ห้องสมุดออนไลน์ของวอชเทาเวอร์
ห้องสมุดออนไลน์
ของวอชเทาเวอร์
ไทย
  • คัมภีร์ไบเบิล
  • สิ่งพิมพ์
  • การประชุม
  • ต91 8/6 น. 16-18
  • ฉันควรจะเข้าร่วมแก๊งไหม?

ไม่มีวีดีโอสำหรับรายการนี้

ขออภัย โหลดวีดีโอนี้ไม่ได้

  • ฉันควรจะเข้าร่วมแก๊งไหม?
  • ตื่นเถิด! 1991
  • หัวเรื่องย่อย
  • เรื่องที่คล้ายกัน
  • การ​เกื้อ​หนุน​และ​มิตรภาพ
  • อย่า ‘ติด​ตาม​ฝูง​ชน’
  • อยู่​ด้วย​ดาบ
  • การ​ได้​มา​ซึ่ง​ความ​รู้สึก​ที่​แท้​จริง​ว่า​ตน​เป็น​ที่​ยอม​รับ
  • “ผมกำลังขุดหลุมฝังตัวเอง”
    คัมภีร์​ไบเบิล​เปลี่ยน​ชีวิต​คน
  • แก๊งผู้หญิงแนวโน้มที่น่ากลัว
    ตื่นเถิด! 1996
  • “ผมพร้อมจะระเบิดตลอดเวลา”
    คัมภีร์​ไบเบิล​เปลี่ยน​ชีวิต​คน
  • คัมภีร์ไบเบิลเปลี่ยนชีวิต
    หอสังเกตการณ์ประกาศราชอาณาจักรของพระยะโฮวา 2014
ดูเพิ่มเติม
ตื่นเถิด! 1991
ต91 8/6 น. 16-18

หนุ่ม​สาว​ถาม​ว่า . . .

ฉัน​ควร​จะ​เข้า​ร่วม​แก๊ง​ไหม?

“ขณะ​ที่​ผม​นั่ง​อยู่​ใน​ห้อง​เปลี่ยน​เสื้อ​ผ้า​ที่​โรง​เรียน พวก​วัยรุ่น​เข้า​มา​หา​และ​เริ่ม​กวน​ผม. คน​หนึ่ง​ใน​กลุ่ม​ต่อย​ผม​ที่​หน้า​อก. ตอน​นั้น​เอง​ชาย​คน​หนึ่ง​ที่​ผม​รู้​จัก​จาก​แก๊ง​ใน​ละแวก​ที่​ผม​อยู่​ก็​เข้า​มา​ช่วย. ผม​คิด​ใน​ใจ​ว่า ‘ถ้า​ผม​เข้า​แก๊ง ผม​อาจ​ได้​รับ​การ​คุ้มครอง​แบบ​นี้.’”—เกรก.

การ​จับ​กลุ่ม​เป็น​แก๊ง​ปรากฏ​ว่า​มี​เพิ่ม​ขึ้น​ใน​หลาย​โรง​เรียน​และ​หลาย​ท้องถิ่น. ใน​ปี 1989 ตำรวจ​คาด​ว่า​ใน​เขต​ลอสแอนเจลีส (สหรัฐ​อเมริกา) แห่ง​เดียว​มี​ถึง 600 แก๊ง​พร้อม​ด้วย​สมาชิก 70,000 คน. แต่​การ​จับ​กลุ่ม​เป็น​แก๊ง​ไม่​ได้​จำกัด​แค่​สหรัฐ​ประเทศ​เดียว. ตัว​อย่าง​เช่น วารสาร​แมคลีนส์ รายงาน​ว่า​ใน​เมือง​แวนคูเวอร์ ประเทศ​แคนาดา มี​ประมาณ 13 แก๊ง​พร้อม​ด้วย​สมาชิก​มาก​กว่า 600 คน.

เช่น​เดียว​กับ​เกรก หลาย​คน​เข้า​ร่วม​แก๊ง​เพื่อ​จะ​ได้​รับ​การ​คุ้มครอง​ให้​พ้น​จาก​ความ​รุนแรง​ใน​โรง​เรียน และ​ใน​ยุค​ที่​มี​แต่​ความ​รุนแรง​ไม่​ยาก​เลย​ที่​จะ​เข้าใจ​ถึง​สาเหตุ​ที่​เด็ก​หนุ่ม​บาง​คน​อาจ​รู้สึก​ถึง​ความ​จำเป็น​เช่น​นั้น. พวก​เรา​เป็น​ประจักษ์​พยาน​เกี่ยว​กับ​การ​เพิ่ม​ขึ้น​ของ “การ​ละเลย​กฎหมาย” ระดับ​โลก. (มัดธาย 24:12, ล.ม.) อย่าง​ไร​ก็​ตาม ยัง​มี​เหตุ​ผล​อื่น ๆ ที่​ว่า​ทำไม​แก๊ง​ตาม​ข้าง​ถนน​จึง​เป็น​ที่​ดึงดูด​วัยรุ่น​บาง​คน​อย่าง​มาก.

