihoe “fagnahy.” Faie raha tsy trea maso avao ty amaritagne aze. Ohatse: Tioke, ndra fofogn’ay o ndaty naho biby. Azo irehafagne ty anjely, ty fagnahy masigne ndra ty hery ampiasaen’Andrianagnahare ka tihoe fagnahy. Tsy mampianatse ty Baiboly tie misy fagnahy mbe velogne misarake amo o ndatio naho fa mate reke.—Eksodosy 35:21; Salamo 104:29; Matio 12:43; Lioka 11:13.
▸ Toko. 6, feh. 5; Toko. 15, feh. 17
19 GEHENA
Lavake nifagnoroagne fako marine i Jerosalema ty atao tihoe Gehena. Tsy misy porofo ahafantaragne tie nampijalegne ndra noroagne velogne tamo o lavake iohoe ty biby ndra ty ndaty tamy ty andro i Jesosy. Ty dika izay, tsy toeragne tsy trea maso fampijalejaleagne naho fagnoroagne ty mate nainai’e ty atao tihoe Gehena. Naho fa nirehake ty Jesosy fa misy ndaty hatorake amy i Gehena agne, le famonoagne nainai’e ty teà’e horehafegne.—Matio 5:22; 10:28.
20 VAVAKE NAMPIANARE I TOMPO
Nampianatse ty mpiana’e hivavake ty Jesosy. Izay ty atao tihoe Vavake Nampianare i Tompo, ndra Rainay Izay any An-danitra, ndra vavake modely. Nampianatse antikagne hivavake hoe izao ohatse ty Jesosy:
“Homasinegne abey ty tahina’o”
Mivavake tikagne mba hagnaliovagne ty tahina i Jehovah naho ty laza’e vaho ty vande miomba aze. Soa tie mba hagnomeza ze raha an-dagnitse agne naho ze raha an-tane etoy voninahitse naho haja ty tahinan’Andrianagnahare.
“Ho avy abey i Fanjakà’oy”
Mivavake ty hiavia i Fanjakàn’Andrianagnaharey tikagne mba handrava ty tontolo i Satana toy naho hitondra ty tane toy sady hagnova aze ho paradisa.
“Hanoegne an-tane etoy abey ze zoton’arofo’o”
Mivavake tikagne mba ho tanterake ty fikasa i Jehovah miomba ty tane toy. Amy izay ho voririke sady hiaigne nainai’e amy i paradisay ao ty ndaty mankatò. Toe izay ka ty fagniria i Jehovah hoahy ty ndaty tamy ty voaloha’e.
21 SOLOVOIGNE
Nagnomey i solovoigney ty Jehovah mba hagnavotagne o ndatio amy ty ota naho ty fahafatezagne. Raha lafo vily mba hagnaregnagne indraike i fiaignagne voririke nafoe i Adamay naho hagnaregnagne ty fifandrambesagne amy i Jehovah, ty atao tihoe solovoigne. Nirahen’Andrianagnahare ho an-tane etoy ty Jesosy mba ho mate hoahy ty ndaty mpanota. Naho fa nimate ty Jesosy, le manjare managne fahafahagne hiaigne nainai’e naho ho voririke o ndatio.
▸ Toko. 8, feh. 21; Toko. 9, feh. 13
22 NAGNINO RO MIAMBAKE TY TAOGNE 1914?
Rehafe ty faminania i Daniela toko faha-4 amantikagne fa naoregne tamy ty taogne 1914 ty Fanjakàn’Andrianagnahare.
Faminaniagne: Nampagninofy i Nebokadenezara Mpanjaka ty Jehovah miomba ty hatae raike jabajaba tinampake. Trea tagnate i nofỳ ao fa finehe vy naho saba ty foto i hataey mba tsy hitiria’e agnate ty “fe-potoagne fito.” Naho fa niavy eo, le nitiry indraike i hataey.—Daniela 4:1, 10-16.
Inogne ty dika o faminaniagne iohoe: Mampiseho ty fitondràn’Andrianagnahare i hataey. Nampiasa mpanjaka ta Jerosalema tao mba hitondra o Isiraelitao ty Jehovah, tagnate ty taogne maro. (1 Tantara 29:23) Tapetse ty fitondrà i mpanjaka rey naho fa nivalike tamy i Jehovah iareo. Rava ty Jerosalema tamy ty taogne 607 T.K. Nanomboke teo i “fe-potoagne fitoy.” (2 Mpanjaka 25:1, 8-10; Ezekiela 21:25-27) Ty “fe-potoagne fito” ro teà i Jesosy ho rehafegne naho fa nirehake reke tie: “Holialià ty hafa firenena ty Jerosalema amparake ty hitapera i andro fa tinondro hoahy ty hafa firenenay.” (Lioka 21:24) Ty dika izay, mbe tsy nifaragne i “fe-potoagne fitoy” tamy i Jesosy niavy an-tane etoỳ. Nampitamà ty Jehovah fa hanendre Mpanjaka naho fa tapetse i “fe-potoagne fitoy.” I Jesosy, o Mpanjaka vaovao tinendre i Jehovah iohoe sady hinday fitahiagne nainai’e hoahy ty mpanompo’e an-tane etoy.—Lioka 1:30-33.
