ความฉลาดของลิง
ในเซียรา เลโอน แถบแอฟริกาตะวันตก มีภาษิตดังนี้: “ลิงไม่เพียงแต่บอกลูกของมันว่า ‘เกาะให้แน่น’! แต่ยังพูดว่า ‘มองข้างล่างด้วยนะ.’”
สิ่งนี้ทำให้นึกภาพลูกลิงที่อยู่สูง ๆ บนต้นไม้เกาะติดหลังแม่ของมัน. ความคิดเบื้องหลังคำพูดนั้นคืออย่างนี้ ถ้าแม่เพียงแต่พูดว่าเกาะให้แน่น ลูกน้อยอาจจะทำตามชั่วขณะหนึ่ง แต่เนื่องจากลูกไม่รู้เหตุผลเบื้องหลังคำสั่งของแม่ มันอาจจะลืมได้ในไม่ช้า และคลายการเกาะแน่นของมัน.
แต่ ถ้าลิงน้อยมองลงไปข้างล่าง ก็จะเห็นว่าตัวเองสูงจากพื้นดินเพียงไร และจึงตระหนักมากยิ่งขึ้นว่าชีวิตของมันพัวพันอยู่ด้วย. อย่างไรกัน ก็มันอาจได้รับบาดเจ็บอย่างร้ายแรง หรือถึงกับเสียชีวิตได้! เมื่อมันเข้าใจถึงอันตรายมากยิ่งขึ้นทำให้เกิดแรงกระตุ้นที่จะเกาะให้แน่น. ถึงตอนนี้คำตักเตือนเพิ่มเติมใด ๆ หรือคำสั่งใด ๆ ก็จะได้รับความนบนอบเชื่อฟังยิ่งขึ้น.
ช่างเป็นหลักเกณฑ์ดีเยี่ยมเพียงไรสำหรับการสอนคนอื่น ๆ โดยเฉพาะการสอนเด็ก ๆ. จุดสำคัญของเรื่องนี้คือว่า แทนที่จะเพียงออกคำสั่ง สิ่งสำคัญคือทำให้เกิดความเข้าใจ.
แน่นอน บางครั้งอาจมีเวลาไม่พอที่จะทำแบบนี้ในตอนแรก. ตัวอย่างเช่น ถ้าลูกของคุณยังไม่ทันมองซ้ายมองขวาอย่างรอบคอบ แล้วเริ่มออกเดินข้ามถนนที่เต็มไปด้วยยวดยานสัญจร คุณอาจสั่งเขาให้หยุดและกลับมาทันที. การออกคำสั่งก่อนเป็นเรื่องเป็นเรื่องตาย. แต่ในเวลาต่อมาการชี้แจงถึงอันตรายที่อยู่ตรงหน้าลูกขณะนั้น จะทำให้ลูกเกิดความเข้าใจ.
ประโยชน์ของการใช้วิธีนี้—ไม่เพียงแต่ออกคำสั่ง แต่ทำให้เกิดความเข้าใจด้วย—คือสิ่งที่พบได้ในสุภาษิตหนึ่งของคัมภีร์ไบเบิลที่ว่า: “บุตรชายที่มีความเข้าใจ จะปฏิบัติตามกฎหมาย.”—สุภาษิต 28:7, ล.ม.
[ที่มาของภาพหน้า 32]
Zoological Society of San Diego