การ​เกื้อ​หนุน​และ​มิตรภาพ

“ผม​อยาก​มี​เพื่อน​จริง ๆ อยาก​มี​ความ​รู้สึก​ว่า​เรา​เป็น​ของ​ใคร​สัก​คน หรือ​อยู่​ใน​กลุ่ม​ใด​กลุ่ม​หนึ่ง ใคร​สัก​คน​ที่​คุณ​เอา​ใจ​ใส่​ได้” เป็น​คำ​อธิบาย​ของ​เบอร์นาร์ด อดีต​สมาชิก​แก๊ง. มารี​แอน​ผู้​ซึ่ง​เข้า​ร่วม​แก๊ง​ผู้​หญิง​ยอม​รับ​ว่า​เธอ​ทำ​เช่น​นั้น “เพราะ​ความ​ต้องการ [ของ​เธอ] ที่​จะ​ควบคุม​อะไร​บาง​อย่าง” และ​เพราะ “บรรยากาศ​แบบ​ครอบครัว” ที่​มี​การ​ยื่น​เสนอ​ให้.

ขณะ​ที่​เป็น​ความ​จริง​ว่า​หนุ่ม​สาว​บาง​คน​เข้า​แก๊ง​เพื่อ​แก้​ความ​เบื่อ​หน่าย​หรือ​เพราะ​ความ​ตื่นเต้น​ที่​แก๊ง​อาจ​เสนอ​ให้ แต่​ก็​มี​มาก​กว่า​ที่​เข้า​แก๊ง​เพราะ​รู้สึก​ว่า​มี​ส่วน​ร่วม​และ​รับ​การ​เกื้อ​หนุน​ทาง​อารมณ์​เพื่อ​จะ​ได้​เพื่อน​ซึ่ง​เขา​มี​อะไร ๆ ร่วม​กัน. บ่อย​ครั้ง​ที่​เข้า​ร่วม​เช่น​นั้น​เพื่อ​ชดเชย​สภาพ​ที่​ไม่​น่า​ปรารถนา​ใน​ครอบครัว.

เบอร์นาร์ด​พูด​เกี่ยว​กับ​ตัว​เอง​และ​เกี่ยว​กับ​เพื่อน​ร่วม​แก๊ง​ว่า “พวก​เรา​ส่วน​ใหญ่​มา​จาก​ครอบครัว​แตก​แยก. หลาย​คน​รับ​การ​เลี้ยง​ดู​โดย​บิดา​หรือ​มารดา​ฝ่าย​เดียว ปกติ​จะ​เป็น​มารดา ใน​ครอบครัว​ใหญ่. จึง​ไม่​มี​ใคร​ที่​มี​เวลา​จะ​พูด​คุย​กับ​พวก​เขา. หลาย​คน​มา​จาก​บ้าน​ซึ่ง​มี​การ​รังแก​ทั้ง​ทาง​กาย​และ​วาจา และ​ไม่​มี​ใคร​แยแสว่า​เขา​มี​ความ​รู้สึก​หรือ​ไม่. ดัง​นั้น พวก​เขา​พอ​ใจ เช่น​เดียว​กับ​ผม เมื่อ​สามารถ​พูด​กับ​ใคร​สัก​คน​ที่​เงี่ย​หู​ฟัง.”

ผู้​ให้​คำ​ปรึกษา​แก่​เยาวชน​ชาว​แคนาดา​ชื่อ ลู โกลดิง พูด​ถึง​จุด​เดียว​กัน​นี้. เขา​กล่าว​ว่า “เด็ก ๆ ที่​มี​ปัญหา​ที่​บ้าน มัก​ติด​สนิท​อยู่​กับ​แก๊ง​เพื่อ​ได้​การ​ค้ำจุน​ทาง​อารมณ์.”

