ความเบื่อหน่ายอาจทำให้เครียดและซึมเศร้าได้
“ความเบื่อหน่ายอาจเป็นความกดดันที่บั่นทอนจิตใจสุดจะทนได้อย่างหนึ่งซึ่งมนุษย์ประสบมา.” นี่เป็นรายงานของ ดร. เจย์ เชอร์เลย์ ศาสตราจารย์กิตติมศักดิ์ทางจิตเวชศาสตร์และพฤติกรรมศาสตร์ ณ มหาวิทยาลัยโอกลาโฮมา จากบทความที่ลงในนิตยสารเอลเล. เขากล่าวว่า “ความเบื่อหน่ายเป็นความรู้สึกไม่สบายใจ ไม่ยินดี ซึ่งบ่งบอกว่ามีสิ่งที่ไม่ถูกต้องเกิดขึ้นกับชีวิตของเรา. เป็นการเรียกร้องให้มีสิ่งเร้าใจเฉพาะอย่าง เป็นสัญญาณบอกว่าความต้องการของเรายังไม่ได้รับการตอบสนอง เป็นความรู้สึกที่ถูกกักกั้นเอาไว้. มันเป็นความเครียดอย่างรุนแรงและอาจนำไปสู่ปัญหาต่าง ๆ ได้ เช่น ความซึมเศร้า การใช้ยาเสพย์ติด ความเจ็บป่วยทางกายและจิตซึ่งเกิดจากสภาวะทางจิตใจ หรือปัญหาง่าย ๆ เช่น การนอนหลับมากเกินไป เพื่อหลีกหนีความเบื่อหน่าย.”
การวิจัยของ ดร. เชอร์เลย์ เกี่ยวกับสาเหตุและผลกระทบของความเบื่อหน่ายนั้นเป็นส่วนหนึ่งของโครงการห้าปีในทวีปแอนตาร์กติก. ข้อสังเกตที่น่าแปลกใจยิ่งประการหนึ่งคือ ความเบื่อหน่ายสามารถก่อวัฏจักรอันเลวร้ายได้. อาจก่อความเครียดอย่างแรงในคนเราได้. ในทางกลับกัน ความเครียดนี้จะทำให้เกิดความเบื่อหน่าย ซึ่งก็จะทำให้ยิ่งเครียดขึ้นไปอีก.
ผลกระทบของวงจรแห่งความเบื่อหน่ายและความเครียดนี้อาจก่อความเสียหายร้ายแรงได้. ดร. เชอร์เลย์ กล่าวยืนยันว่า “การหย่าร้างหลายรายเกิดจากการที่สามีหรือภรรยาเบื่อหน่ายการงาน เบื่อที่ลูก ๆ แยกตัวออกจากบ้าน เบื่อหน่ายชีวิตสังคมที่จำเจ แต่ไม่สามารถหรือไม่ยอมรับข้อเท็จจริงที่ว่าปัญหานั้นเกิดขึ้นจากตนเองมากกว่า.” ดังนั้น คู่สมรสที่เกิดความเบื่อหน่ายขึ้นมาจึงขอหย่า และ “หาคู่ใหม่ ซึ่งเป็นการแก้ปัญหาชั่วคราว. แต่ก็เป็นเพียงชั่วระยะเวลาหนึ่งเท่านั้น. แล้วเรื่องก็จะหวนกลับมาที่จุดเดิมอีก.” ใช่แล้ว ความเบื่อหน่ายจะดึงบุคคลนั้นถลำลงไปสู่ความซึมเศร้าอีก.
ดร. เชอร์เลย์ กล่าวว่า “จิตใจของมนุษย์กระหายต่อการเปลี่ยนแปลง การท้าทาย การเรียนรู้ประสบการณ์ใหม่ ๆ. ความหลากหลายมิใช่เพียงเครื่องชูรสของชีวิต. แต่เป็นแก่นของชีวิตเลยทีเดียว.” ด้วยเหตุนี้เอง ดร. เชอร์เลย์ จึงได้อธิบายถึงสาเหตุที่คนรวยมักมีปัญหาในเรื่องความเบื่อหน่ายเป็นพิเศษ. โดยกล่าวว่า ไม่ว่าพวกคนรวยอยากได้อะไร เขาก็ได้เกือบทั้งนั้น. แต่สิ่งที่จะก่อให้เกิดความพึงพอใจอย่างแท้จริง คือสิ่งที่ได้มาจากการทำงาน จะต้องออกความพยายาม. เมื่อไม่มีอะไรที่เป็นการท้าท้ายจริง ๆ แม้แต่ชีวิตที่เต็มไปด้วยความงดงามน่าหลงใหลและสิทธิพิเศษเหนือผู้อื่น ก็ยังน่าเบื่อ นี่เองจึงเป็นสาเหตุหนึ่งซึ่งหลายต่อหลายคนที่อยู่ในสภาพเช่นนี้หันเข้าหายาเสพย์ติด.”