Ty halava i “fe-potoagne fitoy”: Naharetse 2 520 taogne i “fe-potoagne fitoy.” Naho magnisake 2 520 taogne manomboke amy ty taogne 607 T.K. tikagne, le mifaragne amy ty taogne 1914. Tamo o fotoagne iohoe ty nanendrea i Jehovah i Jesosy ho Mesia naho ho Mpanjaka ty Fanjakàn’Andrianagnahare an-dagnitse agne.
Akore ty nahazoantikagne ty isake 2 520? Rehafe ty Baiboly fa magnomey 1 260 andro ty fe-potoagne telo naho tapa’e. (Apokalypsy 12:6, 14) In-droe o fe-potoagne iohoe ty “fe-potoagne fito” ndra 2 520 andro. Magnomey 2 520 taogne ty 2 520 andro, naho henteagne ty faminaniagne manao tihoe “andro raike hosoloagne taogne raike.”—Nomery 14:34; Ezekiela 4:6.
23 MIKAELA ARIKANJELY
“Filoha ty anjely” ty dika ty rehake manao tihoe “arikanjely.” Rehafe ty Baiboly mazava soa fa raike avao ty arikanjely. Mikaela ty agnara’e.—Daniela 12:1; Joda 9.
Mpitarike ty tafik’anjelin’Andrianagnahare tsy mivalike ty Mikaela. Izao ty rehafe ty Apokalypsy 12:7: “I Mikaela naho o anjeli’eo nialy tamy i dragogney ... vaho o anjeli’eo.” Rehafe ty boke Apokalypsy fa Mpitarike ty tafik’anjelin’Andrianagnahare ty Jesosy. Agnaragne hafa itokavagne i Jesosy ka tihoe Mikaela.—Apokalypsy 19:14-16.
24 ANDRO FARA’E
Fotoagne miambake hiseho aloha ty handravà ty Fanjakàn’Andrianagnahare ty tontolo i Satana toy, ty atao tihoe andro fara’e. Mampiasa tihoe “fifaragna ty tontolo toy” naho ty “fagnatreha i ana o ndatỳ” ka ohatse ty faminaniagne ila’e mba hirehafagne o fotoagne iohoe. (Matio 24:3, 27, 37) Nanomboke ty “andro fara’e” naho fa nanomboke nanjaka an-dagnitse agne i Fanjakàn’Andrianagnaharey tamy ty taogne 1914. Hifaragne zay naho fa ho ravaegne ty tontolo i Satana toy amy i Hara-magedonay.—2 Timoty 3:1; 2 Petera 3:3.
25 FAMELOMAGNE TY MATE
Naho fa aheren’Andrianagnahare amy ty ndaty nimate indraike ty fiai’e, le izay ty atao tihoe famelomagne ty mate. Mirehake ndaty sive vinelogne amy ty mate ty Baiboly. Agnisa ty nanao izay ty Elia, Elisa, Jesosy, Petera naho i Paoly. Ty herin’Andrianagnahare ty nahavità iareo o fahagagagne iohoe. Mampitamà ty Jehovah fa “hisy ty famelomagne ze maregne naho ze tsy maregne” mba hiaigne an-tane etoy. (Asan’ny Apostoly 24:15) Mirehake famelomagne ty mate ho an-dagnitse agne ka ty Baiboly. Hiseho zay naho fa hovelomen’Andrianagnahare mba hiaigne an-dagnitse agne miarake amy i Jesosy, i ndaty voafily, ndra voahosotse rey.—Jaona 5:28, 29; 11:25; Filipianina 3:11; Apokalypsy 20:5, 6.