ใน​สหรัฐ​อเมริกา​หลาย​แก๊ง​ถูก​ตั้ง​ขึ้น​ตาม​เส้น​แบ่ง​ทาง​กลุ่ม​เชื้อชาติ​หรือ​วัฒนธรรม. เหตุ​ฉะนั้น การ​จับ​กลุ่ม​เป็น​แก๊ง​ใน​ประเทศ​นั้น มี​สิ่ง​ดึงดูด​เพิ่ม​ขึ้น​ใน​การ​ได้​คบ​ค้า​กับ​คน​ที่​ร่วม​ความ​รู้สึก​ทาง​ด้าน​อาหาร ดนตรี ภาษา และ​อีก​หลาย ๆ สิ่ง. สำหรับ​เยาวชน​และ​ผู้​ใหญ่​ก็​เช่น​กัน ความ​ปรารถนา​เพื่อ​ตน​จะ​เป็น​ที่​ต้องการ​และ​ยอม​รับ​นั้น​เป็น​สิ่ง​ปกติ. แต่​ความ​รู้สึก​และ​ความ​ต้องการ​เหล่า​นี้​จะ​ได้​รับ​การ​สนอง​อย่าง​แท้​จริง​โดย​การ​เข้า​แก๊ง​ไหม?

สุภาษิต 17:17 กล่าว​ว่า “มิตร​สหาย​ย่อม​รัก​กัน​อยู่​ทุก​เวลา.” สมาชิก​ของ​แก๊ง​ประสบ​ความ​จงรักภักดี​และ​การ​เป็น​มิตร​แท้​อย่าง​จริงจัง​ไหม? ตรง​กัน​ข้าม การ​ไม่​เห็น​พ้อง​และ​แม้​แต่​ต่อ​สู้​กัน​ระหว่าง​เพื่อน​ร่วม​แก๊ง​เป็น​สิ่ง​ธรรมดา​เหลือ​เกิน. แท้​จริง ใน​บรรยากาศ​แห่ง​ความ​กดดัน​ที่​แก๊ง​ต่าง ๆ ปฏิบัติ​อยู่​ก่อ​ความ​อิจฉา​ได้​อย่าง​ง่าย​ดาย. ความ​คิด​เห็น​ที่​ต่าง​กัน​อาจ​ถูก​ตี​ความ​ว่า​เป็น​การ​ไม่​ซื่อ​สัตย์. เบอร์นาร์ด​เล่า​ว่า “ถ้า​เรา​มี​เรื่อง​ถกเถียง​กัน ผม​ต้อง​ตื่น​ตัว​เพราะ​อาจ​มี​การ​ชัก​มีด​หรือ​ปืน​ออก​มา​ทันที. และ​พวก​นี้​ต่าง​ก็​ว่า​เป็น​เพื่อน​ของ​ผม! ชีวิต​ใน​แก๊ง​ทำ​ให้​ผม​ผิด​หวัง​เพราะ​ผม​ไม่​มี​เพื่อน​แท้.”

ดัง​สมาชิก​ของ​แก๊ง​วัย 18 ปี คน​หนึ่ง​เสริม​ว่า ‘คุณ​ไม่​มี​เพื่อน แม้​แต่​ใน​แก๊ง​ของ​คุณ​เอง. คุณ​อยู่​ด้วย​ตัว​ของ​คุณ​เอง.’

อย่า ‘ติด​ตาม​ฝูง​ชน’

“เจ้า​อย่า​ได้​กระทำ​การ​ชั่ว​ตาม​อย่าง​คน​ส่วน​มาก.” (เอ็กโซโด 23:2) มี​การ​กล่าว​เช่น​นี้​แก่​พลไพร่​ของ​พระเจ้า​ใน​สมัย​โบราณ และ​หลักการ​นี้​สามารถ​นำ​มา​ใช้​กับ​หนุ่ม​สาว​คน​ไหน​ก็​ได้​ผู้​ซึ่ง​กำลัง​คิด​ที่​จะ​เข้า​แก๊ง. คุณ​อาจ​คิด​ถึง​แก๊ง​ใน​ฐานะ​เป็น​วิธี​ป้องกัน​ตัว​หรือ​แหล่ง​แห่ง​มิตรภาพ. แต่​ใน​ความ​เป็น​จริง​แล้ว คน​ใน​แก๊ง​จะ​ถูก​กดดัน​ให้​ติด​ตาม “การ​ชั่ว” อย่าง​ที่​เลี่ยง​ไม่​ได้.

