ความงามอันชวนให้หลงใหลของโอพอล
โดยผู้สื่อข่าว ตื่นเถิด! ในออสเตรเลีย
โคลงอันลือชื่อบทหนึ่งกล่าวไว้ว่า ‘เพชรคือมิตรที่ดีที่สุดของสตรี.’ แต่มิใช่เพชรเท่านั้นที่สามารถทำให้เจ้าของผู้หลงเสน่ห์ละลานตา. อ้าว ก็เนื่องจากการมีสีเป็นประกายและความงดงามอันน่าทึ่ง โอพอลหลายหลากสีสันก็หาที่เปรียบมิได้เช่นกัน!
โอพอลเป็นรูปแบบหนึ่งของซิลิกาที่ไม่จับผลึก. ว่ากันทางเคมีแล้ว มันเกือบเหมือนทรายธรรมดา ๆ นี่เอง. อย่างไรก็ตาม โอพอลมีน้ำอยู่ภายในโครงสร้างทางสารแร่ของมัน. หลายศตวรรษมาแล้ว ซิลิกาเจลเหลว ๆ ได้ไหลซึมลงไปในรอยแยกและรอยร้าวของหิน. เมื่อน้ำระเหยออกไป เจลก็แข็งตัวและกลายเป็นโอพอลในที่สุด.
การสำรวจหาโอพอล
อย่างไรก็ตาม การนำโอพอลออกจากแหล่งหินที่มันอยู่ไม่ใช่งานง่าย. โอพอลส่วนมากพบได้ในเขตกึ่งทะเลทรายอันไกลโพ้น ที่ซึ่งความร้อน แมลงวันบินว่อนนับหมื่นนับแสน และแหล่งน้ำที่มีจำกัดมักทำให้ชีวิตไม่น่าอภิรมย์. และเช่นเดียวกับความพยายามในการสำรวจหาแร่ส่วนใหญ่ ความสำเร็จโดยมากขึ้นอยู่กับความบังเอิญ.
นอกจากนั้น ร้อยละ 95 ของโอพอลทั้งหมดที่ถูกค้นพบเป็นโอพอลธรรมดา. สีมัวและไร้ค่า. ส่วนที่เหลือของโอพอลซึ่งขุดขึ้นมา มีเพียงน้อยนิดที่เป็นโอพอลมีค่าหรือ โอพอลรัตนชาติ.
ดังนั้น ขณะที่นักสำรวจแร่บางคนได้ความร่ำรวยมหาศาลเป็นบำเหน็จ แต่คนอื่นนับไม่ถ้วนขุดโดยไร้ผล. อีเต้อ, พลั่ว และค้อนเป็นเครื่องมือพื้นฐานของนักสำรวจมาหลายทศวรรษ. ประการแรก เขาขุดปล่องแคบ ๆ ลงไปในพื้นดินแห้งแข็งจนกระทั่งถึงชั้นดินเหนียวที่ซึ่งมักจะพบแหล่งโอพอล. หลังจากนั้น เขาขุดอุโมงค์ในแนวราบ, มือถือตะเกียง, สอดส่ายสายตาหาประกายสีซึ่งชี้บอกว่าเขาได้พบร่องรอยของโอพอลเข้าให้แล้ว.
วิธีนี้ถูกแทนที่ด้วยเครื่องมือที่มีราคาแพงกว่า. บริษัทพาณิชย์บางแห่งเดี๋ยวนี้ขุดลงไปถึงชั้นโอพอลด้วยรถปราบดิน. ปล่องเหมืองส่วนใหญ่ถูกขุดด้วยเครื่องเจาะที่ติดตั้งบนรถบรรทุก. เครื่องจักรอันสลับซับซ้อนสำหรับขุดอุโมงค์ก็ถูกนำมาใช้ด้วยเพื่อติดตามแนวแร่.
การได้มาซึ่งความงาม
แน่นอน โอพอลที่ยังไม่ได้เจียระไนแตกต่างอย่างมากจากโอพอลที่ทำสำเร็จรูปแล้ว. โอพอลที่ขุดได้ต้องนำมาตัดและขัดเงา. แล้วจึงนำมาทำเป็นแหวน, จี้, และเครื่องประดับอื่น ๆ. เดอะ เวิลด์ บุ๊ก เอ็นไซโคลพีเดีย ระบุว่า “เนื่องจากความงามของโอพอลขึ้นอยู่กับประกายสีที่อยู่ภายใน จึงไม่เจียระไนโอพอลให้เป็นเหลี่ยมอย่างเพชร. แทนที่จะเป็นเช่นนั้น มันถูกเจียระไนให้เป็นผิวนูนโค้งมนเล็กน้อย.”