26 FIFANDRAMBESAGNE AMY TY DEMONIA
Mifandrambe amy ty fagnahy raty ndra demonia ty mpanao sikily, ndra ambiasa, ndra mpagnorike andro. Va’e hifandrambe ama’e mivantagne ndra ankolake iareo amy ty alala ty fitsaboagne, ndra amy ty alala ty ndaty mifandrambe amy ty mate. Maro ty ndaty mifandrambe amy ty fagnahy raty. Ty anto’e, inoa iareo ty fampianaran-diso tihoe mbe velogne ty fagnahy ty ndaty mate sady mbe magnangatse. Mitarike o ndatio tsy hagnorike an’Andrianagnahare o demoniao. Fifandrambesagne amy ty demonia ty fagnorihagne andro, fanoagne sikily, mazỳ, fanoagne aoly, finoanoam-poagne, mpijoro naho ty famonjeagne ambiasa. Hoe tsy mampagnino ndra mahafinaritse ty fampiasagne boke ndra gazete, fagnoriham-bitagne, mazỳ, sare mihetseke, filima ndra hira mirehake fifandrambesagne amy ty demonia. Misy ifandrambesa’e amy ty demonia ka ty fombafomba atao amy ty mate. Agnisa izay ty havoriagne, fankalazagne ty fete ty mate, fanoagne sorogne hoahy ty mate, fanoagne remavoigne, ndra fanoagne ari-tory. Mifoke rongony ty ndaty ila’e naho fa mampiasa ty hery ty demonia.—Galatianina 5:20; Apokalypsy 21:8.
▸ Toko. 10, feh. 10; Toko. 16, feh. 4
27 ZO I JEHOVAH HITONDRA
Andrianagnahare Tompo ty Hery ty Jehovah sady namorogne ze kila raha iaby. (Apokalypsy 15:3) Izay ty mahavy aze ho Tompo ze kila raha sady managne zo hitondra, ndra fahefagne feno hanapake amy ty raha niforogne’e. (Salamo 24:1; Isaia 40:21-23; Apokalypsy 4:11) Nametrake lily amy ze kila raha niforogne’e ty Jehovah. Managne fahefagne hanendre ndaty hitondra ty Jehovah. Manohagne ty zo i Jehovah hitondra tikagne naho tea sady mankatò aze.—1 Tantara 29:11.
28 FAGNAFAHAGNE AJAJA
Famonoagne ty ajaja mbe an-troke ao ty atao tihoe fagnafahagne ajaja. Tsy loza tsy nampoizegne ndra vokatse ty tsy fahasalamagne ty nahavy o raha iohoe. Ndaty raike ankoatse i rene’e ty ajaja ndra tie vaho miforogne an-troke ao fa tsy tapa’e kidikidy ama’e avao.
29 FANJILIHAGNE LIO
Fomba fitsaboagne ampiasagne lio ndra fampiasagne ty raike amy ty taharo fototse ty lio, ty atao tihoe fanjilihan-dio. Va’e ho lio boake ama o ndaty hafa zay ndra lio fa nahaja. Efatse ty taharo fototse ty lio: Plasma, liomena, liofoty, plaquettes.
30 FAGNANARAGNE NDRA FAMAIZAGNE
Tsy rehake ampiasaegne amy ty fagnasazeagne avao ty atao tihoe “fagnanaragne ndra famaizagne” agnate Baiboly ao. Mampianatse, magnitsy naho magnomey toromareke antikagne ty fagnanaragne ndra famaizagne. Tsy tihoe raty fagnahy ndra magnampatse ty fahefà’e ty Jehovah, naho fa magnomey fagnanaragne ndra famaizagne. (Ohabolana 4:1, 2) Magnomey ohatse soa hoahy ty rae aman-drene ty Jehovah. Misy voka’e soa hoahy ty ndaty magnorike naho tea aze ty fagnanaragne ndra famaizagne mey i Jehovah. (Ohabolana 12:1) Teà i Jehovah ty mpanompo’e, le ampianare’e. Magnomey fagnanaragne ndra famaizagne reke mba hagnitsiagne hadisoagne. Ampianare’e ka tikagne mba hahay handineke naho hanao raha mifanandrife amy ty zoton’arofo’e. Ampea ty rae aman-drene ty ana’e hahatakatse ty anto’e toko’e hankatoavagne, naho fa magnomey fagnanaragne ndra famaizagne iareo. Ty dika izay, mampianatse ty ana’e ho tea i Jehovah naho ty Saontsi’e sady hahazo soa ty fanoroa’e iareo.
31 DEMONIA
Anjely raty fagnahy iareo sady mahery mihoatse o ndatio. Anjely raty o demoniao. Nanjary raty iareo naho fa nifily ty ho fahavalo i Jehovah sady tsy nankatò aze. (Genesisy 6:2; Joda 6) Nagnorike i Satana mba hanohetse i Jehovah iareo.—Deoteronomia 32:17; Lioka 8:30; Asan’ny Apostoly 16:16; Jakoba 2:19.