เดอะ โกล์บ แอนด์ เมล์ กล่าว​เกี่ยว​กับ​เรื่อง​นี้​ว่า ‘แก๊ง​กลาย​เป็น​ครอบครัว. นั่น​หมาย​ความ​ด้วย​ว่า​แก๊ง​จะ​ตัดสิน​ว่า​อะไร​คือ​พฤติกรรม​ที่​ยอม​รับ​ได้. ใน​โลก​ที่​มี​แต่​วัยรุ่น​ที่​ขาด​การ​ควบคุม การ​ปล้น ทุบ​ตี และ​การ​จู่​โจม​ทาง​เพศ อาจ​เป็น “สิ่ง​นั้น​แหละ” ที่​จะ​ทำ​กัน.’

ใน​ปี 1989 ปี​เดียว แก๊ง​ต่าง ๆ ใน​เขต​ลอสแอนเจลิส​พัวพัน​กับ​การ​ฆาตกรรม​ราว ๆ 570 ราย. และ​แทบ​ทุก​แห่ง​ที่​มี​แก๊ง ก็​มี​ความ​รุนแรง. ความ​พยายาม​ใด ๆ ที่​จะ​ขัด​ขวาง​การ​เข้า​ไป​พัวพัน​ด้วย จะ​ถูก​มอง​ดู​ว่า​เป็น​การ​ไม่​สนับสนุน​แก๊ง หรือ​แย่​กว่า​นั้น เป็น​คน​ขี้ขลาด. ไม่​ว่า​กรณี​ไหน​ก็​แล้ว​แต่ คุณ​อาจ​พบ​ว่า​ตน​เป็น​เป้าหมาย​การ​โจมตี. ดัง​สมาชิก​แก๊ง​คน​หนึ่ง​บอก “คุณ​ไม่​อาจ​พูด​คำ​ปฏิเสธ​แก่ [แก๊ง] ของ​คุณ.” การ​มี​ส่วน​ร่วม​และ​ได้​รับ​ความ​คุ้มครอง​คุ้มค่า​ไหม​กับ​การ​ถูก​กดดัน​อย่าง​นี้?

ผู้​เขียน​สุภาษิต 1:10-15 ให้​คำ​ตอบ​ว่า “ศิษย์​ของ​เราเอ๋ย ถ้า​แม้น​คน​พาล​ชักชวน​เจ้า เจ้า​อย่า​ได้​ยอม​ตาม ถ้า​เขา​กล่าว​ว่า ‘มา​ไป​กับ​เรา​เถอะ เรา​จะ​แอบ​คอย​ที่​เอา​เลือด​เขา. เรา​จะ​ซุ่ม​ดัก​จับ​ผู้​หา​ความ​ผิด​มิ​ได้​โดย​ไม่​มี​สาเหตุ. . . . เจ้า​จง​เข้า​ส่วน​กับ​พวก​เรา​เถิด. . . .’ ศิษย์​ของ​เรา​เอ๋ย เจ้า​อย่า​ดำเนิน​ใน​ทาง​นั้น​กับ​เขา.”

อยู่​ด้วย​ดาบ

ลอง​พิจารณา​ด้วย​เกี่ยว​กับ​ผล​พวง​ซึ่ง​อาจ​มี​ต่อ​สุขภาพ​และ​สวัสดิภาพ​ของ​คุณ. สมาชิก​แก๊ง​คน​หนึ่ง​บอก​ว่า ‘คุณ​ต้อง​พร้อม​จะ​ตาย​เพื่อ​เพื่อน​สมาชิก​ใน​แก๊ง.’ และ​บ่อย​ครั้ง​ก็​เป็น​อย่าง​นั้น.

ใน​ทาง​ตรง​กัน​ข้าม ลอง​พิจารณา​บทเรียน​ที่​พระ​เยซู​สอน​แก่​สาวก​ของ​พระองค์​ใน​คืน​วัน​นั้น​ที่​พระองค์​ถูก​จับ. พระ​เยซู​ไม่​มี​อาวุธ​และ​เผชิญ​กับ​ฝูง​ชน​ที่​รุนแรง. พระ​เยซู​ประสงค์​ให้​สาวก​รวม​ตัว​และ​ป้องกัน​พระองค์​โดย​ใช้​ความ​รุนแรง​ไหม? เปโตร​คิด​เช่น​นั้น. ท่าน​จึง​ชัก​ดาบ​และ​จู่​โจม​ชาย​ผู้​หนึ่ง​ใน​กลุ่ม​ชน​นั้น ฟัน​หู​ของ​เขา​ขาด. แต่​ปฏิกิริยา​ของ​พระ​เยซู คง​ต้อง​ทำ​ให้​เปโตร​ตะลึงงัน. พระ​เยซู​ต่อ​หู​ของ​ชาย​คน​นั้น​อย่าง​อัศจรรย์​แล้ว​ตรัส​กับ​เปโตร​ว่า “จง​เอา​ดาบ​ใส่​ฝัก​เสีย ด้วย​ว่า​บรรดา​ผู้​ถือ​ดาบ​จะ​ต้อง​พินาศ​เพราะ​ดาบ.”—มัดธาย 26:52.