วิธีที่โอพอลก่อให้เกิดสีสันละลานตาเคยเป็นความลึกลับมานานหลายปี. อย่างไรก็ดี โดยการใช้กล้องจุลทรรศน์อิเล็กตรอน นักวิทยาศาสตร์จึงเริ่มไขปริศนาของโอพอลออกมา. เพชรสร้างสีโดยการหักเหของแสง กล่าวคือโดยวิธีที่แสงหักมุมเมื่อกระทบผิวของเพชรนั้น. ส่วนโครงสร้างทั้งภายในและภายนอกของโอพอลทำให้เกิดการเลี้ยวเบนแสง แตกกระจายลำแสงออกเป็นสีสันมากมายภายในรัตนชาตินั้น.
หนังสือ ออสเตรเลียน โอพอลส์ อิน คัลเลอร์ ให้ข้อสังเกตว่า “ถ้าเอียงรัตนชาตินี้ไปรอบ ๆ สีทั้งหมดจะเปลี่ยนไป. เราเรียกสิ่งนี้ว่า ‘การละเล่นสี’ และคุณสมบัติแห่งการเปลี่ยนสีได้ตลอดเวลานี้เองทำให้โอพอลดึงดูดใจเป็นพิเศษ.”
ปัจจัยซึ่งมีผลต่อราคา
อย่างไรก็ตาม ก่อนซื้อโอพอล คุณควรตระหนักว่าไม่ใช่โอพอลทั้งหมดเป็นเนื้อเดียวกัน. โอพอลชนิดสองชั้นได้แก่เม็ดที่มีชั้นบาง ๆ ของโอพอลอันล้ำค่าเชื่อมติดกับโอพอลธรรมดาทางด้านหลัง. ชนิดสามชั้นคล้ายกับสองชั้น แต่มีควอตซ์ไร้สีครอบไว้เพื่อป้องกันการขีดข่วน. แม้ว่าสิ่งนั้นงดงามทีเดียว แต่หนังสือ ออสเตรเลียน โอพอลส์ & เจมส์สโตนส์—เนเชอร์ส โอน ไฟร์วิร์ก เตือนว่า “โอพอลสองชั้นและสามชั้นไม่ควรจุ่มลงในน้ำ, ผงซักฟอก, แอลกอฮอล์ หรือเครื่องทำความสะอาดอัลตราโซนิก เนื่องจากโอพอลนั้นซ้อนกันเป็นชั้น ๆ และยึดติดกันด้วยน้ำยาเชื่อม.”
ปัจจัยอีกประการหนึ่งในเรื่องราคาคือสีพื้นของโอพอล. โดยทั่วไป โอพอลสีดำเป็นชนิดที่แพงที่สุด. ที่เรียกว่าดำเนื่องจากมีพื้นมืดเข้ม แต่ตัวโอพอลเองมีสีอันน่าตื่นตาที่แตกต่างกันจนแทบไม่มีที่สิ้นสุด. โอพอลสีอ่อนหรือสีขาว โดยทั่วไปแล้วถูกกว่า. แม้ว่าโอพอลชนิดนี้มีสีพื้นที่ซีดหรือขาว แต่ยังคงให้สีที่สุกสว่างหลายสี—ชมพู, แดง, เขียว, และน้ำเงิน. สิ่งสำคัญไม่แพ้กันในการกำหนดค่าของโอพอลคือสีคลุมที่โชติช่วง (โดยทั่วไปสีแดงแพงกว่าสีเขียวหรือสีน้ำเงิน) รวมทั้งรูปแบบของสี.
แต่ไม่ว่าจะเป็นชนิดเนื้อเดียวกันอันแวววาว หรือชนิดสองชั้นหรือสามชั้นที่หรูหราน้อยกว่า ไม่ว่าจะมีสีแดงระยับหรือสีน้ำเงินอ่อนนุ่ม โอพอลก็เป็นสิ่งประดับงดงามอย่างหนึ่งที่คุณจะชมด้วยความพิสมัย.
[รูปภาพหน้า 25]
ประมาณร้อยละ 95 ของโอพอล มาจากออสเตรเลีย
[ที่มาของภาพ]
Photos: By courtesy of Australian Overseas Information Service