บทเรียน​หรือ? การ​เตรียม​อาวุธ​เพื่อ​ป้องกัน​ตัว​ไม่​เพียง​แต่​ขัด​กับ​หลัก​พระ​คัมภีร์ แต่​ยัง​เป็น​สิ่ง​ที่​โง่​เขลา​และ​ใช้​การ​ไม่​ได้. สุภาษิต​หนึ่ง​กล่าว​อย่าง​นี้ “แต่​บุคคล​ผู้​ค้นคว้า​หา​ความ​บาป ความ​ชั่ว​บาป​ก็​จะ​พลัน​มา​สู่​ตน.”—สุภาษิต 11:27.

การ​ได้​มา​ซึ่ง​ความ​รู้สึก​ที่​แท้​จริง​ว่า​ตน​เป็น​ที่​ยอม​รับ

ประมาณ 50 ปี​มา​แล้ว มี​การ​ค้นคว้า​ซึ่ง​ชี้​ถึง​ปัจจัย​หลาย​หลาก​อัน​เป็น​เหตุ​สนับสนุน​การ​ก่อ​ตั้ง​แก๊ง​ขึ้น​มา. ท่ามกลาง​ปัญหา​ที่​ระบุ​ไว้​รวม​ไป​ถึง​ชีวิต​ครอบครัว​ที่​ไม่​สม​หวัง ความ​ยาก​จน สภาพ​แวด​ล้อม​ที่​เสื่อม​โทรม และ​การ​ด้อย​การ​ศึกษา. พฤติกรรม​ของ​แก๊ง​ไม่​ได้​ช่วย​สถานการณ์​นี้​เลย ซ้ำ​ไม่​ได้​ช่วย​จริง ๆ ให้​เยาวชน​ที่​ว้าเหว่​พบ​มิตรภาพ​ที่​แท้​จริง. แต่​ประชาคม​คริสเตียน​เชิญ​คุณ​คบ​ค้า​สมาคม​กับ​ผู้​คน​ซึ่ง​ใส่​ใจ​ใน​ผล​ประโยชน์​ของ​คุณ. ทำไม​ไม่​พัฒนา​มิตรภาพ​ที่​นั่น​ล่ะ?

แต่​คุณ​จะ​ป้องกัน​ตัว​ได้​อย่าง​ไร ถ้า​คุณ​อยู่​ใน​ถิ่น​ที่​มี​แก๊ง​อย่าง​แพร่​หลาย? บทความ​ใน​ฉบับ​หน้า​จะ​พิจารณา​เรื่อง​นี้.

[กรอบ​หน้า 18]

‘ผม​ร่วม​แก๊ง​ข้าง​ถนน’

“ผม​อายุ​ได้ 17 ปี. เพื่อน​และ​ผม​เบื่อ​ที่​เห็น​คน​ถูก​ยิง ถูก​ปล้น​ทำ​ร้าย​ร่าง​กาย และ​ถูก​ข่มขืน​ใน​ท้องถิ่น​ของ​เรา. พวก​เรา​คิด​กัน​ว่า​ถ้า​เรา​รวม​ตัว​เป็น​แก๊ง​ของ​เรา​เอง เรา​อาจ​ยุติ​สิ่ง​เหล่า​นั้น. ใน​เวลา​เดียว​กัน ผม​ต้องการ​มี​ความ​รู้สึก​ว่า​เป็น​ที่​ยอม​รับ​ใน​กลุ่ม. ดัง​นั้น เรา​จึง​ตั้ง​แก๊ง​ขึ้น.

“เรา​เริ่ม​ลาด​ตระเวน​ใน​ละแวก​ของ​เรา และ​ใน​ไม่​ช้า​แก๊ง​อื่น​ก็​มา​ประลอง​กับ​พวก​เรา. สมาชิก​ของ​เรา​สอง​คน​ถูก​ทำ​ร้าย​โดย​แก๊ง​คู่​อริ. คน​หนึ่ง​ถูก​ตี​ที่​ใบ​หน้า​โดย​ไม้​ตี​เบส​บอล. อีก​คน​ถูก​แทง. พวก​เรา​แก้แค้น​ความ​อยุติธรรม​นั้น แล้ว​ไม่​นาน​เรา​ก็​กลาย​เป็น​แก๊ง​ที่​น่า​กลัว​ที่​สุด​ใน​แถบ​นั้น.

“แต่ ผม​พบ​ว่า​เพื่อน​ร่วม​แก๊ง​ไม่​ใช่​เพื่อน​แท้. ไว้​ใจ​ใคร ๆ ไม่​ได้​เลย. บาง​คน​ไม่​ช่วย​คุณ​เมื่อ​คุณ​มี​ปัญหา. และ​บาง​คน​ไม่​เห็น​ด้วย​กับ​อุดมการณ์​ของ​ผม—เขา​เริ่ม​ปล้น​ทำ​ร้าย​และ​แม้​แต่​ฆ่า​คน​โดย​ไม่​มี​สาเหตุ. ดัง​นั้น​ผม​เริ่ม​เกลียด​บทบาท​ใน​ชีวิต​ของ​ตน. ผม​คิด​ว่า​พระเจ้า​มี​ตัว​ตน แต่​สงสัย​ว่า​เหตุ​ใด​พระองค์​จึง​ยอม​ให้​ต่อ​ความ​อยุติธรรม​มาก​มาย​เช่น​นี้. นอก​จาก​นั้น​ผม​เรียน​ใน​โรง​เรียน​ว่า คริสต์​จักร​ต้อง​รับผิดชอบ​สำหรับ​ศาล​ศาสนา​และ​การ​ทำลาย​อารยธรรม​หลาย​แห่ง​อย่าง​สิ้นเชิง​ใน​นาม​ของ​พระเจ้า. ผม​เชื่อ​ว่า​ศาสนา​เป็น​เพียง​ฉาก​บัง​หน้า​ใน​การ​หา​เงิน.

“วัน​หนึ่ง​ผม​อธิษฐาน​ถึง​พระเจ้า​ทูล​ขอ​ความ​ช่วยเหลือ​ให้​พบ​องค์การ​ที่​พระองค์​ทรง​ใช้​อยู่. ผม​พลิก​หน้า​คัมภีร์​ไบเบิล​ที่​คุณ​ลุง​เคย​ให้​ผม​และ​อ่าน​ที่​กิจการ 20:20. ข้อ​นั้น​พูด​ถึง​การ​ไป​ตาม​บ้าน​เรือน. พวก​เดียว​ที่​ผม​รู้​จัก​ซึ่ง​กำลัง​ทำ​เช่น​นั้น​คือ​พยาน​พระ​ยะโฮวา. ผม​จึง​สอบ​ถาม​ที่​อยู่​หอ​ประชุม​ประจำ​ท้องถิ่น​แล้ว​ไป​ที่​นั่น​ใน​เช้า​วัน​รุ่ง​ขึ้น. ผม​เข้า​พบ​พยาน​ฯ​คน​หนึ่ง​และ​กระซิบ​ด้วย​น้ำตา​นอง​หน้า​ว่า ‘ผม​ต้องการ​เรียน.’ ผม​พบ​พลไพร่​ของ​พระเจ้า​แล้ว. ช่วง​เวลา​ที่​เป็น​สมาชิก​ของ​แก๊ง​ได้​ผ่าน​พ้น​ไป​แล้ว.”—ผู้​เขียน​ซึ่ง​ไม่​ประสงค์​ออก​นาม เวลา​นี้​รับใช้​ฐานะ​ผู้​ดู​แล​ประชาคม​ของ​พยาน​พระ​ยะโฮวา​แห่ง​หนึ่ง.

[รูปภาพ​หน้า 17]

ทำไม​ไม่​พัฒนา​มิตรภาพ​กับ​ผู้​คน​ซึ่ง​ใส่​ใจ​ใน​ผล​ประโยชน์​ของ​คุณ​อย่าง​แท้​จริง?

    หนังสือภาษาไทย (1971-2026)
    ออกจากระบบ
    เข้าสู่ระบบ
    • ไทย
    • แชร์
    • การตั้งค่า
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • เงื่อนไขการใช้งาน
    • นโยบายการคุ้มครองข้อมูลส่วนบุคคล
    • การตั้งค่าความเป็นส่วนตัว
    • JW.ORG
    • เข้าสู่ระบบ
    แชร์